Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Soğomon Tehliryan (Ermenice: Սողոմոն Թեհլիրեան; 2 Nisan 1896 – 23 Mayıs 1960), Osmanlı İmparatorluğu'nun eski sadrazamı Talat Paşa'ya, 15 Mart 1921'de Berlin'de suikast düzenleyerek öldüren Osmanlı Ermenisi devrimci ve komitacıydı. Daha önce Osmanlı gizli polis servisi için çalışan ve 24 Nisan 1915'te tehcir edilen Ermeni aydınların listesinin hazırlanmasına yardımcı olan Harutyan Mıgırdiçyan'ı öldürdükten sonra bu suikastı gerçekleştirmekle görevlendirilmiştir. Bu suikast, Nemesis Operasyonu'nun bir parçasıydı ve Ermeni histografisine göre Birinci Dünya Harbi sırasında Osmanlı İmparatorluk Hükûmeti tarafından düzenlenen Ermeni Kırımı'nın bir nevi intikam planıydı. Tehliryan, Ermeniler tarafından ulusal bir kahraman olarak kabul edilir.
Soğomon Tehliryan | |
|---|---|
 Tehlirian, 1921 | |
| Doğum | 2 Nisan 1897 Pekeriç, Erzurum Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu (günümüzde Çadırkaya, Tercan) |
| Ölüm | 23 Mayıs 1960 (63 yaşında) San Francisco, ABD |
Yaşamı
Soğomon Tehliryan, 2 Nisan 1896'da, Osmanlı İmparatorluğu'nun Erzurum Vilayetinde, Pekeriç köyünde (günümüzde Tercan'ın Çadırkaya köyü) doğdu. Erzincan'da büyüdü.
Tehliryan'ın babası, ailesinin güvenliğini sağlamak için ülke değiştirmek amacıyla Sırbistan'a gitti. 1905'teki dönüşünden sonra tutuklandı ve altı ay hapis cezasına çarptırıldı. Bu sırada, Tehliryan ailesi Pekeriç'den Erzincan'a taşındı. Tehliryan ilk eğitimini Erzincan'daki Protestan ilkokulunda aldı. İstanbul'daki Getronagan Ermeni Lisesi'nden mezun olduktan sonra, Sırbistan'da mühendislik okudu ve eğitimine Almanya'da devam etmeyi planladı.
Tehcir ve Ermeni Kırımı
Haziran 1914'te Sırbistan'ın Valyeva şehrindeydi. O yılın sonbaharında, Tehliryan Rusya'ya doğru yola çıktı ve Kafkasya Cephesi'nde Türklere karşı savaşmak amacıyla gönüllü bir birimde hizmet etmek üzere orduya katıldı.
Tarihin Büyük Anlatılmamış Öyküleri: Dünyayı Değiştiren Yaşam Karakterlerinden ve Dramatik Olaylar a göre, Haziran 1915'te Osmanlı yerel polisi, tüm Ermenilerin Erzincan'dan çıkartılmasını emretti. Tehliryan, annesi, üç kız kardeşi, kız kardeşinin kocası ve iki yaşındaki yeğeni ile birlikte tehcir edildi.Ermeni Devrimci Federasyonuna katıldı. Tehliryan, 85 aile üyesini Ermeni Kırımı'nda kaybetti.
2016'da The Independent ile konuşan ancak adını açıklamayan Tehliryan'ın oğlu, Tehliryan'ın annesi ve ağabeyi Vasken'in tehcirde öldüğünü, ikincisinin tıp okuduğunu ve Beyrut'ta yaşadığını söyledi. Fakat bu, Tehliryan'ın kız kardeşi olmadığını babasının Rusya’daki savaşta savaştığını ve diğer iki kardeşinin de Sırbistan’da olduğunu söylemiştir.
Talat Paşa suikastı
Soğomon Tehliryan, 1921'de Ermeni Kırımı'nın sorumlularını hedef alan ve gizli bir suikast programı olan Nemesis Operasyonu'na katıldı.
Tehliryan'ın ana hedefi, Osmanlı İmparatorluğunu kontrol eden “Üç Paşa”dan biri olarak bilinen Talat Paşa idi. Talât Paşa'nın, Berlin'in Charlottenburg semti 4 Hardenbergstraße'deki adresini bulduktan sonra, yakınlarda bir daire kiralayarak günlük rutin bir işte çalışmaya başladı.
Talât Paşa 15 Mart 1921 sabahı Hardenbergstraße'deki evinden ayrılırken, Tehliryan kimliğini doğrulamak için caddenin karşısına geçip onu karşıdan kaldırımdan görüp geçti. Ardından arkasına döndü ve silahını boynunun üstüne vurmak için nişan aldı. Talât paşa, bir Luger P08 tabancasından çıkan 9 mm tek kurşun ile vurularak yere düştü. Suikast, gün ışığında gerçekleşti ve olayın azmettiricileri Karekin Pastırmacıyan ve Şahan Natali tarafından suç mahallinden kaçmaması söylenen Tehliryan'ın Alman polisi tarafından derhal tutuklanmasına yol açtı.
Yargılanması
Weimar Cumhuriyeti'nin kurulmasından kısa süre sonra gerçekleşen cinayet, o dönemin sansasyonel bir olayı idi. Tehliryan, Berlin mahkemesinde cinayetten yargılandı ve Kiel Üniversitesi'nde hukuk profesörü olan Dr. Theodor Niemeyer'in de aralarında bulunduğu üç Alman savunma avukatı tarafından temsil edildi. Rahip ve Ermeni Tehciri mağduru Grigoris Balakyan, Alman eylemci Johannes Lepsius ve savaş sırasında Alman Silahlı Kuvvetler Komutanı General Liman von Sanders, davaya tanık olarak katılan tanınmış kişilerdi. Savunma avukatları, Tehliryan'ın birini öldürmüş olduğunu kabul ettiklerini, ama Tehliryan'ın zihinsel durumunun karmaşık olduğunu, Ermeni Kırımının intikamını almak için Talat Paşa'yı öldürdüğünü ve geçici delilik geçirdiğini ileri sürerek savunma yaptılar. Tehliryan, duruşma sırasında 1915'te Erzincan'da bulunduğunu, ailesiyle birlikte sınır dışı edildiğini ve cinayetlere şahitlik ettiğini söyledi. Yargıç tarafından herhangi bir suçluluk hissedip hissetmediği sorulduğunda, Tahliryan şöyle dedi: "Kendimi suçlu bulmuyorum çünkü vicdanım açık. Bir adamı öldürdüm. Ama ben katil değilim".
Duruşması sırasında, Tehliryan, Almanya’dayken, ölen annesini rüyalarında gördüğünü ve annesinin, Talât Paşa'yı gördüğü halde henüz intikam almadığı için kendisine sitem ettiğini söyledi. Duruşmada, Tehliryan'ın rüyası şöyle tarif edildi:
Annesi, "Talat'ı gördün ve annenin, babanın, erkek kardeşlerin ve kız kardeşlerin cinayetlerinin intikamını alamadın mı? Artık oğlum değilsin." Sanık Tehliryan, "Bir şey yapmam gerek. Annemin oğlu olmak istiyorum. O zaman cennette onunla birlikte olduğumda beni geri çeviremez. Beni onun gibi göğsünde sıkmasını istiyorum." Doktorların açıkladığı gibi, uyandığında rüya sona erdi.
Avukatlarının savunmasıyla Tehliryan'a “Suçsuz” kararını vermek jürinin bir saatten biraz fazla bir zamanını aldı.
Sonuçta Tehliryan adam öldürdüğü kabul edilmesine rağmen on iki kişilik jüri tarafından verilen kararla beraat etti. Alman mahkemesinin beraat kararında, savaş sonrası koşullarındaki Almanya'nın İttihatçı liderlerin hatalarından uzak olduğu izlenimini verme isteğinin etkisi olduğu ileri sürülmüştür.
Sonraki yaşamı
Tehliryan suikastten sonra, Yugoslavya'ya taşındı ve 3 yıl sonra Erzincanlı Anahit Tatikyan ile evlendi. 1917'de ilk tanıştığı zaman 15 yaşındaydı. Sırbistan'da kaldığı günlerde, atış kulübünün bir üyesi oldu ve yetenekli bir nişancı olarak kabul edildi. Çift, Belgrad'a taşındı ve 1950 yılına kadar orada yaşadı, ilk önce Kazablanka'ya, sonra Paris'e ve sonra da ABD'nin San Francisco kentine taşındılar. Orada posta görevlisi olarak çalıştı ve Saro Melikyan adı altında yaşadı.
Tehliryan 1960 yılında beyin kanamasından öldü ve Fresno, Kaliforniya'da, Ararat Mezarlığı'na gömüldü. Tehliryan'ın anıt mezarında altın kaplama kartal ve üstünde yılan figürü bulunan bir dikilitaş bulunmaktadır. Ermeni halkının adalet kolu olduğu, yılan tarafından sembolize edilenin Talat Paşa olduğu söylenir. Anıt, mezarlığın ortasında, selvi ağaçlarıyla çevrili kırmızı tuğladan yapılmış bir yürüyüş yolu ile ortalanmıştır.
Mirası ve kültürel etkileri
Tehliryan'ın Ermenistan'da birkaç heykeli vardır. Ermenistan'da ilk heykeli köyünde 1990 yılında açıldı.
2014 yılında Tahliryan'ın hikâyesi Özel Misyon: Nemesis adlı bir romanında anlatıldı.
2017'de Fransa'nın Marsilya kentinde bir meydana ismi verildi.
- Film
Tehliryan ve özellikle gerçekleştirdiği Talat Paşa suikastı hakkında üç film bulunmaktadır. Assignment Berlin, Ermeni Hrayr Toukhanian'ın tek filmidir.
- Hrayr Toukhanian'ın yönettiği 1982 çıkışlı Assignment Berlin adlı Amerikan filmi, Talat Paşa'nın Berlin'deki suikastını gösterir.
- Duvardaki Kan (Blood on the Wall) (Natuk Baytan, 1986, Türkiye)
- Henri Verneuil'in Fransız filmi Mayrig (1991) Talât'ın suikastını ve Tehliryan'ın duruşmasını anlatır.
- Daniel Despart'ın yönettiği 2020 kısa filmi The Attempt, Tehlirian'ın Talat Paşa suikastını anlatıyor.
Konuyla ilgili yayınlar
- Bass, Gary Jonathan. Stay the Hand of Vengeance: The Politics of War Crimes Tribunals. Princeton University Press, 2001.
- . . New York: Little, Brown & Company, 2015.
- Ihrig, Stefan. "Genocide Denied, Accepted, and Justified: The Assassination of Talât Pasha and the Subsequent Trial as a Media Event in the Early Weimar Republic," Journal of the Society for Armenian Studies 22 (2013), pp. 153–77.
- (Ermenice) Tehlirian, Soghomon. Վերհիշումներ ["Recollections" or "Memories"], Cairo: Husaper, 1953. Recorded in writing by Vahan Minakhorian
- . The Case of Soghomon Tehlirian. Glendale, CA: Center for Armenian Remembrance; 2nd edition, 2006.
- Jacobs, Stephen Leonard. "The Complicated Cases of Soghomon Tehlirian and Sholem Schwartzbard and Their Influences on Raphaël Lemkin's Thinking About Genocide". . 13 (1). ss. 33-41. doi:10.5038/1911-9933.13.1.159. 21 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2019. - Profile page 12 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Soğomon Tehliryan ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Soghomon Tehlirian'ın duruşmasının metni 25 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Soghomon Tehlirian'ın Yargılanması1 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ Curmudgeon, Author Cape Cod (6 Ağustos 2021). . Today in History (İngilizce). 23 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
- ^ Vartabedian, Sarah (2007), "Commemoration of an Assassin: Representing the Armenian Genocide," Unpublished University of North Carolina at Chapel Hill Thesis, p. 7.
- ^ Von Voss, Huberta (2007). Portraits of Hope: Armenians in the Contemporary World. New York: Berghahn Books. s. 6. ISBN .
- ^ a b Derogy, Jacques (1990). Resistance and Revenge: The Armenian Assassination of the Turkish Leaders Responsible for the 1915 massacres and deportations. New Brunswick, NJ: Transaction Publishers. s. 65. ISBN . 18 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2019.
- ^ a b . Armenian Weekly. 13 Nisan 2017. 21 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2019.
- ^ . . 17 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2012.
[...]afterwards graduated in the Kedronakan (Central) college of Constantinople.
- ^ (Ermenice) Tehlirian, Soghomon. Վերյիշումներ [Recollections], Cairo: Husaper, 1956, pp. 43-44.
- ^ Tehlirian, Recollections, pp. 45-48.
- ^ Cummins, Joseph (2006). History's great untold stories : larger than life characters & dramatic events that changed the world. Washington, DC: National Geographic. s. 301. ISBN . 1 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2012.
- ^ Power, Samantha (2007). A problem from hell: America and the age of genocide (1.1erişimtarihi=12 Aralık 2012 bas.). New York: Harper Perennial. s. 3. ISBN . 1 Ekim 2013 tarihinde kaynağından .
- ^ Tehlirian, Recollections, s. 8.
- ^ Fisk, Robert (20 Haziran 2016). "My conversation with the son of Soghomon Tehlirian, the man who assassinated the organiser of the Armenian genocide". The Independent. 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mayıs 2019. - Also posted at 4 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Soghomon Tehlirian". Ararat. Cilt 31. Armenian General Benevolent Union of America. 1990. 11 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mayıs 2013.
- ^ . Operation Nemesis: The Assassination Plot that Avenged the Armenian Genocide. New York: Little, Brown & Company, 2015, pp. 9-13.
- ^ Totten, Samuel; Bartrop, Paul R. (2008). Dictionary of genocide (1. publ. bas.). Westport, CT: Greenwood Press. s. 418. ISBN . 15 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2019.
- ^ Bogosian. Operation Nemesis, p. 203.
- ^ . Cilicia. German Government. 1 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2013.
- ^ {{Kitap kaynağı |soyadı=Yeghiayan|ad=Vartkes (ed.)|başlık=The Case of Soghomon Tehlirian|yıl=2006|yer=Glendale|yayıncı=Center for Armenian Remembrance|isbn=0977715310|basım=2.2
- ^ "Along Armenian Footsteps in Serbia". Armenian Weekly. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mayıs 2013.
- ^ . Time. 6 Haziran 1960. 18 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2019.
- ^ "Սողոմոն Թեհլերյանի արձանն ուխտատեղի էր ռազմաճակատ մեկնող տղաների համար" (Ermenice). . 17 Mart 2015. 9 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2020.
- ^ Jan Varoujan Sirapian, Paolo Cossi (çizer), J.-B. Djian (2014). Special Mission: Nemesis (Hadoog Kordz). Sigest sarl. s. 63. ISBN . 29 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2020.
- ^ . smc.edu. Santa Monica College. 6 Ekim 2020. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2022.
- ^ Casuso, Jorge (16 Eylül 2020). ""The Attempt" Becomes Fifth SMC Film to Screen at Cannes". surfsantamonica.com. Santa Monica LOOKOUT. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sogomon Tehliryan Ermenice Սողոմոն Թեհլիրեան 2 Nisan 1896 23 Mayis 1960 Osmanli Imparatorlugu nun eski sadrazami Talat Pasa ya 15 Mart 1921 de Berlin de suikast duzenleyerek olduren Osmanli Ermenisi devrimci ve komitaciydi Daha once Osmanli gizli polis servisi icin calisan ve 24 Nisan 1915 te tehcir edilen Ermeni aydinlarin listesinin hazirlanmasina yardimci olan Harutyan Migirdicyan i oldurdukten sonra bu suikasti gerceklestirmekle gorevlendirilmistir Bu suikast Nemesis Operasyonu nun bir parcasiydi ve Ermeni histografisine gore Birinci Dunya Harbi sirasinda Osmanli Imparatorluk Hukumeti tarafindan duzenlenen Ermeni Kirimi nin bir nevi intikam planiydi Tehliryan Ermeniler tarafindan ulusal bir kahraman olarak kabul edilir Sogomon TehliryanTehlirian 1921Dogum2 Nisan 1897 1897 04 02 Pekeric Erzurum Vilayeti Osmanli Imparatorlugu gunumuzde Cadirkaya Tercan Olum23 Mayis 1960 63 yasinda San Francisco ABDYasamiSogomon Tehliryan 2 Nisan 1896 da Osmanli Imparatorlugu nun Erzurum Vilayetinde Pekeric koyunde gunumuzde Tercan in Cadirkaya koyu dogdu Erzincan da buyudu Tehliryan in babasi ailesinin guvenligini saglamak icin ulke degistirmek amaciyla Sirbistan a gitti 1905 teki donusunden sonra tutuklandi ve alti ay hapis cezasina carptirildi Bu sirada Tehliryan ailesi Pekeric den Erzincan a tasindi Tehliryan ilk egitimini Erzincan daki Protestan ilkokulunda aldi Istanbul daki Getronagan Ermeni Lisesi nden mezun olduktan sonra Sirbistan da muhendislik okudu ve egitimine Almanya da devam etmeyi planladi Tehcir ve Ermeni KirimiHaziran 1914 te Sirbistan in Valyeva sehrindeydi O yilin sonbaharinda Tehliryan Rusya ya dogru yola cikti ve Kafkasya Cephesi nde Turklere karsi savasmak amaciyla gonullu bir birimde hizmet etmek uzere orduya katildi Tarihin Buyuk Anlatilmamis Oykuleri Dunyayi Degistiren Yasam Karakterlerinden ve Dramatik Olaylar a gore Haziran 1915 te Osmanli yerel polisi tum Ermenilerin Erzincan dan cikartilmasini emretti Tehliryan annesi uc kiz kardesi kiz kardesinin kocasi ve iki yasindaki yegeni ile birlikte tehcir edildi Ermeni Devrimci Federasyonuna katildi Tehliryan 85 aile uyesini Ermeni Kirimi nda kaybetti 2016 da The Independent ile konusan ancak adini aciklamayan Tehliryan in oglu Tehliryan in annesi ve agabeyi Vasken in tehcirde oldugunu ikincisinin tip okudugunu ve Beyrut ta yasadigini soyledi Fakat bu Tehliryan in kiz kardesi olmadigini babasinin Rusya daki savasta savastigini ve diger iki kardesinin de Sirbistan da oldugunu soylemistir Talat Pasa suikastiSogomon Tehliryan 1921 de Ermeni Kirimi nin sorumlularini hedef alan ve gizli bir suikast programi olan Nemesis Operasyonu na katildi Tehliryan in ana hedefi Osmanli Imparatorlugunu kontrol eden Uc Pasa dan biri olarak bilinen Talat Pasa idi Talat Pasa nin Berlin in Charlottenburg semti 4 Hardenbergstrasse deki adresini bulduktan sonra yakinlarda bir daire kiralayarak gunluk rutin bir iste calismaya basladi Talat Pasa 15 Mart 1921 sabahi Hardenbergstrasse deki evinden ayrilirken Tehliryan kimligini dogrulamak icin caddenin karsisina gecip onu karsidan kaldirimdan gorup gecti Ardindan arkasina dondu ve silahini boynunun ustune vurmak icin nisan aldi Talat pasa bir Luger P08 tabancasindan cikan 9 mm tek kursun ile vurularak yere dustu Suikast gun isiginda gerceklesti ve olayin azmettiricileri Karekin Pastirmaciyan ve Sahan Natali tarafindan suc mahallinden kacmamasi soylenen Tehliryan in Alman polisi tarafindan derhal tutuklanmasina yol acti New York Times makalesinin basligi 16 Mart 1921 YargilanmasiWeimar Cumhuriyeti nin kurulmasindan kisa sure sonra gerceklesen cinayet o donemin sansasyonel bir olayi idi Tehliryan Berlin mahkemesinde cinayetten yargilandi ve Kiel Universitesi nde hukuk profesoru olan Dr Theodor Niemeyer in de aralarinda bulundugu uc Alman savunma avukati tarafindan temsil edildi Rahip ve Ermeni Tehciri magduru Grigoris Balakyan Alman eylemci Johannes Lepsius ve savas sirasinda Alman Silahli Kuvvetler Komutani General Liman von Sanders davaya tanik olarak katilan taninmis kisilerdi Savunma avukatlari Tehliryan in birini oldurmus oldugunu kabul ettiklerini ama Tehliryan in zihinsel durumunun karmasik oldugunu Ermeni Kiriminin intikamini almak icin Talat Pasa yi oldurdugunu ve gecici delilik gecirdigini ileri surerek savunma yaptilar Tehliryan durusma sirasinda 1915 te Erzincan da bulundugunu ailesiyle birlikte sinir disi edildigini ve cinayetlere sahitlik ettigini soyledi Yargic tarafindan herhangi bir sucluluk hissedip hissetmedigi soruldugunda Tahliryan soyle dedi Kendimi suclu bulmuyorum cunku vicdanim acik Bir adami oldurdum Ama ben katil degilim Durusmasi sirasinda Tehliryan Almanya dayken olen annesini ruyalarinda gordugunu ve annesinin Talat Pasa yi gordugu halde henuz intikam almadigi icin kendisine sitem ettigini soyledi Durusmada Tehliryan in ruyasi soyle tarif edildi Annesi Talat i gordun ve annenin babanin erkek kardeslerin ve kiz kardeslerin cinayetlerinin intikamini alamadin mi Artik oglum degilsin Sanik Tehliryan Bir sey yapmam gerek Annemin oglu olmak istiyorum O zaman cennette onunla birlikte oldugumda beni geri ceviremez Beni onun gibi gogsunde sikmasini istiyorum Doktorlarin acikladigi gibi uyandiginda ruya sona erdi Avukatlarinin savunmasiyla Tehliryan a Sucsuz kararini vermek jurinin bir saatten biraz fazla bir zamanini aldi Sonucta Tehliryan adam oldurdugu kabul edilmesine ragmen on iki kisilik juri tarafindan verilen kararla beraat etti Alman mahkemesinin beraat kararinda savas sonrasi kosullarindaki Almanya nin Ittihatci liderlerin hatalarindan uzak oldugu izlenimini verme isteginin etkisi oldugu ileri surulmustur Sonraki yasamiErmenistan Tehliryan in Gumru deki bustu Ayaga takilan plakta dogum tarihi 1896 yerine yanlis olarak 1886 olarak yer almaktadir Tehliryan suikastten sonra Yugoslavya ya tasindi ve 3 yil sonra Erzincanli Anahit Tatikyan ile evlendi 1917 de ilk tanistigi zaman 15 yasindaydi Sirbistan da kaldigi gunlerde atis kulubunun bir uyesi oldu ve yetenekli bir nisanci olarak kabul edildi Cift Belgrad a tasindi ve 1950 yilina kadar orada yasadi ilk once Kazablanka ya sonra Paris e ve sonra da ABD nin San Francisco kentine tasindilar Orada posta gorevlisi olarak calisti ve Saro Melikyan adi altinda yasadi Tehliryan 1960 yilinda beyin kanamasindan oldu ve Fresno Kaliforniya da Ararat Mezarligi na gomuldu Tehliryan in anit mezarinda altin kaplama kartal ve ustunde yilan figuru bulunan bir dikilitas bulunmaktadir Ermeni halkinin adalet kolu oldugu yilan tarafindan sembolize edilenin Talat Pasa oldugu soylenir Anit mezarligin ortasinda selvi agaclariyla cevrili kirmizi tugladan yapilmis bir yuruyus yolu ile ortalanmistir Mirasi ve kulturel etkileriTehliryan in Ermenistan da birkac heykeli vardir Ermenistan da ilk heykeli koyunde 1990 yilinda acildi 2014 yilinda Tahliryan in hikayesi Ozel Misyon Nemesis adli bir romaninda anlatildi 2017 de Fransa nin Marsilya kentinde bir meydana ismi verildi Film Tehliryan ve ozellikle gerceklestirdigi Talat Pasa suikasti hakkinda uc film bulunmaktadir Assignment Berlin Ermeni Hrayr Toukhanian in tek filmidir Hrayr Toukhanian in yonettigi 1982 cikisli Assignment Berlin adli Amerikan filmi Talat Pasa nin Berlin deki suikastini gosterir Duvardaki Kan Blood on the Wall Natuk Baytan 1986 Turkiye Henri Verneuil in Fransiz filmi Mayrig 1991 Talat in suikastini ve Tehliryan in durusmasini anlatir Daniel Despart in yonettigi 2020 kisa filmi The Attempt Tehlirian in Talat Pasa suikastini anlatiyor Konuyla ilgili yayinlarBass Gary Jonathan Stay the Hand of Vengeance The Politics of War Crimes Tribunals Princeton University Press 2001 New York Little Brown amp Company 2015 Ihrig Stefan Genocide Denied Accepted and Justified The Assassination of Talat Pasha and the Subsequent Trial as a Media Event in the Early Weimar Republic Journal of the Society for Armenian Studies 22 2013 pp 153 77 Ermenice Tehlirian Soghomon Վերհիշումներ Recollections or Memories Cairo Husaper 1953 Recorded in writing by Vahan Minakhorian The Case of Soghomon Tehlirian Glendale CA Center for Armenian Remembrance 2nd edition 2006 Jacobs Stephen Leonard The Complicated Cases of Soghomon Tehlirian and Sholem Schwartzbard and Their Influences on Raphael Lemkin s Thinking About Genocide 13 1 ss 33 41 doi 10 5038 1911 9933 13 1 159 21 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2019 Profile page 12 Agustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarWikimedia Commons ta Sogomon Tehliryan ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Soghomon Tehlirian in durusmasinin metni 25 Eylul 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Soghomon Tehlirian in Yargilanmasi1 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Curmudgeon Author Cape Cod 6 Agustos 2021 Today in History Ingilizce 23 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mayis 2023 Vartabedian Sarah 2007 Commemoration of an Assassin Representing the Armenian Genocide Unpublished University of North Carolina at Chapel Hill Thesis p 7 Von Voss Huberta 2007 Portraits of Hope Armenians in the Contemporary World New York Berghahn Books s 6 ISBN 9781845452575 a b Derogy Jacques 1990 Resistance and Revenge The Armenian Assassination of the Turkish Leaders Responsible for the 1915 massacres and deportations New Brunswick NJ Transaction Publishers s 65 ISBN 9780887383380 18 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2019 a b Armenian Weekly 13 Nisan 2017 21 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Agustos 2019 17 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Aralik 2012 afterwards graduated in the Kedronakan Central college of Constantinople Ermenice Tehlirian Soghomon Վերյիշումներ Recollections Cairo Husaper 1956 pp 43 44 Tehlirian Recollections pp 45 48 Cummins Joseph 2006 History s great untold stories larger than life characters amp dramatic events that changed the world Washington DC National Geographic s 301 ISBN 9781426200311 1 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2012 Power Samantha 2007 A problem from hell America and the age of genocide 1 1erisimtarihi 12 Aralik 2012 bas New York Harper Perennial s 3 ISBN 9780061120145 1 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Tehlirian Recollections s 8 Fisk Robert 20 Haziran 2016 My conversation with the son of Soghomon Tehlirian the man who assassinated the organiser of the Armenian genocide The Independent 30 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mayis 2019 Also posted at 4 Eylul 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Soghomon Tehlirian Ararat Cilt 31 Armenian General Benevolent Union of America 1990 11 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mayis 2013 Operation Nemesis The Assassination Plot that Avenged the Armenian Genocide New York Little Brown amp Company 2015 pp 9 13 Totten Samuel Bartrop Paul R 2008 Dictionary of genocide 1 publ bas Westport CT Greenwood Press s 418 ISBN 0313346445 15 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2019 Bogosian Operation Nemesis p 203 Cilicia German Government 1 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2013 Kitap kaynagi soyadi Yeghiayan ad Vartkes ed baslik The Case of Soghomon Tehlirian yil 2006 yer Glendale yayinci Center for Armenian Remembrance isbn 0977715310 basim 2 2 Along Armenian Footsteps in Serbia Armenian Weekly 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mayis 2013 Time 6 Haziran 1960 18 Haziran 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Haziran 2019 Սողոմոն Թեհլերյանի արձանն ուխտատեղի էր ռազմաճակատ մեկնող տղաների համար Ermenice 17 Mart 2015 9 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2020 Jan Varoujan Sirapian Paolo Cossi cizer J B Djian 2014 Special Mission Nemesis Hadoog Kordz Sigest sarl s 63 ISBN 978 2 917329 71 9 29 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2020 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link smc edu Santa Monica College 6 Ekim 2020 28 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mayis 2022 Casuso Jorge 16 Eylul 2020 The Attempt Becomes Fifth SMC Film to Screen at Cannes surfsantamonica com Santa Monica LOOKOUT Erisim tarihi 29 Mayis 2022