Kasım Gülek (13 Aralık 1905, Adana - 19 Ocak 1996, Washington, DC), Türk ekonomist, siyasetçi, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Sekreteri (1950-59).
Kasım Gülek | |
---|---|
Türkiye Ulaştırma Bakanı | |
Görev süresi 10 Haziran 1948 - 16 Ocak 1949 | |
Başbakan | Hasan Saka |
Yerine geldiği | Şükrü Koçak |
Yerine gelen | Kemal Satır |
Türkiye Bayındırlık Bakanı | |
Görev süresi 10 Eylül 1947 - 10 Haziran 1948 | |
Başbakan | Hasan Saka |
Yerine geldiği | Cevdet Kerim İncedayı |
Yerine gelen | Nihat Erim |
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreteri | |
Görev süresi 29 Haziran 1950 - 28 Eylül 1959 | |
Genel Başkan | İsmet İnönü |
Yerine geldiği | Tevfik Fikret Sılay |
Yerine gelen | İsmail Rüştü Aksal |
Türkiye Büyük Millet Meclisi 6., 7., 8., 11., 12., 13. Dönem Milletvekili | |
Görev süresi 27 Ekim 1957 - 12 Ekim 1969 | |
Seçim bölgesi | 1957 – Adana 1961 – Adana 1965 – Adana |
Görev süresi 26 Mart 1939 - 14 Mayıs 1950 | |
Seçim bölgesi | 1939 – Bilecik 1943 – Bilecik 1946 – Adana |
Cumhuriyet Senatörü | |
Görev süresi 13 Kasım 1969 - 10 Ekim 1971 | |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 1905 Adana, Adana Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 19 Ocak 1996 (90-91 yaşlarında) Washington, ABD |
Defin yeri | Asri Mezarlığı, Adana |
Milliyeti | Türk |
Partisi | Cumhuriyet Halk Partisi |
Evlilik(ler) | Nilüfer Şakire Devrimel (e. 1967; ö. 1996) |
Çocuk(lar) | Tayyibe Gülek (d. 20 Haziran 1969) Mehmet Mustafa Rıfat Gülek (d. 5 Mart 1971) |
Bitirdiği okul | Columbia Üniversitesi Londra Üniversitesi Cambridge Üniversitesi |
Mesleği | Ekonomist, siyasetçi |
Dini | İslam |
Hayatı
Gülekzade Mustafa Rıfat Bey ve Tayyibe Hanım'ın oğludur. Küçük yaştan itibaren memleket meselelerinin tartışıldığı ortamda büyüdü. İlkokulu Adana Turan Mektebinde başladı, daha sonra gittiği Galatasaray Lisesinden (o zamanki adıyla Mektebi Sultani), Robert Koleje geçti ve buradan mezun oldu. 1928’de Paris’teki Institut d'études politiques de Paris'i bitirdikten sonra Columbia Üniversitesi'nde iktisat dalında doktorasını tamamladı. Rockefeller Vakfı kursiyeri olarak daha sonra Londra Üniversitesinde ve Keynes’in öğrencisi olduğu Cambridge Üniversitesi'nde İktisat ve Maliye bölümlerinde öğrenim gördü. Daha sonra Almanya’da Berlin ve Hamburg Üniversitelerinde doktora sonrası çalışmalar yaparak hukuk eğitimini tamamladı.
Mustafa Kemal Atatürk'ün talimatıyla siyasete giren Kasım Gülek, Bilecik’ten milletvekili seçilerek Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne girdi, iki dönem Bilecik Millekvekilliğinden sonra 1946 yılında Adana’dan Milletvekili seçildi. TBMM Ticaret Komisyonu Başkanlığı yapan Gülek, 1947’de Hasan Saka Kabinesi'nin en genç bakanı olarak Bayındırlık Bakanlığı'na, 1948’de de Ulaştırma Bakanlığı'na getirildi. 1949 yılında Kore’ye giderek orada yeni göreve başlamış olan Birleşmiş Milletler Kore Komisyonu’nun Başkanlığına seçildi. 1950 seçimlerinde büyük yenilgiye uğrayan CHP’nin Genel Sekreteri seçme yetkisinin Parti Meclisi'nden alınarak delegelere verildiği ilk kurultay olan VIII. Kurultay’ında Genel Sekreter seçildi. Bundan sonra XV’inci Kurultay’a kadar yapılan tüm Kurultay’larda da Genel Sekreter seçilen Gülek, 1950 ile 1959 yılları arası aralıksız olarak CHP Genel Sekreterliği görevini sürdürdü. Gülek, yoğun memleket gezileri sayesinde siyaseti halkla iç içe yapan ve ‘çarıklı politikacı’ lakabı ile anılan siyasetçi olarak tanındı. 1959 yılında görevinden istifa etti. 1961 yılında Adana İli temsilcisi olarak Temsilciler Meclisine seçildi. 1961 ve 1965 yıllarında Adana’dan Milletvekili seçilen Gülek, 1968 yılında NATO Parlamenter Asamblesi Başkanlığına seçildi. 1969 yılından 1971’e kadar Cumhuriyet Senatosu üyeliği yaptı.
Uluslararası kariyerinde ise, Birleşmiş Milletler Kore Komisyonu Başkanlığı, Kuzey Atlantik Asamblesi Başkanlığı, Avrupa Konseyi Kurucu Üyeliği, Avrupa Konseyi Parlamenter Asamblesi Başkan Yardımcılığı, NATO Parlamenterler Konferansı Başkan Yardımcılığı, Atlantik Enstitüsü Başkanlığı, Doğu Akdeniz Kalkınma Enstitüsü İkinci Başkanı görevlerinde bulundu.
Kasım Gülek, 19 Ocak 1996'da nefes darlığı tedavisi gördüğü Washington'daki Walter Reed Askeri Hastanesi'nde 91 yaşında öldü. Cenazesi Türkiye'ye getirilen Gülek, Ankara'da Kocatepe Camii'nde kılınan cenaze namazından sonra Adana'da defnedildi. Cenaze namazını Fethullah Gülen kıldırmıştır.
Nilüfer Şakire H. (1932) ile evli olup XXI. Dönem Adana Milletvekili Tayyibe (1969), Mehmet Mustafa Rıfat'ın (1971) babasıdır.
Ardından
Anısına Adana şehir merkezinde bir viyadüğe, bir camiye, bir bulvara ve bir çocuk parkına Kasım Gülek adı verilmiştir.
Kaynakça
- ^ . gazetearsivi.milliyet.com.tr. 18 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b "Fethullah Gülen'in hayranı olduğu CHP'linin bilinmeyen sırları". OdaTV. 17 Nisan 2018. 27 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Temmuz 2021.
- ^ a b c d e f (PDF). 12 Kasım 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ . gazetearsivi.milliyet.com.tr. 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . gazetearsivi.milliyet.com.tr. 18 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Gülen'in cenazesini kıldırdığı Gülek'le nasıl bir ilişkisi vardı?". Haber Vakti. 12 Haziran 2019. 3 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Haziran 2020.
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Şükrü Koçak | Türkiye Ulaştırma Bakanı 10 Haziran 1948 - 16 Ocak 1949 | Sonra gelen: Kemal Satır |
Önce gelen: Cevdet Kerim İncedayı | Türkiye Bayındırlık Bakanı 10 Eylül 1947 - 10 Haziran 1948 | Sonra gelen: Nihat Erim |
Parti siyasi görevi | ||
Önce gelen: Tevfik Fikret Sılay | Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreteri 29 Haziran 1950 - 28 Eylül 1959 | Sonra gelen: İsmail Rüştü Aksal |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kasim Gulek 13 Aralik 1905 Adana 19 Ocak 1996 Washington DC Turk ekonomist siyasetci Cumhuriyet Halk Partisi CHP Genel Sekreteri 1950 59 Kasim GulekTurkiye Ulastirma BakaniGorev suresi 10 Haziran 1948 16 Ocak 1949Basbakan Hasan SakaYerine geldigi Sukru KocakYerine gelen Kemal SatirTurkiye Bayindirlik BakaniGorev suresi 10 Eylul 1947 10 Haziran 1948Basbakan Hasan SakaYerine geldigi Cevdet Kerim IncedayiYerine gelen Nihat ErimCumhuriyet Halk Partisi Genel SekreteriGorev suresi 29 Haziran 1950 28 Eylul 1959Genel Baskan Ismet InonuYerine geldigi Tevfik Fikret SilayYerine gelen Ismail Rustu AksalTurkiye Buyuk Millet Meclisi 6 7 8 11 12 13 Donem MilletvekiliGorev suresi 27 Ekim 1957 12 Ekim 1969Secim bolgesi 1957 Adana 1961 Adana 1965 AdanaGorev suresi 26 Mart 1939 14 Mayis 1950Secim bolgesi 1939 Bilecik 1943 Bilecik 1946 AdanaCumhuriyet SenatoruGorev suresi 13 Kasim 1969 10 Ekim 1971Kisisel bilgilerDogum 1905 Adana Adana Vilayeti Osmanli ImparatorluguOlum 19 Ocak 1996 90 91 yaslarinda Washington ABDDefin yeri Asri Mezarligi AdanaMilliyeti TurkPartisi Cumhuriyet Halk PartisiEvlilik ler Nilufer Sakire Devrimel e 1967 o 1996 Cocuk lar Tayyibe Gulek d 20 Haziran 1969 Mehmet Mustafa Rifat Gulek d 5 Mart 1971 Bitirdigi okul Columbia Universitesi Londra Universitesi Cambridge UniversitesiMeslegi Ekonomist siyasetciDini IslamHayatiKasim Gulek in Adana Asri Mezarligi ndaki kabri Adana Gulekzade Mustafa Rifat Bey ve Tayyibe Hanim in ogludur Kucuk yastan itibaren memleket meselelerinin tartisildigi ortamda buyudu Ilkokulu Adana Turan Mektebinde basladi daha sonra gittigi Galatasaray Lisesinden o zamanki adiyla Mektebi Sultani Robert Koleje gecti ve buradan mezun oldu 1928 de Paris teki Institut d etudes politiques de Paris i bitirdikten sonra Columbia Universitesi nde iktisat dalinda doktorasini tamamladi Rockefeller Vakfi kursiyeri olarak daha sonra Londra Universitesinde ve Keynes in ogrencisi oldugu Cambridge Universitesi nde Iktisat ve Maliye bolumlerinde ogrenim gordu Daha sonra Almanya da Berlin ve Hamburg Universitelerinde doktora sonrasi calismalar yaparak hukuk egitimini tamamladi Mustafa Kemal Ataturk un talimatiyla siyasete giren Kasim Gulek Bilecik ten milletvekili secilerek Turkiye Buyuk Millet Meclisi ne girdi iki donem Bilecik Millekvekilliginden sonra 1946 yilinda Adana dan Milletvekili secildi TBMM Ticaret Komisyonu Baskanligi yapan Gulek 1947 de Hasan Saka Kabinesi nin en genc bakani olarak Bayindirlik Bakanligi na 1948 de de Ulastirma Bakanligi na getirildi 1949 yilinda Kore ye giderek orada yeni goreve baslamis olan Birlesmis Milletler Kore Komisyonu nun Baskanligina secildi 1950 secimlerinde buyuk yenilgiye ugrayan CHP nin Genel Sekreteri secme yetkisinin Parti Meclisi nden alinarak delegelere verildigi ilk kurultay olan VIII Kurultay inda Genel Sekreter secildi Bundan sonra XV inci Kurultay a kadar yapilan tum Kurultay larda da Genel Sekreter secilen Gulek 1950 ile 1959 yillari arasi araliksiz olarak CHP Genel Sekreterligi gorevini surdurdu Gulek yogun memleket gezileri sayesinde siyaseti halkla ic ice yapan ve carikli politikaci lakabi ile anilan siyasetci olarak tanindi 1959 yilinda gorevinden istifa etti 1961 yilinda Adana Ili temsilcisi olarak Temsilciler Meclisine secildi 1961 ve 1965 yillarinda Adana dan Milletvekili secilen Gulek 1968 yilinda NATO Parlamenter Asamblesi Baskanligina secildi 1969 yilindan 1971 e kadar Cumhuriyet Senatosu uyeligi yapti Uluslararasi kariyerinde ise Birlesmis Milletler Kore Komisyonu Baskanligi Kuzey Atlantik Asamblesi Baskanligi Avrupa Konseyi Kurucu Uyeligi Avrupa Konseyi Parlamenter Asamblesi Baskan Yardimciligi NATO Parlamenterler Konferansi Baskan Yardimciligi Atlantik Enstitusu Baskanligi Dogu Akdeniz Kalkinma Enstitusu Ikinci Baskani gorevlerinde bulundu Kasim Gulek 19 Ocak 1996 da nefes darligi tedavisi gordugu Washington daki Walter Reed Askeri Hastanesi nde 91 yasinda oldu Cenazesi Turkiye ye getirilen Gulek Ankara da Kocatepe Camii nde kilinan cenaze namazindan sonra Adana da defnedildi Cenaze namazini Fethullah Gulen kildirmistir Nilufer Sakire H 1932 ile evli olup XXI Donem Adana Milletvekili Tayyibe 1969 Mehmet Mustafa Rifat in 1971 babasidir ArdindanAnisina Adana sehir merkezinde bir viyaduge bir camiye bir bulvara ve bir cocuk parkina Kasim Gulek adi verilmistir Kaynakca gazetearsivi milliyet com tr 18 Mart 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Fethullah Gulen in hayrani oldugu CHP linin bilinmeyen sirlari OdaTV 17 Nisan 2018 27 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Temmuz 2021 a b c d e f PDF 12 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi gazetearsivi milliyet com tr 30 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi gazetearsivi milliyet com tr 18 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Gulen in cenazesini kildirdigi Gulek le nasil bir iliskisi vardi Haber Vakti 12 Haziran 2019 3 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Haziran 2020 Siyasi goreviOnce gelen Sukru Kocak Turkiye Ulastirma Bakani 10 Haziran 1948 16 Ocak 1949 Sonra gelen Kemal SatirOnce gelen Cevdet Kerim Incedayi Turkiye Bayindirlik Bakani 10 Eylul 1947 10 Haziran 1948 Sonra gelen Nihat ErimParti siyasi goreviOnce gelen Tevfik Fikret Silay Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreteri 29 Haziran 1950 28 Eylul 1959 Sonra gelen Ismail Rustu Aksal