Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde konu hakkında evrensel bir bakış açısı yansıtmamaktadır. (Şubat 2021) |
Sterilizasyon, bir ürünün içindeki ya da bir cismin üzerindeki bütün mikropları kesin bir şekilde öldürmek anlamına gelir. Bunun için de alkol, oksijenli su, merkürokrom gibi dezenfekte edici özelliği bulunan maddelerden yararlanılır.
Morötesi ışınlarla bunların ürettiği ozon gazı da çok etkili sterilize edici maddelerdir. Etüv ya da otoklav bu iş için kullanılır. Öte yandan ameliyatlarda kullanılacak operasyon aletleri de yaraya mikrop bulaştırmamaları için sterilize edilir. Ameliyat aletleri konteyner adını verdiğimiz muhafaza edileceği demir kutulara konulur ve böylece otoklava ya da tercih edilen bir başka cihaza yerleştirilir.
Türkiye'de en çok kullanılan yöntemler birinci sırada buhar ile sterilizasyon (otoklav) sonra etilen oksit ve kuru ısı ile sterilizasyon gelir.
Sterilizasyon ile dezenfeksiyon farklı anlamlara gelmektedir:
- Sterilizasyon bir nesne ya da obje üzerindeki tüm zararlı zararsız mikroorganizmaların yokedilmesidir.
- Dezenfeksiyon ise bir obje ya da nesne üzerindeki zararlı mikroorganizmaların yok edilmesidir. Dezenfektan olarak kimyasal maddeler kullanılırken sterilizasyon için su gibi zararsız maddeler de kullanılabilir.
Türkiye'de son 40 yıldan beri otoklav adını verdiğimiz nemli ısı (su buharı) ile sterilizasyon yapan cihazlar kullanılmaktadır. Çünkü su buharı insan sağlığına zarar vermemekte ve bu nedenle tercih edilmektedir. 134 °C de 1,5 atm basınç altında en az 3,5 dakika da ve 121 °C de 1,5 atm basınç altında en az 7 dakika da sterilizasyon gerçekleşmektedir. Dünya standartlarında bu şartlar kabul edilmektedir.
Başlıca sterilizasyon yoları şunlardır.
- ısı ile sterilizasyon
- basınçlı buhar ile sterilizasyon
- kuru sıcak hava ile sterilizasyon
- ile sterilizasyon (filtrasyon)
- ile sterilizasyon (ışınlama)
Bunlara örnek ise etilen oksit gazıyla, gazplazma ile sterilizasyon, buhar ile sterilizasyon, gluteraldehit gazıyla sterilizasyon örnek verilebilir.
Kuru ısı ile sterilizasyona örnek olarak etüv verilebilir. Ama son 5 yılda alınan ortak karar ile etüv uygulamasına son verilmiştir. Çünkü tüm bakterileri yok etmediği yapılan araştırmalarla kanıtlanmıştır.
Kimyasal maddelerin öldürücü etkisini sağlayan sebepler kısaca şunlardır:
- Dezenfektan maddenin konsantrasyonu
- Etki süresi
- Isı
- pH
- Organik maddeler
- Mikroorganzimaya bağlı etkiler
Son olarak da dezenfektan olarak seçilecek maddelerin olması gereken özellikleri şunlardır:
- Ucuz ve etkili olmalı
- Suda erimeli ve iyi ıslatıcı olmalı
- Kısa sürede etkisini göstermeli
- Az zehirli olmalı, allerjenik ve etki göstermemeli
- Açık yaralara uygulandığında doğal direnç mekanizmalarını bozmamalı
- İnvivo ve invitro mekanizmaları bilinmeli
- Kötü kokulu olmamalıdır.
Sterilizasyon işlemi kısaca şu şekilde yapılır: Üniteye getirilen kirli aletler akıtılmadan direkt olarak eğer mevcutsa yıkama makinesinin sepetlerine yerleştirilir. Kapak kapatılır ve çalıştırılır. Ortalama 45 dakikada yıkama işlemi çeşitli evreler ile sürer. Cihaza özellikle enzimatik deterjanlar konulmalıdır. Eğer kanlı alet çoksa kan çözücü de konulabilir. Yıkama işlemi bittikten sonra aletler sorumlu eleman tarafından sepetlerden alınıp kendi konteynerına yerleştirilir. Her kurumun kendi belirlediği bir cerrahi alet sıralama düzeni vardır. Bu doğrultuda dizilen aletlerin yanına bir adet kimyasal indikatör konur ve kapak kapatılır. Sonra konteyner otoklava konur. Eğer konteyner kapaklarında filtre varsa kâğıt filtreler değiştirilir ve kapak sıkıca kapatılır. Eğer filtre yoksa konteyner kapağı köşeden açık bırakılarak otoklava yerleştirilir. Makine döngüsünü tamamlayıp sonlandığında konteyner filtreli ise hemen yerine kaldırılabilir ya da kullanılabilir. Eğer filtresiz ise konteynerın iç kısmına dokunmadan dışından kapak itilerek sıkıca kapatılır ve kullanıma hazır hale gelir.
Dış bağlantılar
- Dezenfeksiyon Antisepsi Sterilizasyon Derneği 3 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Cerrahi Sterilizasyon 11 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde konu hakkinda evrensel bir bakis acisi yansitmamaktadir Maddeyi gelistirerek ve sorunu tartisma sayfasinda tartisarak maddenin evrensellesmesini saglayabilirsiniz Subat 2021 Sterilizasyon bir urunun icindeki ya da bir cismin uzerindeki butun mikroplari kesin bir sekilde oldurmek anlamina gelir Bunun icin de alkol oksijenli su merkurokrom gibi dezenfekte edici ozelligi bulunan maddelerden yararlanilir Bedele Etiyopya da tibbi ekipmanlarin sterilize edilmesi Morotesi isinlarla bunlarin urettigi ozon gazi da cok etkili sterilize edici maddelerdir Etuv ya da otoklav bu is icin kullanilir Ote yandan ameliyatlarda kullanilacak operasyon aletleri de yaraya mikrop bulastirmamalari icin sterilize edilir Ameliyat aletleri konteyner adini verdigimiz muhafaza edilecegi demir kutulara konulur ve boylece otoklava ya da tercih edilen bir baska cihaza yerlestirilir Turkiye de en cok kullanilan yontemler birinci sirada buhar ile sterilizasyon otoklav sonra etilen oksit ve kuru isi ile sterilizasyon gelir Sterilizasyon ile dezenfeksiyon farkli anlamlara gelmektedir Sterilizasyon bir nesne ya da obje uzerindeki tum zararli zararsiz mikroorganizmalarin yokedilmesidir Dezenfeksiyon ise bir obje ya da nesne uzerindeki zararli mikroorganizmalarin yok edilmesidir Dezenfektan olarak kimyasal maddeler kullanilirken sterilizasyon icin su gibi zararsiz maddeler de kullanilabilir Turkiye de son 40 yildan beri otoklav adini verdigimiz nemli isi su buhari ile sterilizasyon yapan cihazlar kullanilmaktadir Cunku su buhari insan sagligina zarar vermemekte ve bu nedenle tercih edilmektedir 134 C de 1 5 atm basinc altinda en az 3 5 dakika da ve 121 C de 1 5 atm basinc altinda en az 7 dakika da sterilizasyon gerceklesmektedir Dunya standartlarinda bu sartlar kabul edilmektedir Baslica sterilizasyon yolari sunlardir isi ile sterilizasyon basincli buhar ile sterilizasyon kuru sicak hava ile sterilizasyon ile sterilizasyon filtrasyon ile sterilizasyon isinlama Bunlara ornek ise etilen oksit gaziyla gazplazma ile sterilizasyon buhar ile sterilizasyon gluteraldehit gaziyla sterilizasyon ornek verilebilir Kuru isi ile sterilizasyona ornek olarak etuv verilebilir Ama son 5 yilda alinan ortak karar ile etuv uygulamasina son verilmistir Cunku tum bakterileri yok etmedigi yapilan arastirmalarla kanitlanmistir Kimyasal maddelerin oldurucu etkisini saglayan sebepler kisaca sunlardir Dezenfektan maddenin konsantrasyonu Etki suresi Isi pH Organik maddeler Mikroorganzimaya bagli etkiler Son olarak da dezenfektan olarak secilecek maddelerin olmasi gereken ozellikleri sunlardir Ucuz ve etkili olmali Suda erimeli ve iyi islatici olmali Kisa surede etkisini gostermeli Az zehirli olmali allerjenik ve etki gostermemeli Acik yaralara uygulandiginda dogal direnc mekanizmalarini bozmamali Invivo ve invitro mekanizmalari bilinmeli Kotu kokulu olmamalidir Sterilizasyon islemi kisaca su sekilde yapilir Uniteye getirilen kirli aletler akitilmadan direkt olarak eger mevcutsa yikama makinesinin sepetlerine yerlestirilir Kapak kapatilir ve calistirilir Ortalama 45 dakikada yikama islemi cesitli evreler ile surer Cihaza ozellikle enzimatik deterjanlar konulmalidir Eger kanli alet coksa kan cozucu de konulabilir Yikama islemi bittikten sonra aletler sorumlu eleman tarafindan sepetlerden alinip kendi konteynerina yerlestirilir Her kurumun kendi belirledigi bir cerrahi alet siralama duzeni vardir Bu dogrultuda dizilen aletlerin yanina bir adet kimyasal indikator konur ve kapak kapatilir Sonra konteyner otoklava konur Eger konteyner kapaklarinda filtre varsa kagit filtreler degistirilir ve kapak sikica kapatilir Eger filtre yoksa konteyner kapagi koseden acik birakilarak otoklava yerlestirilir Makine dongusunu tamamlayip sonlandiginda konteyner filtreli ise hemen yerine kaldirilabilir ya da kullanilabilir Eger filtresiz ise konteynerin ic kismina dokunmadan disindan kapak itilerek sikica kapatilir ve kullanima hazir hale gelir Dis baglantilarDezenfeksiyon Antisepsi Sterilizasyon Dernegi 3 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cerrahi Sterilizasyon 11 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde