Güdümlü tanksavar füzesi (İngilizce anti-tank guided missile (ATGM) ya da anti-tank guided weapon (ATGW)) tankların imhası amacıyla üretilen güdümlü füze sınıfında bir silahtır. Bu füze ya da silahların ana görevi ağır zırhlı tank veya zırhlı savaş araçlarını vurmak ve yok etmektir.
ATGM'ler genellikle atış menzillerine göre tek kişi tarafından omuzdan, bir askerî birlik tarafından kurulan üçayaklı ve araç üzerinde bulunan kaidelerden veya uçaklardan fırlatılabilir.
Yeni geliştirilen tek kişilik taşınabilir ATGM'ler çok uzak mesafelerden sahip oldukları güçlü savaş başlıkları sayesinde günümüz modern ana muharebe tanklarını tek bir atışla safdışı edebilir. Eski zamanlarda kullanılan tanksavar tüfeği, ve manyetik tanksavar mayınlarının etkisi ise hedefe olan uzaklıklarına göre değişmekteydi.
İlk nesil MCLOS füzeleri örneğin AT-3 Sagger, hedefi bulmak için kumanda kolu gibi bir alet ile bir operatör yardımıyla hedefini bulabiliyordu. Ancak bu iş için operatörün çok iyi eğitimli olması ve füzenin uçuşu esnasında hareketsiz kalması gerekiyordu.
İkinci nesil yarı otomatik komuta güdümlü SACLOS füzelerinde ise hedef vurulana kadar operatörün hedeften nişangahı ayırmaması gerekiyordu. Bu sistemde güdümleme için füzeye kablo yardımı, radyo sinyali, lazer işaretlemesi veya füzeye yerleştirilen bir TV kamerasından yararlanıyordu. Örneğin ABD yapımı TOW ve Hellfire I füzeleri. Ancak bu nesil araçlarda da operatörün sabit kalması gerekiyordu.
Çok gelişmiş üçüncü nesil güdümlü füzeler ise lazer, elektronik görüş ya da W bandı radyo sinyallerinden faydalanmaktadır. Füze bir kez hedefi belirledikten sonra güdümleme işlemini devam ettirmeye gerek kalmaz. (Bu tür füzelere kısaca "Ateşle ve unut" adı da verilmektedir.) Hedefe kitlendikten sonra silah operatörü bulunduğu yerden ayrılabilir. Bununla birlikte MCLOS ve SACLOS füzelerine kıyasla üçüncü nesil füzelerinden korunmak için daha çok elektronik savunma sistemleri geliştirilmiştir. Örneğin Amerikan Javelin, Alman , Israil ve Hindistan a ait sistemleri.
Birçok modern ATGM'se zırh delmek için bulunan (örneğin HEAT mermisi gibi) savaş başlıkları taşımaktadır. İkili patlayıcılı füzeler ise zırhlarına karşı kullanılır. Meydana gelen ilk ve hafif patlama ile aracın ERA zırhı harekete geçirilip ardından ikincil patlama ile asıl zırh delinir. Üst saldırı modellerde ise (örneğin İsveç yapımı ) füze aracın zırhının en zayıf olduğu taret çatısı veya kule üstünden vurmaya çalışır.
ATGM'ler karşısında kullanılan savunma sistemleri başlıca şunlardır: , Kompozit zırh, , Jammer türü örneğin Rus yapımı Shtora ve etkin koruma sistemleri örneğin İsrail yapımı Trophy ve yine Rus yapımı Arenadır. Geleneksel olarak "Ateşle ve unut" türü ATGMler üretilmeden önce en çok başvurulan savunma sistemi füzenin ateşlendiği noktaya yoğun ateş açmaktı. Bu sayede operatör ya öldürülüyor ya da yer değiştirdiğinden güdümleme sistemi etkisiz kılınıyordu.
Tanksavar silahlarından olan bazuka ve RPGler herhangi bir güdüm sistemleri olmadığından ATGM sınıfına girmez.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
Füze sınıfları |
Havadan havaya füze (AAM) • Havadan karaya füze (ASM) • • • Balistik füze • Kıtalararası balistik füze (ICBM) • • • Seyir füzesi • • Denizaltısavar füze (ASROC) • Güdümlü tanksavar füzesi (ATGM) • • Güdüm sistemlerine göre |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gudumlu tanksavar fuzesi Ingilizce anti tank guided missile ATGM ya da anti tank guided weapon ATGW tanklarin imhasi amaciyla uretilen gudumlu fuze sinifinda bir silahtir Bu fuze ya da silahlarin ana gorevi agir zirhli tank veya zirhli savas araclarini vurmak ve yok etmektir Polonya Ordusuna ait bir tur ATGM se 9K115 Metys ATGM ler genellikle atis menzillerine gore tek kisi tarafindan omuzdan bir askeri birlik tarafindan kurulan ucayakli ve arac uzerinde bulunan kaidelerden veya ucaklardan firlatilabilir Yeni gelistirilen tek kisilik tasinabilir ATGM ler cok uzak mesafelerden sahip olduklari guclu savas basliklari sayesinde gunumuz modern ana muharebe tanklarini tek bir atisla safdisi edebilir Eski zamanlarda kullanilan tanksavar tufegi ve manyetik tanksavar mayinlarinin etkisi ise hedefe olan uzakliklarina gore degismekteydi Ilk nesil MCLOS fuzeleri ornegin AT 3 Sagger hedefi bulmak icin kumanda kolu gibi bir alet ile bir operator yardimiyla hedefini bulabiliyordu Ancak bu is icin operatorun cok iyi egitimli olmasi ve fuzenin ucusu esnasinda hareketsiz kalmasi gerekiyordu Ikinci nesil yari otomatik komuta gudumlu SACLOS fuzelerinde ise hedef vurulana kadar operatorun hedeften nisangahi ayirmamasi gerekiyordu Bu sistemde gudumleme icin fuzeye kablo yardimi radyo sinyali lazer isaretlemesi veya fuzeye yerlestirilen bir TV kamerasindan yararlaniyordu Ornegin ABD yapimi TOW ve Hellfire I fuzeleri Ancak bu nesil araclarda da operatorun sabit kalmasi gerekiyordu Cok gelismis ucuncu nesil gudumlu fuzeler ise lazer elektronik gorus ya da W bandi radyo sinyallerinden faydalanmaktadir Fuze bir kez hedefi belirledikten sonra gudumleme islemini devam ettirmeye gerek kalmaz Bu tur fuzelere kisaca Atesle ve unut adi da verilmektedir Hedefe kitlendikten sonra silah operatoru bulundugu yerden ayrilabilir Bununla birlikte MCLOS ve SACLOS fuzelerine kiyasla ucuncu nesil fuzelerinden korunmak icin daha cok elektronik savunma sistemleri gelistirilmistir Ornegin Amerikan Javelin Alman Israil ve Hindistan a ait sistemleri Bircok modern ATGM se zirh delmek icin bulunan ornegin HEAT mermisi gibi savas basliklari tasimaktadir Ikili patlayicili fuzeler ise zirhlarina karsi kullanilir Meydana gelen ilk ve hafif patlama ile aracin ERA zirhi harekete gecirilip ardindan ikincil patlama ile asil zirh delinir Ust saldiri modellerde ise ornegin Isvec yapimi fuze aracin zirhinin en zayif oldugu taret catisi veya kule ustunden vurmaya calisir ATGM ler karsisinda kullanilan savunma sistemleri baslica sunlardir Kompozit zirh Jammer turu ornegin Rus yapimi Shtora ve etkin koruma sistemleri ornegin Israil yapimi Trophy ve yine Rus yapimi Arenadir Geleneksel olarak Atesle ve unut turu ATGMler uretilmeden once en cok basvurulan savunma sistemi fuzenin ateslendigi noktaya yogun ates acmakti Bu sayede operator ya olduruluyor ya da yer degistirdiginden gudumleme sistemi etkisiz kiliniyordu Tanksavar silahlarindan olan bazuka ve RPGler herhangi bir gudum sistemleri olmadigindan ATGM sinifina girmez Ayrica bakinizTanksavarlar UMTAS OMTASDis baglantilarFuze siniflariHavadan havaya fuze AAM Havadan karaya fuze ASM Balistik fuze Kitalararasi balistik fuze ICBM Seyir fuzesi Denizaltisavar fuze ASROC Gudumlu tanksavar fuzesi ATGM Gudum sistemlerine gore Kablo gudumlu fuze