Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zincirler Muharebesi, Müslüman Arap kumandanı Halid bin Velid'in Kuveyt'te bulunan bölgesinde, Sasani İmparatorluğu'na karşı yapmış olduğu ilk muharebedir. Ebu Bekir'den gelen bu emirle, İslamiyet'in Arap Yarımadasının dışına taşınması ve kurulan İslam Devletinin sınırlarının genişletilmesi hedeflenmiştir. Savaşı Müslüman ordusu kazanmış ve İslam Orduları Kuveyt'i fethederek Irak yönünde ilerlemeye başlamışlardır.
| Zincirler Savaşı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Şimdiki Kazima, Uballa ve Hufeir yerini gösteren harita Kuveyt ve Irak sırasıyla. | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Râşidîn Halifeliği |  Sasani İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Halid bin Velid (merkez kuvvet) (sağ cenah) (sol cenah) | (merkez kuvvet) (ölü) (sağ cenah) (sol cenah) | ||||||
| Güçler | |||||||
| 18.000 (hafif süvari) 2.000 (piyade) | 20.000(birincil kaynaklar) 17.000 (modern kaynaklar) | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| çok az | 10.000 | ||||||
Muharebe öncesi durum
Müsenna bin Harise, Arabistan'ın kuzeydoğu bölgesinde yaşayan, Muhammed zamanında Müslümanlaşmış olan Arap kabilelerinin şefi ve ilk sahabelerdendi. Ridde savaşları sırasında Fars kasabalarına başarılı akınlar yapmış ve değerli ganimetler elde etmiştir. Fakat sürdürmekte olduğu baskınları devam ettirmek için yeterli askerî birliğe sahip olmadığını Ebu Bekir'e bir mektupla bildirmiş ve ondan takviye birlik talep etmiştir. Muhammed'in, Sasani denetimi altındaki Irak'ta kazanılacak zaferlerin Arapları birleştireceği fikrini benimseyen Ebu Bekir, o sıralar Yemame Muharebesi'nde sahte peygamber Müseylime ve ordusunu imha ederek bölgesinde bulunan Halid bin Velid'in Irak üzerine yürümesi emrini vermiştir. Halid bin Velid'i Irak cephesine baş komutan atamış ve Müsenna bin Harise, Mazhur bin Adi gibi aşiret reislerini de onun emri altında birleşmelerini buyurmuştur. Ayrıca Halid bin Velid'in ordusuna takviye olarak, "O, bin adama bedeldir.” diyerek övdüğü Ka'ka bin Amr'ın Hafif Süvari alayını göndermiştir. 18.000 kişilik orduyla Halid bin Velid Irak Seferi için yola çıktığında hicri 12. yılının Muharrem ayıydı (Mart 633).
Bu sırada iç karışıklıklarla boğuşmakta olan Sasani İmparatoru III. Yezdigirt, Arap Yarımadasında başarıdan başarıya koşmuş ve namı Fars ülkesine kadar gelmiş olan Halid bin Velid'in, ordusuyla topraklarına doğru ilerlemekte olduğu haberini alır. Halid'in yaklaştığını duyan bazı kasabaların İslamiyeti kabul ettiklerini veya cizye ödemeye razı olduklarını öğrenince Hristiyan Araplarla takviyelendirilmiş yaklaşık 20.000 kişilik bir ordu toplamıştır. Bu orduya komuta etmesi için de ülkesinin en başarılı generallerinden biri olan Hürmüz'ü seçmiştir.
Halid bin Velid adet üzere savaşa girmeden önce Hürmüz'e Farsça bir mektup göndererek şöyle der:
| “ | Sizin kadını ve içkiyi sevdiğiniz kadar; ölümü ve şehitliği seven bir orduyla geldim karşınıza. İslam'a gir ve güvende ol ya da cizye ödemeyi kabul et ve bizim komutamız altına gir. Aksi takdirde kötü sonuçların suçlusu sadece kendiniz olacaksınız | „ |
Hürmüz, bu mektubu Şah'ına göndererek Halid bin Velid'le karşılaşmak için son hazırlıklarını tamamlar. Halid ise, Müsenna bin Harise komutasındaki yaklaşık 2.000 savaşçının ordusuna ilave olmasıyla birlikte Sasani ordusu ile karşılaşmak üzere yoluna devam eder.
Halid bin Velid'in stratejisi
Sasani ordusu, zamanın en güçlü ve en iyi donanımlı ordularından biriydi. Karşılıklı bir çatışma için en ideal savaş gücünü kendi elinde bulunduruyordu. Fakat uzun süreli harekâtlar, ağır zırhlarla donatılmış bu ordunun hareket kabiliyetini zayıflatıyordu. Öte yandan Halid komutasındaki ordu, deve ve atlı süvarilerden oluşan mobilize, saldırıya her an hazır birliklerden oluşmaktaydı. Bu savaşta uygulamış olduğu stratejide, ordusunun hareket kabiliyetini çok iyi kullanmış ve sürekli yer değiştirme manevraları yaparak, Sasani ordusunun kendisine yetişmesi için yol katetmesini sağlamıştır. Takip sırasında yorulup yıpranan düşman ordusuna fırsat vermeden saldırmayı hedeflemiştir. Savaşın yapılacağı bölgenin de bu stratejiye uygun oluşu Halid'in başarıya ulaşmasına yardımcı olmuştur.
Halid, Yemame üzerinden gelip, Hufeir'e vardığı sırada, Hürmüz Uballa yönünden geldiği Kazimiye'de bulunuyordu. Halid de, Hürmüz'e bir mektup yollayarak kendisini Hufeir'de beklediğini haber vermiştir. Ordusunu hiç dinlendirmeden 50 km. uzaklıktaki Hufeir üzerine hareket ettiren Hürmüz, oraya vardığı sırada Halid'in hızla Kazimiye'ye geçtiğini öğrenmiştir. Hürmüz, 2. defa hataya düşerek ağır silahlı ordusuna harekât emrini vermiştir. Sasani ordusu, çöl sıcağı altında yapmış olduğu bu yürüyüşü, Kazimiye'ye yorgun ve yıpranmış olarak varmakla tamamlamıştır.
Savaş öncesi Müslüman ve Sasani ordusunun hareketi. Halid bin Velid'in Sasani ordusunu yıpratıcı stratejisi.
Savaş
Geneli ağır zırhlı piyadelerden oluşan Sasani ordusunun Kazimiye'deki savaş düzeni şöyledir; zırhlı piyadelerin yerleştirildiği merkeze Hürmüz komuta etmekteydi. Ordunun sağ cenahına yerleştirilen süvarilere , sol cenahta bulunan süvarilere ise komuta etmekteydi. Ayrıca Müslüman ordusuna gözdağı vermek ve askerlerinin düzenli bir saf oluşturmasını sağlayabilmek için Hürmüz, piyadelerini ayaklarından zincirlerle birbirlerine bağlamıştır. Bu savaşın adı da buradan gelmektedir. Bu düzenin avantajı, düşman süvarilerinin saldırısı karşısında piyadelerin, tek bir set halinde kaya gibi ayakta durmalarını sağlamaktadır. Dezavantajıysa olası bir geri çekilmede tamamen safların bozulmasına ve askerlerin hareket imkanının kısıtlanmasına neden olmaktadır.
Hafif süvarilerden oluşan Müslüman ordusunun savaş düzeni ise şöyledir; okçuların yerleştirildiği merkez birliklerine komuta etmektedir. Sağ cenahta bulunan süvari alayına , sol cenaha yerleştirilmiş olan süvari alayına ise komuta etmektedir. Halid ise düşman ordusunu arkadan çevirip kıskaca alabilmek için, en seçkin 2.000 atlı süvariyle merkez birliklerinin gerisinde konuşlanmıştır.
Savaş öncesinde Halid ordusuna, su kuyularının düşman safında olduğunu belirterek suyu elde etmek için tek çıkar yolun düşmanın yok edilmesinde olduğunu bildirmiştir. Her savaşta olduğu gibi Hürmüz, Halid'i aralarında yapacakları ölümüne bir düelloya davet etmiştir. İlk başlarda at sırtında çarpışan 2 komutan, Hürmüz'ün aldığı ağır bir darbeyle yere düşmesiyle devam etmiştir. En sonunda da Halid, Hürmüz'ün kafasını kesmek suretiyle hayatına son vermiştir. Bu da savaşın başlamasına neden olmuştur. Halid'in galip gelmesiyle, artan bir heyecan ve cesaretle düşman ordusu üzerine saldıran Müslüman askerleri, moralman çökmüş ve bitkin Sasani ordusu üzerine ok yağdırmaya başlar. Kanatlardan ağır darbeler alarak dağılmaya başlayan Sasani askerleri, Qubaz ve Anushjan'ın emirleriyle geri çekilmeye başlar. Zincirlenmemiş olan askerler kurtulurken, zincirli olan askerler ise Halid bin Velid'in de arkadan kıskaca almasıyla birlikte tamamen imha edilir.
Sonuçları
Zincirler savaşında elde ettiği galibiyetten sonra Halid bin Velid, ordusuyla birlikte Irak içlerine kadar akınlarda bulunarak bölgedeki Sasani varlığını büyük ölçüde yok etmiştir. 4 ay gibi bir sürede Irak'ta faaliyet göstererek elde ettiği ganimetleri Medine'ye gönderdikten sonra, Ebu Bekir'in emriyle Suriye üzerine yürümüştür.
Kaynakça
- ^ (2005), Iraq After the Muslim Conquest, Gorgias Press LLC, ISBN
- ^ Ebu Cafer Taberî:Tarih er-Rusül ve'l Muluk ve'l Hulafa, s. 554">Ebu Cafer Taberî:Tarih er-Rusül ve'l Muluk ve'l Hulafa, s. 554.
- ^ Ebu Cafer Taberî:Tarih er-Rusül ve'l Muluk ve'l Hulafa, s. 554"
- ^ Ebu Cafer Taberî:Tarih er-Rusül ve'l Muluk ve'l Hulafa, s. 555.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zincirler Muharebesi Musluman Arap kumandani Halid bin Velid in Kuveyt te bulunan bolgesinde Sasani Imparatorlugu na karsi yapmis oldugu ilk muharebedir Ebu Bekir den gelen bu emirle Islamiyet in Arap Yarimadasinin disina tasinmasi ve kurulan Islam Devletinin sinirlarinin genisletilmesi hedeflenmistir Savasi Musluman ordusu kazanmis ve Islam Ordulari Kuveyt i fethederek Irak yonunde ilerlemeye baslamislardir Zincirler SavasiSimdiki Kazima Uballa ve Hufeir yerini gosteren harita Kuveyt ve Irak sirasiyla TarihNisan 633BolgeKuveytSonucMusluman zaferiTaraflarRasidin HalifeligiSasani ImparatorluguKomutanlar ve liderlerHalid bin Velid merkez kuvvet sag cenah sol cenah merkez kuvvet olu sag cenah sol cenah Gucler18 000 hafif suvari 2 000 piyade 20 000 birincil kaynaklar 17 000 modern kaynaklar Kayiplarcok az10 000Muharebe oncesi durumMusenna bin Harise Arabistan in kuzeydogu bolgesinde yasayan Muhammed zamaninda Muslumanlasmis olan Arap kabilelerinin sefi ve ilk sahabelerdendi Ridde savaslari sirasinda Fars kasabalarina basarili akinlar yapmis ve degerli ganimetler elde etmistir Fakat surdurmekte oldugu baskinlari devam ettirmek icin yeterli askeri birlige sahip olmadigini Ebu Bekir e bir mektupla bildirmis ve ondan takviye birlik talep etmistir Muhammed in Sasani denetimi altindaki Irak ta kazanilacak zaferlerin Araplari birlestirecegi fikrini benimseyen Ebu Bekir o siralar Yemame Muharebesi nde sahte peygamber Museylime ve ordusunu imha ederek bolgesinde bulunan Halid bin Velid in Irak uzerine yurumesi emrini vermistir Halid bin Velid i Irak cephesine bas komutan atamis ve Musenna bin Harise Mazhur bin Adi gibi asiret reislerini de onun emri altinda birlesmelerini buyurmustur Ayrica Halid bin Velid in ordusuna takviye olarak O bin adama bedeldir diyerek ovdugu Ka ka bin Amr in Hafif Suvari alayini gondermistir 18 000 kisilik orduyla Halid bin Velid Irak Seferi icin yola ciktiginda hicri 12 yilinin Muharrem ayiydi Mart 633 Bu sirada ic karisikliklarla bogusmakta olan Sasani Imparatoru III Yezdigirt Arap Yarimadasinda basaridan basariya kosmus ve nami Fars ulkesine kadar gelmis olan Halid bin Velid in ordusuyla topraklarina dogru ilerlemekte oldugu haberini alir Halid in yaklastigini duyan bazi kasabalarin Islamiyeti kabul ettiklerini veya cizye odemeye razi olduklarini ogrenince Hristiyan Araplarla takviyelendirilmis yaklasik 20 000 kisilik bir ordu toplamistir Bu orduya komuta etmesi icin de ulkesinin en basarili generallerinden biri olan Hurmuz u secmistir Halid bin Velid adet uzere savasa girmeden once Hurmuz e Farsca bir mektup gondererek soyle der Sizin kadini ve ickiyi sevdiginiz kadar olumu ve sehitligi seven bir orduyla geldim karsiniza Islam a gir ve guvende ol ya da cizye odemeyi kabul et ve bizim komutamiz altina gir Aksi takdirde kotu sonuclarin suclusu sadece kendiniz olacaksiniz Hurmuz bu mektubu Sah ina gondererek Halid bin Velid le karsilasmak icin son hazirliklarini tamamlar Halid ise Musenna bin Harise komutasindaki yaklasik 2 000 savascinin ordusuna ilave olmasiyla birlikte Sasani ordusu ile karsilasmak uzere yoluna devam eder Halid bin Velid in stratejisiSasani ordusu zamanin en guclu ve en iyi donanimli ordularindan biriydi Karsilikli bir catisma icin en ideal savas gucunu kendi elinde bulunduruyordu Fakat uzun sureli harekatlar agir zirhlarla donatilmis bu ordunun hareket kabiliyetini zayiflatiyordu Ote yandan Halid komutasindaki ordu deve ve atli suvarilerden olusan mobilize saldiriya her an hazir birliklerden olusmaktaydi Bu savasta uygulamis oldugu stratejide ordusunun hareket kabiliyetini cok iyi kullanmis ve surekli yer degistirme manevralari yaparak Sasani ordusunun kendisine yetismesi icin yol katetmesini saglamistir Takip sirasinda yorulup yipranan dusman ordusuna firsat vermeden saldirmayi hedeflemistir Savasin yapilacagi bolgenin de bu stratejiye uygun olusu Halid in basariya ulasmasina yardimci olmustur Halid Yemame uzerinden gelip Hufeir e vardigi sirada Hurmuz Uballa yonunden geldigi Kazimiye de bulunuyordu Halid de Hurmuz e bir mektup yollayarak kendisini Hufeir de bekledigini haber vermistir Ordusunu hic dinlendirmeden 50 km uzakliktaki Hufeir uzerine hareket ettiren Hurmuz oraya vardigi sirada Halid in hizla Kazimiye ye gectigini ogrenmistir Hurmuz 2 defa hataya duserek agir silahli ordusuna harekat emrini vermistir Sasani ordusu col sicagi altinda yapmis oldugu bu yuruyusu Kazimiye ye yorgun ve yipranmis olarak varmakla tamamlamistir Musluman ordusu Sasani ordusu Savas oncesi Musluman ve Sasani ordusunun hareketi Halid bin Velid in Sasani ordusunu yipratici stratejisi SavasGeneli agir zirhli piyadelerden olusan Sasani ordusunun Kazimiye deki savas duzeni soyledir zirhli piyadelerin yerlestirildigi merkeze Hurmuz komuta etmekteydi Ordunun sag cenahina yerlestirilen suvarilere sol cenahta bulunan suvarilere ise komuta etmekteydi Ayrica Musluman ordusuna gozdagi vermek ve askerlerinin duzenli bir saf olusturmasini saglayabilmek icin Hurmuz piyadelerini ayaklarindan zincirlerle birbirlerine baglamistir Bu savasin adi da buradan gelmektedir Bu duzenin avantaji dusman suvarilerinin saldirisi karsisinda piyadelerin tek bir set halinde kaya gibi ayakta durmalarini saglamaktadir Dezavantajiysa olasi bir geri cekilmede tamamen saflarin bozulmasina ve askerlerin hareket imkaninin kisitlanmasina neden olmaktadir Hafif suvarilerden olusan Musluman ordusunun savas duzeni ise soyledir okcularin yerlestirildigi merkez birliklerine komuta etmektedir Sag cenahta bulunan suvari alayina sol cenaha yerlestirilmis olan suvari alayina ise komuta etmektedir Halid ise dusman ordusunu arkadan cevirip kiskaca alabilmek icin en seckin 2 000 atli suvariyle merkez birliklerinin gerisinde konuslanmistir Savas oncesinde Halid ordusuna su kuyularinin dusman safinda oldugunu belirterek suyu elde etmek icin tek cikar yolun dusmanin yok edilmesinde oldugunu bildirmistir Her savasta oldugu gibi Hurmuz Halid i aralarinda yapacaklari olumune bir duelloya davet etmistir Ilk baslarda at sirtinda carpisan 2 komutan Hurmuz un aldigi agir bir darbeyle yere dusmesiyle devam etmistir En sonunda da Halid Hurmuz un kafasini kesmek suretiyle hayatina son vermistir Bu da savasin baslamasina neden olmustur Halid in galip gelmesiyle artan bir heyecan ve cesaretle dusman ordusu uzerine saldiran Musluman askerleri moralman cokmus ve bitkin Sasani ordusu uzerine ok yagdirmaya baslar Kanatlardan agir darbeler alarak dagilmaya baslayan Sasani askerleri Qubaz ve Anushjan in emirleriyle geri cekilmeye baslar Zincirlenmemis olan askerler kurtulurken zincirli olan askerler ise Halid bin Velid in de arkadan kiskaca almasiyla birlikte tamamen imha edilir SonuclariZincirler savasinda elde ettigi galibiyetten sonra Halid bin Velid ordusuyla birlikte Irak iclerine kadar akinlarda bulunarak bolgedeki Sasani varligini buyuk olcude yok etmistir 4 ay gibi bir surede Irak ta faaliyet gostererek elde ettigi ganimetleri Medine ye gonderdikten sonra Ebu Bekir in emriyle Suriye uzerine yurumustur Kaynakca 2005 Iraq After the Muslim Conquest Gorgias Press LLC ISBN 1 59333 315 3 Ebu Cafer Taberi Tarih er Rusul ve l Muluk ve l Hulafa s 554 gt Ebu Cafer Taberi Tarih er Rusul ve l Muluk ve l Hulafa s 554 Ebu Cafer Taberi Tarih er Rusul ve l Muluk ve l Hulafa s 554 Ebu Cafer Taberi Tarih er Rusul ve l Muluk ve l Hulafa s 555