Lahmacun, açılmış hamurun üzerine kıyma, maydanoz, soğan, sarımsak, karabiber ve isot (kırmızı biber) gibi baharatlarla hazırlanan malzeme sürüldükten sonra taş fırında pişirilmesiyle yapılan Orta Doğu mutfağında bir çeşit içli pidedir.İngilizcede zaman zaman Türk pizzası, veya Ermeni pizzası, olarak adlandırılsa da Orta Doğu kökenli bir yemektir. Pizzadan farklı olarak peynir kullanılmaz ve hamur daha incedir. Lahmacun; Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan, Lübnan, Suriye, İsrail ve dünyadaki Türk topluluklarında popüler bir yemektir.
Lahmacun | |
---|---|
Ülke(ler) | Orta Doğu |
Türü | İçli pide |
Süryani geleneğinde cenaze evinde lahmacun, pide-ayran ikram edilir.
Etimoloji
İsmi; Arapça "etli hamur" anlamına gelen lahm bi ajin'den (لحم عجين) türemiştir.
Yapılışı
İçinde tercihen zırhta kıyılmış et, isot (pul biber), domates, maydanoz, salça, sarımsak ile soğan, karabiber ve tuz bulunur. Bu malzemeler yeterli miktarda su alınarak iyice yoğrulur. Bu malzeme yaklaşık 2-3 milimetre kalınlığında ve yaklaşık 20-25 santimetre çapında açılmış olan hamurun üzerine konularak el ile yayılır. Taş fırında pişirilir. Limon sıkıp maydanoz konarak da yenilir.
Tarihçe
Binlerce yıl boyunca, Orta Doğu'nun yassı ekmekleri geleneksel olarak ya tandırlarda ya da Tava gibi metal tavada pişirilirdi. Genellikle et ve diğer malzemeleri sarmak için kullanılır, böylece pratiklik ve taşıma kolaylığı sağlardı. Orta Çağ'da büyük taş fırınların yaygın olarak benimsenmesinden önce, et ve diğer malzemelerle doldurulmuş veya süslenmiş yassı ekmekler genellikle ayrı ayrı pişirilirdi. Bu tür çeşitli yemekler, Osmanlı İmparatorluğu'nun etkisi altında olan bölgelerde, Türkiye, Ermenistan, Lübnan ve bölgedeki diğer ülkelerde popüler hale geldi. Lahmacun gibi belirli bir tip, baharatlı kıyma ile doldurulmuş ince yassı ekmek örneği, bu tür yemeklerin bir örneğidir.
Türkiye'de lahmacun
Türkiye'nin doğu illerinde yaygın olan lahmacun, 1960'lardan sonra tüm ülkeye yayılmıştır. Malzemeler yöreye göre ya da mevsime göre değişiklikler gösterebilmektedir. Mesela: biber salçası, fıstık, yeşil biber gibi malzemeler eklenebilir. Lahmacun Şanlıurfa'da soğanlı, Gaziantep'te sarımsaklı, Adıyaman ve Kahramanmaraş'ta ise hem sarımsak hem de soğanlı olarak yapılmaktadır. Kahramanmaraş, Gaziantep ve Şanlıurfa'da lahmacun ile beraber közlenmiş patlıcan da sıkça tüketilmektedir.
Tarsus Fındık Lahmacunu
Tarsus Fındık Lahmacunu Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Urfa (Şanlıurfa) Lahmacunu (Kıymalı Ekmeği)
Lahmacunun içerisine koyulan malzemelerden Şanlıurfa Biberi (İsot), frenksuyu yani domates salçası damlarda kurutulur, her evin eşrafınca üretilirdir. Günümüzde Urfa Lahmacunu ev dışında da yapılan, lokantalarda tüketilen geleneksel bir yemektir. 1960’lardan sonra Urfa Lahmacunu’nun ünü Güneydoğu Anadolu Bölgesinden tüm Türkiye’ye yayılmıştır. Sarımsak kullanılan Antep Lahmacunu’ndan en temel farkı içeriğinde soğan kullanılmasıdır. Urfa Lahmacunu’nu diğer lahmacunlardan ayıran en önemli özelliği üretiminde kullanılan etin Şanlıurfa’da meralarda doğal ortamda yetiştirilen İvesi ırkı koyunun kuzusundan temin edilen et olmasıdır. Urfa (Şanlıurfa) Lahmacunu (Kıymalı Ekmeği)Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Sakarya Kabaklı Lahmacun (Kabakmacun)
Sakarya ilinde kabak ile yapılan lahmacun çeşididir.
Ayrıca bakınız
Galeri
Wikimedia Commons'ta Lahmacun ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Servise hazır lahmacun
- Lahmacun hazırlanırken
- Diyarbakır'da yapılmış lahmacun
- Lahmacun ve limon
- Ev yapımı lahmacun
Kaynakça
- ^ "A delicious, fresh experience: try lahmacun". Daily Sabah. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2020.
- ^ a b "'Armenian Pizza' Is the Comfort Food You Didn't Know You Were Missing (Recipe)". Smithsonian Magazine. 2 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2020.
- ^ ""Turkish flatbread lahmacun - just don't call it pizza"". South China Morning Post. 4 Nisan 2015. 4 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Mart 2020.
- ^ a b Carol Helstosky (2008). Pizza: A Global History. Londra: Reaktion Books. ss. 59-. ISBN . 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Mart 2020.
- ^ The Routledge Handbook of Mobilities. Routledge. Erişim tarihi: 16 Ocak 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 19 Aralık 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Aralık 2021.
- ^ . American Heritage Dictionary. Houghton Mifflin Harcourt. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2020.
- ^ Marks, Gil (1999). The World of Jewish Cooking. New York: Simon and Schuster. s. 37. ISBN .
- ^ "Inside the Clay Oven: The Charismatic World of Turkish Lahmacun". Slurrp (İngilizce). 5 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mayıs 2024.
- ^ Marks, Gil (2 Eylül 1999). The: World of Jewish Cooking (İngilizce). Simon and Schuster. ISBN . 5 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mayıs 2024.
- ^ "5000 yıllık geçmiş 'Lahmacun' - Timeturk: Haber, Timeturk Haber, HABER, Günün haberleri, yorum, spor, ekonomi, politika, sanat, sinema". www.timeturk.com. 10 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Aralık 2018.
- ^ https://www.ci.gov.tr/cografi-isaretler/detay/829[]
- ^ https://www.ci.gov.tr/cografi-isaretler/detay/38097[]
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Mart 2021.
- ^ "Sakarya İli Gastronomik Unsurlarının Coğrafi İşaret Kapsamında Değerlendirilmesi". Alanya Akademik Bakış Dergisi Yıl:2020, C:4, S:3, ss. 939-961. 18 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lahmacun acilmis hamurun uzerine kiyma maydanoz sogan sarimsak karabiber ve isot kirmizi biber gibi baharatlarla hazirlanan malzeme suruldukten sonra tas firinda pisirilmesiyle yapilan Orta Dogu mutfaginda bir cesit icli pidedir Ingilizcede zaman zaman Turk pizzasi veya Ermeni pizzasi olarak adlandirilsa da Orta Dogu kokenli bir yemektir Pizzadan farkli olarak peynir kullanilmaz ve hamur daha incedir Lahmacun Turkiye Azerbaycan Ermenistan Lubnan Suriye Israil ve dunyadaki Turk topluluklarinda populer bir yemektir LahmacunUlke ler Orta DoguTuruIcli pide Suryani geleneginde cenaze evinde lahmacun pide ayran ikram edilir EtimolojiIsmi Arapca etli hamur anlamina gelen lahm bi ajin den لحم عجين turemistir YapilisiIcinde tercihen zirhta kiyilmis et isot pul biber domates maydanoz salca sarimsak ile sogan karabiber ve tuz bulunur Bu malzemeler yeterli miktarda su alinarak iyice yogrulur Bu malzeme yaklasik 2 3 milimetre kalinliginda ve yaklasik 20 25 santimetre capinda acilmis olan hamurun uzerine konularak el ile yayilir Tas firinda pisirilir Limon sikip maydanoz konarak da yenilir TarihceBinlerce yil boyunca Orta Dogu nun yassi ekmekleri geleneksel olarak ya tandirlarda ya da Tava gibi metal tavada pisirilirdi Genellikle et ve diger malzemeleri sarmak icin kullanilir boylece pratiklik ve tasima kolayligi saglardi Orta Cag da buyuk tas firinlarin yaygin olarak benimsenmesinden once et ve diger malzemelerle doldurulmus veya suslenmis yassi ekmekler genellikle ayri ayri pisirilirdi Bu tur cesitli yemekler Osmanli Imparatorlugu nun etkisi altinda olan bolgelerde Turkiye Ermenistan Lubnan ve bolgedeki diger ulkelerde populer hale geldi Lahmacun gibi belirli bir tip baharatli kiyma ile doldurulmus ince yassi ekmek ornegi bu tur yemeklerin bir ornegidir Turkiye de lahmacunTurkiye nin dogu illerinde yaygin olan lahmacun 1960 lardan sonra tum ulkeye yayilmistir Malzemeler yoreye gore ya da mevsime gore degisiklikler gosterebilmektedir Mesela biber salcasi fistik yesil biber gibi malzemeler eklenebilir Lahmacun Sanliurfa da soganli Gaziantep te sarimsakli Adiyaman ve Kahramanmaras ta ise hem sarimsak hem de soganli olarak yapilmaktadir Kahramanmaras Gaziantep ve Sanliurfa da lahmacun ile beraber kozlenmis patlican da sikca tuketilmektedir Tarsus Findik Lahmacunu Tarsus Findik Lahmacunu Turk Patent ve Marka Kurumu tarafindan tescillenmis ve cografi isaret almistir Urfa Sanliurfa Lahmacunu Kiymali Ekmegi Lahmacunun icerisine koyulan malzemelerden Sanliurfa Biberi Isot frenksuyu yani domates salcasi damlarda kurutulur her evin esrafinca uretilirdir Gunumuzde Urfa Lahmacunu ev disinda da yapilan lokantalarda tuketilen geleneksel bir yemektir 1960 lardan sonra Urfa Lahmacunu nun unu Guneydogu Anadolu Bolgesinden tum Turkiye ye yayilmistir Sarimsak kullanilan Antep Lahmacunu ndan en temel farki iceriginde sogan kullanilmasidir Urfa Lahmacunu nu diger lahmacunlardan ayiran en onemli ozelligi uretiminde kullanilan etin Sanliurfa da meralarda dogal ortamda yetistirilen Ivesi irki koyunun kuzusundan temin edilen et olmasidir Urfa Sanliurfa Lahmacunu Kiymali Ekmegi Turk Patent ve Marka Kurumu tarafindan tescillenmis ve cografi isaret almistir Sakarya Kabakli Lahmacun Kabakmacun Sakarya ilinde kabak ile yapilan lahmacun cesididir Ayrica bakinizLahmi alel acun MenakisGaleriWikimedia Commons ta Lahmacun ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Servise hazir lahmacun Lahmacun hazirlanirken Diyarbakir da yapilmis lahmacun Lahmacun ve limon Ev yapimi lahmacunKaynakca A delicious fresh experience try lahmacun Daily Sabah 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2020 a b Armenian Pizza Is the Comfort Food You Didn t Know You Were Missing Recipe Smithsonian Magazine 2 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2020 Turkish flatbread lahmacun just don t call it pizza South China Morning Post 4 Nisan 2015 4 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Mart 2020 a b Carol Helstosky 2008 Pizza A Global History Londra Reaktion Books ss 59 ISBN 978 1 86189 630 8 1 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Mart 2020 The Routledge Handbook of Mobilities Routledge Erisim tarihi 16 Ocak 2020 Arsivlenmis kopya PDF 19 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Aralik 2021 American Heritage Dictionary Houghton Mifflin Harcourt 22 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Ocak 2020 Marks Gil 1999 The World of Jewish Cooking New York Simon and Schuster s 37 ISBN 978 0 684 83559 4 Inside the Clay Oven The Charismatic World of Turkish Lahmacun Slurrp Ingilizce 5 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mayis 2024 Marks Gil 2 Eylul 1999 The World of Jewish Cooking Ingilizce Simon and Schuster ISBN 978 0 684 83559 4 5 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mayis 2024 5000 yillik gecmis Lahmacun Timeturk Haber Timeturk Haber HABER Gunun haberleri yorum spor ekonomi politika sanat sinema www timeturk com 10 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Aralik 2018 https www ci gov tr cografi isaretler detay 829 olu kirik baglanti https www ci gov tr cografi isaretler detay 38097 olu kirik baglanti Arsivlenmis kopya PDF 27 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Mart 2021 Sakarya Ili Gastronomik Unsurlarinin Cografi Isaret Kapsaminda Degerlendirilmesi Alanya Akademik Bakis Dergisi Yil 2020 C 4 S 3 ss 939 961 18 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2022