Antik Yunanistan'da tarım, ülke ekonomisinin başlıca kaynağıydı. Nüfusun hemen hemen %80'lik bir bölümü çeşitli tarım işleriyle uğraşıyordu. Yunan kentlerinin hemen hepsinde yetişen zeytin halkın günlük yaşamında önemli bir yer tutuyordu. Buna bağlı olarak zeytinyağı üretimi de gelişmişti. Zeytinin yanı sıra topraklarda lahana, soğan, fasulye gibi sebzeler ve pek çok tahıl türü yetiştirilirdi. Sulama, zararlı otları yolma, mahsul toplama, ekin ve hasat zamanları yapılacak her işi köleler yapardı. Pek çok kişinin geçimini sağladığı tarım Yunan kültürün biçimlenmesinde de büyük rol oynamıştır.
Çevre koşulları
Anadolu kıyılarında kurulmuş kentler dışında Yunanların yaşadığı yerlerde doğa koşulları hemen her yerde aynı olmuştur. Dağ ve tepeler, ülkenin toplam topraklarının %80'ini, Ege Denizi içindeki adaların ise neredeyse %90'ını kaplamış bu da tarıma elverişli ve hayvan yetiştiriciliğine uygun alanların varlığını büyük ölçüde azaltmıştır. Toprak yapısına bakıldığında özellikle Balkan Yarımadası az verimli ve taşlı bir yapıya sahipti. Oldukça verimli topraklara sahip olan Mesinya gibi yerlere pek sık rastlanmazdı.
Yunanların yaşadığı bölgede etkili olan iklim türü Akdeniz iklimi olduğundan bunun tüm etkileri görülmüş, genelde iki sezona ayrılan bu iklimde birinci sezon nisan ve eylül ayları arasında geçen sıcak ve kurak dönem; ve yılın geri kalan bölümünde yaşanan batıdan gelen rüzgârların getirdiği ılık ve yağışlı havanın yaşandığı ikinci sezon olmuştur. Yaz mevsiminin yaşandığı aylarda akarsuların pek çoğu neredeyse bütünüyle kurumaya yaklaşır ve kış aylarında ise sağanak yağmurlar görülürdü. Kar ve kar fırtınaları sadece yüksek dağlarda görülürdü. Özellikle Attika, Kikladlar ve Girit'in her dönem Yunanistan'ın en kurak bölgeleri olduğu bilinmektedir.
Tarımsal ürünler
Çiftçilik
Yunan tarihinin ilk zamanlarında, Odysseia'da da değinildiği gibi tarım ve beslenme kültürü tahıllar üzerine kuruluydu: arpa (κριθαί / kritaí) ve buğday (πύρος / pýros) üretilen tahıllardan en yaygın olanlarıydı. Bazen yalnızca buğday anlamında kullanılsa da bu tip tanecikli gıdaların hepsine genel olarak (σῖτος / sitos deniyordu. Ancak, tahıl üretiminin %90'lık bir bölümünü arpa oluşturuyordu. Buğday'ın arpadan çok daha besleyici olduğunu bilmelerine rağmen arpa yetiştirmek daha az emek isteyen ve daha çok ürün veren bir iş olduğundan bunu tercih ediyorlardı. Bu dönemde Attika'da üretilen tahıl oranını hesaplamaya yönelik pek çok girişim olmasına karşın bu çalışmalara sonuçsuz kalmıştır.
Yunanistan topraklarının tarım için elverişli olduğu bitki türü zeytin ağaçlarıydı ve buna bağlı olarak zeytinyağı üretimi de oldukça gelişmişti. Zeytin yetiştiriciliğinin yapılması Yunanların bu topraklara ilk gelişlerinden bu yana yapılmakta olan bir etkinliktir. Zeytin ekimi ve meyve alımı uzun bir döneme yayılan bir işti. Bir zeytin ağacının olgun meyveler verebilmesi için ortalama 20 yaşında olması gerekir ve meyve vermeye başladığı dönemden sonra da iki yılda bir meyve verir. Antik Yunanistan topraklarında zeytinciliğin yanı sıra en çok yetiştirilen bir başka üründe üzümdü. Bölgenin taşlı toprağına kolayca uyum sağlayabilen bu ağacın yetiştirilmesi zahmetli bir iş olmasına karşın Yunanlarca Bronz Çağı'ndan beri yetiştirilmektedir.
Aynı zamanda, sebze olarak yaygın bir biçimde yetiştirilen ürünler, lahana, soğan, sarımsak, mercimek, nohut ve fasulye; meyveler incir, badem ve nar olmuştur. Adaçayı, nane, , haşhaş, keten tohumu ve kekik de yemeklerde kullanılmak üzere önemli ölçüde yetiştirilmiştir.
Hayvancılık
Antik Yunanistan'da hayvancılık bölge coğrafyasının kısıtlı imkânları nedeniyle hiçbir zaman gelişme olanağı bulamamışsa da Homeros'un eserlerinde belirttiğine göre gücün ve varlıklı olmanın bir göstergesiydi. Miken Uygarlığı'nda büyükbaş hayvancılık önemli bir iş olarak kabul görüp, büyük bir kesim tarafından yapılmasına rağmen, daha elverişsiz coğrafi bölgelere yayılmalar başlayınca hızlı bir düşüşe geçti. Onların yerine bakması daha kolay olan ve artı olarak yün de sağlayan keçi ve koyun eskisine göre çok daha az olsa sen çok beslenen hayvanlar hâline geldi. Büyükbaş hayvanlar çok daha az yetiştirilmeye başlandı ve az sayıdaki bu hayvanlarda tüketim için değil tarım işlerinde kullanılmak üzere beslendi. Kimi zaman, festivallerde ve dinî törenlerde tanrılara kurban edilirlerdi. Domuz eti ve kümes hayvanları (özellikle tavuk ve kaz) da beslenir ve yemek amacıyla kullanılırdı. Eşek ve katır bakılmasına rağmen bunların eti yenmez, yalnızca yük taşımak için baş vurulurdu.
Diğer ürünler
Ağaç kesimi sonucunda tahtadan çok geniş bir alanda yararlanılırdı. Başta ev eşyaları olmak üzere at arabaları, yapıların bazı bölümleri ve toprak sürmede kullanılan ilkel araçlarının yapımında ağaçtan yararlanırdı. Dağların yüksek kesimlerinde yetişebilen sınırlı sayıdaki büyük ormanlar keçiler tarafından tahrip edilir ya da insanlar tarafından mangal kömürü elde etmek için yakılırdı. Gemi yapımı için hem Yunanistan'da kullanılır hem de dışarı satılırdı. Arıcılıktan önemli ölçüde bal elde edilirdi. Bu, uzun bir süre boyunca Yunanlar tarafından bilinen tek tatlandırıcı türü olmuştur. Bal likörü ve ilaç yapımında da sık sık kullanılmıştır.
Tarımda iş gücü
Hesiod'un adlı eseri ve Ksenofon'un adlı kitabı, M.Ö. 4. yüzyılda Yunanistan'da tarım kültürünün ve tarım işçiliğinin nasıl olduğuna ilişkin önemli bilgiler vermektedir.
Zeytinciliğin yaygın olarak yapıldığı Yunan dünyasında zeytin hasadı güz sonu başlar ve kış başlangıcına dek sürerdi. Zeytinler (resimde görüleceği gibi) bazen el ile bazen de kancalı sopalarla toplanırdı. Daha sonra toplanan ürünler hasır sepetlere doldurularak, yağını çıkarmak için ezilmeye gitmeden önce birkaç günlüğüne dinlenmeye bırakılırdı. Ardından bu zeytinler ezilmeye gider ve elde edilen yağlar pişmiş topraktan yapılan küpler içinde saklanır ve yıl boyunca kullanılırdı. Zeytin hasadının bitmesinin hemen sonrasında ağaçlar da budanırdı. Aynı dönemde bağ bozumları da gerçekleştirilir ve tahıllar hasat edilirdi.
Yıl boyunca en çok yağışın düştüğü mevsim ilkbahardı. Tarımla uğraşanlar nadasa bırakılan toprakları bu yağmurlar sayesinde yeniden üretime elverişli hâle gelmesinden yararlanırlardı. Ürün alımı genelde yılda iki kez yapılırdı. Ancak bunun zamanı yıldan yıla ya da hangi ürünün ekilmiş olduğuna göre değişirdi. Yılda üç kez ürün alma girişimlerinde bulunulmuşsa da verimsiz Yunanistan topraklarına işgücü eksikliği ve yetersiz teknoloji de eklenince bu, pek çok problemin yaşanmasına neden olmuştur. Yunanlar büyük olasılıkla az sayıda büyükbaş hayvan yetiştirdikleri için topraklarında gübrelemeyi uygulamamışlardır. Toprağa sağlanan tek gübre benzeri katkı maddesi ürün toplama sezonu geçtiğinde sürülen tarlada toplanmadan bırakılan yabani otlardı.
Yaz mevsimlerinde sulama büyük bir zorunluluktu. Haziran ayı içinde oraklarla hasat yapılırdı. Tırpan kullanımı yoktu. Buğdaylar hayvan gücünden yararlanılarak dövülürdü. Bu da çoğu zaman düz zemine serilen ürünün üzerinde eşek, katır, öküz gibi büyükbaş hayvanların yürütülmesi ile olurdu. Kabuklarından ayrılan buğdayı çöpünden ayırmak kadınların ve kölelerin işiydi.
Güz, tarımda en önemli mevsimdi. Güzün başlangıcında genelde kölelere ağaçlardan dökülen çalı-çırpılar toplatılır ve bunlar kış için yakacak olarak depolanırdı. Kışlar kıyı illerinde oldukça ılıman geçmesine rağmen, yüksek kesimlerde ve iç bölgelerde çok şiddetli geçebilirdi. Bu bölgelerdeki insanlar ayrıca yazın kuraklıktan tarlalar üzerine oluşan sert kabuğu da kırmak zorunda kalırlardı. Bunu yapmak için genelde üç araca gereksinim duyarlardı: tahtadan sabanlar kullanılabilirdi, ancak demir sabanlar pek yaygın değildi. Çapa ve çekiç büyük toprak topaklarını parçalamak için kullanılabilirdi. Bağ bozumunun da yapıldığı bu dönemde üzümler ayaklarla geniş leğenler içinde ezilir daha sonra büyükçe küpler içinde mayalanmaya bırakılırdı. Elde edilen şaraplar evde tüketilir ya da satılmak için diğer şehirlere gönderilirdi.
Hesiod ve Ksenofon arasında geçen yaklaşık 4 yüzyıl içinde Antik Yunan kültüründe tarım alanında hiçbir gelişme yaşanmadı. Tarımda kullanılan araçlar oldukça sıradan ve basitti ve bu dönem boyunca insangücü üzerindeki yükü de hayvangücü yükü de hafifletmek için hiçbir yeni buluş gerçekleşmedi. Antik Romalılar su değirmenini bulana dek böyle çalışmak zorunda kalan Yunanlar, ancak bundan sonra kas gücü yerine sudan yararlanmayı öğrendiler. Ne sulamada, ne toprak işlemede, ne de hayvan bakımında hiçbir gelişme kaydedilmedi. Üretim her zaman sınırlı kaldı. Yalnızca Mesinya gibi toprağı verimli olan yerlerde insanlar bir yılda iki kez ürün alabiliyordu.
Toprak yönetimi
MÖ 8. yüzyıldan sonra toprak sahipleri ve geçimlerini sağlamayı günden güne daha zorlaştığını düşünen köylüler arasında bazı problemler belirmeye başladı. Bunun nedeninin şartların iyileşmesi ile iyiden iyiye azalan bebek ölümlerinden kaynaklanan hızlı nüfus artışı olduğu sanılmaktadır. Az para almaktan şikâyet eden köylüler ve varlıklı toprak sahipleri arasında yaşanan bu tip krizler her şehirde görülmeye başlandı. Bu sorun 'da MÖ 594 yılında yasalar hazırlayan Solon tarafından çözüldü. Solon'un hazırladığı yasalarla kölelerden başka insanların çalıştırılması yasaklandı. Bunun sonuncunda yalnızca karın tokluğuna çalışan köleler dışında herkes tarımdan uzak tutuldu ve insanlar başka işlere yönlendirildi. Sparta'da Lycurgus'un reformları sayesinde toplumun çoğunluğu memnun edildi. Şehrin bütün topraklarını her bir yurttaş için yeniden ayarlayan Lycurgus, her toprak sahibine 10 ila 18 hektar arasında toprak düşürmüştü. Başka yerlerde tiranlar yabancı politik düşmanlardan ele geçirdikleri toprakların yönetimini yüklenmişlerdir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Marie-Claire Amouretti :
- (Fransızca)"L'agriculture de la Grèce antique. Bilan des recherches de la dernière décennie", Topoi. Orient-Occident, 4 (1994), p. 69–94,
- (Fransızca)Le Pain et l'huile dans la Grèce antique. De l'araire au moulin, Belles Lettres, Paris, 1986 ;
- (Fransızca)Anne-Marie Buttin, La Grèce classique, Belles Lettres, coll. "Guide Belles Lettres des civilisations", 2002 () ;
- (Fransızca)Marie-Claire Cauvin, Rites et rythmes agraires, Maison Orient-Méditerrannée, Lyon-Paris, 1991 ;
- (Fransızca), L'élevage en Grèce (fin Ve - fin Ier S. a.C.): l'apport des sources épigraphiques..., Paris: De Boccard, 2003, 463 p. ().
- (Fransızca), Le Problème de la terre en Grèce ancienne, Mouton, Paris-La Haye, 1975 ;
- Signe Isager and Jens E. Skydsgaard, Ancient Greek Agriculture: An Introduction, Routledge, 1995 () ;
- Léopold Migeotte :
- (Fransızca)L'économie des cités greques, Ellipses, coll. « Antiquité : une histoire », Paris, 2002 (),
- (Fransızca)L'emprunt public dans les cités grecques. Recueil des documents et analyse critique, éditions du Sphinx et Belles Lettres, Québec-Paris, 1984 ;
- (Fransızca)Claude Mossé, Annie Schnapp-Gourbeillon, Précis d'histoire grecque, Armand Colin, coll. « U », 2003 (2nd ed) ().
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Antik Yunanistan da tarim ulke ekonomisinin baslica kaynagiydi Nufusun hemen hemen 80 lik bir bolumu cesitli tarim isleriyle ugrasiyordu Yunan kentlerinin hemen hepsinde yetisen zeytin halkin gunluk yasaminda onemli bir yer tutuyordu Buna bagli olarak zeytinyagi uretimi de gelismisti Zeytinin yani sira topraklarda lahana sogan fasulye gibi sebzeler ve pek cok tahil turu yetistirilirdi Sulama zararli otlari yolma mahsul toplama ekin ve hasat zamanlari yapilacak her isi koleler yapardi Pek cok kisinin gecimini sagladigi tarim Yunan kulturun bicimlenmesinde de buyuk rol oynamistir Antik Yunanistan da tarimin baslica ogesi zeytin Karistos Evya dan yasli bir zeytin resmi Cevre kosullariAnadolu kiyilarinda kurulmus kentler disinda Yunanlarin yasadigi yerlerde doga kosullari hemen her yerde ayni olmustur Dag ve tepeler ulkenin toplam topraklarinin 80 ini Ege Denizi icindeki adalarin ise neredeyse 90 ini kaplamis bu da tarima elverisli ve hayvan yetistiriciligine uygun alanlarin varligini buyuk olcude azaltmistir Toprak yapisina bakildiginda ozellikle Balkan Yarimadasi az verimli ve tasli bir yapiya sahipti Oldukca verimli topraklara sahip olan Mesinya gibi yerlere pek sik rastlanmazdi Yunanlarin yasadigi bolgede etkili olan iklim turu Akdeniz iklimi oldugundan bunun tum etkileri gorulmus genelde iki sezona ayrilan bu iklimde birinci sezon nisan ve eylul aylari arasinda gecen sicak ve kurak donem ve yilin geri kalan bolumunde yasanan batidan gelen ruzgarlarin getirdigi ilik ve yagisli havanin yasandigi ikinci sezon olmustur Yaz mevsiminin yasandigi aylarda akarsularin pek cogu neredeyse butunuyle kurumaya yaklasir ve kis aylarinda ise saganak yagmurlar gorulurdu Kar ve kar firtinalari sadece yuksek daglarda gorulurdu Ozellikle Attika Kikladlar ve Girit in her donem Yunanistan in en kurak bolgeleri oldugu bilinmektedir Tarimsal urunlerCiftcilik M O 500 lu yillardan kalma arpa basagi betimlemesi Bu Metapontum kentinde bereketin simgesi olarak kabul edilirdi Yunan tarihinin ilk zamanlarinda Odysseia da da deginildigi gibi tarim ve beslenme kulturu tahillar uzerine kuruluydu arpa kri8ai kritai ve bugday pyros pyros uretilen tahillardan en yaygin olanlariydi Bazen yalnizca bugday anlaminda kullanilsa da bu tip tanecikli gidalarin hepsine genel olarak sῖtos sitos deniyordu Ancak tahil uretiminin 90 lik bir bolumunu arpa olusturuyordu Bugday in arpadan cok daha besleyici oldugunu bilmelerine ragmen arpa yetistirmek daha az emek isteyen ve daha cok urun veren bir is oldugundan bunu tercih ediyorlardi Bu donemde Attika da uretilen tahil oranini hesaplamaya yonelik pek cok girisim olmasina karsin bu calismalara sonucsuz kalmistir Yunanistan topraklarinin tarim icin elverisli oldugu bitki turu zeytin agaclariydi ve buna bagli olarak zeytinyagi uretimi de oldukca gelismisti Zeytin yetistiriciliginin yapilmasi Yunanlarin bu topraklara ilk gelislerinden bu yana yapilmakta olan bir etkinliktir Zeytin ekimi ve meyve alimi uzun bir doneme yayilan bir isti Bir zeytin agacinin olgun meyveler verebilmesi icin ortalama 20 yasinda olmasi gerekir ve meyve vermeye basladigi donemden sonra da iki yilda bir meyve verir Antik Yunanistan topraklarinda zeytinciligin yani sira en cok yetistirilen bir baska urunde uzumdu Bolgenin tasli topragina kolayca uyum saglayabilen bu agacin yetistirilmesi zahmetli bir is olmasina karsin Yunanlarca Bronz Cagi ndan beri yetistirilmektedir Ayni zamanda sebze olarak yaygin bir bicimde yetistirilen urunler lahana sogan sarimsak mercimek nohut ve fasulye meyveler incir badem ve nar olmustur Adacayi nane hashas keten tohumu ve kekik de yemeklerde kullanilmak uzere onemli olcude yetistirilmistir Hayvancilik M O 5 yuzyildan kalma bir bronz keci heykeli Louvre Antik Yunanistan da hayvancilik bolge cografyasinin kisitli imkanlari nedeniyle hicbir zaman gelisme olanagi bulamamissa da Homeros un eserlerinde belirttigine gore gucun ve varlikli olmanin bir gostergesiydi Miken Uygarligi nda buyukbas hayvancilik onemli bir is olarak kabul gorup buyuk bir kesim tarafindan yapilmasina ragmen daha elverissiz cografi bolgelere yayilmalar baslayinca hizli bir dususe gecti Onlarin yerine bakmasi daha kolay olan ve arti olarak yun de saglayan keci ve koyun eskisine gore cok daha az olsa sen cok beslenen hayvanlar haline geldi Buyukbas hayvanlar cok daha az yetistirilmeye baslandi ve az sayidaki bu hayvanlarda tuketim icin degil tarim islerinde kullanilmak uzere beslendi Kimi zaman festivallerde ve dini torenlerde tanrilara kurban edilirlerdi Domuz eti ve kumes hayvanlari ozellikle tavuk ve kaz da beslenir ve yemek amaciyla kullanilirdi Esek ve katir bakilmasina ragmen bunlarin eti yenmez yalnizca yuk tasimak icin bas vurulurdu Diger urunler Agac kesimi sonucunda tahtadan cok genis bir alanda yararlanilirdi Basta ev esyalari olmak uzere at arabalari yapilarin bazi bolumleri ve toprak surmede kullanilan ilkel araclarinin yapiminda agactan yararlanirdi Daglarin yuksek kesimlerinde yetisebilen sinirli sayidaki buyuk ormanlar keciler tarafindan tahrip edilir ya da insanlar tarafindan mangal komuru elde etmek icin yakilirdi Gemi yapimi icin hem Yunanistan da kullanilir hem de disari satilirdi Ariciliktan onemli olcude bal elde edilirdi Bu uzun bir sure boyunca Yunanlar tarafindan bilinen tek tatlandirici turu olmustur Bal likoru ve ilac yapiminda da sik sik kullanilmistir Tarimda is gucuZeytin hasadi British Museum Hesiod un adli eseri ve Ksenofon un adli kitabi M O 4 yuzyilda Yunanistan da tarim kulturunun ve tarim isciliginin nasil olduguna iliskin onemli bilgiler vermektedir Zeytinciligin yaygin olarak yapildigi Yunan dunyasinda zeytin hasadi guz sonu baslar ve kis baslangicina dek surerdi Zeytinler resimde gorulecegi gibi bazen el ile bazen de kancali sopalarla toplanirdi Daha sonra toplanan urunler hasir sepetlere doldurularak yagini cikarmak icin ezilmeye gitmeden once birkac gunlugune dinlenmeye birakilirdi Ardindan bu zeytinler ezilmeye gider ve elde edilen yaglar pismis topraktan yapilan kupler icinde saklanir ve yil boyunca kullanilirdi Zeytin hasadinin bitmesinin hemen sonrasinda agaclar da budanirdi Ayni donemde bag bozumlari da gerceklestirilir ve tahillar hasat edilirdi Yil boyunca en cok yagisin dustugu mevsim ilkbahardi Tarimla ugrasanlar nadasa birakilan topraklari bu yagmurlar sayesinde yeniden uretime elverisli hale gelmesinden yararlanirlardi Urun alimi genelde yilda iki kez yapilirdi Ancak bunun zamani yildan yila ya da hangi urunun ekilmis olduguna gore degisirdi Yilda uc kez urun alma girisimlerinde bulunulmussa da verimsiz Yunanistan topraklarina isgucu eksikligi ve yetersiz teknoloji de eklenince bu pek cok problemin yasanmasina neden olmustur Yunanlar buyuk olasilikla az sayida buyukbas hayvan yetistirdikleri icin topraklarinda gubrelemeyi uygulamamislardir Topraga saglanan tek gubre benzeri katki maddesi urun toplama sezonu gectiginde surulen tarlada toplanmadan birakilan yabani otlardi Yaz mevsimlerinde sulama buyuk bir zorunluluktu Haziran ayi icinde oraklarla hasat yapilirdi Tirpan kullanimi yoktu Bugdaylar hayvan gucunden yararlanilarak dovulurdu Bu da cogu zaman duz zemine serilen urunun uzerinde esek katir okuz gibi buyukbas hayvanlarin yurutulmesi ile olurdu Kabuklarindan ayrilan bugdayi copunden ayirmak kadinlarin ve kolelerin isiydi Guz tarimda en onemli mevsimdi Guzun baslangicinda genelde kolelere agaclardan dokulen cali cirpilar toplatilir ve bunlar kis icin yakacak olarak depolanirdi Kislar kiyi illerinde oldukca iliman gecmesine ragmen yuksek kesimlerde ve ic bolgelerde cok siddetli gecebilirdi Bu bolgelerdeki insanlar ayrica yazin kurakliktan tarlalar uzerine olusan sert kabugu da kirmak zorunda kalirlardi Bunu yapmak icin genelde uc araca gereksinim duyarlardi tahtadan sabanlar kullanilabilirdi ancak demir sabanlar pek yaygin degildi Capa ve cekic buyuk toprak topaklarini parcalamak icin kullanilabilirdi Bag bozumunun da yapildigi bu donemde uzumler ayaklarla genis legenler icinde ezilir daha sonra buyukce kupler icinde mayalanmaya birakilirdi Elde edilen saraplar evde tuketilir ya da satilmak icin diger sehirlere gonderilirdi Sarap yapan satirler tarih Atina Ulusal Arkeoloji Muzesi Hesiod ve Ksenofon arasinda gecen yaklasik 4 yuzyil icinde Antik Yunan kulturunde tarim alaninda hicbir gelisme yasanmadi Tarimda kullanilan araclar oldukca siradan ve basitti ve bu donem boyunca insangucu uzerindeki yuku de hayvangucu yuku de hafifletmek icin hicbir yeni bulus gerceklesmedi Antik Romalilar su degirmenini bulana dek boyle calismak zorunda kalan Yunanlar ancak bundan sonra kas gucu yerine sudan yararlanmayi ogrendiler Ne sulamada ne toprak islemede ne de hayvan bakiminda hicbir gelisme kaydedilmedi Uretim her zaman sinirli kaldi Yalnizca Mesinya gibi topragi verimli olan yerlerde insanlar bir yilda iki kez urun alabiliyordu Toprak yonetimiMO 8 yuzyildan sonra toprak sahipleri ve gecimlerini saglamayi gunden gune daha zorlastigini dusunen koyluler arasinda bazi problemler belirmeye basladi Bunun nedeninin sartlarin iyilesmesi ile iyiden iyiye azalan bebek olumlerinden kaynaklanan hizli nufus artisi oldugu sanilmaktadir Az para almaktan sikayet eden koyluler ve varlikli toprak sahipleri arasinda yasanan bu tip krizler her sehirde gorulmeye baslandi Bu sorun da MO 594 yilinda yasalar hazirlayan Solon tarafindan cozuldu Solon un hazirladigi yasalarla kolelerden baska insanlarin calistirilmasi yasaklandi Bunun sonuncunda yalnizca karin tokluguna calisan koleler disinda herkes tarimdan uzak tutuldu ve insanlar baska islere yonlendirildi Sparta da Lycurgus un reformlari sayesinde toplumun cogunlugu memnun edildi Sehrin butun topraklarini her bir yurttas icin yeniden ayarlayan Lycurgus her toprak sahibine 10 ila 18 hektar arasinda toprak dusurmustu Baska yerlerde tiranlar yabanci politik dusmanlardan ele gecirdikleri topraklarin yonetimini yuklenmislerdir Ayrica bakinizAntik Yunanistan da mutfak kulturu Antik Yunanistan da ekonomiKaynakca L Migeotte tarafindan bir varsayim L Economie des cites grecques p 55 Bu madde ilk olarak 10 Haziran 2006 tarihinde Wikipedia nin Fransizca surumundeki fr Agriculture en Grece antique maddesinden Ingilizceye cevrilmis oradan da Turkceye uyarlanmistir Dis baglantilarMarie Claire Amouretti Fransizca L agriculture de la Grece antique Bilan des recherches de la derniere decennie Topoi Orient Occident 4 1994 p 69 94 Fransizca Le Pain et l huile dans la Grece antique De l araire au moulin Belles Lettres Paris 1986 Fransizca Anne Marie Buttin La Grece classique Belles Lettres coll Guide Belles Lettres des civilisations 2002 ISBN 2 251 41012 0 Fransizca Marie Claire Cauvin Rites et rythmes agraires Maison Orient Mediterrannee Lyon Paris 1991 Fransizca L elevage en Grece fin Ve fin Ier S a C l apport des sources epigraphiques Paris De Boccard 2003 463 p ISBN 2 910023 34 6 Fransizca Le Probleme de la terre en Grece ancienne Mouton Paris La Haye 1975 Signe Isager and Jens E Skydsgaard Ancient Greek Agriculture An Introduction Routledge 1995 ISBN 0 415 11671 6 Leopold Migeotte Fransizca L economie des cites greques Ellipses coll Antiquite une histoire Paris 2002 ISBN 2 7298 0849 3 Fransizca L emprunt public dans les cites grecques Recueil des documents et analyse critique editions du Sphinx et Belles Lettres Quebec Paris 1984 Fransizca Claude Mosse Annie Schnapp Gourbeillon Precis d histoire grecque Armand Colin coll U 2003 2nd ed ISBN 2 200 26562 X