Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Frederick Law Olmsted (FLO), (d. 26 Nisan 1822, Kansas - ö. 28 Ağustos 1903, Hartford) ABD'nin ilk peyzaj mimarıdır. Gerçekleştirdiği çok sayıda çalışmanın arasından Central Park, Prospect Park, ve Beyaz Saray en önemlileri olarak sayılabilir.
Frederick Law Olmsted | |
|---|---|
 Amerikalı peyzaj mimarı | |
| Doğum | 26 Nisan 1822 Kansas, Connecticut |
| Ölüm | 28 Ağustos 1903 (81 yaşında) Hartford, Connecticut |
| İmza | |
 | |
Hayatı ve kariyeri
ABD'nin ilk peyzaj mimarı ve kent plancısının 26 Nisan 1822’de Hartford’da doğduğu yıllarda kentsel açık alanlara evlerden kolayca ulaşılabiliyor, kırsal alanların sesleri ve kokuları kent içine nüfuz edebiliyordu.
İşte böyle bir ortamda büyüyen Olmsted Yale Üniversitesi’nde topoğrafya mühendisliği eğitimi almaya başladı fakat geçirdiği bir zehirlenme sonucu görmesi ve eğitimi olumsuz etkilendi. Yale’i bırakıp kendisini Çin’e kadar sürükleyen bir ticaret macerasına atıldı. 1844-1847 yılları arasında çiftçilik ile uğraşan Olmsted 1848 yılında gazeteciliğe başladı. 1850 yılında, Avrupa’ya yaptığı gezilerinden notlarla başladığı yazın hayatı 1857 yılına kadar gazetecilikle beraber devam etti. 1853 yılında New York Times’ın taşra muhabirliğine getirilen Olmsted kölelik sistemini incelemek için Güney’e seyahatlerde bulundu. Bu seyahatlerini anlattığı kitaplarında kölelik karşıtı düşünceler dikkati çekiyor, köle işçinin maliyetinin serbest bir işçiye göre daha fazla olduğunu matematiksel olarak kanıtlıyordu. İç Savaş sırasında yazdığı Cotton Kingdom (Pamuk Krallığı) kölelik sistemi üzerine yazılmış en önemli yazınlardan birisi olarak değerlendirilmektedir.
1857 yılında New York'ta oluşturulması düşünülen parkın projesini hazırlayan için arazinin topoğrafik keşfini yapmak üzere işe alındı. Viele’ nin projesi beğenilmeyince park için bir yarışma açılmasına karar verildi. (İngiliz mimar) ile birlikte yarışmaya katılmaya karar veren Olmsted’in ortağıyla birlikte hazırladığı proje 33 proje arasından birinci seçildi ve Olmsted şef-mühendis olarak Central Park’ta işe başladı. İşte bu noktadan sonra ABD’nin ve Kanada’nın çeşitli yerlerinde yüzlerce projeye imza atan Olmsted, peyzaj mimarlığının yanı sıra Amerikan Sağlık Komisyonu Genel Sekreterliği, New York Kent Komisyonu üyeliği, şehir plancılığı ve proje yöneticiliği de yapmıştır. 1893 yılında düzenlenen Kolomb Dünya Fuarı'nın da çevre düzenlemesinde görev aldı.
Olmsted, ortağı Vaux ile birlikte peyzaj mimarlığı kavramını ortaya koymuş ve içeriğini şekillendirmiştir. Vaux’un mimarlıktan gelen sanatçı kişiliğinin yanına sahip olduğu görüşleri koyarak devrimci, toplum yapısını geliştirmeyi amaçlayan, demokrasiyi yaşam ortamları içine sokmaya çalışan, doğaya saygılı bir meslek disiplini yaratmıştır. İşte bu nedenle, peyzaj mimarlığı meslek disiplininin babası olarak kabul edilmektedir.
Olmsted, peyzajları zihinde ve uzayda ardışık, doğal ve kültürel süreçlerin bir araya geldiği (getirdiği) alanlar olarak görmüştür[]. Onun ilgisini çeken fiziksel bir peyzajdan daha ziyade peyzajın sosyal yönüdür. Kendisini Amerikan toplum yapısını geliştirmeye adamış, çalışmalarıyla değişik altyapıya sahip kitlelerin bir arada, sağlıklı, huzurlu ve estetik bir çevrede yaşamalarını sağlamaya çalışmıştır. Endüstri devriminin sosyal yapıda açtığı yaraları sarmak için çaba göstermiş, gittikçe bozulan kent ekosistemlerini onarmaya çalışmıştır.
Cotton Kingdom’ın Giriş Bölümü
| “ | Sıradağlar, vadiler ve Amerika’nın coşkun nehirleri, hepsi kuzey-güney istikametinde, doğu-batı değil. Keyfi politik bir hat kuzey tarafını güney tarafından ayırabilir, ama böyle bir hat doğada mevcut değil: sosyal olarak mevcut olamaz. Sular tepeden aşağıya doğru aktığı sürece alışveriş, sevgi, kan bağı, dostluk kuzeyden güneye akacak... | „ |
Kaynakça
- ^ Kolomb Dünya Fuarı (Ana Yayıncılık bas.). AnaBritannica - 13. Cilt. s. 461.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Frederick Law Olmsted FLO d 26 Nisan 1822 Kansas o 28 Agustos 1903 Hartford ABD nin ilk peyzaj mimaridir Gerceklestirdigi cok sayida calismanin arasindan Central Park Prospect Park ve Beyaz Saray en onemlileri olarak sayilabilir Frederick Law OlmstedAmerikali peyzaj mimariDogum26 Nisan 1822 1822 04 26 Kansas ConnecticutOlum28 Agustos 1903 81 yasinda Hartford ConnecticutImzaHayati ve kariyeriABD nin ilk peyzaj mimari ve kent plancisinin 26 Nisan 1822 de Hartford da dogdugu yillarda kentsel acik alanlara evlerden kolayca ulasilabiliyor kirsal alanlarin sesleri ve kokulari kent icine nufuz edebiliyordu Frederick Law Olmsted 1857 Iste boyle bir ortamda buyuyen Olmsted Yale Universitesi nde topografya muhendisligi egitimi almaya basladi fakat gecirdigi bir zehirlenme sonucu gormesi ve egitimi olumsuz etkilendi Yale i birakip kendisini Cin e kadar surukleyen bir ticaret macerasina atildi 1844 1847 yillari arasinda ciftcilik ile ugrasan Olmsted 1848 yilinda gazetecilige basladi 1850 yilinda Avrupa ya yaptigi gezilerinden notlarla basladigi yazin hayati 1857 yilina kadar gazetecilikle beraber devam etti 1853 yilinda New York Times in tasra muhabirligine getirilen Olmsted kolelik sistemini incelemek icin Guney e seyahatlerde bulundu Bu seyahatlerini anlattigi kitaplarinda kolelik karsiti dusunceler dikkati cekiyor kole iscinin maliyetinin serbest bir isciye gore daha fazla oldugunu matematiksel olarak kanitliyordu Ic Savas sirasinda yazdigi Cotton Kingdom Pamuk Kralligi kolelik sistemi uzerine yazilmis en onemli yazinlardan birisi olarak degerlendirilmektedir 1857 yilinda New York ta olusturulmasi dusunulen parkin projesini hazirlayan icin arazinin topografik kesfini yapmak uzere ise alindi Viele nin projesi begenilmeyince park icin bir yarisma acilmasina karar verildi Ingiliz mimar ile birlikte yarismaya katilmaya karar veren Olmsted in ortagiyla birlikte hazirladigi proje 33 proje arasindan birinci secildi ve Olmsted sef muhendis olarak Central Park ta ise basladi Iste bu noktadan sonra ABD nin ve Kanada nin cesitli yerlerinde yuzlerce projeye imza atan Olmsted peyzaj mimarliginin yani sira Amerikan Saglik Komisyonu Genel Sekreterligi New York Kent Komisyonu uyeligi sehir planciligi ve proje yoneticiligi de yapmistir 1893 yilinda duzenlenen Kolomb Dunya Fuari nin da cevre duzenlemesinde gorev aldi Olmsted ortagi Vaux ile birlikte peyzaj mimarligi kavramini ortaya koymus ve icerigini sekillendirmistir Vaux un mimarliktan gelen sanatci kisiliginin yanina sahip oldugu gorusleri koyarak devrimci toplum yapisini gelistirmeyi amaclayan demokrasiyi yasam ortamlari icine sokmaya calisan dogaya saygili bir meslek disiplini yaratmistir Iste bu nedenle peyzaj mimarligi meslek disiplininin babasi olarak kabul edilmektedir Olmsted peyzajlari zihinde ve uzayda ardisik dogal ve kulturel sureclerin bir araya geldigi getirdigi alanlar olarak gormustur kaynak belirtilmeli Onun ilgisini ceken fiziksel bir peyzajdan daha ziyade peyzajin sosyal yonudur Kendisini Amerikan toplum yapisini gelistirmeye adamis calismalariyla degisik altyapiya sahip kitlelerin bir arada saglikli huzurlu ve estetik bir cevrede yasamalarini saglamaya calismistir Endustri devriminin sosyal yapida actigi yaralari sarmak icin caba gostermis gittikce bozulan kent ekosistemlerini onarmaya calismistir Cotton Kingdom in Giris Bolumu Siradaglar vadiler ve Amerika nin coskun nehirleri hepsi kuzey guney istikametinde dogu bati degil Keyfi politik bir hat kuzey tarafini guney tarafindan ayirabilir ama boyle bir hat dogada mevcut degil sosyal olarak mevcut olamaz Sular tepeden asagiya dogru aktigi surece alisveris sevgi kan bagi dostluk kuzeyden guneye akacak Kaynakca Kolomb Dunya Fuari Ana Yayincilik bas AnaBritannica 13 Cilt s 461