Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gölyazı, (eski ismi ApolyontRumca: Απολλωνιάδα), Bursa ilinin Nilüfer ilçesine bağlı bir mahalledir.
| Gölyazı | |
|---|---|
 Kasabanın görünümü ve bitişiğindeki Uluabat Gölü (Haziran 2014) | |
 Mahallenin haritadaki yeri | |
 Türkiye'de bulunduğu yer | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Bursa |
| İlçe | Nilüfer |
| Coğrafi bölge | Marmara |
| Rakım | 125 m |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0224 |
| Posta kodu | 16 |
Bursa-İzmir karayolunun 35. kilometresinden güneye sapıldığında 7 km içeride bulunan Gölyazı, Uluabat Gölü kıyısındaki iki alçak tepeden oluşan küçük bir yarımada üzerine kurulmuştur. Tepelerden birinde adını Yunan tanrısı Apollon'dan alan Apollonia adlı antik çağ kentinin nekropol kalıntıları yer almaktadır; ikinci tepe, göl yükseldiği zaman bir ada halini alır ve ince uzun bir taş köprü ile erişilebilir.
Bugünkü Gölyazı halkının büyük kısmı ada kısmı üzerinde, tuğla duvarlı tarihî Rum evlerinde yaşamaktadır. Günümüzde geçim kaynakları tarım, balıkçılık ve turizmdir.
Tarihçe
Gölyazı, Apollonia Ad Rhyndacum adlı antik Yunan kentinin üzerine kurulmuş bir yerleşimdir. Bu kentin nekropol kalıntıları karaya yakın kısımdaki Zambak Tepe adlı tepenin üzerindedir, antik kentin sivil yerleşimi ise kışın ada haline gelen tepenin üzerindedir; üzerine modern Gölyazı kurulmuştur. Herhangi bir kalıntı olmasa da, antik dönemde de adanın bir köprü ile karaya bağlandığı düşünülür. Ayrıca yerleşimin kuzeybatsınıda kıyıdan 1 km. kadar açıktaki Kız Adası üzerinde antik kentin koruyucu Tanrısı kabul edilen Apollon'a adanmış bir tapınağın kalıntıları vardır.
Apollania ad Rhyndacum, Bizans döneminde önce Bitinya Piskoposluğu'na bağlı kalmış, daha sonra Nicomedia ve kısa bir süre de Kios piskoposluklarına bağlanmıştır. Bu dönemde kentte dini yapılar inşa edilmiştir.
Osmanlılar kentin önlerine ilk kez 1302 yılında Bafeus (Koyunhisar) Savaşı'ndan sonra, bu kaleye sığınan Kite Tekfuru'nu kovalamaları sonucu gelmişler; ancak bu kuşatma sırasında kaçak tekfurun teslim edilmesi dolayısıyla anlaşmaya vararak geri çekilmişlerdi. Kent, daha sonra ilk Osmanlı denizcilerinden Kara Ali tarafından fethedildi. Osmanlı yönetiminde Hristiyan ve Müslüman Osmanlı yurttaşlarının bir arada yaşadığı ancak Hristiyan nüfusun ağırlıkta olduğu bir kent olarak varlığını sürdürdü. Beldenin Müslüman halkı Manavlardan oluşmaktaydı. Halk, balıkçılık, ipek böcekçiliği ve ticaret ile uğraşmaktaydı. Kereste, mısır, buğday gibi ürünler göldeki yelkenlilerle Susurluk Çayı'na oradan Marmara Denizi'ne ulaştırılmaktaydı. Gölyazı, ana yoldan içeride olması sayesinde I. Dünya Savaşı sırasında yakılıp yıkılmadı.
Cumhuriyet döneminde Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesi sonucu Yunanistan'a göç eden Rum halk, Kesriye Gölü'ne doğru uzanan küçük bir çıkıntının üzerinde bulunan Kesriye kasabasına yerleştirildi, Rum ailelerin boşalan evlerine Selânik'ten göç eden aileler yerleştirildi. "Apolyont” adı, Cumhuriyet sonrası “Gölyazı” olarak değiştirildi. 12 Temmuz 1992 tarihinde belediye statüsü alarak beldeye dönüştü. 2009 yılında belediye örgütü kapatıldı. Gölyazı, Merkez ve Bayır mahalleleri ile birlikte Nilüfer Belediyesi'nin bir mahallesi oldu.
Tarihi kalıntılar
Başlıca tarihi kalıntılar, halk arasında “Deliktaş” olarak anılan ve su kemeri olduğu tahmin edilen bir yapı, “Taş Kapı” diye adlandırılan antik kale kalıntıları, karaya 1 km. uzaklıkta sığ bir adacık olan Kız Adası’nda bulunan Apollon Tapınağı’nın kalıntıları, Zambak Tepe yamacındaki antik tiyatro kalıntıları, doğal kayalardan kesilmiş lahit tekneleri ve kapakların bulunduğu nekropol alanı, 19. yüzyılda yörenin Rum halkı tarafından yaptırılan Hagios Georgios Kilisesi ve Manastır Adası’nda kalıntıları bulunan Hagios Konstantinos Manastırı Kilisesi'dir.
Örf ve Âdetler
Gölyazı, leyleklerle insanların iç içe yaşadığı bir yerleşim yeridir ve 2004 yılından bu yana çeşitli kamu ve sivil toplum kuruluşlarının desteklediği "Leylek Dostu Köyler Projesi” kapsamındaki leylek dostu köylerden birisidir. Köyde leylekler, elektrik direklerine yuva yapıp tellere çarparak ölmelerine engel olmak için kurulmuş yuva platformları üzerinde yuva kurmaktadır.
Gölyazı'da, kadın balıkçı geleneği yaşatılmaktadır. Marmara Bölgesinde kadın balıkçıların yer aldığı tek göl olan Uluabat Gölü'nde göldeki aktif balıkçıların yaklaşık %30'unu kadın balıkçılar oluşturmaktadır.Fiberden yapılmış motorlu ya da motorsuz teknelerle avlanmaya çıkan kadın balıkçılar av yasağı ve dini bayram dönemlerinde işlerine ara vermekte, bu dönemlerin dışında her gün göle çıkmaktadır. Yakalanan balıklar Gölyazı'da her gün kurulan mezatta satılarak Bursa, Eskişehir, İstanbul, Konya, İzmir ve Eğirdir pazarlarına gönderilir.
Coğrafya
Gölyazı'nın alan büyüklüğü 615 hektardır. Bitkisi örtüsü çalılık, çayırlık, ağaçlıkların yanı sıra sazlık ve su bitkilerinden oluşur.
Galeri
-
![image]()
Bursa Gölyazı Sahili -
![image]()
Bursa Gölyazı Gölünde Yaren Leylek
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta Gölyazı, Nilüfer ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ . 4 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2016.
- ^ a b c Aybek, Serdar; Öz, Ali Kazım. "Apollonia Ad Rhyndacum (Gölyazı) ve Uluabat Gölü Çevresi Yüzey Araştırması 2006 Yılı Raporu" (PDF). Envanter.gov.tr sitesi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2020.[]
- ^ a b c Kaplan, Esat. . Bursada Zaman Dergisi, 28 Nisan 2014. 3 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2020.
- ^ "Kesriye". Lozan Mübadilleri Vakfı web sitesi. 27 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2020.
- ^ (PDF). Resmî Gazete. 19 Temmuz 1992. 10 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2021.
- ^ a b Çetin, İbrahim. "Bursa İli Gölyazı Köyü'nün Açık Hava Rekreasyon Potansiyeli". Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi Cilt 6, Sayı 2, Yıl 2016. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ağustos 2020.
- ^ "Cennetten Bir Köşe: Gölyazı". Bursa valiliği web sitesi. 25 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2020.
- ^ "Leylek Dostu Köyler Projesi". Hürriyet gazetesi 31 Mayıs 2004. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ağustos 2020.
- ^ a b Soylu, Meral., Özer, Aslıhan., Uzmanoğlu, Selçuk. "Uluabat (Apolyont) Gölü Kadın Balıkçılarının Profili". İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, Cilt 25, Sayı 2, Yıl: 2010. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ağustos 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Golyazi eski ismi ApolyontRumca Apollwniada Bursa ilinin Nilufer ilcesine bagli bir mahalledir GolyaziMahalleKasabanin gorunumu ve bitisigindeki Uluabat Golu Haziran 2014 Mahallenin haritadaki yeriTurkiye de bulundugu yerUlke TurkiyeIlBursaIlceNiluferCografi bolgeMarmaraRakim125 mZaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0224Posta kodu16 Bursa Izmir karayolunun 35 kilometresinden guneye sapildiginda 7 km iceride bulunan Golyazi Uluabat Golu kiyisindaki iki alcak tepeden olusan kucuk bir yarimada uzerine kurulmustur Tepelerden birinde adini Yunan tanrisi Apollon dan alan Apollonia adli antik cag kentinin nekropol kalintilari yer almaktadir ikinci tepe gol yukseldigi zaman bir ada halini alir ve ince uzun bir tas kopru ile erisilebilir Bugunku Golyazi halkinin buyuk kismi ada kismi uzerinde tugla duvarli tarihi Rum evlerinde yasamaktadir Gunumuzde gecim kaynaklari tarim balikcilik ve turizmdir TarihceAziz Panteleimon KilisesiSurlarKoyden gole bakis Golyazi Apollonia Ad Rhyndacum adli antik Yunan kentinin uzerine kurulmus bir yerlesimdir Bu kentin nekropol kalintilari karaya yakin kisimdaki Zambak Tepe adli tepenin uzerindedir antik kentin sivil yerlesimi ise kisin ada haline gelen tepenin uzerindedir uzerine modern Golyazi kurulmustur Herhangi bir kalinti olmasa da antik donemde de adanin bir kopru ile karaya baglandigi dusunulur Ayrica yerlesimin kuzeybatsinida kiyidan 1 km kadar aciktaki Kiz Adasi uzerinde antik kentin koruyucu Tanrisi kabul edilen Apollon a adanmis bir tapinagin kalintilari vardir Apollania ad Rhyndacum Bizans doneminde once Bitinya Piskoposlugu na bagli kalmis daha sonra Nicomedia ve kisa bir sure de Kios piskoposluklarina baglanmistir Bu donemde kentte dini yapilar insa edilmistir Osmanlilar kentin onlerine ilk kez 1302 yilinda Bafeus Koyunhisar Savasi ndan sonra bu kaleye siginan Kite Tekfuru nu kovalamalari sonucu gelmisler ancak bu kusatma sirasinda kacak tekfurun teslim edilmesi dolayisiyla anlasmaya vararak geri cekilmislerdi Kent daha sonra ilk Osmanli denizcilerinden Kara Ali tarafindan fethedildi Osmanli yonetiminde Hristiyan ve Musluman Osmanli yurttaslarinin bir arada yasadigi ancak Hristiyan nufusun agirlikta oldugu bir kent olarak varligini surdurdu Beldenin Musluman halki Manavlardan olusmaktaydi Halk balikcilik ipek bocekciligi ve ticaret ile ugrasmaktaydi Kereste misir bugday gibi urunler goldeki yelkenlilerle Susurluk Cayi na oradan Marmara Denizi ne ulastirilmaktaydi Golyazi ana yoldan iceride olmasi sayesinde I Dunya Savasi sirasinda yakilip yikilmadi Cumhuriyet doneminde Turkiye Yunanistan nufus mubadelesi sonucu Yunanistan a goc eden Rum halk Kesriye Golu ne dogru uzanan kucuk bir cikintinin uzerinde bulunan Kesriye kasabasina yerlestirildi Rum ailelerin bosalan evlerine Selanik ten goc eden aileler yerlestirildi Apolyont adi Cumhuriyet sonrasi Golyazi olarak degistirildi 12 Temmuz 1992 tarihinde belediye statusu alarak beldeye donustu 2009 yilinda belediye orgutu kapatildi Golyazi Merkez ve Bayir mahalleleri ile birlikte Nilufer Belediyesi nin bir mahallesi oldu Tarihi kalintilarBaslica tarihi kalintilar halk arasinda Deliktas olarak anilan ve su kemeri oldugu tahmin edilen bir yapi Tas Kapi diye adlandirilan antik kale kalintilari karaya 1 km uzaklikta sig bir adacik olan Kiz Adasi nda bulunan Apollon Tapinagi nin kalintilari Zambak Tepe yamacindaki antik tiyatro kalintilari dogal kayalardan kesilmis lahit tekneleri ve kapaklarin bulundugu nekropol alani 19 yuzyilda yorenin Rum halki tarafindan yaptirilan Hagios Georgios Kilisesi ve Manastir Adasi nda kalintilari bulunan Hagios Konstantinos Manastiri Kilisesi dir Orf ve AdetlerGolyazi leyleklerle insanlarin ic ice yasadigi bir yerlesim yeridir ve 2004 yilindan bu yana cesitli kamu ve sivil toplum kuruluslarinin destekledigi Leylek Dostu Koyler Projesi kapsamindaki leylek dostu koylerden birisidir Koyde leylekler elektrik direklerine yuva yapip tellere carparak olmelerine engel olmak icin kurulmus yuva platformlari uzerinde yuva kurmaktadir Golyazi da kadin balikci gelenegi yasatilmaktadir Marmara Bolgesinde kadin balikcilarin yer aldigi tek gol olan Uluabat Golu nde goldeki aktif balikcilarin yaklasik 30 unu kadin balikcilar olusturmaktadir Fiberden yapilmis motorlu ya da motorsuz teknelerle avlanmaya cikan kadin balikcilar av yasagi ve dini bayram donemlerinde islerine ara vermekte bu donemlerin disinda her gun gole cikmaktadir Yakalanan baliklar Golyazi da her gun kurulan mezatta satilarak Bursa Eskisehir Istanbul Konya Izmir ve Egirdir pazarlarina gonderilir CografyaGolyazi nin alan buyuklugu 615 hektardir Bitkisi ortusu calilik cayirlik agacliklarin yani sira sazlik ve su bitkilerinden olusur GaleriBursa Golyazi Sahili Bursa Golyazi Golunde Yaren LeylekKaynakcaWikimedia Commons ta Golyazi Nilufer ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir 4 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Subat 2016 a b c Aybek Serdar Oz Ali Kazim Apollonia Ad Rhyndacum Golyazi ve Uluabat Golu Cevresi Yuzey Arastirmasi 2006 Yili Raporu PDF Envanter gov tr sitesi Erisim tarihi 12 Agustos 2020 olu kirik baglanti a b c Kaplan Esat Bursada Zaman Dergisi 28 Nisan 2014 3 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Agustos 2020 Kesriye Lozan Mubadilleri Vakfi web sitesi 27 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2020 PDF Resmi Gazete 19 Temmuz 1992 10 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 7 Mayis 2021 a b Cetin Ibrahim Bursa Ili Golyazi Koyu nun Acik Hava Rekreasyon Potansiyeli Uluslararasi Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi Cilt 6 Sayi 2 Yil 2016 22 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Agustos 2020 Cennetten Bir Kose Golyazi Bursa valiligi web sitesi 25 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2020 Leylek Dostu Koyler Projesi Hurriyet gazetesi 31 Mayis 2004 22 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Agustos 2020 a b Soylu Meral Ozer Aslihan Uzmanoglu Selcuk Uluabat Apolyont Golu Kadin Balikcilarinin Profili Istanbul Universitesi Su Urunleri Dergisi Cilt 25 Sayi 2 Yil 2010 22 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Agustos 2020