Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cidde (Arapça: جدة), Suudi Arabistan'da şehir.
| Cidde جدّة Cidde | |
|---|---|
Cidde | |
 | |
Slogan: Kızıldeniz'in gelini | |
 Cidde'nin haritadaki yeri | |
  Cidde | |
| Şehir |  Suudi Arabistan |
| İdare | |
| • Tür | Valilik |
| • İl Valisi | |
| • Belediye Başkanı | Hani Abu Ras |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 3000 km² |
| • Kara | 1.570 km² (600 mil²) |
| Rakım | 12 m |
| Nüfus (2008)Cidde nüfusu | |
| • Toplam | 4,234,000 |
| • Yoğunluk | oto 2921/km² |
| • Kent | 3.855,912 |
| • Metropol | 5.500.000 |
| Zaman dilimi | (Doğu Afrika Saati) |
| • Yaz (YSU) | (Doğu Afrika Zaman Dilimi) |
| Alan kodu | +966-2 |
Resmî site Jeddah Municipality | |
 Cidde, 1938 | |
| Konum |  Suudi Arabistan |
| (Kriter) | Kültürel: ii, iv, vi |
| Referans | 1361[2] |
| Tescil | 2014 (38. oturum) |
| Bölge | Arap Ülkeleri |
İdari olarak Mekke Bölgesi'nde yer alan ve bu bölgedeki aynı isimli valiliğin merkezi olan Cidde, başkent Riyad'dan sonra ülkenin ikinci büyük şehridir. Ülkenin batısında, Kızıldeniz kıyısında, Mekke yakınlarında kurulmuş bir liman kentidir. Özellikle 3. halife Osman zamanında, daha güneyde yer alan "Şuaybe Limanı" yerine Mekke'nin yeni liman kenti olarak ön plana çıkmıştır. Bu konumuyla yüzyıllar boyu Kızıldeniz ticaretinin önemli bir merkezi ve Mekke'ye ulaşmak isteyen Hacıların durağı olmuştur. Ayrıca İslam inancında cennetten kovulan Havva'nın yeryüzüne ilk indiği yer olarak bilinir ve yine inanışa göre Havva'nın mezarı bu kenttedir.
Tarihi
Cidde kentinin tarihi merkezi "Al-Balad" olarak adlandırılan deniz kıyısındaki bölgedir. Yerel mimari üslup ile yapılmış tarihi evleri ve sur kalıntılarıyla UNESCO dünya miras listesi 2014 yılında girmeye hak kazanmıştır.
Osmanlı Dönemi
I. Selim tarafından 1517 yılında fethedilmiştir. Osmanlı hükûmeti 1525 yılında duvarları onarmıştır. Yeni Türk duvarları 6 adet kapı ve kule içermektedir. Ayrıca Cidde Redif Kışlası o dönemde yapılmıştır.
İklim
 Cidde iklimi  | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
| En yüksek sıcaklık (°C) | 35,0 | 36,0 | 40,2 | 44,5 | 48,2 | 52,0 | 47,0 | 46,0 | 48,0 | 46,4 | 40,0 | 37,0 | 52,0 |
| Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 29,0 | 29,5 | 31,8 | 34,9 | 37,2 | 38,3 | 39,4 | 38,8 | 37,6 | 36,7 | 33,5 | 30,7 | 34,8 |
| Ortalama sıcaklık (°C) | 24,5 | 24,8 | 26,1 | 28,5 | 30,2 | 31,2 | 32,7 | 32,7 | 31,5 | 29,8 | 27,4 | 25,9 | 28,8 |
| Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | 20,3 | 20,1 | 21,4 | 22,1 | 24,0 | 24,8 | 26,6 | 27,6 | 26,4 | 24,1 | 22,3 | 21,0 | 23,4 |
| En düşük sıcaklık (°C) | 11,0 | 9,8 | 10,0 | 12,0 | 16,4 | 20,0 | 20,5 | 22,0 | 17,0 | 15,6 | 15,0 | 11,4 | 9,8 |
| Ortalama yağış (mm) | 9,9 | 3,7 | 2,9 | 2,8 | 0,2 | 0,0 | 0,3 | 0,5 | 0,1 | 1,1 | 26,4 | 13,1 | 61,0 |
| Kaynak: Cidde Bölgesel İklim Merkezi | |||||||||||||
Yerleşim ve Altyapı
Resimler
Kardeş şehirler
Cidde ekonomik, kültürel ve politik kriterlere göre belirlenmiş 25 kardeş şehre sahiptir;
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Farsi, Hani M.S. (Mohamed Said). Jeddah: city of art: the sculptures and monuments. London: Stacey International, 1991.
- Facey, William & Grant, Gillian. Saudi Arabia by the First Photographers.
- Tarabulsi, Mohammed Yosuf. Jeddah: A Story of a City. Riyadh: King Fahd National Library, 2006.
- John F. Keane. Six months in the Hijaz : journeys to Makkah and Madinah 1877-1989. Manchester: Barzan Publishing, 2006.
- Al-Khaldi, Ibrahim. The Bedouin Photographer - Al-Mosawwir Al-Badawi. Kuwait, 2004.
- Badr El-Hage. Saudi Arabia : caught in time 1861-1939. Published by Garnet, Reading, 1997.
- Captain G. S. Froster. A trip Across the Peninsula - Rehla Abr Al-Jazeera. Mombai, India, 1866.
- From Bullard to Mr Chamberlain. Jeddah, 1925 Feb. (No.# secrets) - Archived Post.
- Al-Rehani. Nejd and Its Followers.
- Al-Turki, Thuraya. Jeddah: Um Al-Rakha wal Sheddah. Published by Dar Al-Shrooq.
- Al-Harbi, Dalal. King Abdulaziz and his Strategies to deal with events : Events of Jeddah. King Abdulaziz National Library, 2003.
- Didier, Charles. Séjour Chez Le Grand-Cherif De La Mekke. Librairie De L. Hachette et, Rue Pierre.
- Didier, Charles. Rehla Ela Al-Hejaz: A trip to Hejaz. Translated from "Séjour Chez Le Grand-Cherif De La Mekke" into Arabic. Paris, 1854.
Kaynakça
- ^ . Saudigazette.com.sa. 19 Ağustos 2010. 14 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2011.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2016.
- ^ Türk Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi, İslam Ansiklopedisi - Cidde |http://www.tdvia.org/dia/ayrmetin.php?idno=070524%7C[] 18.02.2016
- ^ . Cidde Bölgesel İklim Merkezi. 12 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2015.
- ^ Burak Sansal (20 Kasım 2006). "Sister cities of Istanbul". Greatistanbul.com. 22 Ekim 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Nisan 2011.
- ^ . Protocol.taipei.gov.tw. 24 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2011.
Dış bağlantılar
- (Arapça)
- Cidde Prensliği11 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Arapça)
- Resmi site (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cidde Arapca جدة Suudi Arabistan da sehir Cidde جد ة CiddeCiddeSlogan Kizildeniz in geliniCidde nin haritadaki yeriCiddeSehirSuudi ArabistanIdare TurValilik Il Valisi Belediye BaskaniHani Abu RasYuzolcumu Toplam3000 km Kara1 570 km 600 mil Rakim12 mNufus 2008 Cidde nufusu Toplam4 234 000 Yogunlukoto 2921 km Kent3 855 912 Metropol5 500 000Zaman dilimiUTC 03 00 Dogu Afrika Saati Yaz YSU UTC 03 00 Dogu Afrika Zaman Dilimi Alan kodu 966 2Resmi site Jeddah MunicipalityCidde 1938UNESCO Dunya MirasiKonum Suudi ArabistanKriterKulturel ii iv viReferans1361 2 Tescil2014 38 oturum BolgeArap Ulkeleri Idari olarak Mekke Bolgesi nde yer alan ve bu bolgedeki ayni isimli valiligin merkezi olan Cidde baskent Riyad dan sonra ulkenin ikinci buyuk sehridir Ulkenin batisinda Kizildeniz kiyisinda Mekke yakinlarinda kurulmus bir liman kentidir Ozellikle 3 halife Osman zamaninda daha guneyde yer alan Suaybe Limani yerine Mekke nin yeni liman kenti olarak on plana cikmistir Bu konumuyla yuzyillar boyu Kizildeniz ticaretinin onemli bir merkezi ve Mekke ye ulasmak isteyen Hacilarin duragi olmustur Ayrica Islam inancinda cennetten kovulan Havva nin yeryuzune ilk indigi yer olarak bilinir ve yine inanisa gore Havva nin mezari bu kenttedir TarihiCidde kentinin tarihi merkezi Al Balad olarak adlandirilan deniz kiyisindaki bolgedir Yerel mimari uslup ile yapilmis tarihi evleri ve sur kalintilariyla UNESCO dunya miras listesi 2014 yilinda girmeye hak kazanmistir Osmanli Donemi I Selim tarafindan 1517 yilinda fethedilmistir Osmanli hukumeti 1525 yilinda duvarlari onarmistir Yeni Turk duvarlari 6 adet kapi ve kule icermektedir Ayrica Cidde Redif Kislasi o donemde yapilmistir Iklim Cidde iklimi Aylar Oca Sub Mar Nis May Haz Tem Agu Eyl Eki Kas Ara YilEn yuksek sicaklik C 35 0 36 0 40 2 44 5 48 2 52 0 47 0 46 0 48 0 46 4 40 0 37 0 52 0Ortalama en yuksek sicaklik C 29 0 29 5 31 8 34 9 37 2 38 3 39 4 38 8 37 6 36 7 33 5 30 7 34 8Ortalama sicaklik C 24 5 24 8 26 1 28 5 30 2 31 2 32 7 32 7 31 5 29 8 27 4 25 9 28 8Ortalama en dusuk sicaklik C 20 3 20 1 21 4 22 1 24 0 24 8 26 6 27 6 26 4 24 1 22 3 21 0 23 4En dusuk sicaklik C 11 0 9 8 10 0 12 0 16 4 20 0 20 5 22 0 17 0 15 6 15 0 11 4 9 8Ortalama yagis mm 9 9 3 7 2 9 2 8 0 2 0 0 0 3 0 5 0 1 1 1 26 4 13 1 61 0Kaynak Cidde Bolgesel Iklim MerkeziYerlesim ve AltyapiResimlerKardes sehirlerCidde ekonomik kulturel ve politik kriterlere gore belirlenmis 25 kardes sehre sahiptir Los Angeles Adana Tunus Iskenderiye Almati Amman Tebriz Baku Kahire Kazablanka Dubai Istanbul Cakarta Surabaya Johor Bahru Kuching Karaci Kazan Marbella Merv Odessa Os Filibe Shimonoseki Sankt Peterburg Stuttgart Taipei Xi an VahranAyrica bakiniz2009 Cidde seli Cidde Televizyon KulesiKaynakcaFarsi Hani M S Mohamed Said Jeddah city of art the sculptures and monuments London Stacey International 1991 ISBN 0 905743 66 0 Facey William amp Grant Gillian Saudi Arabia by the First Photographers ISBN 0 905743 74 1 Tarabulsi Mohammed Yosuf Jeddah A Story of a City Riyadh King Fahd National Library 2006 ISBN 9960 52 413 2 John F Keane Six months in the Hijaz journeys to Makkah and Madinah 1877 1989 Manchester Barzan Publishing 2006 ISBN 0 9549701 1 X Al Khaldi Ibrahim The Bedouin Photographer Al Mosawwir Al Badawi Kuwait 2004 Badr El Hage Saudi Arabia caught in time 1861 1939 Published by Garnet Reading 1997 ISBN 1 85964 090 7 Captain G S Froster A trip Across the Peninsula Rehla Abr Al Jazeera Mombai India 1866 From Bullard to Mr Chamberlain Jeddah 1925 Feb No secrets Archived Post Al Rehani Nejd and Its Followers Al Turki Thuraya Jeddah Um Al Rakha wal Sheddah Published by Dar Al Shrooq Al Harbi Dalal King Abdulaziz and his Strategies to deal with events Events of Jeddah King Abdulaziz National Library 2003 ISBN 9960 624 88 9 Didier Charles Sejour Chez Le Grand Cherif De La Mekke Librairie De L Hachette et Rue Pierre Didier Charles Rehla Ela Al Hejaz A trip to Hejaz Translated from Sejour Chez Le Grand Cherif De La Mekke into Arabic Paris 1854 ISBN 9960 677 14 1Kaynakca Saudigazette com sa 19 Agustos 2010 14 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Nisan 2011 Arsivlenmis kopya 5 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2016 Turk Diyanet Vakfi Islam Arastirmalari Merkezi Islam Ansiklopedisi Cidde http www tdvia org dia ayrmetin php idno 070524 7C olu kirik baglanti 18 02 2016 Cidde Bolgesel Iklim Merkezi 12 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Aralik 2015 Burak Sansal 20 Kasim 2006 Sister cities of Istanbul Greatistanbul com 22 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Nisan 2011 Protocol taipei gov tw 24 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Nisan 2011 Dis baglantilar Arapca Cidde Prensligi11 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Arapca Resmi site Ingilizce