Amida Kuşatması, II. Şapur yönetimindeki Sasaniler 359 yılında Roma'nın Amida şehrini kuşattığında gerçekleşti.
Amida Kuşatması | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Pers-Roma savaşları (337-367) | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Roma İmparatorluğu | Sasani İmparatorluğu | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
(ölü) Sabinianus | |||||||||
Çatışan birlikler | |||||||||
(garnizon kuvveti) Superventores, Praeventores Comites Sagittarii (Household mounted archers) Magnentius'a sadık Galya lejyonları | Sasani ordusu Hunsular Segestani | ||||||||
Kayıplar | |||||||||
çoğu savunanlar, bazı şehir sakinleri, kırsalda şehre sığınmış bazı mülteciler | yaklaşık 30,000 ölü |
Yunan kökenli Antakyalı bir tarihçi olan Ammianus Marcellinus bu savaşta bir Roma ordusu subayıydı; Kuşatmayı eseri Res Gestae'de anlatmıştır.
Arka plan
Persler
II. Şapur, Sasani İmparatorluğu'nu kontrol altına aldığında, daha önce Roma İmparatorluğu tarafından kazanılan eski topraklarını tekrar kazanmaya çalıştı. Güneydeki Arapları ezdikten sonra, en önde gelenleri Hunsular olmak üzere göçebe kuvvetlerin üzerine doğuya doğru hareket etti. 353'ten 358'e uzun süren bir mücadeleden sonra Xionitler bir barış istemişlerdi ve kralları Grumbates, II. Shapur'u Romalılara karşı savaşta ona eşlik etti. 358'de Romalılar, Şapur'u Mezopotamya'ya saldırmaktan caydıramadılar, bu nedenle Shapur ertesi yıl istila etmeye karar verdi. Şapur 359 yılında batı seferine başladı.
Romalılar
İmparator II. Constantius, 'un sadakatinden şüphelenmeye başlamıştı. Sonuç olarak, ona Doğu'daki Roma güçlerinin komutasını vermedi ve bunun yerine Sabinianus'a verdi. Pers istilasının haberi yayılırken, bölgenin sivil nüfusda panik başladı:
“ | "Ülkenin halkını [çiftçileri] aileleri ve tüm besi hayvanları emniyetli yerlere taşımaları için emir vermek üzere, eyalet valisi olan Efronius ve Mezopotamya generali Cassian tek seferlik gönderildi. Tahkimat zayıf olduğu için ve düşmana bir yem kaynağı kullandırmamak için tüm ülkeyi ateşe vermek (bkz. Yakıp yıkma taktiği) üzere Carrhae hemen boşaltıldı." | ” |
— Res Gestae, 18.7 |
Takip eden panikte, birkaç Roma lejyonu, Amida'ya doğru Pers ilerleyişi düzensizce kaçtı. Bunlara Legio XXX Ulpia Victrix ve Legio X Fretensis dahildir.
Kuşatmanın ön hazırlıkları
Görünen o ki, Sasani planı Nisibis gibi zorlu kaleleri atlamak ve ardından Suriye'ye doğru ilerlemekti. Güçleri Amida'ya yaklaştığında, Sasaniler şehre saldırmaya teşvik edildi. Bu, Amida'nın savunmalarını kontrol ederken, oğlu şehrin garnizonunun attığı bir okla vurularak öldürülmesi ile ortaya çıktı. Ammianus, oğlunun ölümüyle öfkelenen Grumbates'in Romalılardan intikam almak isteğini şöyle anlatıyor: Ölümü Troya'daki Patroklos'unkiyle karşılaştırıyordu. Sasaniler, kuşatma kuleleri ile saldırıya başladı ve şehri aceleyle almaya çalıştı; ancak büyük bir başarısızlıkla sonuçlandı. Hızlı bir zafer elde edilemeyen Şapur, müttefiki yatıştırmak için Amida'yı ele geçirmeyi taahhüt etmek zorunda kaldı.
Kuşatma
Ammianus Marcellinus göre:
“ | kıymetli taşlarla donatılmış altın rengi bir koç başı görüntüsü olan taç giymiş ve saldırı aleti üzerine monte edilen ve başkalarını aşan kralın kendisi [II. Şapur], çeşitli ulusların en üst rütbelilerinden seçilmiş maiyeti ile tüm ordunun önünde yürüdü. Ancak Antoninus'un tavsiyesi üzerine başka yerlere gitmek için acele içinde olduğu için duvarda ki savunucular ile müzakerenin etkisini sadece deneyeceği açıktı. | ” |
Sonuç
Şehri ele geçirdikten sonra garnizon ve sakinleri kılıçtan geçirildi. Persler, kuşatmada yaklaşık 30.000 asker kaybettiler, ancak II. Şapur daha ileriye gitti ve sonraki yıllarda ve diğer kaleleri ele geçirdi. 363'te İmparator Julianus güçlü bir ordu başında Tizpon'u almak için ilerledi, ancak çekilme sırasında savaşta öldürüldü. Halefi Jovianus barış antlaşması imzaladı. Dicle ve Nisibis ilçeleri (toplam beş Roma eyaleti) Perslere devredildi ve Romalılar artık Ermenistan'a müdahale etmeme sözü verdiler.
Kaynakça
- Özel
- ^ Ammianus Marcellinus (1982). Res Gestae. Cambridge, MA: Harvard University Press. ss. 18.8.2.
- ^ a b Ammianus Marcellinus. Res Gestae. ss. 19.9.9.
- ^ Ammianus Marcellinus (1982). Res Gestae. Cambridge, MA: Harvard University Press. ss. 16.9.4.
- ^ Ammianus Marcellinus (1982). Res Gestae. Cambridge MA: Harvard University Press. ss. 18.8.2.
- ^ Sassanian Iran- economy, society, arts and crafts, N.N.Chegini and A.V. Nikitin, History of Civilizations of Central Asia: The crossroads of civilizations, (UNESCO, 1996), 38.
- ^ a b Blockley, R. C. (Sonbahar 1988). "Ammianus Marcellinus on the Persian invasion of A.D. 359". Phoenix. 42 (3). ss. 244-260. doi:10.2307/1088346.
- ^ Ammianus Marcellinus. Res Gestae. ss. 19.1.7.
- ^ . 10 Mart 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2017.
- Genel
- Ammianus Marcellinus, Res Gestae (translated by J. C. Rolfe), Cambridge MA, 1982.
- Abd al-Husayn Zarrin’kub, Ruzgaran: tarikh-i Iran az aghz ta saqut saltnat Pahlvi, Sukhan, 1999.
Dış bağlantılar
- The Siege of Amida in 359 by Ammianus Marcellinus 16 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Amida Kusatmasi II Sapur yonetimindeki Sasaniler 359 yilinda Roma nin Amida sehrini kusattiginda gerceklesti Amida KusatmasiPers Roma savaslari 337 367 Tarih359BolgeAmida MezopotamyaSonucSasani zaferiCografi DegisikliklerSasaniler Amida yi ele gecirdi TaraflarRoma ImparatorluguSasani ImparatorluguKomutanlar ve liderler olu SabinianusCatisan birlikler garnizon kuvveti Superventores Praeventores Comites Sagittarii Household mounted archers Magnentius a sadik Galya lejyonlariSasani ordusu Hunsular SegestaniKayiplarcogu savunanlar bazi sehir sakinleri kirsalda sehre siginmis bazi multecileryaklasik 30 000 olu Yunan kokenli Antakyali bir tarihci olan Ammianus Marcellinus bu savasta bir Roma ordusu subayiydi Kusatmayi eseri Res Gestae de anlatmistir Arka planPersler II Sapur Sasani Imparatorlugu nu kontrol altina aldiginda daha once Roma Imparatorlugu tarafindan kazanilan eski topraklarini tekrar kazanmaya calisti Guneydeki Araplari ezdikten sonra en onde gelenleri Hunsular olmak uzere gocebe kuvvetlerin uzerine doguya dogru hareket etti 353 ten 358 e uzun suren bir mucadeleden sonra Xionitler bir baris istemislerdi ve krallari Grumbates II Shapur u Romalilara karsi savasta ona eslik etti 358 de Romalilar Sapur u Mezopotamya ya saldirmaktan caydiramadilar bu nedenle Shapur ertesi yil istila etmeye karar verdi Sapur 359 yilinda bati seferine basladi Romalilar Imparator II Constantius un sadakatinden suphelenmeye baslamisti Sonuc olarak ona Dogu daki Roma guclerinin komutasini vermedi ve bunun yerine Sabinianus a verdi Pers istilasinin haberi yayilirken bolgenin sivil nufusda panik basladi Ulkenin halkini ciftcileri aileleri ve tum besi hayvanlari emniyetli yerlere tasimalari icin emir vermek uzere eyalet valisi olan Efronius ve Mezopotamya generali Cassian tek seferlik gonderildi Tahkimat zayif oldugu icin ve dusmana bir yem kaynagi kullandirmamak icin tum ulkeyi atese vermek bkz Yakip yikma taktigi uzere Carrhae hemen bosaltildi Res Gestae 18 7 Takip eden panikte birkac Roma lejyonu Amida ya dogru Pers ilerleyisi duzensizce kacti Bunlara Legio XXX Ulpia Victrix ve Legio X Fretensis dahildir Kusatmanin on hazirliklariGorunen o ki Sasani plani Nisibis gibi zorlu kaleleri atlamak ve ardindan Suriye ye dogru ilerlemekti Gucleri Amida ya yaklastiginda Sasaniler sehre saldirmaya tesvik edildi Bu Amida nin savunmalarini kontrol ederken oglu sehrin garnizonunun attigi bir okla vurularak oldurulmesi ile ortaya cikti Ammianus oglunun olumuyle ofkelenen Grumbates in Romalilardan intikam almak istegini soyle anlatiyor Olumu Troya daki Patroklos unkiyle karsilastiriyordu Sasaniler kusatma kuleleri ile saldiriya basladi ve sehri aceleyle almaya calisti ancak buyuk bir basarisizlikla sonuclandi Hizli bir zafer elde edilemeyen Sapur muttefiki yatistirmak icin Amida yi ele gecirmeyi taahhut etmek zorunda kaldi KusatmaII Constantius tarafindan 359 yilindaki kusatmadan once insa ettirilen Amida duvarlari Ammianus Marcellinus gore kiymetli taslarla donatilmis altin rengi bir koc basi goruntusu olan tac giymis ve saldiri aleti uzerine monte edilen ve baskalarini asan kralin kendisi II Sapur cesitli uluslarin en ust rutbelilerinden secilmis maiyeti ile tum ordunun onunde yurudu Ancak Antoninus un tavsiyesi uzerine baska yerlere gitmek icin acele icinde oldugu icin duvarda ki savunucular ile muzakerenin etkisini sadece deneyecegi acikti SonucSehri ele gecirdikten sonra garnizon ve sakinleri kilictan gecirildi Persler kusatmada yaklasik 30 000 asker kaybettiler ancak II Sapur daha ileriye gitti ve sonraki yillarda ve diger kaleleri ele gecirdi 363 te Imparator Julianus guclu bir ordu basinda Tizpon u almak icin ilerledi ancak cekilme sirasinda savasta olduruldu Halefi Jovianus baris antlasmasi imzaladi Dicle ve Nisibis ilceleri toplam bes Roma eyaleti Perslere devredildi ve Romalilar artik Ermenistan a mudahale etmeme sozu verdiler KaynakcaOzel Ammianus Marcellinus 1982 Res Gestae Cambridge MA Harvard University Press ss 18 8 2 a b Ammianus Marcellinus Res Gestae ss 19 9 9 Ammianus Marcellinus 1982 Res Gestae Cambridge MA Harvard University Press ss 16 9 4 Ammianus Marcellinus 1982 Res Gestae Cambridge MA Harvard University Press ss 18 8 2 Sassanian Iran economy society arts and crafts N N Chegini and A V Nikitin History of Civilizations of Central Asia The crossroads of civilizations UNESCO 1996 38 a b Blockley R C Sonbahar 1988 Ammianus Marcellinus on the Persian invasion of A D 359 Phoenix 42 3 ss 244 260 doi 10 2307 1088346 Ammianus Marcellinus Res Gestae ss 19 1 7 10 Mart 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2017 GenelAmmianus Marcellinus Res Gestae translated by J C Rolfe Cambridge MA 1982 Abd al Husayn Zarrin kub Ruzgaran tarikh i Iran az aghz ta saqut saltnat Pahlvi Sukhan 1999 964 6961 11 8Dis baglantilarThe Siege of Amida in 359 by Ammianus Marcellinus 16 Kasim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde