Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Eksplosoforlar organik kimyada organik bileşiklere patlayıcı özellikler kazandıran fonksiyonel gruplardır.
Tarihçe
İlk olarak 1935’de Rus kimyager tarafından kullanılan terim, başlangıçta bazı makalelerde "plosofor" olarak yanlış tercüme edilmiştir. Ayrıca, molekülün patlayıcı kapasitesini değiştiren bir grup olan bir oksoeksplos kavramıda ( ve kavramına benzer) dikkat çekmektedir. Eksplosofor terimi, J. Agrawal and R. Hodgson (2007) tarafından Organic Chemistry of Explosives gibi kitaplarda kullanıldıktan sonra daha sık kullanılmıştır.
Özellikleri
Azot içeren eksplosoforlar (aşağıdaki I, II ve IV grupları) özellikle güçlüdür. Çünkü oksijenin yanı sıra çok kararlı bir molekül olan moleküler azot oluşturmak üzere reaksiyona girerler ve bu nedenle toplam reaksiyon son derece ekzotermiktir. Oluşan gaz da genişleyerek gözlemlenen şok dalgasına neden olur.
Sınıflandırma
Pletz eksplosoforları sekiz farklı kategoriye ayırdı.
I. −NO2, −ON=O ve −ONO2
Bunlar,
- bir azot atomunun bir organik moleküle bağlandığı nitro grubu,
- oksijenin organik moleküle bağlandığı, nitrit grubu ve
- bir azot atomunun, organik moleküle bağlanmış bir oksijen ile diğer iki oksijen atomu arasında bulunduğu nitrat esterleri şeklinde temsil edilirler.
Ticari olarak en çok kullanılan patlayıcılar nitrat ve nitrit esaslıdır.
II. −N=N− ve −N−=N+=N−−
Organik / inorganik bileşiklere bağlı sırasıyla ve azotür grupları (örnk. , , )
III. −RnNXm
Halojenlenmiş azot grubu X:halojen (örneğin NI3 ve NCl3)
IV. −C=N−O−
grubu (örnek HONC ve Hg(ONC)2)
V. −OClO2 ve −OClO3
Organik / inorganiklere bağlı sırasıyla Klorat ve perklorat grupları (örnk. KClO3, )
VI. −O−O− ve −O3−
/ inorganiklere bağlı, sırasıyla peroksit ve grupları, (örnk. aseton peroksit, metil etil keton peroksit)
VII. −C≡C− M+
Metal türevleri ile grubu (örnk. , )
VIII. Belirli organik radikallerin karbonuna dengesiz bir bağ ile bağlanan bir metal atomu
Bu sınıf örneğin cıva, talyum ve kurşun organik bileşiklerini içerir.
Diğer
Pletz tarafından tanımlanan sekiz sınıfın dışındaki diğer maddeler de eksplosofor olarak tanımlanmıştır.
Kaynakça
- ^ Pletz, V. J. Gen. Chem. (U.S.S.R.) 5, 173 (1935)
- ^ Handrick, G.R., Lothrop, W.C. Chemical Reviews, 1949, 44 (3) p 419–445
- ^ Warey, Philip. B. ed. New Research on Hazardous Materials, Nova Science Publishers, 2007
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Eksplosoforlar organik kimyada organik bilesiklere patlayici ozellikler kazandiran fonksiyonel gruplardir TarihceIlk olarak 1935 de Rus kimyager tarafindan kullanilan terim baslangicta bazi makalelerde plosofor olarak yanlis tercume edilmistir Ayrica molekulun patlayici kapasitesini degistiren bir grup olan bir oksoeksplos kavramida ve kavramina benzer dikkat cekmektedir Eksplosofor terimi J Agrawal and R Hodgson 2007 tarafindan Organic Chemistry of Explosives gibi kitaplarda kullanildiktan sonra daha sik kullanilmistir OzellikleriAzot iceren eksplosoforlar asagidaki I II ve IV gruplari ozellikle gucludur Cunku oksijenin yani sira cok kararli bir molekul olan molekuler azot olusturmak uzere reaksiyona girerler ve bu nedenle toplam reaksiyon son derece ekzotermiktir Olusan gaz da genisleyerek gozlemlenen sok dalgasina neden olur SiniflandirmaPletz eksplosoforlari sekiz farkli kategoriye ayirdi I NO2 ON O ve ONO2 Bunlar bir azot atomunun bir organik molekule baglandigi nitro grubu oksijenin organik molekule baglandigi nitrit grubu ve bir azot atomunun organik molekule baglanmis bir oksijen ile diger iki oksijen atomu arasinda bulundugu nitrat esterleri seklinde temsil edilirler Ticari olarak en cok kullanilan patlayicilar nitrat ve nitrit esaslidir II N N ve N N N Organik inorganik bilesiklere bagli sirasiyla ve azotur gruplari ornk III RnNXm Halojenlenmis azot grubu X halojen ornegin NI3 ve NCl3 IV C N O grubu ornek HONC ve Hg ONC 2 V OClO2 ve OClO3 Organik inorganiklere bagli sirasiyla Klorat ve perklorat gruplari ornk KClO3 VI O O ve O3 inorganiklere bagli sirasiyla peroksit ve gruplari ornk aseton peroksit metil etil keton peroksit VII C C M Metal turevleri ile grubu ornk VIII Belirli organik radikallerin karbonuna dengesiz bir bag ile baglanan bir metal atomu Bu sinif ornegin civa talyum ve kursun organik bilesiklerini icerir Diger Pletz tarafindan tanimlanan sekiz sinifin disindaki diger maddeler de eksplosofor olarak tanimlanmistir Kaynakca Pletz V J Gen Chem U S S R 5 173 1935 Handrick G R Lothrop W C Chemical Reviews 1949 44 3 p 419 445 Warey Philip B ed New Research on Hazardous Materials Nova Science Publishers 2007