Maruniler veya Maronitler (Arapça: الموارنة, romanize: Al-Mawārinah; Süryanice: ܡܖ̈ܘܢܝܐ, romanize: Marunoye), Lübnan'daki en büyük nüfuslu Maruni Kilisesi'ne bağlı Hristiyan grup.
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
---|---|
Lübnan | 1.062.000 |
Arjantin | 750.000 |
Brezilya | 550.000 |
ABD | 215.000 |
Meksika | 160.000 |
Avustralya | 160.000 |
Kanada | 85.000 |
Suriye | 52.100 |
Fransa | 52.000 |
Venezuela | 25.000 |
Kıbrıs | 4.940-10.000 |
Filistin | 8.000 |
Almanya | 5.400 |
İngiltere | 5.300 |
Mısır | 5.000 |
Belçika | 3.400 |
İtalya | 2.500 |
İsveç | 2.470 |
İsviçre | 2000 |
Ürdün | 1000 |
Diller | |
Din | |
Maruniler, Maruni Kilisesi'ne bağlı olan ve günümüzde Orta Doğu'da başta anayasal olarak cumhurbaşkanının Maruni olmasının zorunlu olduğu Lübnan olmak üzere Suriye, Kıbrıs ve Filistin-İsrail topraklarında yaşayan dinî topluluktur. Ayrıca Avrupa, Kuzey Amerika ve Güney Amerika ülkelerinde de göçmen kökenli önemli bir Maruni nüfus yaşamaktadır. Türkiye'de ise varlıkları bilinmekte ama kesin bir sayı tahmini yoktur.
Etimoloji
Maruni, adı M.S. 4-5. yüzyıllarda yaşamış Süryani kökenli Hristiyan din adamı Aziz Marun (ya da Maron)'a dayanır.
Tarih
Bizans döneminde Katoliklikten Ortodoksluğa geçmişlerdir. Bizans'ın sindirme politikaları üzerine tekrar Katolik olmuşlardır. İslam devletinde varlıklarını koruyup geliştirmişlerdir. 1517 yılında başlayan Osmanlı egemenliği ile ek haklar kazandılar. 1800 lü yıllara doğru Çarlık Rusyası'nın sürekli olarak Osmanlılara karşı kullanacağı bir koz oldular. 19. yüzyıl boyunca birçok isyan çıkardılar.
I. Dünya Savaşı ile biten Osmanlı egemenliğinden sonra 20 yıl kadar Fransa yönetiminde kalan Lübnan ve Suriye'de eski haklarında yoksun bırakıldılar. Fransa çekildikten sonra yönetim Müslümanlara kalınca düşmanlıkları arttı. Silahlı gruplar oluşturdular. Yer yer şehir içinde çatışmalar çıktı ve iç savaş başladı bunun bir nedeni de Filistin'den gelen Müslüman Araplar, bundan 7 yıl sonra da 1982'de İsrail'in Lübnan'ı işgali ile Maruniler İsrail ordusunun gözetiminde Filistinlilere karşı katliamlarda bulundular. Lübnan'ın etnik yapısının değiştirilmesini önleme savıyla Filistinlileri ülkenin kuzeyindeki ve güneyindeki mülteci kamplarına yolladılar.
Nüfus
Lübnan
Günümüzde Lübnan nüfusunun %22'si Marunilerden oluşmaktadır.
Kıbrıs
Maruniler, adanın üçüncü büyük dini ve etnik grubunu oluştururlar. Nüfusları, farklı kaynaklarda 4.940 (%0.6) ile 10.000 arasında gösterilir. Bu nüfusun büyük bölümü günümüzde Kıbrıs'ın güneyinde yaşar.
Kültür
1940 yılına kadar genellikle dağlarda yaşayan Maruniler bu zamandan sonra Anti-Lübnan dağlarında inerek başkent Beyrut'a yerleştiler. Bu nedenle kültürlerinde büyük bir yozlaşma oldu. Bir kısmı ise Beyrut'a geldikten sonra ABD' ye göç etti, bazıları da iç savaşta çoğu Latin Amerika ülkelerine göç etti. Genellikle avcılıkla, toplayıcılıkla ve nehir balıkçılığı ile geçinen bu topluluk şehre inince ticareti büyük oranda ele geçirdiler. Bazı konularda ticareti tekellerinde tutuyorlar[].
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t "Arşivlenmiş kopya". 14 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Eylül 2011.
- ^ World Directory of Minorities and Indigenous Peoples - Cyprus : Overview, UNHCR
- ^ "BBC Türkçe Lübnan ülke raporu". 28 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Eylül 2011.
- ^ a b "ABD Uluslararası Din Özgürlüğü Raporu, Kasım 2006". 16 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Eylül 2011. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi: "ABD Uluslararası Din Özgürlüğü Raporu" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ "Maronite Church, Britannica". 14 Eylül 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Eylül 2011.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Maruniler veya Maronitler Arapca الموارنة romanize Al Mawarinah Suryanice ܡܖ ܘܢܝܐ romanize Marunoye Lubnan daki en buyuk nufuslu Maruni Kilisesi ne bagli Hristiyan grup MaruniOnemli nufusa sahip bolgelerLubnan1 062 000Arjantin750 000Brezilya550 000ABD215 000Meksika160 000Avustralya160 000Kanada85 000Suriye52 100Fransa52 000Venezuela25 000Kibris4 940 10 000Filistin8 000Almanya5 400Ingiltere5 300Misir5 000Belcika3 400Italya2 500Isvec2 470Isvicre2000Urdun1000DillerArapca Suryanice kaynak belirtilmeli DinKatolik Maruniler Maruni Kilisesi ne bagli olan ve gunumuzde Orta Dogu da basta anayasal olarak cumhurbaskaninin Maruni olmasinin zorunlu oldugu Lubnan olmak uzere Suriye Kibris ve Filistin Israil topraklarinda yasayan dini topluluktur Ayrica Avrupa Kuzey Amerika ve Guney Amerika ulkelerinde de gocmen kokenli onemli bir Maruni nufus yasamaktadir Turkiye de ise varliklari bilinmekte ama kesin bir sayi tahmini yoktur EtimolojiMaruni adi M S 4 5 yuzyillarda yasamis Suryani kokenli Hristiyan din adami Aziz Marun ya da Maron a dayanir TarihBizans doneminde Katoliklikten Ortodoksluga gecmislerdir Bizans in sindirme politikalari uzerine tekrar Katolik olmuslardir Islam devletinde varliklarini koruyup gelistirmislerdir 1517 yilinda baslayan Osmanli egemenligi ile ek haklar kazandilar 1800 lu yillara dogru Carlik Rusyasi nin surekli olarak Osmanlilara karsi kullanacagi bir koz oldular 19 yuzyil boyunca bircok isyan cikardilar I Dunya Savasi ile biten Osmanli egemenliginden sonra 20 yil kadar Fransa yonetiminde kalan Lubnan ve Suriye de eski haklarinda yoksun birakildilar Fransa cekildikten sonra yonetim Muslumanlara kalinca dusmanliklari artti Silahli gruplar olusturdular Yer yer sehir icinde catismalar cikti ve ic savas basladi bunun bir nedeni de Filistin den gelen Musluman Araplar bundan 7 yil sonra da 1982 de Israil in Lubnan i isgali ile Maruniler Israil ordusunun gozetiminde Filistinlilere karsi katliamlarda bulundular Lubnan in etnik yapisinin degistirilmesini onleme saviyla Filistinlileri ulkenin kuzeyindeki ve guneyindeki multeci kamplarina yolladilar NufusLubnan Gunumuzde Lubnan nufusunun 22 si Marunilerden olusmaktadir Kibris Maruniler adanin ucuncu buyuk dini ve etnik grubunu olustururlar Nufuslari farkli kaynaklarda 4 940 0 6 ile 10 000 arasinda gosterilir Bu nufusun buyuk bolumu gunumuzde Kibris in guneyinde yasar Kultur1940 yilina kadar genellikle daglarda yasayan Maruniler bu zamandan sonra Anti Lubnan daglarinda inerek baskent Beyrut a yerlestiler Bu nedenle kulturlerinde buyuk bir yozlasma oldu Bir kismi ise Beyrut a geldikten sonra ABD ye goc etti bazilari da ic savasta cogu Latin Amerika ulkelerine goc etti Genellikle avcilikla toplayicilikla ve nehir balikciligi ile gecinen bu topluluk sehre inince ticareti buyuk oranda ele gecirdiler Bazi konularda ticareti tekellerinde tutuyorlar kaynak belirtilmeli Kaynakca a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Arsivlenmis kopya 14 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Eylul 2011 World Directory of Minorities and Indigenous Peoples Cyprus Overview UNHCR BBC Turkce Lubnan ulke raporu 28 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Eylul 2011 a b ABD Uluslararasi Din Ozgurlugu Raporu Kasim 2006 16 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Eylul 2011 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi ABD Uluslararasi Din Ozgurlugu Raporu adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme Maronite Church Britannica 14 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Eylul 2011