Peter Parler (Almanca: Peter von Gemünd, Çekçe: Petr Parléř, Latince: Petrus de Gemunden, Suevia; 1333 - 13 Temmuz 1399), usta inşaatçılar ailesi olan bir Alman - mimar ve heykeltıraştır. Babası ile birlikte Orta Çağ'ın en önde gelen ve etkili zanaatkarlarından biridir. Schwäbisch Gmünd kasabasında doğup çırak olan Peter Parler; Strazburg, Köln ve Nürnberg dahil olmak üzere Orta Çağ'ın son dönemlerine ait birkaç önemli inşaat alanında çalıştı. 1356'dan sonra Bohemya Krallığı'nın başkenti ve Kutsal Roma İmparatorluğu'nun merkezi olan Prag'da yaşadı ve burada en ünlü eserleri olan Aziz Vitus Katedrali ve Karl Köprüsü'nün mimarlığını yaptı.
Peter Parler | |
---|---|
Aziz Vitus Katedrali'nde taştan otoportre (1370'ler) | |
Doğum | 1330 veya 1333 Schwäbisch Gmünd, Kutsal Roma İmparatorluğu |
Ölüm | 13 Temmuz 1399 Prag, Bohemya Krallığı, Kutsal Roma İmparatorluğu |
Diğer ad(lar)ı | Peter von Gemünd Petr Parléř |
Meslek | Mimar Heykeltraş |
Çocuk(lar) | |
Ebeveyn(ler) | |
İlk yılları
Peter Parler'in ilk gençliği hakkında çok az şey bilinmektedir. Babası Heinrich Parler, Köln Katedrali'nde bir taş ustasıydı. Peter doğduğunda 1333 civarında, Heinrich, özgür imparatorluk şehri Schwäbisch Gmünd tarafından büyük yeni bir kilise kilisesi olan Holy Cross Minster'ın inşasını devralması için davet edildi. Peter, 1351'de kilisenin koro alanının temel taşı atıldığında, babasıyla birlikte burada çalışıyordu. Bu, muhtemelen çıraklığının da tamamlandığı yer olarak kabul edilir. Koro alanının kesintisiz bir korkulukla bölünmesi, onun alametifarikası tarzının ne olacağını gösteriyor. Kilisenin güney portalındaki kemerli bölüm de Peter Parler'a atfedilebilir. Bu kilisedeki baba ve oğul ekibi tarafından geliştirilen tasarımlar benzersizdi ve geç Gotik mimari ve heykellerinde önemli bir mihenk taşı olarak kabul edilmektedir.
Peter daha sonra, çıraklık eğitimini tamamladıktan sonra bir Orta Çağ Alman geleneği olan gezici bir zanaatkar olarak çalışma geleneği olan "Gezici Yıllar"'a (Almanca: Wanderjahre) başladı. Bu ziyaretlerde Orta Avrupa'daki en önemli Gotik inşaat tekniklerini öğrendi. Bu dönemde Köln ve Paris'i ziyaret ettiği tahmin edilmektedir ve kesinlikle Strazburg'da zaman geçirdi. Sonraki binalarında Strazburg Notre Dame Katedrali'nden aldığı bilgiler görülmektedir. Köln'de çalışırken, yerleşik mimar Bartholomäus von Hamm'ın kızı Druda (Gertrud) ile tanıştı. Daha sonra evlendiler ve ikisi kendi başlarına bilinen usta inşaatçılar olmak üzere üç oğlu ve bir kızı olmak üzere dört çocukları oldu.
Belgelenmemiş olsa da, bazı akademisyenler Parler'in bu dönemde İngiltere'ye gittiğine inanırken, diğerleri olasılığı düşük bulmaktadır. Bu fikir, daha sonraki çalışmalarında herhangi bir mimari çizimden değil, yalnızca ilk elden deneyimle elde edilebilecek bazı ayrıntılı ve gizli tekniklerin ortaya çıkmasından kaynaklanmaktadır. Kesin olarak bilinen şey, Strazburg'daki duvar ustalarının 1200'lerin sonlarında Batı İngiltere'den özel zanaat yöntemlerini uyguladıklarıdır ki bu, Rhineland'daki İngiliz Gotik mimari yöntemlerinin bilgisine işaret etmektedir. Peter Parler, Strasbourg'da çalışarak zaman geçirdiğinden, bu yöntemlerle ilgili bilgisinin oradan gelmesi çok daha muhtemeldir. Özellikle, daha sonra Aziz Vitus Katedrali'nde tasarladığı tonozlar, büyük olasılıkla Strasbourg Katedrali Aziz Catherine Şapeli'nden sonra modellenmiştir.
Nürnberg
1352'den bir süre sonra Peter, Nürnberg'deki 'deki inşaat işlerine babasının yanında parlier veya baş inşaat asistanı olarak katıldı. Kesin tarihi ve kesin rolü belirsizdir. Kilisenin temelleri, 1351 yılında, burayı imparatorluk törenleri yapmak için bir merkez olarak tasavvur eden Kutsal Roma İmparatoru Karl IV'ün girişimi üzerine atılmıştı. Bu, İmparator'un oyulmuş armalarında, yedi prens elektöründe ve Kutsal Roma İmparatorlarının taç giydiği Roma kenti olmasıyla da kendini göstermektedir. Burada, aralarında önde gelen isimlerinden biri olan Zekeriya'nın da olduğu ilk heykeller Peter Parler'a doğrudan atfedilebilir.
IV. Karl ayrıca Nürnberg yakınlarındaki Lauf an der Pegnitz'de 'nin inşasını yaptırdı. Eski bir kalenin kalıntıları üzerine inşa edilen bu binanın iddialı mimarisi doğrudan Parler'a bağlanabilir ve muhtemelen burada heykeltıraş olarak çalışmıştır. 1355'e gelindiğinde sofistike tarzları IV. Karl'ın dikkatini çekti ve Peter Parler, yeni Bohemya Krallığı'nın başkenti ve İmparator'un şehri olan Prag'da çalışmaya çağrıldı. Bu atamanın tam olarak yılı, Prag'daki belgesel yazıtın 15. yüzyılda kısmen boyanmasından dolayı tam olarak belli değildir. Bugün araştırmalar genellikle tarihi 1356 olarak belirlemektedir, hem Nürnberg'de hem de Prag'da inşaatta bir duraklamanın yanı sıra atandığı sırada en az 23 yaşında olduğu bilgisini de açıklamaktadır.
Prag
1347'de Bohemya Kralı olarak tahta çıkması üzerine IV. Karl başkentini Prag'da kurdu. O zamanlar Vltava Nehri'nin her iki tarafında iki özerk Orta Çağ kasabasından oluşuyordu. (Almanca: Moldau) Bunlar bir tarafata Eski Şehir ve diğer yanda Prag Kalesi ile Malá Strana'dır. 1348'de İmparator mevcut Eski Şehir'in bitişiğinde Yeni Şehir'in inşasını emretti, Charles Üniversitesi'ni kurdu, kalenin yeniden inşasına başladı ve katedral üzerindeki çalışmalarına yeniden başladı. Bu iddialı inşaat programını başarmak için bulabildiği en iyi mimarları işe aldı. İlki 1352'de ölen 'tır. 1355'te Kutsal Roma İmparatoru seçildiğinde Karl, Prag'ı Orta Avrupa'nın vitrin başkenti yapmaya karar verdi ve bu büyük vizyonu gerçekleştirmek için Peter Parler'ı görevlendirdi. Bu dönem, Prag'ın "altın çağı" olarak bilinen dönemi başlatacaktı ve kısa süre sonra Konstantinopolis, Paris ve Granada'dan sonra en büyük Avrupa şehri oldu.
Aziz Vitus Katedrali
Peter Parler, 1356'da 23 yaşında Prag'a geldiğinde, acil görevi, 1352'de Arras'lı Matthias'ın ölümünden bu yana zayıflamış olan Aziz Vitus Katedrali'ndeki inşaat alanını devralmaktı. Bu, Peter'ın yeteneklerinin bir göstergesi kabul edilmektedir. İmparatorluğun en önemli binası daha sonra böyle genç bir mimara emanet edildi. Peter Parler, kısmen tamamlanmış olan ambulatuvar ve şapellerden Aziz Vitus'taki çalışmalarına devam etti ve orijinal vizyona sürekli atıfta bulunurken Matthias planını kademeli olarak değiştirdi.
Karl Köprüsü
1342'de, IV. Karl'ın saltanatından hemen önce, Vltava'nın karşısındaki Romanesk Judith Köprüsü bir selde ağır hasar gördü. Bu köprü, nehrin her kıyısını birbirine bağlayan ilk taş köprü olmuştu. 1357'de İmparator Karl, Peter'ı büyüyen şehri yeniden bağlamak için şimdi 4 bölgeden oluşan yeni bir yapı inşa etmesi için görevlendirdi. İlk temel taşı 9 Temmuz 1357'de saat 05: 31'de İmparator'un huzurunda törenle atıldı. Kesin zaman bilinmektedir. Çünkü mimarın köprünün kulesine oyulmuş palindromik numarası olan 135797531, inşaata başlamak için en hayırlı zaman kraliyet astrologları tarafından seçildi. Mühendislik projesinin karmaşıklığı ve devam eden çok sayıda diğer proje nedeniyle inşaat 1402'ye kadar sürdü.
Köprünün doğu kulesi "Old Town Bridge Tower" da Peter Parler tarafından yaptırılmıştır. Kemeri, Bohemya'da türünün ilk örneği olan bir ağtonoz içerir.
Diğer işler
Peter Parler, katedral ve köprünün yanı sıra, Prag'ın Yeni Şehri'nin de ana tasarımcısıdır. Ayrıca Prag Kalesi Kraliyet Sarayı'nın içindeki "All Saints' Şapeli"'ni inşa etti. 1541 yılında çıkan yangından sonra Barok mimari tarzında yeniden dekore edilmiştir. 1360 ile 1378 yılları arasında Parler, Kolín'deki Aziz Bartalmay kilisesinin manastırını inşa etti. Parler ayrıca Kutná Hora da dahil olmak üzere Prag ve çevresindeki çeşitli yerlerdeki çeşitli mezarlar, tapınaklar ve heykellerden sorumludur.
Aile ve kişisel yaşamı
genişledi ve birçok üyesi Orta Avrupa ve Kuzey İtalya'daki Gotik şantiyelerde çalıştı. Peter'ın aile kolu, ilk eşi Gertrude ile evlenmesiyle başladı. Düğün tarihleri kesin olarak bilinmemekle birlikte 1360'a kadar üç erkek ve bir kız çocukları vardır:
- : 1359 civarında doğdu. Prag'da eğitim gördü, Aziz Vitus Katedrali'nin inşaatında babasıyla birlikte çalıştı. Johann, 1398'de babasının katedralin usta yapımcısı rolünü devraldı ve aynı zamanda şu anda UNESCO Dünya Mirası Alanı olan Kutná Hora'daki Azize Barbara Kilisesi'nin usta inşaatçısı oldu.
- Nikolaus Parler: Papaz oldu ve 1380-1398 yılları arasında Prag'da kanon olarak görev yaptı. Onun hakkında çok az şey bilinmektedir.
- : 1360 civarında doğdu, yine Prag'da eğitim gördü. 1390'larda Aziz Vitus'ta hem babası hem de erkek kardeşi Johann ile çalıştı. Daha sonra Viyana'daki Aziz Stephen Katedrali'nde taş ustası oldu.
- Kızları, 1383 civarında, muhtemelen Michael adlı başka bir katedral mimarı olan oğlu olan Köln'lü Michael'ın (1364–1387) eşi olarak görünmektedir.
1360'tan sonra Peter, Prag Kalesi Meydanı'nda bir eve sahipti ve belediye meclisi üyesi seçildi. İlk eşi Gertrude 1360'ların sonunda öldü ve 1370'te mirasını elden çıkarmak için Köln'e döndü. Daha sonra 1380'de "Elisabeth Agnes von Bur" ile evlendi ve aynı yıl Kale Meydanı'nda ikinci bir ev satın aldı. Bu evlilikten iki çocuk daha doğdu: Muhtemelen Zagreb'de bir taş ustası olan Johann; ve hakkında hiçbir bilginin kalmadığı Pavlus. Başka çocukları da olabilirdi. Evlerin satın alınması, kızının evlenmesi ve çocuklarının sayısı bazı hukuki tartışmalara yol açtı. Peter Parler'in her iki evi de ikinci eşine ve çocuklarına bıraktığı bilinmektedir.
Peter 1379'da Prag'da vatandaşlık aldı. Yaşlılığında varlıklı biriydi ve hala bir mimar olarak aktifti. Adı, 1396 gibi geç bir tarihte Aziz Vitus'taki bir panelde Katedral Ustası (Almanca: Dombaumeister) olarak görünür. 1399'da Prag'da öldü ve oğulları Peter ve Wenzel'in çalışmalarını sürdürdüğü Aziz Vitus Katedrali'ne gömüldü.
Günümüze miras
Peter Parler, Orta Çağ'ın en tanınmış ve etkili zanaatkarlarından biriydi. Hem kendisinin hem de babasının tasarımları "Parler stili" olarak tanındı ve Orta Avrupa'ya yayıldı. Bu stile örnek önemli örnekler şunlardır: Aziz Martin Kilisesi, Landshut (1389'da başladı); St. Lorenz, Nürnberg (nef 1400'de başladı); St. George's Minster, Dinkelsbühl (1448'de başladı); Viyana'daki Aziz Stephen Katedrali, (güney kulesi 1368'de başladı); ve Hollanda'dan Polonya'ya kadar Hansa Birliği'nde sayısız başka örnek sayılabilir. Örnekler ayrıca İskandinavya'da, örneğin St. Mary's, Helsingør, Danimarka'da bulunabilir.
Fikirlerinin ne kadar ileri gittiğini gösteren bir ipucu, 1402'de yapımı başlayan ve bugün hala dünyanın en büyük Gotik katedrali olan Sevilla Katedrali'nde bulunabilir. Merkezi mekanın standart Gotik dikeyliği, asma pencereler ile sınırda bir korkulukla bölünmüştür. Daha da önemlisi, tırabzanın geniş aralıklı dikey çubukları ve en dıştaki nervürlerin dışına akan konumu, Peter Parler'in Aziz Vitus Katedrali'ndeki batı koylarının orijinal tasarımı gibidir. Sevilla Katedrali'ndeki inşaat 1506 yılına kadar devam etti.
Hussit savaşları sırasında (1419-1434) Bohemya toprakları tamamen tahrip edildi. Binaları hala ayakta olmasına rağmen, Peter Parler'in heykel eserlerinin çoğu tahrip edildi. Elinden oyulmuş bir portresi, Aziz Vitus Katedrali'ndeki Domgalerie'de kalmıştır.
Asteroid
Adını Peter Parler'den alan, 6550 Parléř adına alan bir Asteroid, 4 Kasım 1988'de 'nde Antonín Mrkos tarafından keşfedildi.
Parler Ödülü
"Peter Parler Ödülü" 1994 yılında Alman Anıt Koruma Vakfı (Almanca: Deutsche Stiftung Denkmalschutz) ve Federal Alman Taşçılar Derneği (Almanca: Bundesverband Deutscher Steinmetze) tarafından kurulmuştur. Kültürel mirasın korunmasına yönelik üstün hizmetlerinden dolayı Nürnberg'deki Uluslararası Doğal Taş ve Taş İşleme Fuarı'nda iki yılda bir ödüllendirilir. Ödül Peter Parler'in anma büstü ve 15.000 Euro'dur. Ödül son olarak 2015 yılında Ulm'deki St. George kilisesindeki restorasyon çalışmaları için August Weber ve Helmut Schneider'e verildi.
Başlıca eserleri
Yapılar
- Heilig-Kreuz-Münster, Schwäbisch Gmünd (?–1351), kutsanma 1410.
- , Nürnberg (1352–1356)
- , Lauf an der Pegnitz (1355–1356)
- Aziz Vitus Katedrali, Prague (1356–1396)
- Rahip ve koronun yeri, kutsal oda ve kule
- Aziz Wenceslas Şapeli
- Altın Kapı
- Karl Köprüsü, Prag (1357–1402)
- (1357–1365)
- Aziz Bartholomev Kilisesi, Kolín (1360–1378)
- Eski Belediye Binası, Prag (1360–1381)
- şapel
- bölme, taş dekorasyon
- Eski şehir köprüsü kulesi (Staroměstská mostecká věž), Prag (1370–1380)
- Meryem Ana ve Büyük Aziz Charles Kilisesi, Prag (kutsanma 1377)
- Tüm Azizler Kilisesi, (Kostel Všech svatých) Prag (1372–1386)
- Týn Kilisesi, Prag (koro bölümü 1380–)
- , Prag (1383–1386)
- gotik bölüm
- Aziz Barbara Kilisesi, Kutná Hora (başlangıç 1388)
Mimari çizimler
- Peter Parler: Aziz Vitus Katedrali'nin batı cephesinin ve koro bölümünün çizimi (parşömen üzerine siyah mürekkep, 132 x 52.5 cm), Kupferstichkabinett, Akademie der Bildenden Künste, Viyana
- Peter Parler: Aziz Vitus Katedrali'nin güney kulesinin çizimi (parşömen üzerine siyah mürekkep, 106 x 93 cm), Kupferstichkabinett, Akademie der Bildenden Künste, Viyana
Galeri
- 'un dış cephesi.
- Aziz Vitus Katedrali Güney portalı.
- Aziz Vitus Katedrali'ndeki açık "Parler stili" oyma
-
- Eski Belediye Binası, Prag
- "Madonna ve Çocuk", heykel (yak. 1375-1380), Varşova Ulusal Müzesi
Kaynakça
- Sandra, Baragli (2007). European Art of the Fourteenth Century. Los Angeles: J. Paul Getty Museum. ISBN . LCCN 2006024548. 10 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Nisan 2021.
- Blau, Daniel (2015). The bridge and the city : a universal love story. Plantation, FL: Llumina Press. ISBN . 10 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Nisan 2021.
- Bork, Robert (2011). The Geometry of Creation : Architectural Drawing and the Dynamics of Gothic Design. Farnham: Ashgate. ISBN . 10 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Nisan 2021.
- Curl, James; Wilson, Susan (2015). The Oxford Dictionary of Architecture (3 bas.). New York: Oxford University Press. ISBN . 10 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Nisan 2021.
- Fajt, Jiří (2006): "Karel IV., císař z Boží milosti. Kultura a umění za vlády posledních Lucemburků 1347–1437." Katalog výstavy (in Czech). Prague Castle. .
- Neuwirth, Josef. Peter Parler von Gmund. Dombaumeister in Prag und seine Familie. Ein Beitrag zur deutsch-österreichischen Künstlergeschichte (Almanca). Prag: Clave. 24 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Nisan 2021.
- Nussbaum, Norbert (2000). German Gothic Church Architecture. Translated by Scott Klaeger. New Haven and London: Yale University Press. ISBN .
- Pinkus, Assaf (2014). Sculpting simulacra in medieval Germany, 1250–1380. Burlington, VT: Ashgate Publishing Company. ISBN .
- Schmidt, Gerhard (1970). "Peter Parler und Heinrich IV. Parler als Bildhauer." Wiener Jahrbuch für Kunstgeschichte (in German). 23(1). pp. 108–153. ISSN (Online) 2307–2962, ISSN (Print) 0083-9981, doi:10.7767/wjk.1970.23.1.108.
- Schock-Werner, Barbara: The Parler Family. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Bd. 20, Berlin 2001, S. 69–70. (Almanca)
- Schock-Werner, Barbara: Parler, Peter. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Bd. 20, Berlin 2001, S. 72–73. (Almanca)
- Schurr, Marc Carel (2001). Die Baukunst Peter Parlers. Der Prager Veitsdom, das Heiligkreuzmünster in Schwäbisch Gmünd und die Bartholomäuskirche zu Kolin im Spannungsfeld von Kunst und Geschichte. Dissertation. Universität Freiburg im Üechtland. Thorbecke, Ostfildern 2003, .
- Wilson, Christopher (1992). The Gothic Cathedral: The Architecture of the Great Church, 1130–1530. New York: Thames and Hudson. ISBN .
- (2010). A chronology of Western Architecture. Mineola, N.Y: Dover Publications. ISBN .
Kaynakça
- ^ Klemm, s. 177
- ^ Leiprecht, Helga (1993). "Schwäbisch Gmünd: The Oldest Staufer Town" 3 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce). Tercüme eden: Craig Sanders. Schwäbisch Gmünd: Clemens Weller. 23 Ocak 2017'da erişildi.
- ^ Pinkus, s. 122
- ^ a b c d Baragli, s. 363.
- ^ a b c d Grueber, s. 275.
- ^ Pekol, Banu (2011). "The Parler Legacy." 2 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . İstanbul. 23 Ocak 2017'da erişildi.
- ^ Wilson, 1992
- ^ a b c d Schock-Werner, s. 72.
- ^ Pekol, 2011
- ^ Boukal, Ocak (2016). "Foundation work of Charles IV." 25 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Charles Üniversitesi'nin 700. Yıl Dönümü. Prag. 23 Ocak 2017'de erişildi.
- ^ Schmidt, 1970
- ^ Blau, s. 47.
- ^ a b Bork, s. 201.
- ^ Blau, p. 46
- ^ Gajdosova, Jana (2015). "The Charles Bridge, Peter Parler and the First Bohemian Net Vault" 25 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. İngiliz Arkeoloji Derneği'nde Video Konferansı 4 Kasım 2015. Cambridge Üniversitesi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2017.
- ^ Curl, Wilson. p. 551
- ^ "Kutná Hora: Historical Town Centre with the Church of St Barbara and the Cathedral of Our Lady at Sedlec" 17 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. UNESCO Dünya Mirası Merkezi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2017.
- ^ Schock-Werner, s. 69.
- ^ Schock-Werner, s. 70.
- ^ Neuwirth, s. 7.
- ^ Grueber, s. 279.
- ^ Curl/Wilson, s. 551
- ^ Yarwood, s. 92.
- ^ Quintero, Josephine. . Andalucia.com. 17 Mayıs 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2017.
- ^ Nussbaum, 2000
- ^ "06550" 2 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . in Kleť Minor Planets 2 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce). Kleť Observatory, Kleť, Czech Republic. 23 Kasım 1999. Erişim tarihi: 23 Ocak 2017.
- ^ "Peter-Parler-Pries" 2 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Almanca). Baukultur Federal Vakfı, Potsdam, Almanya. Erişim tarihi: 23 Ocak 2017.
- ^ Peter Parler Ödülleri 2015 25 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Almanca). Basın Bülteni 8 Mayıs 2015. Alman Anıt Koruma Vakfı. Erişim tarihi: 23 Ocak 2017.
- ^ a b Fajt, s. 56
Okumalar
- Boehm, Barbara Drake (2005). Prague: The Crown of Bohemia, 1347-1437. New York: The Metropolitan Museum of Art. ISBN . 13 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Nisan 2021.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Peter Parler ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Katalog der Deutschen Nationalbibliothek Peter Parler Kataloğu 24 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Almanca)
- Britannica.com Peter Parler 24 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Peter Parler Almanca Peter von Gemund Cekce Petr Parler Latince Petrus de Gemunden Suevia 1333 13 Temmuz 1399 usta insaatcilar ailesi olan bir Alman mimar ve heykeltirastir Babasi ile birlikte Orta Cag in en onde gelen ve etkili zanaatkarlarindan biridir Schwabisch Gmund kasabasinda dogup cirak olan Peter Parler Strazburg Koln ve Nurnberg dahil olmak uzere Orta Cag in son donemlerine ait birkac onemli insaat alaninda calisti 1356 dan sonra Bohemya Kralligi nin baskenti ve Kutsal Roma Imparatorlugu nun merkezi olan Prag da yasadi ve burada en unlu eserleri olan Aziz Vitus Katedrali ve Karl Koprusu nun mimarligini yapti Peter ParlerAziz Vitus Katedrali nde tastan otoportre 1370 ler Dogum1330 veya 1333 Schwabisch Gmund Kutsal Roma ImparatorluguOlum13 Temmuz 1399 Prag Bohemya Kralligi Kutsal Roma ImparatorluguDiger ad lar iPeter von Gemund Petr ParlerMeslekMimar HeykeltrasCocuk lar Ebeveyn ler Ilk yillariHoly Cross Minster koro alani Schwabisch Gmund Almanya Peter Parler in ilk gencligi hakkinda cok az sey bilinmektedir Babasi Heinrich Parler Koln Katedrali nde bir tas ustasiydi Peter dogdugunda 1333 civarinda Heinrich ozgur imparatorluk sehri Schwabisch Gmund tarafindan buyuk yeni bir kilise kilisesi olan Holy Cross Minster in insasini devralmasi icin davet edildi Peter 1351 de kilisenin koro alaninin temel tasi atildiginda babasiyla birlikte burada calisiyordu Bu muhtemelen cirakliginin da tamamlandigi yer olarak kabul edilir Koro alaninin kesintisiz bir korkulukla bolunmesi onun alametifarikasi tarzinin ne olacagini gosteriyor Kilisenin guney portalindaki kemerli bolum de Peter Parler a atfedilebilir Bu kilisedeki baba ve ogul ekibi tarafindan gelistirilen tasarimlar benzersizdi ve gec Gotik mimari ve heykellerinde onemli bir mihenk tasi olarak kabul edilmektedir Peter daha sonra ciraklik egitimini tamamladiktan sonra bir Orta Cag Alman gelenegi olan gezici bir zanaatkar olarak calisma gelenegi olan Gezici Yillar a Almanca Wanderjahre basladi Bu ziyaretlerde Orta Avrupa daki en onemli Gotik insaat tekniklerini ogrendi Bu donemde Koln ve Paris i ziyaret ettigi tahmin edilmektedir ve kesinlikle Strazburg da zaman gecirdi Sonraki binalarinda Strazburg Notre Dame Katedrali nden aldigi bilgiler gorulmektedir Koln de calisirken yerlesik mimar Bartholomaus von Hamm in kizi Druda Gertrud ile tanisti Daha sonra evlendiler ve ikisi kendi baslarina bilinen usta insaatcilar olmak uzere uc oglu ve bir kizi olmak uzere dort cocuklari oldu Belgelenmemis olsa da bazi akademisyenler Parler in bu donemde Ingiltere ye gittigine inanirken digerleri olasiligi dusuk bulmaktadir Bu fikir daha sonraki calismalarinda herhangi bir mimari cizimden degil yalnizca ilk elden deneyimle elde edilebilecek bazi ayrintili ve gizli tekniklerin ortaya cikmasindan kaynaklanmaktadir Kesin olarak bilinen sey Strazburg daki duvar ustalarinin 1200 lerin sonlarinda Bati Ingiltere den ozel zanaat yontemlerini uyguladiklaridir ki bu Rhineland daki Ingiliz Gotik mimari yontemlerinin bilgisine isaret etmektedir Peter Parler Strasbourg da calisarak zaman gecirdiginden bu yontemlerle ilgili bilgisinin oradan gelmesi cok daha muhtemeldir Ozellikle daha sonra Aziz Vitus Katedrali nde tasarladigi tonozlar buyuk olasilikla Strasbourg Katedrali Aziz Catherine Sapeli nden sonra modellenmistir Nurnberg Almanya Peter Parler in ilk heykelinin dogrudan tanimlanabildigi yer 1352 1356 1352 den bir sure sonra Peter Nurnberg deki deki insaat islerine babasinin yaninda parlier veya bas insaat asistani olarak katildi Kesin tarihi ve kesin rolu belirsizdir Kilisenin temelleri 1351 yilinda burayi imparatorluk torenleri yapmak icin bir merkez olarak tasavvur eden Kutsal Roma Imparatoru Karl IV un girisimi uzerine atilmisti Bu Imparator un oyulmus armalarinda yedi prens elektorunde ve Kutsal Roma Imparatorlarinin tac giydigi Roma kenti olmasiyla da kendini gostermektedir Burada aralarinda onde gelen isimlerinden biri olan Zekeriya nin da oldugu ilk heykeller Peter Parler a dogrudan atfedilebilir IV Karl ayrica Nurnberg yakinlarindaki Lauf an der Pegnitz de nin insasini yaptirdi Eski bir kalenin kalintilari uzerine insa edilen bu binanin iddiali mimarisi dogrudan Parler a baglanabilir ve muhtemelen burada heykeltiras olarak calismistir 1355 e gelindiginde sofistike tarzlari IV Karl in dikkatini cekti ve Peter Parler yeni Bohemya Kralligi nin baskenti ve Imparator un sehri olan Prag da calismaya cagrildi Bu atamanin tam olarak yili Prag daki belgesel yazitin 15 yuzyilda kismen boyanmasindan dolayi tam olarak belli degildir Bugun arastirmalar genellikle tarihi 1356 olarak belirlemektedir hem Nurnberg de hem de Prag da insaatta bir duraklamanin yani sira atandigi sirada en az 23 yasinda oldugu bilgisini de aciklamaktadir PragAziz Vitus Katedrali nin ic kismi acikca Parler tarzi korkulugu gostermektedir 1347 de Bohemya Krali olarak tahta cikmasi uzerine IV Karl baskentini Prag da kurdu O zamanlar Vltava Nehri nin her iki tarafinda iki ozerk Orta Cag kasabasindan olusuyordu Almanca Moldau Bunlar bir tarafata Eski Sehir ve diger yanda Prag Kalesi ile Mala Strana dir 1348 de Imparator mevcut Eski Sehir in bitisiginde Yeni Sehir in insasini emretti Charles Universitesi ni kurdu kalenin yeniden insasina basladi ve katedral uzerindeki calismalarina yeniden basladi Bu iddiali insaat programini basarmak icin bulabildigi en iyi mimarlari ise aldi Ilki 1352 de olen tir 1355 te Kutsal Roma Imparatoru secildiginde Karl Prag i Orta Avrupa nin vitrin baskenti yapmaya karar verdi ve bu buyuk vizyonu gerceklestirmek icin Peter Parler i gorevlendirdi Bu donem Prag in altin cagi olarak bilinen donemi baslatacakti ve kisa sure sonra Konstantinopolis Paris ve Granada dan sonra en buyuk Avrupa sehri oldu Aziz Vitus Katedrali Peter Parler 1356 da 23 yasinda Prag a geldiginde acil gorevi 1352 de Arras li Matthias in olumunden bu yana zayiflamis olan Aziz Vitus Katedrali ndeki insaat alanini devralmakti Bu Peter in yeteneklerinin bir gostergesi kabul edilmektedir Imparatorlugun en onemli binasi daha sonra boyle genc bir mimara emanet edildi Peter Parler kismen tamamlanmis olan ambulatuvar ve sapellerden Aziz Vitus taki calismalarina devam etti ve orijinal vizyona surekli atifta bulunurken Matthias planini kademeli olarak degistirdi Karl Koprusu Karl Koprusu ve Eski Sehir Koprusu Kulesi 1342 de IV Karl in saltanatindan hemen once Vltava nin karsisindaki Romanesk Judith Koprusu bir selde agir hasar gordu Bu kopru nehrin her kiyisini birbirine baglayan ilk tas kopru olmustu 1357 de Imparator Karl Peter i buyuyen sehri yeniden baglamak icin simdi 4 bolgeden olusan yeni bir yapi insa etmesi icin gorevlendirdi Ilk temel tasi 9 Temmuz 1357 de saat 05 31 de Imparator un huzurunda torenle atildi Kesin zaman bilinmektedir Cunku mimarin koprunun kulesine oyulmus palindromik numarasi olan 135797531 insaata baslamak icin en hayirli zaman kraliyet astrologlari tarafindan secildi Muhendislik projesinin karmasikligi ve devam eden cok sayida diger proje nedeniyle insaat 1402 ye kadar surdu Koprunun dogu kulesi Old Town Bridge Tower da Peter Parler tarafindan yaptirilmistir Kemeri Bohemya da turunun ilk ornegi olan bir agtonoz icerir Diger isler Peter Parler katedral ve koprunun yani sira Prag in Yeni Sehri nin de ana tasarimcisidir Ayrica Prag Kalesi Kraliyet Sarayi nin icindeki All Saints Sapeli ni insa etti 1541 yilinda cikan yangindan sonra Barok mimari tarzinda yeniden dekore edilmistir 1360 ile 1378 yillari arasinda Parler Kolin deki Aziz Bartalmay kilisesinin manastirini insa etti Parler ayrica Kutna Hora da dahil olmak uzere Prag ve cevresindeki cesitli yerlerdeki cesitli mezarlar tapinaklar ve heykellerden sorumludur Aile ve kisisel yasamiAziz Vitus Katedrali ndeki Peter Parler Mezari genisledi ve bircok uyesi Orta Avrupa ve Kuzey Italya daki Gotik santiyelerde calisti Peter in aile kolu ilk esi Gertrude ile evlenmesiyle basladi Dugun tarihleri kesin olarak bilinmemekle birlikte 1360 a kadar uc erkek ve bir kiz cocuklari vardir 1359 civarinda dogdu Prag da egitim gordu Aziz Vitus Katedrali nin insaatinda babasiyla birlikte calisti Johann 1398 de babasinin katedralin usta yapimcisi rolunu devraldi ve ayni zamanda su anda UNESCO Dunya Mirasi Alani olan Kutna Hora daki Azize Barbara Kilisesi nin usta insaatcisi oldu Nikolaus Parler Papaz oldu ve 1380 1398 yillari arasinda Prag da kanon olarak gorev yapti Onun hakkinda cok az sey bilinmektedir 1360 civarinda dogdu yine Prag da egitim gordu 1390 larda Aziz Vitus ta hem babasi hem de erkek kardesi Johann ile calisti Daha sonra Viyana daki Aziz Stephen Katedrali nde tas ustasi oldu Kizlari 1383 civarinda muhtemelen Michael adli baska bir katedral mimari olan oglu olan Koln lu Michael in 1364 1387 esi olarak gorunmektedir 1360 tan sonra Peter Prag Kalesi Meydani nda bir eve sahipti ve belediye meclisi uyesi secildi Ilk esi Gertrude 1360 larin sonunda oldu ve 1370 te mirasini elden cikarmak icin Koln e dondu Daha sonra 1380 de Elisabeth Agnes von Bur ile evlendi ve ayni yil Kale Meydani nda ikinci bir ev satin aldi Bu evlilikten iki cocuk daha dogdu Muhtemelen Zagreb de bir tas ustasi olan Johann ve hakkinda hicbir bilginin kalmadigi Pavlus Baska cocuklari da olabilirdi Evlerin satin alinmasi kizinin evlenmesi ve cocuklarinin sayisi bazi hukuki tartismalara yol acti Peter Parler in her iki evi de ikinci esine ve cocuklarina biraktigi bilinmektedir Peter 1379 da Prag da vatandaslik aldi Yasliliginda varlikli biriydi ve hala bir mimar olarak aktifti Adi 1396 gibi gec bir tarihte Aziz Vitus taki bir panelde Katedral Ustasi Almanca Dombaumeister olarak gorunur 1399 da Prag da oldu ve ogullari Peter ve Wenzel in calismalarini surdurdugu Aziz Vitus Katedrali ne gomuldu Gunumuze mirasPeter Parler Orta Cag in en taninmis ve etkili zanaatkarlarindan biriydi Hem kendisinin hem de babasinin tasarimlari Parler stili olarak tanindi ve Orta Avrupa ya yayildi Bu stile ornek onemli ornekler sunlardir Aziz Martin Kilisesi Landshut 1389 da basladi St Lorenz Nurnberg nef 1400 de basladi St George s Minster Dinkelsbuhl 1448 de basladi Viyana daki Aziz Stephen Katedrali guney kulesi 1368 de basladi ve Hollanda dan Polonya ya kadar Hansa Birligi nde sayisiz baska ornek sayilabilir Ornekler ayrica Iskandinavya da ornegin St Mary s Helsingor Danimarka da bulunabilir Fikirlerinin ne kadar ileri gittigini gosteren bir ipucu 1402 de yapimi baslayan ve bugun hala dunyanin en buyuk Gotik katedrali olan Sevilla Katedrali nde bulunabilir Merkezi mekanin standart Gotik dikeyligi asma pencereler ile sinirda bir korkulukla bolunmustur Daha da onemlisi tirabzanin genis aralikli dikey cubuklari ve en distaki nervurlerin disina akan konumu Peter Parler in Aziz Vitus Katedrali ndeki bati koylarinin orijinal tasarimi gibidir Sevilla Katedrali ndeki insaat 1506 yilina kadar devam etti Hussit savaslari sirasinda 1419 1434 Bohemya topraklari tamamen tahrip edildi Binalari hala ayakta olmasina ragmen Peter Parler in heykel eserlerinin cogu tahrip edildi Elinden oyulmus bir portresi Aziz Vitus Katedrali ndeki Domgalerie de kalmistir Asteroid Adini Peter Parler den alan 6550 Parler adina alan bir Asteroid 4 Kasim 1988 de nde Antonin Mrkos tarafindan kesfedildi Parler Odulu Peter Parler Odulu 1994 yilinda Alman Anit Koruma Vakfi Almanca Deutsche Stiftung Denkmalschutz ve Federal Alman Tascilar Dernegi Almanca Bundesverband Deutscher Steinmetze tarafindan kurulmustur Kulturel mirasin korunmasina yonelik ustun hizmetlerinden dolayi Nurnberg deki Uluslararasi Dogal Tas ve Tas Isleme Fuari nda iki yilda bir odullendirilir Odul Peter Parler in anma bustu ve 15 000 Euro dur Odul son olarak 2015 yilinda Ulm deki St George kilisesindeki restorasyon calismalari icin August Weber ve Helmut Schneider e verildi Baslica eserleriYapilar Heilig Kreuz Munster Schwabisch Gmund 1351 kutsanma 1410 Nurnberg 1352 1356 Lauf an der Pegnitz 1355 1356 Aziz Vitus Katedrali Prague 1356 1396 Rahip ve koronun yeri kutsal oda ve kule Aziz Wenceslas Sapeli Altin Kapi Karl Koprusu Prag 1357 1402 1357 1365 Aziz Bartholomev Kilisesi Kolin 1360 1378 Eski Belediye Binasi Prag 1360 1381 sapel bolme tas dekorasyon Eski sehir koprusu kulesi Staromestska mostecka vez Prag 1370 1380 Meryem Ana ve Buyuk Aziz Charles Kilisesi Prag kutsanma 1377 Tum Azizler Kilisesi Kostel Vsech svatych Prag 1372 1386 Tyn Kilisesi Prag koro bolumu 1380 Prag 1383 1386 gotik bolum Aziz Barbara Kilisesi Kutna Hora baslangic 1388 Mimari cizimler Peter Parler Aziz Vitus Katedrali nin bati cephesinin ve koro bolumunun cizimi parsomen uzerine siyah murekkep 132 x 52 5 cm Kupferstichkabinett Akademie der Bildenden Kunste Viyana Peter Parler Aziz Vitus Katedrali nin guney kulesinin cizimi parsomen uzerine siyah murekkep 106 x 93 cm Kupferstichkabinett Akademie der Bildenden Kunste ViyanaGaleri un dis cephesi Aziz Vitus Katedrali Guney portali Aziz Vitus Katedrali ndeki acik Parler stili oyma Karl Koprusu Eski Belediye Binasi Prag Madonna ve Cocuk heykel yak 1375 1380 Varsova Ulusal MuzesiKaynakcaSandra Baragli 2007 European Art of the Fourteenth Century Los Angeles J Paul Getty Museum ISBN 978 0892368594 LCCN 2006024548 10 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Nisan 2021 Blau Daniel 2015 The bridge and the city a universal love story Plantation FL Llumina Press ISBN 9781625501486 10 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Nisan 2021 Bork Robert 2011 The Geometry of Creation Architectural Drawing and the Dynamics of Gothic Design Farnham Ashgate ISBN 9780754660620 10 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Nisan 2021 Curl James Wilson Susan 2015 The Oxford Dictionary of Architecture 3 bas New York Oxford University Press ISBN 9780199674985 10 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Nisan 2021 Fajt Jiri 2006 Karel IV cisar z Bozi milosti Kultura a umeni za vlady poslednich Lucemburku 1347 1437 Katalog vystavy in Czech Prague Castle 80 86161 98 6 Neuwirth Josef Peter Parler von Gmund Dombaumeister in Prag und seine Familie Ein Beitrag zur deutsch osterreichischen Kunstlergeschichte Almanca Prag Clave 24 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Nisan 2021 Nussbaum Norbert 2000 German Gothic Church Architecture Translated by Scott Klaeger New Haven and London Yale University Press ISBN 9780300083217 Pinkus Assaf 2014 Sculpting simulacra in medieval Germany 1250 1380 Burlington VT Ashgate Publishing Company ISBN 9781472422651 Schmidt Gerhard 1970 Peter Parler und Heinrich IV Parler als Bildhauer Wiener Jahrbuch fur Kunstgeschichte in German 23 1 pp 108 153 ISSN Online 2307 2962 ISSN Print 0083 9981 doi 10 7767 wjk 1970 23 1 108 Schock Werner Barbara The Parler Family In Neue Deutsche Biographie NDB Bd 20 Berlin 2001 S 69 70 Almanca Schock Werner Barbara Parler Peter In Neue Deutsche Biographie NDB Bd 20 Berlin 2001 S 72 73 Almanca Schurr Marc Carel 2001 Die Baukunst Peter Parlers Der Prager Veitsdom das Heiligkreuzmunster in Schwabisch Gmund und die Bartholomauskirche zu Kolin im Spannungsfeld von Kunst und Geschichte Dissertation Universitat Freiburg im Uechtland Thorbecke Ostfildern 2003 3 7995 0127 4 Wilson Christopher 1992 The Gothic Cathedral The Architecture of the Great Church 1130 1530 New York Thames and Hudson ISBN 978 0500276815 2010 A chronology of Western Architecture Mineola N Y Dover Publications ISBN 9780486476483 Kaynakca Klemm s 177 Leiprecht Helga 1993 Schwabisch Gmund The Oldest Staufer Town 3 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Tercume eden Craig Sanders Schwabisch Gmund Clemens Weller 23 Ocak 2017 da erisildi Pinkus s 122 a b c d Baragli s 363 a b c d Grueber s 275 Pekol Banu 2011 The Parler Legacy 2 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Istanbul 23 Ocak 2017 da erisildi Wilson 1992 a b c d Schock Werner s 72 Pekol 2011 Boukal Ocak 2016 Foundation work of Charles IV 25 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Charles Universitesi nin 700 Yil Donumu Prag 23 Ocak 2017 de erisildi Schmidt 1970 Blau s 47 a b Bork s 201 Blau p 46 Gajdosova Jana 2015 The Charles Bridge Peter Parler and the First Bohemian Net Vault 25 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingiliz Arkeoloji Dernegi nde Video Konferansi 4 Kasim 2015 Cambridge Universitesi Erisim tarihi 24 Ocak 2017 Curl Wilson p 551 Kutna Hora Historical Town Centre with the Church of St Barbara and the Cathedral of Our Lady at Sedlec 17 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde UNESCO Dunya Mirasi Merkezi Erisim tarihi 22 Ocak 2017 Schock Werner s 69 Schock Werner s 70 Neuwirth s 7 Grueber s 279 Curl Wilson s 551 Yarwood s 92 Quintero Josephine Andalucia com 17 Mayis 2000 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ocak 2017 Nussbaum 2000 06550 2 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde in Klet Minor Planets 2 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Klet Observatory Klet Czech Republic 23 Kasim 1999 Erisim tarihi 23 Ocak 2017 Peter Parler Pries 2 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca Baukultur Federal Vakfi Potsdam Almanya Erisim tarihi 23 Ocak 2017 Peter Parler Odulleri 2015 25 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca Basin Bulteni 8 Mayis 2015 Alman Anit Koruma Vakfi Erisim tarihi 23 Ocak 2017 a b Fajt s 56OkumalarBoehm Barbara Drake 2005 Prague The Crown of Bohemia 1347 1437 New York The Metropolitan Museum of Art ISBN 1588391612 13 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Nisan 2021 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Peter Parler ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Katalog der Deutschen Nationalbibliothek Peter Parler Katalogu 24 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca Britannica com Peter Parler 24 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde