Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Halter, iki tarafında ağırlıklar olan bir demir çubuğun (barbell) koparma ve silkme hareketleri ile havaya kaldırılıp başının üstünde dirseklerini kırmadan tutarak yapılan bir spor dalıdır. Farklı ağırlık sınıfları () bulunuyor. Ayrıca bench press, deadlift, squat, powerlifting de halter ile ilgili dallardır.
Halter sporu müsabakaları koparma ve silkme olarak iki hareketten oluşur. Koparma'da sporcu halteri tek seferde kaldırır, hakem işaretine kadar başının üstünde dirseklerini kırmadan tutar. Silkme'de ise omuzları üzerinde ağırlığı kısa süre tartar ve daha sonra yukarı kaldırır. Halter de tekniğin yanı sıra özellikle hız, güç, koordinasyon ve hareketlilik başarıyı getirir. Olimpik halter bir kenar spor dalı olarak sınıflandırılabilse bile, kısa mesafe koşucuları ve gülle atıcıları gibi birçok yüksek performans sporcusu, hızlı güç yönleri sebebiyle antrenman programlarında buradaki egzersiz hareketlerini kullanmaktadırlar.
Tarihi
Halter, 19. Yüzyılın sonlarında bir spor dalı olarak ortaya çıkmıştır. 1880'den itibaren birçok şehirde ağır atletizm spor kulüpleri açılmaya başlanmıştır. Bunun üzerine 1891'de Alman Atletizm Spor Federasyonu (AASF) kurulmuştur. 1891'den beri Dünya şampiyonaları düzenlenmektedir. O zamanlar altı ulustan yedi katılımcı ile. 1896’dan beri halter, aralar olsa da Olimpiyat oyunlarının bir parçası. 1896 ve 1904 yıllarında tek ve çift kollu silkme hareketi programa dahildi fakat herhangi bir sıklet dağılımı olmadan. 1920'de tek kollu koparma hareketi ikisi hareket ile birlikte 5 farklı sıklet kategorisinden oluşan bir üçlü yarışa(müsabaka) tamamlamıştır. 1924 olimpiyatlarında bu çift kollu baskılama, koparma, silkmeden ve tek kollu koparma ve silkmeden oluşan beşli yarışla(müsabaka) değiştirilmiştir. 1928'den itibaren tek kollu disiplinler bırakılıp 1972'ye kadar koparma ve silkmeden oluşan çift kollu üçlü yarışmalar yapıldı fakat ulusal şampiyonalarda tek kollu disiplinlerde beşli yarışmalarda bu bir süre daha sürdürülmüştür. 2000 yılında Sidney de ilk kez kadınlarda halter olimpiyat programına dahil edilmiştir ve 1987'den bu yana kadınlar kategorisinde dünya şampiyonaları düzenlenmektedir.
Tek kollu koparma ve silkme
Tek kollu koparma ve silkme aslında çift kollu ile kıyaslandığında es değerdir. Tek kollu koparmada bar tek harekette başının üstüne kaldırılmalıdır tek kollu silkmede ise bar ilk önce omuza alınır ve ikinci hareketinde ise başının üzerine kaldırmalıdır. Baskılama ve üçlü yarış 1928 den 1972 Olimpiyat oyunlarına kadar atletler üçlü yarış adı verilen yarışmalarda karşılaşıyorlardı. Bu, bugün de olduğu gibi koparma, silkme dahil olmak üzere ayrıca bir de baskılamayı(pres) da içine alıyordu. Burada, kaldıran kişi ilk önce ağırlığı kavramalı ve sonrasında bacaklarından destek almadan kaldırmalıdır. Hakem kararları bacakların kırılma şeklinden dolayı genellikle tartışmalıydı. Normalde omuz ve kol gücünü denemek için düşünülen baskılama, zamanla bir savurma halini almıştır ve atlet ağırlığı kaldırırken ona hız kazandırmak için sırtını geriye doğru atar ve sonra üst vücudunu tekrar doğrultup normal pozisyona getirir. Yapılan bu açı değişikliği ile göğüs kaslarından güç kazanılıyordu ve bu şekilde daha fazla ağırlık kaldırılabiliyordu. Baskılamadaki rekorlar gitgide silkmedekilere yaklaşıyordu bu yüzden de bu iki disiplinden birisini gereksiz kılıyordu. Atletlerin baskılama sırasındaki geriye doğru aşırı derecede eğilmeleri sağlık açısından tehlikeli gözüküyordu ve bunun üzerine adaletli bir karar vermekte zorlanmalarına rağmen baskılamayı kaldırmışlardır.
Düello (ikili müsabaka)
Kopartma ve silkme disiplinlerinin şimdiki yarışmalarında ikili müsabaka(düello) şeklinde yapılmaktadır. Burada tekli disiplinler ve düellolar da değerlendirilip ikisinin puanları toplanmaktadır. Olimpiyat oyunlarında tekli disiplinler değerlendirilmemektedir.
Müsabaka akışı
Tartıdan sonra, büyük uluslararası müsabakalarda atletler iki disiplinde de hangi kilolarla müsabakalara katılacaklarını belirtmek zorundadırlar. Atletin, iki disiplinde de üç deneme hakkı vardır. Müsabaka koparmayla, atletin belirttiği en düşük ağırlık ile başlar. Ağırlığı bir dakika içerisinde kurallara uygun bir şekilde tek sefer kaldırma hakkı vardır. Deneme bar dizleri geçtiği anda başlanmış olarak sayılır. Atlet üç hakem tarafından izlenir, üçünün de görüşü alınır ve aralarında oylama yapılıp denemenin sayılıp sayılmayacağına karar verirler fakat bu hakem kararı daha sonrasında çok başlı bir jüri tarafından bozulabilir. Atlet ağırlığı kaldırmakta başarılı olursa ve daha fazla ağırlık istemezse diğer denemeye ağırlığı otomatik olarak en az(azami) 2 kilo daha arttırılır ama eğer denemesi başarısız olursa atlet ağırlığı tekrar kaldırmayı deneye bilir ya da ağırlığı arttıra da bilir. Bu taktiksel olarak birçok kez daha mantıklı olabilir. Atletin kaldırdığı ağırlıkların sırası yazdırmış olduğu sıraya göre yapılmasından dolayı eğer iki ağırlığın arasında başka bir tane belirtilmemiş ise atlet iki kaldırışı art arda yapmak zorunda kalabilir. Bu durumda atletin normalde diğer ağırlığı kaldırmak için verilen süre bir dakika iken ikiye çıkarılır. Bütün halterciler koparmayı bitirdikten kısa bir aradan sonra aynı şema üzerinden ilerleyen silkmeye geçilir.
Koparma
Bar, haltercinin bacaklarının önünde yatay bir şekilde durur. Avuç içi ile tutulur, kollar gergin makaslama ya da çömelerek dik bir şekilde tek bir hamlede kaldırılır. Bar, durmaksızın vücut boyunca sürülerek kaldırılır. Deneme sırasında ayaklar hariç hiçbir vücut uzvu yere temas etmemelidir. Kaldırılan ağırlık, son pozisyonda hakemin bırak işaretini verene kadar bacaklar ve kollar gergin olup ayaklar da aynı hizada hareketsiz bir şekilde sabit tutulmalıdır. El bileğinin döndürülmesi ancak haltercinin barı, başının üstüne kaldırdıktan sonra gerçekleştirilebilir. Bir haltercinin makaslamada ya da çömelerek kalkması kendi takdirine kalmıştır. Hakem, barı bırak işaretini haltercinin vücudu hareketsiz konuma geçince verir. Silkme Silkme, Almanca kurallarına göre resmi olarak ‘’ clean and jerk’’ İngilizce kullanımından gelen şiddetli(temiz) ve ani çekiş(silkme) kullanılmaktadır. Silkme, iki aşamadan oluşmaktadır birincisi barı omuzlamak ikincisi barı yukarı doğru iterek ağırlığın altına girmek bu da silkmeyi koparmadan ayıran asıl özelliktir.
Omuzlamak
Bar, haltercinin ayakları önünde yatay bir şekilde durur. Avuç içi ile tutulur, makaslama ya da çömelerek tek bir hamlede yerden omuzlara kaldırılır. Bar, son pozisyona girmeden önce göğüsse değmeden önce ya köprücük kemiği üzerinde ya da tam anlamıyla bükülmüş olan kolların üzerinde dinlendirilir. Bu pozisyonda halterci nasıl davranacağı kendi takdirine kalmıştır. Dirsekler, çömelmede iken hiçbir şekilde baldırlara değmemelidir yoksa deneme geçersiz sayılır.
İteleme
Bükülmüş ve gergin bacaklar ve kollar ile barı vertikal bir şekilde tamamıyla uzatılmış kollar ile kaldırılır(durmaksızın yukarı kaldırılır) sonrasında asıl pozisyon alınır kollar ve bacaklar gergindir, hakemin, barı bırak işaretini verene kadar bekler. İşaret, halterci tamamıyla hareketsiz konuma geçince verilir. İteleme, den önce bar hareketsiz olmalıdır ‘’sallamak’’ denemeyi başarısız kılar. Bir de iteleme de tek bir seferde tek bir harekette kaldırılmalıdır. Sonrasında yeniden itelerseniz(baskılarsanız), deneme yine başarısız sayılır.
Rekorlar
Belirli bir sıklette rekor sahibi olanlar, o sıklette ilk en yüksek ağırlığı kaldıran kişidir. Daha sonrasında daha az kiloda olan birisi müsabakada aynı ağırlığı kaldırınca normalde rekor ona geçmeli çünkü kilosu daha az fakat geçmemektedir. Rekorlar o kulüplerin (federasyonun) onayını almak zorundadırlar.
Değerlendirme
Sıkletlere göre
Tekli şampiyonalarda, dünya şampiyonası ve olimpiyat oyunlarında olduğu gibi atletler sıkletlere ayrılırlar. Bir sıklette en yüksek ağırlığı kaldıran kişi kazanır fakat her disiplin denemesinde sadece kaldırılan ve başarılı olunan en yüksek ağırlık sayılmaktadır. İkili müsabakalarda her tekli disiplinde en yüksek kaldırılan ağırlık değerlendirilmektedir. Bir disiplindeki üç deneme hakkı da geçersiz sayılmış ise ikili müsabaka değerlendirmesinden puan getiremez. Eğer birden fazla atlet aynı maksimum ağırlığı kaldırmışlarsa, aralarında en hafif olan atlet kazanır. Olimpiyat oyunlarında sıralamalar sadece ikili mücadele değerlendirmesinde yapılmaktadır.
Göreceli puanlara göre
Alt liglerde ve daha küçük müsabakalarda tüm sıkletler tam anlamıyla doldurulamadığından göreceli puanlamayla farklı sıkletlerdeki atletler ve erkekler ile kadınlar arasındaki karşılaştırma yapılabilmiş. Bu puanlama sayesinde takım karşılaşmaları yapılabiliyor. Böylece her atlet, cinsiyete ve kiloya bakılarak özel göreceli puanlar müsabakalardan sonra tekli başarılarından eksiltilir sonra bu puanlar toplanır. Göreceli puanlama uluslararası belirlenmemiştir, yukarıda yazanlar Almanya için geçerlidir.
- Örnek 1
100 kilo ağırlığındaki bir erkek halterci 135 kg koparır ve 165 kg silkme. Göreceli puanlama tabelasına göre kendisinden eksiltilecek olan 97,5’tir. Yani (135 kg – 97,5) + (165 kg – 97,5) = 105 göreceli puan aldı.
- Örnek 2
50 kilodaki bir kadın halterci 16,0'lık göreceli puanlamasında örneğin 62 kg koparma ve 75 kg silkmeli ki aynı (62 kg-16,0)+(75 kg-16,0)=105) göreceli puana gelebilsin.
Sinclair puanlamasına göre
Göreceli puanlamanın sıklet karşılaştırması yapılmayan ve kadın erkekler için ayrı ayrı olan değişik bir şeklini Kanadalı Roy Sinclair geliştirmiştir. Burada IWF ‘’ sinclair-katsayıları’’ denilen her olimpik yılın baharında dünya rekorları göze alınarak altı basamaklı ondalık işaretten sonra her sıklette ayrı ayrı istatistik değerlendirme yapılır. Bu da gelecekteki dört takvim yılı için geçerlidir. Göreceli değerlendirmeye nazaran Sinclair değerlendirmesi prensip olarak her zaman pozitif bir puanlama çıkartır. Böylece daha güçsüz halterciler için motive edicidir.
- Örnek 3
80 kiloluk bir halterci bir ikili müsabakada, koparmada 90 kilo ve silkmede 110 kilo yani toplamda 200 kiloluk bir performans gösterir. Kendisi için geçerli olan Sinclair-katsayısı 1,224433(2004’e göre, 2005’ten 2008’e kadar geçerli) buradan da şu puanlama ortaya çıkar: (90 kg*1,224433)+(110 kg*1,224433)=244,89 Sinclair puanı (virgülden sonraki iki basamak üzerinden yuvarlanmıştır). IWF tarafından açıklanmış olan ve erkekler için 2005’ten 2008’e kadar geçerli olan Sinclair-Katsayısı 32,0 kiloda 2,747263 ile başlar ve 167,9 kiloda 1,000000 da biter. Kadınlardaki değerler 28,0 kiloda 2,827345 ve 107,8 kiloda 1,0000000 arasındadır. BVDG tarafından açıklanmış olan değerler; erkeklerde sadece 157,9 kiloda 1,001438’e ve kadınlarda ise sadece 97,9 kiloda 1,005363’e kadar uzanmaktadır. 2009 dan 2012 ye kadar şu şekilde değişecektir: erkeklerde 32,0 kilo için 2,656480 den ve 173,8 kilo için 1,0000000’e kadar, kadınlarda ise 28,0 kilo için 2,806797 den 125,4 kilo için 1,0000000’e kadardır yani kadınlar sıkletleri bayağı bir artırılmıştır.
- Varyantlar
Avusturya’da takım karşılaşmalarında Sinclair puanlama üzerinden hesaplanmaktadır. Erkekler ile birlikte aynı takımda başlayan kadınlar, aynı şekilde erkeklerin Sinclair puanlaması üzerinden değerlendirilmektedir fakat ayrıca 0,4 sinclair-katsayısı bonus kazanırlar. Sinclaire-Malone-Meltzer’e göre Yaşın getirdiği verim kapasitesini göz önünde bulunduran, Sinclaire değerlendirmesinin bir gelişmiş şeklidir. 30 yaşına kadar yaş tazminatı(ödülü) yoktur. Erkek ve kadın için aynı standartta olan bu tazminat(ödül) 31 yaşında 1,014 katsayısı ile başlar ve 90 yaşında 3,571 katsayısı ile biter bu tazminat(ödül). Bugünkü katsayılar Malone ve Amerikalı fizikçi David Meltzer’e dayanmaktadır. Tabela, takvim yılındaki yaş ile ilişkilendirmektedir. Takvim yılında 45 yaşında olan bir halterciye, gerçek doğum gününden öncesinde hatta sonrasında da tam olarak 45 yaşındaki birisi gibi davranılır.
- Örnek 4
Örnek 3’teki halterci, 40 yaşında kabul edersek yaş-katsayısı 1,136 anlamına gelmektedir. (90 kg*1,224433*1,136)+(110 kg*1,224433*1,136)=278,19 puan (virgülden sonraki iki basamak yuvarlanmıştır)
Sıkletler
Tartılmalar, müsabakadan bir veya iki saat öncesinden ayarlı tartılarda yapılmaktadır. Güncel olarak(Aralık 2008’e göre) şu sıkletler halterde geçerlidir:
| Erkekler | 56 kg | 62 kg | 69 kg | 77 kg | 85 kg | 94 kg | 105 kg | 105+ kg |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kadınlar | 48 kg | 53 kg | 58 kg | 63 kg | 69 kg | 75 kg | 90 kg | 90+ kg |
Sıkletlerin geliştirilmesi
Erkeklerin sıkletleri, halter tarihi boyunca sürekli olarak sistem ve yapı olarak değiştirilmiştir. Son olarak sıkletler, 1998’de Sydney olimpiyat oyunlarında kadın haltercileri de programa dahil edebilmek için değiştirilmiştir. Erkekler Sıklet değişimi genellikle mevsimsel olarak değişim göstermektedir. 12. Haziran 1905'te ilk kategoriyi istisnalar oluşturmaktadır ve 1913’te ise adaptasyon. 1977 de sıkletlerin isimleri resmi olarak açıklanmıştır. İsimlerin hala sıkça kullanması sebebiyle, burada isimler kategorisine göre sınıflandırılmıştır.
| Ad | 1905–1913 | 1913–1946 | 1947–1950 | 1951–1968 | 1969–1976 | 1977–1992 | 1993–1997 | 1998– |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Sineksıklet | – | – | – | – | 52 kg | 52 kg | 54 kg | – |
| Horozsıklet | – | – | 56 kg | 56 kg | 56 kg | 56 kg | 59 kg | 56 kg |
| Tüysıklet | – | 60 kg | 60 kg | 60 kg | 60 kg | 60 kg | 64 kg | 62 kg |
| Hafifsıklet | 70 kg | 67,5 kg | 67,5 kg | 67,5 kg | 67,5 kg | 67,5 kg | 70 kg | 69 kg |
| Ortasıklet | 80 kg | 75 kg | 75 kg | 75 kg | 75 kg | 75 kg | 76 kg | 77 kg |
| Yarı ağırsıklet | – | 82,5 kg | 82,5 kg | 82,5 kg | 82,5 kg | 82,5 kg | 83 kg | 85 kg |
| Orta ağırsıklet | – | – | – | 90 kg | 90 kg | 90 kg | 91 kg | 94 kg |
| Ağırsıklet | 80+ kg | 82,5+ kg | 82,5+ kg | 90+ kg | 110 kg | 100 kg | 99 kg | 105 kg |
| 2. Ağırsıklet | – | – | – | – | – | 110 kg | 108 kg | – |
| Süper Ağırsıklet | – | – | – | – | 110+ kg | 110+ kg | 108+ kg | 105+ kg |
Kadınlar
Kadın halterin tanınması IWF tarafından 20 Ekim 1983'te gerçekleşmiştir.
| 1983–1992 | 44 kg | 48 kg | 52 kg | 56 kg | 60 kg | 67,5 kg | 75 kg | 82,5 kg | 82,5+ kg |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1993–1997 | 46 kg | 50 kg | 54 kg | 59 kg | 64 kg | 70 kg | 76 kg | 83 kg | 83+ kg |
| 1998– | 48 kg | 53 kg | 58 kg | 63 kg | 69 kg | 75 kg | 75+ kg | – | – |
Donanım
Platform ve bar
Denemeler 4 çarpı 4'lük platformlar üzerinde gerçekleşmektedir. Deneme sırasında platformun dışına çıkılırsa bu deneme geçersiz sayılacaktır. Barın kendisi erkeklerde 20 kilodur. Uzunluğu 2,20 m ve 28 cm'lik çapı vardır ayrıca disk alan kısmın mesafesi ise 1,31 m dir. Kadınlarda ise bar 15 kilodur. Uzunluğu 2,01 m ve çapı 25 cm'dir. Gençler ve çocuklar için ayrıca barlar vardır. Disklerin ölçüleri şunlardır: -Kırmızı: Büyük 25 kg, küçük 2,5 kg -Mavi: Büyük 20 kg, küçük 2 kg -Sarı: Büyük 15 kg, küçük 1,5 kg -Yeşil: Büyük 10 kg, küçük 1 kg -Beyaz: Büyük 5 kg, küçük 0,5 kg
Kıyafet ve ayakkabı
Güreşçilerde olduğu gibi yakasız halterci trikosu giymek zorunluluktur. Ayrıca halterciye özel yapılmış kalın tabanlı ve biraz yükseltilmiş ayakkabı giyerler. Ayakkabıların platformda kaymaması için tabanlarına reçine sürerler. Bir de beli sabitleyici bel kemeri kullanırlar.
Kaynakça
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Halter ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- "Polska Sztanga" - Polish and World Weightlifting21 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- International Weightlifting Federation29 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Database IWRP31 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Halter iki tarafinda agirliklar olan bir demir cubugun barbell koparma ve silkme hareketleri ile havaya kaldirilip basinin ustunde dirseklerini kirmadan tutarak yapilan bir spor dalidir Farkli agirlik siniflari bulunuyor Ayrica bench press deadlift squat powerlifting de halter ile ilgili dallardir Halter yapan bir sporcu Halter sporu musabakalari koparma ve silkme olarak iki hareketten olusur Koparma da sporcu halteri tek seferde kaldirir hakem isaretine kadar basinin ustunde dirseklerini kirmadan tutar Silkme de ise omuzlari uzerinde agirligi kisa sure tartar ve daha sonra yukari kaldirir Halter de teknigin yani sira ozellikle hiz guc koordinasyon ve hareketlilik basariyi getirir Olimpik halter bir kenar spor dali olarak siniflandirilabilse bile kisa mesafe kosuculari ve gulle aticilari gibi bircok yuksek performans sporcusu hizli guc yonleri sebebiyle antrenman programlarinda buradaki egzersiz hareketlerini kullanmaktadirlar TarihiHalter 19 Yuzyilin sonlarinda bir spor dali olarak ortaya cikmistir 1880 den itibaren bircok sehirde agir atletizm spor kulupleri acilmaya baslanmistir Bunun uzerine 1891 de Alman Atletizm Spor Federasyonu AASF kurulmustur 1891 den beri Dunya sampiyonalari duzenlenmektedir O zamanlar alti ulustan yedi katilimci ile 1896 dan beri halter aralar olsa da Olimpiyat oyunlarinin bir parcasi 1896 ve 1904 yillarinda tek ve cift kollu silkme hareketi programa dahildi fakat herhangi bir siklet dagilimi olmadan 1920 de tek kollu koparma hareketi ikisi hareket ile birlikte 5 farkli siklet kategorisinden olusan bir uclu yarisa musabaka tamamlamistir 1924 olimpiyatlarinda bu cift kollu baskilama koparma silkmeden ve tek kollu koparma ve silkmeden olusan besli yarisla musabaka degistirilmistir 1928 den itibaren tek kollu disiplinler birakilip 1972 ye kadar koparma ve silkmeden olusan cift kollu uclu yarismalar yapildi fakat ulusal sampiyonalarda tek kollu disiplinlerde besli yarismalarda bu bir sure daha surdurulmustur 2000 yilinda Sidney de ilk kez kadinlarda halter olimpiyat programina dahil edilmistir ve 1987 den bu yana kadinlar kategorisinde dunya sampiyonalari duzenlenmektedir Tek kollu koparma ve silkmeTek kollu koparma ve silkme aslinda cift kollu ile kiyaslandiginda es degerdir Tek kollu koparmada bar tek harekette basinin ustune kaldirilmalidir tek kollu silkmede ise bar ilk once omuza alinir ve ikinci hareketinde ise basinin uzerine kaldirmalidir Baskilama ve uclu yaris 1928 den 1972 Olimpiyat oyunlarina kadar atletler uclu yaris adi verilen yarismalarda karsilasiyorlardi Bu bugun de oldugu gibi koparma silkme dahil olmak uzere ayrica bir de baskilamayi pres da icine aliyordu Burada kaldiran kisi ilk once agirligi kavramali ve sonrasinda bacaklarindan destek almadan kaldirmalidir Hakem kararlari bacaklarin kirilma seklinden dolayi genellikle tartismaliydi Normalde omuz ve kol gucunu denemek icin dusunulen baskilama zamanla bir savurma halini almistir ve atlet agirligi kaldirirken ona hiz kazandirmak icin sirtini geriye dogru atar ve sonra ust vucudunu tekrar dogrultup normal pozisyona getirir Yapilan bu aci degisikligi ile gogus kaslarindan guc kazaniliyordu ve bu sekilde daha fazla agirlik kaldirilabiliyordu Baskilamadaki rekorlar gitgide silkmedekilere yaklasiyordu bu yuzden de bu iki disiplinden birisini gereksiz kiliyordu Atletlerin baskilama sirasindaki geriye dogru asiri derecede egilmeleri saglik acisindan tehlikeli gozukuyordu ve bunun uzerine adaletli bir karar vermekte zorlanmalarina ragmen baskilamayi kaldirmislardir Duello ikili musabaka Kopartma ve silkme disiplinlerinin simdiki yarismalarinda ikili musabaka duello seklinde yapilmaktadir Burada tekli disiplinler ve duellolar da degerlendirilip ikisinin puanlari toplanmaktadir Olimpiyat oyunlarinda tekli disiplinler degerlendirilmemektedir Musabaka akisi Tartidan sonra buyuk uluslararasi musabakalarda atletler iki disiplinde de hangi kilolarla musabakalara katilacaklarini belirtmek zorundadirlar Atletin iki disiplinde de uc deneme hakki vardir Musabaka koparmayla atletin belirttigi en dusuk agirlik ile baslar Agirligi bir dakika icerisinde kurallara uygun bir sekilde tek sefer kaldirma hakki vardir Deneme bar dizleri gectigi anda baslanmis olarak sayilir Atlet uc hakem tarafindan izlenir ucunun de gorusu alinir ve aralarinda oylama yapilip denemenin sayilip sayilmayacagina karar verirler fakat bu hakem karari daha sonrasinda cok basli bir juri tarafindan bozulabilir Atlet agirligi kaldirmakta basarili olursa ve daha fazla agirlik istemezse diger denemeye agirligi otomatik olarak en az azami 2 kilo daha arttirilir ama eger denemesi basarisiz olursa atlet agirligi tekrar kaldirmayi deneye bilir ya da agirligi arttira da bilir Bu taktiksel olarak bircok kez daha mantikli olabilir Atletin kaldirdigi agirliklarin sirasi yazdirmis oldugu siraya gore yapilmasindan dolayi eger iki agirligin arasinda baska bir tane belirtilmemis ise atlet iki kaldirisi art arda yapmak zorunda kalabilir Bu durumda atletin normalde diger agirligi kaldirmak icin verilen sure bir dakika iken ikiye cikarilir Butun halterciler koparmayi bitirdikten kisa bir aradan sonra ayni sema uzerinden ilerleyen silkmeye gecilir Koparma Bar haltercinin bacaklarinin onunde yatay bir sekilde durur Avuc ici ile tutulur kollar gergin makaslama ya da comelerek dik bir sekilde tek bir hamlede kaldirilir Bar durmaksizin vucut boyunca surulerek kaldirilir Deneme sirasinda ayaklar haric hicbir vucut uzvu yere temas etmemelidir Kaldirilan agirlik son pozisyonda hakemin birak isaretini verene kadar bacaklar ve kollar gergin olup ayaklar da ayni hizada hareketsiz bir sekilde sabit tutulmalidir El bileginin dondurulmesi ancak haltercinin bari basinin ustune kaldirdiktan sonra gerceklestirilebilir Bir haltercinin makaslamada ya da comelerek kalkmasi kendi takdirine kalmistir Hakem bari birak isaretini haltercinin vucudu hareketsiz konuma gecince verir Silkme Silkme Almanca kurallarina gore resmi olarak clean and jerk Ingilizce kullanimindan gelen siddetli temiz ve ani cekis silkme kullanilmaktadir Silkme iki asamadan olusmaktadir birincisi bari omuzlamak ikincisi bari yukari dogru iterek agirligin altina girmek bu da silkmeyi koparmadan ayiran asil ozelliktir Omuzlamak Bar haltercinin ayaklari onunde yatay bir sekilde durur Avuc ici ile tutulur makaslama ya da comelerek tek bir hamlede yerden omuzlara kaldirilir Bar son pozisyona girmeden once gogusse degmeden once ya koprucuk kemigi uzerinde ya da tam anlamiyla bukulmus olan kollarin uzerinde dinlendirilir Bu pozisyonda halterci nasil davranacagi kendi takdirine kalmistir Dirsekler comelmede iken hicbir sekilde baldirlara degmemelidir yoksa deneme gecersiz sayilir Iteleme Bukulmus ve gergin bacaklar ve kollar ile bari vertikal bir sekilde tamamiyla uzatilmis kollar ile kaldirilir durmaksizin yukari kaldirilir sonrasinda asil pozisyon alinir kollar ve bacaklar gergindir hakemin bari birak isaretini verene kadar bekler Isaret halterci tamamiyla hareketsiz konuma gecince verilir Iteleme den once bar hareketsiz olmalidir sallamak denemeyi basarisiz kilar Bir de iteleme de tek bir seferde tek bir harekette kaldirilmalidir Sonrasinda yeniden itelerseniz baskilarsaniz deneme yine basarisiz sayilir RekorlarBelirli bir siklette rekor sahibi olanlar o siklette ilk en yuksek agirligi kaldiran kisidir Daha sonrasinda daha az kiloda olan birisi musabakada ayni agirligi kaldirinca normalde rekor ona gecmeli cunku kilosu daha az fakat gecmemektedir Rekorlar o kuluplerin federasyonun onayini almak zorundadirlar DegerlendirmeSikletlere gore Tekli sampiyonalarda dunya sampiyonasi ve olimpiyat oyunlarinda oldugu gibi atletler sikletlere ayrilirlar Bir siklette en yuksek agirligi kaldiran kisi kazanir fakat her disiplin denemesinde sadece kaldirilan ve basarili olunan en yuksek agirlik sayilmaktadir Ikili musabakalarda her tekli disiplinde en yuksek kaldirilan agirlik degerlendirilmektedir Bir disiplindeki uc deneme hakki da gecersiz sayilmis ise ikili musabaka degerlendirmesinden puan getiremez Eger birden fazla atlet ayni maksimum agirligi kaldirmislarsa aralarinda en hafif olan atlet kazanir Olimpiyat oyunlarinda siralamalar sadece ikili mucadele degerlendirmesinde yapilmaktadir Goreceli puanlara gore Alt liglerde ve daha kucuk musabakalarda tum sikletler tam anlamiyla doldurulamadigindan goreceli puanlamayla farkli sikletlerdeki atletler ve erkekler ile kadinlar arasindaki karsilastirma yapilabilmis Bu puanlama sayesinde takim karsilasmalari yapilabiliyor Boylece her atlet cinsiyete ve kiloya bakilarak ozel goreceli puanlar musabakalardan sonra tekli basarilarindan eksiltilir sonra bu puanlar toplanir Goreceli puanlama uluslararasi belirlenmemistir yukarida yazanlar Almanya icin gecerlidir Ornek 1 100 kilo agirligindaki bir erkek halterci 135 kg koparir ve 165 kg silkme Goreceli puanlama tabelasina gore kendisinden eksiltilecek olan 97 5 tir Yani 135 kg 97 5 165 kg 97 5 105 goreceli puan aldi Ornek 2 50 kilodaki bir kadin halterci 16 0 lik goreceli puanlamasinda ornegin 62 kg koparma ve 75 kg silkmeli ki ayni 62 kg 16 0 75 kg 16 0 105 goreceli puana gelebilsin Sinclair puanlamasina gore Goreceli puanlamanin siklet karsilastirmasi yapilmayan ve kadin erkekler icin ayri ayri olan degisik bir seklini Kanadali Roy Sinclair gelistirmistir Burada IWF sinclair katsayilari denilen her olimpik yilin baharinda dunya rekorlari goze alinarak alti basamakli ondalik isaretten sonra her siklette ayri ayri istatistik degerlendirme yapilir Bu da gelecekteki dort takvim yili icin gecerlidir Goreceli degerlendirmeye nazaran Sinclair degerlendirmesi prensip olarak her zaman pozitif bir puanlama cikartir Boylece daha gucsuz halterciler icin motive edicidir Ornek 3 80 kiloluk bir halterci bir ikili musabakada koparmada 90 kilo ve silkmede 110 kilo yani toplamda 200 kiloluk bir performans gosterir Kendisi icin gecerli olan Sinclair katsayisi 1 224433 2004 e gore 2005 ten 2008 e kadar gecerli buradan da su puanlama ortaya cikar 90 kg 1 224433 110 kg 1 224433 244 89 Sinclair puani virgulden sonraki iki basamak uzerinden yuvarlanmistir IWF tarafindan aciklanmis olan ve erkekler icin 2005 ten 2008 e kadar gecerli olan Sinclair Katsayisi 32 0 kiloda 2 747263 ile baslar ve 167 9 kiloda 1 000000 da biter Kadinlardaki degerler 28 0 kiloda 2 827345 ve 107 8 kiloda 1 0000000 arasindadir BVDG tarafindan aciklanmis olan degerler erkeklerde sadece 157 9 kiloda 1 001438 e ve kadinlarda ise sadece 97 9 kiloda 1 005363 e kadar uzanmaktadir 2009 dan 2012 ye kadar su sekilde degisecektir erkeklerde 32 0 kilo icin 2 656480 den ve 173 8 kilo icin 1 0000000 e kadar kadinlarda ise 28 0 kilo icin 2 806797 den 125 4 kilo icin 1 0000000 e kadardir yani kadinlar sikletleri bayagi bir artirilmistir Varyantlar Avusturya da takim karsilasmalarinda Sinclair puanlama uzerinden hesaplanmaktadir Erkekler ile birlikte ayni takimda baslayan kadinlar ayni sekilde erkeklerin Sinclair puanlamasi uzerinden degerlendirilmektedir fakat ayrica 0 4 sinclair katsayisi bonus kazanirlar Sinclaire Malone Meltzer e gore Yasin getirdigi verim kapasitesini goz onunde bulunduran Sinclaire degerlendirmesinin bir gelismis seklidir 30 yasina kadar yas tazminati odulu yoktur Erkek ve kadin icin ayni standartta olan bu tazminat odul 31 yasinda 1 014 katsayisi ile baslar ve 90 yasinda 3 571 katsayisi ile biter bu tazminat odul Bugunku katsayilar Malone ve Amerikali fizikci David Meltzer e dayanmaktadir Tabela takvim yilindaki yas ile iliskilendirmektedir Takvim yilinda 45 yasinda olan bir halterciye gercek dogum gununden oncesinde hatta sonrasinda da tam olarak 45 yasindaki birisi gibi davranilir Ornek 4 Ornek 3 teki halterci 40 yasinda kabul edersek yas katsayisi 1 136 anlamina gelmektedir 90 kg 1 224433 1 136 110 kg 1 224433 1 136 278 19 puan virgulden sonraki iki basamak yuvarlanmistir SikletlerTartilmalar musabakadan bir veya iki saat oncesinden ayarli tartilarda yapilmaktadir Guncel olarak Aralik 2008 e gore su sikletler halterde gecerlidir Erkekler 56 kg 62 kg 69 kg 77 kg 85 kg 94 kg 105 kg 105 kgKadinlar 48 kg 53 kg 58 kg 63 kg 69 kg 75 kg 90 kg 90 kgSikletlerin gelistirilmesi Erkeklerin sikletleri halter tarihi boyunca surekli olarak sistem ve yapi olarak degistirilmistir Son olarak sikletler 1998 de Sydney olimpiyat oyunlarinda kadin haltercileri de programa dahil edebilmek icin degistirilmistir Erkekler Siklet degisimi genellikle mevsimsel olarak degisim gostermektedir 12 Haziran 1905 te ilk kategoriyi istisnalar olusturmaktadir ve 1913 te ise adaptasyon 1977 de sikletlerin isimleri resmi olarak aciklanmistir Isimlerin hala sikca kullanmasi sebebiyle burada isimler kategorisine gore siniflandirilmistir Ad 1905 1913 1913 1946 1947 1950 1951 1968 1969 1976 1977 1992 1993 1997 1998 Sineksiklet 52 kg 52 kg 54 kg Horozsiklet 56 kg 56 kg 56 kg 56 kg 59 kg 56 kgTuysiklet 60 kg 60 kg 60 kg 60 kg 60 kg 64 kg 62 kgHafifsiklet 70 kg 67 5 kg 67 5 kg 67 5 kg 67 5 kg 67 5 kg 70 kg 69 kgOrtasiklet 80 kg 75 kg 75 kg 75 kg 75 kg 75 kg 76 kg 77 kgYari agirsiklet 82 5 kg 82 5 kg 82 5 kg 82 5 kg 82 5 kg 83 kg 85 kgOrta agirsiklet 90 kg 90 kg 90 kg 91 kg 94 kgAgirsiklet 80 kg 82 5 kg 82 5 kg 90 kg 110 kg 100 kg 99 kg 105 kg2 Agirsiklet 110 kg 108 kg Super Agirsiklet 110 kg 110 kg 108 kg 105 kgKadinlarKadin halterin taninmasi IWF tarafindan 20 Ekim 1983 te gerceklesmistir 1983 1992 44 kg 48 kg 52 kg 56 kg 60 kg 67 5 kg 75 kg 82 5 kg 82 5 kg1993 1997 46 kg 50 kg 54 kg 59 kg 64 kg 70 kg 76 kg 83 kg 83 kg1998 48 kg 53 kg 58 kg 63 kg 69 kg 75 kg 75 kg DonanimPlatform ve bar Denemeler 4 carpi 4 luk platformlar uzerinde gerceklesmektedir Deneme sirasinda platformun disina cikilirsa bu deneme gecersiz sayilacaktir Barin kendisi erkeklerde 20 kilodur Uzunlugu 2 20 m ve 28 cm lik capi vardir ayrica disk alan kismin mesafesi ise 1 31 m dir Kadinlarda ise bar 15 kilodur Uzunlugu 2 01 m ve capi 25 cm dir Gencler ve cocuklar icin ayrica barlar vardir Disklerin olculeri sunlardir Kirmizi Buyuk 25 kg kucuk 2 5 kg Mavi Buyuk 20 kg kucuk 2 kg Sari Buyuk 15 kg kucuk 1 5 kg Yesil Buyuk 10 kg kucuk 1 kg Beyaz Buyuk 5 kg kucuk 0 5 kg Kiyafet ve ayakkabi Gurescilerde oldugu gibi yakasiz halterci trikosu giymek zorunluluktur Ayrica halterciye ozel yapilmis kalin tabanli ve biraz yukseltilmis ayakkabi giyerler Ayakkabilarin platformda kaymamasi icin tabanlarina recine surerler Bir de beli sabitleyici bel kemeri kullanirlar Kaynakca Arsivlenmis kopya 7 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Eylul 2023 Arsivlenmis kopya 31 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Eylul 2023 Arsivlenmis kopya 16 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Eylul 2023 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Halter ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Polska Sztanga Polish and World Weightlifting21 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde International Weightlifting Federation29 Aralik 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Database IWRP31 Agustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ayrica bakinizYaz Olimpiyatlari nda halter Akdeniz Oyunlari nda halter Dunya Halter Sampiyonasi Avrupa Halter Sampiyonasi Uluslararasi Halter Federasyonu Halterde Olimpiyat madalyasi kazananlar listesi Halterde olimpiyat rekorlari listesi Halterde dunya rekorlari listesi