Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Miguel Hidalgo y Costilla (8 Mayıs 1753, - 30 Temmuz 1811, Chihuahua), İspanyol sömürge yönetimine karşı başlattığı ayaklanmayla Meksika Bağımsızlık Savaşının simgesi durumuna gelen Katolik papaz.
Miguel Hidalgo | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Miguel Gregorio Antonio Ignacio Idalgo y Costilla Gallaga Mandarte Villaseñor 8 Mayıs 1753 Hidalgo, Meksika |
| Ölüm | 30 Temmuz 1811 (58 yaşında) Chihuahua, Meksika |
| Ölüm sebebi | İdam |
| Milliyet |  Meksika |
| Meslek | Katolik Papaz |
| Etkin yıllar | 1810 - 1811 |
| Tanınma nedeni | Meksika Bağımsızlık Savaşı |
| İmza | |
 | |
1789'da papazlığa atandı. Dolores piskoposluk bölgesinde yeni tarım yöntemlerini yayarak halkın ekonomik durumunu düzeltmek için çaba gösterdi. Bu çalışmalarından dolayı İspanyol yetkililerin kuşkusunu çekmekle birlikte meslek yaşamının ilk yılları olaysız ve sakin geçti.
Bağımsızlık hareketi
İspanya'nın 1808'de Fransız birliklerince işgal edilmesinin ardından, Napoléon İspanya kralı VII. Fernando'yu tahttan çekilmeye zorlayarak yerine kardeşi Joseph Bonaparte'ı geçirdi. Meksika'daki İspanyol görevlilerin yeni krala karşı pek direnmemesine karşın, Meksikalıların girişimiyle Fernando'yu destekleme ya da İspanya'dan bağımsızlaşma amacına dönük çeşitli gizli örgütler kuruldu. Dolores yakınlarında etkinlik gösteren ve Hidalgo Costilla'nın da üye olduğu gizli örgütün hazırladığı ayaklanmanın İspanyollara ihbar edilmesi üzerine örgüt üyelerinin çoğu tutuklandı.
Kaçması için yapılan uyarıları dinlemeyerek hemen harekete geçmeye karar veren Hidalgo, 16 Eylül 1810'da Dolores halkını kilisede toplayarak İspanyollara karşı ayaklanmaya çağırdı. Hidalgo'nun San Miguel'de başlattığı bağımsızlık hareketi, kısa sürede kitleselleşerek varlıklı sınıflara karşı toplumsal ve ekonomik bir savaş niteliğine büründü. Hidalgo'nun çevresinde toplanan binlerce Yerli ve melez, başta Guanajuato olmak üzere Meksiko'nun batısındaki önemli kentleri ele geçirerek kısa süre içinde başkentin kapılarına dayandı. Keza Creoleslerin de desteğini almayı başardı. Ama Hidalgo kararsızlık göstererek kenti ele geçirme fırsatını kaçırınca ordusu dağılmaya başladı. Öte yandan yetkililer de hareketin bütün ülkeyi saracak bir ayaklanmaya dönüşmesinden korkarak etkili önlemlere yöneldiler. Hidalgo 17 Ocak 1811'de 'da uğradığı yenilgi üzerine Amerika Birleşik Devletleri'ne sığınmak üzere kuzeye doğru kaçtıysa da yakalandı. Papazlık yetkisinin elinden alındı ve aforoz edildi sonra asilikle suçlanarak idam edildi. İdamında, Hidalgo şunları söyledi: "Ölsem de sonsuza dek hatırlanacağım; yakında hepiniz unutulacaksınız." Arkadaşı 'le başları kesildi ve başlarıyla vücutları birçok şehirde gösterildi. Meksika Bağımsızlık Savaşı'nın sonuna kadar on yıl boyunca diğer isyancılara uyarı olarak kaldılar. Hidalgo'nun başsız gövdesi daha sonra gömüldü, Chihuahua içinde St Francis Kilisesine. Bu kalıntılar 1824'te Meksiko'ya transfer edildi.
Hidalgo'nun ölümü 1812 yılına kadar isyancı tarafta siyasi bir boşlukla sonuçlandı. Kraliyetçi askeri komutan General Félix Calleja isyancı birlikleri sürdürmeye devam etti. İsyan mücadelesi gerilla savaşına dönüştü ve sonunda Hidalgo ile isyancı hareketleri yürüten bir sonraki büyük isyancı lider José María Morelos'e geçti. Morelos 1815'te yakalanıp vuruluncaya kadar isyancıların başındaydı.
Hidalgo'nun mezarı, Meksiko'daki Bağımsızlık Meleği'nin anıt mezar kısmında yer alır. Hidalgo'nun halkı ayaklanmaya çağırdığı 16 Eylül () her yıl Meksika Bağımsızlık Günü olarak kutlanır.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Miguel Hidalgo y Costilla 8 Mayis 1753 30 Temmuz 1811 Chihuahua Ispanyol somurge yonetimine karsi baslattigi ayaklanmayla Meksika Bagimsizlik Savasinin simgesi durumuna gelen Katolik papaz Miguel HidalgoDogumMiguel Gregorio Antonio Ignacio Idalgo y Costilla Gallaga Mandarte Villasenor 8 Mayis 1753 1753 05 08 Hidalgo MeksikaOlum30 Temmuz 1811 58 yasinda Chihuahua MeksikaOlum sebebiIdamMilliyet MeksikaMeslekKatolik PapazEtkin yillar1810 1811Taninma nedeniMeksika Bagimsizlik SavasiImza 1789 da papazliga atandi Dolores piskoposluk bolgesinde yeni tarim yontemlerini yayarak halkin ekonomik durumunu duzeltmek icin caba gosterdi Bu calismalarindan dolayi Ispanyol yetkililerin kuskusunu cekmekle birlikte meslek yasaminin ilk yillari olaysiz ve sakin gecti Bagimsizlik hareketiIspanya nin 1808 de Fransiz birliklerince isgal edilmesinin ardindan Napoleon Ispanya krali VII Fernando yu tahttan cekilmeye zorlayarak yerine kardesi Joseph Bonaparte i gecirdi Meksika daki Ispanyol gorevlilerin yeni krala karsi pek direnmemesine karsin Meksikalilarin girisimiyle Fernando yu destekleme ya da Ispanya dan bagimsizlasma amacina donuk cesitli gizli orgutler kuruldu Dolores yakinlarinda etkinlik gosteren ve Hidalgo Costilla nin da uye oldugu gizli orgutun hazirladigi ayaklanmanin Ispanyollara ihbar edilmesi uzerine orgut uyelerinin cogu tutuklandi Miguel Hidalgo y Costilla nin heykeli Kacmasi icin yapilan uyarilari dinlemeyerek hemen harekete gecmeye karar veren Hidalgo 16 Eylul 1810 da Dolores halkini kilisede toplayarak Ispanyollara karsi ayaklanmaya cagirdi Hidalgo nun San Miguel de baslattigi bagimsizlik hareketi kisa surede kitleselleserek varlikli siniflara karsi toplumsal ve ekonomik bir savas niteligine burundu Hidalgo nun cevresinde toplanan binlerce Yerli ve melez basta Guanajuato olmak uzere Meksiko nun batisindaki onemli kentleri ele gecirerek kisa sure icinde baskentin kapilarina dayandi Keza Creoleslerin de destegini almayi basardi Ama Hidalgo kararsizlik gostererek kenti ele gecirme firsatini kacirinca ordusu dagilmaya basladi Ote yandan yetkililer de hareketin butun ulkeyi saracak bir ayaklanmaya donusmesinden korkarak etkili onlemlere yoneldiler Hidalgo 17 Ocak 1811 de da ugradigi yenilgi uzerine Amerika Birlesik Devletleri ne siginmak uzere kuzeye dogru kactiysa da yakalandi Papazlik yetkisinin elinden alindi ve aforoz edildi sonra asilikle suclanarak idam edildi Idaminda Hidalgo sunlari soyledi Olsem de sonsuza dek hatirlanacagim yakinda hepiniz unutulacaksiniz Arkadasi le baslari kesildi ve baslariyla vucutlari bircok sehirde gosterildi Meksika Bagimsizlik Savasi nin sonuna kadar on yil boyunca diger isyancilara uyari olarak kaldilar Hidalgo nun bassiz govdesi daha sonra gomuldu Chihuahua icinde St Francis Kilisesine Bu kalintilar 1824 te Meksiko ya transfer edildi Hidalgo nun olumu 1812 yilina kadar isyanci tarafta siyasi bir boslukla sonuclandi Kraliyetci askeri komutan General Felix Calleja isyanci birlikleri surdurmeye devam etti Isyan mucadelesi gerilla savasina donustu ve sonunda Hidalgo ile isyanci hareketleri yuruten bir sonraki buyuk isyanci lider Jose Maria Morelos e gecti Morelos 1815 te yakalanip vuruluncaya kadar isyancilarin basindaydi Hidalgo nun mezari Meksiko daki Bagimsizlik Melegi nin anit mezar kisminda yer alir Hidalgo nun halki ayaklanmaya cagirdigi 16 Eylul her yil Meksika Bagimsizlik Gunu olarak kutlanir Kaynakca https books google com tr books id uRkVAAAAYAAJ amp pg PA124 amp redir esc y yalin URL