Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ahmet Besim Atalay (1882, Uşak - 7 Kasım 1965), Türk dil bilimci, yazar ve siyasetçi.
Besim Atalay | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 1882 Uşak, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 07 Kasım 1965 (83 yaşında) Türkiye |
| Eğitim | Dârü’l-Muallimîn |
| Meslek | Dilbilimci, yazar, siyasetçi |
Dârü’l-Muallimîn mezunudur. Ankara, Konya Öğretmen Okulu Müdürlükleri; Maraş, İçel, Niğde Maârif Müdürlükleri; Silifke Müdafaa-yı Hukuk Cemiyeti Kuruculuğu; Türk Dil Kurumu Merkez Heyeti Üyeliği ve Saymanlığı; Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi ve Polis Enstitüsü Öğretmenliği, Yazarlık, TBMM I. Dönem Kütahya, II. III. ve IV. Dönem Aksaray, V., VI. ve VII. Dönem Kütahya Milletvekilliği ile I. Dönem Maârif ve İrşâd Encümenleri Reisliği, III. Dönem Kütüphane Encümeni Reisliği yapmıştır.
Yaşamı
Özellikle dil bilimi alanındaki çalışmaları ile tanınmış olan Besim Atalay, bitirdikten sonra Uşak’ta medrese eğitimi gördü. 1905'te İstanbul’a giderek Şehzadebaşı Camii'nin ünlü hocası Hacı Ahmet Efendi'nin derslerini izledi, 1909'da medrese diploması aldı. 1912'de Yüksek Öğretmen Okulunu bitirdi. Konya Öğretmen Okulunda öğretmenlik; Trabzon, Ankara Öğretmen okullarında müdürlük; İstanbul Darüşşafaka Lisesinde öğretmenlik yaptıktan sonra Konya Öğretmen Okulu Müdürü oldu. Maraş, İçel ve Niğde’de millî eğitim müdürlüğü yaptı.
Kurtuluş Savaşı sırasında siyasete atıldı. Silifke’de Müdafaa-yı Hukuk Cemiyetini kuranlar arasındaydı. Kurtuluş Savaşı’nı destekleme çalışmalarını Uşak’ta sürdürdü. 1920'de Kütahya bağımsız milletvekili olarak TBMM’ye girdi ve sonra Aksaray ve Kütahya milletvekillikleri ile toplam yedi dönem bu görevi sürdürdü.
Millî Eğitim Bakanlığında Kültür Müdürlüğü görevi yaptı ve bu görev sırasında halk ağzından söz derleme çalışmaları yürüttü.
Türk Dil Kurumunda 19 yıl yönetici olarak çalıştı (1932-1951). Aynı zamanda Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinde ve Polis Enstitüsünde Farsça dersleri verdi (1937-1942).
Yapıtları
Türk dil bilgisi
Türkçenin biçim bilgisiyle (morfoloji) ilgili incelemeler.
- Türk dili kuralları (1931),
- Türkçemizde –men, -man (1940),
- Türk dilinde ekler ve kökler üzerine bir deneme (1942),
- Türk dilinde kelime yapma yolları (1946),
- Türk büyükleri veya Türk adları.
Çeviriler
Türk dilinin tarihsel dönemleriyle ilgili bazı dil yapıtlarını günümüz Türkçesine çevirerek bilimsel yayınlarını yaptı:
- Dîvânü Lugati't-Türk (5 cilt, 1939-1943),
- (1946),
- (1946),
- (1949).
Destan ve öyküler
- (1925),
- Sakarya Destanı,
- Öğüt,
- Cönk, birinci defter (Manzum küçük hikâyeler),
- (1933),
- (1938). Ayrıca
- adlı 3 perdelik bir tiyatro oyunu vardır.
Diğerleri
- Türk Zaferine Armağan - Hilâfet, Saltanat ve Cumhuriyet hakkında,
- Maraş Tarih ve Coğrafyası
- Tarikat (Bektaşilik ve edebiyatı, 1921) ve
- Din (Müslümanlara öğütler, 1923), konuları üzerinde de durmuş, bir de Kuran tefsiri yapmıştır (Tanrı kitabı, 1962).
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta Besim Atalay ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ "TBMM Albümü". 8 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ağustos 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ahmet Besim Atalay 1882 Usak 7 Kasim 1965 Turk dil bilimci yazar ve siyasetci Besim AtalayDogum1882 Usak Osmanli ImparatorluguOlum07 Kasim 1965 83 yasinda TurkiyeEgitimDaru l MualliminMeslekDilbilimci yazar siyasetci Daru l Muallimin mezunudur Ankara Konya Ogretmen Okulu Mudurlukleri Maras Icel Nigde Maarif Mudurlukleri Silifke Mudafaa yi Hukuk Cemiyeti Kuruculugu Turk Dil Kurumu Merkez Heyeti Uyeligi ve Saymanligi Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi ve Polis Enstitusu Ogretmenligi Yazarlik TBMM I Donem Kutahya II III ve IV Donem Aksaray V VI ve VII Donem Kutahya Milletvekilligi ile I Donem Maarif ve Irsad Encumenleri Reisligi III Donem Kutuphane Encumeni Reisligi yapmistir YasamiBesim Atalay 1939 Ozellikle dil bilimi alanindaki calismalari ile taninmis olan Besim Atalay bitirdikten sonra Usak ta medrese egitimi gordu 1905 te Istanbul a giderek Sehzadebasi Camii nin unlu hocasi Haci Ahmet Efendi nin derslerini izledi 1909 da medrese diplomasi aldi 1912 de Yuksek Ogretmen Okulunu bitirdi Konya Ogretmen Okulunda ogretmenlik Trabzon Ankara Ogretmen okullarinda mudurluk Istanbul Darussafaka Lisesinde ogretmenlik yaptiktan sonra Konya Ogretmen Okulu Muduru oldu Maras Icel ve Nigde de milli egitim mudurlugu yapti Kurtulus Savasi sirasinda siyasete atildi Silifke de Mudafaa yi Hukuk Cemiyetini kuranlar arasindaydi Kurtulus Savasi ni destekleme calismalarini Usak ta surdurdu 1920 de Kutahya bagimsiz milletvekili olarak TBMM ye girdi ve sonra Aksaray ve Kutahya milletvekillikleri ile toplam yedi donem bu gorevi surdurdu Milli Egitim Bakanliginda Kultur Mudurlugu gorevi yapti ve bu gorev sirasinda halk agzindan soz derleme calismalari yuruttu Turk Dil Kurumunda 19 yil yonetici olarak calisti 1932 1951 Ayni zamanda Dil ve Tarih Cografya Fakultesinde ve Polis Enstitusunde Farsca dersleri verdi 1937 1942 YapitlariTurk dil bilgisi Turkcenin bicim bilgisiyle morfoloji ilgili incelemeler Turk dili kurallari 1931 Turkcemizde men man 1940 Turk dilinde ekler ve kokler uzerine bir deneme 1942 Turk dilinde kelime yapma yollari 1946 Turk buyukleri veya Turk adlari Ceviriler Turk dilinin tarihsel donemleriyle ilgili bazi dil yapitlarini gunumuz Turkcesine cevirerek bilimsel yayinlarini yapti Divanu Lugati t Turk 5 cilt 1939 1943 1946 1946 1949 Destan ve oykuler 1925 Sakarya Destani Ogut Conk birinci defter Manzum kucuk hikayeler 1933 1938 Ayrica adli 3 perdelik bir tiyatro oyunu vardir Digerleri Turk Zaferine Armagan Hilafet Saltanat ve Cumhuriyet hakkinda Maras Tarih ve Cografyasi Tarikat Bektasilik ve edebiyati 1921 ve Din Muslumanlara ogutler 1923 konulari uzerinde de durmus bir de Kuran tefsiri yapmistir Tanri kitabi 1962 KaynakcaWikimedia Commons ta Besim Atalay ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir TBMM Albumu 8 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Agustos 2017