Pietro Antonio Domenico Trapassi, (d. 3 Ocak 1698 – ö. 12 Nisan 1782), İtalyan şair ve librettist. Daha çok takma adı olan Metastasio ismi ile bilinir. Opera seria'nin en önemli librettocusu olduğu düşünülür.
Metastasio | |
---|---|
Doğum | Pietro Antonio Domenico Trapassi 03 Ocak 1698 Roma, Papalık Devleti |
Ölüm | 12 Nisan 1782 (84 yaşında) Viyana, Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu |
Takma ad | Metastasio |
Meslek | Yazar, şair |
Gençlik yılları
Metastasio, Roma'da doğdu. Babası Felice Trapassi, Assisi yerlisiydi. Papalık Devleti'nin Korsikalı Alayı'nda hizmet vermekteydi. Felice, Bolognalı bir kadın olan Francesca Galasti ile evlendi. Ve Via dei Cappellari içerisinde bir manav oldu. Çiftin iki erkek, iki de kız çocuğu oldu. Pietro ise onların en genç çocuklarıydı.
Pietro'nun, verilen bir konuda doğaçlama mısralar okuyarak çocukken bile kalabalığın dikkatini çektiği söylenirdi. 1709'da bunun gibi bir olayda iki adam onu fark etti. Bunlardan birisi ünlü hukukçu ve edebi alim, aynı zamanda yöneticisi 'ydı. Diğeri ise birkaç yazının eleştirmeni Lorenzini'ydi. Gravina, çocuğun şairlik yeteneğinden ve kişisel tatlılığından etkilendi. Ve Pietro'yu kendi korumasına aldığı birkaç hafta içinde onu evlat edindi. Felice Trapassi, çocuğunun iyi bir eğitim alma ve çevreyi tanıma şansı yakalayacağından dolayı gurur duydu.
Gravina, çocuğun Trapassi olan ismini Yunanca bir isim olan Metastasio ismiyle değiştirdi. Çocuğu kendisi gibi bir hukukçu olarak yetiştirmek için evlat edindi. Bu nedenle çocuğa Latince ve hukuk öğretti. Aynı zamanda ona verdiği edebi hediyelerle ona görgü kazandırdı. Ve genç adam, hem kendi evinde hem de Roma zümresinde dehasını gösterdi. Metastasio kısa süre içinde kendisini İtalya'daki zamanın en ünlü improvvisatori ile rekabet içinde buldu. Bununla beraber, tüm günlerini çalışarak geçirmesi ve geceleri de doğaçlama şairliğe olan özverisi onun sağlığına ağır bir darbe vurdu.
Gravian, Calabria'ya bir iş gezisine çıktı. Burada Metastasio'yu Napoli'nin edebi çevrelerine sergiledi. Onu, akrabası olan Scalea'da oturan Gregorio Caroprese'nin yanına yerleştirdi. Güney kıyılarının taşra havası ve sakinliği Metastasio'nun sağlını geri kazanmasına yardım etti. Gravina onun asla doğaçlama yapmamasının iyi olacağına karar verdi. Ama soylu çabaları için eğitimini tamamladığında, en iyi şairler yarışmasına katılabilecekti.
Metastasio, patronunun dileklerine karşılık verdi. 21 yaşında Iliad'nın oktav kıtasına çevirisini yaptı. Ve iki sene sonra Seneca'nın bir trajedisi besteledi. Bu bestenin konusu Gravina'nın favori şiiri olan tarafından yazılmış Italia liberata şiiriydi. Bu bestenin ismi Giustino idi. 1713'te yazıya geçti. Yapımından 42 sene sonra Metastasio, yayımcısından bu gençlik dönemi eserini yayınlamamasını istedi.
Caroprese, 1714 senesinde öldü. Mirasını Gravina'ya bıraktı. Ve Gravina da 1718 senesinde öldü. Böylece Metastasio'ya 15.000 scudi miktarında bir miras kaldı. Arkadya Akademisi ile bir görüşmede, patronuna ezberden bir ağıt okudu. Ve daha sonra mirasa sahip oldu.
Değerlendirilmesi
Metastasio'nun Viyana'da süren 40 yıllık kariyerinin son yıllarında orijinalliğini ve yaratıcı eser yazma yetenekleri azaldığı gayet açıktı ama ünü artmaya devam etmişti. Daha Viyana'da yaşamaktayken yazdıkları eserlerin arasında 40. edişyona kadar erişen eserler bulunmaktaydı. Eserlerinin birçoğu Fransızca, İngilizce, İspanyolca ve Almancaya çevrilmişti. Opera ve diğer şarkı halinde söylenmesi gereken müzik türleri için hazırladığı librettolar tekrar tekrar zamanının ünlü bestecileri tarafından müzik eserlerinde metin bazı olarak kullanılmıştı. Edebiyat akademilerinden çok büyük bir kısmı Metastasio'yu şeref üyesi olarak kabul etmişlerdi. Librettoları her önemli virtüöz şarkıcı tarafında söylenmişti. Viyana'yı ziyaret etmek için gelen önemli yabancılar, Metastasio'yu Viyana Kohlmarkt Gasse'e bulunan pansiyonunda ziyaret etmeleri olağan haline gelmişti.
Fakat hazırladığı şiirsel eserleri belli bir stil müzik için çok uygundu ve çok iyi şarkıcılar; özellikle çok yetenekli sopranolar ve 'ler gerektirmekteydi. Fakat 18. yüzyıldan itibaren Christoph Willibald Gluck ve Wolfgang Amadeus Mozart tarafından başlatılan bir opera skimi ile; virtüöz olan sanatkarların söylediği şarkılar yerine, opera daha psikolojiye yönelmeye başladı. Bu tip operalar için yeni tür librettolar gerekmekteydi ve Metastasio'nın librettoları kullanılmamaya başlandı. Buna rağmen Mozart en son opera eseri olan "La Clemenza di Tito (Titus'ün merhameti) adlı operası için Metastasio'nun bir librettosunu kullanmıştır.
Fakat "kastrato" sesin ve şarkıcıların ortadan kalkması ile Metastasio'nun librettoları opera-evleri repertuvarlarından iyice kayboldular.
Kaynakça
- İtalyanca Wikipedia "Pietro Metastasio" maddesi 19 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)
Dış bağlantılar
- Pietro Metastasio projesi 11 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İtalyanca)
- (İtalyanca)
- "Intratext" websitesi Metastasio'nun eserleri 24 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pietro Antonio Domenico Trapassi d 3 Ocak 1698 o 12 Nisan 1782 Italyan sair ve librettist Daha cok takma adi olan Metastasio ismi ile bilinir Opera seria nin en onemli librettocusu oldugu dusunulur MetastasioDogumPietro Antonio Domenico Trapassi 03 Ocak 1698 1698 01 03 Roma Papalik DevletiOlum12 Nisan 1782 84 yasinda Viyana Kutsal Roma Cermen ImparatorluguTakma adMetastasioMeslekYazar sairGenclik yillariOpere 1737 Metastasio Roma da dogdu Babasi Felice Trapassi Assisi yerlisiydi Papalik Devleti nin Korsikali Alayi nda hizmet vermekteydi Felice Bolognali bir kadin olan Francesca Galasti ile evlendi Ve Via dei Cappellari icerisinde bir manav oldu Ciftin iki erkek iki de kiz cocugu oldu Pietro ise onlarin en genc cocuklariydi Pietro nun verilen bir konuda dogaclama misralar okuyarak cocukken bile kalabaligin dikkatini cektigi soylenirdi 1709 da bunun gibi bir olayda iki adam onu fark etti Bunlardan birisi unlu hukukcu ve edebi alim ayni zamanda yoneticisi ydi Digeri ise birkac yazinin elestirmeni Lorenzini ydi Gravina cocugun sairlik yeteneginden ve kisisel tatliligindan etkilendi Ve Pietro yu kendi korumasina aldigi birkac hafta icinde onu evlat edindi Felice Trapassi cocugunun iyi bir egitim alma ve cevreyi tanima sansi yakalayacagindan dolayi gurur duydu Gravina cocugun Trapassi olan ismini Yunanca bir isim olan Metastasio ismiyle degistirdi Cocugu kendisi gibi bir hukukcu olarak yetistirmek icin evlat edindi Bu nedenle cocuga Latince ve hukuk ogretti Ayni zamanda ona verdigi edebi hediyelerle ona gorgu kazandirdi Ve genc adam hem kendi evinde hem de Roma zumresinde dehasini gosterdi Metastasio kisa sure icinde kendisini Italya daki zamanin en unlu improvvisatori ile rekabet icinde buldu Bununla beraber tum gunlerini calisarak gecirmesi ve geceleri de dogaclama sairlige olan ozverisi onun sagligina agir bir darbe vurdu Gravian Calabria ya bir is gezisine cikti Burada Metastasio yu Napoli nin edebi cevrelerine sergiledi Onu akrabasi olan Scalea da oturan Gregorio Caroprese nin yanina yerlestirdi Guney kiyilarinin tasra havasi ve sakinligi Metastasio nun saglini geri kazanmasina yardim etti Gravina onun asla dogaclama yapmamasinin iyi olacagina karar verdi Ama soylu cabalari icin egitimini tamamladiginda en iyi sairler yarismasina katilabilecekti Metastasio patronunun dileklerine karsilik verdi 21 yasinda Iliad nin oktav kitasina cevirisini yapti Ve iki sene sonra Seneca nin bir trajedisi besteledi Bu bestenin konusu Gravina nin favori siiri olan tarafindan yazilmis Italia liberata siiriydi Bu bestenin ismi Giustino idi 1713 te yaziya gecti Yapimindan 42 sene sonra Metastasio yayimcisindan bu genclik donemi eserini yayinlamamasini istedi Caroprese 1714 senesinde oldu Mirasini Gravina ya birakti Ve Gravina da 1718 senesinde oldu Boylece Metastasio ya 15 000 scudi miktarinda bir miras kaldi Arkadya Akademisi ile bir gorusmede patronuna ezberden bir agit okudu Ve daha sonra mirasa sahip oldu DegerlendirilmesiMetastasio nun Viyana da suren 40 yillik kariyerinin son yillarinda orijinalligini ve yaratici eser yazma yetenekleri azaldigi gayet acikti ama unu artmaya devam etmisti Daha Viyana da yasamaktayken yazdiklari eserlerin arasinda 40 edisyona kadar erisen eserler bulunmaktaydi Eserlerinin bircogu Fransizca Ingilizce Ispanyolca ve Almancaya cevrilmisti Opera ve diger sarki halinde soylenmesi gereken muzik turleri icin hazirladigi librettolar tekrar tekrar zamaninin unlu bestecileri tarafindan muzik eserlerinde metin bazi olarak kullanilmisti Edebiyat akademilerinden cok buyuk bir kismi Metastasio yu seref uyesi olarak kabul etmislerdi Librettolari her onemli virtuoz sarkici tarafinda soylenmisti Viyana yi ziyaret etmek icin gelen onemli yabancilar Metastasio yu Viyana Kohlmarkt Gasse e bulunan pansiyonunda ziyaret etmeleri olagan haline gelmisti Fakat hazirladigi siirsel eserleri belli bir stil muzik icin cok uygundu ve cok iyi sarkicilar ozellikle cok yetenekli sopranolar ve ler gerektirmekteydi Fakat 18 yuzyildan itibaren Christoph Willibald Gluck ve Wolfgang Amadeus Mozart tarafindan baslatilan bir opera skimi ile virtuoz olan sanatkarlarin soyledigi sarkilar yerine opera daha psikolojiye yonelmeye basladi Bu tip operalar icin yeni tur librettolar gerekmekteydi ve Metastasio nin librettolari kullanilmamaya baslandi Buna ragmen Mozart en son opera eseri olan La Clemenza di Tito Titus un merhameti adli operasi icin Metastasio nun bir librettosunu kullanmistir Fakat kastrato sesin ve sarkicilarin ortadan kalkmasi ile Metastasio nun librettolari opera evleri repertuvarlarindan iyice kayboldular KaynakcaItalyanca Wikipedia Pietro Metastasio maddesi 19 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Italyanca Dis baglantilarPietro Metastasio projesi 11 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Italyanca Italyanca Intratext websitesi Metastasio nun eserleri 24 Subat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce