Feridun Nafiz Uzluk (1902, Ereğli, Konya - 27 Eylül 1974), Türk tıp tarihinin öncü isimlerindendir.
Feridun Nafiz Uzluk | |
---|---|
Doğum | 1902 Konya, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 27 Eylül 1974 (72 yaşında) Türkiye |
Milliyet | Türk |
Meslek | Doktor |
Tıp tarihi alanındaki çalışmalarının yanı sıra Mevlevilik kültür ve mirasının korunması konusunda çalışmaları ile tanınır.
Yaşamı
1902 yılında Konya Ereğli’de ailesinin ikinci çocuğu olarak dünyaya geldi. Annesi, Mevlana soyundan Ayşe Sıdıka Hanım; babası 1921 yılında Yemen cephesinde şehit düşmüş subay Ahmed Hamdi Bey’dir.
İlk öğreniminin ardından Konya’daki İttihad ve Terakki İdadisi’ni bitirdi. 1924'te Darülfünun Tıp Fakültesi’nden mezun oldu. Tıp tahsili sırasında Galata Mevlevihanesi’nde kaldı; orada Arapça ve Farsça öğrendi. Ayrıca İngilizce, Almanca ve Fransızca da öğrendi. Mimarlık öğrenimi gören ağabeyi Şehabettin Bey ile birlikte İstanbul’daki tahsil hayatı boyunca Üsküdar Mevlevîhânesi şeyhi Ahmet Remzi Dede’nin terbiyesi altında yetişti. Tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması kanunu çıktığında çok üzülen iki kardeş; Mevlevilik kültür ve mirasının korunmasını kendilerine görev edindi.
Feridun Nafiz Bey, 1925 yılında askerlik hizmetini tamamladıktan sonra hükûmet tabibi olarak atandığı Ordu vilayetinin Mesudiye kazasında üç yıl görev yaptı.
1928’de Konya Memleket Hastanesi iç hastalıkları asistanlığına tayin edildi; ertesi sene Konya Sıtma Savaş Merkez Tabipliğine geçti; o yılın Eylül ayında ise Aksaray Vilâyeti Merkezi Sıtma Savaş Heyeti Tabipliğine nakil oldu ve bu görevi üç yıl sürdürdü. Burada gösterdiği başarı nedeniyle Sağlık Bakanlığı tarafından takdirname ile ödüllendirildi.
Konya’da bulunduğu sırada Mevlana’yı Sevenler Derneği’nin kurulmasına öncülük etti. Dernek, Mevlana’nın eserlerini yayınlamak ve gelecekte kurulacak Selçuk Üniversitesi’ne eleman yetiştirmek üzere çalışmalar yaptı.
1932 yılında görevinden istifa etti ve kendi imkânlarıyla ihtisas yapmak üzere Almanya’ya gitti. Münih ‘ve Hamburg şehirlerinde tıp fakülteleri ve enstitülerinde araştırmalarda bulundu; sertifikalar aldı. Çalışmaları bakteriyoloji ve hijyen ile salgın hastalıklar üzerine idi.
1935’te Türkiye’ye döndü; o yıl Soyadı Kanunu’nun çıkması üzerine “Uzluk” soyadını aldı. Sağlık Bakanlığı’nda Trakya Umum Müfettişliğine bağlı salgın hastalıklar uzmanı olarak atanan Uzluk; özellikle göçmen işleri ile uğraştı. 1936’da Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü çiçek hastalığı mütehassıslığına tayin edildi. 1946’ya kadar bu unvanla Kırşehir, Mucur, Boğazlıyan, Aksaray ve Niğde’de çıkan salgın hastalıklarla mücadele için teşkilatlar kurdu.
1940 yılında doktorluk görevine devam ederken Ankara’da “Uzluk Matbaası” adıyla bir matbaa kurdu. Bu matbaada Mevlevilik kültürü, tıp tarihi ve sağlık konularında pek çok eserin basılmasına vesile oldu. Mustafa Asım Köksal’ın “İslam İlmihali” adlı eserini basması hükûmetin tepkisini çekti ve matbaasının baskına uğrayıp dağıtılmasına neden oldu.
1946’da yeni kurulan Ankara Tıp Fakültesi Tıp Tarihi Enstitüsü’ne profesör olarak atandı. Üniversitenin bünyesinde Tıp Tarihi Enstitüsü’nü kurdu. Enstitüde, 15bin ciltlik bir kütüphanenin oluşmasına öncülük etti.
1947’de Ankara Üniversitesi Dergisi yazı heyetine seçilen Uzluk, daha sonra derginin genel yayın yönetmenliği görevini de üstlendi.
1938’de kurulan 'nun kurucu üyesi olan bilim adamı, Almanya, Fransa, İngiltere, Hollanda, Libya, İran ve Avusturya’da inceleme ve araştırmalarda bulundu. Selçuklu ve İslam Tarihi ve Medeniyeti alanlarında, Mevlana araştırmaları ile ilgili pek çok eseri inceledi. Anadolu Selçuklu Uygarlığının çeşitli yönlerine ışık tutan eserler ile Mevleviliğe ve Konya’ nın yerel kültürel özelliklerine diar eserler verdi. Çevirileri ağırlıklı olarak Almanca, Fransızca ve İngilizce’ den tıp tarihine ilişkin çalışmalardır. Bunlar arasında Karl Opitz’ den “Die Medizin im Koran”, Jerome Fracastro’ nun “La Syphilis” adlı eserleri, Hipokrat ve Salerno Okulu’nun Aforizmaları vardır. Tıp tarihi alanında Şanizade Ataullah Efendi ile Hekimbaşı Mustafa Behçet Efendi’ye ilişkin çalışmaları döneme ilişkin pek çok bilginin ortaya çıkarılmasını sağladı. Şanizade’ye büyük hayranlık ve saygı duydu, onu manevi hocası saydı.
1960 İhtilalinden sonra 147'ler uygulaması ile üniversiteden uzaklaştırıldı. 1962’de yeniden döndüğü üniversiteden 1972 yılında emekli oldu. Emekliliğinden sonra bilimsel çalışmalarını sürdürdü ve Selçuk Üniversitesi’nin açılması için emek verdi.
Hayatı boyunca hiç evlenmedi. 27 Eylül 1974 yılında Ankara’da öldü. Cenazesi Konya’ya getirilerek Üçler Mezarlığı’na defnedildi. Kütüphanesi, kendi isteği doğrultusunda ölümünden sonra Konya İl Halk Kütüphanesi"nde Ferüdun Nafiz Uzluk adını taşıyan bölüme (Mevlânâ Dokümantasyon Merkezi olarak da bilinir) bağışlandı
Kaynakça
- ^ a b c d e f . 31 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2011.
- ^ a b c . 18 Mart 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2011.
- ^ "Yakup Şafak, Feridun Nafiz Uzluk'un Notları, Semazen.net, 21 Ocak 2008". 20 Nisan 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Haziran 2011.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Feridun Nafiz Uzluk 1902 Eregli Konya 27 Eylul 1974 Turk tip tarihinin oncu isimlerindendir Feridun Nafiz UzlukDogum1902 Konya Osmanli ImparatorluguOlum27 Eylul 1974 72 yasinda TurkiyeMilliyetTurkMeslekDoktor Tip tarihi alanindaki calismalarinin yani sira Mevlevilik kultur ve mirasinin korunmasi konusunda calismalari ile taninir Yasami1902 yilinda Konya Eregli de ailesinin ikinci cocugu olarak dunyaya geldi Annesi Mevlana soyundan Ayse Sidika Hanim babasi 1921 yilinda Yemen cephesinde sehit dusmus subay Ahmed Hamdi Bey dir Ilk ogreniminin ardindan Konya daki Ittihad ve Terakki Idadisi ni bitirdi 1924 te Darulfunun Tip Fakultesi nden mezun oldu Tip tahsili sirasinda Galata Mevlevihanesi nde kaldi orada Arapca ve Farsca ogrendi Ayrica Ingilizce Almanca ve Fransizca da ogrendi Mimarlik ogrenimi goren agabeyi Sehabettin Bey ile birlikte Istanbul daki tahsil hayati boyunca Uskudar Mevlevihanesi seyhi Ahmet Remzi Dede nin terbiyesi altinda yetisti Tekke zaviye ve turbelerin kapatilmasi kanunu ciktiginda cok uzulen iki kardes Mevlevilik kultur ve mirasinin korunmasini kendilerine gorev edindi Feridun Nafiz Bey 1925 yilinda askerlik hizmetini tamamladiktan sonra hukumet tabibi olarak atandigi Ordu vilayetinin Mesudiye kazasinda uc yil gorev yapti 1928 de Konya Memleket Hastanesi ic hastaliklari asistanligina tayin edildi ertesi sene Konya Sitma Savas Merkez Tabipligine gecti o yilin Eylul ayinda ise Aksaray Vilayeti Merkezi Sitma Savas Heyeti Tabipligine nakil oldu ve bu gorevi uc yil surdurdu Burada gosterdigi basari nedeniyle Saglik Bakanligi tarafindan takdirname ile odullendirildi Konya da bulundugu sirada Mevlana yi Sevenler Dernegi nin kurulmasina onculuk etti Dernek Mevlana nin eserlerini yayinlamak ve gelecekte kurulacak Selcuk Universitesi ne eleman yetistirmek uzere calismalar yapti 1932 yilinda gorevinden istifa etti ve kendi imkanlariyla ihtisas yapmak uzere Almanya ya gitti Munih ve Hamburg sehirlerinde tip fakulteleri ve enstitulerinde arastirmalarda bulundu sertifikalar aldi Calismalari bakteriyoloji ve hijyen ile salgin hastaliklar uzerine idi 1935 te Turkiye ye dondu o yil Soyadi Kanunu nun cikmasi uzerine Uzluk soyadini aldi Saglik Bakanligi nda Trakya Umum Mufettisligine bagli salgin hastaliklar uzmani olarak atanan Uzluk ozellikle gocmen isleri ile ugrasti 1936 da Refik Saydam Hifzissihha Enstitusu cicek hastaligi mutehassisligina tayin edildi 1946 ya kadar bu unvanla Kirsehir Mucur Bogazliyan Aksaray ve Nigde de cikan salgin hastaliklarla mucadele icin teskilatlar kurdu 1940 yilinda doktorluk gorevine devam ederken Ankara da Uzluk Matbaasi adiyla bir matbaa kurdu Bu matbaada Mevlevilik kulturu tip tarihi ve saglik konularinda pek cok eserin basilmasina vesile oldu Mustafa Asim Koksal in Islam Ilmihali adli eserini basmasi hukumetin tepkisini cekti ve matbaasinin baskina ugrayip dagitilmasina neden oldu 1946 da yeni kurulan Ankara Tip Fakultesi Tip Tarihi Enstitusu ne profesor olarak atandi Universitenin bunyesinde Tip Tarihi Enstitusu nu kurdu Enstitude 15bin ciltlik bir kutuphanenin olusmasina onculuk etti 1947 de Ankara Universitesi Dergisi yazi heyetine secilen Uzluk daha sonra derginin genel yayin yonetmenligi gorevini de ustlendi 1938 de kurulan nun kurucu uyesi olan bilim adami Almanya Fransa Ingiltere Hollanda Libya Iran ve Avusturya da inceleme ve arastirmalarda bulundu Selcuklu ve Islam Tarihi ve Medeniyeti alanlarinda Mevlana arastirmalari ile ilgili pek cok eseri inceledi Anadolu Selcuklu Uygarliginin cesitli yonlerine isik tutan eserler ile Mevlevilige ve Konya nin yerel kulturel ozelliklerine diar eserler verdi Cevirileri agirlikli olarak Almanca Fransizca ve Ingilizce den tip tarihine iliskin calismalardir Bunlar arasinda Karl Opitz den Die Medizin im Koran Jerome Fracastro nun La Syphilis adli eserleri Hipokrat ve Salerno Okulu nun Aforizmalari vardir Tip tarihi alaninda Sanizade Ataullah Efendi ile Hekimbasi Mustafa Behcet Efendi ye iliskin calismalari doneme iliskin pek cok bilginin ortaya cikarilmasini sagladi Sanizade ye buyuk hayranlik ve saygi duydu onu manevi hocasi saydi 1960 Ihtilalinden sonra 147 ler uygulamasi ile universiteden uzaklastirildi 1962 de yeniden dondugu universiteden 1972 yilinda emekli oldu Emekliliginden sonra bilimsel calismalarini surdurdu ve Selcuk Universitesi nin acilmasi icin emek verdi Hayati boyunca hic evlenmedi 27 Eylul 1974 yilinda Ankara da oldu Cenazesi Konya ya getirilerek Ucler Mezarligi na defnedildi Kutuphanesi kendi istegi dogrultusunda olumunden sonra Konya Il Halk Kutuphanesi nde Ferudun Nafiz Uzluk adini tasiyan bolume Mevlana Dokumantasyon Merkezi olarak da bilinir bagislandiKaynakca a b c d e f 31 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Haziran 2011 a b c 18 Mart 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Haziran 2011 Yakup Safak Feridun Nafiz Uzluk un Notlari Semazen net 21 Ocak 2008 20 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Haziran 2011