Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fedek (Arapça: فدك), Hayber Muharebesi'nden sonra yarısı Muhammed'e verilen, Medine'ye yaklaşık 150 km. uzaklıkta Medine ile Hayber arasında Yahudilerin yaşadığı köy.
Tarihçe
Fedek'te yaşayan Yahudiler Hayber Muharebesi'nden sonra Muhammed tarafından İslam'a davet edildiler. Daveti reddederek Muhammed ile topraklarının yarısı karşılığında anlaşmak istediler. Muhammed de Müslümanların istediği zaman Fedeklileri topraklarından çıkarma şartıyla bu taleplerini kabul etti. Fedek'in yarısı Muhammed'e tahsis edildi. Muhammed buranın gelirini kamu giderleri, misafirler ve ailesi için harcardı.
Dört halife devri
Halife Ebubekir devrinde Fatıma'ya verilmeyerek Muhammed dönemindeki gibi kamu için gelirleri harcandı. Halife Ömer Fedek Yahudilerinin Müslümanlar aleyhinde faaliyette bulunduklarını öne sürerek topraklarının yarısının bedelini ödeyerek Suriye tarafına gönderdi. Diğer yarısının gelirinin Muhammed devrinde olduğu gibi kamu giderleri için harcanmasına devam edildi. Bir rivayete göre Ömer Fedek'i Fatıma'nın varislerine vermek istediyse de Ali ile Abbas arasında çıkan anlaşmazlıktan dolayı arazi yine devlette kaldı.Osman ve Ali dönemlerinde Fedek arazisi beytülmalde kalmaya devam etti. Bazı kaynaklarda Osman döneminde Mervan bin Hakem'e ikta edildiği söylenir.
Emevîler devri
Muaviye halife olunca kullanım hakkını Mervan bin Hakem'e verdi. Mervan'da burayı oğulları Abdülaziz ile Abdülmelik'e bağışladı. Daha sonra bunlardan çocuklarına intikal etti. Abdülmelik'in oğulları Süleyman ile Velid halife olunca haklarını amcaları Abdülaziz'in oğlu Ömer bin Abdülaziz'e bağışladılar. Ömer halife olunca Fedek arazisini Fatıma'nın torunlarına verdi ancak sonra gelen Halife II. Yezid Fedek'i Fatıma'nın torunlarından geri aldı.
Abbasîler devri
İlk Abbasi halifesi olan Seffah Fedek'i tekrar Fatıma'nın torunlarına geri verdi ancak Halife Mansur zamanında Muhammed bin Abdullah el-Mehdi'nin isyanı üzerine tekrar geri alındı. Halife Mehdi tekrar Fatıma'nın torunlarına verdiyse de Ali evladının isyan etmesi üzerine Halife Hâdî tekrar geri aldı. Halife Memun tekrar Fatıma'nın torunlarına geri verdi. Halife Mütevekkil tekrar geri aldı ve gelirini sadaka olarak dağıttı. Bazı kaynaklarda Halife Muntasır zamanında tekrar Fatıma torunlarına verildiği söylenir.
Bugün Hait adında yerleşim yeri olan Fedek bölge halkının özel mülkiyetinde bulunmaktadır.
Fatıma'nın talep etmesi
Sünni rivayetler
Bir rivayete göre; Muhammed'in ölümünden sonra Ebubekir halife olunca Muhammed'in hanımları ve Fatıma halifeden Fedek arazisinden hisselerine düşen miraslarını almak için müracaat ettiler.Aişe'nin "Biz peygamberler miras bırakmayız, bizim bıraktıklarımız sadakadır." hadisini nakletmesi üzerine Muhammed'in hanımları bu isteklerinden vazgeçtiler.
Bir diğer rivayete göre; Muhammed'in kızı Fatıma'nın babasının Fedek'i kendisine tahsis ettiğini söylemesi üzerine Halife Ebubekir'in şahit istediği, Fatıma'nın kocası Ali ile Ümmü Eymen'i şahit olarak getirdiği ancak Ebubekir'in, Ali kocası olduğu için şahitliğini kabul etmediği sadece Ümmü Eymen'in de şahitliğini yeterli görmediği belirtilmektedir.
Bir başka rivayete göre Aişe şöyle anlatıyor: "Fatıma ve Abbas, Halife Ebu Bekir'den Muhammed'den kalan mirasın paylarına düşen hissesini istediler.Ebu Bekir ise onlara şöyle demiştir: "Resulullah’ın 'Bize kimse vâris olamaz. Bıraktıklarımız sadakadır. Ancak Âl-i Muhammed bu maldan (ihtiyacı kadarını) yer.' dediğini işittim. Allah’a yemin olsun Resulullah’ın yaptığını gördüğüm bir işi terk etmem, mutlaka onu yaparım. Onun emrinden bir şey terk edecek olsam sapıtmaktan korkarım!". Bunun üzerine Fatıma kızarak oradan uzaklaştı ve ölene kadar Ebu Bekir'le konuşmadı.18 Fatıma öldüğünde eşi Ali, Ebu Bekir'e haber vermeden geceleyin onun cenaze namazını kıldı ve defnetti."
Bir başka rivayete göre; Ebu Bekir halife seçildikten sonra Fatıma, Ali ile birlikte yeni seçilen halifeye gelerek babasından kalan Fedek, Hayber ve Medine’deki sadakasından kendi hissesine düşen mirasını talep etti. Bunun üzerine Ebu Bekir, Fatıma’ya şöyle dedi: "Baban benden hayırlı idi. Sen de benim kızlarımdan hayırlısın. Fakat Resulullah: 'Biz miras bırakmayız. Bizim bıraktıklarımız sadakadır.' buyurdu."
Bir başka rivayete göre; Fatıma, Ebu Bekir’e: "Sen öldüğünde sana kim vâris olur?" diye sordu. Ebû Bekir: "Çocuğum ve ailem" diye cevap verdi. Bunun üzerine Fatıma: "O hâlde sana ne oluyor da, Resulullah’a bizden başkasını vâris yapıyorsun?" dedi. Buna karşılık Ebu Bekir: "Ey Resûlullah’ın kızı! Allah’a yemin ederim ki ben, babanın toprağına, altınına, gümüşüne, kölesine, malına mirasçı olmadım." dedi. Fatıma ise: "Ya Allah Teâlâ’nın bizim için ayırdığı payımız, senin elindeki malımız?" deyince Ebu Bekir şöyle cevap verdi: "Ben, Resûlullah’ın 'Bunlar Allah’ın, hayattayken bana yedirdiği bir lokmadır; ben öldükten sonra bunlar, müslümanların ortak malıdır' dediğini işittim." Bunun üzerine Fatıma isteğinden vazgeçti ve ölene kadar bu konu hakkında bir daha konuşmadı ve buna rıza gösterdi.
Bir başka rivayete göre; Fatıma Fedek’i istediğinde, Ebu Bekir ona "Sen benim nazarımda sözüne tam güvenilir bir kişisin. Eğer Peygamber’in bu konuda sana bir taahhüdü varsa veya bir vaatte bulunmuşsa ya da bunu size verilmesi gerekli bir hak olarak tayin etmişse hemen teslim edeyim" demiş, Fatıma ise, babasının bu konuda kendisine herhangi bir şey vadetmediğini ifade etmiştir.
Dış bağlantılar
- İsmail ALTUN, Hz. Ebu Bekir ile Hz. Fâtıma Arasında Yaşanan Fedek Meselesine Sünnî ve Şiî Yaklaşımların Analizi[]
- Hüseyin ALGÜL, Diyanet İslam Ansiklopedisi, Fatıma Maddesi 20 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ a b TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 12, sayfa: 294
- ^ İbn Kuteybe, el-Ma'arif, s. 112
- ^ Taberî, Tarih, VI, 147
- ^ Makrizî, en-Niza' ve't-Tehasum, s. 47
- ^ İbnü'I-Esir, el-Kamil, VII, 116
- ^ Mes'udî, Mürûcü'z-zeheb, IV, 135
- ^ a b İbn Kesîr, el-Bidâye ve’n-nihâye (Beyrut: Mektebetü’l-Maârif, 1977), V, 285
- ^ Belâzürî, Fütûhü’l-büldân, nşr. Abdullah Enîs et-Tabbâ‘ – Ömer Enîs et-Tabbâ‘ (Beyrut: Müessesetü’l-Maârif, 1987), s. 43
- ^ Söz konusu miras, Hayber'deki hurmalıklar Fedek ve Medine’deki bir bahçe'den ibaretti. Bk. İbn Sa‘d, Kitâbü Tabakāti’l-kebîr (et-Tabakātü’l-kübrâ), (Beyrut: Dâru Sâdır, ts.), II, 315; M. Yaşar Kandemir, “Fâtıma”, DİA, XII, 219.
- ^ İbnü’d-Deyba‘ eş-Şeybânî, Teysîrü’l-vüsûl ilâ Câmii’l-usûl min Hadîsi’r-Resûl (Kahire: Mustafa el-Bâbî el-Halebî, 1968), II, 55
- ^ Buhârî, “Meğāzî”, 14, “Ferâiz”, 3
- ^ Ahmed b. Hanbel, el-Müsned (Lübnan: el-Mektebetü’l-İslâmiyye, ts.), I, 4, 10
- ^ Müslim, “Cihâd”, 54
- ^ Buhârî, “Meğâzî”, 38
- ^ Müslim, “Cihâd”, 52 (1759)
- ^ Beyhakî, es-Sünenü’l-kübrâ (Beyrut: Dâiretü’l-Maârif, ts.), VI, 300
- ^ İbn Sa‘d, Kitâbü Tabakāti’l-kebîr (et-Tabakātü’l-kübrâ), (Beyrut: Dâru Sâdır, ts.), II, 315-16
- ^ Zehebî, Mîzânü’l-i‘tidâl fî nakdi’r-ricâl, nşr. Ali Muhammed el-Bicâvî (Mısır: Dâru ihyâi’l-kütübi’l-Arabiyye, 1963), III, 556-59
- ^ İbn Sa‘d, Kitâbü Tabakāti’l-kebîr (et-Tabakātü’l-kübrâ), (Beyrut: Dâru Sâdır, ts.), II, 314-15
- ^ Tirmizî, “Siyer”, 44 (1609).
- ^ Abdürrezzâk es-San‘ânî, el-Musannef, nşr. Habîbürrahman el-A‘zamî (Beyrut 1972), V, 472
- ^ Abdülazîz b. Ahmed b. Abdürrahîm ed-Dihlevî, Muhtasar et-Tuhfetü’lİsnâaşeriyye, çev. Muhammed b. Muhyiddin b. Ömer el-Eslemî, nşr. Muhibbüddîn el-Hatîb (baskı yeri yok, ts.), s. 272
- ^ İbn Teymiyye, IV, 234-35
- ^ İbn Ebü’l-Hadîd, IV, 85
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fedek Arapca فدك Hayber Muharebesi nden sonra yarisi Muhammed e verilen Medine ye yaklasik 150 km uzaklikta Medine ile Hayber arasinda Yahudilerin yasadigi koy TarihceFedek te yasayan Yahudiler Hayber Muharebesi nden sonra Muhammed tarafindan Islam a davet edildiler Daveti reddederek Muhammed ile topraklarinin yarisi karsiliginda anlasmak istediler Muhammed de Muslumanlarin istedigi zaman Fedeklileri topraklarindan cikarma sartiyla bu taleplerini kabul etti Fedek in yarisi Muhammed e tahsis edildi Muhammed buranin gelirini kamu giderleri misafirler ve ailesi icin harcardi Dort halife devri Halife Ebubekir devrinde Fatima ya verilmeyerek Muhammed donemindeki gibi kamu icin gelirleri harcandi Halife Omer Fedek Yahudilerinin Muslumanlar aleyhinde faaliyette bulunduklarini one surerek topraklarinin yarisinin bedelini odeyerek Suriye tarafina gonderdi Diger yarisinin gelirinin Muhammed devrinde oldugu gibi kamu giderleri icin harcanmasina devam edildi Bir rivayete gore Omer Fedek i Fatima nin varislerine vermek istediyse de Ali ile Abbas arasinda cikan anlasmazliktan dolayi arazi yine devlette kaldi Osman ve Ali donemlerinde Fedek arazisi beytulmalde kalmaya devam etti Bazi kaynaklarda Osman doneminde Mervan bin Hakem e ikta edildigi soylenir Emeviler devri Muaviye halife olunca kullanim hakkini Mervan bin Hakem e verdi Mervan da burayi ogullari Abdulaziz ile Abdulmelik e bagisladi Daha sonra bunlardan cocuklarina intikal etti Abdulmelik in ogullari Suleyman ile Velid halife olunca haklarini amcalari Abdulaziz in oglu Omer bin Abdulaziz e bagisladilar Omer halife olunca Fedek arazisini Fatima nin torunlarina verdi ancak sonra gelen Halife II Yezid Fedek i Fatima nin torunlarindan geri aldi Abbasiler devri Ilk Abbasi halifesi olan Seffah Fedek i tekrar Fatima nin torunlarina geri verdi ancak Halife Mansur zamaninda Muhammed bin Abdullah el Mehdi nin isyani uzerine tekrar geri alindi Halife Mehdi tekrar Fatima nin torunlarina verdiyse de Ali evladinin isyan etmesi uzerine Halife Hadi tekrar geri aldi Halife Memun tekrar Fatima nin torunlarina geri verdi Halife Mutevekkil tekrar geri aldi ve gelirini sadaka olarak dagitti Bazi kaynaklarda Halife Muntasir zamaninda tekrar Fatima torunlarina verildigi soylenir Bugun Hait adinda yerlesim yeri olan Fedek bolge halkinin ozel mulkiyetinde bulunmaktadir Fatima nin talep etmesiSunni rivayetler Bir rivayete gore Muhammed in olumunden sonra Ebubekir halife olunca Muhammed in hanimlari ve Fatima halifeden Fedek arazisinden hisselerine dusen miraslarini almak icin muracaat ettiler Aise nin Biz peygamberler miras birakmayiz bizim biraktiklarimiz sadakadir hadisini nakletmesi uzerine Muhammed in hanimlari bu isteklerinden vazgectiler Bir diger rivayete gore Muhammed in kizi Fatima nin babasinin Fedek i kendisine tahsis ettigini soylemesi uzerine Halife Ebubekir in sahit istedigi Fatima nin kocasi Ali ile Ummu Eymen i sahit olarak getirdigi ancak Ebubekir in Ali kocasi oldugu icin sahitligini kabul etmedigi sadece Ummu Eymen in de sahitligini yeterli gormedigi belirtilmektedir Bir baska rivayete gore Aise soyle anlatiyor Fatima ve Abbas Halife Ebu Bekir den Muhammed den kalan mirasin paylarina dusen hissesini istediler Ebu Bekir ise onlara soyle demistir Resulullah in Bize kimse varis olamaz Biraktiklarimiz sadakadir Ancak Al i Muhammed bu maldan ihtiyaci kadarini yer dedigini isittim Allah a yemin olsun Resulullah in yaptigini gordugum bir isi terk etmem mutlaka onu yaparim Onun emrinden bir sey terk edecek olsam sapitmaktan korkarim Bunun uzerine Fatima kizarak oradan uzaklasti ve olene kadar Ebu Bekir le konusmadi 18 Fatima oldugunde esi Ali Ebu Bekir e haber vermeden geceleyin onun cenaze namazini kildi ve defnetti Bir baska rivayete gore Ebu Bekir halife secildikten sonra Fatima Ali ile birlikte yeni secilen halifeye gelerek babasindan kalan Fedek Hayber ve Medine deki sadakasindan kendi hissesine dusen mirasini talep etti Bunun uzerine Ebu Bekir Fatima ya soyle dedi Baban benden hayirli idi Sen de benim kizlarimdan hayirlisin Fakat Resulullah Biz miras birakmayiz Bizim biraktiklarimiz sadakadir buyurdu Bir baska rivayete gore Fatima Ebu Bekir e Sen oldugunde sana kim varis olur diye sordu Ebu Bekir Cocugum ve ailem diye cevap verdi Bunun uzerine Fatima O halde sana ne oluyor da Resulullah a bizden baskasini varis yapiyorsun dedi Buna karsilik Ebu Bekir Ey Resulullah in kizi Allah a yemin ederim ki ben babanin topragina altinina gumusune kolesine malina mirasci olmadim dedi Fatima ise Ya Allah Teala nin bizim icin ayirdigi payimiz senin elindeki malimiz deyince Ebu Bekir soyle cevap verdi Ben Resulullah in Bunlar Allah in hayattayken bana yedirdigi bir lokmadir ben oldukten sonra bunlar muslumanlarin ortak malidir dedigini isittim Bunun uzerine Fatima isteginden vazgecti ve olene kadar bu konu hakkinda bir daha konusmadi ve buna riza gosterdi Bir baska rivayete gore Fatima Fedek i istediginde Ebu Bekir ona Sen benim nazarimda sozune tam guvenilir bir kisisin Eger Peygamber in bu konuda sana bir taahhudu varsa veya bir vaatte bulunmussa ya da bunu size verilmesi gerekli bir hak olarak tayin etmisse hemen teslim edeyim demis Fatima ise babasinin bu konuda kendisine herhangi bir sey vadetmedigini ifade etmistir Dis baglantilarIsmail ALTUN Hz Ebu Bekir ile Hz Fatima Arasinda Yasanan Fedek Meselesine Sunni ve Sii Yaklasimlarin Analizi olu kirik baglanti Huseyin ALGUL Diyanet Islam Ansiklopedisi Fatima Maddesi 20 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca a b TDV Islam Ansiklopedisi cilt 12 sayfa 294 Ibn Kuteybe el Ma arif s 112 Taberi Tarih VI 147 Makrizi en Niza ve t Tehasum s 47 Ibnu I Esir el Kamil VII 116 Mes udi Murucu z zeheb IV 135 a b Ibn Kesir el Bidaye ve n nihaye Beyrut Mektebetu l Maarif 1977 V 285 Belazuri Futuhu l buldan nsr Abdullah Enis et Tabba Omer Enis et Tabba Beyrut Muessesetu l Maarif 1987 s 43 Soz konusu miras Hayber deki hurmaliklar Fedek ve Medine deki bir bahce den ibaretti Bk Ibn Sa d Kitabu Tabakati l kebir et Tabakatu l kubra Beyrut Daru Sadir ts II 315 M Yasar Kandemir Fatima DIA XII 219 Ibnu d Deyba es Seybani Teysiru l vusul ila Camii l usul min Hadisi r Resul Kahire Mustafa el Babi el Halebi 1968 II 55 Buhari Megazi 14 Feraiz 3 Ahmed b Hanbel el Musned Lubnan el Mektebetu l Islamiyye ts I 4 10 Muslim Cihad 54 Buhari Megazi 38 Muslim Cihad 52 1759 Beyhaki es Sunenu l kubra Beyrut Dairetu l Maarif ts VI 300 Ibn Sa d Kitabu Tabakati l kebir et Tabakatu l kubra Beyrut Daru Sadir ts II 315 16 Zehebi Mizanu l i tidal fi nakdi r rical nsr Ali Muhammed el Bicavi Misir Daru ihyai l kutubi l Arabiyye 1963 III 556 59 Ibn Sa d Kitabu Tabakati l kebir et Tabakatu l kubra Beyrut Daru Sadir ts II 314 15 Tirmizi Siyer 44 1609 Abdurrezzak es San ani el Musannef nsr Habiburrahman el A zami Beyrut 1972 V 472 Abdulaziz b Ahmed b Abdurrahim ed Dihlevi Muhtasar et Tuhfetu lIsnaaseriyye cev Muhammed b Muhyiddin b Omer el Eslemi nsr Muhibbuddin el Hatib baski yeri yok ts s 272 Ibn Teymiyye IV 234 35 Ibn Ebu l Hadid IV 85