"Annabel Lee", Amerikalı şair ve yazar Edgar Allan Poe'nun yazdığı son şiirdir. 1849'da yazılan şiir aynı yıl, Poe'nun ölümünün hemen ardından yayınlanmıştır.
Edgar Allan Poe | |
Özgün adı | Annabel Lee |
---|---|
Ülke | ABD |
Özgün dili | İngilizce |
Konu(lar) | Genç bir kadının ölümü |
Yayın tarihi | Ocak 1850 |
Poe'nun pek çok şiiri gibi bu şiirin de teması güzel bir kadının ölümüdür. Şiirin anlatıcısı, daha çok gençken Annabel Lee'ye âşık olmuştur. Bu aşk öyle güçlüdür ki melekler bile kıskanır. Annabel Lee öldükten sonra bile anlatıcının aşkı son bulmaz.
Şiirdeki Annabel Lee'nin ilham kaynağının kim olduğu konusunda çeşitli tartışmalar bulunmaktadır. Pek çok kadının adı geçse de, en makul adaylardan biri Poe'nun eşi Virginia Eliza Clemm Poe'dur.
Özet
Şiirin anlatıcısı, yıllar önce isimsiz bir "deniz ülkesinde" Annabel Lee'ye âşık olduğunu anlatır. Çok genç olmalarına rağmen yüreklerindeki aşk ateşi öyle yoğundur ki melekler onları kıskanmaya başlar. Annabel Lee - anlatıcıya göre - bu yüzden nazara gelir ve ölür. Buna rağmen aşkları yaşamaya devam eder. Anlatıcı ruhlarının hâlâ bir arada olduğuna inanmaktadır. Her gece Annabel Lee'yi hayal eder ve gözlerinin parlaklığını yıldızlarda görür. Geceleri genç kızın deniz kenarındaki mezarına gider ve orada yatar.
Analiz
"Kuzgun (The Raven)", "Ulalume," ve "To One in Paradise" gibi pek çok şiire benzer şekilde, bu şiir de Poe'nun favori teması üzerine kuruludur: genç ve güzel bir kadının ölümü. Bu tema Poe'ya göre "dünyadaki en şiirsel konudur." Poe'nun diğer eserlerindeki kadınlar gibi, Annabel Lee de erken yaşta evlenir ve bir hastalığa yakalanır. Şiir, sıra dışı derecede güçlü bir aşka odaklanır. Şiirin anlatıcısı Annabel Lee'ya aşık olmakla kalmaz, ölümünden sonra adeta ona tapınmaya başlar. Anlatıcı, aşkları başladığında her ikisinin de çocuk yaşta olduğunu söyler. Annabel Lee'yi meleklerin kıskançlıktan öldürdüğünü iddia etmesi çocukçadır ve anlatıcının o zamandan beri fazla büyümediğini gösterir. Kaybından kaynaklanan aşırı duygularını mantıklı kılmak için de bu iddiasını tekrarlar.
"Kuzgun"'daki anlatıcının sevgilisine "hiçbir zaman" tekrar kavuşamayacağına inanmasının tersine, "Annabel Lee" şiirindeki aşıklar bir süre sonra kavuşacaklardır, çünkü cinler bile "ruhlarını birbirinden ayıramaz."
Şiirsel yapı
Şiir, üçü altı, biri yedi, ikisi ise sekiz mısralı toplam altı kıtadan oluşur. Uyak düzeni her kıtada küçük değişikliklere uğrar. Kelimelerin bir baladdaki gibi özellikle tekrar edilmesi şiirin yaslı etkisini pekiştirir. Şiir form bakımından tam bir balad olmasa da Poe şiirin balad olduğunu söylemiştir. "Annabel Lee" isminde, Poe'nun diğer kadın karakterleri "Eulalie," "Ligeia", "Morella", "Lenore," ve "Ulalume'de olduğu gibi "L" harfi vurgulanmaktadır.
Şiirin son mısrası tartışmalıdır. Baltimore'daki Edgar Allan Poe Cemiyeti'ne göre şiirin, 1849 ile 1850 yıllarında yayınlanmış 11 farklı versiyonu vardır. En önemli farklılık son mısradadır.
- Özgün elyazması - In her tomb by the side of the sea
- Alternatif versiyon - In her tomb by the sounding sea
İlham
Şiire ismini veren Annabel Lee'nin gerçekte kim olduğu belirsizdir. Biyografi yazarları ve eleştirmenlere göre, Poe'nun "güzel bir kadının ölümü" temasını sıklıkla kullanmasının sebebi, annesi Eliza Poe ve manevi annesi Frances Allan da dahil olmak üzere hayatındaki kadınları arka arkaya kaybetmesidir.
Genelde, "Annabel Lee" şiirinin, Poe'nun kendinden iki yıl önce ölen eşi Virginia için yazıldığı düşünülmektedir. Şiirin muhtemel ilham kaynaklarından biri olan Frances Sargent Osgood da bu fikri desteklemiştir. Virginia'nın lehine olan deliller kuvvetlidir: Poe'nun ona çocuk yaşta iken aşık olması, evlendiği tek kadın olması ve kaybettiği tek sevgilisi olması. Şiirin otobiyografik okumalarında, Annabel Lee'nin bakire olarak ölmesinden yola çıkılarak, Virginia ile Poe'nun evlilikleri süresince hiç birlikte olmadıkları bile ileri sürülmüştür.
Thomas Ollive Mabbott'ın da aralarında bulunduğu bazı eleştirmenler ise, Annabel Lee'nin gerçekte yaşamış biri olmadığına, Poe'nun kasvetli hayalgücünün bir eseri olduğuna inanmıştır. Poe'nun çocukluk aşkı Sarah Elmira Royster, Poe'nun şiiri kendisini düşünerek yazdığını ve bunu söylemiş olduğunu ileri sürmüştür. Sarah Helen Whitman ve Sarah Anna Lewis da şiirin ilham kaynağı olduklarını iddia etmişlerdir.
Güney Karolina'daki Charleston'da ise, gerçekten yaşamış Annabel Lee isimli birinin kentteki Üniteryen Mezarlığı'nda gömülü olduğu, Poe'nun da gençliğinde duyduğu bir hikâyeden yola çıkarak bu şiiri yazdığı düşünülmektedir. İç Savaş sırasında kayıtları yok olan kilise, bunu doğrulayamamaktadır. Ancak yerel inanış, mezarlıkta "Lee" ailesine ait bir bölüm olduğu ve Poe'nun kentte bulunduğu 1827 öncesinden kalma, üzerinde "A.L. Ravenel" ismi yer alan mezar taşının var olduğu yönündedir. (Raveneller Charleston'ın eski ailelerinden biridir.)
Yayımlanma geçmişi
"Annabel Lee" büyük ihtimalle Mayıs 1849'da yazıldı. Poe şiirin yayımlanması için elinden geleni yaptı. Şiirin bir kopyasını edebi mirasçısı ve kişisel rakibi 'a verdi. Bir kopyayı, 5 dolarlık borcuna karşılık John Thompson'a verdi. Başka bir kopyayı da Sartain's Union Magazine'de basılmak üzere sattı. Şiirin ilk izinli baskısı Ocak 1850'de bu dergide yapıldı. Ancak Griswold, Poe'nun ölümü üzerine 9 Ekim 1849'da New York Daily Tribune gazetesinde yayınladığı yazıda şiiri kullanmıştı.
Etkisi
"Annabel Lee", Vladimir Nabokov için, özellikle 1955 tarihli romanı Lolita'yı yazarken esin kaynağı oldu. Nabokov romanın başlığını ilk önce The Kingdom by the Sea (Bir Deniz Ülkesi) olarak belirlemişti. Nabokov, Nisan 1947'de Edmund Wilson'a yazdığı mektupta romandan şöyle bahsetmişti: "Kısa bir roman yazıyorum... küçük kızlardan hoşlanan bir adam hakkında - romanın adı The Kingdom by the Sea olacak." Ayrıca romanda Humbert Humbert'ın ilk aşkının adı "Annabel Leigh" idi.
Stevie Nicks, ismi "Annabel Lee" olan bir şarkı yazdı. Şarkının sözleri Poe'nun şiirinin mısralarının yerleri değiştirilerek oluşturulmuştu. Resmi olarak yayımlanmayan bu şarkının dışarı sızdırılmış demo kayıtları, Nicks'in bazı hayran sitelerinde bulunmaktadır.
Kaynakça
Notlar
- ^ "www.eapoe.org". 25 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2008.
- ^ a b c Meyers, Jeffrey. Edgar Allan Poe: His Life and Legacy. New York: Cooper Square Press, 1992. s. 243.
- ^ Poe, Edgar A. "The Philosophy of Composition" (1846).
- ^ Weekes, Karen. The Cambridge Companion to Edgar Allan Poe kitabında yer alan "Poe's feminine ideal (Poe'da ideal kadın)" yazısı, editör Kevin J. Hayes. Cambridge University Press, 2002. s. 152.
- ^ Hoffman, Daniel. Poe Poe Poe Poe Poe Poe Poe. Baton Rouge: Louisiana State University Press, 1972. s. 68.
- ^ a b Empric, Julienne H. "'Annabel Lee' üzerine bir not 23 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .," Poe Studies.Cilt:VI, Number 1 (June 1973). s. 26.
- ^ Quinn, Arthur Hobson. Edgar Allan Poe: A Critical Biography. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 1998. s. 606.
- ^ Kopley, Richard ve Kevin J. Hayes, The Cambridge Companion to Edgar Allan Poe kitabında yer alan "Two verse masterworks: 'The Raven' and 'Ulalume' (İki şiir şaheseri:'Kuzgun' ve 'Ulalume')" yazısı, editör Kevin J. Hayes. Cambridge University Press, 2002. s. 200.
- ^ ""Annabel Lee" - Farklı metinlerin listesi, Edgar Allan Poe Cemiyeti web sitesi". 14 Aralık 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2008.
- ^ a b Silverman, Kenneth. Edgar A. Poe: Mournful and Never-ending Remembrance. New York: Harper Perennial, 1991. s. 401.
- ^ Weekes, Karen. The Cambridge Companion to Edgar Allan Poe kitabında yer alan "Poe's feminine ideal (Poe'da ideal kadın)" yazısı, editör Kevin J. Hayes. Cambridge University Press, 2002. s. 149.
- ^ a b Meyers, Jeffrey. Edgar Allan Poe: His Life and Legacy. New York: Cooper Square Press, 1992. s. 244.
- ^ Hoffman, Daniel. Poe Poe Poe Poe Poe Poe Poe. Baton Rouge: Louisiana State University Press, 1972. s. 27.
- ^ . 21 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2008.
- ^ Silverman, Kenneth. Edgar A. Poe: Mournful and Never-ending Remembrance. New York: Harper Perennial, 1991. s. 426.
- ^ a b Sova, Dawn B. Edgar Allan Poe: A to Z. Checkmark Books, 2001. s. 12.
- ^ Tom Crawford, The Ghost by the Sea 31 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. ulaşım: 21 Ocak 2008.
- ^ Meyers, Jeffrey. Edgar Allan Poe: His Life and Legacy. New York: Cooper Square Press, 1992. s. 302.
- ^ 7 Nisan 1947 tarihli mektup; Dear Bunny, Dear Volodya: The Nabokov Wilson Letters, 1940–1971, editör: Simon Karlinsky (Berkeley: University of California Press, 2001; ), s.215.
- ^ buckinghamnicks.net, Annabel Lee 5 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., erişim: 17 Mart 2008
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Annabel Lee ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- İngilizce Vikikaynak'ta şiirin özgün metni 17 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Şiiri dinlemek için (İngilizce) 15 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Şiirin Melih Cevdet Anday tarafından yapılan Türkçe çevirisi 2 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Annabel Lee Amerikali sair ve yazar Edgar Allan Poe nun yazdigi son siirdir 1849 da yazilan siir ayni yil Poe nun olumunun hemen ardindan yayinlanmistir Annabel Lee Edgar Allan PoeOzgun adiAnnabel LeeUlkeABDOzgun diliIngilizceKonu lar Genc bir kadinin olumuYayin tarihiOcak 1850 Poe nun pek cok siiri gibi bu siirin de temasi guzel bir kadinin olumudur Siirin anlaticisi daha cok gencken Annabel Lee ye asik olmustur Bu ask oyle gucludur ki melekler bile kiskanir Annabel Lee oldukten sonra bile anlaticinin aski son bulmaz Siirdeki Annabel Lee nin ilham kaynaginin kim oldugu konusunda cesitli tartismalar bulunmaktadir Pek cok kadinin adi gecse de en makul adaylardan biri Poe nun esi Virginia Eliza Clemm Poe dur OzetSiirin anlaticisi yillar once isimsiz bir deniz ulkesinde Annabel Lee ye asik oldugunu anlatir Cok genc olmalarina ragmen yureklerindeki ask atesi oyle yogundur ki melekler onlari kiskanmaya baslar Annabel Lee anlaticiya gore bu yuzden nazara gelir ve olur Buna ragmen asklari yasamaya devam eder Anlatici ruhlarinin hala bir arada olduguna inanmaktadir Her gece Annabel Lee yi hayal eder ve gozlerinin parlakligini yildizlarda gorur Geceleri genc kizin deniz kenarindaki mezarina gider ve orada yatar Analiz Kuzgun The Raven Ulalume ve To One in Paradise gibi pek cok siire benzer sekilde bu siir de Poe nun favori temasi uzerine kuruludur genc ve guzel bir kadinin olumu Bu tema Poe ya gore dunyadaki en siirsel konudur Poe nun diger eserlerindeki kadinlar gibi Annabel Lee de erken yasta evlenir ve bir hastaliga yakalanir Siir sira disi derecede guclu bir aska odaklanir Siirin anlaticisi Annabel Lee ya asik olmakla kalmaz olumunden sonra adeta ona tapinmaya baslar Anlatici asklari basladiginda her ikisinin de cocuk yasta oldugunu soyler Annabel Lee yi meleklerin kiskancliktan oldurdugunu iddia etmesi cocukcadir ve anlaticinin o zamandan beri fazla buyumedigini gosterir Kaybindan kaynaklanan asiri duygularini mantikli kilmak icin de bu iddiasini tekrarlar Kuzgun daki anlaticinin sevgilisine hicbir zaman tekrar kavusamayacagina inanmasinin tersine Annabel Lee siirindeki asiklar bir sure sonra kavusacaklardir cunku cinler bile ruhlarini birbirinden ayiramaz Siirsel yapi Siir ucu alti biri yedi ikisi ise sekiz misrali toplam alti kitadan olusur Uyak duzeni her kitada kucuk degisikliklere ugrar Kelimelerin bir baladdaki gibi ozellikle tekrar edilmesi siirin yasli etkisini pekistirir Siir form bakimindan tam bir balad olmasa da Poe siirin balad oldugunu soylemistir Annabel Lee isminde Poe nun diger kadin karakterleri Eulalie Ligeia Morella Lenore ve Ulalume de oldugu gibi L harfi vurgulanmaktadir Siirin son misrasi tartismalidir Baltimore daki Edgar Allan Poe Cemiyeti ne gore siirin 1849 ile 1850 yillarinda yayinlanmis 11 farkli versiyonu vardir En onemli farklilik son misradadir Ozgun elyazmasi In her tomb by the side of the sea Alternatif versiyon In her tomb by the sounding seaIlhamPoe nun esi Virginia Annabel Lee siirinin ilham kaynagi olarak gosterilmektedir Siire ismini veren Annabel Lee nin gercekte kim oldugu belirsizdir Biyografi yazarlari ve elestirmenlere gore Poe nun guzel bir kadinin olumu temasini siklikla kullanmasinin sebebi annesi Eliza Poe ve manevi annesi Frances Allan da dahil olmak uzere hayatindaki kadinlari arka arkaya kaybetmesidir Genelde Annabel Lee siirinin Poe nun kendinden iki yil once olen esi Virginia icin yazildigi dusunulmektedir Siirin muhtemel ilham kaynaklarindan biri olan Frances Sargent Osgood da bu fikri desteklemistir Virginia nin lehine olan deliller kuvvetlidir Poe nun ona cocuk yasta iken asik olmasi evlendigi tek kadin olmasi ve kaybettigi tek sevgilisi olmasi Siirin otobiyografik okumalarinda Annabel Lee nin bakire olarak olmesinden yola cikilarak Virginia ile Poe nun evlilikleri suresince hic birlikte olmadiklari bile ileri surulmustur Thomas Ollive Mabbott in da aralarinda bulundugu bazi elestirmenler ise Annabel Lee nin gercekte yasamis biri olmadigina Poe nun kasvetli hayalgucunun bir eseri olduguna inanmistir Poe nun cocukluk aski Sarah Elmira Royster Poe nun siiri kendisini dusunerek yazdigini ve bunu soylemis oldugunu ileri surmustur Sarah Helen Whitman ve Sarah Anna Lewis da siirin ilham kaynagi olduklarini iddia etmislerdir Guney Karolina daki Charleston da ise gercekten yasamis Annabel Lee isimli birinin kentteki Uniteryen Mezarligi nda gomulu oldugu Poe nun da gencliginde duydugu bir hikayeden yola cikarak bu siiri yazdigi dusunulmektedir Ic Savas sirasinda kayitlari yok olan kilise bunu dogrulayamamaktadir Ancak yerel inanis mezarlikta Lee ailesine ait bir bolum oldugu ve Poe nun kentte bulundugu 1827 oncesinden kalma uzerinde A L Ravenel ismi yer alan mezar tasinin var oldugu yonundedir Raveneller Charleston in eski ailelerinden biridir Yayimlanma gecmisi Annabel Lee buyuk ihtimalle Mayis 1849 da yazildi Poe siirin yayimlanmasi icin elinden geleni yapti Siirin bir kopyasini edebi mirascisi ve kisisel rakibi a verdi Bir kopyayi 5 dolarlik borcuna karsilik John Thompson a verdi Baska bir kopyayi da Sartain s Union Magazine de basilmak uzere satti Siirin ilk izinli baskisi Ocak 1850 de bu dergide yapildi Ancak Griswold Poe nun olumu uzerine 9 Ekim 1849 da New York Daily Tribune gazetesinde yayinladigi yazida siiri kullanmisti Etkisi Annabel Lee Vladimir Nabokov icin ozellikle 1955 tarihli romani Lolita yi yazarken esin kaynagi oldu Nabokov romanin basligini ilk once The Kingdom by the Sea Bir Deniz Ulkesi olarak belirlemisti Nabokov Nisan 1947 de Edmund Wilson a yazdigi mektupta romandan soyle bahsetmisti Kisa bir roman yaziyorum kucuk kizlardan hoslanan bir adam hakkinda romanin adi The Kingdom by the Sea olacak Ayrica romanda Humbert Humbert in ilk askinin adi Annabel Leigh idi Stevie Nicks ismi Annabel Lee olan bir sarki yazdi Sarkinin sozleri Poe nun siirinin misralarinin yerleri degistirilerek olusturulmustu Resmi olarak yayimlanmayan bu sarkinin disari sizdirilmis demo kayitlari Nicks in bazi hayran sitelerinde bulunmaktadir KaynakcaNotlar www eapoe org 25 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2008 a b c Meyers Jeffrey Edgar Allan Poe His Life and Legacy New York Cooper Square Press 1992 s 243 ISBN 0 8154 1038 7 Poe Edgar A The Philosophy of Composition 1846 Weekes Karen The Cambridge Companion to Edgar Allan Poe kitabinda yer alan Poe s feminine ideal Poe da ideal kadin yazisi editor Kevin J Hayes Cambridge University Press 2002 s 152 ISBN 0 521 79727 6 Hoffman Daniel Poe Poe Poe Poe Poe Poe Poe Baton Rouge Louisiana State University Press 1972 s 68 ISBN 0 8071 2321 8 a b Empric Julienne H Annabel Lee uzerine bir not 23 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Poe Studies Cilt VI Number 1 June 1973 s 26 Quinn Arthur Hobson Edgar Allan Poe A Critical Biography Baltimore The Johns Hopkins University Press 1998 s 606 ISBN 0 8018 5730 9 Kopley Richard ve Kevin J Hayes The Cambridge Companion to Edgar Allan Poe kitabinda yer alan Two verse masterworks The Raven and Ulalume Iki siir saheseri Kuzgun ve Ulalume yazisi editor Kevin J Hayes Cambridge University Press 2002 s 200 ISBN 0 521 79727 6 Annabel Lee Farkli metinlerin listesi Edgar Allan Poe Cemiyeti web sitesi 14 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2008 a b Silverman Kenneth Edgar A Poe Mournful and Never ending Remembrance New York Harper Perennial 1991 s 401 ISBN 0 06 092331 8 Weekes Karen The Cambridge Companion to Edgar Allan Poe kitabinda yer alan Poe s feminine ideal Poe da ideal kadin yazisi editor Kevin J Hayes Cambridge University Press 2002 s 149 ISBN 0 521 79727 6 a b Meyers Jeffrey Edgar Allan Poe His Life and Legacy New York Cooper Square Press 1992 s 244 ISBN 0 8154 1038 7 Hoffman Daniel Poe Poe Poe Poe Poe Poe Poe Baton Rouge Louisiana State University Press 1972 s 27 ISBN 0 8071 2321 8 21 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Ocak 2008 Silverman Kenneth Edgar A Poe Mournful and Never ending Remembrance New York Harper Perennial 1991 s 426 ISBN 0 06 092331 8 a b Sova Dawn B Edgar Allan Poe A to Z Checkmark Books 2001 s 12 ISBN 0 8160 4161 X Tom Crawford The Ghost by the Sea 31 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde ulasim 21 Ocak 2008 Meyers Jeffrey Edgar Allan Poe His Life and Legacy New York Cooper Square Press 1992 s 302 ISBN 0 8154 1038 7 7 Nisan 1947 tarihli mektup Dear Bunny Dear Volodya The Nabokov Wilson Letters 1940 1971 editor Simon Karlinsky Berkeley University of California Press 2001 ISBN 0 520 22080 3 s 215 buckinghamnicks net Annabel Lee 5 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde erisim 17 Mart 2008Dis baglantilarWikimedia Commons ta Annabel Lee ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Ingilizce Vikikaynak ta siirin ozgun metni 17 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Siiri dinlemek icin Ingilizce 15 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Siirin Melih Cevdet Anday tarafindan yapilan Turkce cevirisi 2 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde