Fatıma bint Muhammed, Fatımatü'z-zehra (Arapça: فاطمة الزهراء), İslam peygamberi Muhammed'in kızı, Ali bin Ebu Talib'in eşi.
Fatıma | |
---|---|
Doğum | 605 veya 609 (Sünnilik'e göre) 614 (Şîa'ya göre) Mekke |
Ölüm | 22 Kasım 632 (22 yaşında)(tartışmalı) Medine |
Evlilik | Ali |
Çocuk(lar) | Hasan bin Ali Hüseyin Muhsin bin Ali Zeyneb bint Ali Ümmü Gülsüm bint Ali |
Ebeveyn(ler) | Muhammed bin Abdullah Hatice bint Hüveylid |
İslam peygamberi Muhammed'in ilk eşi Hatice bint Hüveylid'den olan kızıdır. Muhammed'in soyu, Fatıma ve eşi Ali bin Ebu Talib'in çocukları yoluyla devam etmiştir, çünkü Muhammed'in ölümünden sonra hayatta kalan tek çocuğu Fatıma'dır. Sünni inanışına göre 605 veya 609,Şîʿa'ya göre 614 yılında Mekke'de dünyaya gelmiştir. 632 yılında, Medine'de babasının ölümünden 6 ay sonra ölmüştür.
Hayatı
Ehli Aba Serisi | |
| |
|
Doğum tarihiyle ilgili çeşitli rivayetler olsa da bunlardan en güçlüleri 614 (Şii görüşü) ve 605 veya 609 (Sünni görüşü) yıllarıdır ve iki rivayette doğumun Mekke civarlarında olduğu görüşündedir. Fatıma, Muhammed 45 yaşında iken dünyaya geldi.
Doğumundan önce, Muhammed'in muhalifleri, onun son oğlunun da öldüğünü görünce, Muhammed'in soyunu sürdürecek kimsenin kalmayacağı, yolunun da bu yüzden mahvolacağı yönünde propaganda başlatmışlardı. Bu propagandaya Kevser Suresi ile cevap verilmiştir: "Şüphesiz biz sana bol hayır (bereketli nesil) vermişiz. Öyleyse Rabbin için namaz kıl ve kurban kes. Doğrusu asıl ebter (soyu kesik) olan sana kin duyandır." Küçük yaşından itibaren babasının her işine koşturması, onu bir anne gibi koruyup kollaması sebebiyle babası Muhammed ona; “Ümmü Ebîha” yani "Babasının Annesi" lakabını vermiştir.
624'te, aynı zamanda Muhammed’in kuzeni olan Ali bin Ebu Talib ile evlendi.
632'de Şii kaynaklarına göre Ömer ile aralarında geçen tartışma sonucu ölmüştür.
Naaşı, kendi isteği doğrultusunda, geceyarısı ve gizlice gömüldü. Mezarı hâlen bilinmemektedir.
Çocukları
Fatıma, Ali bin Ebu Talib ile olan evliliğinde, ikisi kız, üçü oğlan olmak üzere beş çocuk sahibi olmuştur.
Çocuklarının isimleri;
İslam'daki yeri
İslâmiyet'in Şiî/Alevî ve Kızılbaş/Bektâşî yorumlarına kaynaklık eden bir takım anlatılarda Fatıma'nın aynen Ali gibi zaman zaman İslâm Peygamberi Muhammed’in de önüne geçen mitolojik bir figür olarak öne çıkarıldığı görülür.
Enes bin Malik'den, Şiîlik ve Sünnîlik ekollerinde güvenilir sayılan raviler yoluyla nakledilen bir hadis şöyledir; "Âlemlerdeki kadınların en iyisi dört tanedir: İmran kızı Meryem, kızı , kızı Hatice ve Muhammed kızı Fatıma." "Muhammed bu dört kadını âlemlerin en iyi kadınları olarak saydıktan sonra Fatıma’yı hem dünyada, hem de ahirette diğer üçüne üstün kılmıştır."
Muhammed bin İsmail Buhari “Sahih”te ve imam Ahmed bin Hanbel “Müsned”de Ebu Bekir kızı Ayşe’den Muhammed’in Fatıma’ya yönelik şu sözünü naklediyorlar: "Ey Fatıma! Sana müjdeler olsun, Allah seni âlemdeki kadınların üzerine genel olarak ve Müslüman kadınlar üzerine de özel olarak seçti ve seni tertemiz kıldı."
Buhari ve Müslim Sahih'lerinde, İmam Ahmed bin Hanbel Müsned'de, İbn-i Abbas'dan rivayetle: "Şura suresinin 23. ayetindeki; “De ki: Ben bu tebliğime karşılık sizden bir ücret istemiyorum; istediğim, ancak yakınlarıma sevgidir” ayetiyle ilgili olarak sahabenin “Ya Resulallah! Allah’ın, sevgisini üzerimize farz kıldığı yakınların kimlerdir?” sorusuna peygamberin “Ali, Fatıma, Hasan ve Hüseyin’dir.”şeklinde cevap verdiğini kaydetmişlerdir.
Mübahele Ayeti': “Sana gelen bunca ilimden sonra, yine de bu hususta seninle çekişip tartışmalara girişirlerse de ki: Gelin, oğullarımızı ve oğullarınızı, kadınlarımızı ve kadınlarınızı, nefsimizi (kendimizi) ve nefsinizi (kendinizi) çağıralım; sonra karşılıklı lanetleşelim de Allah’ın lanetini yalan söylemekte olanların üstüne kılalım.” ayetiyle ilgili olarak Necranlılarla (Hristiyanlar) yaşanan tartışmada, Muhammed'le birlikte gelenlerin kim olduğunu sorduğunda, bilgini 'a: "O genç, O’nun damadı ve amcası oğlu Ali bin Ebi Talip’tir, O kadın O’nun kızı Fatıma’dır, O iki çocuk ise O’nun torunları ve kızının evlatları olan Hasan ve Hüseyin’dir." şeklinde cevap verildiği ifade edilmiştir.
Ahzab suresi 33. “Ey Ehl-i Beyt, gerçekten Allah, sizden kiri (günah ve çirkinliği) gidermek ve sizi tertemiz kılmak ister.” ayetindeki Ehli Beyt'in Ali bin Ebu Talib, Fatıma Zehra, Hasan ibn Ali ve Hüseyin ibn Ali'nin kastedildiği ifade edilmiştir.
İslâm Tarihi'ndeki Yeri
İslâm Dünyası'nın iki büyük ekolü olan Şia ile Sünnî dünya arasında popüler olmasa da, Fatıma'nın yaşamı üzerinde hâlâ süregelen tartışmalar vardır. Bunlardan en meşhurları Fedek Arazisi, Fatıma'nın ölene kadar Ömer ve Ebubekir ile küs kalması ve Fatıma'nın gizlice defnedilmesi üzerine olanlarıdır.
Lakapları ve diğer isimleri
Türkçede sıklıkla bir kadın ismi olarak kullanılan Fatmanın kökeni Arapça Fatıma ismidir. Şii kaynaklara göre Fatıma'nın diğer isim ve lakapları şu şekildedir:
- Ümmü Ebîha (Babasının annesi)
- Betül
- Sıddıka
- Mübareke
- Tahire
- Zekiyye
- Raziyye
- Merziyye
- Muhaddese
- Zehra
- Eşrefet-ü’l Nisa
- Meymune
- Ümmü'l-Eimme
- El Mevziya
- El Kübra
- Seyyidetü'l Nisai'l Müminat
- Efdalü'l Nisai'l Ehlül Cenneti
- Bizzatü'z Tahire
- Ümmü Hasan
- Ümmü Hüseyin
- Ümmü Muhsin
Kaynakça
- ^ a b İbn Sa'd, et-Tabakat, VIII. 19
- ^ a b TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 12, sayfa: 219
- ^ Bihar-ül Envar, c.43, s.9.
- ^ Kevser Suresi, Kur'an
- ^ Bihar-ül Envar c. 43, s. 16, 19; Keşf’ul- Ğumme, c.2,s.93.
- ^ (PDF). 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2012.
- ^ . 20 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2012.
- ^ Ahmed bin Hanbel, Müsned; Hafız Ebubekir Şirazi, Nüzul’ul-Kur’ân fi Ali
- ^ Hatip, Tarih-i Bağdat
- ^ Buhari, Sahih; Hanbel, Müsned
- ^ Fahri Razi Tefsir-i Kebir’de, imam Ebu İshak Salebi “Keşf'ul- Beyan”da, Celaluddin Süyuti “Dürr’ül- Mensur”da, Gazi Beyzavi “Envar’ut- Tenzil”de, Carullah Zemahşeri “Keşşaf”da, Müslim bin Haccac “Sahih”de, Ebu’l- Hasan Fakih bin Meğazili eş Şafii el-Vasitî “Menakıb”da, Hafız Ebu Naim İsfehani “Hilyet’ul- Evliya”da, Nuruddin Maliki “Fusul’ul- Muhimme”de, Şeyh’ul- İslâm Himvini “Feraid”de, Ebu'l- Muayyid Harezmî “Menakıb”da, Şeyh Süleyman Belhi el-Hanefi “Yenabi’ul- Mevedde”
- ^ Müslim, Tirmizi, Salebi, Secistani, Ebu Naimi İsfahani, Ebu Bekr-i Şirazi, Suyuti, Himvini, Ahmed bin Hanbel, Zemahşeri, Beyzavi, İbn-i Esir, Beyhaki, , İbn-i Hacer, Fahr-u Razi, Nişaburi, Askalani, İbn-i Asakir
- ^ Ell Hacc Hüseyin Vedad. Hazreti Fâtime 2008 İstanbul
Bibliyografya
- Ell Hacc Hüseyin Vedad Hazreti Fâtime 2008 İstanbul.
- Abdülbaki Gölpınarlı. 1970. Hz. Peygamber, Hz. Fatma ve Oniki İmam. İstanbul: Der Yay.
- Abdulhüseyin Şerefuddin. 1997. Kuran ve Hadisler Işığında Hz.Fatıma. İstanbul: Kevser Yay.
- Ali Şeriati. Fatıma Fatımadır. Dünya Yay.
- Cafer Şehidi. Fatıma'üz Zehra. Objektif Yay.
- Tevfik Ebu İlm. Hz. Fatma. İstanbul: İnsan Yay.
- Yaşar Nuri Öztürk. 1982. Ehlibeyt'in Annesi Hazreti Fatma. Yeni Boyut Yay.
- Ahmed bin Hanbel, Müsned.
- .
- Buhari, Sahih.
- .
- Kur'an.
- Müslim, Sahih.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fatima bint Muhammed Fatimatu z zehra Arapca فاطمة الزهراء Islam peygamberi Muhammed in kizi Ali bin Ebu Talib in esi FatimaDogum605 veya 609 Sunnilik e gore 614 Sia ya gore MekkeOlum22 Kasim 632 22 yasinda tartismali MedineEvlilikAliCocuk lar Hasan bin Ali Huseyin Muhsin bin Ali Zeyneb bint Ali Ummu Gulsum bint AliEbeveyn ler Muhammed bin Abdullah Hatice bint Huveylid Islam peygamberi Muhammed in ilk esi Hatice bint Huveylid den olan kizidir Muhammed in soyu Fatima ve esi Ali bin Ebu Talib in cocuklari yoluyla devam etmistir cunku Muhammed in olumunden sonra hayatta kalan tek cocugu Fatima dir Sunni inanisina gore 605 veya 609 Siʿa ya gore 614 yilinda Mekke de dunyaya gelmistir 632 yilinda Medine de babasinin olumunden 6 ay sonra olmustur HayatiEhli Aba Serisi Fatima Muhammed in KiziFatima nin Ailesi Nesli On Dort Masum Mubahele Ayeti Ehl i Aba Hadisi Fedek Omer Fatima nin evinde Fatima Mushafi Fatima nin EliMuhammed AliFatima Hasan Huseyin Bu kutu goruntuletartisdegistir Dogum tarihiyle ilgili cesitli rivayetler olsa da bunlardan en gucluleri 614 Sii gorusu ve 605 veya 609 Sunni gorusu yillaridir ve iki rivayette dogumun Mekke civarlarinda oldugu gorusundedir Fatima Muhammed 45 yasinda iken dunyaya geldi Dogumundan once Muhammed in muhalifleri onun son oglunun da oldugunu gorunce Muhammed in soyunu surdurecek kimsenin kalmayacagi yolunun da bu yuzden mahvolacagi yonunde propaganda baslatmislardi Bu propagandaya Kevser Suresi ile cevap verilmistir Suphesiz biz sana bol hayir bereketli nesil vermisiz Oyleyse Rabbin icin namaz kil ve kurban kes Dogrusu asil ebter soyu kesik olan sana kin duyandir Kucuk yasindan itibaren babasinin her isine kosturmasi onu bir anne gibi koruyup kollamasi sebebiyle babasi Muhammed ona Ummu Ebiha yani Babasinin Annesi lakabini vermistir 624 te ayni zamanda Muhammed in kuzeni olan Ali bin Ebu Talib ile evlendi 632 de Sii kaynaklarina gore Omer ile aralarinda gecen tartisma sonucu olmustur Naasi kendi istegi dogrultusunda geceyarisi ve gizlice gomuldu Mezari halen bilinmemektedir CocuklariFatima Ali bin Ebu Talib ile olan evliliginde ikisi kiz ucu oglan olmak uzere bes cocuk sahibi olmustur Cocuklarinin isimleri Hasan bin Ali Huseyin bin Ali Muhsin bin Ali Zeyneb bint Ali Ummu Gulsum bint AliIslam daki yeriIslamiyet in Sii Alevi ve Kizilbas Bektasi yorumlarina kaynaklik eden bir takim anlatilarda Fatima nin aynen Ali gibi zaman zaman Islam Peygamberi Muhammed in de onune gecen mitolojik bir figur olarak one cikarildigi gorulur Enes bin Malik den Siilik ve Sunnilik ekollerinde guvenilir sayilan raviler yoluyla nakledilen bir hadis soyledir Alemlerdeki kadinlarin en iyisi dort tanedir Imran kizi Meryem kizi kizi Hatice ve Muhammed kizi Fatima Muhammed bu dort kadini alemlerin en iyi kadinlari olarak saydiktan sonra Fatima yi hem dunyada hem de ahirette diger ucune ustun kilmistir Muhammed bin Ismail Buhari Sahih te ve imam Ahmed bin Hanbel Musned de Ebu Bekir kizi Ayse den Muhammed in Fatima ya yonelik su sozunu naklediyorlar Ey Fatima Sana mujdeler olsun Allah seni alemdeki kadinlarin uzerine genel olarak ve Musluman kadinlar uzerine de ozel olarak secti ve seni tertemiz kildi Buhari ve Muslim Sahih lerinde Imam Ahmed bin Hanbel Musned de Ibn i Abbas dan rivayetle Sura suresinin 23 ayetindeki De ki Ben bu tebligime karsilik sizden bir ucret istemiyorum istedigim ancak yakinlarima sevgidir ayetiyle ilgili olarak sahabenin Ya Resulallah Allah in sevgisini uzerimize farz kildigi yakinlarin kimlerdir sorusuna peygamberin Ali Fatima Hasan ve Huseyin dir seklinde cevap verdigini kaydetmislerdir Mubahele Ayeti Sana gelen bunca ilimden sonra yine de bu hususta seninle cekisip tartismalara girisirlerse de ki Gelin ogullarimizi ve ogullarinizi kadinlarimizi ve kadinlarinizi nefsimizi kendimizi ve nefsinizi kendinizi cagiralim sonra karsilikli lanetleselim de Allah in lanetini yalan soylemekte olanlarin ustune kilalim ayetiyle ilgili olarak Necranlilarla Hristiyanlar yasanan tartismada Muhammed le birlikte gelenlerin kim oldugunu sordugunda bilgini a O genc O nun damadi ve amcasi oglu Ali bin Ebi Talip tir O kadin O nun kizi Fatima dir O iki cocuk ise O nun torunlari ve kizinin evlatlari olan Hasan ve Huseyin dir seklinde cevap verildigi ifade edilmistir Ahzab suresi 33 Ey Ehl i Beyt gercekten Allah sizden kiri gunah ve cirkinligi gidermek ve sizi tertemiz kilmak ister ayetindeki Ehli Beyt in Ali bin Ebu Talib Fatima Zehra Hasan ibn Ali ve Huseyin ibn Ali nin kastedildigi ifade edilmistir Islam Tarihi ndeki YeriIslam Dunyasi nin iki buyuk ekolu olan Sia ile Sunni dunya arasinda populer olmasa da Fatima nin yasami uzerinde hala suregelen tartismalar vardir Bunlardan en meshurlari Fedek Arazisi Fatima nin olene kadar Omer ve Ebubekir ile kus kalmasi ve Fatima nin gizlice defnedilmesi uzerine olanlaridir Lakaplari ve diger isimleriTurkcede siklikla bir kadin ismi olarak kullanilan Fatmanin kokeni Arapca Fatima ismidir Sii kaynaklara gore Fatima nin diger isim ve lakaplari su sekildedir Ummu Ebiha Babasinin annesi Betul Siddika Mubareke Tahire Zekiyye Raziyye Merziyye Muhaddese Zehra Esrefet u l Nisa Meymune Ummu l Eimme El Mevziya El Kubra Seyyidetu l Nisai l Muminat Efdalu l Nisai l Ehlul Cenneti Bizzatu z Tahire Ummu Hasan Ummu Huseyin Ummu MuhsinKaynakca a b Ibn Sa d et Tabakat VIII 19 a b TDV Islam Ansiklopedisi cilt 12 sayfa 219 Bihar ul Envar c 43 s 9 Kevser Suresi Kur an Bihar ul Envar c 43 s 16 19 Kesf ul Gumme c 2 s 93 PDF 29 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 15 Agustos 2012 20 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Agustos 2012 Ahmed bin Hanbel Musned Hafiz Ebubekir Sirazi Nuzul ul Kur an fi Ali Hatip Tarih i Bagdat Buhari Sahih Hanbel Musned Fahri Razi Tefsir i Kebir de imam Ebu Ishak Salebi Kesf ul Beyan da Celaluddin Suyuti Durr ul Mensur da Gazi Beyzavi Envar ut Tenzil de Carullah Zemahseri Kessaf da Muslim bin Haccac Sahih de Ebu l Hasan Fakih bin Megazili es Safii el Vasiti Menakib da Hafiz Ebu Naim Isfehani Hilyet ul Evliya da Nuruddin Maliki Fusul ul Muhimme de Seyh ul Islam Himvini Feraid de Ebu l Muayyid Harezmi Menakib da Seyh Suleyman Belhi el Hanefi Yenabi ul Mevedde Muslim Tirmizi Salebi Secistani Ebu Naimi Isfahani Ebu Bekr i Sirazi Suyuti Himvini Ahmed bin Hanbel Zemahseri Beyzavi Ibn i Esir Beyhaki Ibn i Hacer Fahr u Razi Nisaburi Askalani Ibn i Asakir Ell Hacc Huseyin Vedad Hazreti Fatime 2008 IstanbulBibliyografyaEll Hacc Huseyin Vedad Hazreti Fatime 2008 Istanbul Abdulbaki Golpinarli 1970 Hz Peygamber Hz Fatma ve Oniki Imam Istanbul Der Yay Abdulhuseyin Serefuddin 1997 Kuran ve Hadisler Isiginda Hz Fatima Istanbul Kevser Yay Ali Seriati Fatima Fatimadir Dunya Yay Cafer Sehidi Fatima uz Zehra Objektif Yay Tevfik Ebu Ilm Hz Fatma Istanbul Insan Yay Yasar Nuri Ozturk 1982 Ehlibeyt in Annesi Hazreti Fatma Yeni Boyut Yay Ahmed bin Hanbel Musned Buhari Sahih Kur an Muslim Sahih