Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Münih Antlaşması, Birleşik Krallık, Fransa, İtalya ve Almanya arasında yapılan ve Çekoslovakya'nın Südet bölgesinin Almanya'ya verilmesini öngören 29 Eylül 1938 tarihli antlaşmadır.
 Soldan sağa: Chamberlain, Daladier, Hitler, Mussolini ve İtalya Dışişleri Bakanı Ciano (Münih Konferansı, 29 Eylül 1938) | |
| Tür | Barış Antlaşma |
|---|---|
| İmzalanma | 29 Eylül 1938 |
| Yer | Münih |
Avrupa'nın büyük devletleri arasında baş gösteren Südet Krizi sonucu olarak 1938'de Münih'te toplanan Münih Konferansı, Hitler, Mussolini, Birleşik Krallık başbakanı Neville Chamberlain ve Fransa başbakanı Édouard Daladier arasında düzenlenmiştir. Konferansa Fransa'nın taraf olması, Çekoslovakya ile aralarındaki 1924 yılında yapılmış olan ve Çekoslovakya'nın toprak bütünlüğünün garantisi niteliğindeki antlaşmadır. İtalya ise konferansa, 7 Ocak 1935 tarihli dolayısıyla taraf olmuştur. Sovyetler Birliği ile Çekoslovakya arasında, bu ülkenin toprak bütünlüğü konusunda bir antlaşma vardır. Bu antlaşma, Çekoslovakya'nın toprak bütünlüğünü tehdit edecek bir saldırı durumunda Sovyetler Birliği'nin askerî müdahalesini, Fransa'nın müdahalesi önşartına bağlamaktadır. Dönemin Sovyet Dışişleri Komiseri Maxim Litvinov, Sovyetler Birliği'nin bu antlaşmadan doğan yükümlülüğünü yerine getireceğini sıklıkla belirtmiştir. Bununla birlikte Sovyetler Birliği konferansta temsil edilmemiştir.
Konferans sırasında toplantı salonuna alınmamakla birlikte yan odada iki Çekoslovakya temsilcisi de bulunmaktaydı. Berlin’deki Çekoslovak elçisi Dr. Vojtek Matni ile Prag’daki Dışişleri Bakanlığı elemanı Dr. Hubert Masaryk.
Südetler, Çekoslovakya'nın stratejik öneme sahip bir bölgesiydi. Büyük bir silah fabrikası olan Skoda bu bölgedeydi. 2,5 milyon Almanca konuşan nüfusa sahip olan bölge, Versay Antlaşması'nın Ulusların Kendi Kaderini Tayin Hakkı kuralına göre, Almanya'nın kontrolü altında olmalıydı. Konferansın amacı Südet Krizi nedeniyle bir Avrupa savaşını önlemekti ve bölgenin neredeyse tamamının Almanya'ya teslim edilmesiyle sonuçlandı. Bu, Yatıştırma Politikasının en bariz örneği oldu. Çekoslovakya konferansa çağrılmadığı için anlaşma Çekler tarafından Münih Diktesi olarak adlandırılmaktadır. Hatta çoğu zaman Münih İhaneti olarak da isimlendirirler zira Çekoslovakya'nın Fransa ile, Fransa'nın da Birleşik Krallık ile askeri ittifakı vardı ve bunlar konferansta hiç gündeme gelmedi.
2. Macaristan Kasım 1938'de imzalanan Birinci Viyana Hediyesi gereğince, Macar azınlıklarının oturduğu Slovakya'nın güney kısımının üçte biri ve 'nın güney kısmı olmak üzere sınır bölgesini işgal etmiştir.
3. özerkliğini kazanmıştır.
4. Polonya Ekim 1938'de Polonyalı azınlıkların oturduğu bölgesini işgal etmiştir.
5. Geri kalan Çek toprakları Mart 1939'da Nazi Almanyası'nın uydu devleti Bohemya ve Moravya Protektorası olmuştur.
6. Çekoslovakya'nın kalıntılarından Slovakya Cumhuriyeti yaratılmış ve Nazi Almanyası'nın uydu devleti olmuştur.
Mart 1938'de Almanya Avusturya'yı ilhak etti (Anschluss). Nazi politikacı Konrad Henlein tarafından yönetilen ve nüfusunun çoğunluğu Alman kökenli olan Çekoslovakya'nın Südetlerinin, Hitler'in bir sonraki isteği olacağı beklenmeye başlamıştı. Hem Fransa'nın hem de Sovyetler Birliğinin Çekoslovakya ile askeri ittifakı vardı ama ne Fransa ne de Sovyetler bir savaşa hazır değildi. Gerçekte, Sovyet Rusya ve Stalin kapitalist anlaşmalardan epey rahatsızdı ve Fransa'nın başında ise yatıştırıcı bir dış politika izlemekten yana olan Édouard Daladier vardı. 1938'de Fransa'da yapılan genel seçimler de Fransa'nın askerî güç göndermesinin mümkün olmadığını göstermişti. Batı Avrupa'daki hiçbir devlet savaş istemiyordu. Nazi Almanyası'nın askerî harekât kabiliyetini fazla abartmışlardı. Öte yandan Hitler'in çeşitli kamuoyu açıklamalarında ısrarla vurguladığı barış çağrıları, Avrupa kamuoyunda son derece olumlu karşılanmaktaydı ve ikna ediciydi.
Diğer taraftan Hitler ise Batı'nın bu zaaflarını iyi değerlendiriyordu ve bir an evvel Orta Avrupa'da hedeflerine ulaşacak bir dış siyaset izliyordu. Konferans yapılması için Benito Mussolini tarafından ikna edildi. Zira İtalya da henüz Avrupa çapında bir çatışmaya hazır değildi. Alman askeri liderliği de ordunun durumunun farkındaydı ve savaşı engelleyebilmek için ellerinden geleni yapıyorlardı.
Konferansa giden günlerde Avrupa'nın süper güçleri, I. Dünya Savaşı'ndan sonra ilk defa ordularını mobilize ettiler. Birçokları savaşın kaçınılmaz olduğunu ve herkesi memnun edecek bir barışın mümkün olmadığını düşünüyordu.
Fakat bir anlaşmaya varıldı ve 29 Eylülde Adolf Hitler, Neville Chamberlain, Édouard Daladier ve Benito Mussolini Münih Anlaşmasını karara bağladılar. Her ne kadar antlaşma 29 Eylül tarihini taşıyorsa da, imzalanması 30 Eylül 1938 gününün ilk saatleridir. 30 Eylül'de Çekoslovakya hükûmeti; Almanya, Polonya ve Macaristan'ın askeri baskısıyla İngiltere ve Fransa'nın diplomatik baskısının birleşimine boyun eğdi ve Münih şartlarında Almanya'ya toprak vermeyi kabul etti. Ardından 1 Ekim'de Çekoslovakya Polonya'nın toprak taleplerini kabul etti. Anlaşma Südetlerin kontrolünü 10 Ekimden itibaren Almanya'ya veriyordu.
30 Kasım 1938'de Çekoslovakya, ve Orava bölgelerindeki küçük toprak parçalarını Polonya'ya bıraktı.
Antlaşmada kabul edilen metin, Mussolini’nin teklif ettiği metindir. İtalyan Dışişleri Bakanı Galeazzo Ciano’nun yayımlanmış anılarında ve 'un 4 Haziran 1948 tarihinde Nürnberg mahkemesindeki ifadesinde, söz konusu belgenin aslında Alman teklifi olduğu belirtilmektedir. Her iki şahıs da Münih Konferansı’nda onaylanan antlaşma metninin gerçekte Alman planı olduğunu iddia etmektedir.
Antlaşmanın hemen ardından, antlaşma şartlarına göre kurulan “uluslararası komisyon”, Britanya, Fransa, Çek ve İtalya elçileriyle Almanya Dışişleri Bakanlığı Devlet Sekreteri Ernst von Weizsäcker'den oluşmaktadır ve antlaşma metninde yer almayan ama Hitler'in vazgeçmediği toprakların da Almanya’ya verilmesini karara bağlamıştır.
Ayrıca, Hitler ve Chamberlain olası bütün anlaşmazlıkları barış yoluyla çözmek konusunda bir anlaşmaya vararak bunu da imzaya döktüler. Bu anlaşma ise çoğu zaman Münih Anlaşması ile karıştırılmaktadır zira Chamberlain'ın Britanya'ya dönüşünü gösteren fotoğraflardaki kâğıt Münih Anlaşması değil, Hitler ve Chamberlain'ın imzaladığı iyi niyet anlaşmasıdır.[]
Britanya'ya dönüşünde Chamberlain için resepsiyon verildi ve yaptığı anlaşmayı kalabalığa göstererek meşhur "zamanımızın barışı" konuşmasını yaptı. Britanyalılar ve Fransızlar mutluydu, Alman generaller de savaş çıkmadığı için rahatlamışlardı ama Hitler kızgındı. Diplomatlarının ve generallerinin kendisini bir burjuva politikacı olarak davranmaya zorladığını düşünüyordu.
Joseph Stalin de Münih Anlaşması'ndan memnun değildi. Sovyetler konferansta temsil edilmemişti ve büyük güçlerden biri olarak en azından bilgilendirilmeleri gerektiğini düşünüyordu. Birleşik Krallık ve Fransa ise Sovyetleri daha çok Almanya'ya karşı bir denge unsuru olarak kullanıyorlardı. Stalin, batının bir müttefiki bu kadar kolay satmasından da rahatsız olmuştu ve gelecekte aynı şeyi Sovyetler'e de yapıp Nazilerle Komünistleri birbiriyle savaştırarak her şey bittiğinde onların gelip geride kalanları toplayacağını düşünmeye başlamıştı. Bu endişe ve Birleşik Krallık ve Fransa'ya yaptığı, Almanya'ya karşı bir ittifak önerilerinin dikkate alınmayışı, Stalin'in 1939'da Nazi Almanyası ile Molotov-Ribbentrop Paktını imzalamasına neden oldu.
Çekler de durumdan hiç hoşnut değildi. Südetler'i Almanya'ya vermek zorunda kalan ve daha sonra da Cieszyn Silesya bölgesi de Polonya tarafından geri alınan Çekoslovakya Almanya'ya karşı savunma hatlarını tamamen kaybetmişti. Mart 1939'da Chamberlain'ın sözlerine inananlar yanıldıklarını anladılar. Almanlar, Bohemya ve Moravya'nın geri kalanını da işgal ettiler. Mart 1939'da Nazi kuklası bir devlet olan Birinci Slovak Cumhuriyeti bağımsızlığını ilan etti.
Kısa bir süre sonra Hitler, Çekoslovakya'dan geriye kalanların tam kontrolünü Almanya'ya vererek, Bohemya ve Moravya Himaye Yönetimi'ni kurarak Çekoslovakya'nın bütünlüğüne saygı göstereceğine dair ciddi vaatlerinden vazgeçti. Sonuç olarak, Çekoslovakya ortadan kaybolmuştu.
Başbakan Chamberlain Nazilerin Çekoslovakya'yı işgal etmesiyle ihanete uğradığını ve artık Münih Anlaşması'nın bir ehemmiyetinin kalmadığını düşünerek Britanya İmparatorluk Kuvvetleri'ne savaş hazırlığı emri verdi. Fransa da aynısını yaptı ancak ikisi de herhangi bir girişimde bulunmadı. Ta ki Polonya'nın işgali savaşı artık kaçınılmaz hale getirene kadar.
Günümüzde, Münih Anlaşması yaygın olarak başarısız bir yatıştırma eylemi olarak görülmektedir ve bu terim "yayılmacı totaliter devletleri yatıştırmanın beyhudeliğinin bir simgesi" haline gelmiştir.
Kaynakça
- ^ Goldstein, Erik; Lukes, Igor (12 Ekim 2012). The Munich Crisis, 1938: Prelude to World War II (İngilizce). Routledge. ISBN . 13 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ocak 2022.
- ^ Jesenský 2014, s. 88-89.
- ^ office, Kafkadesk Prague (14 Mart 2021). . kafkadesk.org (İngilizce). 14 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021.
- ^ "Munich Agreement" 27 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Encyclopædia Britannica. Retrieved 6 August 2018.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Munih Antlasmasi Birlesik Krallik Fransa Italya ve Almanya arasinda yapilan ve Cekoslovakya nin Sudet bolgesinin Almanya ya verilmesini ongoren 29 Eylul 1938 tarihli antlasmadir Munih AntlasmasiSoldan saga Chamberlain Daladier Hitler Mussolini ve Italya Disisleri Bakani Ciano Munih Konferansi 29 Eylul 1938 TurBaris AntlasmaImzalanma29 Eylul 1938YerMunih Avrupa nin buyuk devletleri arasinda bas gosteren Sudet Krizi sonucu olarak 1938 de Munih te toplanan Munih Konferansi Hitler Mussolini Birlesik Krallik basbakani Neville Chamberlain ve Fransa basbakani Edouard Daladier arasinda duzenlenmistir Konferansa Fransa nin taraf olmasi Cekoslovakya ile aralarindaki 1924 yilinda yapilmis olan ve Cekoslovakya nin toprak butunlugunun garantisi niteligindeki antlasmadir Italya ise konferansa 7 Ocak 1935 tarihli dolayisiyla taraf olmustur Sovyetler Birligi ile Cekoslovakya arasinda bu ulkenin toprak butunlugu konusunda bir antlasma vardir Bu antlasma Cekoslovakya nin toprak butunlugunu tehdit edecek bir saldiri durumunda Sovyetler Birligi nin askeri mudahalesini Fransa nin mudahalesi onsartina baglamaktadir Donemin Sovyet Disisleri Komiseri Maxim Litvinov Sovyetler Birligi nin bu antlasmadan dogan yukumlulugunu yerine getirecegini siklikla belirtmistir Bununla birlikte Sovyetler Birligi konferansta temsil edilmemistir Konferans sirasinda toplanti salonuna alinmamakla birlikte yan odada iki Cekoslovakya temsilcisi de bulunmaktaydi Berlin deki Cekoslovak elcisi Dr Vojtek Matni ile Prag daki Disisleri Bakanligi elemani Dr Hubert Masaryk Sudetler Cekoslovakya nin stratejik oneme sahip bir bolgesiydi Buyuk bir silah fabrikasi olan Skoda bu bolgedeydi 2 5 milyon Almanca konusan nufusa sahip olan bolge Versay Antlasmasi nin Uluslarin Kendi Kaderini Tayin Hakki kuralina gore Almanya nin kontrolu altinda olmaliydi Konferansin amaci Sudet Krizi nedeniyle bir Avrupa savasini onlemekti ve bolgenin neredeyse tamaminin Almanya ya teslim edilmesiyle sonuclandi Bu Yatistirma Politikasinin en bariz ornegi oldu Cekoslovakya konferansa cagrilmadigi icin anlasma Cekler tarafindan Munih Diktesi olarak adlandirilmaktadir Hatta cogu zaman Munih Ihaneti olarak da isimlendirirler zira Cekoslovakya nin Fransa ile Fransa nin da Birlesik Krallik ile askeri ittifaki vardi ve bunlar konferansta hic gundeme gelmedi 1 Nazi Almanyasi Ekim 1938 de Sudet bolgesini isgal etmistir 2 Macaristan Kasim 1938 de imzalanan Birinci Viyana Hediyesi geregince Macar azinliklarinin oturdugu Slovakya nin guney kisiminin ucte biri ve nin guney kismi olmak uzere sinir bolgesini isgal etmistir 3 ozerkligini kazanmistir 4 Polonya Ekim 1938 de Polonyali azinliklarin oturdugu bolgesini isgal etmistir 5 Geri kalan Cek topraklari Mart 1939 da Nazi Almanyasi nin uydu devleti Bohemya ve Moravya Protektorasi olmustur 6 Cekoslovakya nin kalintilarindan Slovakya Cumhuriyeti yaratilmis ve Nazi Almanyasi nin uydu devleti olmustur Mart 1938 de Almanya Avusturya yi ilhak etti Anschluss Nazi politikaci Konrad Henlein tarafindan yonetilen ve nufusunun cogunlugu Alman kokenli olan Cekoslovakya nin Sudetlerinin Hitler in bir sonraki istegi olacagi beklenmeye baslamisti Hem Fransa nin hem de Sovyetler Birliginin Cekoslovakya ile askeri ittifaki vardi ama ne Fransa ne de Sovyetler bir savasa hazir degildi Gercekte Sovyet Rusya ve Stalin kapitalist anlasmalardan epey rahatsizdi ve Fransa nin basinda ise yatistirici bir dis politika izlemekten yana olan Edouard Daladier vardi 1938 de Fransa da yapilan genel secimler de Fransa nin askeri guc gondermesinin mumkun olmadigini gostermisti Bati Avrupa daki hicbir devlet savas istemiyordu Nazi Almanyasi nin askeri harekat kabiliyetini fazla abartmislardi Ote yandan Hitler in cesitli kamuoyu aciklamalarinda israrla vurguladigi baris cagrilari Avrupa kamuoyunda son derece olumlu karsilanmaktaydi ve ikna ediciydi Munih Antlasmasi nin imzalandigi bina Fuhrerbau gunumuzde Diger taraftan Hitler ise Bati nin bu zaaflarini iyi degerlendiriyordu ve bir an evvel Orta Avrupa da hedeflerine ulasacak bir dis siyaset izliyordu Konferans yapilmasi icin Benito Mussolini tarafindan ikna edildi Zira Italya da henuz Avrupa capinda bir catismaya hazir degildi Alman askeri liderligi de ordunun durumunun farkindaydi ve savasi engelleyebilmek icin ellerinden geleni yapiyorlardi Konferansa giden gunlerde Avrupa nin super gucleri I Dunya Savasi ndan sonra ilk defa ordularini mobilize ettiler Bircoklari savasin kacinilmaz oldugunu ve herkesi memnun edecek bir barisin mumkun olmadigini dusunuyordu Fakat bir anlasmaya varildi ve 29 Eylulde Adolf Hitler Neville Chamberlain Edouard Daladier ve Benito Mussolini Munih Anlasmasini karara bagladilar Her ne kadar antlasma 29 Eylul tarihini tasiyorsa da imzalanmasi 30 Eylul 1938 gununun ilk saatleridir 30 Eylul de Cekoslovakya hukumeti Almanya Polonya ve Macaristan in askeri baskisiyla Ingiltere ve Fransa nin diplomatik baskisinin birlesimine boyun egdi ve Munih sartlarinda Almanya ya toprak vermeyi kabul etti Ardindan 1 Ekim de Cekoslovakya Polonya nin toprak taleplerini kabul etti Anlasma Sudetlerin kontrolunu 10 Ekimden itibaren Almanya ya veriyordu 30 Kasim 1938 de Cekoslovakya ve Orava bolgelerindeki kucuk toprak parcalarini Polonya ya birakti Antlasmada kabul edilen metin Mussolini nin teklif ettigi metindir Italyan Disisleri Bakani Galeazzo Ciano nun yayimlanmis anilarinda ve un 4 Haziran 1948 tarihinde Nurnberg mahkemesindeki ifadesinde soz konusu belgenin aslinda Alman teklifi oldugu belirtilmektedir Her iki sahis da Munih Konferansi nda onaylanan antlasma metninin gercekte Alman plani oldugunu iddia etmektedir Antlasmanin hemen ardindan antlasma sartlarina gore kurulan uluslararasi komisyon Britanya Fransa Cek ve Italya elcileriyle Almanya Disisleri Bakanligi Devlet Sekreteri Ernst von Weizsacker den olusmaktadir ve antlasma metninde yer almayan ama Hitler in vazgecmedigi topraklarin da Almanya ya verilmesini karara baglamistir Ayrica Hitler ve Chamberlain olasi butun anlasmazliklari baris yoluyla cozmek konusunda bir anlasmaya vararak bunu da imzaya doktuler Bu anlasma ise cogu zaman Munih Anlasmasi ile karistirilmaktadir zira Chamberlain in Britanya ya donusunu gosteren fotograflardaki kagit Munih Anlasmasi degil Hitler ve Chamberlain in imzaladigi iyi niyet anlasmasidir kaynak belirtilmeli Britanya ya donusunde Chamberlain icin resepsiyon verildi ve yaptigi anlasmayi kalabaliga gostererek meshur zamanimizin barisi konusmasini yapti Britanyalilar ve Fransizlar mutluydu Alman generaller de savas cikmadigi icin rahatlamislardi ama Hitler kizgindi Diplomatlarinin ve generallerinin kendisini bir burjuva politikaci olarak davranmaya zorladigini dusunuyordu Munih ten Britanya ya donen Neville Chamberlain elinde barisci cozumu icin kendisi ve Adolf Hitler tarafindan imzalanan belge 30 Eylul 1938 Joseph Stalin de Munih Anlasmasi ndan memnun degildi Sovyetler konferansta temsil edilmemisti ve buyuk guclerden biri olarak en azindan bilgilendirilmeleri gerektigini dusunuyordu Birlesik Krallik ve Fransa ise Sovyetleri daha cok Almanya ya karsi bir denge unsuru olarak kullaniyorlardi Stalin batinin bir muttefiki bu kadar kolay satmasindan da rahatsiz olmustu ve gelecekte ayni seyi Sovyetler e de yapip Nazilerle Komunistleri birbiriyle savastirarak her sey bittiginde onlarin gelip geride kalanlari toplayacagini dusunmeye baslamisti Bu endise ve Birlesik Krallik ve Fransa ya yaptigi Almanya ya karsi bir ittifak onerilerinin dikkate alinmayisi Stalin in 1939 da Nazi Almanyasi ile Molotov Ribbentrop Paktini imzalamasina neden oldu Cekler de durumdan hic hosnut degildi Sudetler i Almanya ya vermek zorunda kalan ve daha sonra da Cieszyn Silesya bolgesi de Polonya tarafindan geri alinan Cekoslovakya Almanya ya karsi savunma hatlarini tamamen kaybetmisti Mart 1939 da Chamberlain in sozlerine inananlar yanildiklarini anladilar Almanlar Bohemya ve Moravya nin geri kalanini da isgal ettiler Mart 1939 da Nazi kuklasi bir devlet olan Birinci Slovak Cumhuriyeti bagimsizligini ilan etti Kisa bir sure sonra Hitler Cekoslovakya dan geriye kalanlarin tam kontrolunu Almanya ya vererek Bohemya ve Moravya Himaye Yonetimi ni kurarak Cekoslovakya nin butunlugune saygi gosterecegine dair ciddi vaatlerinden vazgecti Sonuc olarak Cekoslovakya ortadan kaybolmustu Basbakan Chamberlain Nazilerin Cekoslovakya yi isgal etmesiyle ihanete ugradigini ve artik Munih Anlasmasi nin bir ehemmiyetinin kalmadigini dusunerek Britanya Imparatorluk Kuvvetleri ne savas hazirligi emri verdi Fransa da aynisini yapti ancak ikisi de herhangi bir girisimde bulunmadi Ta ki Polonya nin isgali savasi artik kacinilmaz hale getirene kadar Gunumuzde Munih Anlasmasi yaygin olarak basarisiz bir yatistirma eylemi olarak gorulmektedir ve bu terim yayilmaci totaliter devletleri yatistirmanin beyhudeliginin bir simgesi haline gelmistir Kaynakca Goldstein Erik Lukes Igor 12 Ekim 2012 The Munich Crisis 1938 Prelude to World War II Ingilizce Routledge ISBN 9781136328398 13 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ocak 2022 Jesensky 2014 s 88 89 office Kafkadesk Prague 14 Mart 2021 kafkadesk org Ingilizce 14 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Ekim 2021 Munich Agreement 27 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Encyclopaedia Britannica Retrieved 6 August 2018