Emir Mengücek, (Osmanlıca: امیر احمد منگجک; Emir Ahmed Mengücek,1071 - 1118) Büyük Selçuklu Devleti Sultanı Alp Arslan'ın komutanlarından, 1080'de Mengücekliler Devleti'nin kurucusudur.
Emir Mengücek, her biri ait oldukları Oğuz boylarının veya bu boyların oymaklarının beyi olan , Sanduk, , Süleyman Şah, Altuntas, Atsız, Aksungur, Danişmend Gazi, Artuk, Saltuk, , Çavuldur, Gevherayin, Porsuk, Bozan gibi Alp Arslan’ın ordusunda yer alan zamanın en büyük kumandan ve emirlerinden biriydi.
Alp Arslan, Malazgirt Savaşı’ndan sonra ’a Erzurum ve çevresini; ’e Mardin, Diyarbakır, Malatya, Harput ve çevrelerini; ’ye Kayseri, Sivas, Tokat, Niksar, Amasya ve çevrelerini; ’a Maraş, Saros ve çevrelerini; Emir Mengücek’e ise, Erzincan, Kemah, Şarkikarahisar ve çevrelerinin fethi görevini vermiştir.
Bu nedenle Mengüceklilerin ilk vatanları Kemah ve Erzincan dolaylarıdır. Daha sonra sınırları içerisine Şarkikarahisar ve Divriği yörelerini de katmışlar, başkentlerini Divriği'ye taşımışlardır. Mengücek Bey öldükten sonra yerine oğlu İshak Bey geçti. Onun zamanında toprakları Danişmendliler tarafından alındı. İshak Bey 1142'de öldükten sonra devletin toprakları Erzincan yöresi ve Divriği yöresi olmak üzere ikiye ayrıldı. Divriği kolunun yönetimi Süleyman Bey'e verildi. Burası kısa bir süre sonra Selçuklulara bağlandı. Erzincan kolunun yönetimi ise Davut Bey'e kaldı. Burası 1228'de I. Alaeddin Keykubad tarafından Selçuklulara bağlandı.
1116 yılında Bizanslılarla Selçuklu Hanedanı arasında cereyan eden Bolybotum (Bolvadin) Savaşı'nda, Büyük Selçuklu Sultanı Müizzeddin Melikşah ordusunu güneydeki dağın yamacına, Emir Mengücek ise ordusunu kuzeydeki dağın yamacına yerleştirmiş, işte bu durum üzerine sultanın çekildiği dağa Sultan dağı, Emir Mengücek'in çekildiği dağa da Emir dağı adı verilmiştir. Afyonkarahisar ilinin ilçelerinden olan Sultandağı Sultan Dağları'nın eteklerinde, diğeri Emirdağ ise Emir Dağları'nın eteklerinde bulunmaktadır.
Notlar
Kaynakça
- İbn Bibi, El Evamirü'l-Ala'iye Fi'l Umuri'l-Ala'iye (Selçuk-name).
- Prof. Dr. Necati DEMİR, Çankırı'nın Fatihi Kara Tekin Gazi 10 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
Türk asker ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Emir Mengucek Osmanlica امیر احمد منگجک Emir Ahmed Mengucek 1071 1118 Buyuk Selcuklu Devleti Sultani Alp Arslan in komutanlarindan 1080 de Mengucekliler Devleti nin kurucusudur Divrigi Ulu Cami portal Emir Mengucek her biri ait olduklari Oguz boylarinin veya bu boylarin oymaklarinin beyi olan Sanduk Suleyman Sah Altuntas Atsiz Aksungur Danismend Gazi Artuk Saltuk Cavuldur Gevherayin Porsuk Bozan gibi Alp Arslan in ordusunda yer alan zamanin en buyuk kumandan ve emirlerinden biriydi Alp Arslan Malazgirt Savasi ndan sonra a Erzurum ve cevresini e Mardin Diyarbakir Malatya Harput ve cevrelerini ye Kayseri Sivas Tokat Niksar Amasya ve cevrelerini a Maras Saros ve cevrelerini Emir Mengucek e ise Erzincan Kemah Sarkikarahisar ve cevrelerinin fethi gorevini vermistir Bu nedenle Menguceklilerin ilk vatanlari Kemah ve Erzincan dolaylaridir Daha sonra sinirlari icerisine Sarkikarahisar ve Divrigi yorelerini de katmislar baskentlerini Divrigi ye tasimislardir Mengucek Bey oldukten sonra yerine oglu Ishak Bey gecti Onun zamaninda topraklari Danismendliler tarafindan alindi Ishak Bey 1142 de oldukten sonra devletin topraklari Erzincan yoresi ve Divrigi yoresi olmak uzere ikiye ayrildi Divrigi kolunun yonetimi Suleyman Bey e verildi Burasi kisa bir sure sonra Selcuklulara baglandi Erzincan kolunun yonetimi ise Davut Bey e kaldi Burasi 1228 de I Alaeddin Keykubad tarafindan Selcuklulara baglandi 1116 yilinda Bizanslilarla Selcuklu Hanedani arasinda cereyan eden Bolybotum Bolvadin Savasi nda Buyuk Selcuklu Sultani Muizzeddin Meliksah ordusunu guneydeki dagin yamacina Emir Mengucek ise ordusunu kuzeydeki dagin yamacina yerlestirmis iste bu durum uzerine sultanin cekildigi daga Sultan dagi Emir Mengucek in cekildigi daga da Emir dagi adi verilmistir Afyonkarahisar ilinin ilcelerinden olan Sultandagi Sultan Daglari nin eteklerinde digeri Emirdag ise Emir Daglari nin eteklerinde bulunmaktadir Notlar eski Turkcede Mengu edebi daimi sonsuz anlamina gelir 10 Eylul 2016 20 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2024 Oguz boylarin biridir Cuvaldar veya Cavundur diye soylenir KaynakcaIbn Bibi El Evamiru l Ala iye Fi l Umuri l Ala iye Selcuk name Prof Dr Necati DEMIR Cankiri nin Fatihi Kara Tekin Gazi 10 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarTurk asker ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz