Bu sayfa hızlı silinmeye adaydır! | |
Bu sayfa, Vikipedi'nin gereğince silinmesi için etiketlenmiştir ve bir hizmetli tarafından incelemeyi beklemektedir. Sayfanın silinmemesi gerektiğini düşünüyorsanız, gerekçenizi belirtiniz ya da silinmeyi gerektiren durumu ortadan kaldıracak şekilde sayfayı düzenleyiniz. Sağdaki "Göster" düğmesine tıklayarak göz atabilirsiniz (Lütfen bu metni sadece gerekli kuralları hatırlamak için kullanın, sayfasındaki kuralları bildiğinizden emin olun. İlgili kriterin aşağıdaki kısaltmalar dışında ek şartları olabilir.) G1: Anlamsız karakter dizisi — G2: Deneme — G3: Vandalizm — G4: Önceden silinmiş metin — G6: Kullanıcı talebi — G7: Silinmiş sayfanın tartışması — G8: Temizlik amacıyla — G9: Telif — G10: Saldırı — G11: Reklam — G12: İlgisiz tartışma M1: Taslak kriterlerini sağlamayan madde — M2: Farklı bir dildeki madde — M3: İçeriksiz madde — M4: Başka bir Wikimedia projesine aktarılan madde — M6: Kayda değer olmayan konulu madde — M8: Düzen ve ansiklopediklik açısından uygunsuz madde — M9: Makine çevirisiyle oluşturulmuş madde Y1: Boşa yönlendirme — Y2: Kötü yönlendirme — Y3: Farklı isim alanları arasında yönlendirme D1: Çift kopya dosya — D2: Bozuk/boş dosya — D3: Uygunsuz lisanslı dosya — D6: Adil kullanımı hatalı belirtilmiş dosya — D8: Ansiklopedik açıdan değersiz dosya - D9: Kullanışsız dosya - D10: Vektörel dosya - D11: Şüpheli dosya - D12: Tanımlanamayan dosya - D13: İçeriği kaynaklandırılamayan dosya K1: Boş kategori — K2: Yeniden isimlendirme kategorisi — K3: Şablon kategorisi KS2: Var olmayan kullanıcı — KS3: Adil kullanım galerisi — KS4: İlgisiz kullanıcı sayfası Ş1: Kışkırtıcı/bölücü şablon — Ş2: Kullanılmayan şablon P1: Madde olarak silinebilecek portal — P2: Kriterleri sağlamayan portal için: Lütfen sayfanın geçmişini incelemeden silme işlemini gerçekleştirmeyiniz. | |
Gerekçe: | Düzen ve ansiklopediklik açısından uygunsuz madde |
İsteyen: | Bu sayfa üzerindeki en son değişiklik, 8 gün önce ( | ) tarafından gerçekleştirildi. |
Tokenizasyon (Blok zinciri)
Genel Bakış
Tanım
Tokenizasyon (blok zinciri ya da blokzincir), fiziksel veya dijital bir varlığın blok zinciri üzerinde sahipliği veya haklarının tokenlerle temsil edilmesidir. Tokenizasyon ile varlıkları dijital formata dönüştürürken sahiplik hakları genellikle bir blok zincire kaydedilir. Böylelikle, veriler daha güvenli bir şekilde saklanabilir ve yönetilebilir. Örneğin, kripto varlıkların tokenize edilmesi, kripto varlık verilerinin blok zinciri üzerinde saklanmasını mümkün kılar.
Tarihsel Arka Plan
Token kavramı 1980’lere kadar dayanmaktadır ve Amerikalı ünlü kriptograf David Chaum, 1983’te eCash isimli bir elektronik para sistemi, ardından 1990’da da DigiCash ismini verdiği bir elektronik para şirketi kurarak kripto para sisteminin temelini atmıştır. Ancak kripto para teriminin ilk kez kullanılması 1998’de Çinli bilgisayar mühendisi Wei Dai’nin b-money isimli elektronik para sistemi icadıyla başlamıştır. İlk kripto para örneği olan Bitcoin ise 2008 küresel ekonomik krizinin ardından 2009’da Satoshi Nakamoto lakaplı, gerçek kimliği hala belli olmayan bir kişi veya grup tarafından geliştirilip piyasaya sürülmüştür. Bu süreç 2014’te Vitalik Buterin tarafından Ethereum blok zincirinin sunulması ve akıllı sözleşme yetkinliğinin artmasıyla devam etmiştir.
Blok Zinciri Teknolojisindeki Önemi
Token, var olan bir blok zincirinde bulunan birim değerdir. tokenlerin kendi blok zincirleri yoktur, mevcut bir kripto para biriminin blok zincirine bağımlı olurlar. Tokenlerin birim değeri olduğundan, bu değer alınıp satılabilir. Bu varlıkların tokenler halinde bir akıllı kontrata bağlı olarak blok zinciri üzerinde temsil edilmesi ise tokenizasyon olarak ifade edilir. Herhangi bir ürün ya da hizmet tokene dönüştürülebilir, bu nedenle tokenizasyonun potansiyeli teorik olarak sınırsızdır.
Token Ekonomisi
Token ekonomisi (Tokenomics) kripto para projelerinin ekonomik yönlerini, dijital tokenlerin tasarımı, değeri ve dağıtımı ile bu tokenlerin daha geniş ekonomik sistemler üzerindeki etkisini, kaynak dağıtımı, dış ekonomilerle etkileşim, davranış ve ekonomik verimlilik dahil olmak üzere inceleyen bir alandır. Bu şekilde ortaya çıkardığı “Token ekonomisi”, tokenlerin belirli protokoller dahilinde kullanıldığı, dağıtık defterlerde yer aldığı bir yapıyı ifade ederken yeni bir sistem inşa eder. Token ekonomisinin büyümesi bankacılık sektöründe müşterileri kazanma, dijital para birimleri ile para transferleri yapma, varlıkları tokenleştirme ve her türlü tokenin saklanması ve ticareti gibi konularda kilit rol oynarken birçok eski ve yeni endüstride yeni iş modelleri yaratmaktadır.
Tokenizasyonun İlkeleri
Tokenizasyon’un beş ilkesi vardır:
- Bir blok zincirinin kullanılması
- Bir referans varlık olması
- Referans varlığın değerini değerlendirme mekanizması olması
- Referans varlığı saklamak için bir yapının bulunması
- Tokenin veya referans varlığın geri satın alınmasını sağlayacak bir mekanizmanın yer alması
Token Türleri
Platform tokenleri - Utility Tokens
Platform tokenleri, belirli bir platformdaki işlevleri gerçekleştirmek ya da belirli ürün ve hizmetlere erişim sağlamak amacıyla kullanılan kripto para birimleridir. Genellikle kullanıcıları platformda aktif olmaya teşvik etmek ve platform içindeki belirli hizmetler için ödeme yapılması için kullanılabilirler. Platform tokenlerinin sadece hizmet alımı veya sağlamakla sınırlı kalmayıp, aynı zamanda platformun yönetişimine de katkı sağladığı bilinmektedir. Bu tokenler, platformun hem kullanıcı odaklı hem de topluluk tarafından yönlendirilen bir ekosistem olmasına imkan tanır.
Ethereum'un başarısıyla birlikte, birçok yeni proje kendi blok zinciri platformlarını oluşturmak ve bu platformlarda kullanılacak platform tokenleri yaratmaya başladı. Buna örnek olarak Solana token (SOL), Chainlink (LINK), Sandbox (SAND) gibi tokenler verilebilir. ICO (İlk Para Arzı Teklifi - Initial Coin Offering) ile yatırımcılara sunulan bu tokenler, platformlara kaynak getirilmesinde önemli bir rol oynar.
Nitelikli Fikri Tapular (NFT'ler) - Non-Fungible Tokens (NFTs)
NFT'ler, oyun, sanat ve sertifikasyon gibi çeşitli alanlarda kullanılabilir. Dijital sanat eserleri, oyun içi ürün ve varlıklar veya mülkiyeti gösteren belgeler gibi öğeler NFT olarak tanımlanır. NFT'lerin en önemli özelliği, blok zincirinin üzerinde doğrulanabilir ve transfer edilebilir olmasıdır. Bu sayede, dijitaldeki varlıkların sahipliği ve orijinalliği belirlenebilir.
Menkul Kıymet Tokenleri - Security Tokens
Menkul kıymet tokenleri ise bir finansal değer taşıyan ürünün dijital temsilidir. Bu tokenler, kar amacıyla satın alınan çeşitli sermaye kazançları ve sabit gelirler sağlayabilen menkul kıymetleri temsil eder. Menkul kıymet tokenleri, temettü, sabit faiz veya gelir paylaşımı yoluyla gelir elde edebilir. Menkul kıymet tokenleri, hisse senedi, tahvil, fon gibi varlıkların dijital temsilleridir. Yatırımcılar, temettü ve oy kullanma gibi haklara sahip olabilirler. Menkul kıymet tokenleri dağıtık defter teknolojisini (DLT) kullanarak geleneksel borsa hisselerinden ayrılır. Bu dağıtık yapı, daha güvenli, erişilebilir ve likit bir sistem sunar.
Ödeme tokenleri
Ödeme tokenleri, mal ve hizmetlerin değişim aracı olarak kullanılmasını sağlayan bir kripto para türüdür. Geleneksel para birimleri gibi ödeme yöntemi olarak kullanılabilirler. Ancak ödeme tokenleri blok zinciri teknolojisini kullandığı için merkezi bir otorite ya da aracı olmaksızın kullanılırlar. Bitcoin ve Ethereum gibi kripto para birimleri bu ödeme tokenleri arasındadır. Ayrıca, stabil kripto paralar da (stablecoins) (sabit bir değerde bir para birimine endeksli kripto paralar) ödeme tokeni olarak kullanılabilir.
Tokenizasyon Süreci
İhraç (Origination)
Origination aşaması, fiziksel ya da dijital, doğrulanmış blok zinciri dışındaki varlık bilgilerinin “İlk Arz (ICU)”, “Menkul Kıymet Arzı (Security Token Offering)” ya da “Doğrudan Listeleme” gibi çeşitli işlemler aracılığıyla ilgili blok zincire kaydedilmesini ifade etmektedir. Bu süreçte blok zincirindeki her bir token, zincir dışındaki doğrulanmış varlıklarla eşleniktir.
Dağıtım (Distribution)
Tokenizasyon sürecinin dağıtım aşamasında tokenler, sermayesi karşılığında yatırımcılara dağıtılır. Bu aşamada tokenler yatırımcılara ulaştırılırken karşılığında fon kaynakları toplanır. Yatırımcının bilgileri dijital pay defterine (Register of Members-ROM) kaydedilir. Tokenlerin saklanması için yatırımcının bir dijital cüzdanın olması gerekmektedir.Dijital cüzdanlar bu tokenlerin saklanması ve dağıtılmasında kullanılır.
Alım Satım (Trading)
Token alım satımı, bir borsa aracılığıyla veya doğrudan kişiler arası işlemlerle gerçekleştirilebilir. Borsa aracılığıyla alım satım, özel anahtarların bir cüzdandan diğerine transferini içerir. Bu, alıcı ile satıcı arasında ödeme ve token transferinin karşılıklı gerçekleşmesini sağlar. Blok zinciri tabanlı tokenler, Bitcoin ve Ethereum gibi kripto para birimleri kullanarak finanse edilir. Özellikle Ethereum'un sağladığı akıllı sözleşmeler, token yönetim süreçlerinin teknolojik temelini oluşturur. Tokenizasyon beraberinde fiziksel varlıkların daha likit bir ticaret ortamında işlem görmesini sağlar.
Mutabakat (Settlement)
Mutabakat aşaması, token alım-satım işlemlerinin gerçekleşmesinden sonraki bir aşamadır ve tokenler nihai yatırımcıya ulaştıktan sonra, hizmetler, kurallar ve vergilere ilişkin raporlamalar, net varlık değerinin belirlenmesi ve kar payı dağıtımı gibi konuların gerçekleştirilmesini içerir. Bu hizmetler, akıllı sözleşmeler sayesinde kolaylıkla otomatik olarak gerçekleşebilir. Tokenizasyon sonrası sürecin yönetimi, tokenlerin varlığı devam ettiği sürece devam eder.
Saklama (Safekeeping)
Safekeeping, gerek fiziksel veya dijital ortamdaki blok zinciri dışındaki varlığın gerekse blok zincirinde bu varlığı temsil eden tokenin uygun saklama koşulları çerçevesinde güvenli bir şekilde muhafazası işlemidir. Bu saklama yöntemleri ayrı ayrı olabileceği gibi, bu çözümlerin bir kombinasyonu şeklinde de olabilir.
Tokenizasyonun Örnek Kullanım Alanları
Finansal Varlık ve Yatırım
Tokenizasyon, finansal varlıkların ve yatırımların daha likit ve erişilebilir hale gelmelerini sağlar. Bu, hisse senedi, tahvil, fon gibi varlıkların dijital temsilleri olan menkul kıymet tokenleri aracılığıyla yapılabilir. Bu tokenler, güvenli ve şeffaf bir şekilde ticaret yapılmasını sağlayarak yatırımcılar için yeni fırsatlar yaratır.
Gayrimenkul
Gayrimenkul sektöründe tokenizasyon, mülkiyet haklarının dijital tokenler aracılığıyla bölünmesini ve ticaretini kolaylaştırır. Bu süreç, gayrimenkullerin likiditesini artırarak daha geniş bir yatırımcı kitlesine ulaşmasını sağlar. Örneğin, RealT ve Propy gibi platformlar, gayrimenkul mülkiyetini tokenize ederek yatırımcıların küçük paylar halinde mülkiyet edinmelerine olanak tanır. Bu sayede, finansal yatırımlar gibi gayrimenkul yatırımları daha erişilebilir ve likit hale gelir.
Sanat ve Koleksiyonlar
Sanat eserlerinin ve koleksiyonların tokenizasyonu, bu varlıkların mülkiyet haklarını dijital tokenler aracılığıyla bölünmesini sağlar. Örneğin, Maecenas ve Verisart gibi platformlar, sanat eserlerini tokenleştirerek yatırımcıların bu eserlerin küçük paylarını satın almalarına olanak tanır. Bu süreç, sanat eserlerinin likiditesini artırır ve sanatçılara daha geniş bir kitleye ulaşma fırsatı sunar.
Fikri Mülkiyet
Fikri mülkiyet haklarının tokenizasyonu, müzik, sanat ve diğer yaratıcı eserlerin mülkiyet haklarını dijital tokenler aracılığıyla temsil etmeyi içerir. Ujo Music gibi platformlar, müzik telif haklarını tokenize ederek sanatçıların müziklerinden elde ettikleri gelirleri artırmalarına ve geniş kitlelere ulaşmalarına imkan tanır. Bu süreç, fikri mülkiyet haklarının likiditesini arttırarak sanatçılara daha adil gelir dağıtımı sağlar.
Tedarik Zinciri Yönetimi
Blok zinciri teknolojisi, tedarik zinciri yönetiminde şeffaflığı ve izlenebilirliği artırır. Tedarik zinciri yönetiminde blok zinciri kullanımı, ürünlerin üretimden tüketime kadar olan sürecinin izlenmesini kolaylaştırır. Bu, sahte ürünlerin tedarik zincirine girmesini önler ve tedarik zinciri boyunca şeffaflık sağlar. Blok zinciri, tedarik zincirinde veri güvenliğini artırarak işletmelerin daha verimli ve güvenli bir şekilde çalışmasını sağlar.
ESG (Çevresel, Sosyal ve Yönetişim)
ESG (Çevresel, Sosyal ve Yönetişim) alanında blok zinciri ve tokenizasyon, sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmayı kolaylaştırır. Örneğin karbon kredisi tokenizasyonu, karbon emisyonlarının azaltılmasını teşvik eder ve sürdürülebilir projelere yatırım yapılmasını sağlar. Blok zinciri teknolojisiyle ESG raporlamasında şeffaflık ve güven sağlanır ve bu da beraberinde şirketlerin sürdürülebilirlik dönüşümünü hızlandırır. Öte yandan, tarım ve enerji gibi sektörlerde tokenizasyon, sürdürülebilir projelere yatırım yapılmasını teşvik ederken çevresel etkileri azaltabilir.
Tokenizasyonun Avantajları ve Zorlukları
Avantajlar
Likidite
Likidite, dağıtık defterler ve birlikte çalışabilirlik sorunlarından kaynaklanan geleneksel piyasa verimsizliklerini ele alan varlık tokenizasyonu süreci ile önemli ölçüde artırılmaktadır. Tokenizasyon ayrıca gayrimenkul veya sanat eserleri gibi tarihsel olarak likit olmayan varlıklara erişimi kolaylaştırır, yatırımcıların bu varlıkları dijital pazarlarda hızlı bir şekilde alıp satmalarına olanak tanır. Artan piyasa akışkanlığı sadece daha fazla yatırımcı çekmekle kalmaz, aynı zamanda varlık değerlerini artırma potansiyeline de sahiptir. Ayrıca, tokenize edilmiş varlıklar coğrafi ve zamansal kısıtlamaların ötesinde ticaret yapılabilmektedir, bu da onların likiditesini ve erişilebilirliğini daha da artırmaktadır.
Parçalı Sahiplik (Fractional Ownership)
Parçalı sahiplik, likit olmayan varlıkların likiditesini artırarak yatırımcıların bir varlığın daha küçük bir parçasına daha uygun fiyatla yatırım yapmasına olanak sağlar. Parçalı sahiplikle birlikte, yatırımcılara yüksek değerli bir varlığın sadece küçük bir kısmı için pay sahipliği verilir. Bu şekilde, daha geniş bir yatırımcı tabanı daha değerli varlıklara erişim sağlayabilir ve yatırım portföylerini çeşitlendirebilir. Örneğin, yatırımcılar ünlü bir sanat eserinin sadece bir bölümüne veya nadir bir koleksiyonun parçasına yatırım yapabilirler.
Şeffaflık ve Takip Edilebilirlik
Kripto para ekosisteminde şeffaflık, blok zinciri teknolojisinin temel prensiplerinden biridir. Şeffaflık, tokenizasyon dünyasında sahipliği temsil eden kayıtların yönetimi ve takip edilebilirliği kolaylaştırır; böylece güvenilirlik ve doğruluğu sağlar. Tokenizasyon ile sağlanan izlenebilirlik durumu, güvenlik olaylarına çok daha hızlı ve etkili bir müdahale edilmesine olanak tanır.
Erişilebilirlik
Tokenizasyon aracılığıyla ulusal sınırlar ve geleneksel finansal kısıtlamaları aşılarak dünya genelinde daha geniş bir yatırımcı kitlesine erişim sağlanır. Varlıkların tokenleştirilmesi sayesinde, önceden yabancı alıcılara erişilemeyen geleneksel finansal ürünler tokenlere dönüştürülerek çeşitli müşteri kitlesine erişim imkanı tanır. Bu kapsayıcı yaklaşım, yatırım fırsatlarını demokratikleştirirken aynı zamanda küresel yatırım ortamını yeniden şekillendirme potansiyeline sahiptir.
Aracısızlaştırma
Tokenizasyon teknolojisi, aracısızlaştırma sağlayarak işlem maliyetlerini otomatik olarak düşürür ve işlemlerin hızını artırır. Merkezi olmayan doğası sayesinde, bir aracıya ihtiyaç duymaksızın, katılımcılar arasında doğrudan ve güvenli bir şekilde varlık transferi yapılmasını mümkün kılar. Bu sayede, işlemlerin güvenliğini artarken, herhangi bir merkezi otoritenin ya da mekanizmanın potansiyel hatalarını veya oluşabilecek güvenlik açığına bağlı riskleri azaltır.
Zorluklar
Hukuki Belirsizlik
Tokenlerin gerçek dünyadaki varlıkları temsil etmesi hukuki alanda bazı belirsizlikler taşımaktadır. Bu belirsizlikler arasında en önemlilerinden biri, eşya hukuku açısından, token ile temsil ettiği varlık arasındaki ilişkinin ne tür bir ilişki olduğudur. Bir tokenize varlık, geleneksel yöntemlerle devredildiğinde tokenlere ne yapılacağı gibi sorular akla gelebilir. Hukuki açıdan, her token grubunun ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekmektedir çünkü her bir token grubu hukukun farklı katmanlarına dokunmaktadır. Bu durum beraberinde token türlerinin nasıl vergilendirileceği, ticaretinin nasıl yapılacağı ve yasal haklarının ne şekilde korunacağı gibi konularda çeşitli yasal gereksinimler getirmiştir.
Teknoloji Kaynaklı Riskler
Veri ihlali olaylarıyla birlikte veri güvenliği de tokenizasyon konusunda önemli bir teknoloji sorunu olarak ortaya çıkmaktadır. Kripto cüzdanlarının periyodik olarak yedeklenmesi ve güvenli bir şekilde saklanmasının önemi bilinmesine rağmen yazılım hataları ve veri bozulmalarına karşı korunması önem arz etmektedir. Bu durum riskli kişilerin kripto cüzdanları hacklemesine, sahte işlemlerde bulunmasına veya blok zincirinin bazı bölümlerini yeniden yazarak kayıtları değiştirmesine neden olabilir. Token yönetimi için oluşturulan akıllı sözleşmelerin doğru kodlanması, güvenlik ve işlevsellik açısından kritik öneme sahiptir.
Güvenlik Riskleri
Blok zinciri sistemlerinde genellikle açık ve özel anahtarlar önemli bir yere sahiptir. Özel anahtarların kaybedilmesi, kullanıcıların varlıklarına erişimini tümüyle kaybetmesi anlamına gelerek düzeltilemeyecek sorunlar yaratabilir. Ayrıca siber saldırılar da diğer güvenlik tehditlerinden biridir. Nihayetinde kullanıcılar için merkezi bir otoritenin olmaması beraberinde destek alınabilecek bir yapının da bulunmaması anlamına gelir. Bu durum, kullanıcıların sorunlarını çözmekte muhatap bulmayarak zorlanabileceği ve işlemleri geri döndürmenin mümkün olmadığı durumlarla karşılaşabilecekleri anlamına gelmektedir.
Birlikte Çalışabilirlik
Birlikte çalışabilirlik, farklı blok zinciri ağlarını birbirine bağlayan teknoloji ya da projeleri ifade eden geniş bir kavramdır. Amaç, çeşitli ağlar (para birimi, altyapı ya da teknoloji) arasında birbirine bağlı bir finansal deneyim oluşturmaktır. Fakat günümüzde tüm bu varlıkların tek bir sistemde çalışabilirliği henüz mümkün değildir.
Tokenizasyonun Gelecek Görünümü
Ortaya Çıkan Trendler
Tokenizasyon, hem finansal piyasalarda hem de varlık yönetiminde büyük bir değişim gerçekleştirebilir. Artan ilgi ve uygulama alanları ile yeni trendler ortaya çıkmaktadır. İlk olarak gayrimenkul sektöründe tokenizasyonun bazı ülkelerde hızla benimsendiği görülmektedir. Gayrimenkul mülkiyetinin dijital tokenlere dönüştürülmesi, yatırımcıların küçük paylarla gayrimenkul yatırımı yapmalarını imkan tanımaktadır. Bu sayede mülkiyetlerin sahipliğinde yatırımcı sayısını arttırmaktadır. İkincisi, sanat ve koleksiyon piyasasında NFT'lerin kullanımı artmakta ve bu da beraberinde yatırım fırsatlarını getirmektedir.
Potansiyel Uygulamalar
Tokenizasyon potansiyel olarak pek çok uygulama alanına sahiptir. Gayrimenkul, sanat ve koleksiyonlar, fikri mülkiyet ve finansal varlıkların ötesinde, sağlık hizmetleri, tedarik zinciri yönetimi ve enerji sektöründe de tokenizasyon kullanılabilir. Tedarik zinciri yönetiminde, ürünlerin üretimden tüketime kadar olan sürecinin izlenebilirliği artırılarak sahte ürünlerin önlenmesi ve tedarik zinciri boyunca şeffaflık sağlanabilir. Enerji sektöründe ise, karbon kredilerinin tokenizasyonu, sürdürülebilirlik projelerine yatırım yapılmasını teşvik eder ve karbon emisyonlarının azaltılmasını sağlar.
Düzenleyici Gelişmeler
Tokenizasyon yaygınlaştıkça yasal çerçevelerin oluşturulması önem kazanmaktadır. Düzenleyiciler, tokenlerin yasal statüsünü belirlemek ve yatırımcıları korumak için çeşitli adımlar atmıştır. Amerika Birleşik Devletleri'nde Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), menkul kıymet tokenlerinin düzenlenmesi ve yatırımcıların korunması konusunda tavsiyelerde bulunmaktadır.Avrupa Birliği'nde Finansal Araç Piyasaları Direktifi II (MiFID II) kapsamında tokenizasyon düzenlemeleri geliştirilmektedir.
Türkiye’de ise 2024 yılında TBMM tarafından onaylanan kanun teklifi uyarınca, token’lar da kripto varlık kategorisi içerisinde yer almıştır ve SPK denetimine tabi tutulmuştur. Kripto varlık yasasının ikinci maddesi, Sermaye Piyasası Kurulu'nun sermaye piyasası araçlarını kripto varlık olarak ihraç etme iznini düzenlemesine izin vererek, şirketlerin artık hisse senedi, tahvil gibi araçları token olarak çıkarabilmesine olanak tanıyor, bu da piyasada önemli etkilere sahip olabilir.
Kaynakça
- ^ a b c "BCTR. (2024). Tokenizasyon Geleceğin Para ve Varlık Sistemi" (PDF). 28 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ a b "Tokenization Nedir?". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "What Was the First Cryptocurrency?". 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "Cypherpunks Write Code: Wei Dai and B-money — or a Coin Before Bitcoin". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "The History of Bitcoin". 13 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "Token Nedir?". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "What is asset tokenization". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ a b "Asset Tokenization - Bankinghub". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "Tokenomics (Token Ekonomisi)". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ a b "Varlıkların Tokenizasyonu ve Kullanımları". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ a b "Tokenise Europe 2025" (PDF). 30 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ a b "Tokenization: Overview and Financial Stability Implications" (PDF). 14 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "What Is a Crypto Token?". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ a b "What is tokenization?". 4 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "Menkul Kıymet Tokeni (STO)". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ a b c "Küçükkıralı, Z. & Afşar, K. E. (2022). Dijital finansallaşma kavramı çerçevesinde blok zincir teknolojisinin yeni finansal iş modelleri ve kripto para piyasaları. İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, (INIJOSS) , 11(1), 115-138".
- ^ "Type of Tokens". 30 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ a b "Tokenization of Off-Chain Assets- Presented by Avalanche and Ava Labs". 17 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "Tokenization and Regulation: What Exists and What Is Needed?". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "Tokenization: A digital-asset déjà vu". 30 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ a b "Tokenization C Suite Playbook" (PDF). 10 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "Tokenization Disrupts ETFs".
- ^ a b "Tokenization of Assets Decentralized Finance (DeFi) Volume 1 Spot on: Fundraising & StableCoins in Switzerland" (PDF). 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "CDBCs Towards a Tokenized Future". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ a b "Cointelegraph - How Does Tokenization Help". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ a b "The Likely Effect of Tokenisation on Art Markets".
- ^ "Yavuz, E., & Avunduk, H. (2021). TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİNDE BLOK ZİNCİR TEKNOLOJİSİNİN KULLANIMI. Izmir Democracy University Social Sciences Journal, 4(1), 33-56". 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ a b "Sürdürülebilir Tedarik Zinciri İçin Blokzincir Uygulamaları" (PDF). 15 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ a b "Tokenisation: a catalyst for renewable energy and ESG investing". 31 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "The Environmental Impact of Tokenization: Examining the Potential Environmental Benefits and Drawbacks of Tokenization". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "Asset Tokenization: What It Is and How It Works". 14 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ a b "The Role of Tokenization in the World of Digital Assets". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "Asset Tokenization: Unlocking New Possibilities for the Enterprise". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "Exploring Fractional Ownership of Real-World Assets in DeFi". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "Crypto vs Fractional Ownership". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "Guide to Protecting the Confidentiality of Personally Identifiable Information (PII)". 3 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "Public blockchains and the tokenization revolution". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ a b c "Tian, Y., Lu, Z., Adriaens, P. et al. Finance infrastructure through blockchain-based tokenization. Front. Eng. Manag. 7, 485–499 (2020)". 10 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "Hukuki Perspektifi ile Tokenizasyon". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "Kripto Varlıklar ve Yasal Düzenlemeler".
- ^ a b "Tokenization in financial services: Delivering value and transformation". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "An Overview of the History of Tokenization". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "Lambert, T., Liebau, D. & Roosenboom, P. Security token offerings. Small Bus Econ 59, 299–325 (2022)". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "Resmi Gazete - SERMAYE PİYASASI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN - Kanun No. 7518 Kabul Tarihi: 26/6/2024" (PDF). 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ "Yeni Kripto Varlık Yasası". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu sayfa hizli silinmeye adaydir Bu sayfa Vikipedi nin hizli silme politikasi geregince silinmesi icin etiketlenmistir ve bir hizmetli tarafindan incelemeyi beklemektedir Sayfanin silinmemesi gerektigini dusunuyorsaniz gerekcenizi tartisma sayfasinda belirtiniz ya da silinmeyi gerektiren durumu ortadan kaldiracak sekilde sayfayi duzenleyiniz Sagdaki Goster dugmesine tiklayarak hizli silme kosullarina goz atabilirsiniz Lutfen bu metni sadece gerekli kurallari hatirlamak icin kullanin VP HS sayfasindaki kurallari bildiginizden emin olun Ilgili kriterin asagidaki kisaltmalar disinda ek sartlari olabilir G1 Anlamsiz karakter dizisi G2 Deneme G3 Vandalizm G4 Onceden silinmis metin G6 Kullanici talebi G7 Silinmis sayfanin tartismasi G8 Temizlik amaciyla G9 Telif G10 Saldiri G11 Reklam G12 Ilgisiz tartisma M1 Taslak kriterlerini saglamayan madde M2 Farkli bir dildeki madde M3 Iceriksiz madde M4 Baska bir Wikimedia projesine aktarilan madde M6 Kayda deger olmayan konulu madde M8 Duzen ve ansiklopediklik acisindan uygunsuz madde M9 Makine cevirisiyle olusturulmus madde Y1 Bosa yonlendirme Y2 Kotu yonlendirme Y3 Farkli isim alanlari arasinda yonlendirme D1 Cift kopya dosya D2 Bozuk bos dosya D3 Uygunsuz lisansli dosya D6 Adil kullanimi hatali belirtilmis dosya D8 Ansiklopedik acidan degersiz dosya D9 Kullanissiz dosya D10 Vektorel dosya D11 Supheli dosya D12 Tanimlanamayan dosya D13 Icerigi kaynaklandirilamayan dosya K1 Bos kategori K2 Yeniden isimlendirme kategorisi K3 Sablon kategorisi KS2 Var olmayan kullanici KS3 Adil kullanim galerisi KS4 Ilgisiz kullanici sayfasi S1 Kiskirtici bolucu sablon S2 Kullanilmayan sablon P1 Madde olarak silinebilecek portal P2 Kriterleri saglamayan portal Hizmetliler icin Lutfen sayfanin gecmisini incelemeden silme islemini gerceklestirmeyiniz Gerekce Duzen ve ansiklopediklik acisindan uygunsuz maddeIsteyen Bu sayfa uzerindeki en son degisiklik 8 gun once Pragdon katkilar kayitlar tarafindan gerceklestirildi Tokenizasyon Blok zinciri Genel Bakis Tanim Tokenizasyon blok zinciri ya da blokzincir fiziksel veya dijital bir varligin blok zinciri uzerinde sahipligi veya haklarinin tokenlerle temsil edilmesidir Tokenizasyon ile varliklari dijital formata donustururken sahiplik haklari genellikle bir blok zincire kaydedilir Boylelikle veriler daha guvenli bir sekilde saklanabilir ve yonetilebilir Ornegin kripto varliklarin tokenize edilmesi kripto varlik verilerinin blok zinciri uzerinde saklanmasini mumkun kilar Tarihsel Arka Plan Token kavrami 1980 lere kadar dayanmaktadir ve Amerikali unlu kriptograf David Chaum 1983 te eCash isimli bir elektronik para sistemi ardindan 1990 da da DigiCash ismini verdigi bir elektronik para sirketi kurarak kripto para sisteminin temelini atmistir Ancak kripto para teriminin ilk kez kullanilmasi 1998 de Cinli bilgisayar muhendisi Wei Dai nin b money isimli elektronik para sistemi icadiyla baslamistir Ilk kripto para ornegi olan Bitcoin ise 2008 kuresel ekonomik krizinin ardindan 2009 da Satoshi Nakamoto lakapli gercek kimligi hala belli olmayan bir kisi veya grup tarafindan gelistirilip piyasaya surulmustur Bu surec 2014 te Vitalik Buterin tarafindan Ethereum blok zincirinin sunulmasi ve akilli sozlesme yetkinliginin artmasiyla devam etmistir Blok Zinciri Teknolojisindeki Onemi Token var olan bir blok zincirinde bulunan birim degerdir tokenlerin kendi blok zincirleri yoktur mevcut bir kripto para biriminin blok zincirine bagimli olurlar Tokenlerin birim degeri oldugundan bu deger alinip satilabilir Bu varliklarin tokenler halinde bir akilli kontrata bagli olarak blok zinciri uzerinde temsil edilmesi ise tokenizasyon olarak ifade edilir Herhangi bir urun ya da hizmet tokene donusturulebilir bu nedenle tokenizasyonun potansiyeli teorik olarak sinirsizdir Token Ekonomisi Token ekonomisi Tokenomics kripto para projelerinin ekonomik yonlerini dijital tokenlerin tasarimi degeri ve dagitimi ile bu tokenlerin daha genis ekonomik sistemler uzerindeki etkisini kaynak dagitimi dis ekonomilerle etkilesim davranis ve ekonomik verimlilik dahil olmak uzere inceleyen bir alandir Bu sekilde ortaya cikardigi Token ekonomisi tokenlerin belirli protokoller dahilinde kullanildigi dagitik defterlerde yer aldigi bir yapiyi ifade ederken yeni bir sistem insa eder Token ekonomisinin buyumesi bankacilik sektorunde musterileri kazanma dijital para birimleri ile para transferleri yapma varliklari tokenlestirme ve her turlu tokenin saklanmasi ve ticareti gibi konularda kilit rol oynarken bircok eski ve yeni endustride yeni is modelleri yaratmaktadir Tokenizasyonun Ilkeleri Tokenizasyon un bes ilkesi vardir Bir blok zincirinin kullanilmasi Bir referans varlik olmasi Referans varligin degerini degerlendirme mekanizmasi olmasi Referans varligi saklamak icin bir yapinin bulunmasi Tokenin veya referans varligin geri satin alinmasini saglayacak bir mekanizmanin yer almasiToken Turleri Platform tokenleri Utility Tokens Platform tokenleri belirli bir platformdaki islevleri gerceklestirmek ya da belirli urun ve hizmetlere erisim saglamak amaciyla kullanilan kripto para birimleridir Genellikle kullanicilari platformda aktif olmaya tesvik etmek ve platform icindeki belirli hizmetler icin odeme yapilmasi icin kullanilabilirler Platform tokenlerinin sadece hizmet alimi veya saglamakla sinirli kalmayip ayni zamanda platformun yonetisimine de katki sagladigi bilinmektedir Bu tokenler platformun hem kullanici odakli hem de topluluk tarafindan yonlendirilen bir ekosistem olmasina imkan tanir Ethereum un basarisiyla birlikte bircok yeni proje kendi blok zinciri platformlarini olusturmak ve bu platformlarda kullanilacak platform tokenleri yaratmaya basladi Buna ornek olarak Solana token SOL Chainlink LINK Sandbox SAND gibi tokenler verilebilir ICO Ilk Para Arzi Teklifi Initial Coin Offering ile yatirimcilara sunulan bu tokenler platformlara kaynak getirilmesinde onemli bir rol oynar Nitelikli Fikri Tapular NFT ler Non Fungible Tokens NFTs NFT ler oyun sanat ve sertifikasyon gibi cesitli alanlarda kullanilabilir Dijital sanat eserleri oyun ici urun ve varliklar veya mulkiyeti gosteren belgeler gibi ogeler NFT olarak tanimlanir NFT lerin en onemli ozelligi blok zincirinin uzerinde dogrulanabilir ve transfer edilebilir olmasidir Bu sayede dijitaldeki varliklarin sahipligi ve orijinalligi belirlenebilir Menkul Kiymet Tokenleri Security Tokens Menkul kiymet tokenleri ise bir finansal deger tasiyan urunun dijital temsilidir Bu tokenler kar amaciyla satin alinan cesitli sermaye kazanclari ve sabit gelirler saglayabilen menkul kiymetleri temsil eder Menkul kiymet tokenleri temettu sabit faiz veya gelir paylasimi yoluyla gelir elde edebilir Menkul kiymet tokenleri hisse senedi tahvil fon gibi varliklarin dijital temsilleridir Yatirimcilar temettu ve oy kullanma gibi haklara sahip olabilirler Menkul kiymet tokenleri dagitik defter teknolojisini DLT kullanarak geleneksel borsa hisselerinden ayrilir Bu dagitik yapi daha guvenli erisilebilir ve likit bir sistem sunar Odeme tokenleri Odeme tokenleri mal ve hizmetlerin degisim araci olarak kullanilmasini saglayan bir kripto para turudur Geleneksel para birimleri gibi odeme yontemi olarak kullanilabilirler Ancak odeme tokenleri blok zinciri teknolojisini kullandigi icin merkezi bir otorite ya da araci olmaksizin kullanilirlar Bitcoin ve Ethereum gibi kripto para birimleri bu odeme tokenleri arasindadir Ayrica stabil kripto paralar da stablecoins sabit bir degerde bir para birimine endeksli kripto paralar odeme tokeni olarak kullanilabilir Tokenizasyon Sureci Ihrac Origination Origination asamasi fiziksel ya da dijital dogrulanmis blok zinciri disindaki varlik bilgilerinin Ilk Arz ICU Menkul Kiymet Arzi Security Token Offering ya da Dogrudan Listeleme gibi cesitli islemler araciligiyla ilgili blok zincire kaydedilmesini ifade etmektedir Bu surecte blok zincirindeki her bir token zincir disindaki dogrulanmis varliklarla esleniktir Dagitim Distribution Tokenizasyon surecinin dagitim asamasinda tokenler sermayesi karsiliginda yatirimcilara dagitilir Bu asamada tokenler yatirimcilara ulastirilirken karsiliginda fon kaynaklari toplanir Yatirimcinin bilgileri dijital pay defterine Register of Members ROM kaydedilir Tokenlerin saklanmasi icin yatirimcinin bir dijital cuzdanin olmasi gerekmektedir Dijital cuzdanlar bu tokenlerin saklanmasi ve dagitilmasinda kullanilir Alim Satim Trading Token alim satimi bir borsa araciligiyla veya dogrudan kisiler arasi islemlerle gerceklestirilebilir Borsa araciligiyla alim satim ozel anahtarlarin bir cuzdandan digerine transferini icerir Bu alici ile satici arasinda odeme ve token transferinin karsilikli gerceklesmesini saglar Blok zinciri tabanli tokenler Bitcoin ve Ethereum gibi kripto para birimleri kullanarak finanse edilir Ozellikle Ethereum un sagladigi akilli sozlesmeler token yonetim sureclerinin teknolojik temelini olusturur Tokenizasyon beraberinde fiziksel varliklarin daha likit bir ticaret ortaminda islem gormesini saglar Mutabakat Settlement Mutabakat asamasi token alim satim islemlerinin gerceklesmesinden sonraki bir asamadir ve tokenler nihai yatirimciya ulastiktan sonra hizmetler kurallar ve vergilere iliskin raporlamalar net varlik degerinin belirlenmesi ve kar payi dagitimi gibi konularin gerceklestirilmesini icerir Bu hizmetler akilli sozlesmeler sayesinde kolaylikla otomatik olarak gerceklesebilir Tokenizasyon sonrasi surecin yonetimi tokenlerin varligi devam ettigi surece devam eder Saklama Safekeeping Safekeeping gerek fiziksel veya dijital ortamdaki blok zinciri disindaki varligin gerekse blok zincirinde bu varligi temsil eden tokenin uygun saklama kosullari cercevesinde guvenli bir sekilde muhafazasi islemidir Bu saklama yontemleri ayri ayri olabilecegi gibi bu cozumlerin bir kombinasyonu seklinde de olabilir Tokenizasyonun Ornek Kullanim Alanlari Finansal Varlik ve Yatirim Tokenizasyon finansal varliklarin ve yatirimlarin daha likit ve erisilebilir hale gelmelerini saglar Bu hisse senedi tahvil fon gibi varliklarin dijital temsilleri olan menkul kiymet tokenleri araciligiyla yapilabilir Bu tokenler guvenli ve seffaf bir sekilde ticaret yapilmasini saglayarak yatirimcilar icin yeni firsatlar yaratir Gayrimenkul Gayrimenkul sektorunde tokenizasyon mulkiyet haklarinin dijital tokenler araciligiyla bolunmesini ve ticaretini kolaylastirir Bu surec gayrimenkullerin likiditesini artirarak daha genis bir yatirimci kitlesine ulasmasini saglar Ornegin RealT ve Propy gibi platformlar gayrimenkul mulkiyetini tokenize ederek yatirimcilarin kucuk paylar halinde mulkiyet edinmelerine olanak tanir Bu sayede finansal yatirimlar gibi gayrimenkul yatirimlari daha erisilebilir ve likit hale gelir Sanat ve Koleksiyonlar Sanat eserlerinin ve koleksiyonlarin tokenizasyonu bu varliklarin mulkiyet haklarini dijital tokenler araciligiyla bolunmesini saglar Ornegin Maecenas ve Verisart gibi platformlar sanat eserlerini tokenlestirerek yatirimcilarin bu eserlerin kucuk paylarini satin almalarina olanak tanir Bu surec sanat eserlerinin likiditesini artirir ve sanatcilara daha genis bir kitleye ulasma firsati sunar Fikri Mulkiyet Fikri mulkiyet haklarinin tokenizasyonu muzik sanat ve diger yaratici eserlerin mulkiyet haklarini dijital tokenler araciligiyla temsil etmeyi icerir Ujo Music gibi platformlar muzik telif haklarini tokenize ederek sanatcilarin muziklerinden elde ettikleri gelirleri artirmalarina ve genis kitlelere ulasmalarina imkan tanir Bu surec fikri mulkiyet haklarinin likiditesini arttirarak sanatcilara daha adil gelir dagitimi saglar Tedarik Zinciri Yonetimi Blok zinciri teknolojisi tedarik zinciri yonetiminde seffafligi ve izlenebilirligi artirir Tedarik zinciri yonetiminde blok zinciri kullanimi urunlerin uretimden tuketime kadar olan surecinin izlenmesini kolaylastirir Bu sahte urunlerin tedarik zincirine girmesini onler ve tedarik zinciri boyunca seffaflik saglar Blok zinciri tedarik zincirinde veri guvenligini artirarak isletmelerin daha verimli ve guvenli bir sekilde calismasini saglar ESG Cevresel Sosyal ve Yonetisim ESG Cevresel Sosyal ve Yonetisim alaninda blok zinciri ve tokenizasyon surdurulebilirlik hedeflerine ulasmayi kolaylastirir Ornegin karbon kredisi tokenizasyonu karbon emisyonlarinin azaltilmasini tesvik eder ve surdurulebilir projelere yatirim yapilmasini saglar Blok zinciri teknolojisiyle ESG raporlamasinda seffaflik ve guven saglanir ve bu da beraberinde sirketlerin surdurulebilirlik donusumunu hizlandirir Ote yandan tarim ve enerji gibi sektorlerde tokenizasyon surdurulebilir projelere yatirim yapilmasini tesvik ederken cevresel etkileri azaltabilir Tokenizasyonun Avantajlari ve Zorluklari Avantajlar Likidite Likidite dagitik defterler ve birlikte calisabilirlik sorunlarindan kaynaklanan geleneksel piyasa verimsizliklerini ele alan varlik tokenizasyonu sureci ile onemli olcude artirilmaktadir Tokenizasyon ayrica gayrimenkul veya sanat eserleri gibi tarihsel olarak likit olmayan varliklara erisimi kolaylastirir yatirimcilarin bu varliklari dijital pazarlarda hizli bir sekilde alip satmalarina olanak tanir Artan piyasa akiskanligi sadece daha fazla yatirimci cekmekle kalmaz ayni zamanda varlik degerlerini artirma potansiyeline de sahiptir Ayrica tokenize edilmis varliklar cografi ve zamansal kisitlamalarin otesinde ticaret yapilabilmektedir bu da onlarin likiditesini ve erisilebilirligini daha da artirmaktadir Parcali Sahiplik Fractional Ownership Parcali sahiplik likit olmayan varliklarin likiditesini artirarak yatirimcilarin bir varligin daha kucuk bir parcasina daha uygun fiyatla yatirim yapmasina olanak saglar Parcali sahiplikle birlikte yatirimcilara yuksek degerli bir varligin sadece kucuk bir kismi icin pay sahipligi verilir Bu sekilde daha genis bir yatirimci tabani daha degerli varliklara erisim saglayabilir ve yatirim portfoylerini cesitlendirebilir Ornegin yatirimcilar unlu bir sanat eserinin sadece bir bolumune veya nadir bir koleksiyonun parcasina yatirim yapabilirler Seffaflik ve Takip Edilebilirlik Kripto para ekosisteminde seffaflik blok zinciri teknolojisinin temel prensiplerinden biridir Seffaflik tokenizasyon dunyasinda sahipligi temsil eden kayitlarin yonetimi ve takip edilebilirligi kolaylastirir boylece guvenilirlik ve dogrulugu saglar Tokenizasyon ile saglanan izlenebilirlik durumu guvenlik olaylarina cok daha hizli ve etkili bir mudahale edilmesine olanak tanir Erisilebilirlik Tokenizasyon araciligiyla ulusal sinirlar ve geleneksel finansal kisitlamalari asilarak dunya genelinde daha genis bir yatirimci kitlesine erisim saglanir Varliklarin tokenlestirilmesi sayesinde onceden yabanci alicilara erisilemeyen geleneksel finansal urunler tokenlere donusturulerek cesitli musteri kitlesine erisim imkani tanir Bu kapsayici yaklasim yatirim firsatlarini demokratiklestirirken ayni zamanda kuresel yatirim ortamini yeniden sekillendirme potansiyeline sahiptir Aracisizlastirma Tokenizasyon teknolojisi aracisizlastirma saglayarak islem maliyetlerini otomatik olarak dusurur ve islemlerin hizini artirir Merkezi olmayan dogasi sayesinde bir araciya ihtiyac duymaksizin katilimcilar arasinda dogrudan ve guvenli bir sekilde varlik transferi yapilmasini mumkun kilar Bu sayede islemlerin guvenligini artarken herhangi bir merkezi otoritenin ya da mekanizmanin potansiyel hatalarini veya olusabilecek guvenlik acigina bagli riskleri azaltir Zorluklar Hukuki Belirsizlik Tokenlerin gercek dunyadaki varliklari temsil etmesi hukuki alanda bazi belirsizlikler tasimaktadir Bu belirsizlikler arasinda en onemlilerinden biri esya hukuku acisindan token ile temsil ettigi varlik arasindaki iliskinin ne tur bir iliski oldugudur Bir tokenize varlik geleneksel yontemlerle devredildiginde tokenlere ne yapilacagi gibi sorular akla gelebilir Hukuki acidan her token grubunun ayri ayri degerlendirilmesi gerekmektedir cunku her bir token grubu hukukun farkli katmanlarina dokunmaktadir Bu durum beraberinde token turlerinin nasil vergilendirilecegi ticaretinin nasil yapilacagi ve yasal haklarinin ne sekilde korunacagi gibi konularda cesitli yasal gereksinimler getirmistir Teknoloji Kaynakli Riskler Veri ihlali olaylariyla birlikte veri guvenligi de tokenizasyon konusunda onemli bir teknoloji sorunu olarak ortaya cikmaktadir Kripto cuzdanlarinin periyodik olarak yedeklenmesi ve guvenli bir sekilde saklanmasinin onemi bilinmesine ragmen yazilim hatalari ve veri bozulmalarina karsi korunmasi onem arz etmektedir Bu durum riskli kisilerin kripto cuzdanlari hacklemesine sahte islemlerde bulunmasina veya blok zincirinin bazi bolumlerini yeniden yazarak kayitlari degistirmesine neden olabilir Token yonetimi icin olusturulan akilli sozlesmelerin dogru kodlanmasi guvenlik ve islevsellik acisindan kritik oneme sahiptir Guvenlik Riskleri Blok zinciri sistemlerinde genellikle acik ve ozel anahtarlar onemli bir yere sahiptir Ozel anahtarlarin kaybedilmesi kullanicilarin varliklarina erisimini tumuyle kaybetmesi anlamina gelerek duzeltilemeyecek sorunlar yaratabilir Ayrica siber saldirilar da diger guvenlik tehditlerinden biridir Nihayetinde kullanicilar icin merkezi bir otoritenin olmamasi beraberinde destek alinabilecek bir yapinin da bulunmamasi anlamina gelir Bu durum kullanicilarin sorunlarini cozmekte muhatap bulmayarak zorlanabilecegi ve islemleri geri dondurmenin mumkun olmadigi durumlarla karsilasabilecekleri anlamina gelmektedir Birlikte Calisabilirlik Birlikte calisabilirlik farkli blok zinciri aglarini birbirine baglayan teknoloji ya da projeleri ifade eden genis bir kavramdir Amac cesitli aglar para birimi altyapi ya da teknoloji arasinda birbirine bagli bir finansal deneyim olusturmaktir Fakat gunumuzde tum bu varliklarin tek bir sistemde calisabilirligi henuz mumkun degildir Tokenizasyonun Gelecek Gorunumu Ortaya Cikan Trendler Tokenizasyon hem finansal piyasalarda hem de varlik yonetiminde buyuk bir degisim gerceklestirebilir Artan ilgi ve uygulama alanlari ile yeni trendler ortaya cikmaktadir Ilk olarak gayrimenkul sektorunde tokenizasyonun bazi ulkelerde hizla benimsendigi gorulmektedir Gayrimenkul mulkiyetinin dijital tokenlere donusturulmesi yatirimcilarin kucuk paylarla gayrimenkul yatirimi yapmalarini imkan tanimaktadir Bu sayede mulkiyetlerin sahipliginde yatirimci sayisini arttirmaktadir Ikincisi sanat ve koleksiyon piyasasinda NFT lerin kullanimi artmakta ve bu da beraberinde yatirim firsatlarini getirmektedir Potansiyel Uygulamalar Tokenizasyon potansiyel olarak pek cok uygulama alanina sahiptir Gayrimenkul sanat ve koleksiyonlar fikri mulkiyet ve finansal varliklarin otesinde saglik hizmetleri tedarik zinciri yonetimi ve enerji sektorunde de tokenizasyon kullanilabilir Tedarik zinciri yonetiminde urunlerin uretimden tuketime kadar olan surecinin izlenebilirligi artirilarak sahte urunlerin onlenmesi ve tedarik zinciri boyunca seffaflik saglanabilir Enerji sektorunde ise karbon kredilerinin tokenizasyonu surdurulebilirlik projelerine yatirim yapilmasini tesvik eder ve karbon emisyonlarinin azaltilmasini saglar Duzenleyici Gelismeler Tokenizasyon yayginlastikca yasal cercevelerin olusturulmasi onem kazanmaktadir Duzenleyiciler tokenlerin yasal statusunu belirlemek ve yatirimcilari korumak icin cesitli adimlar atmistir Amerika Birlesik Devletleri nde Menkul Kiymetler ve Borsa Komisyonu SEC menkul kiymet tokenlerinin duzenlenmesi ve yatirimcilarin korunmasi konusunda tavsiyelerde bulunmaktadir Avrupa Birligi nde Finansal Arac Piyasalari Direktifi II MiFID II kapsaminda tokenizasyon duzenlemeleri gelistirilmektedir Turkiye de ise 2024 yilinda TBMM tarafindan onaylanan kanun teklifi uyarinca token lar da kripto varlik kategorisi icerisinde yer almistir ve SPK denetimine tabi tutulmustur Kripto varlik yasasinin ikinci maddesi Sermaye Piyasasi Kurulu nun sermaye piyasasi araclarini kripto varlik olarak ihrac etme iznini duzenlemesine izin vererek sirketlerin artik hisse senedi tahvil gibi araclari token olarak cikarabilmesine olanak taniyor bu da piyasada onemli etkilere sahip olabilir Kaynakca a b c BCTR 2024 Tokenizasyon Gelecegin Para ve Varlik Sistemi PDF 28 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 a b Tokenization Nedir 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 What Was the First Cryptocurrency 18 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 Cypherpunks Write Code Wei Dai and B money or a Coin Before Bitcoin 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 The History of Bitcoin 13 Haziran 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 Token Nedir 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 What is asset tokenization 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 a b Asset Tokenization Bankinghub 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 Tokenomics Token Ekonomisi 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 a b Varliklarin Tokenizasyonu ve Kullanimlari 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 a b Tokenise Europe 2025 PDF 30 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 a b Tokenization Overview and Financial Stability Implications PDF 14 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 What Is a Crypto Token 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 a b What is tokenization 4 Agustos 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 Menkul Kiymet Tokeni STO 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 a b c Kucukkirali Z amp Afsar K E 2022 Dijital finansallasma kavrami cercevesinde blok zincir teknolojisinin yeni finansal is modelleri ve kripto para piyasalari Inonu Universitesi Uluslararasi Sosyal Bilimler Dergisi INIJOSS 11 1 115 138 Type of Tokens 30 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 a b Tokenization of Off Chain Assets Presented by Avalanche and Ava Labs 17 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 Tokenization and Regulation What Exists and What Is Needed 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 Tokenization A digital asset deja vu 30 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 a b Tokenization C Suite Playbook PDF 10 Haziran 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 Tokenization Disrupts ETFs a b Tokenization of Assets Decentralized Finance DeFi Volume 1 Spot on Fundraising amp StableCoins in Switzerland PDF 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 CDBCs Towards a Tokenized Future 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 a b Cointelegraph How Does Tokenization Help 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 a b The Likely Effect of Tokenisation on Art Markets Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Yavuz E amp Avunduk H 2021 TEDARIK ZINCIRI YONETIMINDE BLOK ZINCIR TEKNOLOJISININ KULLANIMI Izmir Democracy University Social Sciences Journal 4 1 33 56 5 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 a b Surdurulebilir Tedarik Zinciri Icin Blokzincir Uygulamalari PDF 15 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 a b Tokenisation a catalyst for renewable energy and ESG investing 31 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 The Environmental Impact of Tokenization Examining the Potential Environmental Benefits and Drawbacks of Tokenization 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 Asset Tokenization What It Is and How It Works 14 Haziran 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 a b The Role of Tokenization in the World of Digital Assets 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 Asset Tokenization Unlocking New Possibilities for the Enterprise 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 Exploring Fractional Ownership of Real World Assets in DeFi 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 Crypto vs Fractional Ownership 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 Guide to Protecting the Confidentiality of Personally Identifiable Information PII 3 Agustos 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 Public blockchains and the tokenization revolution 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 a b c Tian Y Lu Z Adriaens P et al Finance infrastructure through blockchain based tokenization Front Eng Manag 7 485 499 2020 10 Mart 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 Hukuki Perspektifi ile Tokenizasyon 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 Kripto Varliklar ve Yasal Duzenlemeler Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b Tokenization in financial services Delivering value and transformation 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 An Overview of the History of Tokenization 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 Lambert T Liebau D amp Roosenboom P Security token offerings Small Bus Econ 59 299 325 2022 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 Resmi Gazete SERMAYE PIYASASI KANUNUNDA DEGISIKLIK YAPILMASINA DAIR KANUN Kanun No 7518 Kabul Tarihi 26 6 2024 PDF 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 31 Temmuz 2024 Yeni Kripto Varlik Yasasi 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2024