Saraydan Kız Kaçırma (asıl Almanca adı "Die Entführung aus dem Serail" veya İtalyanca adı "Il Seraglio", Köchel dizini numarası: K. 384"), Wolfgang Amadeus Mozart'ın bir operasıdır. Bu opera özel olarak Alman stili Singspiel şeklinde hazırlanmıştır. Bu stildeki opera eserinde konuşma diliyle müzik dramı karışıktır; eserdeki olaylar konuşma ile geliştirilir; resitatif müzik bulunmamaktadır ve müzik, gösteri şeklinde parçalardan oluşmaktadır. Eserin Almanca librettosu önce "Christoph Friedrich Bretzner" tarafından yazılmış ve sonradan Mozart'in istek ve katkılarıyla "Gottlieb Stephanie" tarafından adaptasyonlar yapılmıştır. Eserin konusu Belmonte adlı bir İspanyol soylusunun, uşağı Pedrillo ile birlikte, sevgilisi olan Konstanze'yi ve onun İngiliz hizmetkarı Blonde'yi tutsak olarak bulundukları Selim Paşanın Akdeniz kıyılarındaki sarayından veya yazlık köşkünden ve Paşa'nın harem bekçisi olan Osminin elinden kurtarmak için yaptığı girişimlerdir. 1782 yılında Mozart'ın kariyerinin doruk noktalarından birini yaşayıp "Die Entführung aus dem Serail" (Saraydan Kız Kaçırma) ile müthiş bir başarıya ulaşmıştır.
"Saraydan Kız Kaçırma" 1782 Viyana prōmiyeri afişi | |
Özgün isim | Die Entführung aus dem Serail veya Il Seraglio |
---|---|
Müzik | Wolfgang Amadeus Mozart |
Libretto | Gottlieb Stephanie'nin adaptasyonları ile |
Gala | 16 Temmuz 1782 |
İlk gösterim yeri | , Viyana, Avusturya |
Oyuncular |
Eserin hazırlanması
1778-1783 döneminde Avusturya İmparatoru Alman dilinde opera oynayan "Nationalsingspiel" adlı (ulusal Singspiel) bir opera kumpanyası kurulmasına destek sağlamıştır. Bu kumpanya daha çok Almancaya tercüme opera yapımları ile biraz isim yapabildi; Mozart'ın Saraydan Kız Kaçırma operası ise Almanca yazılmış opera olarak bu sistemin tek büyük başarısı olmuştur. Sonunda 1783'te bu sistemin başarısız olduğu iddia edilerek bu opera kumpanyası kapatıldı.
"Nationalsingspiel" kumpanyasının (müfettiş sıfatı ile) baş idarecisi Gottlieb Stephenie idi. 25 yaşında Mozart 1781'de Viyana'ya yerleştiği zaman, Stephenie ile temasa geçti ve ondan yeni opera siparişi almaya çaba gösterdi. Bu nedenle Mozart Zaide adlı operasının notalarının bir kopyasını Stephenie'ye verdi; o da bu esere çok hayran kaldı. Burgtheater menajeri de Mozart'ın patronunun bir toplantısında Mozart'ın bir yıl önce Münih'te prömiyeri yapılan adlı operasından çaldığı parçaları duyup çok beğenmişti. Bu iki önemli kişinin teşviki ile Stephanie, Mozart'in besteleyeceği Alman dilinde bir opera için materiyal aramaya koyuldu. Stephenie, adlı bir yazarın önceden yazmış olduğu eseri, yazarına haber vermeden buldu; değiştirerek bir libretto yazmaya başladı. Sonradan eserin asıl yazarı orijinal yazısının böyle kullanılmasından çok şikayetçi olmuştur.
Mozart 29 Temmuz 1781'de yeni operanın liberettosunu Stephanie'den aldı. Hemen bestelemeye koyuldu ve iki günlük çalışma ile 3 önemli parçayı besteledi. Eserin, Rusya Gran Dükü'nün Viyana'ya ziyarete gelişinde oynanacağını sanan Mozart iki ay içinde operanın bestesini bitireceğini ummaktaydı. Ama bu münasebetle temsil edilecek yeni operanın o zaman çok iyi tanınmış 'a sipariş edilmesi kararlaştırılınca Mozart'a bestesini tamamlaması için daha uzun müddet kaldı. Mozart bu sırada liberettonun hoşlanmadığı kısımlarını ve müziğinin daha iyi dramatik ve müziksel sonuçlar verebilecek kısımlarını bularak Stephanie'ye liberettoyu değiştirmesi için baskıda bulunarak onunşknacetti. Stephanie'nin bu konuda Mozart'a çok uygun davranması Mozart'ı çok memnun etmiştir.
Mozart çeşitli gelişmeler dolayısıyla, iki ayda değil, toplam on bir ay içinde bu yeni operayı bitirebildi. "Saraydan Kız Kaçırma" operasının prömiyeri 16 Temmuz 1782de Viyana, yapıldı. "Die Entführung aus dem Serail" (Saraydan Kız Kaçırma) operası müthiş bir başarıya ulaşmıştır. Fakat bu başarı Mozart için hiç ekstra malî tatmin sağlamadı. Mozart'a eseri için fiks ücret olarak takriben 450 florin ödendi. Halbuki bu eserin ilk iki oynanışı için tiyatronun hasılatı 1200 florin olmuştu. Bu hasilat Mozart'in eski işinden Salzburg'da aldığı gelirden üç misli daha fazla idi.
"Saraydan Kız Kaçırma" eserini ilk defa duyan Avusturya imparatoru II. Josef Mozart huzuruna çıktığı zaman İmparator Mozart'a şikayet olarak "Bu eser benim kulaklarıma çok ince gelmekte; çok sayıda nota bulunmakta" dediği ve Mozart'in ise "Bulunan nota sayısı, bu eser için gereken nota sayısı kadardır" yanıtını verdiği bildirilmektedir.
Roller
Rol | Ses türü | İlk oyuncular, 16 Temmuz 1782 (Yönetmen: Wolfgang Amadeus Mozart) |
---|---|---|
Belmonte, bir İspanyol soylusu | tenor | |
Konstanze, Belmonte'nin nişanlısı | soprano | |
Blonde, Konstanze'nin İngiliz hizmetçisi | soprano | |
Pedrillo, Belmonte'nin uşağı | tenor | |
Osmin, Paşanın bekçisi | ||
Selim Paşa | konuşulan rol | |
Klaas | konuşulan rol | |
Yeniçeriler korosu |
Enstrümantasyon
Bu eser Klasik çağlara uygun bir orkestraya uygun olarak hazırlanmıştır. Bu çeşit orkestra içinde genellikle iki flüt, iki obua, iki klarinet, iki fagot, iki , iki trampet ve iki timpaniden oluşan bir vurgulu çalgı seti ve grubu bulunmaktadır. "Benim hakkıma düşen hüzündür" adlı arya için kullanılmıştır. Ancak bu eser ek olarak bas davul, zil, üçgen ve çalgıları ile güya "Türk" müziğine uydurulmuştur.
Konu özeti
- Mekân: Akdeniz kıyısında bir belirlenmemiş bir yerde Selim Paşa'nın (Almanca "Bassa") yazlık köşkü
- Zaman: 18'inci yüzyıl
Bu operaya mekân olan saray, açıkça Akdeniz civarında belirli olmayan bir yazlık köşk olarak tanımlanmıştır ve zaman 18. yüzyıldır. Opera'nin mekânı Akdeniz kıyısı Osmanlı ülkesidir. Bu devirde ve Mozart'in yaşadığı devirde Osmanlı Paşalarının Balkanlarda, Akdeniz'in Mısır'dan Fas'a kadar uzanan güney kıyılarında ve İstanbul'da birçok yazlık köşkleri bulunduğu bilinmektedir. Operanın hazırladığı yıllarda Avusturya II. Viyana Kuşatması'nın ilk yüzyılını kutlamaya hazırlık yapmaktaydı. O sıralarda Avusturya'lılar moda olarak Osmanlı Türklerinin yaşayışları ile yakından ilgilenmiş ve biraz daha yansız bilgiler kazanmışlar. Ne yazıktır ki bu operanın birçok yapımında saray olarak, eserin aslına uymayan bir tutumla, sadece hakkında hayalmeyal bilgi bulunan Topkapı Sarayı saray olarak akla getirilmekte ve yapımda saray mizansenleri için bu saraydan ilham alınmaktadır.
I. Perde
İspanyol soylusu Belmonte, korsanlar tarafından kaçırılıp saraya satılan sevgilisi Konstanze'nin bulunduğu yeri aramakta, bir an önce kavuşmayı hayal etmektedir.
Selim Paşa'nın kahyası Osman ile karşılaşır. Farklı kültürlerden gelen, birbirine yabancı bu iki insan iletişim kurmakta zorlanırlar. Belmonte'nin, Konstanze'ye eşlik eden uşağı Pedrillo'yu sormasına iyice öfkelenen Osman, kim olduğunu bilmediği bir yabancının sarayı derhal terk etmesini ister. Osman'ın Pedrillo'ya yönelik öfkesinin temel nedenlerinden biri hiç kuşkusuz Konstanze'nin hizmetçisi Blondchen'dir. Blondchen'e duyduğu özel ilgi Osman'ın, kızın nişanlısı ve halen Paşa'nın bahçıvanı olan Pedrillo'dan nefret etmesine yol açmaktadır.
Belmonte'nin gelişi Pedrillo'yu çok sevindirse de, Selim Paşa tarafından görülmesini engellemek üzere efendisini bir an önce sarayın bahçesinde saklamak ister
Selim Paşa Konstanze ile birlikte yaptığı Boğaz gezisinden saraya geri dönmüştür, coşku ve saygıyla karşılanır. Konstanze ile yalnız kaldıklarında genç kıza hüzünlü tavrının nedenini soran Paşa'nın yaklaşımı, Konstanze'nin ona yüreğinin derinliklerindeki duyguları açmasına, geçmişte yaşadıklarını anlatmasına yol açar.
Pedrillo, Belmonte'yi saraya sokabilmek ve kaçışlarını kolaylaştırmak için efendisini önemli bir mimar olarak Selim Paşa'ya takdim eder. Osman ise kuşkulandığı bu yabancının içeri girmesini engellemeye çalışır, ancak başarılı olamaz.
II. Perde
Özgürlüğüne düşkün İngiliz kızı Blonchen Osman'ın isteklerini geri çevirmekte, ona, kadın erkek ilişkilerinin nasıl olması gerektiğine dair kendince ders vermektedir. Osman, kızın söylediklerini yadırgar ve kabullenmez.
Öte yandan Konstanze kendisi için hiçbir çıkış yolu görmemekte, hüznünü Blondchen ve haremdeki diğer kadınlarla paylaşmaktadır.
Konstanze'nin kararsız tavrı Selim Paşa'yı öfkelendirir. Konstanze ise sertlik karşısında ölümü bile göze aldığını söyler.
Pedrillo, Blondchen'e efendisinin saraya gelmiş olduğu haberini verir. Kaçış planı hazırlanmıştır. Ama önce şüpheci Osman'ı zararsız hale getirmeleri gerekmektedir
Pedrillo, içine uyku ilacı karıştırdığı şarabı Osman'a zorla içtirerek onu sarhoş eder, uyutur.
Sevgililer sonunda buluşmuşlardır.ancak Belmonte'nin şüpheci, kıskanç yaklaşımı Konstanze'yi öfkelendirir. Belmonte'yi taklit eden Pedrillo da aynı tavrı sergileyince bu kez Blondchen işi sevgilisini tokatlamaya kadar götürür. Erkeklerin özür dilemesi ortamı yumuşatır ve olay tatlıya bağlanır.
III. Perde
Gece yarısı kaçış saati gelmiştir. Sarayın penceresine dayadıkları bir merdivenle Belmonte ve Pedrillo iki kızı aşağı indirirler. O sırada uyanan Osman, nöbetçileri çağırarak kaçışlarını engeller. Yabancılara yönelik kuşkularında haklı olduğunu görmek Osman'ın intikam duygularını kamçılamıştır.
Selim Paşa duyduğu gürültünün ne olduğunu anlamak üzere geldiğinde 'ihanet' olayını öğrenir. Bu arada Belmonte'nin kimliğini açıklaması, babasının Selim Paşa'nın can düşmanı olduğu gerçeğini ortaya çıkarır.
Ancak Paşa, inanılmaz bir hoşgörü örneği sergileyerek dört yabancıyı da bağışlar, onları özgür bırakır. Osman ise durumu kavramakta zorlanmaktadır.
Herkes Selim Paşa'nın yüce gönüllülüğünü överken sevgililer birbirlerine kavuşmanın ve ülkelerine geri dönebilecek olmanın sevincini dile getirirler.
Seçilmiş şarkılar
I. Perde
- "Hier soll ich dich denn sehen" — Belmonte I. Perde, Sahne 2
- "Wer ein Liebchen hat gefunden" — Osmin I. Perde, Sahne 2 Lied
- "Solche hergelaufne Laffen" — Osmin I. Perde, Sahne 3
- "Konstanze, Konstanze … O wie ängstlich" — Belmonte I. Perde, Sahne 5
- "Ach ich liebte" — Konstanze I. Perde, Sahne 7
II. Perde
- "Durch Zärtlichkeit und Schmeicheln" — Blonde II. Perde, Sahne 1
- "Welcher Wechsel herrscht … Traurigkeit ward mir zum Lose" — Konstanze II. Perde II, Sahne 2
- "Martern aller Arten" — Konstanze II. Perde, Sahne 3
- "Welche Wonne, welche Lust" — Blonde II. Perde, Sahne 6
- "Frisch zum Kampfe" — Pedrillo II. Perde, Sahne 7
- "Wenn der Freude Tränen fliessen" — Belmonte II. Perde Sahne 9
III. Perde
- "Ich baue ganz auf deine Stärke" — Belmonte III. Perde, Sahne 3
- "In Mohrenland gefangen war ein Mädel" — Pedrillo III.Perde Sahne 4
- "O wie will ich triumphieren" — Osmin III. Perde, Sahne 6
Seçilmiş ses ve video disk kayıtları
Ses diski kayıtları
Kayıt ve Yayım Yılı | Roller (Konstanze, Blonde, Belmonte, Pedrillo, Osmin) | Orkestra şefi, Orkestra ve Koro | Kayıt tipi, Marka |
---|---|---|---|
1954: Kayıt (1998: Yayım) | Maria Stader, Rita Streich, Ernst Haefliger, Martin Vantin, Josef Greindl | Ferenc Fricsay, RIAS Symphonie-Orchester Berlin - RIAS Kammerchor | 2CD - Deutsche Grammophon «The Originals» 457 730-2 { |
1956 : Kayıt (2005: Yayım) | Erika Köth, Lisa Otto, Rudolf Schock, Murray Dickie, Kurt Böhme | George Szell Wiener Philharmoniker, Wiener Staatsoper | 2CD, Orfeo C 652 052 D |
1965: Kayıt (1998: Yayım) | Erika Köth, Lotte Schadle, Fritz Wunderlich, Friedrich Lenz, Kurt Böhme | Eugen Jochum, Bavyera Radyo Senfoni Orkestrası, Bavyera Radyo Senfoni Korosu | 2 CD - Deutsche Grammophon 459 424-2 |
1966: Kayıt (1989: Yayım) | Anneliese Rothenberger, Lucia Popp, Nicolai Gedda, Gerhard Unger, Gottlob Frick | Josef Krips, Wiener Philharmoniker - Wiener Staatsoper | 2 CD - EMI CMS 7 63263-2 |
1973: Kayıt (1990: Yayım) | Arleen Auger, Reri Grist, Peter Schreier, Harald Neukirch, Kurt Moll | , Dresden Staatskapelle, Leipziger Rundfunkchor | 2CD - Deutsche Grammophon 429 868-2 |
1980:Kayıt | Edita Gruberová, Kathleen Battle, Gösta Winberg, Heinz Zednik, Martti Talvela | Georg Solti, Viyana Filarmonik Orkestrası, Viyana Devlet Opera Korosu | Decca 417402 |
1990 | Lynne Dawson, Marianne Hirsti, Uwe Heilmann, Wilfried Gahmlich, Gunter von Kannen | Christopher Hogwood, Academy of Ancient Music Korosu, Academy of Ancient Music | 473804 |
1992 | Luba Orgonasova, Cyndia Sieden, Stanford Olsen, Uwe Peper, Cornelius Hauptmann | John Eliot Gardiner, English Baroque Soloists, Monteverdi | Deutsche Grammophon 458102 |
1999 | , Desiree Rancatore, Paul Groves, Lynton Atkinson, Peter Rose | , Scottish Chamber Orkestrası, Scottish Chamber Korosu | Telarc 80544 |
Video diski kayıtları
Yayım yılı | Roller (Konstanze, Blonde, Belmonte, Pedrillo, Osmin) | Orkestra şefi, Orkestra ve Koro | Kayıt tipi, Marka |
---|---|---|---|
2003 | Eva Mei, Patrizia Ciofi, Rainer Trost, Mehrzad Montazeri, Kurt Rydl | Zubin Mehta - Maggio Musicale Firenze, Maggio Musicale Firenze | DVD - TDK «Mediactive» DV-OPEADS |
2006 | Malin Hartelius, Patricia Petibon, Piotr Beczala, Boğuslaw Bidzinski, Alfred Muff | Christoph König - Opernhaus Zürih Orketresi ve Korosu | DVD - Bel Air Classiques BAC 007 |
2007 | Malin Hartelius, Magali Léger, Matthias Klink, Thierry Félix, Wojtek Smilek | Marc Minkowski - Les Musiciens du Louvre, Europa Chor Akademie | DVD - Bel Air Classiques BAC 02 |
2007 | Laura Aikin, Valentina Farcas, Charles Castronovo, Dietmar Kerschbaum, Franz Hawlata | Ivor Bolton - Mozartium Orchester, Konzertvereinigung Wiener Staatsoper | DVD - Decca 074 3156 |
2007 | Diana Damrau, Kerstin Aveno, Daniel Kirch, Peter Marsh, Jaco Huijpen | Julia Jones - Frankfurter Museumorchester, Chor der Oper Frankfurt | DVD - Encore DVD 3084 |
2009 | Laura Aikin, Edgaras Montvidas, Mojca Erdmann, Michael Smallwood, Kurt Rydl | Constantinos Carydis - Nederlands Kamerorkest, De Nederlandse Opera | DVD Opus Arte OA 1003 D Opus Arte Blu-ray OABD 7017 D |
Kaynakça
- ^ Bunun Almancası "Zu schön für unsere Ohren, und gewaltig viel Noten, lieber Mozart!" / "Gerade so viel als nötig, Euer Majestät". Bu Berlin Alman Devlet Kütüphanesi müdürü Roland Schmidt-Hensel İnternet sitesinden [1][] alınmıştır.
- ^ . 7 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- ^ "Aria-database" websitesinde "Die Entführung aus dem Serail by Wolfgang Amadeus Mozart" arama maddesi [2] 1 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Operadis" websitesinde Die Entführung aus dem Serail by Wolfgang Amadeus Mozart on file maddesi [3] 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- . (Erişim:11.12.2008)
- [4] 11 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Partisyon notaları. (Erişme tarihi:11.12.2008)
- Opera kılavuzu: Olaylar özeti - Libretto - Önemli parçalar (İngilizce) (Erişme tarihi:11.12.2008).
- [6] 23 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . "Opera in a Nutshell": Opera'nın müziksel kısımları (MIDI).(Erişme tarihi:11.12.2008)
- "IMSLP Petrucci Music Library", Die Entführung aus dem Serail, K.384 (Mozart, Wolfgang Amadeus) maddesi Partitur notalarī [7] 14 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- "YouTube" websitesinde W.A.Mozart: Die Entführung aus dem Serail- Holtzman- Araiza- Gruberova- Grist- Orth- Talvela- Bohm" maddesi "Die Entführung aus dem Serail" operasının tüm video kaydı [8] 16 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Erişme tarihi:21.03.2016)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Saraydan Kiz Kacirma asil Almanca adi Die Entfuhrung aus dem Serail veya Italyanca adi Il Seraglio Kochel dizini numarasi K 384 Wolfgang Amadeus Mozart in bir operasidir Bu opera ozel olarak Alman stili Singspiel seklinde hazirlanmistir Bu stildeki opera eserinde konusma diliyle muzik drami karisiktir eserdeki olaylar konusma ile gelistirilir resitatif muzik bulunmamaktadir ve muzik gosteri seklinde parcalardan olusmaktadir Eserin Almanca librettosu once Christoph Friedrich Bretzner tarafindan yazilmis ve sonradan Mozart in istek ve katkilariyla Gottlieb Stephanie tarafindan adaptasyonlar yapilmistir Eserin konusu Belmonte adli bir Ispanyol soylusunun usagi Pedrillo ile birlikte sevgilisi olan Konstanze yi ve onun Ingiliz hizmetkari Blonde yi tutsak olarak bulunduklari Selim Pasanin Akdeniz kiyilarindaki sarayindan veya yazlik koskunden ve Pasa nin harem bekcisi olan Osminin elinden kurtarmak icin yaptigi girisimlerdir 1782 yilinda Mozart in kariyerinin doruk noktalarindan birini yasayip Die Entfuhrung aus dem Serail Saraydan Kiz Kacirma ile muthis bir basariya ulasmistir Saraydan Kiz Kacirma Saraydan Kiz Kacirma 1782 Viyana prōmiyeri afisiOzgun isimDie Entfuhrung aus dem Serail veya Il SeraglioMuzikWolfgang Amadeus MozartLibrettoGottlieb Stephanie nin adaptasyonlari ileGala16 Temmuz 1782Ilk gosterim yeri Viyana AvusturyaOyuncularBelmonte bir Ispanyol soylusu tenor Konstanze Selim Pasa nin tutsagi Belmonte nin nisanlisi soprano Blonde Konstanze nin Ingiliz hizmetdari soprano Pedrillo Belmonte nin usagi tenor Osmin Pasanin bekcisi Selim Pasa konusulan rol Klaas konusulan rol Yeniceriler korosu Eserin hazirlanmasi1778 1783 doneminde Avusturya Imparatoru Alman dilinde opera oynayan Nationalsingspiel adli ulusal Singspiel bir opera kumpanyasi kurulmasina destek saglamistir Bu kumpanya daha cok Almancaya tercume opera yapimlari ile biraz isim yapabildi Mozart in Saraydan Kiz Kacirma operasi ise Almanca yazilmis opera olarak bu sistemin tek buyuk basarisi olmustur Sonunda 1783 te bu sistemin basarisiz oldugu iddia edilerek bu opera kumpanyasi kapatildi Nationalsingspiel kumpanyasinin mufettis sifati ile bas idarecisi Gottlieb Stephenie idi 25 yasinda Mozart 1781 de Viyana ya yerlestigi zaman Stephenie ile temasa gecti ve ondan yeni opera siparisi almaya caba gosterdi Bu nedenle Mozart Zaide adli operasinin notalarinin bir kopyasini Stephenie ye verdi o da bu esere cok hayran kaldi Burgtheater menajeri de Mozart in patronunun bir toplantisinda Mozart in bir yil once Munih te promiyeri yapilan adli operasindan caldigi parcalari duyup cok begenmisti Bu iki onemli kisinin tesviki ile Stephanie Mozart in besteleyecegi Alman dilinde bir opera icin materiyal aramaya koyuldu Stephenie adli bir yazarin onceden yazmis oldugu eseri yazarina haber vermeden buldu degistirerek bir libretto yazmaya basladi Sonradan eserin asil yazari orijinal yazisinin boyle kullanilmasindan cok sikayetci olmustur Mozart 29 Temmuz 1781 de yeni operanin liberettosunu Stephanie den aldi Hemen bestelemeye koyuldu ve iki gunluk calisma ile 3 onemli parcayi besteledi Eserin Rusya Gran Duku nun Viyana ya ziyarete gelisinde oynanacagini sanan Mozart iki ay icinde operanin bestesini bitirecegini ummaktaydi Ama bu munasebetle temsil edilecek yeni operanin o zaman cok iyi taninmis a siparis edilmesi kararlastirilinca Mozart a bestesini tamamlamasi icin daha uzun muddet kaldi Mozart bu sirada liberettonun hoslanmadigi kisimlarini ve muziginin daha iyi dramatik ve muziksel sonuclar verebilecek kisimlarini bularak Stephanie ye liberettoyu degistirmesi icin baskida bulunarak onunsknacetti Stephanie nin bu konuda Mozart a cok uygun davranmasi Mozart i cok memnun etmistir Mozart cesitli gelismeler dolayisiyla iki ayda degil toplam on bir ay icinde bu yeni operayi bitirebildi Saraydan Kiz Kacirma operasinin promiyeri 16 Temmuz 1782de Viyana yapildi Die Entfuhrung aus dem Serail Saraydan Kiz Kacirma operasi muthis bir basariya ulasmistir Fakat bu basari Mozart icin hic ekstra mali tatmin saglamadi Mozart a eseri icin fiks ucret olarak takriben 450 florin odendi Halbuki bu eserin ilk iki oynanisi icin tiyatronun hasilati 1200 florin olmustu Bu hasilat Mozart in eski isinden Salzburg da aldigi gelirden uc misli daha fazla idi Burgtheater binasi Viyana Saraydan Kiz Kacirma eserini ilk defa duyan Avusturya imparatoru II Josef Mozart huzuruna ciktigi zaman Imparator Mozart a sikayet olarak Bu eser benim kulaklarima cok ince gelmekte cok sayida nota bulunmakta dedigi ve Mozart in ise Bulunan nota sayisi bu eser icin gereken nota sayisi kadardir yanitini verdigi bildirilmektedir RollerRol Ses turu Ilk oyuncular 16 Temmuz 1782 Yonetmen Wolfgang Amadeus Mozart Belmonte bir Ispanyol soylusu tenorKonstanze Belmonte nin nisanlisi sopranoBlonde Konstanze nin Ingiliz hizmetcisi sopranoPedrillo Belmonte nin usagi tenorOsmin Pasanin bekcisiSelim Pasa konusulan rolKlaas konusulan rolYeniceriler korosuEnstrumantasyonBu eser Klasik caglara uygun bir orkestraya uygun olarak hazirlanmistir Bu cesit orkestra icinde genellikle iki flut iki obua iki klarinet iki fagot iki iki trampet ve iki timpaniden olusan bir vurgulu calgi seti ve grubu bulunmaktadir Benim hakkima dusen huzundur adli arya icin kullanilmistir Ancak bu eser ek olarak bas davul zil ucgen ve calgilari ile guya Turk muzigine uydurulmustur Konu ozetiMekan Akdeniz kiyisinda bir belirlenmemis bir yerde Selim Pasa nin Almanca Bassa yazlik kosku Zaman 18 inci yuzyil Bu operaya mekan olan saray acikca Akdeniz civarinda belirli olmayan bir yazlik kosk olarak tanimlanmistir ve zaman 18 yuzyildir Opera nin mekani Akdeniz kiyisi Osmanli ulkesidir Bu devirde ve Mozart in yasadigi devirde Osmanli Pasalarinin Balkanlarda Akdeniz in Misir dan Fas a kadar uzanan guney kiyilarinda ve Istanbul da bircok yazlik koskleri bulundugu bilinmektedir Operanin hazirladigi yillarda Avusturya II Viyana Kusatmasi nin ilk yuzyilini kutlamaya hazirlik yapmaktaydi O siralarda Avusturya lilar moda olarak Osmanli Turklerinin yasayislari ile yakindan ilgilenmis ve biraz daha yansiz bilgiler kazanmislar Ne yaziktir ki bu operanin bircok yapiminda saray olarak eserin aslina uymayan bir tutumla sadece hakkinda hayalmeyal bilgi bulunan Topkapi Sarayi saray olarak akla getirilmekte ve yapimda saray mizansenleri icin bu saraydan ilham alinmaktadir I Perde Ispanyol soylusu Belmonte korsanlar tarafindan kacirilip saraya satilan sevgilisi Konstanze nin bulundugu yeri aramakta bir an once kavusmayi hayal etmektedir Selim Pasa nin kahyasi Osman ile karsilasir Farkli kulturlerden gelen birbirine yabanci bu iki insan iletisim kurmakta zorlanirlar Belmonte nin Konstanze ye eslik eden usagi Pedrillo yu sormasina iyice ofkelenen Osman kim oldugunu bilmedigi bir yabancinin sarayi derhal terk etmesini ister Osman in Pedrillo ya yonelik ofkesinin temel nedenlerinden biri hic kuskusuz Konstanze nin hizmetcisi Blondchen dir Blondchen e duydugu ozel ilgi Osman in kizin nisanlisi ve halen Pasa nin bahcivani olan Pedrillo dan nefret etmesine yol acmaktadir Belmonte nin gelisi Pedrillo yu cok sevindirse de Selim Pasa tarafindan gorulmesini engellemek uzere efendisini bir an once sarayin bahcesinde saklamak ister Selim Pasa Konstanze ile birlikte yaptigi Bogaz gezisinden saraya geri donmustur cosku ve saygiyla karsilanir Konstanze ile yalniz kaldiklarinda genc kiza huzunlu tavrinin nedenini soran Pasa nin yaklasimi Konstanze nin ona yureginin derinliklerindeki duygulari acmasina gecmiste yasadiklarini anlatmasina yol acar Pedrillo Belmonte yi saraya sokabilmek ve kacislarini kolaylastirmak icin efendisini onemli bir mimar olarak Selim Pasa ya takdim eder Osman ise kuskulandigi bu yabancinin iceri girmesini engellemeye calisir ancak basarili olamaz II Perde Ozgurlugune duskun Ingiliz kizi Blonchen Osman in isteklerini geri cevirmekte ona kadin erkek iliskilerinin nasil olmasi gerektigine dair kendince ders vermektedir Osman kizin soylediklerini yadirgar ve kabullenmez Ote yandan Konstanze kendisi icin hicbir cikis yolu gormemekte huznunu Blondchen ve haremdeki diger kadinlarla paylasmaktadir Konstanze nin kararsiz tavri Selim Pasa yi ofkelendirir Konstanze ise sertlik karsisinda olumu bile goze aldigini soyler Pedrillo Blondchen e efendisinin saraya gelmis oldugu haberini verir Kacis plani hazirlanmistir Ama once supheci Osman i zararsiz hale getirmeleri gerekmektedir Pedrillo icine uyku ilaci karistirdigi sarabi Osman a zorla ictirerek onu sarhos eder uyutur Sevgililer sonunda bulusmuslardir ancak Belmonte nin supheci kiskanc yaklasimi Konstanze yi ofkelendirir Belmonte yi taklit eden Pedrillo da ayni tavri sergileyince bu kez Blondchen isi sevgilisini tokatlamaya kadar goturur Erkeklerin ozur dilemesi ortami yumusatir ve olay tatliya baglanir III Perde Gece yarisi kacis saati gelmistir Sarayin penceresine dayadiklari bir merdivenle Belmonte ve Pedrillo iki kizi asagi indirirler O sirada uyanan Osman nobetcileri cagirarak kacislarini engeller Yabancilara yonelik kuskularinda hakli oldugunu gormek Osman in intikam duygularini kamcilamistir Selim Pasa duydugu gurultunun ne oldugunu anlamak uzere geldiginde ihanet olayini ogrenir Bu arada Belmonte nin kimligini aciklamasi babasinin Selim Pasa nin can dusmani oldugu gercegini ortaya cikarir Ancak Pasa inanilmaz bir hosgoru ornegi sergileyerek dort yabanciyi da bagislar onlari ozgur birakir Osman ise durumu kavramakta zorlanmaktadir Herkes Selim Pasa nin yuce gonullulugunu overken sevgililer birbirlerine kavusmanin ve ulkelerine geri donebilecek olmanin sevincini dile getirirler Secilmis sarkilarI Perde Hier soll ich dich denn sehen Belmonte I Perde Sahne 2 Wer ein Liebchen hat gefunden Osmin I Perde Sahne 2 Lied Solche hergelaufne Laffen Osmin I Perde Sahne 3 Konstanze Konstanze O wie angstlich Belmonte I Perde Sahne 5 Ach ich liebte Konstanze I Perde Sahne 7II Perde Durch Zartlichkeit und Schmeicheln Blonde II Perde Sahne 1 Welcher Wechsel herrscht Traurigkeit ward mir zum Lose Konstanze II Perde II Sahne 2 Martern aller Arten Konstanze II Perde Sahne 3 Welche Wonne welche Lust Blonde II Perde Sahne 6 Frisch zum Kampfe Pedrillo II Perde Sahne 7 Wenn der Freude Tranen fliessen Belmonte II Perde Sahne 9III Perde Ich baue ganz auf deine Starke Belmonte III Perde Sahne 3 In Mohrenland gefangen war ein Madel Pedrillo III Perde Sahne 4 O wie will ich triumphieren Osmin III Perde Sahne 6Secilmis ses ve video disk kayitlariSes diski kayitlari Kayit ve Yayim Yili Roller Konstanze Blonde Belmonte Pedrillo Osmin Orkestra sefi Orkestra ve Koro Kayit tipi Marka1954 Kayit 1998 Yayim Maria Stader Rita Streich Ernst Haefliger Martin Vantin Josef Greindl Ferenc Fricsay RIAS Symphonie Orchester Berlin RIAS Kammerchor 2CD Deutsche Grammophon The Originals 457 730 2 1956 Kayit 2005 Yayim Erika Koth Lisa Otto Rudolf Schock Murray Dickie Kurt Bohme George Szell Wiener Philharmoniker Wiener Staatsoper 2CD Orfeo C 652 052 D1965 Kayit 1998 Yayim Erika Koth Lotte Schadle Fritz Wunderlich Friedrich Lenz Kurt Bohme Eugen Jochum Bavyera Radyo Senfoni Orkestrasi Bavyera Radyo Senfoni Korosu 2 CD Deutsche Grammophon 459 424 21966 Kayit 1989 Yayim Anneliese Rothenberger Lucia Popp Nicolai Gedda Gerhard Unger Gottlob Frick Josef Krips Wiener Philharmoniker Wiener Staatsoper 2 CD EMI CMS 7 63263 21973 Kayit 1990 Yayim Arleen Auger Reri Grist Peter Schreier Harald Neukirch Kurt Moll Dresden Staatskapelle Leipziger Rundfunkchor 2CD Deutsche Grammophon 429 868 21980 Kayit Edita Gruberova Kathleen Battle Gosta Winberg Heinz Zednik Martti Talvela Georg Solti Viyana Filarmonik Orkestrasi Viyana Devlet Opera Korosu Decca 4174021990 Lynne Dawson Marianne Hirsti Uwe Heilmann Wilfried Gahmlich Gunter von Kannen Christopher Hogwood Academy of Ancient Music Korosu Academy of Ancient Music 4738041992 Luba Orgonasova Cyndia Sieden Stanford Olsen Uwe Peper Cornelius Hauptmann John Eliot Gardiner English Baroque Soloists Monteverdi Deutsche Grammophon 4581021999 Desiree Rancatore Paul Groves Lynton Atkinson Peter Rose Scottish Chamber Orkestrasi Scottish Chamber Korosu Telarc 80544Video diski kayitlari Yayim yili Roller Konstanze Blonde Belmonte Pedrillo Osmin Orkestra sefi Orkestra ve Koro Kayit tipi Marka2003 Eva Mei Patrizia Ciofi Rainer Trost Mehrzad Montazeri Kurt Rydl Zubin Mehta Maggio Musicale Firenze Maggio Musicale Firenze DVD TDK Mediactive DV OPEADS2006 Malin Hartelius Patricia Petibon Piotr Beczala Boguslaw Bidzinski Alfred Muff Christoph Konig Opernhaus Zurih Orketresi ve Korosu DVD Bel Air Classiques BAC 0072007 Malin Hartelius Magali Leger Matthias Klink Thierry Felix Wojtek Smilek Marc Minkowski Les Musiciens du Louvre Europa Chor Akademie DVD Bel Air Classiques BAC 022007 Laura Aikin Valentina Farcas Charles Castronovo Dietmar Kerschbaum Franz Hawlata Ivor Bolton Mozartium Orchester Konzertvereinigung Wiener Staatsoper DVD Decca 074 31562007 Diana Damrau Kerstin Aveno Daniel Kirch Peter Marsh Jaco Huijpen Julia Jones Frankfurter Museumorchester Chor der Oper Frankfurt DVD Encore DVD 30842009 Laura Aikin Edgaras Montvidas Mojca Erdmann Michael Smallwood Kurt Rydl Constantinos Carydis Nederlands Kamerorkest De Nederlandse Opera DVD Opus Arte OA 1003 D Opus Arte Blu ray OABD 7017 DKaynakca Bunun Almancasi Zu schon fur unsere Ohren und gewaltig viel Noten lieber Mozart Gerade so viel als notig Euer Majestat Bu Berlin Alman Devlet Kutuphanesi muduru Roland Schmidt Hensel Internet sitesinden 1 olu kirik baglanti alinmistir 7 Subat 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Mart 2020 Aria database websitesinde Die Entfuhrung aus dem Serail by Wolfgang Amadeus Mozart arama maddesi 2 1 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Operadis websitesinde Die Entfuhrung aus dem Serail by Wolfgang Amadeus Mozart on file maddesi 3 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ayrica bakinizOpera Wolfgang Amadeus Mozart Mozart operalari listesiDis baglantilar Erisim 11 12 2008 4 11 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Partisyon notalari Erisme tarihi 11 12 2008 Opera kilavuzu Olaylar ozeti Libretto Onemli parcalar Ingilizce Erisme tarihi 11 12 2008 6 23 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Opera in a Nutshell Opera nin muziksel kisimlari MIDI Erisme tarihi 11 12 2008 IMSLP Petrucci Music Library Die Entfuhrung aus dem Serail K 384 Mozart Wolfgang Amadeus maddesi Partitur notalari 7 14 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde YouTube websitesinde W A Mozart Die Entfuhrung aus dem Serail Holtzman Araiza Gruberova Grist Orth Talvela Bohm maddesi Die Entfuhrung aus dem Serail operasinin tum video kaydi 8 16 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisme tarihi 21 03 2016