Quaregna ve Cerrato Kontu Lorenzo Romano Amedeo Carlo Avogadro (9 Ağustos 1776 - 9 Temmuz 1856), İtalyan kimyager ve bilim insanıdır. Günümüzde, adı, derişim teorisi ve moleküler ağırlık alanındaki katkılarıyla anılır.
Amedeo Avogadro | |
---|---|
Amedeo Avogadro'nun portresi | |
Doğum | 9 Ağustos 1776 Torino, Piedmont-Sardinia |
Ölüm | 9 Temmuz 1856 (79 yaşında) Torino, Piedmont-Sardinia |
Milliyet | İtalyan |
Kariyeri | |
Dalı | Kimya |
Çalıştığı kurumlar | Torino Üniversitesi |
İmza | |
Hayat
Amedeo Avogadro, Torino, İtalya'da, köklü ve asil bir aile olan Piedmont ailesinin bir üyesi olarak dünyaya geldi. 20 yaşında, kilise eğitimini bitirip çalışmaya başladı. Ancak kısa bir süre sonra kendini fizik ve matematik alanındaki çalışmalara adadı. 1809'da bu dalları, Vercelli'deki bir lisede (liceo) öğretmeye başladı.
Çok düzgün ve dinine uygun bir hayat sürmüşe benzeyen Avogadro'nun özel hayatı ve politik yaşamı hakkında çok az şey bilinmektedir. Felicita Mazzé'yle evliydi ve altı çocukları oldu. Bazı tarihi çalışmalar, Sardinya'da, son anda önlenen bir ayaklanmayı maddi açıdan desteklediğini savunmaktadır. Ancak bu konuda çok az bilgi olduğundan, iddialar ancak kuşku olarak kalmıştır. Avogadro, istatistik, meteoroloji ve ölçü sistemlerinde önemli rollar oynamıştır. Aynı zamanda Halk Bilgilendirilmesi Kraliyet Üstün Konseyi'nin de bir üyesiydi.
Avogadro'nun molarite ve moleküler ağırlık konusundaki çalışmalarının anısına, bir mol, Avogadro sayısı olarak adlandırılmıştır. Bunun değeri yaklaşık olarak 6.02214199 × 1023'tür. Johann Josef Loschmidt, Avogadro sayısını ilk hesaplayandır ki, sabit, hâlâ Loschmidt sayısı olarak da anılır. Avogadro sayısı, genellikle kimyasal tepkimelerinin sonuçlarını ölçmede kullanılır ve kimyagerlerin, maddelerin tam olarak hangi oranda tepkimede bulunduklarını belirlemelerine yardımcı olur.
Çalışmaları
Bu notu, De Lamétherie'nin Journal de Physique, de Chimie et d'Histoire naturelle'e (Fizik, Kimya ve Doğa Tarihi Dergisi) yolladı ve 14 Temmuz, 1811'de, Essai d'une manière de déterminer les masses relatives des molecules élémentaires des corps, et les proportions selon lesquelles elles entrent dans ces combinaisons (Ana moleküllerin göreceli kütlelerini ve tepkimeye girdikleri oranları belirlemeye dair bir deneme) başlığıyla yayınlandı.
Avogadro yasasına göre, değişik gazların aynı hacimlerinin kütlelerinin arasındaki ilişki, aralarındaki moleküler ağırlık farklarıyla doğrudan ilişkiliydi. Bu nedenle de değişik moleküler ağırlıkların gaz örneklerinin kütlelerinden hesaplanabileceğini söylemiştir.
Avogadro, bu fikrini, 1808'te yayınladığı yasasının ardından öne sürmüştür. Avogadro'nun en zorlandığı şey, zamanın bilim insanlarının, atomlar ve moleküller hakkındaki kesin fikirlerinin tam oluşmamasıydı. Nitekim ki Avogadro'nun en büyük katkılarından biri, molekülle atom kavramlarını birbirinden ayırmada basit parçaların da moleküllerden oluştuğunu ve bunların atomlardan oluşabileceğini göstermesidir. Mesela, John Dalton bu olasılığı göz önünde bulundurmamıştır. Avogadro, aslında "atom" kelimesini kullanmamıştır; çünkü hem "atom", hem de "molekül" kelimeleri aynı anlamda kullanılıyordu. Onun yerine, Avogadro, üç çeşit "molekül" olduğunu ve bunlardan birinin de "ana molekül" (bizim kullanımımızla "atom") olduğunu savunmuştur. Aynı zamanda kütleyle ağırlık kavramlarını ayırmaya özellikle önem vermiştir.
Avogadro, 1814'te, Mémoire sur les masses relatives des molécules des corps simples, ou densités présumées de leur gaz, et sur la constitution de quelques-uns de leur composés, pour servir de suite à l'Essai sur le même sujet, publié dans le Journal de Physique, juillet 1811'u (Fizik Dergisi'nde 1811 Temmuz'unda yayınlanan aynı konudaki bir denemeyle uyuşması için moleküllerin göreceli kütleleri ya da gazların yoğunlukları ve oluşturdukları yapılar üzerine birkaç not) yayınladı.
1821'de, kısa süre arayla iki tane daha yayınladı: Nouvelles considérations sur la théorie des proportions déterminées dans les combinaisons, et sur la détermination des masses des molécules des corps (Tepkimelerdeki sabit oranlar teorisi ve molekül kütlelerinin belirlenmesi üzerine yeni değerlendirmeler) ve Mémoire sur la manière de ramener les composès organiques aux lois ordinaires des proportions déterminées (Organik yapıları, belirlenmiş oranlar yasasına göre geri getirme üzerine gözlem). 1841'de, tüm çalışmalarını tamamlayarak, dört cilt halinde, Fisica dei corpi ponderabili, ossia Trattato della costituzione materiale de' corpi'de bastı.
Bilim dünyası, Avogadro'nun teorisine çok önem vermediğinden, teori hemen kabul edilmedi. André-Marie Ampère, üç yıl sonra farklı yöntemlerle aynı sonuçları bulunca da bir şey değişmedi.
Ancak; Charles Frédéric Gerhardt, Auguste Laurent ve Williamson'ın organik kimya üzerinde yaptığı araştırmaların sonucunda teorinin doğrulu test edilebildi.
Ne yazık ki, yapılan bazı deneylerde, bazı anorganik maddeler yasanın dışına çıktı. Bu konudaki kesinlik ancak 1860'ta, Avogadro'nun ölümünden dört yıl sonra yaratıldı; Stanislao Cannizzaro, bu eksepsiyonların, bazı gazların moleküllerinin belirli sıcaklıklarda bağlantısızlık yaşamasından kaynaklandığını açıkladı. Ayrıca, Avogadro yasasının sadece moleküler kütlenin değil, atomik kütlenin de bulunmasını sağladığını savundu.
Rudolf Clausius'un kinetik teorisi, Avogadro'nun yasasını destekleyen başka bir kanıt sundu. Çok süre geçmeden, J. H. van 't Hoff'un sıvılarla gazların davranışlarının benzerlikleri üzerine yaptığı çalışmalar, Avogadro'nun kanununu son kez onayladı. O zamandan beri de, Amedeo Avogadro, atomik teorinin babası olarak kabul edilir.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Quaregna ve Cerrato Kontu Lorenzo Romano Amedeo Carlo Avogadro 9 Agustos 1776 9 Temmuz 1856 Italyan kimyager ve bilim insanidir Gunumuzde adi derisim teorisi ve molekuler agirlik alanindaki katkilariyla anilir Amedeo AvogadroAmedeo Avogadro nun portresiDogum9 Agustos 1776 1776 08 09 Torino Piedmont SardiniaOlum9 Temmuz 1856 79 yasinda Torino Piedmont SardiniaMilliyetItalyanKariyeriDaliKimyaCalistigi kurumlarTorino UniversitesiImzaHayatAmedeo Avogadro Torino Italya da koklu ve asil bir aile olan Piedmont ailesinin bir uyesi olarak dunyaya geldi 20 yasinda kilise egitimini bitirip calismaya basladi Ancak kisa bir sure sonra kendini fizik ve matematik alanindaki calismalara adadi 1809 da bu dallari Vercelli deki bir lisede liceo ogretmeye basladi Cok duzgun ve dinine uygun bir hayat surmuse benzeyen Avogadro nun ozel hayati ve politik yasami hakkinda cok az sey bilinmektedir Felicita Mazze yle evliydi ve alti cocuklari oldu Bazi tarihi calismalar Sardinya da son anda onlenen bir ayaklanmayi maddi acidan destekledigini savunmaktadir Ancak bu konuda cok az bilgi oldugundan iddialar ancak kusku olarak kalmistir Avogadro istatistik meteoroloji ve olcu sistemlerinde onemli rollar oynamistir Ayni zamanda Halk Bilgilendirilmesi Kraliyet Ustun Konseyi nin de bir uyesiydi Avogadro nun molarite ve molekuler agirlik konusundaki calismalarinin anisina bir mol Avogadro sayisi olarak adlandirilmistir Bunun degeri yaklasik olarak 6 02214199 1023 tur Johann Josef Loschmidt Avogadro sayisini ilk hesaplayandir ki sabit hala Loschmidt sayisi olarak da anilir Avogadro sayisi genellikle kimyasal tepkimelerinin sonuclarini olcmede kullanilir ve kimyagerlerin maddelerin tam olarak hangi oranda tepkimede bulunduklarini belirlemelerine yardimci olur Calismalari Amedeo Avogadro Bu notu De Lametherie nin Journal de Physique de Chimie et d Histoire naturelle e Fizik Kimya ve Doga Tarihi Dergisi yolladi ve 14 Temmuz 1811 de Essai d une maniere de determiner les masses relatives des molecules elementaires des corps et les proportions selon lesquelles elles entrent dans ces combinaisons Ana molekullerin goreceli kutlelerini ve tepkimeye girdikleri oranlari belirlemeye dair bir deneme basligiyla yayinlandi Avogadro yasasina gore degisik gazlarin ayni hacimlerinin kutlelerinin arasindaki iliski aralarindaki molekuler agirlik farklariyla dogrudan iliskiliydi Bu nedenle de degisik molekuler agirliklarin gaz orneklerinin kutlelerinden hesaplanabilecegini soylemistir Avogadro bu fikrini 1808 te yayinladigi yasasinin ardindan one surmustur Avogadro nun en zorlandigi sey zamanin bilim insanlarinin atomlar ve molekuller hakkindaki kesin fikirlerinin tam olusmamasiydi Nitekim ki Avogadro nun en buyuk katkilarindan biri molekulle atom kavramlarini birbirinden ayirmada basit parcalarin da molekullerden olustugunu ve bunlarin atomlardan olusabilecegini gostermesidir Mesela John Dalton bu olasiligi goz onunde bulundurmamistir Avogadro aslinda atom kelimesini kullanmamistir cunku hem atom hem de molekul kelimeleri ayni anlamda kullaniliyordu Onun yerine Avogadro uc cesit molekul oldugunu ve bunlardan birinin de ana molekul bizim kullanimimizla atom oldugunu savunmustur Ayni zamanda kutleyle agirlik kavramlarini ayirmaya ozellikle onem vermistir Avogadro 1814 te Memoire sur les masses relatives des molecules des corps simples ou densites presumees de leur gaz et sur la constitution de quelques uns de leur composes pour servir de suite a l Essai sur le meme sujet publie dans le Journal de Physique juillet 1811 u Fizik Dergisi nde 1811 Temmuz unda yayinlanan ayni konudaki bir denemeyle uyusmasi icin molekullerin goreceli kutleleri ya da gazlarin yogunluklari ve olusturduklari yapilar uzerine birkac not yayinladi 1821 de kisa sure arayla iki tane daha yayinladi Nouvelles considerations sur la theorie des proportions determinees dans les combinaisons et sur la determination des masses des molecules des corps Tepkimelerdeki sabit oranlar teorisi ve molekul kutlelerinin belirlenmesi uzerine yeni degerlendirmeler ve Memoire sur la maniere de ramener les composes organiques aux lois ordinaires des proportions determinees Organik yapilari belirlenmis oranlar yasasina gore geri getirme uzerine gozlem 1841 de tum calismalarini tamamlayarak dort cilt halinde Fisica dei corpi ponderabili ossia Trattato della costituzione materiale de corpi de basti Bilim dunyasi Avogadro nun teorisine cok onem vermediginden teori hemen kabul edilmedi Andre Marie Ampere uc yil sonra farkli yontemlerle ayni sonuclari bulunca da bir sey degismedi Ancak Charles Frederic Gerhardt Auguste Laurent ve Williamson in organik kimya uzerinde yaptigi arastirmalarin sonucunda teorinin dogrulu test edilebildi Ne yazik ki yapilan bazi deneylerde bazi anorganik maddeler yasanin disina cikti Bu konudaki kesinlik ancak 1860 ta Avogadro nun olumunden dort yil sonra yaratildi Stanislao Cannizzaro bu eksepsiyonlarin bazi gazlarin molekullerinin belirli sicakliklarda baglantisizlik yasamasindan kaynaklandigini acikladi Ayrica Avogadro yasasinin sadece molekuler kutlenin degil atomik kutlenin de bulunmasini sagladigini savundu Rudolf Clausius un kinetik teorisi Avogadro nun yasasini destekleyen baska bir kanit sundu Cok sure gecmeden J H van t Hoff un sivilarla gazlarin davranislarinin benzerlikleri uzerine yaptigi calismalar Avogadro nun kanununu son kez onayladi O zamandan beri de Amedeo Avogadro atomik teorinin babasi olarak kabul edilir