Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yakıp yıkma taktiği, işgal eden düşman ordusuna karşı geri çekilen ordu tarafından kullanılan ve düşmana faydalı olabilecek her şeyin tahrip edilip kullanılamaz hale getirilmesine dayanan askerî taktiktir.
Başlarda işgalci düşman ordularına bırakılmaması için hasadın yakılması anlamına gelen terim, sonradan tüm altyapı, ulaşım, iletişim ve sanayi kuruluşlarının imha edilmesini içerecek şekilde genişlemiştir. Taktiği uygulayan ordu hem kendi topraklarında hem de yabancı topraklarda olabilir.
Taktiğin en önemli uygulamaları Napolyon Savaşları sırasında Rus İmparatorluğu’na saldıran Napolyon Bonapart’ın Rusya Seferinde Ruslar, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında Sakarya Meydan Muharebesinde Yunanlar tarafından TBMM Ordularına karşı ve II. Dünya Savaşı sırasında Sovyetler Birliği’ne Barbarossa Harekatı ile saldıran Nazi Almanyası saldırısı karşısında Kızıl Ordu tarafından yapılan uygulamalardır.
Özellikle sivillerin yaşadıkları bölgelerde tarlaların ve yiyecek kaynaklarının tahrip edilmesi 1977 Cenevre Sözleşmelerinde yasaklansa da taktik hala uygulanmaktadır. Yalnızca imzalayan ülkeler için bağlayıcı olan bu sözleşmeyi imzalamamış ülkeler arasında ABD, İsrail, İran, Pakistan, Türkiye ve Irak bulunmaktadır.[]
Eski çağlar
İskitler Pers İmparatoru I. Darius'a karşı savaşlarında yakıp yıkma taktikleri kullanmıştır. Göçebe olan İskitler steplerde geri çekilirken düşmanın kullanabileceği tarlaları ateşe verir, su kaynaklarını zehirlerlerdi. Bu taktiğin sonucunda ilerleyemeyen ve ordusunda açlık yaşanan Darius yenilgiyi kabul etmek zorunda kalmıştır.
Makedonya kralı III. Aleksandros’un Asya’da ilerleyişini durdurmak için Yunan paralı asker komutanı Rodoslu Memnon Persler'e yakıp yıkma taktiğinin uygulanmasını önerse de teklif reddedilmiştir ve Aleksandros’un ilerleyişi durdurulamamıştır.
Roma dönemi
Roma Cumhuriyeti döneminde askerî seferler sırasında taşınmaz malların yakılıp yıkılması ve halkların esir edilmesine vastatio denirdi. Yakıp yıkma uygulaması Galya Savaşlarında yaşanmıştır. Keltlerden olan Helvet halkı Almanya ve İsviçre’deki topraklarını yaklaşan Cermen istilası yüzünden terk ederken bu taktiği kullanmıştır. Helvet halkı Romalılar ve Galyalılardan oluşan orduyu yenip ülkelerine geri döndüklerinde yakıp yıktıklarını yeniden oluşturmak durumunda kalmışlardır.
Orta çağ
Vikingler
Yakıp yıkma taktiği İngiltere'de hüküm süren Anglosakson kral Büyük Alfred tarafından işgalci Viking lideri Hastein'a karşı 893 yılında kullanılmıştır. Mercia bölgesindeki Chester'daki bir kaleyi işgal eden Vikinglerin yalıtılması için bölgedeki tüm tarlalar yakılmış, büyükbaş hayvanlar öldürülmüştür.
İngiltere
1066 yılındaki Hastings Muharebesini kazanarak İngiltere'ye hakim olan Norman kralı I. William kuzey bölgelerindeki Anglosakson ve Viking yerleşimlerine boyun eğdirmek üzere 1069 yılında başlattığı Kuzey Seferinde yakıp yıkma taktiğini kullanmıştır. Bölgedeki halkı kılıçtan geçiren Normanlar, sağ kalanların da yaşayamaması için tüm tarlaları yakıp, tüm çiftlik hayvanlarını öldürmüşlerdir. 100 ila 150 bin kişinin öldürüldüğü katliamın ardından bölge yüzyıllarca eski halini alamamıştır.
Yüz yıl savaşları
- Yüz Yıl Savaşı sırasında hem İngilizler hem de Fransızlar birbirlerinin egemen oldukları topraklarda uyguladıkları adı verilen yağma ve talan da yakıp yıkma taktiği dahilinde ele alınabilir.
- İskoçya kralı I. Robert topraklarını işgal eden İngiltere kralı I. Edward’ın ilerleyişine karşı yakıp yıkma taktiğinin kullanılmasını önermiştir.
- 1336 yılında Litvanya’daki kalesini Töton Şövalyelerine karşı savunan Litvanyalılar kalenin düşeceği ortaya çıkınca düşmana pahalıya mal olacak bir direniş segiledikten sonra kaleyi yakacak ve toplu olarak intihar edeceklerdir. Direniş günümüzde Litvanya’da ulusal bir kahramanlık olarak değerlendirilir.
- Yakıp yıkma taktiği 14. ve 15. yüzyıllarda Avrupa’da ilerleyen Osmanlı İmparatorluğu ordularına karşı Eflak Prensi I. Mircea ve Boğdan Prensi III. Ştefan tarafından kullanılmıştır (Akdere Muharebesi).
Yakın çağ
- Taktik, İngilizler tarafından İrlanda’nın işgalinde kullanılmıştır. Özellikle 1569-1583 yılları arasında yaşanan sırasında İrlanda toprakları yakılıp yıkılmıştır.
- Otuz Yıl Savaşı sırasında 1630 yılında İsveç İmparatorluğu Ordusu karşısında geri çekilmek zorunda kalan Kutsal Roma Cermen İmparatorluğunun İtalyan Generali işgal ettikleri Pomeranya’dan çekilirken tüm ülkeyi yakmıştır.
- Büyük Kuzey Savaşı sırasında İsveç kralı XII. Karl karşısında çekilen Rus İmparatorluğu birlikleri arkalarında bıraktıkları toprakları yakıp yıkacaktır.
19. yüzyıl
Napolyon Savaşları
Napolyon Savaşlarının Portekiz topraklarında yapılan ve Yarımada Savaşı olarak bilinen kısmında işgalci Birinci Fransa İmparatorluğu orduları ele geçirdikleri yerlerde yaptıkları talan, yağma ve katliamlardan ötürü bölge halkını bazı önlemler almaya itmiştir. Ilerleyen Fransızlar karşısında çekilen Portekizliler yakıp yıkma taktiğini kullanmış ve bir süre sonra ilerleyen Fransız Orduları erzak eksikliği ve direniş yüzünden gittikçe güçsüzleşmiştir. Ünlü Fransız komutan André Masséna, Viseu kentine ulaştığında bomboş ve harap edilerek terk edilmiş bir şehir bulacaktır.
1812 yılında Napolyon'un Rusya Seferi sırasında Rus Çarı I. Aleksandr yakıp yıkma taktiğini sonuna kadar kullanmış, Napolyon Bonapart’ın fethettiği bölgelerde egemen olamamasını sağlamıştır. Taktiğin en ileri aşamadaki uygulaması bizzat başkent Moskova’nın topluca terk edilerek tamamen yakılması olmuştur. Bomboş alanları ve şehirleri ele geçiren Fransız Ordusu, fethettiği yerlerde tutunamamış ve düşman direnişi karşısında geri çekilmek durumunda kalmıştır.
Filipin-ABD savaşı
Filipin-Amerikan Savaşı sırasında ABD Silahlı Kuvvetleri Filipinli halka karşı yakıp yıkma taktiğinin yanı sıra çeşitli işkenceler uygulamış, toplama kamplarına zorla yerleştirerek Filipinli direnişçilerin desteğini kesmeye çalışmıştır.
Amerikan İç Savaşı
Amerikan İç Savaşı sırasında General komutasındaki Amerika Birleşik Devletleri ordusu Amerika Konfedere Devletleri’ne karşı yürüttüğü 1864 kışındaki yakıp yıkma taktiğini kullanmıştır. Geri çekilen Konfederasyon Ordusu da benzer taktiği kullanınca Güney Karolina’daki Columbia şehri yakılmıştır.
ABD Silahlı Kuvvetleri ile Kızılderililer arasındaki savaşlarda ABD tarafı yakıp yıkma taktiğini yoğun olarak kullanmıştır. Orduyla birlikte hareket eden maceracılardan Navaholara ait toprakları yakmış, büyükbaş hayvanlarını çalmış veya öldürmüştür. Ona bu saldırılar sırasında Navaholarla savaş halinde olan Uteler de yardım etmiştir. 1864 yılında mağlup olan Navaholar topraklarını bırakarak rezervasyon bölgesine gitmeye zorlanacaklar, Uzun Yürüyüş adı verilen bu zorlu yolculuk sırasında çok sayıda Navaho ölecektir.
Boer Savaşları
Birleşik Krallık ile arasında 1899-1902 yıllarında yapılan II. Boer Savaşında İngiliz komutan Horatio Herbert Kitchener gerille savaşında yenemediği Boerlere karşı yakıp yıkma taktiğini en şiddetli şekilde uygulamıştır. Direnişçilere destek vermelerinden şüphelenilen bölgelerdeki siviller yıkım nedeniyle ölüme terk edilmiş, evleri ve tarlaları yakılmış, çiftlik hayvanları elleirnden alınmıştır. Daha sonra toplama kamplarında ikamet etmeye zorlanan Boerler arasında buradaki kötü koşullar nedeniyle kitlesel ölümler görülmüştür.
20. yüzyıl
- Guatemala İç Savaşı sırasında 1982-83 yılları arasında iktidarda olan Efraín Ríos Montt Guatemala’daki sol örgütlere karşı yakıp yıkma taktiği uygulamıştır. Olaylar sırasında bölgedeki Maya toplumundan binlerce kişi hayatını kaybetmiş, onbinlercesi de topraklarını terk etmek zorunda kalmıştır.
- Bağımsızlık mücadelesi veren Doğu Timor’daki bağımsızlık yanlılarıyla savaşan bölgede yakıp yıkma taktiğini kullanmıştır.
- Sürmekte olan Darfur Savaşında iki taraf da birbirine karşı bu taktiği uygulamaktadır.
I. Dünya Savaşı
24 Şubat 1917 tarihinde Almanya İmparatorluğu Ordusu Somme cephesinden cepheyi daraltmak için stratejik olarak geri çekilirken geride bıraktıkları toprakları yakıp yıkacaktır.
II. Çin-Japon Savaşı
sırasında Japon Ordusu yakıp yıkma taktiği kullanmış, devasa ölçülerde çevre felaketine yol açmıştır. Uygulama sırasında sayısız köy tamamen yokedilmiş, Nankin gibi bazı şehirlerin ise önemli kısmı yakılmıştır. Japon işgaline karşı direnen Kuomintang’a bağlı Çin Ordusu Japon ilerleyişini durdurmak için barajları imha ederek sellere sebep olacaktır.
II. Dünya Savaşı
- Nazi Almanyası 1941 yılındaki Barbarossa Harekâtı ile Sovyetler Birliği’ne saldırdığında Sovyet lider Josef Stalin işgalcilerin yararlanabileceği her türlü kaynağın doğuya nakledilmesini götürülemeyen her şeyin ise yakılıp yıkılmasını emretmiştir. Sovyet savaş sanayisinin çok önemli fabrikaları Nikita Kruşçev önderliğindeki ekip nezaretinde Ural Dağları’nın ardına sevk edilmiş, düşmanın eline geçeceği aşikar olan barajlar, tarlalar gibi taşınmazlar da imha edilmiş ve yakılmıştır. Savaşın son döneminde bu kez işgal ettiği Sovyet topraklarından çekilmek durumunda kalan Naziler çekildikleri toprakları yakıp yıkarak Kızıl Ordu’nun ilerleyişini yavaşlatmaya çalışmışlardır.
- Devam Savaşı’nda Sovyetler Birliğine yenilen Finlandiya gereğince topraklarındaki Nazi birliklerini atmakla yükümlüdür. Bu yüzden patlak veren Laponya Savaşında geri çekilmek zorunda kalan Naziler Norveç’e doğru kaçarken arkalarında bıraktıkları toprakları yakıp yıkacaktır.
- 1945 yılında Nazi lider Adolf Hitler 19 Mart 1945 tarihli olarak bilinen emirle işgal edilmesi muhtemel Alman topraklarının yakılıp yıkılmasını emreder. Daha önce Alman işgalindeki Fransa için benzer bir emri yerine getirmeyen Reich Silahlanma Bakanı Albert Speer bu emri de yerine getirmeyecek ve Müttefik Devletler ile ateşkese dair görüşmelere başlanması gereğini ifade edecektir.
İkinci Dünya Savaşı sırasında, demiryolu pulluğu Almanya, Çekoslovakya ve diğer ülkelerdeki geri çekilmeler sırasında demiryollarını kısmen yok ederek düşmanın demiryollarını kullanmasını engellemek için kullanılmıştır.
Vietnam Savaşı
Vietnam Savaşı sırasında ABD Hava Kuvvetleri tarafından yakıp yıkma taktiği kapsamında sivil halkın yaşadığı bölgelerde yoğun olarak kullanılan Agent Orange savaştan yıllar sonra bile hala insanların hayatını olumsuz etkilemeye devam etmektedir. Aynı savaşta ABD Vietkong gerillalarının saklandığı iddiasıyla çok geniş ormanlık alanları napalm bombalarıyla yakmıştır.
Körfez Savaşı
1990 yılında Kuveyt’I işgal ederek Körfez Savaşı’nın çıkmasına sebep olan Irak lideri Saddam Hüseyin, Kuveyt’ten çekilirken petrol kuyularının ateşe verilmesini emretmiş ve korkunç bir çevre felaketine sebep olmuştur.
Kaynakça
- Özel
- ^ Memnon'un hayatı 14 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 17 Ocak 2011 tarihinde erişilmiştir
- ^ Friedrich Schiller, The history of the Thirty Years' War in Germany, Miller 1739
- ^ 1966 yılı yapımı olan filmi bu konuyu ele alır IMDb'de Is Paris Burning?
- ^ Forczyk 2016, s. 6.
- Genel
- Forczyk, Robert (2016). The Dnepr 1943: Hitler's eastern rampart crumbles (İngilizce). 4 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2023.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yakip yikma taktigi isgal eden dusman ordusuna karsi geri cekilen ordu tarafindan kullanilan ve dusmana faydali olabilecek her seyin tahrip edilip kullanilamaz hale getirilmesine dayanan askeri taktiktir Korfez Savasi sirasinda Kuveyt ten cekilen Irak birliklerinin petrol kuyularini yakmasi yakip yikma taktiginin en guncel orneklerindendir Baslarda isgalci dusman ordularina birakilmamasi icin hasadin yakilmasi anlamina gelen terim sonradan tum altyapi ulasim iletisim ve sanayi kuruluslarinin imha edilmesini icerecek sekilde genislemistir Taktigi uygulayan ordu hem kendi topraklarinda hem de yabanci topraklarda olabilir Taktigin en onemli uygulamalari Napolyon Savaslari sirasinda Rus Imparatorlugu na saldiran Napolyon Bonapart in Rusya Seferinde Ruslar Turk Kurtulus Savasi sirasinda Sakarya Meydan Muharebesinde Yunanlar tarafindan TBMM Ordularina karsi ve II Dunya Savasi sirasinda Sovyetler Birligi ne Barbarossa Harekati ile saldiran Nazi Almanyasi saldirisi karsisinda Kizil Ordu tarafindan yapilan uygulamalardir Ozellikle sivillerin yasadiklari bolgelerde tarlalarin ve yiyecek kaynaklarinin tahrip edilmesi 1977 Cenevre Sozlesmelerinde yasaklansa da taktik hala uygulanmaktadir Yalnizca imzalayan ulkeler icin baglayici olan bu sozlesmeyi imzalamamis ulkeler arasinda ABD Israil Iran Pakistan Turkiye ve Irak bulunmaktadir kaynak belirtilmeli Eski caglarIskitler Pers Imparatoru I Darius a karsi savaslarinda yakip yikma taktikleri kullanmistir Gocebe olan Iskitler steplerde geri cekilirken dusmanin kullanabilecegi tarlalari atese verir su kaynaklarini zehirlerlerdi Bu taktigin sonucunda ilerleyemeyen ve ordusunda aclik yasanan Darius yenilgiyi kabul etmek zorunda kalmistir Makedonya krali III Aleksandros un Asya da ilerleyisini durdurmak icin Yunan parali asker komutani Rodoslu Memnon Persler e yakip yikma taktiginin uygulanmasini onerse de teklif reddedilmistir ve Aleksandros un ilerleyisi durdurulamamistir Roma donemiRoma Cumhuriyeti doneminde askeri seferler sirasinda tasinmaz mallarin yakilip yikilmasi ve halklarin esir edilmesine vastatio denirdi Yakip yikma uygulamasi Galya Savaslarinda yasanmistir Keltlerden olan Helvet halki Almanya ve Isvicre deki topraklarini yaklasan Cermen istilasi yuzunden terk ederken bu taktigi kullanmistir Helvet halki Romalilar ve Galyalilardan olusan orduyu yenip ulkelerine geri donduklerinde yakip yiktiklarini yeniden olusturmak durumunda kalmislardir Orta cagVikingler Yakip yikma taktigi Ingiltere de hukum suren Anglosakson kral Buyuk Alfred tarafindan isgalci Viking lideri Hastein a karsi 893 yilinda kullanilmistir Mercia bolgesindeki Chester daki bir kaleyi isgal eden Vikinglerin yalitilmasi icin bolgedeki tum tarlalar yakilmis buyukbas hayvanlar oldurulmustur Ingiltere Kuzey Seferinde Normanlar tarafindan yakilip yikilan bolgeler 1066 yilindaki Hastings Muharebesini kazanarak Ingiltere ye hakim olan Norman krali I William kuzey bolgelerindeki Anglosakson ve Viking yerlesimlerine boyun egdirmek uzere 1069 yilinda baslattigi Kuzey Seferinde yakip yikma taktigini kullanmistir Bolgedeki halki kilictan geciren Normanlar sag kalanlarin da yasayamamasi icin tum tarlalari yakip tum ciftlik hayvanlarini oldurmuslerdir 100 ila 150 bin kisinin olduruldugu katliamin ardindan bolge yuzyillarca eski halini alamamistir Yuz yil savaslari Isgalci Ingilizlere karsi basari saglayan Iskocya krali I RobertABD askerlerinin Filipinlilere yaptiklari su iskencesi Life dergisinin kapagindaAmerikan Ic Savasi sirasinda Sherman a bagli birlikler demiryollarini kullanilmaz hale getiriyorYuz Yil Savasi sirasinda hem Ingilizler hem de Fransizlar birbirlerinin egemen olduklari topraklarda uyguladiklari adi verilen yagma ve talan da yakip yikma taktigi dahilinde ele alinabilir Iskocya krali I Robert topraklarini isgal eden Ingiltere krali I Edward in ilerleyisine karsi yakip yikma taktiginin kullanilmasini onermistir 1336 yilinda Litvanya daki kalesini Toton Sovalyelerine karsi savunan Litvanyalilar kalenin dusecegi ortaya cikinca dusmana pahaliya mal olacak bir direnis segiledikten sonra kaleyi yakacak ve toplu olarak intihar edeceklerdir Direnis gunumuzde Litvanya da ulusal bir kahramanlik olarak degerlendirilir Yakip yikma taktigi 14 ve 15 yuzyillarda Avrupa da ilerleyen Osmanli Imparatorlugu ordularina karsi Eflak Prensi I Mircea ve Bogdan Prensi III Stefan tarafindan kullanilmistir Akdere Muharebesi Yakin cagTaktik Ingilizler tarafindan Irlanda nin isgalinde kullanilmistir Ozellikle 1569 1583 yillari arasinda yasanan sirasinda Irlanda topraklari yakilip yikilmistir Otuz Yil Savasi sirasinda 1630 yilinda Isvec Imparatorlugu Ordusu karsisinda geri cekilmek zorunda kalan Kutsal Roma Cermen Imparatorlugunun Italyan Generali isgal ettikleri Pomeranya dan cekilirken tum ulkeyi yakmistir Buyuk Kuzey Savasi sirasinda Isvec krali XII Karl karsisinda cekilen Rus Imparatorlugu birlikleri arkalarinda biraktiklari topraklari yakip yikacaktir 19 yuzyilNapolyon Savaslari Napolyon Savaslarinin Portekiz topraklarinda yapilan ve Yarimada Savasi olarak bilinen kisminda isgalci Birinci Fransa Imparatorlugu ordulari ele gecirdikleri yerlerde yaptiklari talan yagma ve katliamlardan oturu bolge halkini bazi onlemler almaya itmistir Ilerleyen Fransizlar karsisinda cekilen Portekizliler yakip yikma taktigini kullanmis ve bir sure sonra ilerleyen Fransiz Ordulari erzak eksikligi ve direnis yuzunden gittikce gucsuzlesmistir Unlu Fransiz komutan Andre Massena Viseu kentine ulastiginda bombos ve harap edilerek terk edilmis bir sehir bulacaktir 1812 yilinda Napolyon un Rusya Seferi sirasinda Rus Cari I Aleksandr yakip yikma taktigini sonuna kadar kullanmis Napolyon Bonapart in fethettigi bolgelerde egemen olamamasini saglamistir Taktigin en ileri asamadaki uygulamasi bizzat baskent Moskova nin topluca terk edilerek tamamen yakilmasi olmustur Bombos alanlari ve sehirleri ele geciren Fransiz Ordusu fethettigi yerlerde tutunamamis ve dusman direnisi karsisinda geri cekilmek durumunda kalmistir Filipin ABD savasi Filipin Amerikan Savasi sirasinda ABD Silahli Kuvvetleri Filipinli halka karsi yakip yikma taktiginin yani sira cesitli iskenceler uygulamis toplama kamplarina zorla yerlestirerek Filipinli direniscilerin destegini kesmeye calismistir Amerikan Ic Savasi Amerikan Ic Savasi sirasinda General komutasindaki Amerika Birlesik Devletleri ordusu Amerika Konfedere Devletleri ne karsi yuruttugu 1864 kisindaki yakip yikma taktigini kullanmistir Geri cekilen Konfederasyon Ordusu da benzer taktigi kullaninca Guney Karolina daki Columbia sehri yakilmistir Kizilderili Savaslari ABD Silahli Kuvvetleri ile Kizilderililer arasindaki savaslarda ABD tarafi yakip yikma taktigini yogun olarak kullanmistir Orduyla birlikte hareket eden maceracilardan Navaholara ait topraklari yakmis buyukbas hayvanlarini calmis veya oldurmustur Ona bu saldirilar sirasinda Navaholarla savas halinde olan Uteler de yardim etmistir 1864 yilinda maglup olan Navaholar topraklarini birakarak rezervasyon bolgesine gitmeye zorlanacaklar Uzun Yuruyus adi verilen bu zorlu yolculuk sirasinda cok sayida Navaho olecektir Boer Savaslari Ingilizler isgal ettikleri topraklarda kendilerine karsi direnen Boerlere destek verdikleri gerekcesiyle bir ailenin evini yakiyor Birlesik Krallik ile arasinda 1899 1902 yillarinda yapilan II Boer Savasinda Ingiliz komutan Horatio Herbert Kitchener gerille savasinda yenemedigi Boerlere karsi yakip yikma taktigini en siddetli sekilde uygulamistir Direniscilere destek vermelerinden suphelenilen bolgelerdeki siviller yikim nedeniyle olume terk edilmis evleri ve tarlalari yakilmis ciftlik hayvanlari elleirnden alinmistir Daha sonra toplama kamplarinda ikamet etmeye zorlanan Boerler arasinda buradaki kotu kosullar nedeniyle kitlesel olumler gorulmustur 20 yuzyilGuatemala Ic Savasi sirasinda 1982 83 yillari arasinda iktidarda olan Efrain Rios Montt Guatemala daki sol orgutlere karsi yakip yikma taktigi uygulamistir Olaylar sirasinda bolgedeki Maya toplumundan binlerce kisi hayatini kaybetmis onbinlercesi de topraklarini terk etmek zorunda kalmistir Bagimsizlik mucadelesi veren Dogu Timor daki bagimsizlik yanlilariyla savasan bolgede yakip yikma taktigini kullanmistir Surmekte olan Darfur Savasinda iki taraf da birbirine karsi bu taktigi uygulamaktadir I Dunya Savasi 24 Subat 1917 tarihinde Almanya Imparatorlugu Ordusu Somme cephesinden cepheyi daraltmak icin stratejik olarak geri cekilirken geride biraktiklari topraklari yakip yikacaktir II Cin Japon Savasi sirasinda Japon Ordusu yakip yikma taktigi kullanmis devasa olculerde cevre felaketine yol acmistir Uygulama sirasinda sayisiz koy tamamen yokedilmis Nankin gibi bazi sehirlerin ise onemli kismi yakilmistir Japon isgaline karsi direnen Kuomintang a bagli Cin Ordusu Japon ilerleyisini durdurmak icin barajlari imha ederek sellere sebep olacaktir II Dunya Savasi Hitler in yakip yikma emrine karsi gelen Nazi Bakan Albert SpeerNazi Almanyasi 1941 yilindaki Barbarossa Harekati ile Sovyetler Birligi ne saldirdiginda Sovyet lider Josef Stalin isgalcilerin yararlanabilecegi her turlu kaynagin doguya nakledilmesini goturulemeyen her seyin ise yakilip yikilmasini emretmistir Sovyet savas sanayisinin cok onemli fabrikalari Nikita Kruscev onderligindeki ekip nezaretinde Ural Daglari nin ardina sevk edilmis dusmanin eline gececegi asikar olan barajlar tarlalar gibi tasinmazlar da imha edilmis ve yakilmistir Savasin son doneminde bu kez isgal ettigi Sovyet topraklarindan cekilmek durumunda kalan Naziler cekildikleri topraklari yakip yikarak Kizil Ordu nun ilerleyisini yavaslatmaya calismislardir Devam Savasi nda Sovyetler Birligine yenilen Finlandiya geregince topraklarindaki Nazi birliklerini atmakla yukumludur Bu yuzden patlak veren Laponya Savasinda geri cekilmek zorunda kalan Naziler Norvec e dogru kacarken arkalarinda biraktiklari topraklari yakip yikacaktir 1945 yilinda Nazi lider Adolf Hitler 19 Mart 1945 tarihli olarak bilinen emirle isgal edilmesi muhtemel Alman topraklarinin yakilip yikilmasini emreder Daha once Alman isgalindeki Fransa icin benzer bir emri yerine getirmeyen Reich Silahlanma Bakani Albert Speer bu emri de yerine getirmeyecek ve Muttefik Devletler ile ateskese dair gorusmelere baslanmasi geregini ifade edecektir Ikinci Dunya Savasi sirasinda demiryolu pullugu Almanya Cekoslovakya ve diger ulkelerdeki geri cekilmeler sirasinda demiryollarini kismen yok ederek dusmanin demiryollarini kullanmasini engellemek icin kullanilmistir Vietnam Savasi ABD Ordusu Vietnam da napalm ile ormanlari yakarken Vietnam Savasi sirasinda ABD Hava Kuvvetleri tarafindan yakip yikma taktigi kapsaminda sivil halkin yasadigi bolgelerde yogun olarak kullanilan Agent Orange savastan yillar sonra bile hala insanlarin hayatini olumsuz etkilemeye devam etmektedir Ayni savasta ABD Vietkong gerillalarinin saklandigi iddiasiyla cok genis ormanlik alanlari napalm bombalariyla yakmistir Korfez Savasi 1990 yilinda Kuveyt I isgal ederek Korfez Savasi nin cikmasina sebep olan Irak lideri Saddam Huseyin Kuveyt ten cekilirken petrol kuyularinin atese verilmesini emretmis ve korkunc bir cevre felaketine sebep olmustur KaynakcaOzel Memnon un hayati 14 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 17 Ocak 2011 tarihinde erisilmistir Friedrich Schiller The history of the Thirty Years War in Germany Miller 1739 1966 yili yapimi olan filmi bu konuyu ele alir IMDb de Is Paris Burning Forczyk 2016 s 6 GenelForczyk Robert 2016 The Dnepr 1943 Hitler s eastern rampart crumbles Ingilizce 4 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2023 Ayrica bakinizTopyekun savas Pirus zaferi Neron Kararnamesi