İslam mitolojisi, İslam ile ilişkili bazı dini anlatıların ve kavramların işlendiği mitoloji dalıdır. Geleneksel dinî literatürde genellikle İsrâîliyyât olarak ifade edilen mitolojik unsurların, İsrâîliyyât teriminden daha kapsayıcı ve bilimsel bir çerçeveye sahip olan "İslam mitolojisi" başlığı altında ele alınmaları önerilmiştir. İslam, dini ritüel veya mitlerden çok toplumsal düzen ve hukukla ilgilenen bir dindir.Oxford Companion to World Mythology, bir dizi geleneksel anlatıyı "İslami mitler" olarak tanımlar. İslam'ın diğer İbrahimi dinlerle paylaştığı bir yaratılış efsanesi ve ahiret vizyonu ve ayrıca Kabe'nin kendine özgü İslami hikâyesi bunlar arasındadır.
İslami öğretilerde merkezi bir rol oynayan İslam peygamberi Muhammed'in geleneksel biyografisi, doğası gereği büyük ölçüde tarihsel kabul edilir ve İslam, mitolojiye Yahudilik ve Hristiyanlıktan daha az bağlıdır. Bununla birlikte, kanonik anlatı iki doğaüstü olayı içerir: Kuran'ın vahyedilmesi ve İsra ve Miraç - Kudüs'e gece yolculuğu ve ardından Yedinci gök'e yükseliş. Buna ek olarak, İslami yazılar, İncil karakterleri hakkında bazı ayrıntılarda Yahudi ve Hristiyan geleneklerinden ayrılan bir dizi efsanevi anlatı içerir.
Din ve mitoloji
Dinin mitoloji açısından değerlendirilmesi tartışmalı bir konudur. "Mit" kelimesi, klasik mitolojiye atıfta bulunmak için "masal, kurgu, yalan" anlamında Yunanca mitos kelimesinin aşağılayıcı erken Hristiyan kullanımının bir mirasını yansıtan bir kelimedir. Ancak kelime akademik söylemde "Bir kültürün temel dünya görüşünü tanımlamaya hizmet eden bir hikaye" veya belirli bir kültürün doğru olarak kabul ettiği hikâyelere atıfta bulunabilir.
İslami literatürde sadece peygamberlere atfedilen olağanüstü hallere Mucize, vahiy gelmeden önce, ileride peygamber olacağına delil olan olaylara irhas, veli olduğuna inanılan kişilere atfedilen olağanüstü durumlara keramet, fasık olduğu düşünülen kişilere atfedilenine istidraç, kâfir olduğu düşünülen kişiye atfedilen olağan dışı hallere ise sihir ya da büyü denir.
İlahiyatçı yazar İhsan Eliaçık Muhammed'in mucizelerinin anlatıldığı bir Nur risalesi için şunları demiştir: "Mucize-i Ahmediye'deki Mektubat'ta 19. Mektup. Neredeyse 150 sayfaya yaklaşan bir bölüm burası. Peygamberimizin yüzlerce mucizesi olduğu anlatılıyor. Onların hiçbirinin aslı yok. Peygamberi kitlelere olağanüstü gösterme amaçlı anlatılmış rivayetler." Prof. Dr. Mehmet Özdemir Siyer yazıcılığı ile ilgili makalesinde, İbni İshak-İbni Hişam örneklerine, bu kitap ve risalelerde anlatılan yüceltmeci, olağanüstücü ve "mucize" olarak anlatılan rivayetlerin zaman içerisinde artan sayılarına dikkat çekmektedir. Bu tespitlerden bir diğeri de ilk yazılan siyer kitaplarında bulunmayan veya çok az bulunan, ancak zaman içerisinde siyer kitaplarında geniş yer işgal eden, Muhammed'in doğum mitosu, çocukluk ve gençlik dönemlerinde yaşadığı olağanüstülükleri anlatan irhasat rivayetleri ile ilgilidir.
Efsanelerin en ünlülerinden biri de Muhammed'in bir el işaretiyle Ay'ın ikiye bölünmesidir.
Kaynaklar ve bağlantılar
Sözlü anlatımlara dayalı, anlatıcılarına sosyal-maddi olanaklar sağlama yanında dinleyenleri eğlendirme, ders ve ibret yoluyla terbiye etme gibi fonksiyonlar yüklenen Kıssacılık İslam kültür tarihinde önemli bir yere sahiptir.
Kaynakça
- Dini Kaynakça; Tevrat, İncil, Kur’an, tefsirler, hadisler ve hadis şerhleri...
- Tasavvuf Kaynaklı; Klasik tasavvuf eserleri, tabakat kitapları, tezkiretu’l-evliyâlar, menâkıpnâmeler,
- Vekâyinâmeler, Klasikler; İslâm tarih ve coğrafya eserleri, şehir tarihleri,
- Kısasu’l-Enbiyâlar, Sîretü’n-Nebîler; peygamberlerin hayatını destansı üslupla anlatan Kaynakça, Ahmediye, Muhammediye vb.
- Edebî Kaynakça; Destânsı romanlar, divanlar, dinî hikâyeler, nefesler vs.
- İkonografik Kaynakça; Şiî, Alevî ve Bektaşî kültüründe yaygın olan görsel betimlemeler.
Yanı sıra İsrâîliyyât ve Kabala gibi Yahudi ve Hristiyan anlatıları ve Kaynakçası ile kutsal kitapları ya da sonradan Müslüman olan toplumların eski dini inançları, örf ve adetleri ile ilgili anlatılar.
Geleneksel anlayışta İsrailiyyat İslam mitolojisinin kaynağı olmakla sorumlu tutuluyordu. Bunun dışında Araplar ve Orta Doğu, komşuluk ilişkileriyle Mezopotamya, İran, Anadolu, Kenan, Fenike, Mısır mitolojileri ve diğer yakın bölgelerin inanç hikâyeleri birtakım adaptasyonlar ile İslamileştirilmiş veya İslam dini anlatılarına eklemlenmişlerdir. Muhammed İslamda Yahudi ve Hristiyanlığı da içine alan tek tanrılı dinler silsilesinin son halkası kabul edilir ve Kur'an'da Kitab-ı Mukaddes kaynaklı birçok mitolojik hikâye bulunur.
Kuran'da İncil hikayeleri
Kuran birçok İncil anlatısını içerir. Musa, İbrahim, Yusuf, Meryem ve İsa gibi merkezi şahsiyetler, Kuran'da yeniden karşımıza çıkar. Ancak İncil'deki anlatıların aksine Kur'an, bu tür rivayetleri kronolojik bir sıra içinde sunmak yerine, kıssanın Kur'an'ın içine dağılmış, dini-ahlaki noktaya giren sadece belirli bir özetini verir, ayrıntılar, hikâyelerin Yahudi kökenli olduğunu ima eden İsrailiyat yanında Hristiyanlık veya Zerdüştlük gibi diğer İslam dışı kaynaklardan alınıyor.
Hikâyelerin birçoğu Kısas-ı Enbiya olarak korundu ve Kuran tefsiri ile bütünleştirildi. Erken tefsirde önemli olmasına rağmen, daha sonraki alimler İsrailiyyatın kullanılmasını kötülediler. Kanonik İncil'den gelen anlatımların yanı sıra İslam, Apokrif ve Midraşik yazıları da kendisine uyarladı.
Yaratılış anlatısı
Dünyanın yaratılışı
Kuran'da gökler ve yer tek bir "yaratılış birliği" olarak birleşiktir, ardından "yarıldılar". İkisinin ayrılmasından sonra, duman gibi oldukları bir aşamadan geçerek şimdiki hallerine geldiler. Kuran, yaratılış sürecinin 6 gün (يوم) aldığını belirtir. ancak Kur'an mealleri'nde çoğunlukla "çağ" olarak çevrilir.
Müfessir'lere göre İslam üç farklı yaratılış türünü kabul eder:
- Ex-nihilo in time: Özellikle çoğu klasik din bilgini tarafından savunulan bir konumdur: Tanrı, ezelde tek başına vardır, ta ki Tanrı'nın " Ol " emri, bunun üzerine dünya meydana gelene kadar. Bu dünya kesinlikle Tanrı'dan ayrıdır. Buna göre,Tanrı dünyayı, ne kendi özünden, ne de yaratılıştan önce gelen, doğa yasalarına bağlı olmayan, O'nun salt buyruğuyla yaratılan ilkel bir maddeden yaratmamıştır.
- Tecelli: Özellikle Farabi ve İbn Sina gibi alimler arasında bulundu: Buna göre dünya yoktan yaratıldı, ama zaman içinde değil. Dünya sonsuzdu ama özünde geçiciydi.
- İlk maddeden yaratılış: İbni Teymiyye gibi bilginler tarafından ileri sürülmüştür: Allah bütün dünyayı ilk maddeden, su ve dumandan yarattı.
İnsanlığın yaratılması
Kuran'daki yaratılış anlatısına göre Allah, meleklere yeryüzünde bir halife yaratacağını bildirir. Halife'nin anlamı İslam tefsiri içinde farklı yorumlara sahiptir:
- Halef: Âdem ve onun soyundan gelenler, daha önce yeryüzünde yaşayan ve hüküm süren başka bir türün yerine geçer. Buna göre cinler, insanlıktan önce geldiler, fakat Allah onların kötü huylarından dolayı onları değiştirmeye karar verdi. Bunun üzerine Allah, cinlerin yönetimini ortadan kaldırmak için bir melek ordusu gönderdi. Geleceğin şeytanı olan İblis, bu hikâyede ya ordusunu cinlere karşı savaşa götüren ve ardından onların haleflerinin itibarını kabul etmeyi reddeden bir melek olarak ya da melekler tarafından bağışlanan, ancak halefine karşı çıkarak kafir olan birkaç dindar cinden biri olarak önemli bir rol oynar.
- Vekil: Adem ve soyundan gelenler "Allah'ın vekili" olarak düşünülür. Buna göre insanlar, Tanrı'nın verdiği yeryüzünü korumak, Tanrı'nın isimlerini yüceltmek ve yeryüzünü Tanrı'nın iradesine göre yönetmekle yükümlüydüler. Adem, Allah'ın isimlerini öğrenir ve kusurlu insanların olmaya çabalaması gereken İnsan-ı Kamil'in prototipidir.
Bazı hadislere dayandırılan mitolojik inançlarda ilk insanların çok uzun boylu olduklarına ve binlerce yıl yaşadıklarına inanılır. Buna göre zamanın geçmesiyle insanların vücut ölçüleri, boyları ve yaşam süreleri kısalmış ve kısalmaya davam etmektedir. Bilinmeyen bir zamanda, altı günde yaratılan Dünya ve O’na bağlı varlıklar bütününe, cennette yaratılmış Âdem ve Havva’nın gönderilmesiyle başlayan serüven devam etmektedir. Âdem ile Havva Allah’ın cennette çamurdan yarattığı ve sonra kendi Ruh’undan üfleyerek dirilttiği, bazı rivayetlere göre 38-40 metre boylarında, 1000 veya 2000 yıl yaşadığına inanılan ilk insanlardır.
Havva ile ilgili hadisler "Kadınlar hakkında hayır tavsiye ediniz. Çünkü kadın, eğri “kaburga kemiği”nden yaratılmıştır. Kaburga kemiğinin en eğri tarafı, en üst tarafıdır. Onu doğrultmaya çalışırsan kırarsın, hali üzerinde bırakırsan öyle kalır.”
Tufan: Allah'ın yoldan çıkmış insan ırkını cezalandırmak için başvurduğu yöntemlerden biri, ikinci yaratılış, taşkın.
Kuran'da, bazı açılardan Yaratılış Kitabı'ndan farklıdır. Adem, İslam'a göre hem ilk insan hem de ilk peygamberdi. O ve karısı Cennet Bahçesi'nde oturmaktaydı. Adem'in Kuran'daki isimsiz eşi ve onun kışkırtmasıyla Ademyasak ağaçtan yer. Yasak ağaç, iyi ve kötüyü bilme Ağacı değil, Ebediyet Ağacıdır. Kuran, hikâyede şeytanı sembolize eden yılandan değil, sadece Şeytan'dan bahseder. Eski Ahit, dünyayı lanetlerken, Kuran'da, Tanrı dünyayı insanların yeni meskeni ilan eder ve Hristiyan teolojisinde Adem için yaratılan asli günah doktrininden yoksundur. Bu bakımdan İslam teolojisinin insanlığın düşüşüne karşı daha iyimser bir tavır sergilediği düşünülebilir. Adem'in itaatsizliği kötülüğü yaratmışsa da, özgür irade sayesinde insanlar iyiyi üretebilir. Adem ve karısının itaatsizlikleri, yaşadıkları sürede Tanrı tarafından zaten affedilmiştir.
İslami rivayetler Kuran'ın yaratılış anlatısına daha fazla ayrıntı ekler. Yaygın bir anlatıya göre, Tanrı Büyük melekler'e yerden bir avuç toprak almalarını emreder. Ancak ne zaman bir melek toprak almak için yeryüzüne yaklaşsa, yeryüzü Tanrı'ya sığınır. Azrail hariç, bütün melekler elleri boş dönerler. Bir başka rivayette ise yerden toprak almayı başaran melekler arasında yer alan Azrail değil, İblis'ti.
Adem'in henüz can verilmemiş bedenini kırk yıl yerde yatarken tasvir eden bir başka rivayete göre İblis yeni yaratığı merak eder. Cansız bedeni araştırdıktan sonra, üzerinde otorite kazanmak ve onu yok etmeye karar verir.
Havva'nın yaratılışı hakkında müfessirler arasında geniş bir tartışma vardır. Nisa Suresi'nde "Ey insanlar! Sizi bir tek nefisten ve ondan eşini yaratan Rabbinizden sakının. . " ayetine dayanarak çoğu tefsirci Havva'nın Adem'den meydana gelen ikincil bir yaratık olduğu şeklinde yorumlar.
Karen Bauer, Kuran'da Havva'nın yaratılış sürecinin belirsiz olduğunu, yorumcuların İncil'deki anlatı ve eski mitleri kullanarak Kuran metnini okumaktan başka seçeneklerinin olmadığını savunuyor.
Kuranî anlatıma göre O'nun ilk eşin'den ve Adem için için (lahu) (Kr. 7:189) yaratıldığı inkâr edilemez, ancak (min)'in anlamı açık değildir. Müfessirler bunu iki temel yolla anladılar: birincisi, "eğri kaburga", ikincisi, "aynı tür". Mukaddes Kitabın anlatısı her iki yoruma da uygundur; aynı türden (Yaratılış 1:26) ve kaburgadan (Yaratılış 2:20-4) (109).
İlk Kuran yorumcularından biri olan Mukatil b. Süleyman (ö. 150 h), Havva'nın Adem'in kaburga kemiğinden yaratıldığını ve bunun onun adına (Havva canlı (hayy) kelimesinden türemişti) yansıdığını söyler.
Bir diğer erken dönem müfessiri Hud b. Muhakkem el-Havvari ( ö.hicri 3.yüzyıl) de aynı yorumu, Hasan-ı Basriden rivayet edilen "Gerçekten kadın kaburga kemiğinden yaratılmıştır ve onu düzeltmek istersen kırarsın" hadisi üzerinden savunuyor. Et-Taberi, İbn Ebi Hatim er-Razi, Maybudi vb. gibi birçok gelenekçi müfessir bu görüşleri aktarmışlardır.
Ancak Ebu Cafer Muhammed el-Bakır ve İbn Bahr gibi diğerleri, Havva'nın "aynı türden" yaratıldığını iddia ediyor. Modern dönemde Havva'nın yaratılışı yoğun bir şekilde tartışılmaya devam ediyor. Pakistanlı Kuran âlimi (ö. 2010), modern bilim sayesinde bilgimizin gelişmesiyle, Havva'nın Adem'in kaburga kemiğinden yaratıldığı fikrinin insan gözlemi ve akla aykırı olduğu görüşündedir. "Eğri kaburga" hadisinin, kadınların psikolojik doğasına ilişkin bir metafor kullandığına inanıyor. Israr, hayvanlar aleminin biyolojik cinsiyet özelliği bulunmayan amip gibi tek hücreli bir varlıktan evrimini açık bir gösterge kabul ediyor. Bir başka bilgin Ahmed Hamidi, de hadisi bir metafor olarak görüyor ve Havva'nın Adem ile aynı biyolojik cinsiyetten yaratıldığını savunuyor.
İslami rivayetler genellikle İncil anlatısına benzer figürler kullanır. Adem'in karısının adı genellikle Hawa'dır ve rivayetlerde yılan, tavus kuşuyla birlikte İblis'in Adem'in meskenine girmesini destekleyen iki hayvan olarak ortaya çıkar. Adem'in eşiyle birlikte yaşadığı cennetin, ahiret cenneti ile aynı olduğunu pek çok kimse kabul etmedi. Düşmeden önce cennetsel koşullarda yaşarlarken, sonrasında hayatta kalmak için çalışmak zorundaydılar. Hristiyan mitolojisinden farklı olarak, cennetten çıkmazlar, düşerler. Havva doğum, adet görme ve aptallıkla cezalandırılırken, Adem kel kalır ve yılanlar bacaklarını kaybeder.
İslam, Muhammed'in yaratılışı ile ilgili olarak, Muhammed'in önceden var olduğu inancını geliştirdi. Bu, Tanrı'nın, evren veya Adem'i yaratmadan önce Muhammed'in manevi doğasını yarattığını ileri sürer. Muhammed, bu inanca göre yaratılan ilk, ancak insanlığa gönderilen son peygamberdir.Beyhaki'den Ömer'e atfedilen bir rivayetle Adem cennette yürüdürken Tanrı'nın Arşında yazılı olan Şehadet'i okur.Şii versiyonunda, yazıt Ali'den de bahseder.
Ruhani yaratıklar
Kur'an'da ateş, insanların kilden yarattığının aksine, ruhsal varlıkların temel özünü oluşturur. İslami rivayetler, daha kesin olarak, farklı manevi yaratıkların nasıl yaratıldığını belirtir. İslam mitolojisi genellikle üç farklı türde ruhsal varlığı kabul eder:
- Nur veya ateşten yaratılan melekler : semavi yerleşikler ve Allah'ın hizmetçileridirler. Bunların en önde gelenleri, dört Başmelek (Cebrail, Mikâil, Azrail ve İsrafil), insanın iyi ve kötü amellerini kaydeden Kiraman Kâtibin, Cehennem bekçisi Mâlik, ölüleri sorgulayan iki melek Münker ve Nekir, insanlığı sınamak için büyü öğreteren Harut ve Marut bulunuyor.
- Ateş ve havanın karışımı veya dumansız ateşten (yaratılan cinler : ahlaki açıdan ikircikli yaratıklar, İslam'a geçebilirler ve kurtuluşa veya lanete tabidirler.
- Dumandan veya ateş (Samum)ten yaratılan şeytan : genellikle şeytanın başı olan İblis'in soyu olarak kabul edilen Hristiyan şeytanları veya şeytanlarıyla karşılaştırılabilir. İnsanları (ve cinleri) günaha teşvik ederler. İslami folklorda, İfrit ve Marid genellikle iki güçlü şeytan sınıfıdır.
İslam mitolojisinde öne çıkan diğer yaratıklar Burak, Gaddar, Hinn, Huri ve Yecüc ve Mecüc'tür. Daha sonra, Farsça Peri -Arap Ghoul - ve Türk kökenli İye gibi diğer kültürlerden manevi varlıklar Kuran'la özdeşleştirildi ve İslami irfanla asimile edildi.
Kozmoloji/Yerler/Yaratıklar
Rivayetler ve Klasik İslam döneminde dünya düz, suyla çevrili ve karanlıkta örtülüdür. Kaf Dağı görünür dünyanın kenarındadır. Dünya balığın (Bahamut) sırtında duran bir öküz tarafından ayakta tutulur. Bahamut evrensel bir okyanusta yüzmekte, okyanus bir kap içerisindedir ve kap bir meleğin veya cinin sırtında durmaktadır. Kozmolojik risalelerde disk şeklinde bir dünyanın izine rastlanmaz. Göksel kubbe bir dünya yılanı veya agon ile sona erer. Suyuti'nin eserlerinden yapılan çalışmalar, genellikle, yeryüzünü çevreleyen sulardan oluşan birinci gökün tanımını verir.
Cennet ve cehennem bu dünya ile birlikte aynı anda var olan yerlerdir. Cehennemin yedi katmanı yedi dünya ile özdeşleştirilmiştir. Siccin cehennemin en alt katmanlarından biri, İlliyin ise cennetin en yüksek katmanıdır. Cehennem, ateş denizleri, zindanlar, dikenli çalılar, zakkum ağacı, ama aynı zamanda akrepler, yılanlar, zebani ve şeytan'ların yaşadığı dipteki, muazzam soğuk ile tasvir edilir.
Göklerin tasvirleri farklı renklerle, nur denizi, melek ve hurilerin yaşadığı Tuba ağacı, geniş çayırlar ve akan nehirleri olan bir Bahçe olarak tanımlanır. Sakinler, dilerlerse ipekli sedirlerde dinlenebilir veya diğer ölüleri ziyaret edebilirler.
İslami astronomi, Helenistik astronomi mirası üzerinde geliştirildi ve bu sebeple İslam alimleri dünyanın düz olmadığını biliyorlardı. Teorik çerçeve büyük ölçüde, Dünya'nın evrenin merkezinde yer aldığı, (yer merkezli evren) Aristoteles (De caelo) ve Batlamyus'un (Almagest) küresel dünya öngörülerine dayanıyordu.
İbn Hazm şunları söyler: "Kanıtlar Dünya'nın bir küre olduğunu gösteriyor, ancak halk bunun tersini söylüyor." "Müslümanların imamı olmayı hak edenlerden hiçbirinden dünyanın yuvarlak olduğunu inkara işaret eden hiçbir şey, tek bir kelime bile almadık."
Diğer yerler ve nesneler; Muallak taşı (Muhammed'in miraca yükselirken ayak batığı ve beraberinde bir miktar yükseldiğine inanılan taş), Burak, Hacerü'l-Esved (Cennetten yeryüzüne indiğine, indiği sırada bembeyaz olduğuna, insanların günahları yüzünden karardığına inanılan taş), Levh-i mahfûz, Sur, (İsrafil'in borusu), Arş, , sidret'ül münteha, gök katları.
Evrende yer alan ruhani varlıklar; Ruhlar, Melekler, Cinler, İfrit, Şeytanlar, İblis, Harut ve Marut
Ahiret mekanları ve varlıkları: cennet, cehennem, , Kevser Havuzu, sırat, araf, Malik, Zebaniler, Huriler, vb.
Kabe
İslam mitolojisine göre Tanrı, Adem'e Göksel Ev'in dünyadaki karşılığı olacak bir bina (Kabe) inşa etmesini emreder. Nuh tufanı'ında yıkıldıktan sonra İbrahim ve İsmail onu orijinal temelleri üzerine yeniden inşa ederler.
Diğer görüşlere göre onu ilk inşa edenler İbrahim ve İsmail'dir. İsmail köşeyi işaretlemek için bir taş ararken, melek Cebrail ile karşılaşır. Cebrail ona Kara taş'ı verir, Hadislere göre gökten indiğinde süt beyazıdır, ancak ona dokunanların günahları nedeniyle siyahlaşmıştır. Müslümanlar karataşa büyük saygı gösterseler de Kara Taş'a tapınmayı reddederler.
Kabe başlangıçta tek tanrılı bir Tanrı için sembolik bir ev olarak düşünülmüştü. Ancak İslam mitolojisine göre İbrahim'in ölümünden sonra insanlar Kabe'yi "pagan putları" ile doldurmaya başladılar.
Muhammed, sürgünden sonra Mekke'yi fethettiğinde, Kabe'deki putları kaldırdı.Kabe'nin içi artık boştur.
Şimdi, tüm Müslümanların mümkünse en az bir kez ziyaret etmesi gereken önemli bir Hac yeri ve günde beş vakit yüzlerini dönerek (kıble) ibadet ettikleri bir binadır.
Olaylar
- Yaratılış - Tanrı'nın altı aşamalı yaratıcı eylemi
- İnsanın düşüşü - Cennetten kovulma
- Tufan ve Nuh'un Gemisi - sel olayı. Hristiyanlığın aksine, tufan ya küresel ya da yerel olabilir.
- Çıkış - Musa'nın Mısır'ı terk etmesinin hikâyesi, Tanrı, Sina Dağı'nda ona Tevrat'ı ifşa eder.
- Kıyamet - Kıyamet Günü; Yahudi ve Hristiyan geleneklerinden çok şey içeren İslami eskatolojinin temel bir unsuru
İslam merkezli hikâyeler
Siyer hikâyeleri, içlerinde birçok mucizeyi ve ders alınması istenen olay ve korkutmaları barındırır. Örnekler: Muhammed'in doğum mitosu,Miraç, mucizeler, kerâmetler, ilahi yardım (Bedir Savaşı'nda meleklerin İslam ordusuna yardım etmesi), kâfirlerin cezalandırılmaları, Muhammed'in göğsünün melekler tarafından açılıp kalbinin üstün niteliklerle bezenmesi (), Fil Vakası, Ay’ın yarılması, Güneşin doğuşu veya batışının iki kişi hatırına geciktirilmesi (Ali ve Muhammed), Muhammed'in şeytanla konuşması...
Toplumlar ve kişiler
Kişi ve toplum hikâyeleri: Mitolojik ve yarı mitolojik kişiliklerden oluşur. Âdem ile Havva, Habil ile Kabil, Şit, İdris, Nuh, Hûd, Salih peygamberin devesi, İbrahim, Lut, İsmail, İshak, Yakup, Yusuf, Musa, Yuşa, Davud, Süleyman, Belkıs, Hızır, Elyesa, Eyüp, İlyas, Lokman, Danyal, İsa, Meryem, Yahya, Zekeriya, Yunusbalığının Yunus’u yutması bu şekilde akdenizden Ninova'ya kadar gitmesi, İbrahim'in ateşe atılıp ateşin suya dönüşmesi, şeytan taşlama, , Zülkarneyn, Karun, Yecüc ve Mecüc, Calut, ,Ashab-ı Kehf, Samiri, Haman, Mehdî, Mesih, Deccal, Süfyan, Dabbe, Ebabil vb.
Ayrıca Şii ve Alevi-Bektaşi kültüründe Ali, Fatıma,12 İmam ile ilgili mitler.
İnanç ve tılsımlar
İnançlar ve tılsımlar: Evren’in yaratıcısı Allah, Arş, , Levh-i Mahfûz, Kalem, Allah'ın 99 ismi, melekler, peygamberler, kutsal kitaplar, kader ve kaza, kabir hayatı, diriliş, , , mizan, sırat, cennet veya cehennemde sonsuz yaşam.
Tılsımlar, belirli miktarda okunduğunda ya da yazılı muska olarak taşındığında kişileri düşmanlardan, şeytan ve cin gibi kötü ruhani yaratıklardan, hastalıklardan felaketlerden koruduğuna inanılan kutsal isim veya yakarışlardan oluşan dualardır. Örneğin: Esma-ül Hüsna, Cevşen, Celcelutiye vb., nazar, büyü, istihare duaları.
Korku / Eskatoloji mitleri:
Kısmen veya bütünüyle korku temalı başlıklardır. Dabbetül Arz, Kıyâmet, Ahir zaman, Yecüc ve Mecüc'ün seddin arkasından çıkarak dünyayı talan etmesi, Mehdi'nin dönüşü veya çıkışı, Mesih, kıyamet savaşı, kabir azabı, , , sırat, Deccal, Süfyan, Cehennem azabı, zebaniler, Malik, , Tufan, Ebabil, Şeytan, İblis, İfrit, Cin vb.
Helak edilen kavimler islam mitolojisinde sıkça vurgulanır; Nuh tufanı, Ad kavmi, Semud kavmi, Lut kavmi, Medyen kavmi, ve .
Modern mitler
Bilim ve teknolojinin gelişmesine paralel olarak ayet ve hadislerin bağlam ve kapsamlarından kopartılarak, ayetlerin sıra numarası, ebced değerleri vb. yöntemlerle metinlere yeni anlamlar yüklenir. Bu şekilde Kur’an ve hadislerden neredeyse bütün ilim dallarına ve gelecekteki olaylara ait işaretler çıkartılır. Embriyoloji, yer bilimleri, astrofizik, tıp, elektrik, tren, aya gidiş, görecelilik kuramı, big bang, kara delikler, pulsarlar bu konuda verilebilecek örneklerden bazılarıdır. (İlgili madde: Scientific foreknowledge in sacred texts14 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.). (Ayrıca bakınız: Tıbb-ı Nebevi)
Selefi düşüncede
Avrupa'da Aydınlanma Çağı'na ve Batı sömürgeciliği tehdidine bir tepki olarak başlayan Selefi reformculuk, Muhammed'e atfedilen mistik, kozmik ve mitolojik yönleri küçümserken, " ümmeti yeniden inşa etmek" için daha pratik bir model olarak sünnetin siyasi, sosyal ve toplumsal rolünü vurgulayan bir yöntem seçti.
Müslüman Kardeşler'in birçok taraftarı, geleneksel mitolojik anlatıların çoğunu reddediyor. Seyyid Kutub, 18. Surede bahsedilen Allah'ın kulu ile özdeşliğini ortadan kaldırarak Hızır ile Kuran arasındaki bağı koparmaya çalıştı. Buna göre, Kutubist düşüncenin taraftarları Hızır mitolojisini daha fazla İslam ile ilgili olarak algılamamaya başladılar. öğretileri, melekleri kullanan Klasik alimler de dahil olmak üzere, meleklerle ilgili geleneksel materyaller hakkında birçok kaydı onaylamamaktadır. Bu, meleklerin, onların kökenleriyle ilgili isimler ve hikâyelerin marjinalleşmesine yol açmıştır.
Notlar
- ^ Muhammed doğduğunda Kâbe’de 360 adet put devrilmiş, Kâbe ayağına kadar gelip ona secde etmiş, Medain'de Kisra'nın sarayının eyvanları yıkılmış, Save Gölü kurumuş, birçok kilise yıkılmıştır. Muhammed’in sünnetli olarak ve sırtında peygamberlik mührü ile doğması, şeytanların semaya çıkmalarının yasaklanması, Mekkelilerin Muhammed’i görüp onu Allah’ın elçisi olarak idrak etmeleri diğer mitolojik anlatımlardır.
- ^ The idea of Pre-Islamic Muhammad in deeply rooted in Islamic tradition and already attested in the Sunni-canonical collection (al-Tirmidhi). The association of Muhammads pre-existence with light can also be found in 's Sira. Later, both Sunni and Shia sources extended this motif to construct cosmological scenarios.
Kaynakça
- ^ a b c (PDF). 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2012.
- ^ a b c d e f David Leeming (2005). The Oxford Companion to World Mythology. ss. 207-211. ISBN .
- ^ David Leeming (2005). The Oxford Companion to World Mythology. ISBN .
- ^ Eliade, Myth and Reality, 1968, p. 162.
- ^ a b Grassie (March 1998). "Science as Epic? Can the modern evolutionary cosmology be a mythic story for our time?". Science & Spirit. 9 (1).
The word 'myth' is popularly understood to mean idle fancy, fiction, or falsehood; but there is another meaning of the word in academic discourse. A myth, in this latter sense of the word, is a story that serves to define the fundamental worldview of a culture
- ^ Eliade, Myth and Reality, p. 1, 8-10; The Sacred and the Profane, p. 95
- ^ a b . 28 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2012.
- ^ . 16 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2012.
- ^ []
- ^ "Kitab-ı Mukaddes öyküleri ve Kur'an (İngilizce)". 6 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2015.
- ^ Kuran 17:2
- ^ Kuran 14:35-53
- ^ Kuran 19:16-33
- ^ Isabel Lang Intertextualität als hermeneutischer Zugang zur Auslegung des Korans: Eine Betrachtung am Beispiel der Verwendung von Israiliyyat in der Rezeption der Davidserzählung in Sure 38: 21-25 Logos Verlag Berlin GmbH, 31.12.2015 p. 30 (German)
- ^ Scott B. Noegel, Brannon M. Wheeler The A to Z of Prophets in Islam and Judaism Scarecrow Press 2010 page 158
- ^ Isabel Lang Intertextualität als hermeneutischer Zugang zur Auslegung des Korans: Eine Betrachtung am Beispiel der Verwendung von Israiliyyat in der Rezeption der Davidserzählung in Sure 38: 21-25 Logos Verlag Berlin GmbH, 31.12.2015 p. 98 (German)
- ^ Kuran 21:30
- ^ a b c "Islam Creation Story". www2.nau.edu. 8 Ekim 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Eylül 2018.
- ^ Kuran 41:11
- ^ Kuran 11:7
- ^ Husam Muhi Eldin al- Alousi The Problem of Creation in Islamic Thought, Qur'an, Hadith, Commentaries, and KalamNational Printing and Publishing, Bagdad, 1968 p. 29 and 96
- ^ Husam Muhi Eldin al- Alousi The Problem of Creation in Islamic Thought, Qur'an, Hadith, Commentaries, and KalamNational Printing and Publishing, Bagdad, 1968 p. 179
- ^ Husam Muhi Eldin al- Alousi The Problem of Creation in Islamic Thought, Qur'an, Hadith, Commentaries, and KalamNational Printing and Publishing, Bagdad, 1968 p. 53
- ^ Patricia Crone The Qurʾānic Pagans and Related Matters: Collected Studies in Three Volumes, Band 1 BRILL, 09.06.2016 p. 200
- ^ Mahmoud Ayoub The Qur'an and Its Interpreters, Volume 1 SUNY Press, 1984 p. 73
- ^ Brannon Wheeler Prophets in the Quran: An Introduction to the Quran and Muslim Exegesis A&C Black 2002 Page 16
- ^ Annemarie Schimmel Mystical Dimensions of Islam Univ of North Carolina Press, 1975 p. 188
- ^ Mahmoud Ayoub The Qur'an and Its Interpreters, Volume 1 SUNY Press, 1984 p. 79
- ^ Buharî, Nikâh 79, Enbiya 1, Edeb 31, 85, Rikâk 23
- ^ Müslim, Radâ 65, (1468)
- ^ Tirmizî, Talâk 12, (1188)
- ^ Know your Islam. 3rd. New York: Taknike Tarsile Quran. 1981. s. 71. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b Patricia Crone Medieval Islamic Political Thought Edinburgh University Press, 11.03.2014
- ^ P. Koslowski The Origin and the Overcoming of Evil and Suffering in the World Religions Springer Science & Business Media 2013 pp. 34-35
- ^ Amina Wadud Qur'an and Woman: Rereading the Sacred Text from a Woman's Perspective Oxford University Press 1999 p.25
- ^ Kuran 2:37
- ^ Scott B. Noegel, Brannon M. Wheeler The A to Z of Prophets in Islam and Judaism Scarecrow Press 2010 page 13
- ^ Alexander Kulik, Catherine Mary MacRobert, Svetlina Nikolova, Moshe Taube, Cynthia M. Vakareliyska The Bible in Slavic Tradition BRILL 2016 p. 351
- ^ Leigh N. B. Chipman. “Mythic Aspects of the Process of Adam's Creation in Judaism and Islam.” Studia Islamica, no. 93, 2001, pp. 5–25. JSTOR, www.jstor.org/stable/1596106.
- ^ Gender Hierarchy in the Qur'an: Medieval Interpretations, Modern Responses. Cambridge: Cambridge University Press. 2015. s. 104. doi:10.1017/CBO9781139649759. ISBN .
- ^ a b Bauer, p. 112
- ^ Bauer, p. 117-124
- ^ The Process of Creation: A Qur'anic Perspective (PDF). Lahor: Markazi Anjuman Khuddam-ul-Quran. 2013. ss. 32-35. 18 Ekim 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Ekim 2022.
- ^ Amira El-Zein Islam, Arabs, and Intelligent World of the Jinn Syracuse University Press 2009 page 98-99
- ^ a b Marion Holmes Katz The Birth of The Prophet Muhammad: Devotional Piety in Sunni Islam Routledge 2007 page 13
- ^ Macdonald, John. The Creation of Man and Angels in the Eschatological Literature: [Translated Excerpts from an Unpublished Collection of Traditions]. Islamic Studies, vol. 3, no. 3, 1964, pp. 285–308. JSTOR, www.jstor.org/stable/20832755.
- ^ Uri Rubin, “Pre-Existence and Light—Aspects of the Concept of Nūr Muḥammad”, Israel Oriental Studies 5 (1975), 62–119 [Reprinted in: Uri Rubin, Muhammad the Prophet and Arabia, Variorum Collected Studies Series (Ashgate, 2011) p. 106
- ^ M.J. Kister Adam: A Study of Some Legends in Tafsir and Hadit Literature Approaches to the History of the Interpretation of The Qur'an, Oxford 1988 p.129
- ^ a b Tobias Nünlist Dämonenglaube im Islam Walter de Gruyter GmbH & Co KG, 2015 p. 47 (German)
- ^ Jane Dammen McAuliffe Encyclopaedia of the Qurʼān: vol. 5 Brill, 2005 p. 118
- ^ Jane Dammen McAuliffe Encyclopaedia of the Qurʼān: vol. 3 Brill, 2005 p. 48
- ^ Beatrice Gruendler, Michael Cooperson Classical Arabic Humanities in Their Own Terms: Festschrift for Wolfhart Heinrichs on His 65th Birthday BRILL, 2008 p. 104
- ^ Tobias Nünlist Dämonenglaube im Islam Walter de Gruyter GmbH & Co KG, 2015 p. 49 (German)
- ^ Frederick M. Smith The Self Possessed: Deity and Spirit Possession in South Asian Literature and Civilization Columbia University Press 2012 page 570
- ^ Fuzuli Bayat Türk Mitolojik Sistemi 2: Kutsal Dişi – Mitolojik Ana, Umay Paradigmasında İlkel Mitolojik Kategoriler – İyeler ve Demonoloji Ötüken Neşriyat A.Ş 2016 (Turkish)
- ^ M. Th. Houtsma E. J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913-1936, Band 4 BRILL, 1993 p. 615
- ^ Zakariya al-Qazwini. ʿAjā'ib al-makhlūqāt wa gharā'ib al-mawjūdāt (The Wonders of Creation). Original published in 1553 AD
- ^ Anton M. Heinen Islamic Cosmology 1982 Beirut Franz Steiner Verlag Wiesbaden isbn 3515-03177-4 p. 86
- ^ Christian Lange Locating Hell in Islamic Traditions BRILL 978-90-04-30121-4 p. 12
- ^ Christian Lange Locating Hell in Islamic Traditions BRILL 978-90-04-30121-4 p. 14
- ^ Abu Ashaq Ahmad At-Talabi, Aḥmad ibn Muḥammad Thaʻlabī Islamische Erzählungen von Propheten und Gottesmännern: Qiṣaṣ al-anbiyāʼ oder ʻArāʼis al-maǧālis Otto Harrassowitz Verlag, 2006 pp. 20-22
- ^ Christian Lange Paradise and Hell in Islamic Traditions Cambridge University Press, 2015 pp. 125, 132
- ^ a b Ragep, F. Jamil: "Astronomy", in: Krämer, Gudrun (ed.) et al.: Encyclopaedia of Islam, THREE, Brill 2010, without page numbers
- ^ "Aspects of Ancient Muslim Scholars' Induction Drawn from the Holy Qur'an in Proving Earth is Spherical". Zarqa University. 2014: 217. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ M. J. Akbar (2002). The Shade of Swords: Jihad and the Conflict Between Islam and Christianity. s. 5. ISBN .
- ^ a b "Kaaba - Oxford Islamic Studies Online". www.oxfordislamicstudies.com (İngilizce). 15 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Eylül 2018.
Cube-shaped “House of God” located in Mecca, Saudi Arabia. Focal point of the hajj pilgrimage and a world spiritual center that all Muslims face during prayer. Muslims believe that it was built by Abraham (Ibrahim) and Ishmael (Ismail); some believe Adam built it and Abraham and Ishmael only rebuilt it. Often called the earthly counterpart to God's throne in heaven. Circumambulated seven times during the hajj ritual in imitation of angels circumambulating God's throne. Contains the Black Stone, which pilgrims often try to touch or kiss during circumambulations, believing that it physically absorbs sin; all pilgrims salute the stone as a gesture of their renewed covenant with God. Covered with a cloth called kiswah, which is embroidered with verses from the Quran.
- ^ Jami` at-Tirmidhi, hadith #877 / Book 9, Hadith 70 / Vol. 2, Book 4, Hadith 877
- ^ Encyclopedia Britannica (İngilizce).
- ^ "New Light on the Origin of the Holy Black Stone of the Ka'ba". Meteoritics. 15 (1): 87-91. 1980. doi:10.1111/j.1945-5100.1980.tb00176.x. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Hedin. "Muslim Pilgrimage as Education by Experience": 176.
- ^ . 1 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . bridgingcultures.neh.gov (İngilizce). 10 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2018.
- ^ a b c "Important Sites: The Kaba". Inside Islam (İngilizce). 14 Şubat 2012. 15 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Eylül 2018.
- ^ "Hajj - Oxford Islamic Studies Online". www.oxfordislamicstudies.com (İngilizce). 15 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Eylül 2018.
- ^ "qibla | Art History Glossary". blog.stephens.edu (İngilizce). 15 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Eylül 2018.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 13 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 21 Eylül 2012.
- ^ . 2 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2012.
- ^ . 29 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2012.
- ^ . 20 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2012.
- ^ Bihar’ul- Envar, c. 8, s. 309
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mart 2021.
- ^ Daniel W. Brown Rethinking Tradition in Modern Islamic Thought Cambridge University Press p. 65
- ^ Quintan Wiktorowicz Quintan Wiktorowicz Pages 207-239 | Received 10 Jan 2005, Accepted 12 Apr 2005, Published online: 19 Aug 2006
- ^ Stephen Burge Angels in Islam: Jalal al-Din al-Suyuti's al-Haba'ik fi Akhbar al-malik Routledge 2015 p. 13-14
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Şinasi Gündüz vd.
- Hızır, İlyas ve İdris Mitosu, Mahmut Erol Kılıç.2 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Arif Ay, Efsane ve Menkıbe Üzerine29 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Islam mitolojisi Islam ile iliskili bazi dini anlatilarin ve kavramlarin islendigi mitoloji dalidir Geleneksel dini literaturde genellikle Israiliyyat olarak ifade edilen mitolojik unsurlarin Israiliyyat teriminden daha kapsayici ve bilimsel bir cerceveye sahip olan Islam mitolojisi basligi altinda ele alinmalari onerilmistir Islam dini rituel veya mitlerden cok toplumsal duzen ve hukukla ilgilenen bir dindir Oxford Companion to World Mythology bir dizi geleneksel anlatiyi Islami mitler olarak tanimlar Islam in diger Ibrahimi dinlerle paylastigi bir yaratilis efsanesi ve ahiret vizyonu ve ayrica Kabe nin kendine ozgu Islami hikayesi bunlar arasindadir Fars edebiyatinda Sultan Muhammed in Miraci Islami ogretilerde merkezi bir rol oynayan Islam peygamberi Muhammed in geleneksel biyografisi dogasi geregi buyuk olcude tarihsel kabul edilir ve Islam mitolojiye Yahudilik ve Hristiyanliktan daha az baglidir Bununla birlikte kanonik anlati iki dogaustu olayi icerir Kuran in vahyedilmesi ve Isra ve Mirac Kudus e gece yolculugu ve ardindan Yedinci gok e yukselis Buna ek olarak Islami yazilar Incil karakterleri hakkinda bazi ayrintilarda Yahudi ve Hristiyan geleneklerinden ayrilan bir dizi efsanevi anlati icerir Din ve mitolojiDinin mitoloji acisindan degerlendirilmesi tartismali bir konudur Mit kelimesi klasik mitolojiye atifta bulunmak icin masal kurgu yalan anlaminda Yunanca mitos kelimesinin asagilayici erken Hristiyan kullaniminin bir mirasini yansitan bir kelimedir Ancak kelime akademik soylemde Bir kulturun temel dunya gorusunu tanimlamaya hizmet eden bir hikaye veya belirli bir kulturun dogru olarak kabul ettigi hikayelere atifta bulunabilir Islami literaturde sadece peygamberlere atfedilen olaganustu hallere Mucize vahiy gelmeden once ileride peygamber olacagina delil olan olaylara irhas veli olduguna inanilan kisilere atfedilen olaganustu durumlara keramet fasik oldugu dusunulen kisilere atfedilenine istidrac kafir oldugu dusunulen kisiye atfedilen olagan disi hallere ise sihir ya da buyu denir Ilahiyatci yazar Ihsan Eliacik Muhammed in mucizelerinin anlatildigi bir Nur risalesi icin sunlari demistir Mucize i Ahmediye deki Mektubat ta 19 Mektup Neredeyse 150 sayfaya yaklasan bir bolum burasi Peygamberimizin yuzlerce mucizesi oldugu anlatiliyor Onlarin hicbirinin asli yok Peygamberi kitlelere olaganustu gosterme amacli anlatilmis rivayetler Prof Dr Mehmet Ozdemir Siyer yaziciligi ile ilgili makalesinde Ibni Ishak Ibni Hisam orneklerine bu kitap ve risalelerde anlatilan yuceltmeci olaganustucu ve mucize olarak anlatilan rivayetlerin zaman icerisinde artan sayilarina dikkat cekmektedir Bu tespitlerden bir digeri de ilk yazilan siyer kitaplarinda bulunmayan veya cok az bulunan ancak zaman icerisinde siyer kitaplarinda genis yer isgal eden Muhammed in dogum mitosu cocukluk ve genclik donemlerinde yasadigi olaganustulukleri anlatan irhasat rivayetleri ile ilgilidir Efsanelerin en unlulerinden biri de Muhammed in bir el isaretiyle Ay in ikiye bolunmesidir Kaynaklar ve baglantilarMarduk ile Marut arasinda etimolojik koken baglantisi kurulur Sozlu anlatimlara dayali anlaticilarina sosyal maddi olanaklar saglama yaninda dinleyenleri eglendirme ders ve ibret yoluyla terbiye etme gibi fonksiyonlar yuklenen Kissacilik Islam kultur tarihinde onemli bir yere sahiptir Kaynakca Nuh un gemisi Zubdetu t Tevarih Gilgamis destani Tevrat ve Kur anda yeniden yorumlanirDini Kaynakca Tevrat Incil Kur an tefsirler hadisler ve hadis serhleri Tasavvuf Kaynakli Klasik tasavvuf eserleri tabakat kitaplari tezkiretu l evliyalar menakipnameler Vekayinameler Klasikler Islam tarih ve cografya eserleri sehir tarihleri Kisasu l Enbiyalar Siretu n Nebiler peygamberlerin hayatini destansi uslupla anlatan Kaynakca Ahmediye Muhammediye vb Edebi Kaynakca Destansi romanlar divanlar dini hikayeler nefesler vs Ikonografik Kaynakca Sii Alevi ve Bektasi kulturunde yaygin olan gorsel betimlemeler Yani sira Israiliyyat ve Kabala gibi Yahudi ve Hristiyan anlatilari ve Kaynakcasi ile kutsal kitaplari ya da sonradan Musluman olan toplumlarin eski dini inanclari orf ve adetleri ile ilgili anlatilar Geleneksel anlayista Israiliyyat Islam mitolojisinin kaynagi olmakla sorumlu tutuluyordu Bunun disinda Araplar ve Orta Dogu komsuluk iliskileriyle Mezopotamya Iran Anadolu Kenan Fenike Misir mitolojileri ve diger yakin bolgelerin inanc hikayeleri birtakim adaptasyonlar ile Islamilestirilmis veya Islam dini anlatilarina eklemlenmislerdir Muhammed Islamda Yahudi ve Hristiyanligi da icine alan tek tanrili dinler silsilesinin son halkasi kabul edilir ve Kur an da Kitab i Mukaddes kaynakli bircok mitolojik hikaye bulunur in Davud ve Golyat isimli eseri y 1888 Calut bazi Kur an tefsirlerine denizden elleriyle balik tutan ve onu gunese dogru uzatip kizartan bir dev olarak girer Kuran da Incil hikayeleri Kuran bircok Incil anlatisini icerir Musa Ibrahim Yusuf Meryem ve Isa gibi merkezi sahsiyetler Kuran da yeniden karsimiza cikar Ancak Incil deki anlatilarin aksine Kur an bu tur rivayetleri kronolojik bir sira icinde sunmak yerine kissanin Kur an in icine dagilmis dini ahlaki noktaya giren sadece belirli bir ozetini verir ayrintilar hikayelerin Yahudi kokenli oldugunu ima eden Israiliyat yaninda Hristiyanlik veya Zerdustluk gibi diger Islam disi kaynaklardan aliniyor Hikayelerin bircogu Kisas i Enbiya olarak korundu ve Kuran tefsiri ile butunlestirildi Erken tefsirde onemli olmasina ragmen daha sonraki alimler Israiliyyatin kullanilmasini kotulediler Kanonik Incil den gelen anlatimlarin yani sira Islam Apokrif ve Midrasik yazilari da kendisine uyarladi Tanri 6 gunluk yaratilis sonrasi Incile gore dinleniyor Julius Schnorr von Carolsfeld 1860 Kur anda da sikca tekrarlanan bir tema gokler ve yerin 6 gunde yaratilmasidir Yaratilis anlatisiDunyanin yaratilisi Kuran da gokler ve yer tek bir yaratilis birligi olarak birlesiktir ardindan yarildilar Ikisinin ayrilmasindan sonra duman gibi olduklari bir asamadan gecerek simdiki hallerine geldiler Kuran yaratilis surecinin 6 gun يوم aldigini belirtir ancak Kur an mealleri nde cogunlukla cag olarak cevrilir Mufessir lere gore Islam uc farkli yaratilis turunu kabul eder Ex nihilo in time Ozellikle cogu klasik din bilgini tarafindan savunulan bir konumdur Tanri ezelde tek basina vardir ta ki Tanri nin Ol emri bunun uzerine dunya meydana gelene kadar Bu dunya kesinlikle Tanri dan ayridir Buna gore Tanri dunyayi ne kendi ozunden ne de yaratilistan once gelen doga yasalarina bagli olmayan O nun salt buyruguyla yaratilan ilkel bir maddeden yaratmamistir Tecelli Ozellikle Farabi ve Ibn Sina gibi alimler arasinda bulundu Buna gore dunya yoktan yaratildi ama zaman icinde degil Dunya sonsuzdu ama ozunde geciciydi Ilk maddeden yaratilis Ibni Teymiyye gibi bilginler tarafindan ileri surulmustur Allah butun dunyayi ilk maddeden su ve dumandan yaratti Insanligin yaratilmasi Kuran daki yaratilis anlatisina gore Allah meleklere yeryuzunde bir halife yaratacagini bildirir Halife nin anlami Islam tefsiri icinde farkli yorumlara sahiptir Bir Iran minyaturu 16 yy Zulkarneyn Cinlerin yardimiyla Yecuc ve Mecuc u medenilerden uzak tutan seddi insa ediyor Halef Adem ve onun soyundan gelenler daha once yeryuzunde yasayan ve hukum suren baska bir turun yerine gecer Buna gore cinler insanliktan once geldiler fakat Allah onlarin kotu huylarindan dolayi onlari degistirmeye karar verdi Bunun uzerine Allah cinlerin yonetimini ortadan kaldirmak icin bir melek ordusu gonderdi Gelecegin seytani olan Iblis bu hikayede ya ordusunu cinlere karsi savasa goturen ve ardindan onlarin haleflerinin itibarini kabul etmeyi reddeden bir melek olarak ya da melekler tarafindan bagislanan ancak halefine karsi cikarak kafir olan birkac dindar cinden biri olarak onemli bir rol oynar Iran edebiyatinda Iblis in sarikli secdeyi reddeden tasviriVekil Adem ve soyundan gelenler Allah in vekili olarak dusunulur Buna gore insanlar Tanri nin verdigi yeryuzunu korumak Tanri nin isimlerini yuceltmek ve yeryuzunu Tanri nin iradesine gore yonetmekle yukumluyduler Adem Allah in isimlerini ogrenir ve kusurlu insanlarin olmaya cabalamasi gereken Insan i Kamil in prototipidir Bazi hadislere dayandirilan mitolojik inanclarda ilk insanlarin cok uzun boylu olduklarina ve binlerce yil yasadiklarina inanilir Buna gore zamanin gecmesiyle insanlarin vucut olculeri boylari ve yasam sureleri kisalmis ve kisalmaya davam etmektedir Bilinmeyen bir zamanda alti gunde yaratilan Dunya ve O na bagli varliklar butunune cennette yaratilmis Adem ve Havva nin gonderilmesiyle baslayan seruven devam etmektedir Adem ile Havva Allah in cennette camurdan yarattigi ve sonra kendi Ruh undan ufleyerek dirilttigi bazi rivayetlere gore 38 40 metre boylarinda 1000 veya 2000 yil yasadigina inanilan ilk insanlardir Havva ile ilgili hadisler Kadinlar hakkinda hayir tavsiye ediniz Cunku kadin egri kaburga kemigi nden yaratilmistir Kaburga kemiginin en egri tarafi en ust tarafidir Onu dogrultmaya calisirsan kirarsin hali uzerinde birakirsan oyle kalir Tufan Allah in yoldan cikmis insan irkini cezalandirmak icin basvurdugu yontemlerden biri ikinci yaratilis taskin Kuran da bazi acilardan Yaratilis Kitabi ndan farklidir Adem Islam a gore hem ilk insan hem de ilk peygamberdi O ve karisi Cennet Bahcesi nde oturmaktaydi Adem in Kuran daki isimsiz esi ve onun kiskirtmasiyla Ademyasak agactan yer Yasak agac iyi ve kotuyu bilme Agaci degil Ebediyet Agacidir Kuran hikayede seytani sembolize eden yilandan degil sadece Seytan dan bahseder Eski Ahit dunyayi lanetlerken Kuran da Tanri dunyayi insanlarin yeni meskeni ilan eder ve Hristiyan teolojisinde Adem icin yaratilan asli gunah doktrininden yoksundur Bu bakimdan Islam teolojisinin insanligin dususune karsi daha iyimser bir tavir sergiledigi dusunulebilir Adem in itaatsizligi kotulugu yaratmissa da ozgur irade sayesinde insanlar iyiyi uretebilir Adem ve karisinin itaatsizlikleri yasadiklari surede Tanri tarafindan zaten affedilmistir Islami rivayetler Kuran in yaratilis anlatisina daha fazla ayrinti ekler Yaygin bir anlatiya gore Tanri Buyuk melekler e yerden bir avuc toprak almalarini emreder Ancak ne zaman bir melek toprak almak icin yeryuzune yaklassa yeryuzu Tanri ya siginir Azrail haric butun melekler elleri bos donerler Bir baska rivayette ise yerden toprak almayi basaran melekler arasinda yer alan Azrail degil Iblis ti Peygamber ve ashabi Cebrail Mikail Israfil ve Israil melekleri esliginde Mekke ye dogru ilerliyorlar Siyer i Nebi den bir ornek Adem in henuz can verilmemis bedenini kirk yil yerde yatarken tasvir eden bir baska rivayete gore Iblis yeni yaratigi merak eder Cansiz bedeni arastirdiktan sonra uzerinde otorite kazanmak ve onu yok etmeye karar verir Havva nin yaratilisi hakkinda mufessirler arasinda genis bir tartisma vardir Nisa Suresi nde Ey insanlar Sizi bir tek nefisten ve ondan esini yaratan Rabbinizden sakinin ayetine dayanarak cogu tefsirci Havva nin Adem den meydana gelen ikincil bir yaratik oldugu seklinde yorumlar Karen Bauer Kuran da Havva nin yaratilis surecinin belirsiz oldugunu yorumcularin Incil deki anlati ve eski mitleri kullanarak Kuran metnini okumaktan baska seceneklerinin olmadigini savunuyor Kurani anlatima gore O nun ilk esin den ve Adem icin icin lahu Kr 7 189 yaratildigi inkar edilemez ancak min in anlami acik degildir Mufessirler bunu iki temel yolla anladilar birincisi egri kaburga ikincisi ayni tur Mukaddes Kitabin anlatisi her iki yoruma da uygundur ayni turden Yaratilis 1 26 ve kaburgadan Yaratilis 2 20 4 109 Ilk Kuran yorumcularindan biri olan Mukatil b Suleyman o 150 h Havva nin Adem in kaburga kemiginden yaratildigini ve bunun onun adina Havva canli hayy kelimesinden turemisti yansidigini soyler Bir diger erken donem mufessiri Hud b Muhakkem el Havvari o hicri 3 yuzyil de ayni yorumu Hasan i Basriden rivayet edilen Gercekten kadin kaburga kemiginden yaratilmistir ve onu duzeltmek istersen kirarsin hadisi uzerinden savunuyor Et Taberi Ibn Ebi Hatim er Razi Maybudi vb gibi bircok gelenekci mufessir bu gorusleri aktarmislardir Ancak Ebu Cafer Muhammed el Bakir ve Ibn Bahr gibi digerleri Havva nin ayni turden yaratildigini iddia ediyor Modern donemde Havva nin yaratilisi yogun bir sekilde tartisilmaya devam ediyor Pakistanli Kuran alimi o 2010 modern bilim sayesinde bilgimizin gelismesiyle Havva nin Adem in kaburga kemiginden yaratildigi fikrinin insan gozlemi ve akla aykiri oldugu gorusundedir Egri kaburga hadisinin kadinlarin psikolojik dogasina iliskin bir metafor kullandigina inaniyor Israr hayvanlar aleminin biyolojik cinsiyet ozelligi bulunmayan amip gibi tek hucreli bir varliktan evrimini acik bir gosterge kabul ediyor Bir baska bilgin Ahmed Hamidi de hadisi bir metafor olarak goruyor ve Havva nin Adem ile ayni biyolojik cinsiyetten yaratildigini savunuyor Islami rivayetler genellikle Incil anlatisina benzer figurler kullanir Adem in karisinin adi genellikle Hawa dir ve rivayetlerde yilan tavus kusuyla birlikte Iblis in Adem in meskenine girmesini destekleyen iki hayvan olarak ortaya cikar Adem in esiyle birlikte yasadigi cennetin ahiret cenneti ile ayni oldugunu pek cok kimse kabul etmedi Dusmeden once cennetsel kosullarda yasarlarken sonrasinda hayatta kalmak icin calismak zorundaydilar Hristiyan mitolojisinden farkli olarak cennetten cikmazlar duserler Havva dogum adet gorme ve aptallikla cezalandirilirken Adem kel kalir ve yilanlar bacaklarini kaybeder Islam Muhammed in yaratilisi ile ilgili olarak Muhammed in onceden var oldugu inancini gelistirdi Bu Tanri nin evren veya Adem i yaratmadan once Muhammed in manevi dogasini yarattigini ileri surer Muhammed bu inanca gore yaratilan ilk ancak insanliga gonderilen son peygamberdir Beyhaki den Omer e atfedilen bir rivayetle Adem cennette yurudurken Tanri nin Arsinda yazili olan Sehadet i okur Sii versiyonunda yazit Ali den de bahseder Ruhani yaratiklarKur an da ates insanlarin kilden yarattiginin aksine ruhsal varliklarin temel ozunu olusturur Islami rivayetler daha kesin olarak farkli manevi yaratiklarin nasil yaratildigini belirtir Islam mitolojisi genellikle uc farkli turde ruhsal varligi kabul eder Korna Sur ufleyen bir Islami melegin kanatlari muhtemelen IsrafilNur veya atesten yaratilan melekler semavi yerlesikler ve Allah in hizmetcileridirler Bunlarin en onde gelenleri dort Basmelek Cebrail Mikail Azrail ve Israfil insanin iyi ve kotu amellerini kaydeden Kiraman Katibin Cehennem bekcisi Malik oluleri sorgulayan iki melek Munker ve Nekir insanligi sinamak icin buyu ogreteren Harut ve Marut bulunuyor Ates ve havanin karisimi veya dumansiz atesten yaratilan cinler ahlaki acidan ikircikli yaratiklar Islam a gecebilirler ve kurtulusa veya lanete tabidirler Dumandan veya ates Samum ten yaratilan seytan genellikle seytanin basi olan Iblis in soyu olarak kabul edilen Hristiyan seytanlari veya seytanlariyla karsilastirilabilir Insanlari ve cinleri gunaha tesvik ederler Islami folklorda Ifrit ve Marid genellikle iki guclu seytan sinifidir Islam mitolojisinde one cikan diger yaratiklar Burak Gaddar Hinn Huri ve Yecuc ve Mecuc tur Daha sonra Farsca Peri Arap Ghoul ve Turk kokenli Iye gibi diger kulturlerden manevi varliklar Kuran la ozdeslestirildi ve Islami irfanla asimile edildi Kozmoloji Yerler YaratiklarDunya farkli yaratiklar tarafindan tasinir Melek boga ve balik Zekeriya el Kazvini bogayi ve baligi Incil deki canavarlar Bahamut ve Livyatan ile tanimladi Rivayetler ve Klasik Islam doneminde dunya duz suyla cevrili ve karanlikta ortuludur Kaf Dagi gorunur dunyanin kenarindadir Dunya baligin Bahamut sirtinda duran bir okuz tarafindan ayakta tutulur Bahamut evrensel bir okyanusta yuzmekte okyanus bir kap icerisindedir ve kap bir melegin veya cinin sirtinda durmaktadir Kozmolojik risalelerde disk seklinde bir dunyanin izine rastlanmaz Goksel kubbe bir dunya yilani veya agon ile sona erer Suyuti nin eserlerinden yapilan calismalar genellikle yeryuzunu cevreleyen sulardan olusan birinci gokun tanimini verir Cennet ve cehennem bu dunya ile birlikte ayni anda var olan yerlerdir Cehennemin yedi katmani yedi dunya ile ozdeslestirilmistir Siccin cehennemin en alt katmanlarindan biri Illiyin ise cennetin en yuksek katmanidir Cehennem ates denizleri zindanlar dikenli calilar zakkum agaci ama ayni zamanda akrepler yilanlar zebani ve seytan larin yasadigi dipteki muazzam soguk ile tasvir edilir Goklerin tasvirleri farkli renklerle nur denizi melek ve hurilerin yasadigi Tuba agaci genis cayirlar ve akan nehirleri olan bir Bahce olarak tanimlanir Sakinler dilerlerse ipekli sedirlerde dinlenebilir veya diger oluleri ziyaret edebilirler Islami astronomi Helenistik astronomi mirasi uzerinde gelistirildi ve bu sebeple Islam alimleri dunyanin duz olmadigini biliyorlardi Teorik cerceve buyuk olcude Dunya nin evrenin merkezinde yer aldigi yer merkezli evren Aristoteles De caelo ve Batlamyus un Almagest kuresel dunya ongorulerine dayaniyordu Ibn Hazm sunlari soyler Kanitlar Dunya nin bir kure oldugunu gosteriyor ancak halk bunun tersini soyluyor Muslumanlarin imami olmayi hak edenlerden hicbirinden dunyanin yuvarlak oldugunu inkara isaret eden hicbir sey tek bir kelime bile almadik Bir ifrit tarafindan suslenen Makhan Genceli Nizami nin hamsesi icin kullanilmis Buhara 1648 Diger yerler ve nesneler Muallak tasi Muhammed in miraca yukselirken ayak batigi ve beraberinde bir miktar yukseldigine inanilan tas Burak Haceru l Esved Cennetten yeryuzune indigine indigi sirada bembeyaz olduguna insanlarin gunahlari yuzunden karardigina inanilan tas Levh i mahfuz Sur Israfil in borusu Ars sidret ul munteha gok katlari Evrende yer alan ruhani varliklar Ruhlar Melekler Cinler Ifrit Seytanlar Iblis Harut ve Marut Ahiret mekanlari ve varliklari cennet cehennem Kevser Havuzu sirat araf Malik Zebaniler Huriler vb KabeIslam mitolojisine gore Tanri Adem e Goksel Ev in dunyadaki karsiligi olacak bir bina Kabe insa etmesini emreder Nuh tufani inda yikildiktan sonra Ibrahim ve Ismail onu orijinal temelleri uzerine yeniden insa ederler Diger goruslere gore onu ilk insa edenler Ibrahim ve Ismail dir Ismail koseyi isaretlemek icin bir tas ararken melek Cebrail ile karsilasir Cebrail ona Kara tas i verir Hadislere gore gokten indiginde sut beyazidir ancak ona dokunanlarin gunahlari nedeniyle siyahlasmistir Muslumanlar karatasa buyuk saygi gosterseler de Kara Tas a tapinmayi reddederler Kabe baslangicta tek tanrili bir Tanri icin sembolik bir ev olarak dusunulmustu Ancak Islam mitolojisine gore Ibrahim in olumunden sonra insanlar Kabe yi pagan putlari ile doldurmaya basladilar Muhammed surgunden sonra Mekke yi fethettiginde Kabe deki putlari kaldirdi Kabe nin ici artik bostur Simdi tum Muslumanlarin mumkunse en az bir kez ziyaret etmesi gereken onemli bir Hac yeri ve gunde bes vakit yuzlerini donerek kible ibadet ettikleri bir binadir OlaylarYaratilis Tanri nin alti asamali yaratici eylemi Insanin dususu Cennetten kovulma Tufan ve Nuh un Gemisi sel olayi Hristiyanligin aksine tufan ya kuresel ya da yerel olabilir Cikis Musa nin Misir i terk etmesinin hikayesi Tanri Sina Dagi nda ona Tevrat i ifsa eder Kiyamet Kiyamet Gunu Yahudi ve Hristiyan geleneklerinden cok sey iceren Islami eskatolojinin temel bir unsuruIslam merkezli hikayeler Muhammed in goge yukselirken ayagini bastigina inanilan Muallak tasi uzerine Abdulmelik bin Mervan tarafindan Kubbetu s Sahre yaptirilir Siyer hikayeleri iclerinde bircok mucizeyi ve ders alinmasi istenen olay ve korkutmalari barindirir Ornekler Muhammed in dogum mitosu Mirac mucizeler kerametler ilahi yardim Bedir Savasi nda meleklerin Islam ordusuna yardim etmesi kafirlerin cezalandirilmalari Muhammed in gogsunun melekler tarafindan acilip kalbinin ustun niteliklerle bezenmesi Fil Vakasi Ay in yarilmasi Gunesin dogusu veya batisinin iki kisi hatirina geciktirilmesi Ali ve Muhammed Muhammed in seytanla konusmasi Muhammed bolunen Ay i isaret ederken 16 yuzyildan kalma bir falnameden alinan bu anonim resimde Muhammed yuzu gorunmeyecek sekilde resmedilmistir Toplumlar ve kisiler Kisi ve toplum hikayeleri Mitolojik ve yari mitolojik kisiliklerden olusur Adem ile Havva Habil ile Kabil Sit Idris Nuh Hud Salih peygamberin devesi Ibrahim Lut Ismail Ishak Yakup Yusuf Musa Yusa Davud Suleyman Belkis Hizir Elyesa Eyup Ilyas Lokman Danyal Isa Meryem Yahya Zekeriya Yunusbaliginin Yunus u yutmasi bu sekilde akdenizden Ninova ya kadar gitmesi Ibrahim in atese atilip atesin suya donusmesi seytan taslama Zulkarneyn Karun Yecuc ve Mecuc Calut Ashab i Kehf Samiri Haman Mehdi Mesih Deccal Sufyan Dabbe Ebabil vb Ayrica Sii ve Alevi Bektasi kulturunde Ali Fatima 12 Imam ile ilgili mitler Inanc ve tilsimlar Bir Sii tilsimi Oturanlar Hasan Ali ve Huseyin sagi ve solunda ayakta kalan ise Kerbela Hadisesi nde olen Abbas bin Ali Kacar donemi hat sanati eseri 19 yuzyil Inanclar ve tilsimlar Evren in yaraticisi Allah Ars Levh i Mahfuz Kalem Allah in 99 ismi melekler peygamberler kutsal kitaplar kader ve kaza kabir hayati dirilis mizan sirat cennet veya cehennemde sonsuz yasam Tilsimlar belirli miktarda okundugunda ya da yazili muska olarak tasindiginda kisileri dusmanlardan seytan ve cin gibi kotu ruhani yaratiklardan hastaliklardan felaketlerden koruduguna inanilan kutsal isim veya yakarislardan olusan dualardir Ornegin Esma ul Husna Cevsen Celcelutiye vb nazar buyu istihare dualari Korku Eskatoloji mitleri el Kazvini nin Israfil tasviri 1270 Kismen veya butunuyle korku temali basliklardir Dabbetul Arz Kiyamet Ahir zaman Yecuc ve Mecuc un seddin arkasindan cikarak dunyayi talan etmesi Mehdi nin donusu veya cikisi Mesih kiyamet savasi kabir azabi sirat Deccal Sufyan Cehennem azabi zebaniler Malik Tufan Ebabil Seytan Iblis Ifrit Cin vb Muhammed Mirac efsanesinde yer verilen hadislere goreBurak ve Cebrail le birlikte cehennemi ziyaret eder ve utanmaz kadinlarin saclarini yabancilara gosterdikleri icin ebediyen cezalandirildiklarini gorur Iran minyaturu 15 yuzyil Helak edilen kavimler islam mitolojisinde sikca vurgulanir Nuh tufani Ad kavmi Semud kavmi Lut kavmi Medyen kavmi ve Modern mitler Bilim ve teknolojinin gelismesine paralel olarak ayet ve hadislerin baglam ve kapsamlarindan kopartilarak ayetlerin sira numarasi ebced degerleri vb yontemlerle metinlere yeni anlamlar yuklenir Bu sekilde Kur an ve hadislerden neredeyse butun ilim dallarina ve gelecekteki olaylara ait isaretler cikartilir Embriyoloji yer bilimleri astrofizik tip elektrik tren aya gidis gorecelilik kurami big bang kara delikler pulsarlar bu konuda verilebilecek orneklerden bazilaridir Ilgili madde Scientific foreknowledge in sacred texts14 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ayrica bakiniz Tibb i Nebevi Selefi dusuncedeAvrupa da Aydinlanma Cagi na ve Bati somurgeciligi tehdidine bir tepki olarak baslayan Selefi reformculuk Muhammed e atfedilen mistik kozmik ve mitolojik yonleri kucumserken ummeti yeniden insa etmek icin daha pratik bir model olarak sunnetin siyasi sosyal ve toplumsal rolunu vurgulayan bir yontem secti Musluman Kardesler in bircok taraftari geleneksel mitolojik anlatilarin cogunu reddediyor Seyyid Kutub 18 Surede bahsedilen Allah in kulu ile ozdesligini ortadan kaldirarak Hizir ile Kuran arasindaki bagi koparmaya calisti Buna gore Kutubist dusuncenin taraftarlari Hizir mitolojisini daha fazla Islam ile ilgili olarak algilamamaya basladilar ogretileri melekleri kullanan Klasik alimler de dahil olmak uzere meleklerle ilgili geleneksel materyaller hakkinda bircok kaydi onaylamamaktadir Bu meleklerin onlarin kokenleriyle ilgili isimler ve hikayelerin marjinallesmesine yol acmistir Notlar Muhammed dogdugunda Kabe de 360 adet put devrilmis Kabe ayagina kadar gelip ona secde etmis Medain de Kisra nin sarayinin eyvanlari yikilmis Save Golu kurumus bircok kilise yikilmistir Muhammed in sunnetli olarak ve sirtinda peygamberlik muhru ile dogmasi seytanlarin semaya cikmalarinin yasaklanmasi Mekkelilerin Muhammed i gorup onu Allah in elcisi olarak idrak etmeleri diger mitolojik anlatimlardir The idea of Pre Islamic Muhammad in deeply rooted in Islamic tradition and already attested in the Sunni canonical collection al Tirmidhi The association of Muhammads pre existence with light can also be found in s Sira Later both Sunni and Shia sources extended this motif to construct cosmological scenarios Kaynakca a b c PDF 29 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2012 a b c d e f David Leeming 2005 The Oxford Companion to World Mythology ss 207 211 ISBN 9780190288884 David Leeming 2005 The Oxford Companion to World Mythology ISBN 9780195156690 Eliade Myth and Reality 1968 p 162 a b Grassie March 1998 Science as Epic Can the modern evolutionary cosmology be a mythic story for our time Science amp Spirit 9 1 The word myth is popularly understood to mean idle fancy fiction or falsehood but there is another meaning of the word in academic discourse A myth in this latter sense of the word is a story that serves to define the fundamental worldview of a culture Eliade Myth and Reality p 1 8 10 The Sacred and the Profane p 95 a b 28 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2012 16 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2012 yalin URL Kitab i Mukaddes oykuleri ve Kur an Ingilizce 6 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Kasim 2015 Kuran 17 2 Kuran 14 35 53 Kuran 19 16 33 Isabel Lang Intertextualitat als hermeneutischer Zugang zur Auslegung des Korans Eine Betrachtung am Beispiel der Verwendung von Israiliyyat in der Rezeption der Davidserzahlung in Sure 38 21 25 Logos Verlag Berlin GmbH 31 12 2015 9783832541514 p 30 German Scott B Noegel Brannon M Wheeler The A to Z of Prophets in Islam and Judaism Scarecrow Press 2010 978 1 461 71895 6 page 158 Isabel Lang Intertextualitat als hermeneutischer Zugang zur Auslegung des Korans Eine Betrachtung am Beispiel der Verwendung von Israiliyyat in der Rezeption der Davidserzahlung in Sure 38 21 25 Logos Verlag Berlin GmbH 31 12 2015 9783832541514 p 98 German Kuran 21 30 a b c Islam Creation Story www2 nau edu 8 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Eylul 2018 Kuran 41 11 Kuran 11 7 Husam Muhi Eldin al Alousi The Problem of Creation in Islamic Thought Qur an Hadith Commentaries and KalamNational Printing and Publishing Bagdad 1968 p 29 and 96 Husam Muhi Eldin al Alousi The Problem of Creation in Islamic Thought Qur an Hadith Commentaries and KalamNational Printing and Publishing Bagdad 1968 p 179 Husam Muhi Eldin al Alousi The Problem of Creation in Islamic Thought Qur an Hadith Commentaries and KalamNational Printing and Publishing Bagdad 1968 p 53 Patricia Crone The Qurʾanic Pagans and Related Matters Collected Studies in Three Volumes Band 1 BRILL 09 06 2016 9789004319288 p 200 Mahmoud Ayoub The Qur an and Its Interpreters Volume 1 SUNY Press 1984 9780873957274 p 73 Brannon Wheeler Prophets in the Quran An Introduction to the Quran and Muslim Exegesis A amp C Black 2002 9780826449566 Page 16 Annemarie Schimmel Mystical Dimensions of Islam Univ of North Carolina Press 1975 9780807812716 p 188 Mahmoud Ayoub The Qur an and Its Interpreters Volume 1 SUNY Press 1984 9780873957274 p 79 Buhari Nikah 79 Enbiya 1 Edeb 31 85 Rikak 23 Muslim Rada 65 1468 Tirmizi Talak 12 1188 Know your Islam 3rd New York Taknike Tarsile Quran 1981 s 71 ISBN 978 0 940368 02 6 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b Patricia Crone Medieval Islamic Political Thought Edinburgh University Press 11 03 2014 9780748696505 P Koslowski The Origin and the Overcoming of Evil and Suffering in the World Religions Springer Science amp Business Media 2013 9789401597890 pp 34 35 Amina Wadud Qur an and Woman Rereading the Sacred Text from a Woman s Perspective Oxford University Press 1999 9780198029434 p 25 Kuran 2 37 Scott B Noegel Brannon M Wheeler The A to Z of Prophets in Islam and Judaism Scarecrow Press 2010 978 1 461 71895 6 page 13 Alexander Kulik Catherine Mary MacRobert Svetlina Nikolova Moshe Taube Cynthia M Vakareliyska The Bible in Slavic Tradition BRILL 2016 9789004313675 p 351 Leigh N B Chipman Mythic Aspects of the Process of Adam s Creation in Judaism and Islam Studia Islamica no 93 2001 pp 5 25 JSTOR www jstor org stable 1596106 Gender Hierarchy in the Qur an Medieval Interpretations Modern Responses Cambridge Cambridge University Press 2015 s 104 doi 10 1017 CBO9781139649759 ISBN 9781139649759 a b Bauer p 112 Bauer p 117 124 The Process of Creation A Qur anic Perspective PDF Lahor Markazi Anjuman Khuddam ul Quran 2013 ss 32 35 18 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Ekim 2022 Amira El Zein Islam Arabs and Intelligent World of the Jinn Syracuse University Press 2009 9780815650706 page 98 99 a b Marion Holmes Katz The Birth of The Prophet Muhammad Devotional Piety in Sunni Islam Routledge 2007 978 1 135 98394 9 page 13 Macdonald John The Creation of Man and Angels in the Eschatological Literature Translated Excerpts from an Unpublished Collection of Traditions Islamic Studies vol 3 no 3 1964 pp 285 308 JSTOR www jstor org stable 20832755 Uri Rubin Pre Existence and Light Aspects of the Concept of Nur Muḥammad Israel Oriental Studies 5 1975 62 119 Reprinted in Uri Rubin Muhammad the Prophet and Arabia Variorum Collected Studies Series Ashgate 2011 p 106 M J Kister Adam A Study of Some Legends in Tafsir and Hadit Literature Approaches to the History of the Interpretation of The Qur an Oxford 1988 p 129 a b Tobias Nunlist Damonenglaube im Islam Walter de Gruyter GmbH amp Co KG 2015 978 3 110 33168 4 p 47 German Jane Dammen McAuliffe Encyclopaedia of the Qurʼan vol 5 Brill 2005 9789004123564 p 118 Jane Dammen McAuliffe Encyclopaedia of the Qurʼan vol 3 Brill 2005 9789004123564 p 48 Beatrice Gruendler Michael Cooperson Classical Arabic Humanities in Their Own Terms Festschrift for Wolfhart Heinrichs on His 65th Birthday BRILL 2008 9789004165731 p 104 Tobias Nunlist Damonenglaube im Islam Walter de Gruyter GmbH amp Co KG 2015 978 3 110 33168 4 p 49 German Frederick M Smith The Self Possessed Deity and Spirit Possession in South Asian Literature and Civilization Columbia University Press 2012 978 0 231 51065 3 page 570 Fuzuli Bayat Turk Mitolojik Sistemi 2 Kutsal Disi Mitolojik Ana Umay Paradigmasinda Ilkel Mitolojik Kategoriler Iyeler ve Demonoloji Otuken Nesriyat A S 2016 9786051554075 Turkish M Th Houtsma E J Brill s First Encyclopaedia of Islam 1913 1936 Band 4 BRILL 1993 9789004097902 p 615 Zakariya al Qazwini ʿAja ib al makhluqat wa ghara ib al mawjudat The Wonders of Creation Original published in 1553 AD Anton M Heinen Islamic Cosmology 1982 Beirut Franz Steiner Verlag Wiesbaden isbn 3515 03177 4 p 86 Christian Lange Locating Hell in Islamic Traditions BRILL 978 90 04 30121 4 p 12 Christian Lange Locating Hell in Islamic Traditions BRILL 978 90 04 30121 4 p 14 Abu Ashaq Ahmad At Talabi Aḥmad ibn Muḥammad Thaʻlabi Islamische Erzahlungen von Propheten und Gottesmannern Qiṣaṣ al anbiyaʼ oder ʻAraʼis al maǧalis Otto Harrassowitz Verlag 2006 9783447052665 pp 20 22 Christian Lange Paradise and Hell in Islamic Traditions Cambridge University Press 2015 978 0 521 50637 3 pp 125 132 a b Ragep F Jamil Astronomy in Kramer Gudrun ed et al Encyclopaedia of Islam THREE Brill 2010 without page numbers Aspects of Ancient Muslim Scholars Induction Drawn from the Holy Qur an in Proving Earth is Spherical Zarqa University 2014 217 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim M J Akbar 2002 The Shade of Swords Jihad and the Conflict Between Islam and Christianity s 5 ISBN 9780415284707 a b Kaaba Oxford Islamic Studies Online www oxfordislamicstudies com Ingilizce 15 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Eylul 2018 Cube shaped House of God located in Mecca Saudi Arabia Focal point of the hajj pilgrimage and a world spiritual center that all Muslims face during prayer Muslims believe that it was built by Abraham Ibrahim and Ishmael Ismail some believe Adam built it and Abraham and Ishmael only rebuilt it Often called the earthly counterpart to God s throne in heaven Circumambulated seven times during the hajj ritual in imitation of angels circumambulating God s throne Contains the Black Stone which pilgrims often try to touch or kiss during circumambulations believing that it physically absorbs sin all pilgrims salute the stone as a gesture of their renewed covenant with God Covered with a cloth called kiswah which is embroidered with verses from the Quran Jami at Tirmidhi hadith 877 Book 9 Hadith 70 Vol 2 Book 4 Hadith 877 Encyclopedia Britannica Ingilizce New Light on the Origin of the Holy Black Stone of the Ka ba Meteoritics 15 1 87 91 1980 doi 10 1111 j 1945 5100 1980 tb00176 x Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Hedin Muslim Pilgrimage as Education by Experience 176 1 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi bridgingcultures neh gov Ingilizce 10 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Eylul 2018 a b c Important Sites The Kaba Inside Islam Ingilizce 14 Subat 2012 15 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Eylul 2018 Hajj Oxford Islamic Studies Online www oxfordislamicstudies com Ingilizce 15 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Eylul 2018 qibla Art History Glossary blog stephens edu Ingilizce 15 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Eylul 2018 Arsivlenmis kopya PDF 13 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 21 Eylul 2012 2 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Agustos 2012 29 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2012 20 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2012 Bihar ul Envar c 8 s 309 Arsivlenmis kopya 24 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mart 2021 Daniel W Brown Rethinking Tradition in Modern Islamic Thought Cambridge University Press 9780521653947 p 65 Quintan Wiktorowicz Quintan Wiktorowicz Pages 207 239 Received 10 Jan 2005 Accepted 12 Apr 2005 Published online 19 Aug 2006 Stephen Burge Angels in Islam Jalal al Din al Suyuti s al Haba ik fi Akhbar al malik Routledge 2015 978 1 136 50473 0 p 13 14Ayrica bakinizBahamut Efsanevi yaratiklar listesi Mucize Keramet Israiliyyat Arap mitolojisi Yahudi mitolojisi Halk inanclariDis baglantilarSinasi Gunduz vd Hizir Ilyas ve Idris Mitosu Mahmut Erol Kilic 2 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Arif Ay Efsane ve Menkibe Uzerine29 Eylul 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde