Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Başlığın diğer anlamları için, bakınız Rum (anlam ayrımı)
 Rum Suresi okunuşu | |
| Sınıfı | Mekki |
|---|---|
| İsmin anlamı | Romalılar (Rum orduları) |
| Geliş zamanı | Mekke Dönemi |
| Sayısal bilgiler | |
| Sure numarası | 30 |
| Ayet sayısı | 60 |
| Kelime sayısı | 818 |
| Harf sayısı | 3388 |
Rum Suresi (Arapça: سورة الروم), Kur'an'ın 30. suresidir.Sure, 60 ayetten oluşur.
Sure, adını ikinci ayette geçen, Doğu Roma İmparatorluğu ve Roma yurttaşı kişileri tanımlamak için kullanılan ''er-Rum'' kelimesinden almıştır. Surede Doğu Roma ve Sasani imparatorluklarının Orta Doğu'daki çatışmaları, kıyametin hâlleri, Allah'ın kudretine ve birliğine işaret eden meseleler ve Kureyş kabilesinin İslam'a karşı olumsuz tutumu gibi konulara değinilmiştir.
Bizanslılar ve Sasaniler
Müslümanlar için bu sure, ilk beş ayetinde Bizanslılar ve İran'daki Sasanilerin o dönemdeki savaşlarına değindiği için ve geleceğe dair haber verdiği için büyük önem arz etmektedir.
1: Elif Lâm Mîm.
2-5: Rumlar, yakın bir yerde (yeryüzünün en alçak yerinde) yenilgiye uğradılar. Fakat onlar, bu yenilgilerinden sonra birkaç yıl içinde (3 ilâ 9 yıl içinde) galip gelecekler. Bundan önce de sonra da emir Allah'ındır. O gün Allah'ın (Rumlara) zafer vermesiyle müminler sevinecektir. Allah, dilediğine yardım eder. O, mutlak güç sahibidir, çok merhametlidir.
Muhammed'in İslam dinine çağrı yapmaya başladığı sıralarda, o dönemin en güçlü ve en büyük iki devleti olan Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu ve Sasani İmparatorluğu, çoğunlukla Orta Doğu'da olmak üzere birbirleriyle savaş hâlindeydiler. Zerdüştlük inancına sahip olan, ateşe tapan ve Mekkeli paganların inançlarına yakın olan Sasaniler, savaşın ilk başlarında Hristiyan (ehl-i kitap) olan, yani Müslümanlar gibi tek bir Tanrı'ya inanan Bizanslıları mağlup etmişlerdi.
İslam kaynaklarına göre, kendileri gibi putperest olan Sasanilerin bu zaferine sevinen Mekkeli müşrikler, Müslümanların ilahlarının putperestlere kaybettiğini, kendilerinin de Müslümanlara karşı galip geleceğini söyleyip alay etmişlerdi. İlk beş ayet de, bu olaya ve daha sonra Bizanslıların Sasanilere karşı zafer kazanacağına işaret etmektedir.
Daha sonraki yıllarda, Bizans ordusu Sasanilere karşı art arda zaferler kazandı, işgal edilen topraklarını geri aldı, 627 yılı sonunda Sasanilerin ana ordusunu Ninova'da kesin yenilgiye uğrattı ve İmparator Herakleios, Sasani kenti Dastagird'e girmeyi başardı. Kısa süre sonra da Sasani hükümdarı II. Hüsrev, tahtından indirilip öldürüldü. Yaşanan tüm bu olaylar üzerine Müslümanlar, Bizanslıların putperest Sasanilere karşı galip geldiğini duyduklarında, hem kendi kutsal kitaplarının verdiği bu haberin gerçekleşmesinin, hem ehl-i kitap komşuları olan Bizans'ın zaferinin, hem de kendi yaşadıkları başka başarıların sevincini yaşadılar.
Olayların gelişimi
602 yılında gerçekleşen bir tahtı ele geçirme hadisesi dolayısıyla Sasani İmparatoru (Kisra) II. Hüsrev, Bizans İmparatoru Phocas'a, dostu olan İmparator Mauricius'u öldürüp tahtını gasp ettiği için savaş açar. Art arda gelen zaferlerle Phocas'ın 610'daki ölümüne rağmen II. Hüsrev, başa geçen Herakleios ile de savaşı devam ettirir. 613'te Antakya ve Şam, 614 yılında da Kudüs düşer ve 90.000 Hristiyan öldürülür. 615'te gelen saldırılarda Bizanslılar, ağır bir yenilgiyle Ürdün, Suriye ve Filistin'i Sasanilere terk eder. 618 yılına gelindiğinde ise Mısır, Sasani ordusu tarafından zaptedilir.
O dönemde pagan Arapların baskı ve ekonomik ambargosu altında bulunan Müslümanlar, ehl-i kitap olarak gördükleri Doğu Roma'ya karşı Sasanilerin kazandığı savaştan dolayı psikolojik sıkıntıya girmiş ve ayette geçen "Birkaç sene içinde Rumlar galip gelecek, Müslümanlar da sevinecek" haberi, paganlar tarafından alayla karşılanmıştır. Aynı yıllarda da Mekkeli paganların baskısından bunalan Müslümanların bir kısmı, Hristiyan inanışının hüküm sürdüğü Habeş Krallığı'na hicret etmişlerdir.
Devam eden savaşlarda Rumlar (Bizanslılar), topraklarını kaybetmeye devam eder. 617'de Zerdüşt Sasaniler, Konstantinopolis'in karşısındaki Kalkedon'a kadar ulaşır. İmparator Herakleios, "bütün şartları kabul etmek üzere bir barış yapmaya hazır olduğunu bildiren bir elçi gönderir"; ancak buna rağmen II. Hüsrev teklife aşağılama dolu bir cevap vererek reddeder.
Daha sonraki yıllarda Herakleios'un Perslere vurduğu başarılı saldırılar, Müslümanlar arasında sevinçle karşılanır. Herakleios'un 622'den 626'ya kadar olan İran topraklarındaki seferleri, Persleri savunmaya zorlayarak kuvvetlerinin tekrar hareket kazanmasına neden oldu.
Rivayete göre bu sıralarda sahabelerden Ebû Bekir, Mekkeli paganlardan biri olan Übey bin Halef ile bu olay üzerine 100 develiğine bahse girer. Ancak Übey bin Halef, 625 yılındaki Uhud Muharebesi'nde Muhammed'in mızrağından aldığı bir yarayla ölür. Bunun sonucu olarak Ebu Bekir, 100 deveyi daha sonra Übey'in varislerinden alır.
Avarlar ve Slavlar ile ittifak yapan Sasaniler, 626'da Konstantinopolis'i almak için nihai bir girişimde bulunur, ancak orada yenilirler. 627'de Herakleios, Ninova Muharebesi ile Sasanilerin ana ordusunu ağır bir yenilgiye uğratır ve Perslerin ana topraklarını işgal edip onları barış istemeye zorlar. Kısa süre sonra da II. Hüsrev ölür ve böylelikle 26 yıl süren Bizans-Sasani Savaşı da sona erer.
Bizans'ın zaferi ve Müslümanlar
Müslümanlar arasında, Kur'an'ın bu ayetinin gerçekleşmesinin Bedir Muharebesi (624) veya Hudeybiye Antlaşması'na (628) tesadüf ettiğine ilişkin görüşler izah edenler olmuştur. Muhammed, Hudeybiye Antlaşması'ndan hemen sonra dünyanın o dönemki çeşitli devlet başkanlarına İslam'a davet mektupları göndermişti. Bizans İmparatoru Herakleios'a yolladığı elçi Dihye bin Halife, mektubu İmparator'a Suriye'de verirken o burada zaferini kutlamaktaydı. Bu nedenle birçokları, zaferin o sıralarda kazanıldığını sandı. Oysa Herakleios zaferi çoktan kazanmış ve onu kutlamak için Suriye'ye gelmişti.
Mucize olduğu söylenmesi
Suredeki bu durum, bazı yorumcular tarafından Kur'an'ın gelecekten haber verme ile ilgili bir mucizesi ve gerçekten Allah'ın kitabı olduğuna bir delil olarak değerlendirilmiştir.
Surenin 3. ayetinde savaşın gerçekleştiği bölgeyi anlatmak için ednal arz ifadesi kullanılmıştır. Bazı çevirmenler, bu ifadeyi ''yeryüzünün en yakın yerinde'' şeklinde çevirmişlerdir. Bu ifade, aynı zamanda Arapçada ''yeryüzünün en alçak yerinde'' anlamına da gelmektedir ve bazı çevirmenler de bu şekilde çevirmişlerdir. Ayrıca 4. ayette savaşın gerçekleşeceği zamanı belirlemek için kullanılan ve "birkaç yıl içinde" şeklinde çevrilen bıd' ifadesi, Arap dilinde 10 sayısını aşmayan azlığı ve daha çok 3-9 arasındaki sayıları ifade etmek üzere kullanılır.
Prof. Dr. Caner Taslaman, 3. ayetten yola çıkarak savaşın mesafe olarak yakınlığının izafi bir kavram olduğunu, bu yüzden ''yeryüzünün en alçak yeri'' ifadesinin daha uygun gözüktüğünü ve ''yeryüzünün en alçak yeri'' ifadesiyle ne kastedildiğini anlamayan tefsircilerin genellikle bir önceki anlamı tercih ettiğini söylemektedir. Caner Taslaman, Dünya’nın kıtaları içinde en alçak noktasının, deniz seviyesinden yaklaşık 430 metre kadar aşağıda olan Lut Gölü olduğunu ve Sasanilerin Bizans'ı mağlup ettiği savaşın da Lut Gölü civarında meydana geldiğini birçok tarihi kaynağın yazdığını söyleyerek bu duruma dikkat çekmektedir.
Galeri
-
![image]()
611'de basılmış olan Sasani hükümdarı II. Hüsrev'in altın dinarı -
![image]()
-
![image]()
-
![image]()
Sasanilerin 626'daki Konstantinopolis Kuşatması
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . web.archive.org. 30 Haziran 2019. 30 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2022.
- ^ . web.archive.org. 28 Haziran 2019. 28 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2022.
- ^ . web.archive.org. 30 Haziran 2019. 30 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2022.
- ^ a b c d . kuran.diyanet.gov.tr. 26 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2022.
- ^ . web.archive.org. Nereye. 25 Ocak 2022. 26 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2022.
- ^ a b Norwich, John Julius (1997). A Short History of Byzantium (İngilizce). Vintage Books. ISBN . 20 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Haziran 2022.
- ^ Kur'an-ı Kerim Meali, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2006.
- ^ Kaegi, Walter (27 Mart 2003). Heraclius, Emperor of Byzantium (İngilizce). Cambridge University Press. s. 84. ISBN . 18 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mayıs 2022.
- ^ Kaegi, Walter (27 Mart 2003). Heraclius, Emperor of Byzantium (İngilizce). Cambridge University Press. s. 85. ISBN . 18 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mayıs 2022.
- ^ . Sorularla İslamiyet. 7 Nisan 2010. 15 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2022.
- ^ Elmalılı, VI, 3799
- ^ Abdel Haleem, (2004). The Qurʼan. Oxford: Oxford University Press, s. 257.
- ^ Geisler, Norman L. (Ağustos 2022). Answering Islam: The Crescent in Light of the Cross (İngilizce). Baker Books. s. 107. ISBN . 18 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mayıs 2022.
- ^ Shanker, Uday (1992). Internal Unity of All Religions (İngilizce). Enkay Publishers. s. 129. ISBN . 18 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mayıs 2022.
- ^ Taslaman, Caner (Eylül 2020). Neden Müslümanım? (Bölüm 5: Romalıların Galibiyeti) (PDF). İstanbul Yayınevi. ss. 122-127. ISBN . 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Mayıs 2022.
- ^ . isramar.ocean.org.il. 8 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2022.
- ^ Gaffey, Conor (27 Şubat 2015). . Newsweek (İngilizce). 28 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2022.
Dış bağlantılar
- Rum Suresi, kuranvakti.com 20 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Basligin diger anlamlari icin bakiniz Rum anlam ayrimi Rum Suresi سورة الر ومRum Suresi okunusuSinifiMekkiIsmin anlamiRomalilar Rum ordulari Gelis zamaniMekke DonemiSayisal bilgilerSure numarasi30Ayet sayisi60Kelime sayisi818Harf sayisi3388gtd Rum Suresi Arapca سورة الروم Kur an in 30 suresidir Sure 60 ayetten olusur Sure adini ikinci ayette gecen Dogu Roma Imparatorlugu ve Roma yurttasi kisileri tanimlamak icin kullanilan er Rum kelimesinden almistir Surede Dogu Roma ve Sasani imparatorluklarinin Orta Dogu daki catismalari kiyametin halleri Allah in kudretine ve birligine isaret eden meseleler ve Kureys kabilesinin Islam a karsi olumsuz tutumu gibi konulara deginilmistir Bizanslilar ve SasanilerMuslumanlar icin bu sure ilk bes ayetinde Bizanslilar ve Iran daki Sasanilerin o donemdeki savaslarina degindigi icin ve gelecege dair haber verdigi icin buyuk onem arz etmektedir 1 Elif Lam Mim 2 5 Rumlar yakin bir yerde yeryuzunun en alcak yerinde yenilgiye ugradilar Fakat onlar bu yenilgilerinden sonra birkac yil icinde 3 ila 9 yil icinde galip gelecekler Bundan once de sonra da emir Allah indir O gun Allah in Rumlara zafer vermesiyle muminler sevinecektir Allah diledigine yardim eder O mutlak guc sahibidir cok merhametlidir Muhammed in Islam dinine cagri yapmaya basladigi siralarda o donemin en guclu ve en buyuk iki devleti olan Dogu Roma Bizans Imparatorlugu ve Sasani Imparatorlugu cogunlukla Orta Dogu da olmak uzere birbirleriyle savas halindeydiler Zerdustluk inancina sahip olan atese tapan ve Mekkeli paganlarin inanclarina yakin olan Sasaniler savasin ilk baslarinda Hristiyan ehl i kitap olan yani Muslumanlar gibi tek bir Tanri ya inanan Bizanslilari maglup etmislerdi Islam kaynaklarina gore kendileri gibi putperest olan Sasanilerin bu zaferine sevinen Mekkeli musrikler Muslumanlarin ilahlarinin putperestlere kaybettigini kendilerinin de Muslumanlara karsi galip gelecegini soyleyip alay etmislerdi Ilk bes ayet de bu olaya ve daha sonra Bizanslilarin Sasanilere karsi zafer kazanacagina isaret etmektedir Daha sonraki yillarda Bizans ordusu Sasanilere karsi art arda zaferler kazandi isgal edilen topraklarini geri aldi 627 yili sonunda Sasanilerin ana ordusunu Ninova da kesin yenilgiye ugratti ve Imparator Herakleios Sasani kenti Dastagird e girmeyi basardi Kisa sure sonra da Sasani hukumdari II Husrev tahtindan indirilip olduruldu Yasanan tum bu olaylar uzerine Muslumanlar Bizanslilarin putperest Sasanilere karsi galip geldigini duyduklarinda hem kendi kutsal kitaplarinin verdigi bu haberin gerceklesmesinin hem ehl i kitap komsulari olan Bizans in zaferinin hem de kendi yasadiklari baska basarilarin sevincini yasadilar Olaylarin gelisimi Bizans ve Sasani arasinda 611 624 arasinda gerceklesen Suriye Anadolu Ermenistan ve Mezopotamya yi kapsayan karsilikli saldirilar 602 yilinda gerceklesen bir tahti ele gecirme hadisesi dolayisiyla Sasani Imparatoru Kisra II Husrev Bizans Imparatoru Phocas a dostu olan Imparator Mauricius u oldurup tahtini gasp ettigi icin savas acar Art arda gelen zaferlerle Phocas in 610 daki olumune ragmen II Husrev basa gecen Herakleios ile de savasi devam ettirir 613 te Antakya ve Sam 614 yilinda da Kudus duser ve 90 000 Hristiyan oldurulur 615 te gelen saldirilarda Bizanslilar agir bir yenilgiyle Urdun Suriye ve Filistin i Sasanilere terk eder 618 yilina gelindiginde ise Misir Sasani ordusu tarafindan zaptedilir O donemde pagan Araplarin baski ve ekonomik ambargosu altinda bulunan Muslumanlar ehl i kitap olarak gordukleri Dogu Roma ya karsi Sasanilerin kazandigi savastan dolayi psikolojik sikintiya girmis ve ayette gecen Birkac sene icinde Rumlar galip gelecek Muslumanlar da sevinecek haberi paganlar tarafindan alayla karsilanmistir Ayni yillarda da Mekkeli paganlarin baskisindan bunalan Muslumanlarin bir kismi Hristiyan inanisinin hukum surdugu Habes Kralligi na hicret etmislerdir Herakleios komutasindaki Bizans ordusu ile II Husrev komutasindaki Sasani ordusunu gosteren bir tasvir Devam eden savaslarda Rumlar Bizanslilar topraklarini kaybetmeye devam eder 617 de Zerdust Sasaniler Konstantinopolis in karsisindaki Kalkedon a kadar ulasir Imparator Herakleios butun sartlari kabul etmek uzere bir baris yapmaya hazir oldugunu bildiren bir elci gonderir ancak buna ragmen II Husrev teklife asagilama dolu bir cevap vererek reddeder Daha sonraki yillarda Herakleios un Perslere vurdugu basarili saldirilar Muslumanlar arasinda sevincle karsilanir Herakleios un 622 den 626 ya kadar olan Iran topraklarindaki seferleri Persleri savunmaya zorlayarak kuvvetlerinin tekrar hareket kazanmasina neden oldu Rivayete gore bu siralarda sahabelerden Ebu Bekir Mekkeli paganlardan biri olan Ubey bin Halef ile bu olay uzerine 100 develigine bahse girer Ancak Ubey bin Halef 625 yilindaki Uhud Muharebesi nde Muhammed in mizragindan aldigi bir yarayla olur Bunun sonucu olarak Ebu Bekir 100 deveyi daha sonra Ubey in varislerinden alir Avarlar ve Slavlar ile ittifak yapan Sasaniler 626 da Konstantinopolis i almak icin nihai bir girisimde bulunur ancak orada yenilirler 627 de Herakleios Ninova Muharebesi ile Sasanilerin ana ordusunu agir bir yenilgiye ugratir ve Perslerin ana topraklarini isgal edip onlari baris istemeye zorlar Kisa sure sonra da II Husrev olur ve boylelikle 26 yil suren Bizans Sasani Savasi da sona erer Bizans in zaferi ve Muslumanlar Muslumanlar arasinda Kur an in bu ayetinin gerceklesmesinin Bedir Muharebesi 624 veya Hudeybiye Antlasmasi na 628 tesaduf ettigine iliskin gorusler izah edenler olmustur Muhammed Hudeybiye Antlasmasi ndan hemen sonra dunyanin o donemki cesitli devlet baskanlarina Islam a davet mektuplari gondermisti Bizans Imparatoru Herakleios a yolladigi elci Dihye bin Halife mektubu Imparator a Suriye de verirken o burada zaferini kutlamaktaydi Bu nedenle bircoklari zaferin o siralarda kazanildigini sandi Oysa Herakleios zaferi coktan kazanmis ve onu kutlamak icin Suriye ye gelmisti Mucize oldugu soylenmesiSuredeki bu durum bazi yorumcular tarafindan Kur an in gelecekten haber verme ile ilgili bir mucizesi ve gercekten Allah in kitabi olduguna bir delil olarak degerlendirilmistir Lut Golu nden bir gorunum Surenin 3 ayetinde savasin gerceklestigi bolgeyi anlatmak icin ednal arz ifadesi kullanilmistir Bazi cevirmenler bu ifadeyi yeryuzunun en yakin yerinde seklinde cevirmislerdir Bu ifade ayni zamanda Arapcada yeryuzunun en alcak yerinde anlamina da gelmektedir ve bazi cevirmenler de bu sekilde cevirmislerdir Ayrica 4 ayette savasin gerceklesecegi zamani belirlemek icin kullanilan ve birkac yil icinde seklinde cevrilen bid ifadesi Arap dilinde 10 sayisini asmayan azligi ve daha cok 3 9 arasindaki sayilari ifade etmek uzere kullanilir Prof Dr Caner Taslaman 3 ayetten yola cikarak savasin mesafe olarak yakinliginin izafi bir kavram oldugunu bu yuzden yeryuzunun en alcak yeri ifadesinin daha uygun gozuktugunu ve yeryuzunun en alcak yeri ifadesiyle ne kastedildigini anlamayan tefsircilerin genellikle bir onceki anlami tercih ettigini soylemektedir Caner Taslaman Dunya nin kitalari icinde en alcak noktasinin deniz seviyesinden yaklasik 430 metre kadar asagida olan Lut Golu oldugunu ve Sasanilerin Bizans i maglup ettigi savasin da Lut Golu civarinda meydana geldigini bircok tarihi kaynagin yazdigini soyleyerek bu duruma dikkat cekmektedir Galeri611 de basilmis olan Sasani hukumdari II Husrev in altin dinari 610 613 arasinda basilmis olan Bizans Imparatoru Herakleios u tasvir eden sikke Son Roma Pers savasinin arifesinde Sasani Imparatorlugu nun sinirlari Sasanilerin 626 daki Konstantinopolis KusatmasiAyrica bakinizBizans Sasani Savasi 572 591 Bizans hukumdarlari imparator listesi Sasani hukumdarlari sehinsah listesi Bedir Muharebesi Hudeybiye AntlasmasiKaynakca web archive org 30 Haziran 2019 30 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Mayis 2022 web archive org 28 Haziran 2019 28 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Mayis 2022 web archive org 30 Haziran 2019 30 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Mayis 2022 a b c d kuran diyanet gov tr 26 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Haziran 2022 web archive org Nereye 25 Ocak 2022 26 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Mayis 2022 a b Norwich John Julius 1997 A Short History of Byzantium Ingilizce Vintage Books ISBN 978 0 679 77269 9 20 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Haziran 2022 Kur an i Kerim Meali Diyanet Isleri Baskanligi Yayinlari Ankara 2006 Kaegi Walter 27 Mart 2003 Heraclius Emperor of Byzantium Ingilizce Cambridge University Press s 84 ISBN 978 0 521 81459 1 18 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mayis 2022 Kaegi Walter 27 Mart 2003 Heraclius Emperor of Byzantium Ingilizce Cambridge University Press s 85 ISBN 978 0 521 81459 1 18 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mayis 2022 Sorularla Islamiyet 7 Nisan 2010 15 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Mayis 2022 Elmalili VI 3799 Abdel Haleem 2004 The Qurʼan Oxford Oxford University Press s 257 Geisler Norman L Agustos 2022 Answering Islam The Crescent in Light of the Cross Ingilizce Baker Books s 107 ISBN 978 0 8010 6430 2 18 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mayis 2022 Shanker Uday 1992 Internal Unity of All Religions Ingilizce Enkay Publishers s 129 ISBN 978 81 85148 44 1 18 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mayis 2022 Taslaman Caner Eylul 2020 Neden Muslumanim Bolum 5 Romalilarin Galibiyeti PDF Istanbul Yayinevi ss 122 127 ISBN 978 605 06164 3 9 1 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Mayis 2022 isramar ocean org il 8 Temmuz 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Mayis 2022 Gaffey Conor 27 Subat 2015 Newsweek Ingilizce 28 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Mayis 2022 Dis baglantilarRum Suresi kuranvakti com 20 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde