Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bingöl (eski adı: Çapakçur, Zazaca: Çolik/Çolig,Kürtçe: Çewlîg,Ermenice: Ճապաղջուրromanize: Chapaghjur), Bingöl ilinin merkezi olan şehirdir. Doğu Anadolu Bölgesi'nin Yukarı Fırat Bölümü'nde doğusunda Solhan, güneyinde Genç, kuzeyinde Adaklı kuzeydoğusunda Karlıova, kuzeybatısında Kiğı ilçeleri, batısında ise Elazığ ili ile çevrilidir.
| Bingöl | |
|---|---|
Şehir | |
 | |
 İlçenin Bingöl ilindeki konumu | |
 Bingöl'ün Türkiye'deki konumu | |
| Ülke | Türkiye |
| Bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| İl | Bingöl |
| İdare | |
| • Belediye başkanı | Erdal Arıkan (AK Parti) |
| Rakım | 1153 m |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| Posta kodu | 12000 |
| Alan kodu | 0426 |
| Plaka kodu | 12 |
Resmî site bingol.bel.tr | |
Bingöl merkez ilçe nüfusu 2021 istatistiklerine göre 168.953 kişidir.
Etimoloji
Bingöl'ün bilinen en eski adı Cebel-cur olup Cebel dağ, Cur ise akan anlamına gelmektedir. Bu ismin zamanla "Çapakçur" ismiyle telaffuz edildiği düşünülmektedir. Çapakçur ismi de akan temiz su anlamına gelmektedir. Osmanlı seyyahı Evliya Çelebi, seyahatnâmesinde bu ismi Makedon Kralı, Büyük İskender tarafından verildiğini belirtmektedir. Seyahatnâmede; Büyük İskender'in vücudundaki dayanılmaz ağrılar için 'Ab-ı Hayat' suyunu aramaya başladığı ve nihayet kaynağın kendisi olmasa da ondan beslenen bir pınardan içip ağrılarından kurtulduğundan söz eder. İskender, bu suya Makdis lisanı üzerine cennet suyu anlamına gelen 'Çapakçur' adını verir ve burada kendi adına bir kale yapılmasını ve adının Çapakçur konulmasını istemiştir. Bazı kaynaklarda "Mingöl" olarak yani "göller bölgesi" olarak geçmektedir. Mingöl, isminin zamanla halk tarafından Bingöl şeklinde telaffuz edilmiş olup bin tane göl anlamına geldiği öne sürülmektedir. Orta Asya'da Bingöl ismine benzer Mink Köl kullanımlarına rastlanılmaktadır. Bingöl, için kullanılmakta olan diğer bir isim ise Çevlik, Çorlik veya Çolik'tir. Bingöl'ün yerleşim alanı Çapakçur kale ve çevresi sarp kayalıklar üzerine inşa edildiği için iskâna elverişli olmadığından, dere yatağındaki Çorlik'e nakledilmiştir. Çevlik veya Çolik bağ ve bahçe anlamında olup bu isimler günümüzde hala ahali tarafından kullanılmaktadır. 1944'e kadar Çapakçur ismi resmi olarak kullanılmıştır. Devlet Şurası İkinci Dairesi’nin 10.9.1944 tarihli ve 2490/1783 sayılı ve Umumi Heyetinin 28.8.1944 tarihli ve 44.148.143 sayılı mütalaalarını havi mazoştalar İcra Vekilleri Heyetince 13.12.1944 tarihinde tetkik edilerek; adı geçen vilayet merkezi olan Çapakçur adının "Bingöl" olarak değiştirilmesi, 1580 sayılı Belediye Kanununun 9. maddesine kabul olunmuştur.
Tarihçe
Bingöl eski adıyla Çapakçur, ilkçağlarda Urartuların sınırı içinde olduğu bilinmektedir. Tarihi Urartu Yolu da şehirden geçmektedir. Şehir, daha sonra sırasıyla Asurlular, Persler ve Büyük İskender'in hâkimiyetine geçmiştir.
651 yılında, Halife Osman zamanında İslâm orduları hâkimiyetine girdi. Bu hâkimiyet, Bizans ile Müslümanlar arasında sık sık el değiştirdi. Malazgirt Zaferiyle, Büyük Selçuklu İmparatorluğu hâkimiyetine altına giren Çapakçur, Daha sonra; Eyyûbîler, Celâleddin Harezmşah, Timur, Safevîler’in hâkimiyetine geçti. 9. Osmanlı padişahı I. Selim döneminde Çapakçur, Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katıldı. Vital Cuinet; 19. yüzyılın sonlarında Çapakçur'un 450 hane, 8 dükkân, 1 fırına sahip, üzüm bağları ve meyve bahçeleriyle çevrilmiş 1075 kişilik nüfusuyla küçük bir yerleşim yeri olduğunu ve şayak ismi verilen dokuma üretilerek çevre yerlere gönderildiğini belirtmektedir.
I. Dünya Savaşı'nda 1915-1917 yıllarında Ruslar'a karşı yapılan Çapakçur Muharebelerine sahne olan şehir, 1924 yılında sancaklar vilayet olarak dönüştürülürken Genç sancağı da il oldu ve Çapakçur ilçe merkezi olarak buraya bağlandı. Daha sonra 1927’de Genç vilâyeti lağvedilince Çapakçur Elazığ'a bağlı bir kaza merkezi oldu. 4 Ocak 1936 tarihinde Bingöl iline merkez olmuştur.
Coğrafya
Bingöl, Doğu Anadolu Bölgesi'nin Yukarı Fırat Bölümünde yer alır. Bingöl il Merkezi, denizden 1151 m. yükseklikte Çapakçur Ovasının kuzeybatı köşesinde Murat Nehrine Genç ilçesi civarında kavuşan Göynük suyunun bir koluna hakim olan düzlük üzerinde kurulmuştur. İran transit yolu üzerinde yer alan Bingöl, daha önceden burada vadi içinde kurulu durumda iken şehrin 1950'li yılardan sonra hızla gelişmesi sonucu üzerine hakim olan düzlüğe taşınır. İl merkezi, Diyarbakır-Bingöl-Erzurum yol güzergahında da bulunmaktadır. Bingöl ilinin yüz ölçümünün yüzde 22.82'si merkez ilçeye aittir.
Depremler
22 Mayıs 1971 tarihinde merkez üssü Bingöl merkeze 10 km mesafedeki Göynüksuyu Vadisi ile Çapukçur Ovası'nın kesiştiği yerde 6,8 Ms büyüklüğünde deprem meydana geldi. Depremde 878 kişi öldü, 700 kişi yaralandı, 9111 bina hasar gördü veya yıkıldı. 1 Mayıs 2003 tarihinde Merkezi Bingöl olan yerel saatle 03.27'de (00:27 UTC) gerçekleşen, Türkiye'nin doğusunu etkileyen, 6,4 büyüklüğündeki deprem meydana gelmiştir. Depremden etkilenen bölgede en az 176 kişi öldü, 625 bina çöktü veya ağır hasara uğradı. 8 Mart 2010'da merkez üssü Bingöl'ün 45 km (28 mil) batısındaki Elazığ ilinin Karakoçan ilçesi olmak üzere 5.9 büyüklüğünde bir deprem daha yaşadı.
Nüfus
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| Çapakçur ilçesi (Elâzığ) | |||
| 1927 | 10.395 | 1.214 | 9.181 |
| Çapakçur ilçesi (Muş) | |||
| 1935 | 12.782 | 961 | 11.821 |
| Bingöl merkez ilçezi | |||
| 1940 | 15.214 | 1.418 | 13.796 |
| 1945 | 16.429 | 1.616 | 14.813 |
| 1950 | 24.430 | 3.877 | 20.553 |
| 1955 | 30.096 | 6.866 | 23.230 |
| 1960 | 36.190 | 8.526 | 27.664 |
| 1965 | 43.883 | 11.727 | 32.156 |
| 1970 | 53.808 | 17.220 | 36.588 |
| 1975 | 64.810 | 22.047 | 42.763 |
| 1980 | 75.520 | 28.146 | 47.374 |
| 1985 | 86.988 | 34.024 | 52.964 |
| 1990 | 95.445 | 41.590 | 53.855 |
| 2000 | 116.411 | 68.876 | 47.535 |
| 2007 | 129.885 | 86.511 | 43.374 |
| 2008 | 131.666 | 86.113 | 45.553 |
| 2009 | 134.854 | 89.224 | 45.630 |
| 2010 | 133.916 | 87.918 | 45.998 |
| 2011 | 140.753 | 95.669 | 45.084 |
| 2012 | 142.455 | 98.424 | 44.031 |
| 2013 | 143.624 | 99.260 | 44.364 |
| 2014 | 147.087 | 103.441 | 43.646 |
| 2015 | 150.626 | 108.267 | 42.359 |
| 2016 | 153.011 | 111.364 | 41.647 |
| 2017 | 157.921 | 117.014 | 40.907 |
| 2018 | 160.165 | 117.556 | 42.609 |
| 2019 | 164.835 | 123.958 | 40.877 |
| 2020 | 165.867 | 125.375 | 40.492 |
Ekonomi
Tarım ve hayvancılığın ön planda olduğu şehirde Sütaş'ın kurduğu dördüncü entegre tesisleri bulunmaktadır. Bingöl, Türkiye'de arıcılığın yapıldığı önemli illerdendir. 84.269 adet kovandan 1263 ton bal elde edilir. 14,9 kg ile kovan başına verim Türkiye ortalamasının (14,5 kg) az üzerindedir. Türkiye'deki kovan sayısı ve bal üretiminin %1,5'ini Bingöl gerçekleştirir. Bingöl balı 120 ülkeden 600 yarışmacının katıldığı 45. Apimondia Uluslararası Arıcılık Kongresinde, Dünya 2.'si seçilmiştir.Bingöl Üniversitesi bünyesinde arı ölümlerine sebep olan hastalık ve zararlar için Arı ve Doğal Ürünler Uygulama ve Araştırma Merkezi ve Veterinerlik Fakültesine bağlı Hayvan Hastanesi de bulunmaktadır.
Eğitim
2007 yılında kurulan Bingöl Üniversitesi 10 fakülte, 5 enstitü, 1 yüksekokul, 6 meslek yüksekokulu, 3 rektörlüğe bağlı bölüm, 24 araştırma ve uygulama merkezi ile faaliyetlerini sürdürmektedir. Fakülteler merkez kampüs içerisinde yer almaktadır. İlk ve orta seviyede eğitim-öğretim, Millî Eğitim Müdürlüğüne bağlı okullarda yapılmaktadır. Yaygın eğitim ise Halk Eğitim Merkezi aracılığıyla yürütülmektedir.
Ulaşım
Karayolları
Bingöl D 300 karayolu üzerinde bulunan bir ildir D 300 karayolu İstanbul, İzmir İran arası uluslararası bir yoldur şehirlerarası otobüs terminalinden Türkiye'nin çoğu iline seferler yapılmaktadır.
Demiryolları
TCDD'ye ait şehir merkezine 20 km. mesafededir.
Havayolları
Bingöl Havalimanı Haziran 2013 tarihinden itibaren uçuşlara açıktır. İstanbul ve Ankara'ya direkt uçuşlar mevcuttur. Ayrıca Elazığ, Erzurum, Diyarbakır Havaalanı veya Muş Havaalanı üzerinden ulaşmak da mümkündür. Bu havaalanlarından otobüs yolculuğu yaklaşık 2 saat sürer.
Kardeş şehirler
Spor
Bingöl şehir merkezini futbolda Bölgesel Amatör Lig'de 12 Bingölspor temsil etmektedir. 2020-2021 sezonu Voleybol Efeler Liginde mücadele eden maçlarını Bingöl Karşıyaka Spor Salonunda oynayan Solhanspor, ligi 9. sırada tamamlamıştır.
Büyük Bingöl Spor Kulübü, 2014 yılından beri Futsal Liginde mücadele etmektedir.
Bingöl'ün önemli spor tesisleri: Bingöl Şehir Stadyumu (3.000), Merkez Karşıyaka Spor Salonu (5.000), Merkez Kapalı Yarı-Olimpik Yüzme Havuzu (500), Çok Amaçlı Spor Salonu, Sporcu Eğitim Merkezi, Atletizm Sahası, Hesarek ve Yolçatı Kayak merkezleri.
Belediye başkanları
| № | Belediye Başkanı | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi | Parti | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 1936 | 1940 | Cumhuriyet Halk Partisi | ||
| 2 | Tevfik Turan | 1945 | 1948 | ||
| 3 | 1948 | 1955 | Millet Partisi | ||
| 4 | 1955 | 1960 | Bağımsız | ||
| 5 | 1963 | 1973 | Cumhuriyet Halk Partisi | ||
| 6 | 1973 | 1977 | |||
| 7 | Hikmet Tekin | 1977 | 1979 | Milliyetçi Hareket Partisi | |
| 8 | 1979 | 1980 | Bağımsız | ||
| 9 | 1984 | 1989 | Anavatan Partisi | ||
| 10 | 1989 | 1994 | Sosyaldemokrat Halkçı Parti | ||
| 11 | 1994 | 1996 | Refah Partisi | ||
| 12 | 1996 | 1998 | |||
| 1998 | 1999 | Fazilet Partisi | |||
| 13 | 1999 | 2004 | Halkın Demokrasi Partisi | ||
| 14 | 28 Mart 2004 | 4 Nisan 2009 | Adalet ve Kalkınma Partisi | ||
| 15 | 4 Nisan 2009 | 3 Nisan 2014 | |||
| 16 | 3 Nisan 2014 | 5 Nisan 2019 | |||
| 17 | 5 Nisan 2019 | Görevde | |||
Kaynak:
Kaynakça
- ^ "Bingöl Belediye Başkanı". 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2020.
- ^ (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2020.
- ^ "Çolig Zazalarından tepki". 21 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mart 2020.
- ^ "Ermenice isim". 21 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ağustos 2021.
- ^ "2021 Bingöl Merkez Nüfusu". 31 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ Evliya Çelebi Seyahatnamesi, İstanbul 1999, c. III, s. 225.
- ^ "Bingöl adının kaynağı". 24 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ağustos 2021.
- ^ . www.bingol.bel.tr. 24 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2021.
- ^ "Bingöl Vilayetinin kurulması ve idari yapılandırması". 24 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ağustos 2021.
- ^ . www.sabah.com.tr. 2 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2021.
- ^ "İl merkezi coğrafi yapısı". 26 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ağustos 2021.
- ^ "22 Mayıs 1971 Bingöl Depremi". 2 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Eylül 2021.
- ^ "THE BİNGÖL EARTHQUAKE OF MAY 1, 2003" (PDF). 3 Ekim 2011 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 26 Ağustos 2021.
- ^ Bingöl'de Deprem Paniğinden Altı Yaralı
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Merkez Nüfusu - Bingöl". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Bingöl Merkez Nüfusu". nufusune.com.
- ^ "Sütaş Bingöl Entegre Tesisleri". 28 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mayıs 2021.
- ^ SANDAL, Ersin Kaya; KAN, Celal (2013). . Türk Coğrafya Dergisi. 21 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2016.
- ^ "Bingöl balı Türkiye 1. si, Dünya 2. seçildi". 4 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ağustos 2021.
- ^ "Bingöl Üniversitesi Arı ve Doğal Ürünler Uygulama ve Araştırma Merkezi". 26 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mayıs 2021.
- ^ "Hayvan hastanesi hazır". 26 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mayıs 2021.
- ^ "Bingöl Üniversitesi, Akademik birimler". 8 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Eylül 2021.
- ^ "Kardeşlik sofrası kuruldu". 20 Eylül 2017. 26 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2023.
- ^ "Malatya ve Bingöl kardeş şehir oldu". 14 Nisan 2023. 26 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2023.
- ^ "Büyük Bingöl Spor". 19 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2022.
- ^ "Spor Tesisleri". 26 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mayıs 2021.
- ^ "Eski Başkanlar". 9 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2024.
Dış bağlantılar
- Bingöl Ağzı ve Folkloru üzerine bir İnceleme 10 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bingol eski adi Capakcur Zazaca Colik Colig Kurtce Cewlig Ermenice Ճապաղջուրromanize Chapaghjur Bingol ilinin merkezi olan sehirdir Dogu Anadolu Bolgesi nin Yukari Firat Bolumu nde dogusunda Solhan guneyinde Genc kuzeyinde Adakli kuzeydogusunda Karliova kuzeybatisinda Kigi ilceleri batisinda ise Elazig ili ile cevrilidir BingolSehirIlcenin Bingol ilindeki konumuBingol un Turkiye deki konumuUlkeTurkiyeBolgeDogu Anadolu BolgesiIlBingolIdare Belediye baskaniErdal Arikan AK Parti Rakim1153 mZaman dilimiUTC 03 00 TSI Posta kodu12000Alan kodu0426Plaka kodu12Resmi site bingol bel tr Bingol merkez ilce nufusu 2021 istatistiklerine gore 168 953 kisidir EtimolojiBingol un bilinen en eski adi Cebel cur olup Cebel dag Cur ise akan anlamina gelmektedir Bu ismin zamanla Capakcur ismiyle telaffuz edildigi dusunulmektedir Capakcur ismi de akan temiz su anlamina gelmektedir Osmanli seyyahi Evliya Celebi seyahatnamesinde bu ismi Makedon Krali Buyuk Iskender tarafindan verildigini belirtmektedir Seyahatnamede Buyuk Iskender in vucudundaki dayanilmaz agrilar icin Ab i Hayat suyunu aramaya basladigi ve nihayet kaynagin kendisi olmasa da ondan beslenen bir pinardan icip agrilarindan kurtuldugundan soz eder Iskender bu suya Makdis lisani uzerine cennet suyu anlamina gelen Capakcur adini verir ve burada kendi adina bir kale yapilmasini ve adinin Capakcur konulmasini istemistir Bazi kaynaklarda Mingol olarak yani goller bolgesi olarak gecmektedir Mingol isminin zamanla halk tarafindan Bingol seklinde telaffuz edilmis olup bin tane gol anlamina geldigi one surulmektedir Orta Asya da Bingol ismine benzer Mink Kol kullanimlarina rastlanilmaktadir Bingol icin kullanilmakta olan diger bir isim ise Cevlik Corlik veya Colik tir Bingol un yerlesim alani Capakcur kale ve cevresi sarp kayaliklar uzerine insa edildigi icin iskana elverisli olmadigindan dere yatagindaki Corlik e nakledilmistir Cevlik veya Colik bag ve bahce anlaminda olup bu isimler gunumuzde hala ahali tarafindan kullanilmaktadir 1944 e kadar Capakcur ismi resmi olarak kullanilmistir Devlet Surasi Ikinci Dairesi nin 10 9 1944 tarihli ve 2490 1783 sayili ve Umumi Heyetinin 28 8 1944 tarihli ve 44 148 143 sayili mutalaalarini havi mazostalar Icra Vekilleri Heyetince 13 12 1944 tarihinde tetkik edilerek adi gecen vilayet merkezi olan Capakcur adinin Bingol olarak degistirilmesi 1580 sayili Belediye Kanununun 9 maddesine kabul olunmustur TarihceBingol eski adiyla Capakcur ilkcaglarda Urartularin siniri icinde oldugu bilinmektedir Tarihi Urartu Yolu da sehirden gecmektedir Sehir daha sonra sirasiyla Asurlular Persler ve Buyuk Iskender in hakimiyetine gecmistir 651 yilinda Halife Osman zamaninda Islam ordulari hakimiyetine girdi Bu hakimiyet Bizans ile Muslumanlar arasinda sik sik el degistirdi Malazgirt Zaferiyle Buyuk Selcuklu Imparatorlugu hakimiyetine altina giren Capakcur Daha sonra Eyyubiler Celaleddin Harezmsah Timur Safeviler in hakimiyetine gecti 9 Osmanli padisahi I Selim doneminde Capakcur Osmanli Imparatorlugu topraklarina katildi Vital Cuinet 19 yuzyilin sonlarinda Capakcur un 450 hane 8 dukkan 1 firina sahip uzum baglari ve meyve bahceleriyle cevrilmis 1075 kisilik nufusuyla kucuk bir yerlesim yeri oldugunu ve sayak ismi verilen dokuma uretilerek cevre yerlere gonderildigini belirtmektedir I Dunya Savasi nda 1915 1917 yillarinda Ruslar a karsi yapilan Capakcur Muharebelerine sahne olan sehir 1924 yilinda sancaklar vilayet olarak donusturulurken Genc sancagi da il oldu ve Capakcur ilce merkezi olarak buraya baglandi Daha sonra 1927 de Genc vilayeti lagvedilince Capakcur Elazig a bagli bir kaza merkezi oldu 4 Ocak 1936 tarihinde Bingol iline merkez olmustur CografyaBingol Dogu Anadolu Bolgesi nin Yukari Firat Bolumunde yer alir Bingol il Merkezi denizden 1151 m yukseklikte Capakcur Ovasinin kuzeybati kosesinde Murat Nehrine Genc ilcesi civarinda kavusan Goynuk suyunun bir koluna hakim olan duzluk uzerinde kurulmustur Iran transit yolu uzerinde yer alan Bingol daha onceden burada vadi icinde kurulu durumda iken sehrin 1950 li yilardan sonra hizla gelismesi sonucu uzerine hakim olan duzluge tasinir Il merkezi Diyarbakir Bingol Erzurum yol guzergahinda da bulunmaktadir Bingol ilinin yuz olcumunun yuzde 22 82 si merkez ilceye aittir Depremler 22 Mayis 1971 tarihinde merkez ussu Bingol merkeze 10 km mesafedeki Goynuksuyu Vadisi ile Capukcur Ovasi nin kesistigi yerde 6 8 Ms buyuklugunde deprem meydana geldi Depremde 878 kisi oldu 700 kisi yaralandi 9111 bina hasar gordu veya yikildi 1 Mayis 2003 tarihinde Merkezi Bingol olan yerel saatle 03 27 de 00 27 UTC gerceklesen Turkiye nin dogusunu etkileyen 6 4 buyuklugundeki deprem meydana gelmistir Depremden etkilenen bolgede en az 176 kisi oldu 625 bina coktu veya agir hasara ugradi 8 Mart 2010 da merkez ussu Bingol un 45 km 28 mil batisindaki Elazig ilinin Karakocan ilcesi olmak uzere 5 9 buyuklugunde bir deprem daha yasadi NufusYil Toplam Sehir KirCapakcur ilcesi Elazig 1927 10 395 1 214 9 181Capakcur ilcesi Mus 1935 12 782 961 11 821Bingol merkez ilcezi1940 15 214 1 418 13 7961945 16 429 1 616 14 8131950 24 430 3 877 20 5531955 30 096 6 866 23 2301960 36 190 8 526 27 6641965 43 883 11 727 32 1561970 53 808 17 220 36 5881975 64 810 22 047 42 7631980 75 520 28 146 47 3741985 86 988 34 024 52 9641990 95 445 41 590 53 8552000 116 411 68 876 47 5352007 129 885 86 511 43 3742008 131 666 86 113 45 5532009 134 854 89 224 45 6302010 133 916 87 918 45 9982011 140 753 95 669 45 0842012 142 455 98 424 44 0312013 143 624 99 260 44 3642014 147 087 103 441 43 6462015 150 626 108 267 42 3592016 153 011 111 364 41 6472017 157 921 117 014 40 9072018 160 165 117 556 42 6092019 164 835 123 958 40 8772020 165 867 125 375 40 492EkonomiTarim ve hayvanciligin on planda oldugu sehirde Sutas in kurdugu dorduncu entegre tesisleri bulunmaktadir Bingol Turkiye de ariciligin yapildigi onemli illerdendir 84 269 adet kovandan 1263 ton bal elde edilir 14 9 kg ile kovan basina verim Turkiye ortalamasinin 14 5 kg az uzerindedir Turkiye deki kovan sayisi ve bal uretiminin 1 5 ini Bingol gerceklestirir Bingol bali 120 ulkeden 600 yarismacinin katildigi 45 Apimondia Uluslararasi Aricilik Kongresinde Dunya 2 si secilmistir Bingol Universitesi bunyesinde ari olumlerine sebep olan hastalik ve zararlar icin Ari ve Dogal Urunler Uygulama ve Arastirma Merkezi ve Veterinerlik Fakultesine bagli Hayvan Hastanesi de bulunmaktadir Egitim2007 yilinda kurulan Bingol Universitesi 10 fakulte 5 enstitu 1 yuksekokul 6 meslek yuksekokulu 3 rektorluge bagli bolum 24 arastirma ve uygulama merkezi ile faaliyetlerini surdurmektedir Fakulteler merkez kampus icerisinde yer almaktadir Ilk ve orta seviyede egitim ogretim Milli Egitim Mudurlugune bagli okullarda yapilmaktadir Yaygin egitim ise Halk Egitim Merkezi araciligiyla yurutulmektedir UlasimKarayollari Bingol D 300 karayolu uzerinde bulunan bir ildir D 300 karayolu Istanbul Izmir Iran arasi uluslararasi bir yoldur sehirlerarasi otobus terminalinden Turkiye nin cogu iline seferler yapilmaktadir Demiryollari TCDD ye ait sehir merkezine 20 km mesafededir Havayollari Bingol Havalimani Haziran 2013 tarihinden itibaren ucuslara aciktir Istanbul ve Ankara ya direkt ucuslar mevcuttur Ayrica Elazig Erzurum Diyarbakir Havaalani veya Mus Havaalani uzerinden ulasmak da mumkundur Bu havaalanlarindan otobus yolculugu yaklasik 2 saat surer Kardes sehirlerGumushane Turkiye 2017 Malatya Turkiye 2023 SporHesarek Kayak Merkezi Bingol sehir merkezini futbolda Bolgesel Amator Lig de 12 Bingolspor temsil etmektedir 2020 2021 sezonu Voleybol Efeler Liginde mucadele eden maclarini Bingol Karsiyaka Spor Salonunda oynayan Solhanspor ligi 9 sirada tamamlamistir Buyuk Bingol Spor Kulubu 2014 yilindan beri Futsal Liginde mucadele etmektedir Bingol un onemli spor tesisleri Bingol Sehir Stadyumu 3 000 Merkez Karsiyaka Spor Salonu 5 000 Merkez Kapali Yari Olimpik Yuzme Havuzu 500 Cok Amacli Spor Salonu Sporcu Egitim Merkezi Atletizm Sahasi Hesarek ve Yolcati Kayak merkezleri Belediye baskanlari Belediye Baskani Gorev Baslangici Gorev Bitisi Parti1 1936 1940 Cumhuriyet Halk Partisi2 Tevfik Turan 1945 19483 1948 1955 Millet Partisi4 1955 1960 Bagimsiz5 1963 1973 Cumhuriyet Halk Partisi6 1973 19777 Hikmet Tekin 1977 1979 Milliyetci Hareket Partisi8 1979 1980 Bagimsiz9 1984 1989 Anavatan Partisi10 1989 1994 Sosyaldemokrat Halkci Parti11 1994 1996 Refah Partisi12 1996 19981998 1999 Fazilet Partisi13 1999 2004 Halkin Demokrasi Partisi14 28 Mart 2004 4 Nisan 2009 Adalet ve Kalkinma Partisi15 4 Nisan 2009 3 Nisan 201416 3 Nisan 2014 5 Nisan 201917 5 Nisan 2019 Gorevde Kaynak Kaynakca Bingol Belediye Baskani 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2020 PDF 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Mart 2020 Colig Zazalarindan tepki 21 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mart 2020 Ermenice isim 21 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Agustos 2021 2021 Bingol Merkez Nufusu 31 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Mart 2021 Evliya Celebi Seyahatnamesi Istanbul 1999 c III s 225 Bingol adinin kaynagi 24 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Agustos 2021 www bingol bel tr 24 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Eylul 2021 Bingol Vilayetinin kurulmasi ve idari yapilandirmasi 24 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Agustos 2021 www sabah com tr 2 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Eylul 2021 Il merkezi cografi yapisi 26 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Agustos 2021 22 Mayis 1971 Bingol Depremi 2 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Eylul 2021 THE BINGOL EARTHQUAKE OF MAY 1 2003 PDF 3 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 26 Agustos 2021 Bingol de Deprem Paniginden Alti Yarali Fasikul I Mufassal Neticeler Icmal Tablolari PDF 28 Tesrinevvel 1927 Umumi Nufus Tahriri DIE Erisim tarihi 28 Mayis 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link PDF 20 Ilktesrin 1935 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 20 Ilktesrin 1940 Genel Nufus Sayimi DIE 20 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2016 PDF 21 Ekim 1945 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 22 Ekim 1950 Umumi Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1955 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1960 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2021 1965 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1970 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1975 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1980 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1985 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 a b c d e f Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Merkez Nufusu Bingol nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Bingol Merkez Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Sutas Bingol Entegre Tesisleri 28 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mayis 2021 SANDAL Ersin Kaya KAN Celal 2013 Turk Cografya Dergisi 21 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Kasim 2016 Bingol bali Turkiye 1 si Dunya 2 secildi 4 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Agustos 2021 Bingol Universitesi Ari ve Dogal Urunler Uygulama ve Arastirma Merkezi 26 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mayis 2021 Hayvan hastanesi hazir 26 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mayis 2021 Bingol Universitesi Akademik birimler 8 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Eylul 2021 Kardeslik sofrasi kuruldu 20 Eylul 2017 26 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Haziran 2023 Malatya ve Bingol kardes sehir oldu 14 Nisan 2023 26 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Haziran 2023 Buyuk Bingol Spor 19 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2022 Spor Tesisleri 26 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mayis 2021 Eski Baskanlar 9 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2024 Dis baglantilarBingol Agzi ve Folkloru uzerine bir Inceleme 10 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde