Bernd Heinrich Wilhelm von Kleist, (d. 18 Ekim 1777, Frankfurt Oder, Brandenburg, Prusya – ö. 21 Kasım 1811, Berlin) Alman şair, tiyatro oyunu, öykü, hikâye yazarı, yayıncı.
Bernd Heinrich Wilhelm von Kleist | |
---|---|
Heinrich von Kleist | |
Doğum | 18 Ekim 1777 Frankfurt (Oder), Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu |
Ölüm | 21 Kasım 1811 (34 yaşında) , Berlin, Prusya Krallığı |
Meslek | Yazar, Şair |
Milliyet | Alman |
Tür | Roman, Şiir, Oyun |
Edebî akım | Romantizm |
Heinrich von Kleist, yaşadığı dönemin edebî coğrafyasında var olan edebî anlayışa ve edebî eğilimlere aykırı bir kişi olarak görüldü. Aynı şekilde Weimar dönemi klasik edebiyatına ve romantizm akımından da uzak durdu. Von Kleist, şövalyelik hakkındaki tarihî bir tiyatro oyunu Das Käthchen von Heilbronn, Der zerbrochne Krug ve Amphitryon başlıklı komediler, Penthesilea başlıklı trajedi ve Michael Kohlhaas ve The Marquise von O... başlıklı romanları ile en önemli eserleri arasında sayılır.
Hayatı
Heinrich von Kleist, Prusya'da önemli makamlara gelmiş, Pomeranya sülâlesine mensup bir aileden geliyordu. Ailenin beşinci çocuğu ve ilk oğlu olarak doğdu. Von Kleist sülâlesi, çok sayıda general ve mareşal, birçok toprak sahibi ile bir dizi âlim, yüksek diplomat ve memur yetiştirdi. Kleist'in babası Joachim Friedrich von Kleist (d. 1728 - ö. 1788), o zamanlar bir garnizon kasabası olan Frankfurt (Oder)'de Prens Leopold von Braunschweig'ın ordusunun süvari komutanı olarak görev yaptı. Babasının ilk evliliğinden Minette ve Wilhelmine adlarında iki üvey kız kardeşi ve Kleist'e çok yakın olan Ulrike Philippine isimli üçüncü bir kız kardeşi vardı. Joachim Friedrich 1775 yılında Juliane Ulrike Pannwitz ile evlendi. Bu evlilikten de Heinrich'in öz kardeşleri Friederike, Auguste Katharina, Leopold Friedrich ve Juliane dünyaya geldi.
Kleist, babasının 1788'de ölümünden sonra, Berlin'de reform taraftarı bir vâiz olan Samuel Heinrich Catel'in yetimhanesinde büyüdü. Catel, aynı zamanda Fransızca dilbilgisi öğretmeniydi. Kleist muhtemelen, Catel sayesinde Aydınlanma döneminin Fransız şair ve filozofları ile tanıştı. Askerî hayatına öncelik vermek mecburiyetinde olduğu için, Brandenburg Üniversitesi'nde başladığı akademik hayatına ara vermek zorunda kaldı ve Prusya Kraliyet Ordusu'na katıldı. Genç Kleist, ailesinin geleneklerine sadık kalarak 1792 yılının Haziran ayında, Potsdam'daki Prusya Ordusu'nun 3. Muhafız Alayı Taburu'nda kıdemli onbaşı oldu. Müfettiş General Ernst von Rüchel idaresinde, Fransa'ya karşı Birinci Kolaisyon Savaşı'na katıldı. Aynı tabur ile Mainz'de Alman topraklarında kurulan ilk burjuva cumhuriyetinin askerî güçlerinin kuşatmasında da yer aldı.
Yetersiz ve kısa bir eğitim hayatından sonra 1792 yılında Prusya ordusuna girdi ve 1799 yılında teğmen rütbesiyle ordudan ayrıldı. Ardından Viadrina Üniversitesi'nde hukuk ve felsefe eğitimi aldı. 1800 yılında Berlin’de Maliye Bakanlığı bünyesinde çalışmaya başladı. Ertesi yıl Kleist'ın düzensiz umursamaz ruh hali onu Paris'e ziyaret etmeye sürükledi ve sonrasında İsviçre'ye yerleşti. Orada yakın arkadaşlar edinen Kleist, onlara ilk tragedyası olan adlı eserini okudu. 1802 yılının sonunda Almanya’ya dönen Kleist; Goethe, Schiller ve Wieland’ı Weimar’da ziyaret etti. Leipzig ve Dresden’de kısa bir süre kaldıktan sonra Paris’e geri dönen Kleist ardından Berlin’deki görev yerini Königsberg’teki bir devlet dairesi olarak değiştirdi. 1807 yılında Dresden’e giderken Fransız askerleri tarafından ajan suçlamasıyla tutuklandı. Cezaevinden çıktıktan sonra Dresden’e giden Kleist'ın yolu Heinrich Müller ile kesişti ve birlikte 1808 yılında gazetesini çıkardılar.
Ölümü
Kleist 1809 yılında Prag’a gitti ve en sonunda Berlin'e yerleşti. Orada gazetesini çıkardı. Tahminlere göre o yıllarda, tıpkı kendisi gibi herhangi bir yaşam amacı kalmamış adındaki Alman bir kadın müzisyen ile birlikte olmaya başlar. Aralarındaki ilişki tutkulu bir aşka dönüşür. Vogel, 1808 yılında önemsiz boyutta olan rahmindeki kanserin Kasım 1811'de ciddi bir boyuta ulaştığını öğrenir. Durumu Heinrich'e anlatır ve Heinrich'den kendisi korktuğu için kendisini öldürmesini ister. Heinrich ise Vogel'e birlikte intihar etmeyi teklif eder. İkisi de yaşamak için bir amaç görmez ve anlaşırlar. Zira Vogel'e, doktorları tarafından çok fazla yaşayamayacağı söylenmiştir. Heinrich ve Henriette, 1811 yılının 21 Kasım sabahında Berlin'de bulunan gölü kıyısında birlikte kahvaltı ederler. Ardından Heinrich, önce Henriette'yi tabanca ile kalbinden vurur, ardından silahı kendi ağzına dayar ve tetiği çekip kendisini de öldürür. Heinrich'in ardında bıraktığı bir sayfalık intihar mektubunda şu sözü dikkat çekmiştir:
“ | ...Asıl mesele şu ki: Bana bu gezegende hiçbir zaman bir yardım eli uzanmadı. | „ |
[1] 12 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kleist’ın bütün hayatı ideal ve hayalî mutluluğu bulmaya çabalamakla geçti ve bu, onun çoğu eserine yansıdı. Kleist kuzey Almanya’nın şu ana kadar gelmiş geçmiş en önemli Romantik dönem dramacısı olarak sayılmaktadır. Kleist, Alman Edebiyatı'nda önemli bir yere sahiptir.
Kleist'in intihar sürece 2015 yapımlı Fou D'amour filminde anlatılmıştır.
Eserleri
- Schroffenstein Ailesi (Die Familie Schroffenstein), (trajedi) (1803)
- Şili'de Deprem (Das Erdbeben in Chili), (novella) (1807)
- Amphitryon, (trajikomedi) (1807) (Moliere'in komedisinden adapte)
- Kırık Testi (Der zerbrochne Krug), (komedi) (1808)
- Penthesilea, (trajedi) (1808) (Goethe bu oyunu "oynanamaz" olarak nitelendirerek oynatmayı reddetmiştir.)
- Die Marquise von O, (novella) (1808)
- Die Hermannsschlacht, (dram) (1809)
- Locarno Dilencisi (Das Bettelweib von Locarno), (öykü) (1810)
- Homburg Prensi (Prinz Friedrich von Homburg), (dram) (1810)
- Küçük Katherine (La Petite Catherine de Heilbronn), (tarihî oyun) (1810)
- Michael Kohlhaas, (novella) (1811)
- Düello (Der Zweikampf), (novella) (1811)
- Sokak Çocuğu (Der Findling), (novella) (1811)
Hakkında Yazılmış Eserler
- Kendileri İle Savaşanlar, Stefan Zweig (Kleist ile ilgili bölüm)
- Dramcı Yönüyle Heinrich Von Kleist,
- Yeni Bir Yüzyıl İçin Gençlere Dünya Edebiyatından Öyküler 1. Cilt, (Kleist ile ilgili bölüm)
- Aşk ve Ölüm Üzerine, Patrick Süskind (Kleist ile ilgili bölüm, s. 33-46.)
- (Almanca),(İngilizce) Dirk de Pol: Das Erhabene bei Kleist. 8 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . In: Dirk de Pol: Epochensplitterbruch. Pandavia, Berlin 2021, S. 24-52.
- Guttenberg Projesi'nde Heinrich von Kleist'ın hayatı ve eserleri (Almanca) 14 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ a b Beutin, Wolfgang (2019). Deutsche Literaturgeschichte von den Anfängen bis zur Gegenwart. Neunte, aktualisierte und erweiterte Auflage. Matthias Beilein, Wolfgang Emmerich, Christine Kanz, Bernd Lutz, Volker Meid, Michael Opitz, Carola Opitz-Wiemers, Ralf Schnell, Peter Stein. [Stuttgart]. ISBN . OCLC 1103674877.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bernd Heinrich Wilhelm von Kleist d 18 Ekim 1777 Frankfurt Oder Brandenburg Prusya o 21 Kasim 1811 Berlin Alman sair tiyatro oyunu oyku hikaye yazari yayinci Bernd Heinrich Wilhelm von KleistHeinrich von KleistDogum18 Ekim 1777 1777 10 18 Frankfurt Oder Kutsal Roma Cermen ImparatorluguOlum21 Kasim 1811 34 yasinda Berlin Prusya KralligiMeslekYazar SairMilliyetAlmanTurRoman Siir OyunEdebi akimRomantizm Heinrich von Kleist yasadigi donemin edebi cografyasinda var olan edebi anlayisa ve edebi egilimlere aykiri bir kisi olarak goruldu Ayni sekilde Weimar donemi klasik edebiyatina ve romantizm akimindan da uzak durdu Von Kleist sovalyelik hakkindaki tarihi bir tiyatro oyunu Das Kathchen von Heilbronn Der zerbrochne Krug ve Amphitryon baslikli komediler Penthesilea baslikli trajedi ve Michael Kohlhaas ve The Marquise von O baslikli romanlari ile en onemli eserleri arasinda sayilir HayatiHeinrich von Kleist Prusya da onemli makamlara gelmis Pomeranya sulalesine mensup bir aileden geliyordu Ailenin besinci cocugu ve ilk oglu olarak dogdu Von Kleist sulalesi cok sayida general ve maresal bircok toprak sahibi ile bir dizi alim yuksek diplomat ve memur yetistirdi Kleist in babasi Joachim Friedrich von Kleist d 1728 o 1788 o zamanlar bir garnizon kasabasi olan Frankfurt Oder de Prens Leopold von Braunschweig in ordusunun suvari komutani olarak gorev yapti Babasinin ilk evliliginden Minette ve Wilhelmine adlarinda iki uvey kiz kardesi ve Kleist e cok yakin olan Ulrike Philippine isimli ucuncu bir kiz kardesi vardi Joachim Friedrich 1775 yilinda Juliane Ulrike Pannwitz ile evlendi Bu evlilikten de Heinrich in oz kardesleri Friederike Auguste Katharina Leopold Friedrich ve Juliane dunyaya geldi Kleist babasinin 1788 de olumunden sonra Berlin de reform taraftari bir vaiz olan Samuel Heinrich Catel in yetimhanesinde buyudu Catel ayni zamanda Fransizca dilbilgisi ogretmeniydi Kleist muhtemelen Catel sayesinde Aydinlanma doneminin Fransiz sair ve filozoflari ile tanisti Askeri hayatina oncelik vermek mecburiyetinde oldugu icin Brandenburg Universitesi nde basladigi akademik hayatina ara vermek zorunda kaldi ve Prusya Kraliyet Ordusu na katildi Genc Kleist ailesinin geleneklerine sadik kalarak 1792 yilinin Haziran ayinda Potsdam daki Prusya Ordusu nun 3 Muhafiz Alayi Taburu nda kidemli onbasi oldu Mufettis General Ernst von Ruchel idaresinde Fransa ya karsi Birinci Kolaisyon Savasi na katildi Ayni tabur ile Mainz de Alman topraklarinda kurulan ilk burjuva cumhuriyetinin askeri guclerinin kusatmasinda da yer aldi Yetersiz ve kisa bir egitim hayatindan sonra 1792 yilinda Prusya ordusuna girdi ve 1799 yilinda tegmen rutbesiyle ordudan ayrildi Ardindan Viadrina Universitesi nde hukuk ve felsefe egitimi aldi 1800 yilinda Berlin de Maliye Bakanligi bunyesinde calismaya basladi Ertesi yil Kleist in duzensiz umursamaz ruh hali onu Paris e ziyaret etmeye surukledi ve sonrasinda Isvicre ye yerlesti Orada yakin arkadaslar edinen Kleist onlara ilk tragedyasi olan adli eserini okudu 1802 yilinin sonunda Almanya ya donen Kleist Goethe Schiller ve Wieland i Weimar da ziyaret etti Leipzig ve Dresden de kisa bir sure kaldiktan sonra Paris e geri donen Kleist ardindan Berlin deki gorev yerini Konigsberg teki bir devlet dairesi olarak degistirdi 1807 yilinda Dresden e giderken Fransiz askerleri tarafindan ajan suclamasiyla tutuklandi Cezaevinden ciktiktan sonra Dresden e giden Kleist in yolu Heinrich Muller ile kesisti ve birlikte 1808 yilinda gazetesini cikardilar OlumuKleist 1809 yilinda Prag a gitti ve en sonunda Berlin e yerlesti Orada gazetesini cikardi Tahminlere gore o yillarda tipki kendisi gibi herhangi bir yasam amaci kalmamis adindaki Alman bir kadin muzisyen ile birlikte olmaya baslar Aralarindaki iliski tutkulu bir aska donusur Vogel 1808 yilinda onemsiz boyutta olan rahmindeki kanserin Kasim 1811 de ciddi bir boyuta ulastigini ogrenir Durumu Heinrich e anlatir ve Heinrich den kendisi korktugu icin kendisini oldurmesini ister Heinrich ise Vogel e birlikte intihar etmeyi teklif eder Ikisi de yasamak icin bir amac gormez ve anlasirlar Zira Vogel e doktorlari tarafindan cok fazla yasayamayacagi soylenmistir Heinrich ve Henriette 1811 yilinin 21 Kasim sabahinda Berlin de bulunan golu kiyisinda birlikte kahvalti ederler Ardindan Heinrich once Henriette yi tabanca ile kalbinden vurur ardindan silahi kendi agzina dayar ve tetigi cekip kendisini de oldurur Heinrich in ardinda biraktigi bir sayfalik intihar mektubunda su sozu dikkat cekmistir Kleist in 21 Kasim 1811 sabahi yazdigi intihar mektubu Asil mesele su ki Bana bu gezegende hicbir zaman bir yardim eli uzanmadi 1 12 Kasim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kleist in butun hayati ideal ve hayali mutlulugu bulmaya cabalamakla gecti ve bu onun cogu eserine yansidi Kleist kuzey Almanya nin su ana kadar gelmis gecmis en onemli Romantik donem dramacisi olarak sayilmaktadir Kleist Alman Edebiyati nda onemli bir yere sahiptir Kleist in intihar surece 2015 yapimli Fou D amour filminde anlatilmistir Heinrich ve Henriette nin Berlin deki mezar taslari Ceviri Sarki gibi bir hayat yasadi ve kederli bir sekilde aci cekti zor zamanlar gecirdi olumu aradi ve olumsuzlugu buldu EserleriSchroffenstein Ailesi Die Familie Schroffenstein trajedi 1803 Sili de Deprem Das Erdbeben in Chili novella 1807 Amphitryon trajikomedi 1807 Moliere in komedisinden adapte Kirik Testi Der zerbrochne Krug komedi 1808 Penthesilea trajedi 1808 Goethe bu oyunu oynanamaz olarak nitelendirerek oynatmayi reddetmistir Die Marquise von O novella 1808 Die Hermannsschlacht dram 1809 Locarno Dilencisi Das Bettelweib von Locarno oyku 1810 Homburg Prensi Prinz Friedrich von Homburg dram 1810 Kucuk Katherine La Petite Catherine de Heilbronn tarihi oyun 1810 Michael Kohlhaas novella 1811 Duello Der Zweikampf novella 1811 Sokak Cocugu Der Findling novella 1811 Hakkinda Yazilmis EserlerKendileri Ile Savasanlar Stefan Zweig Kleist ile ilgili bolum Dramci Yonuyle Heinrich Von Kleist Yeni Bir Yuzyil Icin Genclere Dunya Edebiyatindan Oykuler 1 Cilt Kleist ile ilgili bolum Ask ve Olum Uzerine Patrick Suskind Kleist ile ilgili bolum s 33 46 Almanca Ingilizce Dirk de Pol Das Erhabene bei Kleist 8 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde In Dirk de Pol Epochensplitterbruch Pandavia Berlin 2021 S 24 52 978 3 7531 5486 2 Guttenberg Projesi nde Heinrich von Kleist in hayati ve eserleri Almanca 14 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca a b Beutin Wolfgang 2019 Deutsche Literaturgeschichte von den Anfangen bis zur Gegenwart Neunte aktualisierte und erweiterte Auflage Matthias Beilein Wolfgang Emmerich Christine Kanz Bernd Lutz Volker Meid Michael Opitz Carola Opitz Wiemers Ralf Schnell Peter Stein Stuttgart ISBN 978 3 476 04952 0 OCLC 1103674877