Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ali Ruhi Efendi, Kıbrıslı devlet adamı, hayırsever.
Ali Ruhi Efendi | |
|---|---|
| Doğum | , Girne, Kıbrıs |
| Meslek | Devet adamı, hayırsever |
| Tanınma nedeni | Banisi olduğu eserler |
Hayatı
Hayatı hakkında pek fazla bilgi bulunmamaktadır. Girne'ye bağlı Gambili'de (Hisarköy) doğmuştur. 1826'da, II. Mahmut döneminde, Tersane Hazinesi tarafından Kıbrıs muhassıllığı görevine atanmıştır. Bu görevi sürdürürken dört çeşme, bir cami, bir kütüphane, bir sıbyan mektebi ve bir muvakkithane yaptırmıştır. Bu eserlere gelir oluşturması amacıyla vakıflar kurdurmuştur.
Eserleri
Lefkoşa Laleli Camii ve Çeşmesi
Ali Ruhi Sokağı üzerinde yer alır. 12,85x3,30 metre ölçülerindedir. Eski bir Orta Çağ şapeli üzerine inşa edilen yapı, mihrap, minber, minare ve son cemaat yeri eklenerek 1826-1827 (H. 1242) yılları arasında camiye çevrilmiştir. Ali Ruhi Efendi, Lefkoşa'daki üç dükkanını, Sarayönü'nde bulunan bir berber dükkanını, Mofsili ve İncirli köylerinde yer alan 130 zeytin ağacını camiye gelir olması amacı ile vakfetmiştir.
Cami, 19. yüzyılın başlarında onarım görmüştür. 1908 yılında tekrar onarım görmüştür. Bu onarımı yapan Nikolaki Kalla'ya onarım ücreti olarak £17,10 ödenmiştir.
Laleli Sıbyan Mektebi
Caminin yanında yer almaktaydı. 1826 yılına tarihli bir kayda göre mektep hocasına günlük 16 kuruş verilmesi amacıyla bir vakıf kurulmuştur. 1893 yılında tek odalı mektepte 80 öğrenci eğitim görmekte idi. Odanın onarılması ve genişletilmesi için Evkaf İdaresi'ne başvurulmuş, bu iş için Nikolaki Kalla görevlendirilmiştir. 1930'lu yıllarda dikiş-nakış kursu olarak hizmet vermeye devam etmiştir.
Yapıya ait herhangi bir kalıntı günümüze ulaşamamıştır. Yapının kitabesi ise 1965 yılında sökülerek Mevlevi Tekkesi Müzesi'ne taşınmıştır.
Sultan Mahmut Kütüphanesi
Lefkoşa'da, Surlariçi Bölgesi'ndeki Selimiye Camii'nin doğusunda yer almaktadır. II. Mahmut'un emri ile 1829-1830 (H. 1245) yılları arasında inşa edilmiştir. Kütüphanenin giderleri II. Mahmut'un kişisel varlığından karşılanmıştır. II. Mahmut kütüphaneye Kütüphane-i Amire (Devlet Kütüphanesi) ismini verir. Buna rağmen kütüphane halk arasında II. Mahmut Kütüphanesi ya da Sultan Mahmut Kütüphanesi olarak bilinir.
Küçük Medrese Çeşmesi
İdadi Sokağı'nda yer alır. 1827-1828 (H. 1244) yılları arasında inşa edilmiştir. Yapımında kesme taş kullanılmıştır. Kitabesi mermerden yapılmıştır. Arap Ahmet Suyu'ndan beslenmektedir.
Kuru Çeşme
İlk inşa edildiği tarihte Karakaş Bahçesi'nde yer alan çeşme yol genişletme çalışmaları nedeniyle yerinden sökülerek Kuruçeşme Sokağı üzerinde günümüzde bulunduğu yere taşınmıştır. 1827-1828 (H. 1244) yılları arasında inşa edilmiştir. Yapımında kesme taş kullanılmıştır. Kitabesi mermerden yapılmıştır. 1980'lere kadar işlevini sürdürmüştür.
Büyük Medrese Çeşmesi
1827-1828 (H. 1243) yılları arasında Büyük Medrese'ye ek olarak inşa edilmiştir. 1936 yılında medrese yıkılınca, çeşme de yerinden kaldırılarak aynı alanda yapılan imam hatip mektebinin arkasına taşınmıştır. 1980'lere kadar işlevini sürdüren çeşme, 1990-1993 yılları arasında bölgeye bir depo yapımı sırasında tamamen yıkılmıştır.
Büyük Medrese Muvakkithanesi
Kıbrıs Şer'iyye Sicili'nden, Büyük Medrese için bir muvakkıthane yapıldığı öğrenilmektedir. 16 Ekim 1865 (H. 25 Cemaziyelevvel 1282) tarihli bir kayda göre bu muvakkithanenin muvakkitliğine Osman Efendi bin Mehmed tayin edilmiştir. Günümüze herhangi bir kalıntısı ulaşmamıştır. İnşa tarihi ve mimarisi ile ilgili herhangi bir bilgiye ulaşılamamıştır. Ali Ruhi Efendi'nin muhassıllığı döneminde, 1826-1831 yılları arasında inşa edilmiş olabileceği tahmin edilmektedir.
Kaynakça
- Özel
- ^ KAVALÇALAN, ENES. KIBRISLI ALİ RUHİ EFENDİ VE KIBRIS’TAKİ İMAR FAALİYETLERİ.
- ^ Kıbrıs Şer'iyye Sicilleri (K.Ş.S) 33,27/2; K.Ş.S. Kara Kaplı Vakfiye Kaydı 33/1
- ^ a b Bağışkan, 2005 & 88.
- ^ Behçet, 1969 & 50.
- ^ Çuhadaroğlu ve Yunus, 1975 & 4.
- ^ Behçet, 1969 & 41.
- ^ Bağışkan & 2005 352.
- ^ Parmaksızoğlu, 1964 & 9.
- ^ Altan & 1986 635.
- ^ Eski Eserler ve Müzeler Dairesi Başkanlığı, 1982 & 39.
- ^ Eski Eserler ve Müzeler Dairesi Başkanlığı, 1982 & 38.
- ^ Hikmetağalar & 1996 247.
- ^ K.Ş.S Küçük Vakfiye, 61/1
- Genel
- Altan, Mustafa Haşim (1986). Belgelerle Kıbrıs Türk Vakıflar Tarihi. Kıbrıs: Kıbrıs Vakıflar İdaresi Yayınları.
- Bağıskan, Tuncer (2005). Kıbrıs'ta Türk Osmanlı Eserlerli. Lefkoşa: Kuzey Kıbrıs Müze Dostları Derneği Yayını.
- Oğuz Filiz, Çuhadaroğlu Fikret (1975). "Kıbrıs'ta Türk Eserleri". Röleve ve Restorasyon Dergisi. 2 (1). s. 76.
- Kıbrıs'ta Türk Eserleri. Kıbrıs Eski Eserler ve Müzeler Dairesi Müdürlüğü Yayını. 1982. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=()
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ali Ruhi Efendi Kibrisli devlet adami hayirsever Ali Ruhi EfendiDogum Girne KibrisMeslekDevet adami hayirseverTaninma nedeniBanisi oldugu eserlerHayatiHayati hakkinda pek fazla bilgi bulunmamaktadir Girne ye bagli Gambili de Hisarkoy dogmustur 1826 da II Mahmut doneminde Tersane Hazinesi tarafindan Kibris muhassilligi gorevine atanmistir Bu gorevi surdururken dort cesme bir cami bir kutuphane bir sibyan mektebi ve bir muvakkithane yaptirmistir Bu eserlere gelir olusturmasi amaciyla vakiflar kurdurmustur EserleriLefkosa Laleli Camii ve Cesmesi Ali Ruhi Sokagi uzerinde yer alir 12 85x3 30 metre olculerindedir Eski bir Orta Cag sapeli uzerine insa edilen yapi mihrap minber minare ve son cemaat yeri eklenerek 1826 1827 H 1242 yillari arasinda camiye cevrilmistir Ali Ruhi Efendi Lefkosa daki uc dukkanini Sarayonu nde bulunan bir berber dukkanini Mofsili ve Incirli koylerinde yer alan 130 zeytin agacini camiye gelir olmasi amaci ile vakfetmistir Cami 19 yuzyilin baslarinda onarim gormustur 1908 yilinda tekrar onarim gormustur Bu onarimi yapan Nikolaki Kalla ya onarim ucreti olarak 17 10 odenmistir Laleli Sibyan Mektebi Caminin yaninda yer almaktaydi 1826 yilina tarihli bir kayda gore mektep hocasina gunluk 16 kurus verilmesi amaciyla bir vakif kurulmustur 1893 yilinda tek odali mektepte 80 ogrenci egitim gormekte idi Odanin onarilmasi ve genisletilmesi icin Evkaf Idaresi ne basvurulmus bu is icin Nikolaki Kalla gorevlendirilmistir 1930 lu yillarda dikis nakis kursu olarak hizmet vermeye devam etmistir Yapiya ait herhangi bir kalinti gunumuze ulasamamistir Yapinin kitabesi ise 1965 yilinda sokulerek Mevlevi Tekkesi Muzesi ne tasinmistir Sultan Mahmut Kutuphanesi Lefkosa da Surlarici Bolgesi ndeki Selimiye Camii nin dogusunda yer almaktadir II Mahmut un emri ile 1829 1830 H 1245 yillari arasinda insa edilmistir Kutuphanenin giderleri II Mahmut un kisisel varligindan karsilanmistir II Mahmut kutuphaneye Kutuphane i Amire Devlet Kutuphanesi ismini verir Buna ragmen kutuphane halk arasinda II Mahmut Kutuphanesi ya da Sultan Mahmut Kutuphanesi olarak bilinir Kucuk Medrese Cesmesi Idadi Sokagi nda yer alir 1827 1828 H 1244 yillari arasinda insa edilmistir Yapiminda kesme tas kullanilmistir Kitabesi mermerden yapilmistir Arap Ahmet Suyu ndan beslenmektedir Kuru Cesme Ilk insa edildigi tarihte Karakas Bahcesi nde yer alan cesme yol genisletme calismalari nedeniyle yerinden sokulerek Kurucesme Sokagi uzerinde gunumuzde bulundugu yere tasinmistir 1827 1828 H 1244 yillari arasinda insa edilmistir Yapiminda kesme tas kullanilmistir Kitabesi mermerden yapilmistir 1980 lere kadar islevini surdurmustur Buyuk Medrese Cesmesi 1827 1828 H 1243 yillari arasinda Buyuk Medrese ye ek olarak insa edilmistir 1936 yilinda medrese yikilinca cesme de yerinden kaldirilarak ayni alanda yapilan imam hatip mektebinin arkasina tasinmistir 1980 lere kadar islevini surduren cesme 1990 1993 yillari arasinda bolgeye bir depo yapimi sirasinda tamamen yikilmistir Buyuk Medrese Muvakkithanesi Kibris Ser iyye Sicili nden Buyuk Medrese icin bir muvakkithane yapildigi ogrenilmektedir 16 Ekim 1865 H 25 Cemaziyelevvel 1282 tarihli bir kayda gore bu muvakkithanenin muvakkitligine Osman Efendi bin Mehmed tayin edilmistir Gunumuze herhangi bir kalintisi ulasmamistir Insa tarihi ve mimarisi ile ilgili herhangi bir bilgiye ulasilamamistir Ali Ruhi Efendi nin muhassilligi doneminde 1826 1831 yillari arasinda insa edilmis olabilecegi tahmin edilmektedir KaynakcaOzel KAVALCALAN ENES KIBRISLI ALI RUHI EFENDI VE KIBRIS TAKI IMAR FAALIYETLERI Kibris Ser iyye Sicilleri K S S 33 27 2 K S S Kara Kapli Vakfiye Kaydi 33 1 a b Bagiskan 2005 amp 88 Behcet 1969 amp 50 Cuhadaroglu ve Yunus 1975 amp 4 Behcet 1969 amp 41 Bagiskan amp 2005 352 Parmaksizoglu 1964 amp 9 Altan amp 1986 635 Eski Eserler ve Muzeler Dairesi Baskanligi 1982 amp 39 Eski Eserler ve Muzeler Dairesi Baskanligi 1982 amp 38 Hikmetagalar amp 1996 247 K S S Kucuk Vakfiye 61 1 GenelAltan Mustafa Hasim 1986 Belgelerle Kibris Turk Vakiflar Tarihi Kibris Kibris Vakiflar Idaresi Yayinlari Bagiskan Tuncer 2005 Kibris ta Turk Osmanli Eserlerli Lefkosa Kuzey Kibris Muze Dostlari Dernegi Yayini Oguz Filiz Cuhadaroglu Fikret 1975 Kibris ta Turk Eserleri Roleve ve Restorasyon Dergisi 2 1 s 76 Kibris ta Turk Eserleri Kibris Eski Eserler ve Muzeler Dairesi Mudurlugu Yayini 1982 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim