Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hasan Tahsin Uzer (1878, Selanik - 3 Aralık 1939), Arnavut asıllı Türk bürokrat ve siyasetçi.
| Hasan Tahsin Uzer | |
|---|---|
| Üçüncü Umumî Müfettiş | |
| Görev süresi 6 Eylül 1935 - 3 Kasım 1939 | |
| Başkan | Mustafa Kemal Atatürk İsmet İnönü |
| Başbakan | İsmet İnönü Celal Bayar Refik Saydam |
| Yerine gelen | Mehmet Nazif Ergin |
| Osmanlı Aydın Valisi | |
| Görev süresi 1 Ocak 1919 - 19 Ocak 1919 | |
| Yerine geldiği | Rahmi Bey |
| Yerine gelen | |
| Osmanlı Suriye Valisi | |
| Görev süresi 12 Eylül 1916 - 12 Haziran 1918 | |
| Yerine geldiği | Cemal Paşa |
| Osmanlı Van Valisi | |
| Görev süresi 1913 - Temmuz 1914 | |
| Yerine geldiği | Kambur Ahmed İzzet Bey |
| Yerine gelen | Cevdet Bey |
| Osmanlı Erzurum Valisi | |
| Görev süresi 1914-1916 | |
| Yerine geldiği | Kambur Ahmed İzzet Bey |
| Yerine gelen | Ali Haydar Bey |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Hasan Tahsin 1878 Selanik, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 3 Aralık 1939 (61 yaşında) İstanbul,Türkiye |
| Partisi | İttihat ve Terakki Partisi (1905-1918) Cumhuriyet Halk Partisi (1923-1939) |
| Bitirdiği okul | Mekteb-i Mülkiye |
| Mesleği | Bürokrat, siyasetçi |
| Ödülleri | Liyakat Muharebe Madalyası |
| Askerî hizmeti | |
| Bağlılığı |  Osmanlı İmparatorluğu |
| Branşı | Osmanlı Ordusu |
| Hizmet yılları | 1914-1918 |
| Rütbesi | Fahrî Binbaşı |
| Çatışma/savaşları | I. Dünya Savaşı |
1878 yılında Arnavut Hacı İbrahim Ağa ile Hatice Hanım'ın çocukları olarak Selanik'te dünyaya geldi. Arnavut İskender Bey'in (Scanderbeg) son kuşak torunu olarak aile kökleri Arnavutların soylu ailelerinden Kastrioti'lere dayanmaktadır. Mustafa Kemal Atatürk'ün çocukluk arkadaşıydı. 1897'de Mülkiye'den mezun oldu. İlk memuriyete Pürsıçan Bucak Müdürlüğüyle başladı. Daha sonra ve Alnus Bucak Müdürlüklerinde bulundu. 1902'de Razlık, sonra da sırasıyla , Florina ve Kesendire Kaymakamlığı yaptı.
İlk Valilik görevini 1913 yılında Van'da yaptı. 1914'te Erzurum Valiliği'ne atandı. Erzurum Valiliği sırasında (I. Dünya Savaşı dönemi) orduya yaptığı hizmetlerden dolayı Altın Liyakat Muharebe Madalyası ve fahri üsteğmen ve yüzbaşılık, bir yıl sonra da Harbiye Nezareti'nde yapılan bir törenle binbaşı rütbelerini aldı. 12 Eylül 1916 tarihinde Suriye Valiliği görevine atandı. 10 Haziran 1918 tarihinde bu görevinden istifa etti. 21 Eylül 1918'de yeniden Suriye Valiliği'ne atandıysa da görevine başlayamadan Suriye'nin kaybedilmesi üzerine 30 Ekim 1918'de Aydın Valiliği'ne tayin edildi. İzmir Valiliği sırasında I. Dünya Savaşı yenilgisinin dumura uğrattığı idari mekanizmayı yeniden düzenlemeye, rüşvetle mücadeleye önem verdi, devlet dairelerinin halka açık olmasını sağladı.
19 Ocak 1919'da İzmir Mebusu olarak Osmanlı Meclisi Mebusanı'na katıldı. 16 Mart 1920 tarihinde İstanbul'un işgali üzerine Osmanlı Meclisi kapatılınca tutuklanarak Malta'ya sürüldü.
I. Dönem İzmir, II. (Ara Seçim) Dönem Ardahan, III. ve V. Dönem (3. Umumî Müfettişliğe atanması sebebiyle 8 Ekim 1935 tarihinde istifa etti.) Erzurum ve IV. Dönem Konya Milletvekilliği yaptı. 10 Aralık 1934 tarihinde Soyadı Kanunu'nun çıkmasından sonra bizzat Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk tarafından "Uzer" soyadı verildi.
6 Eylül 1935 tarihinde Üçüncü Umumî Müfettişlik görevine getirildi. 3 Kasım 1939 tarihinde sağlık sorunları nedeniyle görevinden ayrıldı. Görevinden ayrıldıktan birkaç ay sonra öldü.
Malta'da sürgündeyken anılarını kaleme aldı. Daha sonra anıları İmar ve İskân Bakanlığı da yapmış olan oğlu İbrahim Celalettin Uzer tarafından kitap haline getirildi. Türk Tarih Kurumu tarafından basılan "Makedonya Eşkiyalık Tarihi ve Son Osmanlı Yönetimi" adlı kitap işlenen hataları, çekilen çileleri, kurtuluş uğrunda dökülen kanları yansıtmaktadır.
| Wikimedia Commons'ta Hasan Tahsin Uzer ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
- ^ a b c "TBMM Albümü 1. Cilt (1920-1950)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 6 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 20 Nisan 2022.
- ^ (PDF). 21 Nisan 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2022.
- ^ . 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2006.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hasan Tahsin Uzer 1878 Selanik 3 Aralik 1939 Arnavut asilli Turk burokrat ve siyasetci Hasan Tahsin UzerUcuncu Umumi MufettisGorev suresi 6 Eylul 1935 3 Kasim 1939Baskan Mustafa Kemal Ataturk Ismet InonuBasbakan Ismet Inonu Celal Bayar Refik SaydamYerine gelen Mehmet Nazif ErginOsmanli Aydin ValisiGorev suresi 1 Ocak 1919 19 Ocak 1919Yerine geldigi Rahmi BeyYerine gelenOsmanli Suriye ValisiGorev suresi 12 Eylul 1916 12 Haziran 1918Yerine geldigi Cemal PasaOsmanli Van ValisiGorev suresi 1913 Temmuz 1914Yerine geldigi Kambur Ahmed Izzet BeyYerine gelen Cevdet BeyOsmanli Erzurum ValisiGorev suresi 1914 1916Yerine geldigi Kambur Ahmed Izzet BeyYerine gelen Ali Haydar BeyKisisel bilgilerDogum Hasan Tahsin 1878 Selanik Osmanli ImparatorluguOlum 3 Aralik 1939 61 yasinda Istanbul TurkiyePartisi Ittihat ve Terakki Partisi 1905 1918 Cumhuriyet Halk Partisi 1923 1939 Bitirdigi okul Mekteb i MulkiyeMeslegi Burokrat siyasetciOdulleri Liyakat Muharebe MadalyasiAskeri hizmetiBagliligi Osmanli ImparatorluguBransi Osmanli OrdusuHizmet yillari 1914 1918Rutbesi Fahri BinbasiCatisma savaslari I Dunya Savasi22 Agustos 1918 tarihli Servet i Funun dergisinde Hasan Tahsin Bey 1878 yilinda Arnavut Haci Ibrahim Aga ile Hatice Hanim in cocuklari olarak Selanik te dunyaya geldi Arnavut Iskender Bey in Scanderbeg son kusak torunu olarak aile kokleri Arnavutlarin soylu ailelerinden Kastrioti lere dayanmaktadir Mustafa Kemal Ataturk un cocukluk arkadasiydi 1897 de Mulkiye den mezun oldu Ilk memuriyete Pursican Bucak Mudurluguyle basladi Daha sonra ve Alnus Bucak Mudurluklerinde bulundu 1902 de Razlik sonra da sirasiyla Florina ve Kesendire Kaymakamligi yapti Ilk Valilik gorevini 1913 yilinda Van da yapti 1914 te Erzurum Valiligi ne atandi Erzurum Valiligi sirasinda I Dunya Savasi donemi orduya yaptigi hizmetlerden dolayi Altin Liyakat Muharebe Madalyasi ve fahri ustegmen ve yuzbasilik bir yil sonra da Harbiye Nezareti nde yapilan bir torenle binbasi rutbelerini aldi 12 Eylul 1916 tarihinde Suriye Valiligi gorevine atandi 10 Haziran 1918 tarihinde bu gorevinden istifa etti 21 Eylul 1918 de yeniden Suriye Valiligi ne atandiysa da gorevine baslayamadan Suriye nin kaybedilmesi uzerine 30 Ekim 1918 de Aydin Valiligi ne tayin edildi Izmir Valiligi sirasinda I Dunya Savasi yenilgisinin dumura ugrattigi idari mekanizmayi yeniden duzenlemeye rusvetle mucadeleye onem verdi devlet dairelerinin halka acik olmasini sagladi 19 Ocak 1919 da Izmir Mebusu olarak Osmanli Meclisi Mebusani na katildi 16 Mart 1920 tarihinde Istanbul un isgali uzerine Osmanli Meclisi kapatilinca tutuklanarak Malta ya suruldu Ataturk un kendi el yazisi ile Uzer soyadini verdigi belgeHasan Tahsin Uzer in Zincirlikuyu Mezarligi nda bulunan mezari Istanbul I Donem Izmir II Ara Secim Donem Ardahan III ve V Donem 3 Umumi Mufettislige atanmasi sebebiyle 8 Ekim 1935 tarihinde istifa etti Erzurum ve IV Donem Konya Milletvekilligi yapti 10 Aralik 1934 tarihinde Soyadi Kanunu nun cikmasindan sonra bizzat Cumhurbaskani Mustafa Kemal Ataturk tarafindan Uzer soyadi verildi 6 Eylul 1935 tarihinde Ucuncu Umumi Mufettislik gorevine getirildi 3 Kasim 1939 tarihinde saglik sorunlari nedeniyle gorevinden ayrildi Gorevinden ayrildiktan birkac ay sonra oldu Malta da surgundeyken anilarini kaleme aldi Daha sonra anilari Imar ve Iskan Bakanligi da yapmis olan oglu Ibrahim Celalettin Uzer tarafindan kitap haline getirildi Turk Tarih Kurumu tarafindan basilan Makedonya Eskiyalik Tarihi ve Son Osmanli Yonetimi adli kitap islenen hatalari cekilen cileleri kurtulus ugrunda dokulen kanlari yansitmaktadir Wikimedia Commons ta Hasan Tahsin Uzer ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Kaynakca a b c TBMM Albumu 1 Cilt 1920 1950 PDF TBMM Basin ve Halkla Iliskiler Mudurlugu 6 Subat 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 20 Nisan 2022 PDF 21 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Nisan 2022 27 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Kasim 2006