Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kral suyu (Latince: Aqua Regia), asitlerin az etki ettiği ya da etki etmediği altın ve platin gibi metallerle tepkimeye girebilen kuvvetli bir asit çözeltisidir. Hidroklorik asit ve nitrik asitin 3:1 oranında karıştırılmasıyla oluşur. Ebu Musa Câbir bin Hayyan tarafından bulunduğu tahmin edilmektedir.
 | |
| Adlandırmalar | |
|---|---|
nitrik asit hidroklorür | |
Diğer adlar aqua regia, nitrohidroklorik asit | |
| Tanımlayıcılar | |
| |
3D model (JSmol) |
|
PubChem CID |
|
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
|
| |
| Özellikler | |
| Molekül formülü | HNO3+3 HCl |
| Görünüm | kırmızı, sarı ya da altın renginde dumanlı sıvı |
| Yoğunluk | 1.01–1.21 g/cm3 |
| Erime noktası | −42 °C |
| Kaynama noktası | 108 °C |
| Çözünürlük (su içinde) | suda çözünür |
| Buhar basıncı | 21 mbar |
| Tehlikeler | |
| NFPA 704 (yangın karosu) | |
| Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
3 HCl + HNO3 → NOCl (aq) + Cl2 (aq) + 2 H2O (l)
- Au (s) + 3 NO-3(aq) + 6 H+(aq) → Au3+(aq) + 3 NO2 (g) + 3 H2O (l) ve
- Au3+(aq) + 4 Cl-(aq) → [AuCl4]-(aq).
En güçlü oksidanlardan biri olan nitrik asit, altının çok ufak neredeyse ölçülemez bir miktarını çözüp altın iyonuna dönüştürür. Ortamdaki hidroklorik asit ise bu altın iyonlarıyla birleşir. Altın iyonları eksildiğinden denge hali bozulur, bu da daha fazla altının çözünmesine yol açar. Cabir Bin Hayyam bu karışımı kullanarak altın, platin gibi maddeleri çözmüştür.
Platinin Kral Suyunda çözünmesi
Altının Kral suyu ile verdiği reaksiyona benzer denklemler platin için de yazılabilir. Altında olduğu gibi yükseltgenme reaksiyonu sonunda ürün olarak azot dioksit veya azot oksit açığa çıkabilir.
Pt (s) + 4 NO-3 (sulu) + 8 H + (sulu) → Pt4 + (sulu) + 4 NO2 (g) + 4 H2O(s)
3Pt (s) + 4 NO-3 (sulu) + 16 H + (sulu) → 3Pt4 + (sulu) + 4 NO (g) + 8 H2O (s)
Yükseltgenen platin iyonu sonra klorür iyonları reaksiyona sokularak kloroplatinat iyonu oluşması sağlanır.
Pt4 + (sulu) + 6 CI (sulu) → PtCl2-6 (sulu)
Deneysel kanıtlar kral suyu ile platinin reaksiyonunun çok karmaşık olduğunu ortaya koymaktadır. İlk etapta sıvı haldeki platinden kloroplatinik asit (H2PtCl4) ve nitroplatin klorür ((NO) 2PtCl4) 'den oluşan bir karışım üretilir.
Üretilen nitroplatinklorür katı üründür. Platinin tam çözünmesi arzu edilirse, derişik hidroklorik asit ile katı kalıntıların tekrar ekstraksiyonu gerçekleştirilmelidir.
2Pt (k) + 2HNO3 (sulu) + 8 HCI (sulu) → (NO) 2PtCl4 (k) + H2PtCl4 (sulu) + 4 H2O (I)
(NO) 2PtCl4 (k) + 2 HCI (sulu) ⇌ H2PtCl4 (sulu) + 2 NOCl (g)
Kloroplatinik asit ısıtırken çözelti klorla doyurularak kloroplatinik asite yükseltgenebilir.
Sonuç olarak;
Platinin genellikle asitlerle reaksiyon vermediği bilinir. Ancak sıcak kral suyu ile kloroplatinik asit oluşturur. Reaksiyon aşağıdaki gibidir.
Pt + 4 HNO3 + 6 HCl → H2PtCl6 + 4 NO2 + 4 H2O Bakınız .
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Özel
- ^ George B. Kauffman; Larry A. Teter; Rhoda, Richard N. (1963). "Recovery of Platinum from Laboratory Residues". Inorg. Synth. Inorganic Syntheses. 7: 232. doi:10.1002/9780470132388.ch61. ISBN
- ^ Kauffman, George B.; Thurner, Joseph J.; Zatko, David A. (1967). "Ammonium Hexachloroplatinate(IV)". Inorganic Syntheses. Inorganic Syntheses. 9: 182–185. doi:10.1002/9780470132401.ch51. ISBN 978-0-470-13240-1.
- Genel
- Chemistry Comes Alive! Aqua Regia26 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Aqua Regia 9 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Nottingham Üniversitesi)
- Altın Paranın Asit (Kral Suyu)te Eritilme Gösterisi 10 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kral suyu Latince Aqua Regia asitlerin az etki ettigi ya da etki etmedigi altin ve platin gibi metallerle tepkimeye girebilen kuvvetli bir asit cozeltisidir Hidroklorik asit ve nitrik asitin 3 1 oraninda karistirilmasiyla olusur Ebu Musa Cabir bin Hayyan tarafindan bulundugu tahmin edilmektedir Kral suyu AdlandirmalarIUPAC adinitrik asit hidroklorurDiger adlaraqua regia nitrohidroklorik asitTanimlayicilarCAS numarasi 8007 56 53D model JSmol Etkilesimli goruntuPubChem CID 62687CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID50893666SMILES N O O O ClOzelliklerMolekul formulu HNO3 3 HClGorunum kirmizi sari ya da altin renginde dumanli siviYogunluk 1 01 1 21 g cm3Erime noktasi 42 CKaynama noktasi 108 CCozunurluk su icinde suda cozunurBuhar basinci 21 mbarTehlikelerNFPA 704 yangin karosu 300OXAksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa Bilgi kutusu kaynaklariResim 1 Metal tuzu artiklarini uzaklastirmak icin yeni hazirlanmis kral suyu Resim 2 Yeni hazirlandiginda renksiz olan kral suyu hizla turuncu renge doner Bu resimde eser halde bulunan butun organik maddeyi yok etmek icin yeni hazirlanmis kral suyuna batirilmis hali gorulmektedir 3 HCl HNO3 NOCl aq Cl2 aq 2 H2O l Au s 3 NO 3 aq 6 H aq Au3 aq 3 NO2 g 3 H2O l veAu3 aq 4 Cl aq AuCl4 aq En guclu oksidanlardan biri olan nitrik asit altinin cok ufak neredeyse olculemez bir miktarini cozup altin iyonuna donusturur Ortamdaki hidroklorik asit ise bu altin iyonlariyla birlesir Altin iyonlari eksildiginden denge hali bozulur bu da daha fazla altinin cozunmesine yol acar Cabir Bin Hayyam bu karisimi kullanarak altin platin gibi maddeleri cozmustur Platinin Kral Suyunda cozunmesiAltinin Kral suyu ile verdigi reaksiyona benzer denklemler platin icin de yazilabilir Altinda oldugu gibi yukseltgenme reaksiyonu sonunda urun olarak azot dioksit veya azot oksit aciga cikabilir Pt s 4 NO 3 sulu 8 H sulu Pt4 sulu 4 NO2 g 4 H2O s 3Pt s 4 NO 3 sulu 16 H sulu 3Pt4 sulu 4 NO g 8 H2O s Yukseltgenen platin iyonu sonra klorur iyonlari reaksiyona sokularak kloroplatinat iyonu olusmasi saglanir Pt4 sulu 6 CI sulu PtCl2 6 sulu Deneysel kanitlar kral suyu ile platinin reaksiyonunun cok karmasik oldugunu ortaya koymaktadir Ilk etapta sivi haldeki platinden kloroplatinik asit H2PtCl4 ve nitroplatin klorur NO 2PtCl4 den olusan bir karisim uretilir Uretilen nitroplatinklorur kati urundur Platinin tam cozunmesi arzu edilirse derisik hidroklorik asit ile kati kalintilarin tekrar ekstraksiyonu gerceklestirilmelidir 2Pt k 2HNO3 sulu 8 HCI sulu NO 2PtCl4 k H2PtCl4 sulu 4 H2O I NO 2PtCl4 k 2 HCI sulu H2PtCl4 sulu 2 NOCl g Kloroplatinik asit isitirken cozelti klorla doyurularak kloroplatinik asite yukseltgenebilir Sonuc olarak Platinin genellikle asitlerle reaksiyon vermedigi bilinir Ancak sicak kral suyu ile kloroplatinik asit olusturur Reaksiyon asagidaki gibidir Pt 4 HNO3 6 HCl H2PtCl6 4 NO2 4 H2O Bakiniz Resim 3 Platin sicak kral suyunda cozunmeye basliyorAyrica bakinizPirana cozeltisi Sulfurik asitKaynakcaOzel George B Kauffman Larry A Teter Rhoda Richard N 1963 Recovery of Platinum from Laboratory Residues Inorg Synth Inorganic Syntheses 7 232 doi 10 1002 9780470132388 ch61 ISBN 9780470132388 Kauffman George B Thurner Joseph J Zatko David A 1967 Ammonium Hexachloroplatinate IV Inorganic Syntheses Inorganic Syntheses 9 182 185 doi 10 1002 9780470132401 ch51 ISBN 978 0 470 13240 1 GenelChemistry Comes Alive Aqua Regia26 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Aqua Regia 9 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nottingham Universitesi Altin Paranin Asit Kral Suyu te Eritilme Gosterisi 10 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde