Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fermilab, Amerika Birleşik Devletleri'nde Chicago kenti yakınlarındaki Batavia'da yer alan bir parçacık fiziği laboratuvarıdır. 1967'de National Accelerator Laboratory (Ulusal Hızlandırıcı Laboratuvarı) adıyla kurulmuş, 1974'te Nobel ödüllü fizikçi Enrico Fermi'nin anısına adı Fermi National Accelerator Laboratory olarak değiştirilmiştir.
 | |
 Fermilab'ın uydu görüntüsü. İki dairesel yapı, Ana Enjektör Halkası (küçük halka) ve Tevatron'dur (büyük halka). | |
| Kuruluş | 21 Kasım 1967) (National Accelerator Laboratory olarak) |
|---|---|
| Araştırma türü | Hızlandırıcı fiziği |
| Bütçe | $546 milyon (2019) |
Araştırma alanı | Hızlandırıcı fiziği |
| Direktör | |
| Adres | P.O. Box 500 |
| Yer | , Illinois, ABD 41°49′55″K 88°15′26″B / 41.83194°K 88.25722°B |
| Takma ad | Fermilab |
| İştirakler | U.S. Department of Energy University of Chicago |
| Leon Max Lederman | |
| Website | fnal.gov |
| Harita | |
  Fermi National Accelerator Laboratory konumu | |
Fermilab'ın ev sahipliği yaptığı Tevatron parçacık hızlandırıcı 6,28 km'lik çevresiyle Avrupa Nükleer Araştırma Merkezinde (Cern) yer alan Büyük Hadron Çarpıştırıcısı'ndan sonraki en büyük parçacık hızlandırıcıdır. Bu parçacık hızlandırıcı 1995 yılında üst kuarkın keşfini sağlamıştır. Fermilab, yüksek enerjili çarpışma fiziği dışında , ve gibi nötrino deneylerine de ev sahipliği yapmaktadır.
FermiLab'de ortaya çıkan buluşlar
Aşağıdaki parçacıklar ilk defa doğrudan FermiLab'de gözlemlenmiştir:
- Üst kuark, 1995 yılında DØ deneyi ve CDF deneyi tarafından duyurulmuştur.
- Kuark-antikuark çifti olarak gözlemlenen alt kuark, olarak adlandırılmış ve 1977'de Deney 228 tarafından duyurulmuştur.
- DONUT işbirliği tarafından Temmuz 2000'de tau nötrino duyurulmuştur.
- 2008'de Fermilab'ın DØ deneyi tarafından alt Omega baryonu (Ω−b) duyurulmuştur.
1999'da, KTeV deneyindeki fizikçiler aynı zamanda kaon bozunmalarında doğrudan CP ihlalini gözlemleyen ilk kişilerdi.
DØ deneyi ve CDF deneyinin her biri, 2012'de duyurulan Higgs Bozonunun gözlemlenmesine önemli katkılarda bulunmuştur.
FermiLab ile ortaklaşa çalışan kurumlar
- Chicago Üniversitesi
- Northwestern Üniversitesi
- Harvard Üniversitesi
- Stanford Üniversitesi
- IBM
- Johns Hopkins Üniversitesi
- NASA Jet İtki Laboratuvarı (İngilizce: NASA Jet Propulsion Laboratory)
- Lockheed Martin
- Yale Üniversitesi
- Georgia Teknoloji Enstitüsü
- Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü
- Argonne Ulusal Laboratuvarı
- Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı
- Los Alamos Ulusal Laboratuvarı
Tarihi
, Batavia'nın yanında, 1966'da köy yönetim kurulu tarafından Fermilab'a bir yer sağlamak için oylanarak kapatılan bir topluluktu.
Laboratuvar 1969'da Ulusal Hızlandırıcı Laboratuvarı olarak kuruldu; 1974'te Enrico Fermi'nin onuruna yeniden adlandırıldı. Laboratuvarın ilk yöneticisi Robert Rathbun Wilson'dı ve laboratuvar zamanından önce ve bütçesi altında açıldı. Sitedeki heykellerin çoğu onun eseridir. Eşsiz şekli Fermilab'ın simgesi haline gelen ve kampüsteki faaliyetin merkezi olan, sitenin yüksek katlı laboratuvar binasının isim babasıdır.
Wilson, 1978'de laboratuvar için fon eksikliğini protesto etmek için istifa ettikten sonra, işi Leon M. Lederman üstlendi. Orijinal hızlandırıcının, 1.96 TeV birleşik enerjide protonları ve antiprotonları çarpıştırabilen bir hızlandırıcı olan Tevatron ile değiştirilmesi onun rehberliğindeydi. Lederman 1989'da istifa etti ve ölümüne kadar Fahri Direktör olarak kaldı. Sitedeki bilim eğitim merkezi onun onuruna seçildi.
Hızlandırıcıları
2008 yılında Cenevre, İsviçre yakınlarındaki Büyük Hadron Çarpıştırıcısının (LHC) başlatılmasından önce, Tevatron dünyanın en güçlü parçacık hızlandırıcısıydı, protonları ve antiprotonları 980 GeV enerjilere hızlandırıyordu ve proton-antiproton çarpışmalarını şu enerjilerle üretiyordu: 1,96 TeV'ye kadar, bir "tera-elektron-volt" enerjiye ulaşan ilk hızlandırıcı. 3,9 mil (6,3 km) ile çevredeki dünyanın dördüncü en büyük parçacık hızlandırıcısıydı. En önemli başarılarından biri, Tevatron'un CDF ve DØ dedektörlerini kullanan araştırma ekipleri tarafından duyurulan üst kuarkın 1995 yılında keşfedilmesiydi. 2011 yılında kapatıldı.
FermiLab Hızlandırıcı Kompleksi
2013 yılından bu yana, Fermilab hızlandırıcı zincirindeki hızlandırma işleminin (ön hızlandırıcı enjektörü) ilk aşaması, hidrojen gazını iyonize eden iki iyon kaynağında gerçekleşir. Gaz, her biri kibrit kutusu boyutunda, oval şekilli bir katot ve çevreleyen bir anot olan, 1 mm ile ayrılmış ve cam seramik yalıtkanlarla yerinde tutulan molibden elektrotlarla kaplı bir kaba verilir. Bir magnetron, metal yüzeye yakın iyonları oluşturmak için bir plazma üretir. İyonlar, kaynak tarafından 35 keV'ye hızlandırılır ve düşük enerjili ışın nakli (LEBT) ile radyo frekanslı dört kutuplu (RFQ) ile eşleştirilir. 750 keV elektrostatik alan iyonlara ikinci ivmelerini veriyor. RFQ'nun çıkışında ışın, orta enerjili ışın aktarımı (MEBT) ile doğrusal hızlandırıcının (linak) girişine eşleştirilir.
İvmenin bir sonraki aşaması doğrusal parçacık hızlandırıcıdır (linac). Bu aşama iki bölümden oluşmaktadır. İlk segment, 201 MHz'de çalışan beş sürüklenme tüpü boşluğuna sahiptir. İkinci aşamada, 805 MHz'de çalışan, yan bağlantılı yedi boşluk vardır. Lineak'ın sonunda, parçacıklar 400 MeV'ye veya ışık hızının yaklaşık %70'ine kadar hızlandırılır. Bir sonraki hızlandırıcıya girmeden hemen önce, H- iyonları bir karbon folyodan geçerek H+ iyonları (protonlar) haline gelir.
Ortaya çıkan protonlar daha sonra, mıknatısları proton ışınlarını dairesel bir yol etrafında büken 468 m (1.535 ft) çevre dairesel bir hızlandırıcı olan destek halkasına girer. Protonlar, Booster'ın etrafında 33 milisaniyede yaklaşık 20.000 kez dolaşır ve Booster'dan 8 GeV hızlanana kadar her dönüşte enerji ekler. 2021'de laboratuvar, en yeni süper iletken YBCO mıknatısının alan gücünü saniyede 290 tesla oranında artırabileceğini ve yaklaşık 0,5 tesla'lık bir tepe manyetik alan gücüne ulaşabileceğini duyurdu.
Son hızlanma, aşağıdaki son resimde (ön plan) iki halkadan daha küçük olan Ana Enjektör [çevre 3.319,4 m (10.890 ft)] tarafından uygulanır. 1999'da tamamlanan bu sistem, protonları 120 GeV'ye hızlandırdıktan sonra ışın hatları boyunca kurulan deneylerden herhangi birine yönlendirebildiği için Fermilab'ın "parçacık şalt sahası" haline geldi. 2011 yılına kadar, Ana Enjektör antiproton halkasına [çevre 6.283,2 m (20.614 ft)] protonlar ve daha fazla hızlanma için Tevatron sağladı, ancak artık parçacıklar ışın hattı deneylerine ulaşmadan önceki son itişi sağlıyor.
-
![image]()
Fermi Laboratuvarının 50 ft Çapındaki Süper İletken Elektromıknatısı -
![image]()
Çarpıştırıcı Dedektörü (CDF) -
![image]()
Parçacık Hızlandırıcı Halka -
![image]()
Fermilab, ABD endüstrisi ve Avrupa ve Japonya'daki laboratuvarlarla işbirliği içinde, eksi 450 Fahrenheit dereceye kadar soğutulan süper iletken hızlandırıcı bileşenlere dayalı bir test hızlandırıcı inşa ediyor.
Kampüsü
Erişim
2010'ların sonlarında ve 2020'lerin başlarında Fermilab yönetimi, halkın ve bilim adamlarının Fermilab sitesine erişimine ciddi kısıtlamalar getirmeye başladı. Nisan 2023'ün sonunda, kısıtlamalar o kadar zahmetli hale geldi ki, 2300'den fazla fizikçi ve laboratuvar ziyaretçisi, "Fermilab'ı yeniden açmak için seçilmiş temsilcilere açık bir dilekçe" imzaladı. Dilekçede şunlar belirtildi: "Erişim politikası değişiklikleri, Fermilab'ın temel işleyişinin yanı sıra bilimsel sürecin kritik yönlerini baltalıyor. Araştırma toplantılarına ev sahipliği yapmak, olası çalışanlarla röportaj yapmak, laboratuvar dışında bilim insanlarıyla işbirliği yapmak ve etkililiğiyle ünlü eğitim programlarımızı hayata geçirmek engellendi.” Dilekçede genel halkla ilgili olarak şu ifadeler yer aldı: “Bugün, genel halkın erişime yalnızca izin veriliyor. ana yol ve giderek daha sıkı hale gelen kimlik gereklilikleri ile yakında kapıları turistlere ve hatta bazı göçmenlere kapatılacak. Artık tesis çevresinde serbestçe araç veya bisiklet kullanamıyoruz. Köpek parkı, en üst kattaki sergileriyle Wilson Hall ve diğer alanlara artık genel olarak erişilemiyor. Halka açık olan balıkçılık ve diğer faaliyetler iptal edilmiştir.” Dilekçe, erişim politikalarının daha önce laboratuvarı yöneten açık laboratuvar modeline döndürülmesini ısrarla talep etti.
Mimarisi
Fermilab'ın ilk yöneticisi Robert Wilson, sitenin estetik görünümünün bir dizi beton blok bina tarafından bozulmaması konusunda ısrar etti. İdari binanın (Wilson Hall) tasarımı, Brutalist tarzda gerçekleştirilmesine rağmen, Fransa'nın Beauvais kentindeki St. Pierre Katedrali'nden esinlenmiştir. Fermilab koruma alanındaki birçok bina ve heykel, yapılarının bir parçası olarak çeşitli matematiksel yapıları temsil ediyor.
Arşimet Spirali, birkaç pompa istasyonunun yanı sıra MINOS deneyini barındıran binanın tanımlayıcı şeklidir. Wilson Hall'daki yansıtan gölet, Wilson tarafından tasarlanan 32 fit yüksekliğinde (9,8 m) hiperbolik bir dikilitaşı da sergiliyor. Laboratuvarın arazisinden güç taşıyan bazı yüksek voltajlı iletim hatları, Yunanca π harfini yansıtacak şekilde inşa edilmiştir. DNA çift sarmal sarmalının yapısal örnekleri ve jeodezik küreye bir selam da bulunabilir.
Wilson'ın sitedeki heykelleri arasında Tevatron çarpıştırıcısından geri dönüştürülen parçalardan ve malzemelerden inşa edilen Sanayi Kompleksi yakınında bağımsız bir çelik boru düzenlemesi olan Tractricious ve Pine Street girişinden kampüse girenleri karşılayan yükselen Broken Symmetry yer alıyor. Ramsey Oditoryumunu taçlandırmak, çapı 2,4 m'den (8 fit) fazla olan Möbius şeridinin bir temsilidir. Ayrıca erişim yollarına ve köye dağılmış, tamamı maviye boyanmış devasa bir hidrolik pres ve eski manyetik muhafaza kanalları var.
Yaban Hayatı
1967'de Wilson sahaya beş Amerikan bizonu, bir boğa ve dört inek getirdi ve Illinois Koruma Departmanı tarafından ek olarak 21 tane daha sağlandı. Yerel halk, ilk başta bizonların laboratuvardaki radyasyon tehlikeli seviyelere ulaştığında bir alarm görevi görmesi için sokulduğuna inandı, ancak Fermilab tarafından bu iddianın hiçbir değeri olmadığına dair güvence verildi. Bugün Fermilab bizon sürüsü, birçok ziyaretçiyi çeken popüler bir cazibe merkezidir ve arazi aynı zamanda diğer yerel yaban hayatı popülasyonları için bir sığınaktır. 1976'dan beri laboratuvarda her yıl Noel Kuş Sayımı yapılmaktadır.
Deneyler
- Tevatron proton-antiproton çarpıştırıcı: D0 ve
- : Mini Booster Neutrino Experiment - Mini Booster Nötrino Deneyi
- : SciBar Booster Neutrino Experiment - Scibar Booster Nötrino Deneyi
- : Main Injector Neutrino Oscillation Search - Ana Enjektör Nötrino Titreşim Araştırması
- MIPP: Main Injector Particle Production - Ana Enjektör Parçacık Üretimi
Kaynakça
- ^ "DOE FY20 Budget Justification". 20 Ekim 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2019.
- ^ . www.fnal.gov. 26 Aralık 1996 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.
- ^ Johnson, George (5 Mart 1995). "Feb.26-March 4; Physicists Weigh In: The Quark Is a Porker". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 10 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.
- ^ . history.fnal.gov. 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.
- ^ leah (20 Temmuz 2000). . News (İngilizce). 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.
- ^ leah (3 Eylül 2008). . News (İngilizce). 27 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.
- ^ leah (1 Mart 1999). . News (İngilizce). 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.
- ^ leah (2 Temmuz 2012). . News (İngilizce). 28 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.
- ^ . Fermilab Quantum Institute (İngilizce). 19 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.
- ^ . history.fnal.gov. 22 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.
- ^ . CERN Courier (İngilizce). 19 Mayıs 2017. 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.
- ^ . arxiv.org. 22 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.
- ^ Bandurin, D.; Bernardi, G.; Gerber, C.; Junk, T.; Juste, A.; Kotwal, A.; Lewis, J.; Mesropian, C.; Schellman, H.; Sekaric, J.; Toback, D. (28 Şubat 2015). "Review of physics results from the Tevatron". International Journal of Modern Physics A. 30 (06): 1541001. doi:10.1142/S0217751X15410018. ISSN 0217-751X. 10 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.
- ^ . 22 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b . www.fnal.gov. 13 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.
- ^ . New Atlas (İngilizce). 2 Aralık 2021. 2 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.
- ^ . www.reopenfermilab.com (İngilizce). 28 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.
- ^ . 10 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . history.fnal.gov. 11 Mart 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.
- ^ leah (27 Ocak 2016). . News (İngilizce). 12 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.
- ^ . web.archive.org. 26 Eylül 2006. 7 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.
- ^ . web.archive.org. 1 Mart 2003. 1 Mart 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.
Dış bağlantılar
- Resmî site (İngilizce)
- Şikago
- ABD Enerji Bakanlığı
- Northwestern Üniversitesi
- Chicago Üniversitesi
 | Parçacık fiziği ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fermilab Amerika Birlesik Devletleri nde Chicago kenti yakinlarindaki Batavia da yer alan bir parcacik fizigi laboratuvaridir 1967 de National Accelerator Laboratory Ulusal Hizlandirici Laboratuvari adiyla kurulmus 1974 te Nobel odullu fizikci Enrico Fermi nin anisina adi Fermi National Accelerator Laboratory olarak degistirilmistir Fermi National Accelerator LaboratoryFermilab in uydu goruntusu Iki dairesel yapi Ana Enjektor Halkasi kucuk halka ve Tevatron dur buyuk halka Kurulus21 Kasim 1967 56 yil once 1967 11 21 National Accelerator Laboratory olarak Arastirma turuHizlandirici fizigiButce 546 milyon 2019 Arastirma alaniHizlandirici fizigiDirektorAdresP O Box 500Yer Illinois ABD 41 49 55 K 88 15 26 B 41 83194 K 88 25722 B 41 83194 88 25722Takma adFermilabIstiraklerU S Department of Energy University of ChicagoNobel sahipleriLeon Max LedermanWebsitefnal govHaritaFermi National Accelerator Laboratory konumu Fermilab in ev sahipligi yaptigi Tevatron parcacik hizlandirici 6 28 km lik cevresiyle Avrupa Nukleer Arastirma Merkezinde Cern yer alan Buyuk Hadron Carpistiricisi ndan sonraki en buyuk parcacik hizlandiricidir Bu parcacik hizlandirici 1995 yilinda ust kuarkin kesfini saglamistir Fermilab yuksek enerjili carpisma fizigi disinda ve gibi notrino deneylerine de ev sahipligi yapmaktadir FermiLab de ortaya cikan buluslar Asagidaki parcaciklar ilk defa dogrudan FermiLab de gozlemlenmistir Ust kuark 1995 yilinda DO deneyi ve CDF deneyi tarafindan duyurulmustur Kuark antikuark cifti olarak gozlemlenen alt kuark olarak adlandirilmis ve 1977 de Deney 228 tarafindan duyurulmustur DONUT isbirligi tarafindan Temmuz 2000 de tau notrino duyurulmustur 2008 de Fermilab in DO deneyi tarafindan alt Omega baryonu W b duyurulmustur 1999 da KTeV deneyindeki fizikciler ayni zamanda kaon bozunmalarinda dogrudan CP ihlalini gozlemleyen ilk kisilerdi DO deneyi ve CDF deneyinin her biri 2012 de duyurulan Higgs Bozonunun gozlemlenmesine onemli katkilarda bulunmustur FermiLab ile ortaklasa calisan kurumlar Chicago Universitesi Northwestern Universitesi Harvard Universitesi Stanford Universitesi Google IBM Johns Hopkins Universitesi NASA Jet Itki Laboratuvari Ingilizce NASA Jet Propulsion Laboratory Lockheed Martin Yale Universitesi Georgia Teknoloji Enstitusu Kaliforniya Teknoloji Enstitusu Argonne Ulusal Laboratuvari Oak Ridge Ulusal Laboratuvari Los Alamos Ulusal LaboratuvariTarihi Batavia nin yaninda 1966 da koy yonetim kurulu tarafindan Fermilab a bir yer saglamak icin oylanarak kapatilan bir topluluktu Laboratuvar 1969 da Ulusal Hizlandirici Laboratuvari olarak kuruldu 1974 te Enrico Fermi nin onuruna yeniden adlandirildi Laboratuvarin ilk yoneticisi Robert Rathbun Wilson di ve laboratuvar zamanindan once ve butcesi altinda acildi Sitedeki heykellerin cogu onun eseridir Essiz sekli Fermilab in simgesi haline gelen ve kampusteki faaliyetin merkezi olan sitenin yuksek katli laboratuvar binasinin isim babasidir Wilson 1978 de laboratuvar icin fon eksikligini protesto etmek icin istifa ettikten sonra isi Leon M Lederman ustlendi Orijinal hizlandiricinin 1 96 TeV birlesik enerjide protonlari ve antiprotonlari carpistirabilen bir hizlandirici olan Tevatron ile degistirilmesi onun rehberligindeydi Lederman 1989 da istifa etti ve olumune kadar Fahri Direktor olarak kaldi Sitedeki bilim egitim merkezi onun onuruna secildi HizlandiricilariTevatron 2008 yilinda Cenevre Isvicre yakinlarindaki Buyuk Hadron Carpistiricisinin LHC baslatilmasindan once Tevatron dunyanin en guclu parcacik hizlandiricisiydi protonlari ve antiprotonlari 980 GeV enerjilere hizlandiriyordu ve proton antiproton carpismalarini su enerjilerle uretiyordu 1 96 TeV ye kadar bir tera elektron volt enerjiye ulasan ilk hizlandirici 3 9 mil 6 3 km ile cevredeki dunyanin dorduncu en buyuk parcacik hizlandiricisiydi En onemli basarilarindan biri Tevatron un CDF ve DO dedektorlerini kullanan arastirma ekipleri tarafindan duyurulan ust kuarkin 1995 yilinda kesfedilmesiydi 2011 yilinda kapatildi FermiLab Hizlandirici Kompleksi 2013 yilindan bu yana Fermilab hizlandirici zincirindeki hizlandirma isleminin on hizlandirici enjektoru ilk asamasi hidrojen gazini iyonize eden iki iyon kaynaginda gerceklesir Gaz her biri kibrit kutusu boyutunda oval sekilli bir katot ve cevreleyen bir anot olan 1 mm ile ayrilmis ve cam seramik yalitkanlarla yerinde tutulan molibden elektrotlarla kapli bir kaba verilir Bir magnetron metal yuzeye yakin iyonlari olusturmak icin bir plazma uretir Iyonlar kaynak tarafindan 35 keV ye hizlandirilir ve dusuk enerjili isin nakli LEBT ile radyo frekansli dort kutuplu RFQ ile eslestirilir 750 keV elektrostatik alan iyonlara ikinci ivmelerini veriyor RFQ nun cikisinda isin orta enerjili isin aktarimi MEBT ile dogrusal hizlandiricinin linak girisine eslestirilir Ivmenin bir sonraki asamasi dogrusal parcacik hizlandiricidir linac Bu asama iki bolumden olusmaktadir Ilk segment 201 MHz de calisan bes suruklenme tupu bosluguna sahiptir Ikinci asamada 805 MHz de calisan yan baglantili yedi bosluk vardir Lineak in sonunda parcaciklar 400 MeV ye veya isik hizinin yaklasik 70 ine kadar hizlandirilir Bir sonraki hizlandiriciya girmeden hemen once H iyonlari bir karbon folyodan gecerek H iyonlari protonlar haline gelir Ortaya cikan protonlar daha sonra miknatislari proton isinlarini dairesel bir yol etrafinda buken 468 m 1 535 ft cevre dairesel bir hizlandirici olan destek halkasina girer Protonlar Booster in etrafinda 33 milisaniyede yaklasik 20 000 kez dolasir ve Booster dan 8 GeV hizlanana kadar her donuste enerji ekler 2021 de laboratuvar en yeni super iletken YBCO miknatisinin alan gucunu saniyede 290 tesla oraninda artirabilecegini ve yaklasik 0 5 tesla lik bir tepe manyetik alan gucune ulasabilecegini duyurdu Son hizlanma asagidaki son resimde on plan iki halkadan daha kucuk olan Ana Enjektor cevre 3 319 4 m 10 890 ft tarafindan uygulanir 1999 da tamamlanan bu sistem protonlari 120 GeV ye hizlandirdiktan sonra isin hatlari boyunca kurulan deneylerden herhangi birine yonlendirebildigi icin Fermilab in parcacik salt sahasi haline geldi 2011 yilina kadar Ana Enjektor antiproton halkasina cevre 6 283 2 m 20 614 ft protonlar ve daha fazla hizlanma icin Tevatron sagladi ancak artik parcaciklar isin hatti deneylerine ulasmadan onceki son itisi sagliyor Fermi Laboratuvarinin 50 ft Capindaki Super Iletken Elektromiknatisi Carpistirici Dedektoru CDF Parcacik Hizlandirici Halka Fermilab ABD endustrisi ve Avrupa ve Japonya daki laboratuvarlarla isbirligi icinde eksi 450 Fahrenheit dereceye kadar sogutulan super iletken hizlandirici bilesenlere dayali bir test hizlandirici insa ediyor KampusuErisim 2010 larin sonlarinda ve 2020 lerin baslarinda Fermilab yonetimi halkin ve bilim adamlarinin Fermilab sitesine erisimine ciddi kisitlamalar getirmeye basladi Nisan 2023 un sonunda kisitlamalar o kadar zahmetli hale geldi ki 2300 den fazla fizikci ve laboratuvar ziyaretcisi Fermilab i yeniden acmak icin secilmis temsilcilere acik bir dilekce imzaladi Dilekcede sunlar belirtildi Erisim politikasi degisiklikleri Fermilab in temel isleyisinin yani sira bilimsel surecin kritik yonlerini baltaliyor Arastirma toplantilarina ev sahipligi yapmak olasi calisanlarla roportaj yapmak laboratuvar disinda bilim insanlariyla isbirligi yapmak ve etkililigiyle unlu egitim programlarimizi hayata gecirmek engellendi Dilekcede genel halkla ilgili olarak su ifadeler yer aldi Bugun genel halkin erisime yalnizca izin veriliyor ana yol ve giderek daha siki hale gelen kimlik gereklilikleri ile yakinda kapilari turistlere ve hatta bazi gocmenlere kapatilacak Artik tesis cevresinde serbestce arac veya bisiklet kullanamiyoruz Kopek parki en ust kattaki sergileriyle Wilson Hall ve diger alanlara artik genel olarak erisilemiyor Halka acik olan balikcilik ve diger faaliyetler iptal edilmistir Dilekce erisim politikalarinin daha once laboratuvari yoneten acik laboratuvar modeline dondurulmesini israrla talep etti Mimarisi Fermilab in ilk yoneticisi Robert Wilson sitenin estetik gorunumunun bir dizi beton blok bina tarafindan bozulmamasi konusunda israr etti Idari binanin Wilson Hall tasarimi Brutalist tarzda gerceklestirilmesine ragmen Fransa nin Beauvais kentindeki St Pierre Katedrali nden esinlenmistir Fermilab koruma alanindaki bircok bina ve heykel yapilarinin bir parcasi olarak cesitli matematiksel yapilari temsil ediyor Arsimet Spirali birkac pompa istasyonunun yani sira MINOS deneyini barindiran binanin tanimlayici seklidir Wilson Hall daki yansitan golet Wilson tarafindan tasarlanan 32 fit yuksekliginde 9 8 m hiperbolik bir dikilitasi da sergiliyor Laboratuvarin arazisinden guc tasiyan bazi yuksek voltajli iletim hatlari Yunanca p harfini yansitacak sekilde insa edilmistir DNA cift sarmal sarmalinin yapisal ornekleri ve jeodezik kureye bir selam da bulunabilir Wilson in sitedeki heykelleri arasinda Tevatron carpistiricisindan geri donusturulen parcalardan ve malzemelerden insa edilen Sanayi Kompleksi yakininda bagimsiz bir celik boru duzenlemesi olan Tractricious ve Pine Street girisinden kampuse girenleri karsilayan yukselen Broken Symmetry yer aliyor Ramsey Oditoryumunu taclandirmak capi 2 4 m den 8 fit fazla olan Mobius seridinin bir temsilidir Ayrica erisim yollarina ve koye dagilmis tamami maviye boyanmis devasa bir hidrolik pres ve eski manyetik muhafaza kanallari var Yaban Hayati 1967 de Wilson sahaya bes Amerikan bizonu bir boga ve dort inek getirdi ve Illinois Koruma Departmani tarafindan ek olarak 21 tane daha saglandi Yerel halk ilk basta bizonlarin laboratuvardaki radyasyon tehlikeli seviyelere ulastiginda bir alarm gorevi gormesi icin sokulduguna inandi ancak Fermilab tarafindan bu iddianin hicbir degeri olmadigina dair guvence verildi Bugun Fermilab bizon surusu bircok ziyaretciyi ceken populer bir cazibe merkezidir ve arazi ayni zamanda diger yerel yaban hayati populasyonlari icin bir siginaktir 1976 dan beri laboratuvarda her yil Noel Kus Sayimi yapilmaktadir DeneylerTevatron proton antiproton carpistirici D0 ve Mini Booster Neutrino Experiment Mini Booster Notrino Deneyi SciBar Booster Neutrino Experiment Scibar Booster Notrino Deneyi Main Injector Neutrino Oscillation Search Ana Enjektor Notrino Titresim Arastirmasi MIPP Main Injector Particle Production Ana Enjektor Parcacik UretimiKaynakca DOE FY20 Budget Justification 20 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2019 www fnal gov 26 Aralik 1996 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2023 Johnson George 5 Mart 1995 Feb 26 March 4 Physicists Weigh In The Quark Is a Porker The New York Times Ingilizce ISSN 0362 4331 10 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mayis 2023 history fnal gov 20 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2023 leah 20 Temmuz 2000 News Ingilizce 2 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2023 leah 3 Eylul 2008 News Ingilizce 27 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2023 leah 1 Mart 1999 News Ingilizce 2 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2023 leah 2 Temmuz 2012 News Ingilizce 28 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2023 Fermilab Quantum Institute Ingilizce 19 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2023 history fnal gov 22 Subat 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2023 CERN Courier Ingilizce 19 Mayis 2017 24 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2023 arxiv org 22 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2023 Bandurin D Bernardi G Gerber C Junk T Juste A Kotwal A Lewis J Mesropian C Schellman H Sekaric J Toback D 28 Subat 2015 Review of physics results from the Tevatron International Journal of Modern Physics A 30 06 1541001 doi 10 1142 S0217751X15410018 ISSN 0217 751X 10 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mayis 2023 22 Mart 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b www fnal gov 13 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2023 New Atlas Ingilizce 2 Aralik 2021 2 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2023 www reopenfermilab com Ingilizce 28 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2023 10 Subat 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi history fnal gov 11 Mart 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2023 leah 27 Ocak 2016 News Ingilizce 12 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2023 web archive org 26 Eylul 2006 7 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2023 web archive org 1 Mart 2003 1 Mart 2003 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2023 Dis baglantilarResmi site Ingilizce Sikago ABD Enerji Bakanligi Northwestern Universitesi Chicago Universitesi Parcacik fizigi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz