Abū Ḥarb Salm ibn Ziyād ibn Abīhi (Arapça: سالم بن زياد) (ö. 692 sonları), Emevî saflarına dönmeden önce İkinci Müslüman İç Savaşı sırasında Abdullah bin Zübeyr'in halifeliğine sığınan Emevî generali ve devlet adamıdır. Salim, Halife I. Yezîd (h. 680-683) tarafından 681'de Horasan ve Sistan valisi olarak atandı. Valiliği sırasında, Semerkant ve Harezm dahil olmak üzere Orta Asya'nın Mâverâünnehir bölgelerine birkaç sefer baskın düzenledi. Başarıları ve savaş ganimetinin Horasan Arap birlikleri arasında cömertçe dağıtılması, onlar arasında geniş bir popülerlik kazandı, ancak Yezîd öldükten sonra Salim, Emevîlere olan sadakatlerini uzun süre koruyamadı. Birlikleri ve seçilmiş halefi Abdullah bin Hâzim es-Sülemî, Abdullah bin Zübeyr'in rakip halifeliğine bağlılıklarını verdikten sonra Salim, Basra'ya gitti. Orada, sonunda bin Zübeyr'in kampına katıldı, ancak yine de bin Zübeyr tarafından Mekke'de hapsedildi. Büyük bir rüşvet ödedikten sonra serbest bırakıldı ve bin Zübeyr'in 692 sonlarında Emevîler tarafından öldürülmesinin ardından yeniden Horasan valiliğine atandı. Ancak görevine devam edemeden öldü.
Salim bin Ziyâd | |
---|---|
Salim bin Ziyâd'ın Sasani İmparatorluğu tarzı gümüş dirhemi Merv, Horasan'da 682/83'te basılmıştır. | |
Horasan Emevi valisi | |
Görev süresi 681-684 | |
Hükümdar | I. Yezîd |
Yerine geldiği | Abdurrahman bin Ziyâd (Horasan) Abbad bin Ziyâd (Sistan) |
Yerine gelen | Abdullah bin Hâzim es-Sülemî |
Kişisel bilgiler | |
Ölüm | 692 sonları Basra |
Evlilik(ler) | Umm Muhammad bint Abd Allah ibn Uthman ibn Abi'l-As al-Thaqafi |
İlişkiler | Ziyâd bin Ebih (baba) |
Çocuk(lar) | Sughdi Muharib |
Hayatı
Salim, Irak'ın Emevî valisi ve halifeliğin doğu kısmının fiilen valisi olan Ziyâd bin Ebih'in üçüncü oğludur. Ziyâd 673'te öldüğünde, ailesi doğu hilafetinde güçlü bir temel oluşturdu; Ziyad'ın yerini Irak'ta Salim'in kardeşleri Ubeydullah, Horasan'da Abdurrahman ve Sistan'da Abbad aldı.I. Yezîd babası I. Muâviye'nin 680'de halife olarak yerine geçmesinden bir yıl sonra, kardeşlerinin yerine Salim'i Horasan ve Sistan valisi olarak atadı. Salim da kardeşlerden biri olan Yezîd'i Sicistan'a vali yardımcısı olarak atadı. Salim, Merv'deki eyalet başkentine varmadan önce Basra'da 2.000 kabile üyesinden oluşan seçkin bir güç topladı; aralarında gaziler Azd'dan el-Muhallab ibn Abi Sufra, Banu Süleym'den Abdullah bin Hâzim es-Sülemî, 'dan Talha ibn Abdullah el-Khuza'i ve 'den gibi önde gelen Arap soyluları vardı.
Salim'in Merv'e vardığında ilk eylemlerinden biri, Salim'in kardeşi Abd al-Rahman tarafından yetkilendirilen güçlü Arap reisi Kays ibn al-Haytham al-Sulami'nin tutuklanması ve alenen kınanmasıydı. Tarihçi Muhammed Abdulhayy Shaban'a göre tutuklanması, Salim'in Kays tarafından hapsedilen ve zorla alınan etkili reis Aslam ibn Zur'a el-Kilabi'nin desteğini alma ve Abdurrahman'ın Horasan'ın gelirlerini seferler için eyaletin birlikleri arasında kullanmak yerine Şam'a yönlendirme politikasının terk edilme sinyalini verme çabasıydı. Salim, kaynağa bağlı olarak, ya kuvvetlerinin elde ettiği savaş ganimetinin beşte birini Halife Yezid'e gönderdi, geri kalanı birlikler arasında dağıttı ya da ganimetlerin tamamını kendisi ile birlikler arasında dağıttı. Bu politika ve savaş alanındaki başarıların bir sonucu olarak Salim, birlikler arasında geniş bir popülerlik kazandı. Gerçekten de, 9. yüzyıl tarihçisi Taberî şunları kaydetmiştir:
"Horasan halkı hiçbir zaman bir valiyi, Selim [ibn] Ziyad'ı sevdiği kadar sevmemiştir. Salim'in orada olduğu iki yılda 20 binden fazla çocuğa Salim sevgisinden dolayı Salim adı verildi." - Taberî tarafından aktarılan Horasanlı belirli bir Arap şeyhi (aşiret reisi) Ali ibn Muhammed.
Salim, Orta Asya'daki Mâverâünnehir ve Semerkant'ın Soğdya prenslerine karşı Ceyhun boyunca yaptığı baskınlar sırasında zaferler ve kazanımlar elde etti. Ceyhun'un doğusunda kış aylarında kamp kuran ilk Arap komutan olarak kabul ediliyor. Daha önce, 671'den itibaren Ceyhun'un doğusundan geçen Arap orduları, Orta Asya'nın şiddetli soğuğuna ve bunun sonucunda daha ağır, sıcak giysilere ihtiyaç duymadıkları için kışın orada kamp yapmaktan kaçındılar.Osman bin Ebi'l As'ın torunu olan eşi Ümmü Muhammed bint Abdullah onunla geldi ve Ceyhun'u geçen ilk Arap kadın oldu. Doğum yeri Soğdya'nın onuruna Sughdi adını verdikleri oğullarından birini doğurdu.
Salim ayrıca Harezm'e baskınlar düzenledi. Ancak kardeşi komutasındaki Sicistan ve Zabulistan'daki yardımcıları, Salim'in günümüz Afganistan'ına tekabül eden bölgedeki başarılarını tekrarlıyamadılar. Orada, Zabulistan'ın Zünbilleri ve Kâbil'in şahları Araplara karşı sert bir direniş gösterdiler ve onlara karşı askeri seferler sırasında; Yezîd ve Ebu Ubeyde sırasıyla öldürüldü ve esir alındı.
Halife Yezid'in ölümü ve Suriye'deki Emevî başkentinde liderliğin belirsizliği nedeniyle ortaya çıkan kaosun ardından Salim, başlangıçta Horasan'ın Arap birliklerinin Emevîlere olan bağlılığını sürdürdü. Ancak kısa süre sonra kaçtılar ve Salim, kardeşi Ubeydullah'ın Basra'daki karargahı için eyaleti terk etmek zorunda kaldı. Seçtiği halefi Abdullah bin Hâzim es-Sülemî bu arada doğu halifeliğine hükmetmek için ortaya çıktı ve halifeliğin Emevi karşıtı, Mekke merkezli hak iddia eden Abdullah bin Zübeyr'e biat etti. Ubeydullah'ın aksine Salim, bin Zübeyr'in davasına katılmaya karar verdi, ancak bin Zübeyr'ye sadık olanlar yine de onu Basra'da tutukladı ve esir tutulduğu Mekke'ye getirdi. bin Zübeyr, özgürlüğünü güvence altına almak için Horasan valiliği sırasında elde ettiği eski dört milyon dirhemi nihayetinde ödeyen Salim'i zorla almıştı. Emevi generali bin Yusuf, bin Zübeyr'i kuşatana kadar Mekke'de kaldı. Salim, onu Horasan valisi olarak geri getiren Emevi halifesi Abdülmelik tarafından affedildi. Ancak vilayete varamadan Salim 692'de Basra'da öldü. Salim'in torunu Mesleme bin Muharib bin Salim (765-785 arasında öldü), 9. yüzyıl tarihçileri Medâinî ve Taberî'nin tarihlerini kullanan Basra merkezli bir tarihçiydi.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q Bosworth 1995, s. 997.
- ^ Shaban 1970, ss. 39–40.
- ^ a b c d Shaban 1970, s. 40.
- ^ Hawting 1989, s. 71.
- ^ a b Levy 2000, ss. 19–20.
- ^ Howard 1991, s. 187.
- ^ Bosworth 1968, s. 169.
- ^ Kennedy 2007, s. 237.
- ^ McAuliffe 1995, s. 18, not 93.
- Genel
- Bosworth, C. E. (1968). Sīstān under the Arabs : from the Islamic conquest to the rise of the Ṣaffārids (30-250, 651-864). Roma: Istituto italiano per il Medio ed Estremo Oriente.
- Bosworth, C. E. (1995). "Salm b. Ziyād b. Abīhi". Bosworth, C. E.; ; ; (Ed.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume VIII: Ned–Sam (İngilizce). Leiden: E. J. Brill. s. 997. ISBN .
- Howard, I.K.A., (Ed.) (1991). The History of al-Ṭabarī, Volume 19: The Caliphate of Yazīd ibn Muʿāwiyah, A.D. 680–683/A.H. 60–64. SUNY series in Near Eastern studies. (İngilizce). Albany, New York: State University of New York Press. ISBN .
- Hawting, G.R., (Ed.) (1989). The History of al-Ṭabarī, Volume 20: The Collapse of Sufyānid Authority and the Coming of the Marwānids: The Caliphates of Muʿāwiyah II and Marwān I and the Beginning of the Caliphate of ʿAbd al-Malik, A.D. 683–685/A.H. 64–66. SUNY series in Near Eastern studies. (İngilizce). Albany, New York: State University of New York Press. ISBN .
- Levy, Reuben (2000). Orientalism: Early Sources, Volume 12: The Social Structure of Islam. 2nd. Routledge. ISBN . 22 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2022.
- , (Ed.) (1995). The History of al-Ṭabarī, Volume 28: The ʿAbbāsid Authority Affirmed: The Early Years of al-Mansūr, A.D. 753–763/A.H. 136–145. SUNY series in Near Eastern studies. (İngilizce). Albany, New York: State University of New York Press. ISBN .
- Shaban, M. A. (1970). The Abbasid Revolution. Cambridge University Press. ss. 160–161. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Abu Ḥarb Salm ibn Ziyad ibn Abihi Arapca سالم بن زياد o 692 sonlari Emevi saflarina donmeden once Ikinci Musluman Ic Savasi sirasinda Abdullah bin Zubeyr in halifeligine siginan Emevi generali ve devlet adamidir Salim Halife I Yezid h 680 683 tarafindan 681 de Horasan ve Sistan valisi olarak atandi Valiligi sirasinda Semerkant ve Harezm dahil olmak uzere Orta Asya nin Maveraunnehir bolgelerine birkac sefer baskin duzenledi Basarilari ve savas ganimetinin Horasan Arap birlikleri arasinda comertce dagitilmasi onlar arasinda genis bir populerlik kazandi ancak Yezid oldukten sonra Salim Emevilere olan sadakatlerini uzun sure koruyamadi Birlikleri ve secilmis halefi Abdullah bin Hazim es Sulemi Abdullah bin Zubeyr in rakip halifeligine bagliliklarini verdikten sonra Salim Basra ya gitti Orada sonunda bin Zubeyr in kampina katildi ancak yine de bin Zubeyr tarafindan Mekke de hapsedildi Buyuk bir rusvet odedikten sonra serbest birakildi ve bin Zubeyr in 692 sonlarinda Emeviler tarafindan oldurulmesinin ardindan yeniden Horasan valiligine atandi Ancak gorevine devam edemeden oldu Salim bin ZiyadSalim bin Ziyad in Sasani Imparatorlugu tarzi gumus dirhemi Merv Horasan da 682 83 te basilmistir Horasan Emevi valisiGorev suresi 681 684Hukumdar I YezidYerine geldigi Abdurrahman bin Ziyad Horasan Abbad bin Ziyad Sistan Yerine gelen Abdullah bin Hazim es SulemiKisisel bilgilerOlum 692 sonlari BasraEvlilik ler Umm Muhammad bint Abd Allah ibn Uthman ibn Abi l As al ThaqafiIliskiler Ziyad bin Ebih baba Cocuk lar Sughdi MuharibHayatiSalim Irak in Emevi valisi ve halifeligin dogu kisminin fiilen valisi olan Ziyad bin Ebih in ucuncu ogludur Ziyad 673 te oldugunde ailesi dogu hilafetinde guclu bir temel olusturdu Ziyad in yerini Irak ta Salim in kardesleri Ubeydullah Horasan da Abdurrahman ve Sistan da Abbad aldi I Yezid babasi I Muaviye nin 680 de halife olarak yerine gecmesinden bir yil sonra kardeslerinin yerine Salim i Horasan ve Sistan valisi olarak atadi Salim da kardeslerden biri olan Yezid i Sicistan a vali yardimcisi olarak atadi Salim Merv deki eyalet baskentine varmadan once Basra da 2 000 kabile uyesinden olusan seckin bir guc topladi aralarinda gaziler Azd dan el Muhallab ibn Abi Sufra Banu Suleym den Abdullah bin Hazim es Sulemi dan Talha ibn Abdullah el Khuza i ve den gibi onde gelen Arap soylulari vardi Salim in Merv e vardiginda ilk eylemlerinden biri Salim in kardesi Abd al Rahman tarafindan yetkilendirilen guclu Arap reisi Kays ibn al Haytham al Sulami nin tutuklanmasi ve alenen kinanmasiydi Tarihci Muhammed Abdulhayy Shaban a gore tutuklanmasi Salim in Kays tarafindan hapsedilen ve zorla alinan etkili reis Aslam ibn Zur a el Kilabi nin destegini alma ve Abdurrahman in Horasan in gelirlerini seferler icin eyaletin birlikleri arasinda kullanmak yerine Sam a yonlendirme politikasinin terk edilme sinyalini verme cabasiydi Salim kaynaga bagli olarak ya kuvvetlerinin elde ettigi savas ganimetinin beste birini Halife Yezid e gonderdi geri kalani birlikler arasinda dagitti ya da ganimetlerin tamamini kendisi ile birlikler arasinda dagitti Bu politika ve savas alanindaki basarilarin bir sonucu olarak Salim birlikler arasinda genis bir populerlik kazandi Gercekten de 9 yuzyil tarihcisi Taberi sunlari kaydetmistir Horasan halki hicbir zaman bir valiyi Selim ibn Ziyad i sevdigi kadar sevmemistir Salim in orada oldugu iki yilda 20 binden fazla cocuga Salim sevgisinden dolayi Salim adi verildi Taberi tarafindan aktarilan Horasanli belirli bir Arap seyhi asiret reisi Ali ibn Muhammed Salim Orta Asya daki Maveraunnehir ve Semerkant in Sogdya prenslerine karsi Ceyhun boyunca yaptigi baskinlar sirasinda zaferler ve kazanimlar elde etti Ceyhun un dogusunda kis aylarinda kamp kuran ilk Arap komutan olarak kabul ediliyor Daha once 671 den itibaren Ceyhun un dogusundan gecen Arap ordulari Orta Asya nin siddetli soguguna ve bunun sonucunda daha agir sicak giysilere ihtiyac duymadiklari icin kisin orada kamp yapmaktan kacindilar Osman bin Ebi l As in torunu olan esi Ummu Muhammed bint Abdullah onunla geldi ve Ceyhun u gecen ilk Arap kadin oldu Dogum yeri Sogdya nin onuruna Sughdi adini verdikleri ogullarindan birini dogurdu Salim ayrica Harezm e baskinlar duzenledi Ancak kardesi komutasindaki Sicistan ve Zabulistan daki yardimcilari Salim in gunumuz Afganistan ina tekabul eden bolgedeki basarilarini tekrarliyamadilar Orada Zabulistan in Zunbilleri ve Kabil in sahlari Araplara karsi sert bir direnis gosterdiler ve onlara karsi askeri seferler sirasinda Yezid ve Ebu Ubeyde sirasiyla olduruldu ve esir alindi Halife Yezid in olumu ve Suriye deki Emevi baskentinde liderligin belirsizligi nedeniyle ortaya cikan kaosun ardindan Salim baslangicta Horasan in Arap birliklerinin Emevilere olan bagliligini surdurdu Ancak kisa sure sonra kactilar ve Salim kardesi Ubeydullah in Basra daki karargahi icin eyaleti terk etmek zorunda kaldi Sectigi halefi Abdullah bin Hazim es Sulemi bu arada dogu halifeligine hukmetmek icin ortaya cikti ve halifeligin Emevi karsiti Mekke merkezli hak iddia eden Abdullah bin Zubeyr e biat etti Ubeydullah in aksine Salim bin Zubeyr in davasina katilmaya karar verdi ancak bin Zubeyr ye sadik olanlar yine de onu Basra da tutukladi ve esir tutuldugu Mekke ye getirdi bin Zubeyr ozgurlugunu guvence altina almak icin Horasan valiligi sirasinda elde ettigi eski dort milyon dirhemi nihayetinde odeyen Salim i zorla almisti Emevi generali bin Yusuf bin Zubeyr i kusatana kadar Mekke de kaldi Salim onu Horasan valisi olarak geri getiren Emevi halifesi Abdulmelik tarafindan affedildi Ancak vilayete varamadan Salim 692 de Basra da oldu Salim in torunu Mesleme bin Muharib bin Salim 765 785 arasinda oldu 9 yuzyil tarihcileri Medaini ve Taberi nin tarihlerini kullanan Basra merkezli bir tarihciydi KaynakcaOzel a b c d e f g h i j k l m n o p q Bosworth 1995 s 997 Shaban 1970 ss 39 40 a b c d Shaban 1970 s 40 Hawting 1989 s 71 a b Levy 2000 ss 19 20 Howard 1991 s 187 Bosworth 1968 s 169 Kennedy 2007 s 237 McAuliffe 1995 s 18 not 93 GenelBosworth C E 1968 Sistan under the Arabs from the Islamic conquest to the rise of the Ṣaffarids 30 250 651 864 Roma Istituto italiano per il Medio ed Estremo Oriente Bosworth C E 1995 Salm b Ziyad b Abihi Bosworth C E Ed The Encyclopaedia of Islam New Edition Volume VIII Ned Sam Ingilizce Leiden E J Brill s 997 ISBN 978 90 04 09834 3 Howard I K A Ed 1991 The History of al Ṭabari Volume 19 The Caliphate of Yazid ibn Muʿawiyah A D 680 683 A H 60 64 SUNY series in Near Eastern studies Ingilizce Albany New York State University of New York Press ISBN 978 0 7914 0040 1 Hawting G R Ed 1989 The History of al Ṭabari Volume 20 The Collapse of Sufyanid Authority and the Coming of the Marwanids The Caliphates of Muʿawiyah II and Marwan I and the Beginning of the Caliphate of ʿAbd al Malik A D 683 685 A H 64 66 SUNY series in Near Eastern studies Ingilizce Albany New York State University of New York Press ISBN 978 0 88706 855 3 Levy Reuben 2000 Orientalism Early Sources Volume 12 The Social Structure of Islam 2nd Routledge ISBN 0 415 20910 2 22 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2022 Ed 1995 The History of al Ṭabari Volume 28 The ʿAbbasid Authority Affirmed The Early Years of al Mansur A D 753 763 A H 136 145 SUNY series in Near Eastern studies Ingilizce Albany New York State University of New York Press ISBN 978 0 7914 1895 6 Shaban M A 1970 The Abbasid Revolution Cambridge University Press ss 160 161 ISBN 0 521 29534 3