Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Konstanz Konsili (Latince: Concilium Constantiense;Almanca: Konzil von Konstanz) 1414'ten 1418'e kadar günümüz Almanya'sındaki Konstanz Piskoposluğu'nda (Constance) toplanan Katolik Kilisesi'nin Ekümenik konsilidir. Konsil, geri kalan papa iddiacılarını görevden alarak veya istifalarını kabul ederek ve Papa V. Martinus'u seçerek Batı Bölünmesi'ni sona erdirmiştir. Bu, İtalya dışında gerçekleşen son papalık seçimidir.
Konsil ayrıca Jan Hus'u kafir olarak kınamış ve sivil otorite tarafından infazını kolaylaştırmış ve Töton Şövalyeleri, Litvanya Büyük Dükalığı ile Polonya Krallığı arasındaki bir anlaşmazlığa yanıt olarak ulusal egemenlik, paganların hakları ve adil savaş konularında karar vermiştir.
Konsil aynı zamanda dini uzlaşmacılık ve papalığın üstünlüğü konusundaki tartışmalardaki rolü nedeniyle de önemlidir. Konstanz, Katolik Kilisesi'nin anayasasına ilişkin özellikle iki önemli kararname yayınlamıştır: Ekümenik konsillerin en azından belirli durumlarda papalara üstünlüğünü ileri süren Haec sancta (1415) ve konsillerin her nn yılda otomatik olarak toplanmasını öngören Frequens (1417). Bu kararnamelerin statüsü konsilden sonraki yüzyıllarda tartışmalı hale gelmiş ve Frequens hiçbir zaman uygulamaya konulmamıştır. Her ne kadar Haec sancta, en azından 19. yüzyıla kadar kilisenin büyük bir kısmı tarafından bağlayıcı olarak kabul edilmeye devam etse de, günümüz Katolik ilahiyatçıları genellikle bu kararları ya geçersiz olarak ya da daha geniş imalar olmaksızın belirli bir duruma verilen pratik yanıtlar olarak görmektedirler.
Kökeni ve arka planı
Konsilin temel amacı Avignon Papalığı sonrası yaşanan karışıklıktan kaynaklanan Papalık ayrılığını sona erdirmekti. Papa XI. Gregorius'un 1377'de Roma'ya dönüşü, ardından ölümü (1378'de) ve halefi Papa Urban VI'nın tartışmalı seçimi, bir dizi kardinalin ayrılması ve 1378'de Avignon merkezli rakip bir papanın seçilmesiyle sonuçlanmıştır. Otuz yıllık bölünmenin ardından rakip saraylar, iddia sahibi iki papayı görevden alıp yenisini seçerek durumu çözmek amacıyla Pisa Konsili'ni topladılar. Konsil, böyle bir durumda, piskoposlardan oluşan bir konsilin, Roma piskoposu olsa bile, tek bir piskopostan daha fazla yetkiye sahip olduğunu iddia etmiştir. Seçilmiş Antipapa V. Alexander ve onun halefi (20. yüzyıl Papa XXIII. Ioannes ile karıştırılmamalıdır), özellikle Avignon antipapası pahasına geniş bir destek kazanmış olsa da, bölünme devam etmiş; şimdi iki değil ama üç kişiyi de içeriyordu: Roma'da XII. Gregorius, Avignon'da XIII. Benedictus ve XXIII. Ioannes.
Bu nedenle, aralarında Romalıların ve Macaristan'ın (ve daha sonra Kutsal Roma İmparatoru) Kralı Sigismund'un da bulunduğu pek çok otorite, sorunun çözülmesi için başka bir konsilin kurulması yönünde baskı yaptılar. Bu konsil, XXIII. Ioannes tarafından çağrıldı ve 16 Kasım 1414 ile 22 Nisan 1418 tarihleri arasında Almanya'nın Konstanz kentinde düzenlenmiştir. Konsile yaklaşık 29 kardinal, 100 "eğitimli hukuk ve ilahiyat doktoru", 134 başrahip ve 183 piskopos ve başpiskopos katılmıştır.
Katılımcılar
Sigismund 1414 Noel Arifesinde gelmiş ve kilisenin imparatorluk koruyucusu sıfatıyla konsilin gidişatı üzerinde derin ve sürekli bir etki yaratmıştır. yKonsildeki bir yenilik de piskoposların bireysel olarak oy vermek yerine ulusal bloklarda oy kullanmasıydı. Ulusların oylaması büyük ölçüde İngiliz, Alman ve Fransız üyelerin inisiyatifiyle gerçekleşmiştir. Üniversitelerin "uluslarını" taklit eden bu tedbirin yasallığı fazlasıyla şüpheliydi ancak Şubat 1415'te uygulandı ve bundan sonra pratikte kabul edildi, ancak konsilin herhangi bir resmi kararnamesi tarafından hiçbir zaman yetkilendirilmedi. Dört "ulus" İngiltere, Fransa, İtalya ve Almanya'dan oluşuyordu; Almanlarla birlikte Polonyalılar, Macarlar, Danimarkalılar ve İskandinavyalılar da sayılmıştı. İtalyan temsilciler toplantıya katılanların yarısını oluştururken, nüfuz bakımından yirmi milletvekili ve üç piskopos gönderen İngilizlerle eşittiler. Başlangıçta bulunmayan İspanyol milletvekilleri (Portekiz, Kastilya, Navarre ve Aragon'dan), yirmi birinci oturumda konsile katıldılar ve vardıklarında beşinci ülkeyi oluşturdular.
Kararnameler ve doktrinsel durum
Yeni meclisin birçok üyesi (nispeten az sayıda piskopos, ancak birçok teoloji, kanon ve medeni hukuk doktoru, piskoposların vekilleri, üniversitelerin milletvekilleri, katedral yetkilileri, vekiller vb., prenslerin temsilcileri vb.) Kral Sigismund gibi üç papanın da gönüllü olarak tahttan çekilmesini şiddetle desteklediler.
Her ne kadar XXIII. John'a çok sayıda eşlik eden İtalyan piskoposlar onun meşruiyetini desteklese de, konsile karşı giderek daha fazla şüphe duymaya başladı. Kısmen, İtalyan bir kaynağın karakterine yönelik şiddetli isimsiz saldırısına yanıt olarak, 2 Mart 1415'te istifa sözü vermiştir. Ancak 20 Mart'ta gizlice şehirden kaçmış ve arkadaşı Avusturya-Tirol Dükü Frederick'in topraklarındaki Schaffhausen'e sığınmıştır.
Konsilin otoritesine öncelik veren ve böylece dini uzlaşmanın kaynağı haline gelen ünlü Haec sancta synodus kararnamesi, 6 Nisan 1415'teki beşinci oturumda yayımlanmıştır:
Kutsal Ruh'ta meşru bir şekilde toplanmış, genel bir konsil oluşturan ve Katolik kilisesi savaşçılığını temsil eden bu konsil, doğrudan İsa'dan gelen güce sahiptir; ve hangi devlet ve haysiyete sahip olursa olsun herkes, hatta papalık bile, inançla, söz konusu bölünmenin ortadan kaldırılmasıyla ve söz konusu Tanrı kilisesinin baş ve üyelerindeki genel reformla ilgili konularda buna uymak zorundadır.
Haec sancta synodus, Conciliar reform hareketinin en yüksek noktasına işaret etmektedir.
Konsilin kararları, Basel Konsil'nin emriyle 1442'ye kadar kamuoyuna açıklanmadı; 1500 yılında basıldılar. Nasıl sona ereceğine dair bir kitabın oluşturulması konsil tarafından emredildi ve böylece 1415 yılında Ars moriendi başlığı altında yazıldı.
Haec sancta bugün Katolik Kilisesi tarafından genel olarak geçersiz sayılmaktadır; bunun nedeni, XII. Gregorius'un o dönemde meşru papa olması ve kararnamenin, onaylanmadan önce konsil tarafından bir oturumda kabul edilmesiydi. Bu okumaya göre, Konstanz Konsili'nin ilk oturumları, bir antipapanın yetkisi altında toplanmış, geçersiz ve yasadışı bir piskoposlar toplantısını temsil ediyordu. Ancak bu tarih yazımı, konsilin kendisinden çok daha sonraki bir döneme aittir: XXIII. John tarafından temsil edilen Pisan soyu, konsil zamanında yalnızca Latin kilisesinin çoğunluğu tarafından değil, aynı zamanda daha sonra Papa V. Martinus tarafından da meşru kabul edilmiştir. Yalnızca "itaatleriyle tanınan papalar" olan diğer iki iddiacının aksine, John'u "selefimiz" olarak görüyordu. Konsilin iki bölümünü birbirinden ayıran spesifik argüman, görünüşe göre ilk olarak 17. yüzyıl Sorbonne ilahiyatçısı André Duval tarafından ortaya atılmış ve 19. yüzyıl ultramontanizminin etkisi altında Katolik Kilisesi içinde haklılığı kanıtlanmadan önce bir süre kenarda kalan bir görüş olarak kalmıştır.
Batı Bölünmesini Sona Erdirmek
Konstanz Katedrali'nin yüksek sunağı önünde tahta çıkan Kral Sigismund'un desteğiyle Konstanz Konsili, papalık iddiasında bulunan üç kişinin de tahttan çekilmesini ve bir başkasının seçilmesini tavsiye etmiştir. Kısmen Kral'ın sürekli varlığı nedeniyle, diğer yöneticiler kimin papa olacağı konusunda söz sahibi olmalarını talep ettiler.
XII. Gregorius daha sonra Konstanz'a temsilciler gönderdi ve ona Ekümenik Konsil toplama, açma ve başkanlık etme konusunda tam yetki verdi; ayrıca onlara papalıktan istifasını sunma yetkisi verdi. Bu, Batı Bölünmesinin sonunun yolunu açacaktır.
Elçiler, Kral Sigismund ve toplanmış Piskoposlar tarafından kabul edilmiş ve Kral, duruşmaların başkanlığını papalık elçileri Ragusa'lı Kardinal Giovanni Dominici ve Prens Carlo Malatesta'ya devretmiştir. 4 Temmuz 1415'te, Dominici ve Malatesta'yı konsilde vekilleri olarak atayan XII. Gregorius'un fermanı, toplanan Piskoposların önünde resmen okundu. Kardinal daha sonra XII. Gregorius'un konsili toplantıya çağıran ve sonraki eylemlerine izin veren kararnamesini okudu. Bunun üzerine Piskoposlar çağrının kabul edilmesi yönünde oy kullandı. Prens Malatesta derhal konsile, Papa XII. Gregorius'dan gelen bir komisyon tarafından Papa adına Papalık Tahtından istifa etme yetkisi verildiğini bildirdi. Konsile, tahttan çekilmeyi bu noktada mı yoksa daha sonraki bir tarihte mi almayı tercih edeceklerini sordu. Piskoposlar Papalığın tahttan çekilmesinin derhal kabul edilmesi yönünde oy kullandı. Bunun üzerine XII. Gregorius'un, vekiline kendi adına Papalıktan istifa etmesi için yetki veren komisyonu okundu ve XII. Gregorius adına hareket eden Malatesta, XII. Gregorius'un papalığın istifasını ilan etti ve istifanın yazılı bir kopyasını meclise teslim etti.
Eski Papa XII. Gregorius, daha sonra konsil tarafından, Papa'nın hemen altında yatılan Porto ve Santa Ruffina'nın Kardinal Piskoposu olarak atandı (bu da onu kilisedeki en yüksek rütbeli kişi yaptı, çünkü tahttan çekilmesi nedeniyle Roma'da Peter'ın Makamı boştu). XII. Gregorius'un kardinalleri konsil tarafından gerçek kardinaller olarak kabul edildi, ancak konsil üyeleri, yeni bir papanın kilisedeki acil sorunların daha fazla tartışılmasını kısıtlayacağı korkusuyla yeni bir papa seçmeyi ertelediler.
Anti-papaların tümü görevden alındığında ve yeni Papa V. Martinus seçildiğinde, XII. Gregorius'un tahttan çekilmesinin üzerinden iki yıl geçmiş ve XII. Gregorius çoktan ölmüştü. Konsil, verasetin meşruluğunun korunmasına büyük özen göstermiş, onun tüm kararlarını onaylamış ve yeni bir papa seçilmiştir. Kasım 1417'de seçilen yeni papa V. Martinus, kısa süre sonra papalık makamının mutlak otoritesini öne sürmüştür.
Jan Hus'un kınanması
Konsilin ikinci hedefi Pisa Konsil'inde (1409) başlatılan reformları sürdürmekti. Reformlar büyük ölçüde açılış oturumunda adı geçen ve 4 Mayıs 1415'teki sekizinci oturumda kınanan John Wycliffe'e ve yandaşlarıyla birlikte Jan Hus'a yönelikti. Yolculuk için verilen güvenli geçiş izni kapsamında Konstanz'a çağrılan Hus, konsil tarafından sapkınlıktan suçlu bulunarak laik mahkemeye teslim edildi. "Konstance'ın bu kutsal meclisi, Tanrı'nın kilisesinin yapabileceği başka bir şey olmadığını görerek, Jan Hus'u laik otoritenin kararına bırakıyor ve onun laik mahkemede yargılanmasına karar veriyor." (Konstanz Konsil'i Toplantısı 15 - 6 Temmuz 1415). Laik mahkeme onu kazığa bağlanarak yakılarak idam edilmeye mahkûm etti.
Hus'un bir destekçisi olan Praglı Jerome, Konstanz'a yardım teklif etmek için geldi ancak benzer şekilde tutuklandı, yargılandı, sapkınlıktan suçlu bulundu ve aynı laik mahkemeye teslim edildi ve Hus ile aynı sonuç elde edildi. Poggio Bracciolini konsile katıldı ve sürecin Jerome'a karşı adil olmadığını anlattı.
Paweł Włodkowic ve Konstanz Konsili'ndeki diğer Polonyalı temsilciler Hus'u açıkça savunmuşlardır.
Polonya-Litvanya-Töton çatışması
1411'de Birinci Toruń Barışı, Töton Şövalyeleri'nin Polonya Krallığı ve Litvanya Büyük Dükalığı ile savaştığı Leh-Litvan-Töton Savaşı'nı sona erdirdi. Ancak barış istikrarlı değildi ve Samogitya sınırlarının çizilmesi konusunda başka çatışmalar ortaya çıktı. Gerilimler 1414 yazında kısa süren Kıtlık Savaşı'na yol açtı. Anlaşmazlıklara Konstanz Konsili'nin aracılık edeceği sonucuna varıldı.
Polonya-Litvanya'nın konumu, Litvanya'ya karşı Töton haçlı seferinin yasallığına karşı çıkan Jagiellon Üniversitesi rektörü Paulus Vladimiri tarafından savunulmuştur. Zorla din değiştirmenin, gerçek bir din değiştirmenin önemli bir bileşeni olan özgür iradeyle bağdaşmadığını savunmuştur. Bu nedenle Şövalyeler ancak paganların Hristiyanların doğal haklarını ihlal etmesi durumunda savunma savaşı yürütebilirlerdi. Vladimiri ayrıca kafirlerin saygı duyulması gereken haklara sahip olduğunu ve ne Papa'nın ne de Kutsal Roma İmparatoru'nun bu hakları ihlal etme yetkisine sahip olmadığını ortaya koymuştur. Litvanyalılar ayrıca Şövalyeler tarafından işlenen zulümlere tanıklık etmek üzere bir grup Samogit temsilcisini de getirmişlerdir.
Dominikli ilahiyatçı Falkenbergli John, Polonyalıların en şiddetli rakibi olduğunu kanıtlamıştır. Liber de doctrina'sında Falkenberg şunu savunmuştur:
İmparator barışçıl kafirleri bile sırf pagan oldukları için öldürme hakkına sahiptir. ... Polonyalılar, kafirleri savundukları için ölümü hak ediyorlar ve kafirlerden daha çok yok edilmeleri gerekiyor; egemenliklerinden yoksun bırakılıp köleliğe indirilmeleri gerekir.
Satira'da Polonya-Litvanya Kralı Jogaila'ya saldırdı ve onu kral olmaya layık olmayan "kuduz bir köpek" olarak nitelendirdi. Falkenberg bu tür iftiralardan dolayı kınandı ve hapsedildi. Diğer rakipler arasında Büyük Üstad'ın gözetmeni Peter Wormditt, San Gimignano'lu Dominic, John Urbach, Novara'lı Ardecino de Porta ve Ciudad Piskoposu Rodrigo Andrew Escobar vardı. Gerçek inancı yaymanın Hristiyanların kutsal bir görevi olması nedeniyle Şövalyelerin haçlı seferinde tamamen haklı olduklarını savundular. Kardinal Pierre d'Ailly, hem Polonya'nın hem de Töton pozisyonlarını bir şekilde dengelemeye çalışan bağımsız bir görüş yayınladı.
Konsil, merkezi Medininkai'de olacak ve Litvanya piskoposluklarına bağlı Samogitia Piskoposluğunu kurdu ve ilk piskopos olarak Trakai'li Matthias'ı atadı. Papa V. Martinus, sırasıyla Polonya Kralı ve Litvanya Büyük Dükü olan Litvanyalılar Jogaila ve Vytautas'ı, Katolikliklerinin tanınması amacıyla Pskov ve Veliki Novgorod'da genel vekil olarak atadı. Bir başka nafile müzakere turundan sonra 1422'de patlak verdi. Melno Antlaşması ile sona erdi. Polonya-Litvanya-Töton savaşları bir yüz yıl daha devam etti.
Daha sonraki durum
Papa V. Martinus, konsilin kararlarına doğrudan itiraz etmemiş olsa da, onun halefi IV. Eugenius, Floransa Konsili'ndeki bir grubun Haec sancta ve Frequens hükümlerini bir inanç meselesi ilan etme girişimini reddetti. Konuyla ilgili 1439 tarihli fermanı Moyses vir Dei, Floransa Konsili tarafından finanse edilmiştir. Beşinci Lateran Konsili'ni (1512-17) toplayan Papa II. Julius, Frequens'in gücünü kaybettiğini ayrıca belirtti; Lateran V'in bazen kendisinin Haec sancta'yı yürürlükten kaldırdığı düşünülür, ancak okuması tartışmalıdır. Her iki durumda da, Roma konsil tarafından yapılan hükümleri reddederken, Kilisenin önemli bir kısmı, özellikle de Fransa'da, olaydan çok sonra bile kararlarının geçerliliğini korumaya devam etti: Haec sancta, 1682 tarihli Galya Makalelerinde yeniden onaylandı. ve hatta 1869-70 Birinci Vatikan Konsili sırasında Florida'nın St. Augustine kentindeki Fransız-Amerikalı piskopos Augustin Vérot, müzakere kayıtlarına Haec sancta'yı eklemeye çalıştı.
Birinci Vatikan Konsili'nde uzlaşmacılığın açıkça kesin olarak reddedilmesine rağmen, Konstanz'ın statüsüne ilişkin tartışma 20. yüzyılda yeniden alevlendi. 1960'lı yıllarda İkinci Vatikan Konsili bağlamında reformcu Katolik ilahiyatçı Hans Küng ve tarihçi Haec sancta'nın dogmatik karakterini savunarak, terimlerinin Vatikan I'deki papalık üstünlüğü tanımıyla bağdaştırılabileceğini öne sürdü. Küng'ün iddiası Kardinal Franz König gibi din adamlarından destek aldı. Diğer Katolik tarihçiler farklı görüşler benimsediler: Hubert Jedin, Haec sancta'yı yakın bağlamı dışında bağlayıcı bir geçerliliği olmayan bir acil durum önlemi olarak değerlendirirken, Joseph Gill kararnameyi kabul eden oturumun geçerliliğini tamamen reddetti. Ancak Haec sancta hakkındaki tartışma 1970'lerde çözüme kavuşturulmadan yatıştı.
Notlar
- ^ Konstanz'da ve sonrasında uzlaşmacı politikalara ilişkin kısa ve güzel tartışmalar için bakınız Black 1998, ss. 67–76 ve Watts 2009, ss. 291–301
Kaynakça
- Özel
- ^ Laínez, Diego (6 Ocak 1886). "Jacobi Laínez Disputationes Tridentinae". F. Rauch – Google Books vasıtasıyla.
- ^ Frenken 2014.
- ^ a b c Shahan 1908.
- ^ . piar.hu. 1 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Oakley 2003.
- ^ Stober 2014.
- ^ Shepherd 1837.
- ^ a b c Christiansen 1997, s. 231.
- ^ Cassar 1997.
- ^ a b c Christiansen 1997.
- ^ Oakley 2003, s. 49.
- ^ Oakley 2003, s. 56.
- ^ Oakley 2003, s. 214.
- ^ Oakley 2003, s. 215.
- ^ Collins 2000, s. 182.
- ^ Tierney 2008, s. 319.
- ^ McNally 1970, s. 29.
- ^ Oakley 2003, ss. 257–60.
- Genel
- Black, Anthony (1998). "Popes and Councils". Allmand, Christopher (Ed.). The New Cambridge Medieval History (İngilizce). VII c. 1415 – c. 1500. Cambridge: University Press.
- Cassar, John (1997), (İngilizce), Center for Global Education, St. John's University, 22 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi
- Christiansen, Eric (1997). The Northern Crusades. 2nd (İngilizce). Penguin Books. ISBN .
- Collins, Paul (2000). Upon this Rock: The Popes and Their Changing Role (İngilizce). Melbourne: Melbourne University Press. ISBN .
- Frenken, Ansgar (2014). "Vom Schisma zur 'verfluchten Dreiheit'" [From the Schism to the 'Accursed Trinity']. (Almanca). 46 (2). ss. 16-21.
- McNally, Robert E. (1970). "Conciliarism and the Papacy". Proceedings of the Catholic Theological Society (İngilizce). Cilt 25. ss. 13-30.
- (2003). The Conciliarist Tradition: Constitutionalism in the Catholic Church, 1300–1870 (İngilizce). Oxford University Press. ISBN .
![image]()
Shahan, Thomas (1908). "Council of Constance". Herbermann, Charles (Ed.). Katolik Ansiklopedi (İngilizce). 4. New York: Robert Appleton Company.- Shepherd, William (1837). The Life of Poggio Bracciolini (İngilizce). Londra: Harris Brothers for Longman, Rees, Orme, Brown, Green & Longman.
- Stober, Karin (2014). "Sigismunds Meisterstück" [Sigismund's Masterpiece]. Damals (İngilizce). 46 (2). ss. 24-31.}
- Stump, Phillip (1994). The Reforms of the Council of Constance (1414–1418) (İngilizce). Leiden: E.J. Brill. ISBN .
- Tierney, Brian (2008). "Afterword: Reflections on a Half Century of Conciliar Studies". Christianson, Gerald; Izbicki, Thomas M.; Bellitto, Christopher M. (Ed.). The Church, the Councils, and Reform: The Legacy of the Fifteenth Century (İngilizce). Washington, D.C.: The Catholic University of America Press. ss. 313-28. ISBN .
- Watts, John (2009). "Europe 1300–1500". The Making of Polities (İngilizce). Cambridge: University Press.[]
- Welsh, Frank (2008). The Battle for Christendom: The Council of Constance, 1415, and the Struggle to Unite Against Islam (İngilizce). Constable.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Konstanz Konsili ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Council of Constance
- Council of Constance: Heretics, Schism and the Teutonic Knights on Medieval Archives Podcast
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Konstanz Konsili Latince Concilium Constantiense Almanca Konzil von Konstanz 1414 ten 1418 e kadar gunumuz Almanya sindaki Konstanz Piskoposlugu nda Constance toplanan Katolik Kilisesi nin Ekumenik konsilidir Konsil geri kalan papa iddiacilarini gorevden alarak veya istifalarini kabul ederek ve Papa V Martinus u secerek Bati Bolunmesi ni sona erdirmistir Bu Italya disinda gerceklesen son papalik secimidir Konsil ayrica Jan Hus u kafir olarak kinamis ve sivil otorite tarafindan infazini kolaylastirmis ve Toton Sovalyeleri Litvanya Buyuk Dukaligi ile Polonya Kralligi arasindaki bir anlasmazliga yanit olarak ulusal egemenlik paganlarin haklari ve adil savas konularinda karar vermistir Konsil ayni zamanda dini uzlasmacilik ve papaligin ustunlugu konusundaki tartismalardaki rolu nedeniyle de onemlidir Konstanz Katolik Kilisesi nin anayasasina iliskin ozellikle iki onemli kararname yayinlamistir Ekumenik konsillerin en azindan belirli durumlarda papalara ustunlugunu ileri suren Haec sancta 1415 ve konsillerin her nn yilda otomatik olarak toplanmasini ongoren Frequens 1417 Bu kararnamelerin statusu konsilden sonraki yuzyillarda tartismali hale gelmis ve Frequens hicbir zaman uygulamaya konulmamistir Her ne kadar Haec sancta en azindan 19 yuzyila kadar kilisenin buyuk bir kismi tarafindan baglayici olarak kabul edilmeye devam etse de gunumuz Katolik ilahiyatcilari genellikle bu kararlari ya gecersiz olarak ya da daha genis imalar olmaksizin belirli bir duruma verilen pratik yanitlar olarak gormektedirler Kokeni ve arka planiImparator Sigismund ikinci esi Celjeli Barbara ve kizlari Luksemburglu Elizabeth Konstanz Konsili nde Konsilin temel amaci Avignon Papaligi sonrasi yasanan karisikliktan kaynaklanan Papalik ayriligini sona erdirmekti Papa XI Gregorius un 1377 de Roma ya donusu ardindan olumu 1378 de ve halefi Papa Urban VI nin tartismali secimi bir dizi kardinalin ayrilmasi ve 1378 de Avignon merkezli rakip bir papanin secilmesiyle sonuclanmistir Otuz yillik bolunmenin ardindan rakip saraylar iddia sahibi iki papayi gorevden alip yenisini secerek durumu cozmek amaciyla Pisa Konsili ni topladilar Konsil boyle bir durumda piskoposlardan olusan bir konsilin Roma piskoposu olsa bile tek bir piskopostan daha fazla yetkiye sahip oldugunu iddia etmistir Secilmis Antipapa V Alexander ve onun halefi 20 yuzyil Papa XXIII Ioannes ile karistirilmamalidir ozellikle Avignon antipapasi pahasina genis bir destek kazanmis olsa da bolunme devam etmis simdi iki degil ama uc kisiyi de iceriyordu Roma da XII Gregorius Avignon da XIII Benedictus ve XXIII Ioannes Bu nedenle aralarinda Romalilarin ve Macaristan in ve daha sonra Kutsal Roma Imparatoru Krali Sigismund un da bulundugu pek cok otorite sorunun cozulmesi icin baska bir konsilin kurulmasi yonunde baski yaptilar Bu konsil XXIII Ioannes tarafindan cagrildi ve 16 Kasim 1414 ile 22 Nisan 1418 tarihleri arasinda Almanya nin Konstanz kentinde duzenlenmistir Konsile yaklasik 29 kardinal 100 egitimli hukuk ve ilahiyat doktoru 134 basrahip ve 183 piskopos ve baspiskopos katilmistir KatilimcilarSigismund 1414 Noel Arifesinde gelmis ve kilisenin imparatorluk koruyucusu sifatiyla konsilin gidisati uzerinde derin ve surekli bir etki yaratmistir yKonsildeki bir yenilik de piskoposlarin bireysel olarak oy vermek yerine ulusal bloklarda oy kullanmasiydi Uluslarin oylamasi buyuk olcude Ingiliz Alman ve Fransiz uyelerin inisiyatifiyle gerceklesmistir Universitelerin uluslarini taklit eden bu tedbirin yasalligi fazlasiyla supheliydi ancak Subat 1415 te uygulandi ve bundan sonra pratikte kabul edildi ancak konsilin herhangi bir resmi kararnamesi tarafindan hicbir zaman yetkilendirilmedi Dort ulus Ingiltere Fransa Italya ve Almanya dan olusuyordu Almanlarla birlikte Polonyalilar Macarlar Danimarkalilar ve Iskandinavyalilar da sayilmisti Italyan temsilciler toplantiya katilanlarin yarisini olustururken nufuz bakimindan yirmi milletvekili ve uc piskopos gonderen Ingilizlerle esittiler Baslangicta bulunmayan Ispanyol milletvekilleri Portekiz Kastilya Navarre ve Aragon dan yirmi birinci oturumda konsile katildilar ve vardiklarinda besinci ulkeyi olusturdular Kararnameler ve doktrinsel durumKonstanz Konsili nde papayla tartisan piskoposlar Yeni meclisin bircok uyesi nispeten az sayida piskopos ancak bircok teoloji kanon ve medeni hukuk doktoru piskoposlarin vekilleri universitelerin milletvekilleri katedral yetkilileri vekiller vb prenslerin temsilcileri vb Kral Sigismund gibi uc papanin da gonullu olarak tahttan cekilmesini siddetle desteklediler Her ne kadar XXIII John a cok sayida eslik eden Italyan piskoposlar onun mesruiyetini desteklese de konsile karsi giderek daha fazla suphe duymaya basladi Kismen Italyan bir kaynagin karakterine yonelik siddetli isimsiz saldirisina yanit olarak 2 Mart 1415 te istifa sozu vermistir Ancak 20 Mart ta gizlice sehirden kacmis ve arkadasi Avusturya Tirol Duku Frederick in topraklarindaki Schaffhausen e siginmistir Konsilin otoritesine oncelik veren ve boylece dini uzlasmanin kaynagi haline gelen unlu Haec sancta synodus kararnamesi 6 Nisan 1415 teki besinci oturumda yayimlanmistir Kutsal Ruh ta mesru bir sekilde toplanmis genel bir konsil olusturan ve Katolik kilisesi savasciligini temsil eden bu konsil dogrudan Isa dan gelen guce sahiptir ve hangi devlet ve haysiyete sahip olursa olsun herkes hatta papalik bile inancla soz konusu bolunmenin ortadan kaldirilmasiyla ve soz konusu Tanri kilisesinin bas ve uyelerindeki genel reformla ilgili konularda buna uymak zorundadir Haec sancta synodus Conciliar reform hareketinin en yuksek noktasina isaret etmektedir Konsilin kararlari Basel Konsil nin emriyle 1442 ye kadar kamuoyuna aciklanmadi 1500 yilinda basildilar Nasil sona erecegine dair bir kitabin olusturulmasi konsil tarafindan emredildi ve boylece 1415 yilinda Ars moriendi basligi altinda yazildi Haec sancta bugun Katolik Kilisesi tarafindan genel olarak gecersiz sayilmaktadir bunun nedeni XII Gregorius un o donemde mesru papa olmasi ve kararnamenin onaylanmadan once konsil tarafindan bir oturumda kabul edilmesiydi Bu okumaya gore Konstanz Konsili nin ilk oturumlari bir antipapanin yetkisi altinda toplanmis gecersiz ve yasadisi bir piskoposlar toplantisini temsil ediyordu Ancak bu tarih yazimi konsilin kendisinden cok daha sonraki bir doneme aittir XXIII John tarafindan temsil edilen Pisan soyu konsil zamaninda yalnizca Latin kilisesinin cogunlugu tarafindan degil ayni zamanda daha sonra Papa V Martinus tarafindan da mesru kabul edilmistir Yalnizca itaatleriyle taninan papalar olan diger iki iddiacinin aksine John u selefimiz olarak goruyordu Konsilin iki bolumunu birbirinden ayiran spesifik arguman gorunuse gore ilk olarak 17 yuzyil Sorbonne ilahiyatcisi Andre Duval tarafindan ortaya atilmis ve 19 yuzyil ultramontanizminin etkisi altinda Katolik Kilisesi icinde hakliligi kanitlanmadan once bir sure kenarda kalan bir gorus olarak kalmistir Bati Bolunmesini Sona ErdirmekKonstanz Katedrali nin yuksek sunagi onunde tahta cikan Kral Sigismund un destegiyle Konstanz Konsili papalik iddiasinda bulunan uc kisinin de tahttan cekilmesini ve bir baskasinin secilmesini tavsiye etmistir Kismen Kral in surekli varligi nedeniyle diger yoneticiler kimin papa olacagi konusunda soz sahibi olmalarini talep ettiler XII Gregorius daha sonra Konstanz a temsilciler gonderdi ve ona Ekumenik Konsil toplama acma ve baskanlik etme konusunda tam yetki verdi ayrica onlara papaliktan istifasini sunma yetkisi verdi Bu Bati Bolunmesinin sonunun yolunu acacaktir Elciler Kral Sigismund ve toplanmis Piskoposlar tarafindan kabul edilmis ve Kral durusmalarin baskanligini papalik elcileri Ragusa li Kardinal Giovanni Dominici ve Prens Carlo Malatesta ya devretmistir 4 Temmuz 1415 te Dominici ve Malatesta yi konsilde vekilleri olarak atayan XII Gregorius un fermani toplanan Piskoposlarin onunde resmen okundu Kardinal daha sonra XII Gregorius un konsili toplantiya cagiran ve sonraki eylemlerine izin veren kararnamesini okudu Bunun uzerine Piskoposlar cagrinin kabul edilmesi yonunde oy kullandi Prens Malatesta derhal konsile Papa XII Gregorius dan gelen bir komisyon tarafindan Papa adina Papalik Tahtindan istifa etme yetkisi verildigini bildirdi Konsile tahttan cekilmeyi bu noktada mi yoksa daha sonraki bir tarihte mi almayi tercih edeceklerini sordu Piskoposlar Papaligin tahttan cekilmesinin derhal kabul edilmesi yonunde oy kullandi Bunun uzerine XII Gregorius un vekiline kendi adina Papaliktan istifa etmesi icin yetki veren komisyonu okundu ve XII Gregorius adina hareket eden Malatesta XII Gregorius un papaligin istifasini ilan etti ve istifanin yazili bir kopyasini meclise teslim etti Eski Papa XII Gregorius daha sonra konsil tarafindan Papa nin hemen altinda yatilan Porto ve Santa Ruffina nin Kardinal Piskoposu olarak atandi bu da onu kilisedeki en yuksek rutbeli kisi yapti cunku tahttan cekilmesi nedeniyle Roma da Peter in Makami bostu XII Gregorius un kardinalleri konsil tarafindan gercek kardinaller olarak kabul edildi ancak konsil uyeleri yeni bir papanin kilisedeki acil sorunlarin daha fazla tartisilmasini kisitlayacagi korkusuyla yeni bir papa secmeyi ertelediler Anti papalarin tumu gorevden alindiginda ve yeni Papa V Martinus secildiginde XII Gregorius un tahttan cekilmesinin uzerinden iki yil gecmis ve XII Gregorius coktan olmustu Konsil verasetin mesrulugunun korunmasina buyuk ozen gostermis onun tum kararlarini onaylamis ve yeni bir papa secilmistir Kasim 1417 de secilen yeni papa V Martinus kisa sure sonra papalik makaminin mutlak otoritesini one surmustur Jan Hus un kinanmasiVaclav Brozik tarafindan Konstanz Konsil i onunde Jan Hus un tablosu Konsilin ikinci hedefi Pisa Konsil inde 1409 baslatilan reformlari surdurmekti Reformlar buyuk olcude acilis oturumunda adi gecen ve 4 Mayis 1415 teki sekizinci oturumda kinanan John Wycliffe e ve yandaslariyla birlikte Jan Hus a yonelikti Yolculuk icin verilen guvenli gecis izni kapsaminda Konstanz a cagrilan Hus konsil tarafindan sapkinliktan suclu bulunarak laik mahkemeye teslim edildi Konstance in bu kutsal meclisi Tanri nin kilisesinin yapabilecegi baska bir sey olmadigini gorerek Jan Hus u laik otoritenin kararina birakiyor ve onun laik mahkemede yargilanmasina karar veriyor Konstanz Konsil i Toplantisi 15 6 Temmuz 1415 Laik mahkeme onu kaziga baglanarak yakilarak idam edilmeye mahkum etti Hus un bir destekcisi olan Pragli Jerome Konstanz a yardim teklif etmek icin geldi ancak benzer sekilde tutuklandi yargilandi sapkinliktan suclu bulundu ve ayni laik mahkemeye teslim edildi ve Hus ile ayni sonuc elde edildi Poggio Bracciolini konsile katildi ve surecin Jerome a karsi adil olmadigini anlatti Pawel Wlodkowic ve Konstanz Konsili ndeki diger Polonyali temsilciler Hus u acikca savunmuslardir Polonya Litvanya Toton catismasi1411 de Birinci Torun Barisi Toton Sovalyeleri nin Polonya Kralligi ve Litvanya Buyuk Dukaligi ile savastigi Leh Litvan Toton Savasi ni sona erdirdi Ancak baris istikrarli degildi ve Samogitya sinirlarinin cizilmesi konusunda baska catismalar ortaya cikti Gerilimler 1414 yazinda kisa suren Kitlik Savasi na yol acti Anlasmazliklara Konstanz Konsili nin aracilik edecegi sonucuna varildi Polonya Litvanya nin konumu Litvanya ya karsi Toton hacli seferinin yasalligina karsi cikan Jagiellon Universitesi rektoru Paulus Vladimiri tarafindan savunulmustur Zorla din degistirmenin gercek bir din degistirmenin onemli bir bileseni olan ozgur iradeyle bagdasmadigini savunmustur Bu nedenle Sovalyeler ancak paganlarin Hristiyanlarin dogal haklarini ihlal etmesi durumunda savunma savasi yurutebilirlerdi Vladimiri ayrica kafirlerin saygi duyulmasi gereken haklara sahip oldugunu ve ne Papa nin ne de Kutsal Roma Imparatoru nun bu haklari ihlal etme yetkisine sahip olmadigini ortaya koymustur Litvanyalilar ayrica Sovalyeler tarafindan islenen zulumlere taniklik etmek uzere bir grup Samogit temsilcisini de getirmislerdir Dominikli ilahiyatci Falkenbergli John Polonyalilarin en siddetli rakibi oldugunu kanitlamistir Liber de doctrina sinda Falkenberg sunu savunmustur Imparator bariscil kafirleri bile sirf pagan olduklari icin oldurme hakkina sahiptir Polonyalilar kafirleri savunduklari icin olumu hak ediyorlar ve kafirlerden daha cok yok edilmeleri gerekiyor egemenliklerinden yoksun birakilip kolelige indirilmeleri gerekir Satira da Polonya Litvanya Krali Jogaila ya saldirdi ve onu kral olmaya layik olmayan kuduz bir kopek olarak nitelendirdi Falkenberg bu tur iftiralardan dolayi kinandi ve hapsedildi Diger rakipler arasinda Buyuk Ustad in gozetmeni Peter Wormditt San Gimignano lu Dominic John Urbach Novara li Ardecino de Porta ve Ciudad Piskoposu Rodrigo Andrew Escobar vardi Gercek inanci yaymanin Hristiyanlarin kutsal bir gorevi olmasi nedeniyle Sovalyelerin hacli seferinde tamamen hakli olduklarini savundular Kardinal Pierre d Ailly hem Polonya nin hem de Toton pozisyonlarini bir sekilde dengelemeye calisan bagimsiz bir gorus yayinladi Konsil merkezi Medininkai de olacak ve Litvanya piskoposluklarina bagli Samogitia Piskoposlugunu kurdu ve ilk piskopos olarak Trakai li Matthias i atadi Papa V Martinus sirasiyla Polonya Krali ve Litvanya Buyuk Duku olan Litvanyalilar Jogaila ve Vytautas i Katolikliklerinin taninmasi amaciyla Pskov ve Veliki Novgorod da genel vekil olarak atadi Bir baska nafile muzakere turundan sonra 1422 de patlak verdi Melno Antlasmasi ile sona erdi Polonya Litvanya Toton savaslari bir yuz yil daha devam etti Daha sonraki durumPapa V Martinus konsilin kararlarina dogrudan itiraz etmemis olsa da onun halefi IV Eugenius Floransa Konsili ndeki bir grubun Haec sancta ve Frequens hukumlerini bir inanc meselesi ilan etme girisimini reddetti Konuyla ilgili 1439 tarihli fermani Moyses vir Dei Floransa Konsili tarafindan finanse edilmistir Besinci Lateran Konsili ni 1512 17 toplayan Papa II Julius Frequens in gucunu kaybettigini ayrica belirtti Lateran V in bazen kendisinin Haec sancta yi yururlukten kaldirdigi dusunulur ancak okumasi tartismalidir Her iki durumda da Roma konsil tarafindan yapilan hukumleri reddederken Kilisenin onemli bir kismi ozellikle de Fransa da olaydan cok sonra bile kararlarinin gecerliligini korumaya devam etti Haec sancta 1682 tarihli Galya Makalelerinde yeniden onaylandi ve hatta 1869 70 Birinci Vatikan Konsili sirasinda Florida nin St Augustine kentindeki Fransiz Amerikali piskopos Augustin Verot muzakere kayitlarina Haec sancta yi eklemeye calisti Birinci Vatikan Konsili nde uzlasmaciligin acikca kesin olarak reddedilmesine ragmen Konstanz in statusune iliskin tartisma 20 yuzyilda yeniden alevlendi 1960 li yillarda Ikinci Vatikan Konsili baglaminda reformcu Katolik ilahiyatci Hans Kung ve tarihci cs Haec sancta nin dogmatik karakterini savunarak terimlerinin Vatikan I deki papalik ustunlugu tanimiyla bagdastirilabilecegini one surdu Kung un iddiasi Kardinal Franz Konig gibi din adamlarindan destek aldi Diger Katolik tarihciler farkli gorusler benimsediler Hubert Jedin Haec sancta yi yakin baglami disinda baglayici bir gecerliligi olmayan bir acil durum onlemi olarak degerlendirirken Joseph Gill kararnameyi kabul eden oturumun gecerliligini tamamen reddetti Ancak Haec sancta hakkindaki tartisma 1970 lerde cozume kavusturulmadan yatisti Notlar Konstanz da ve sonrasinda uzlasmaci politikalara iliskin kisa ve guzel tartismalar icin bakiniz Black 1998 ss 67 76 ve Watts 2009 ss 291 301KaynakcaOzel Lainez Diego 6 Ocak 1886 Jacobi Lainez Disputationes Tridentinae F Rauch Google Books vasitasiyla Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Frenken 2014 a b c Shahan 1908 piar hu 1 Ocak 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Oakley 2003 Stober 2014 Shepherd 1837 a b c Christiansen 1997 s 231 Cassar 1997 a b c Christiansen 1997 Oakley 2003 s 49 Oakley 2003 s 56 Oakley 2003 s 214 Oakley 2003 s 215 Collins 2000 s 182 Tierney 2008 s 319 McNally 1970 s 29 Oakley 2003 ss 257 60 GenelBlack Anthony 1998 Popes and Councils Allmand Christopher Ed The New Cambridge Medieval History Ingilizce VII c 1415 c 1500 Cambridge University Press Cassar John 1997 Ingilizce Center for Global Education St John s University 22 Agustos 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Christiansen Eric 1997 The Northern Crusades 2nd Ingilizce Penguin Books ISBN 0 14 026653 4 Collins Paul 2000 Upon this Rock The Popes and Their Changing Role Ingilizce Melbourne Melbourne University Press ISBN 978 0522848496 Frenken Ansgar 2014 Vom Schisma zur verfluchten Dreiheit From the Schism to the Accursed Trinity Almanca 46 2 ss 16 21 McNally Robert E 1970 Conciliarism and the Papacy Proceedings of the Catholic Theological Society Ingilizce Cilt 25 ss 13 30 2003 The Conciliarist Tradition Constitutionalism in the Catholic Church 1300 1870 Ingilizce Oxford University Press ISBN 978 0199265282 Shahan Thomas 1908 Council of Constance Herbermann Charles Ed Katolik Ansiklopedi Ingilizce 4 New York Robert Appleton Company Shepherd William 1837 The Life of Poggio Bracciolini Ingilizce Londra Harris Brothers for Longman Rees Orme Brown Green amp Longman Stober Karin 2014 Sigismunds Meisterstuck Sigismund s Masterpiece Damals Ingilizce 46 2 ss 24 31 Stump Phillip 1994 The Reforms of the Council of Constance 1414 1418 Ingilizce Leiden E J Brill ISBN 90 04 09930 1 Tierney Brian 2008 Afterword Reflections on a Half Century of Conciliar Studies Christianson Gerald Izbicki Thomas M Bellitto Christopher M Ed The Church the Councils and Reform The Legacy of the Fifteenth Century Ingilizce Washington D C The Catholic University of America Press ss 313 28 ISBN 978 0813215273 Watts John 2009 Europe 1300 1500 The Making of Polities Ingilizce Cambridge University Press ISBN eksik Welsh Frank 2008 The Battle for Christendom The Council of Constance 1415 and the Struggle to Unite Against Islam Ingilizce Constable Dis baglantilarWikimedia Commons ta Konstanz Konsili ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Council of Constance Council of Constance Heretics Schism and the Teutonic Knights on Medieval Archives Podcast