Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mary Celeste (ya da Sir Arthur Conan Doyle'un kurgusal bir karakter olarak verdiği isim olan Marie Celeste) 4 Aralık 1872 tarihinde Atlantik Okyanusu'nda terk edilmiş olarak bulunduğundan beri gizemini koruyan bir ticari gemidir. Gemi bulunduğunda bir filikası kayıptı ve iyi bir durumdaydı, rüzgarın da etkisiyle Cebelitarık Boğazı'na doğru ilerliyordu. Yaklaşık bir ay önce yola çıkmıştı ve halihazırda güvertesinde altı aylık su ve erzak mevcut idi. Kargosuna dokunulmamıştı, yolcu ve tayfaların da şahsi eşyaları yerlerinde duruyordu. Gemi mürettebatı bir daha hiç bulunamadı ve hiç haber alınamadı. Bu terk edilmiş ve başıboş gemi denizcilik tarihinin en gizemli hikâyelerinden biri olarak hala çözümlenememiş sebepsel teorilere sahiptir.
 Mary Celeste | |
| Tarihçe | |
|---|---|
 Kanada | |
| Adı | Amazon |
| İnşa eden | Johua Dewis, , Yeni İskoçya |
| Denize indirilişi | 18 Mayıs 1861 |
| Liste dışı | 20 Aralık 1950 |
| Akıbet | Amerikan Tüccarlara satıldı, 1867 |
| Tarihçe | |
 Birleşik Devletler | |
| Adı | Amazon (1868) Mary Celeste (1868-1885) |
| Satın alınışı | 1867 |
| Akıbet | Hurdaya çıktı, 1885 |
| Genel karakteristik | |
| Sınıf ve tipi | Brigantin tipi yelkenli |
Geçmişi
Mary Celeste 282 gross ton ağırlığında bir gemiydi. 1861 yılında Nova Scotia'da Joshua Davis adlı bir gemici tarafından yapılmış ve Amazon adı verilmişti. Yapım sonrası bölgesel ticari nakliyat yapılan bir firmaya verildi. Gemiyle ilgili bundan sonra olanlar zaman zaman "uğursuz" olarak nitelendirilmesine neden olmuştur.
Amazon'un ilk kaptanı Robert Mc Lellan geminin sahiplerinden birinin oğluydu ancak gemi kaptanlığını aldıktan dokuz gün sonra seferdeyken öldü. Bu aslında geminin güvertesinde ölen üç kaptanından sadece ilkiydi. John Nutting Parker sonraki kaptanı olarak görev aldı ancak bir balıkçı teknesinin çarpması nedeniyle gemiyi tamir için tersaneye geri götürmek zorunda kaldı. Tersanedeyken gemide çıkan bir yangın ise bir başka talihsizlikti. Atlantik aşırı ilk seferi ise geminin sonraki kaptanı için tam bir felaket ile sonuçlandı. Manş denizinde bir başka gemiyle çarpıştı ve bu olay Kaptan'ın işine son verilmesi ile sonuçlandı.
Bu talihsiz başlangıç sonrası birkaç yılı olaysız geçti. Batı Hindistan, Orta Amerika ve Güney Amerika'ya büyük kargolar taşımak üzere seferlere çıktı. 1867 yılında gemi Nova Scotia açıklarında bir fırtına sebebi ile karaya oturdu. Kurtarılması sonrası 1750 dolar karşılığında New York'tan Richard Haines'e satıldı. Tamir edildi ve 1868 yılında Amerikan kayıtlarına geçti ve izleyen yılda ismi Mary Celeste olarak değiştirildi. Yeni sahibinin hedefi ise Amerika ve Adriyatik sahilleri arasında ticari amaçlı seferler yapmaktı.
Geminin yeni sahipleri dört hissedardı ve 24 hisse bu kişiler arasında dağılmıştı;
- James H. Winchester (12)
- Kaptan Benjamin Spooner Briggs (8)
- Sylvester Goodwin (2)
- Daniel T. Sampson (2)
Bulunuşu
Ekim ayında Atlantik Okyanusu'nda kötü havalar rapor edilmekteydi ancak Dei Gratia gemisi kasım ayı geldiğinde yolculuğunu olaysız bir şekilde bitirmişti. Limandan yeniden ayrıldıktan yaklaşık bir ay sonra 4 Aralık 1872'de (bazı raporlara göre 5 Aralık'ta) yaklaşık saat 13.00'de Dei Gartia mürettebatı yaklaşık 5 mil açıkta bir gemi gördüler. Dei Gratia o esnada Portekiz'in 600 mil batısında seyretmekteydi. Mürettebat gözlemledikleri gemide bir anormallik olduğunu anladılar. Yelken yönleri ve geminin gidiş açısı doğru gözükmüyordu. Gemiye yanaştılar ve Mary Celeste ismini okudular. Gemiyi önceden bilen Dei Gratia gemisinin kaptanı Mary Celeste'nin halen İtalya'ya varmamış olmasına anlam veremedi. Dei Gratia Mary Celeste'ye 400 yard kadar yaklaştı ve bu şekilde iki saat kadar gemiyi gözlemlediler. Yelkenleri açıktı ve Cebelitarık Boğazı yönüne doğru gitmekteydi. Dei Gratia personelinin gözlemine göre güvertede hiçbir kimse yoktu ve geminin herhangi bir harabiyete uğramış görüntüsü de yoktu.
Dei Gratia Mary Celeste'ye yanaştıktan sonra gerçekten de güvertede kimseyi bulamadılar. İlk tespitlere göre güvertede ıslaktı ve su tahliye pompalarının sadece biri çalışıyordu, ikisi durmuştu. Gemide yaklaşık 1.1 metre yüksekliğe ulaşan su bulunmasına karşın batmamıştı ve herhangi bir batma belirtisi yoktu.
Kaptan'ın günlüğü dışında seyir defteri dahil olmak üzere gemiyle ilgili tüm evraklar kayıptı. Geminin saati çalışmıyordu ve pusula, sekstant, kronometre de kayıptı. Ana güverte üzerinde olması gereken filika da yerinde değildi. Geminin arka tarafında yer alan bir palamar ise bir ucu gemiye bağlı olduğu halde arka taraftan denize doğru ucu boş bir şekilde sarkmaktaydı.
Popüler hikâyelerde anlatılan el değmemiş kahvaltı tabağı ve halen sıcak olan kahve fincanları gibi öğeler ise gerçekte bulunmamaktaydı. Bunlar muhtemelen Sir Arthur Conan Doyle ve benzer yazarların kurgularından ibarettir. Gerçekte kabin kısmında herhangi bir yemek hazırlığı ya da yiyecek ya da içecek herhangi bir şey gözükmüyordu.
Mary Celeste'nin kargosu 1701 varil alkoldü. Altı aylık sağlıklı erzak da güvertede duruyordu. Mürettebatın eşyaları da yerli yerindeydi ve bu da bir korsan baskın ihtimalini azaltıyordu. Görünen manzaraya göre tüm personel ve yolcular acele içinde gemiyi terk etmişti. Bir mücadele ya da çatışma olduğuna dair herhangi bir bulgu yoktu.
Geminin sonu
Geminin sahibi James Winchester bir süre sonra Mary Celeste'yi satmaya karar verdi. Bu kararını, babasının bir seyahat sonrası Amerika'ya getiren gemide yaşadığı kazaların sebep olduğu ve geminin babasının hayatına mal olacağı sanrısına kapılması nedeniyle aldığı rivayet edilir. Neticede gemi yok pahasına elden çıkmış ancak ne var ki sonraki 13 yılda da 17 kez sahip değiştirmiştir.
Geminin son kaptanı ve sahibi G.C. Parker ise gemiyi Karayip Denizi'nde sigortadan para alabilmek için batırmaya çalışmış ancak başarılı olamamış, gemiyi yakma çabaları esnasında ise kaptan Benjamin Briggs'inkiler de dahil olmak üzere seyir defteri yanmıştır. Parker'ın bu girişimleri sigorta şirketi tarafından anlaşılmış ve Parker tutuklanmıştır. Ancak mahkemesi sürerken bilinmeyen bir sebeple ölmüştür. Tamiri imkânsız görünen Mary Celeste ise tersane kızağında sonunu beklemeye başlamıştır.
Bulgular
• İki ambar kapağı açıktı.
• Geminin saati baş aşağı duruyor ve çalışmıyordu.
• Sekstant ve kronometre kayıptı.
• Kaptanın yatağı sırılsıklamdı, güverteler arasında su vardı.
• Kaptanın kılıcı yatağında duruyordu ve üzerinde kırmızı lekeler vardı.
• Cankurtaran fılikası kayıptı, onu tutan halatlar kopuk bir halde geminin ardından sürükleniyordu.
• Dokuz boş fıçı hariç 1.700 fıçıdan oluşan saf alkol yüküne dokunulmamıştı.
• Gemide altı ay yetecek kadar kumanya vardı.
• Geminin seyir defterine düşülmüş son not, bir hafta öncesine aitti.
Spekülasyon ve teoriler
1872 yılında bulunduğundan beri çok sayıda teori Mary Celeste gemisinin gizemini açıklamaya çalışmıştır.
Korsanlık
Bir teoriye göre Osmanlı korsanları gemi rotası üzerindeydi ve tüm personeli öldürdüler. Gerçekçi olmayan bir teori zira Azorlar ve Cebelitarık civarında onlarca yıldır hiç korsanlık hareketi rapor edilmemişti ve bu da muhtemelen yörede konuşlanmış İngiliz Deniz Kuvvetleri'nin üssüne bağlıydı. Ayrıca gemide bir korsan saldırısı olduğuna dair hiçbir iz yoktu. Sadece bazı denizcilik aletleri kayıptı ve korsanların tayfa ve yolcuları öldürdükten sonra değerli eşyalarını alma ya da kargoyu çalma davranışlarına uymuyordu.
Dei Gratia tayfasına suçlamalar
Bazı yazarlara göre Dei Gratia gemisi personeli Mary Celeste'dekilerin tümünü öldürdüler ve açıkta bulunan geminin içindekilere ya da haklarına sahip olabilmek için hayalet gemi hikâyesi uydurdular. Buna karşın gemide hiçbir mücadele izi yoktu. Dei Gratia Mary Celesteyi Cebelitarık'taki İngiliz yetkililere getirdiği zaman gemi tamamen sağlamdı ve içerisindeki envanterde hiçbir eksik yoktu.
Öte yandan Dei Gratia 'nın kaptanı Kaptan Briggs'in eski arkadaşıydı ve bu da kaptanı, eşini ve iki yaşındaki kızını öldürme ihtimalini zayıflatıyordu. Mary Celeste Dei Gratia 'dan bir hafta önce yola çıkmıştı ve Dei Gratia'nın Mary Celesteyi yakalama ihtimali yoktu. Kurulan mahkeme de Dei Gratia personelini denizcilikteki gösterdikleri çabalardan ötürü övmüştür.
Sigorta bedeli
Sigorta'dan para alabilmek de diğer bir iddiadır. Buna karşın sigorta parası yüklü bir bedel değildi. Ayrıca gemi James Winchester adına kayıtlıydı ve, Benjamin Briggs'in bundan bir kârı olmazdı. Bir kaza sahnelemek bu yüzden alınacak bedel karşılığında çok riskliydi.
Fırtına
Mary Celeste bir fırtınaya rastladı ve tayfalar ve yolcular filikalara bindi, geminin batacağını düşündüler. Gemi bulunduğunda üç tahliye pompasından ikisi çalışmıyordu ve gemi bulunduğunda içinde olağanın dışında su mevcut idi. Fırtına durumunda kaptan'ın tahliye kararı vermesi çok zor duruyor ancak gemide eşi ve çocuğunun olması karar verme sürecini etkilemiş olabilir. Bölgede Ekim 1872'de birkaç fırtına bildirilmişti ama Mary Celeste bu ayda çok az mıntıkadaydı daha çok Kasım ayı boyunca bu sulardaydı ki bu da fırtınasız bir dönemdi.
Kısacası bu teoriye uymayan o dönemde bölgede fırtına hareketi olmamasıdır. Mary Celeste bulunduğu zaman deniz sakindi. Fırtınaya sadece Dei Gratia tarafından bulunup Cebelitarık'a götürülürken rast geldi.
Deniz depremi
Modern denizcilik zamanına ait bir teoriye göre oluşan bir deprem nedeniyle bazı alkol varilleri açıldı ve içlerindeki materyal ortaya dağıldı. Geminin yakıtının da sarsıntı nedeniyle açığa çıkıp bunlara güvertede karışması nedeniyle bir parlama oluştu. Bu Mary Celeste tayfasında bir panik oluşturdu. Tayfalar bu parlamadan bir müddet de olsa kaçmak için denize indiler lakin bu onların sonunu hazırladı. Bölgedeki yoğun sismik aktivite bu teoriyi akla yakın göstermektedir. Ancak gemi seyir defterinde hiçbir zaman bir deprem bilgisi yer almamıştır ve Dei Gratia tayfası da bu dönemde hiçbir titreşim ya da deprem duymamışlardır. En önemlisi de Portekiz yakınlarındaki Azor adalarında hiçbir zaman bu yönde kayda geçen bir bilgi yoktur.
Tsunami
Diğer bir teori de bölgede gerçekleşen tsunamidir. Gelen büyük bir dalga gemidekileri kaçmaya zorlamış olabilir, ancak tabii ki öyle bir durumda Mary Celeste ufak bir tekneye göre çok daha güvenilir bir yerdir. Bu sadece Mary Celeste'nin neden çok fazla su aldığını açıklayabilir. Ve bölgede o dönemde rapor edilen bir tsunami bilgisi de yoktur. Tsunamiler denizin derinliklerinde olurlar ve gemileri çok fazla etkilemezler, ancak gemi kıyıya yakın bölgede ise etkilenme ihtimali yüksektir. Bu teoriye göre tüm yolcuların ve tayfanın dalga tarafından alınması için aynı anda güvertede olmasını gerektirmektedir.
Sağanak yağış
Benzer bir senaryoda okyanusta oluşmuş olabilecek ani bir sağanak yağış temeline dayandırılabilir. Yağışın gemi yüzeyini tamamen kaplaması Mary Celeste'nin batmayla yüz yüze kalmasına yol açmış olabilir. Bu olay ayrıca Mary Celeste'nin Dei Gratia mürettebatınca bulunduğunda neden yoğun olarak ıslak olduğunu açıklayabilir. Bu nedenle gemide oluşmuş olan panik kaybolmuş filikayı ve pusulayı da açıklayabilir.
James H. Kimble ve yazar Gersholm Bradford tarafından öne sürülen bu teoride alçak basınç sistemi, oluşan yağış ve sintine suyunu ölçümleyen ve tahliye eden sistemlerdeki basınç değişimi nedeniyle oluşan arıza sorumlu tutulmaktadır.
Patlama
Bu teori gemideki alkol temeline dayanmaktadır. Kaptan Briggs daha öncesinde böyle tehlikeli bir kargo taşımamıştı ve bu yüke güvenmiyordu.
1,701 varil alkolden dokuz varil daha sonra boş olarak bulunmuştur. Diğer variller beyaz meşe ağacından yapılmışken bu dokuz varil kızıl meşe ağacından imal edilmişti. Kırmızı meşe ağacı daha gözenekli olduğu için buharı daha rahat yayabilir. Bu ortamda oluşabilecek buharlaşmayı açıklayabilir.Variller birbirinde güvenli bir şekilde ayrılmamıştı ve birbirlerine sürtünüyorlardı ve çeperlerindeki metal nedeniyle bir kıvılcım çıkması olasıydı. Bu şekilde oluşmuş olabilecek bir patlama gemiyi terk edişi açıklayabilir.
Tarihçi Conrad Byers'e göre Kaptan Briggs kargonun durumuna bakınca ortamda buhar ve dumanı gördü. Bir patlama olacağı inancıyla herkesi filikaya bindirdi ve filikayı gemiden güvenli bir uzaklığa bir halatla bağlayarak uzakta durmak istedi ancak bu başarısız oldu ve halatın kopması nedeniyle filika gemiden ayrılmaya başladı. Bir süre sonra da filikadakiler açlıktan, susuzluktan ya da boğularak öldüler.
2005 yılında bu teori Alman tarihçi Eigel Wiese tarafından yine gündeme getirildi. Londra Üniversitesi'nden bazı bilim adamları yaptıkları bir konstrüksiyonla alkol buharını gözlemlediler. Yakıt olarak bütan ve varil olarak da kâğıt bazlı tüpler kullanıldı, bulundukları yer kapatıldı ve buhar alev aldı. Patlama şiddeti ile kapılar açıldı ve bir gemi bölmesi şeklindeki model oldukça sallandı. Etanol 13 °C gibi düşük ısılarda parlayabilir. Sadece küçük bir kıvılcım, iki metalin birbirine sürtünmesinden oluşan bile, alev aldırabilir. Fakat modelde hiçbir kâğıt bazlı tüp bozulmamıştı. Bu teori kargonun neden bozulmadan kaldığını ve gemi küpeştesindeki çatlamaları açıklayabilmektedir. Muhtemelen kargo kapağında oluşan kırılma ve çıkan patlama mürettebatı oldukça korkutmuştu ancak parlama ile oluşan alevler ortamda bir yanık izi bırakmak için yetersizdi. Gemiden sarkan halat mürettebatın yine de gemiyle irtibatı kesmek istemediğini açıklıyor. Gemi o sırada pupa yelken gidiyordu ve bir süre sonra da fırtına koptu. Pupa yelken giden gemiden sarkan halat bir müddet sonra dayanamayarak koptu. Sonrasında da küçük bot bir daha asla Mary Celeste'ye yetişemedi. Bu şu ana dek gemi kaptanlarınca da kabul edilen en makul teori olarak gözükmektedir.
Yazarlar Brian Hicks ve Stanley Spicer'ın teorisine göre ise Kaptan Briggs kargo kapağını havalandırmak için açtı. Salınan alkol dumanı kaptanı ve mürettebatı paniğe iterek bir halatla bağlı kalmak şartıyla bir müddet filikada durma kararına itti. Hicks 'in teorisine göre aslında kargo daha tehlikeli bir materyal olan metil alkoldü ancak gemi kayıtları bunu desteklemiyordu.
Bu teorinin en zayıf noktası olarak ana kargo kapağının kapalı bulunmuş olması gösterilmektedir. Ayrıca günlükte ya da bölgede çalışan gemilerce hiçbir zaman bu derece duman ya da buhar rapor edilmemişti. Kargo dışında hiçbir noktada alkol izine rastlanmadı.
Ergotizm
Diğer bir teoriye göre kontamine un nedeniyle oluşan ergot zehirlenmesidir. Bu teoriye göre ergot zehirlenmesi LSD gibi halüsinasyonlara yol açmaktadır. Birbirlerini çıldırarak öldürdükleri veya denize attıkları teorinin temel noktasıdır. Ancak Mary Celeste'de bulunan un kontamine değildi ve Dei Gratia tayfası tarafından da tüketilmişti.
İsyan
Briggs ve ailesini öldürdükten sonra filikayla kaçma temeline dayalı bir isyanı düşündüren bir teoridir. Ancak geçmiş araştırıldığı zaman Kaptan'a karşı isyanı düşündürecek bir ilişkinin olmadığı gösterilmiştir.
Sarhoşluk
Gemi tayfasının gemideki alkolü içtikten sonra kaptanı ve birbirlerini öldürdüğü temeline dayansa da Kaptan'ın içki konusunda kesin kararları olduğu biliniyordu ve gemide de alkol sonrası olmuş olabilecek hiçbir kavga izine rastlanmadı.
Geminin erken tahliyesi
2007 yılında Smithsonian televizyonunun dile getirdiği bir teoriye göre Kaptan geminin güvenli bir şekilde İtalya'ya varacağına inanmıyordu. Kronometreyle problemler yaşıyordu, tahliye pompalarının sadece biri çalışıyordu ve küpeşte su almıştı. Briggs bu nedenle gemidekilerle birlikte bir filikaya binerek yakınlarda olduğunu umut ettiği Santa Maria adası'na gitmeye karar verdi ancak hiçbir zaman ulaşamadılar.
Gemi kayıtları
Arşiv kayıtlarına göre geminin mürettebatı ve yolcuları şu şekildeydi.
Mürettebat
| İsim | Görev | Uyruk | Yaş |
|---|---|---|---|
| Benjamin S. Briggs | Kaptan | ABD | 37 |
| Albert C. Richardson | 1. Zabit | ABD | 28 |
| Andrew Gilling | 2. Zabit | Danimarka | 25 |
| Edward W Head | Kamarot ve Aşcı | ABD | 23 |
| Volkert Lorenson | Gemici | Almanya | 29 |
| Arian Martens | Gemici | Almanya | 35 |
| Boy Lorenson | Gemici | Almanya | 23 |
| Gottlieb Gondeschall | Gemici | Almanya | 23 |
Yolcular
| İsim | Durum | Yaş |
|---|---|---|
| Sarah Elizabeth Briggs | Kaptan'ın eşi | 30 |
| Sophia Matilda Briggs | Kaptan'ın kızı | 2 |
Galeri
-
![image]()
Kaptan Benjamin Briggs -
![image]()
İkinci kaptan, Albert Richardson -
![image]()
Sarah Briggs -
![image]()
Sophia Briggs
İlgili yayınlar
- The Saga of the Mary Celeste: Ill-Fated Mystery Ship, Stanley T. Spicer -
- The Bermuda Triangle Mystery Solved, Lawrence David Kusche -
- Ghost Ship: The Mysterious True Story of the Mary Celeste and her Missing Crew, Brian Hicks -
- The "Mary Celeste", John Maxwell -
- New York Times; February 26, 1873; pg. 2; "A Brig's Officers Believed to Have Been Murdered at Sea."
- , February 24, 1873. "It is now believed that the fine brig Mary Celeste, of about 236 tons, commanded by Capt. Benjamin Briggs, of Marion, Mass., was seized by pirates in the latter part of November, and that, after murdering the Captain, his wife..."
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mary Celeste ya da Sir Arthur Conan Doyle un kurgusal bir karakter olarak verdigi isim olan Marie Celeste 4 Aralik 1872 tarihinde Atlantik Okyanusu nda terk edilmis olarak bulundugundan beri gizemini koruyan bir ticari gemidir Gemi bulundugunda bir filikasi kayipti ve iyi bir durumdaydi ruzgarin da etkisiyle Cebelitarik Bogazi na dogru ilerliyordu Yaklasik bir ay once yola cikmisti ve halihazirda guvertesinde alti aylik su ve erzak mevcut idi Kargosuna dokunulmamisti yolcu ve tayfalarin da sahsi esyalari yerlerinde duruyordu Gemi murettebati bir daha hic bulunamadi ve hic haber alinamadi Bu terk edilmis ve basibos gemi denizcilik tarihinin en gizemli hikayelerinden biri olarak hala cozumlenememis sebepsel teorilere sahiptir Mary CelesteTarihceKanadaAdiAmazonInsa edenJohua Dewis Yeni IskocyaDenize indirilisi18 Mayis 1861Liste disi20 Aralik 1950AkibetAmerikan Tuccarlara satildi 1867TarihceBirlesik DevletlerAdiAmazon 1868 Mary Celeste 1868 1885 Satin alinisi1867AkibetHurdaya cikti 1885Genel karakteristikSinif ve tipiBrigantin tipi yelkenliGecmisiMary Celeste 282 gross ton agirliginda bir gemiydi 1861 yilinda Nova Scotia da Joshua Davis adli bir gemici tarafindan yapilmis ve Amazon adi verilmisti Yapim sonrasi bolgesel ticari nakliyat yapilan bir firmaya verildi Gemiyle ilgili bundan sonra olanlar zaman zaman ugursuz olarak nitelendirilmesine neden olmustur Amazon un ilk kaptani Robert Mc Lellan geminin sahiplerinden birinin ogluydu ancak gemi kaptanligini aldiktan dokuz gun sonra seferdeyken oldu Bu aslinda geminin guvertesinde olen uc kaptanindan sadece ilkiydi John Nutting Parker sonraki kaptani olarak gorev aldi ancak bir balikci teknesinin carpmasi nedeniyle gemiyi tamir icin tersaneye geri goturmek zorunda kaldi Tersanedeyken gemide cikan bir yangin ise bir baska talihsizlikti Atlantik asiri ilk seferi ise geminin sonraki kaptani icin tam bir felaket ile sonuclandi Mans denizinde bir baska gemiyle carpisti ve bu olay Kaptan in isine son verilmesi ile sonuclandi Bu talihsiz baslangic sonrasi birkac yili olaysiz gecti Bati Hindistan Orta Amerika ve Guney Amerika ya buyuk kargolar tasimak uzere seferlere cikti 1867 yilinda gemi Nova Scotia aciklarinda bir firtina sebebi ile karaya oturdu Kurtarilmasi sonrasi 1750 dolar karsiliginda New York tan Richard Haines e satildi Tamir edildi ve 1868 yilinda Amerikan kayitlarina gecti ve izleyen yilda ismi Mary Celeste olarak degistirildi Yeni sahibinin hedefi ise Amerika ve Adriyatik sahilleri arasinda ticari amacli seferler yapmakti Geminin yeni sahipleri dort hissedardi ve 24 hisse bu kisiler arasinda dagilmisti James H Winchester 12 Kaptan Benjamin Spooner Briggs 8 Sylvester Goodwin 2 Daniel T Sampson 2 BulunusuEkim ayinda Atlantik Okyanusu nda kotu havalar rapor edilmekteydi ancak Dei Gratia gemisi kasim ayi geldiginde yolculugunu olaysiz bir sekilde bitirmisti Limandan yeniden ayrildiktan yaklasik bir ay sonra 4 Aralik 1872 de bazi raporlara gore 5 Aralik ta yaklasik saat 13 00 de Dei Gartia murettebati yaklasik 5 mil acikta bir gemi gorduler Dei Gratia o esnada Portekiz in 600 mil batisinda seyretmekteydi Murettebat gozlemledikleri gemide bir anormallik oldugunu anladilar Yelken yonleri ve geminin gidis acisi dogru gozukmuyordu Gemiye yanastilar ve Mary Celeste ismini okudular Gemiyi onceden bilen Dei Gratia gemisinin kaptani Mary Celeste nin halen Italya ya varmamis olmasina anlam veremedi Dei Gratia Mary Celeste ye 400 yard kadar yaklasti ve bu sekilde iki saat kadar gemiyi gozlemlediler Yelkenleri acikti ve Cebelitarik Bogazi yonune dogru gitmekteydi Dei Gratia personelinin gozlemine gore guvertede hicbir kimse yoktu ve geminin herhangi bir harabiyete ugramis goruntusu de yoktu Dei Gratia Mary Celeste ye yanastiktan sonra gercekten de guvertede kimseyi bulamadilar Ilk tespitlere gore guvertede islakti ve su tahliye pompalarinin sadece biri calisiyordu ikisi durmustu Gemide yaklasik 1 1 metre yukseklige ulasan su bulunmasina karsin batmamisti ve herhangi bir batma belirtisi yoktu Kaptan in gunlugu disinda seyir defteri dahil olmak uzere gemiyle ilgili tum evraklar kayipti Geminin saati calismiyordu ve pusula sekstant kronometre de kayipti Ana guverte uzerinde olmasi gereken filika da yerinde degildi Geminin arka tarafinda yer alan bir palamar ise bir ucu gemiye bagli oldugu halde arka taraftan denize dogru ucu bos bir sekilde sarkmaktaydi Populer hikayelerde anlatilan el degmemis kahvalti tabagi ve halen sicak olan kahve fincanlari gibi ogeler ise gercekte bulunmamaktaydi Bunlar muhtemelen Sir Arthur Conan Doyle ve benzer yazarlarin kurgularindan ibarettir Gercekte kabin kisminda herhangi bir yemek hazirligi ya da yiyecek ya da icecek herhangi bir sey gozukmuyordu Mary Celeste nin kargosu 1701 varil alkoldu Alti aylik saglikli erzak da guvertede duruyordu Murettebatin esyalari da yerli yerindeydi ve bu da bir korsan baskin ihtimalini azaltiyordu Gorunen manzaraya gore tum personel ve yolcular acele icinde gemiyi terk etmisti Bir mucadele ya da catisma olduguna dair herhangi bir bulgu yoktu Geminin sonuGeminin sahibi James Winchester bir sure sonra Mary Celeste yi satmaya karar verdi Bu kararini babasinin bir seyahat sonrasi Amerika ya getiren gemide yasadigi kazalarin sebep oldugu ve geminin babasinin hayatina mal olacagi sanrisina kapilmasi nedeniyle aldigi rivayet edilir Neticede gemi yok pahasina elden cikmis ancak ne var ki sonraki 13 yilda da 17 kez sahip degistirmistir Geminin son kaptani ve sahibi G C Parker ise gemiyi Karayip Denizi nde sigortadan para alabilmek icin batirmaya calismis ancak basarili olamamis gemiyi yakma cabalari esnasinda ise kaptan Benjamin Briggs inkiler de dahil olmak uzere seyir defteri yanmistir Parker in bu girisimleri sigorta sirketi tarafindan anlasilmis ve Parker tutuklanmistir Ancak mahkemesi surerken bilinmeyen bir sebeple olmustur Tamiri imkansiz gorunen Mary Celeste ise tersane kizaginda sonunu beklemeye baslamistir Bulgular Iki ambar kapagi acikti Geminin saati bas asagi duruyor ve calismiyordu Sekstant ve kronometre kayipti Kaptanin yatagi sirilsiklamdi guverteler arasinda su vardi Kaptanin kilici yataginda duruyordu ve uzerinde kirmizi lekeler vardi Cankurtaran filikasi kayipti onu tutan halatlar kopuk bir halde geminin ardindan surukleniyordu Dokuz bos fici haric 1 700 ficidan olusan saf alkol yukune dokunulmamisti Gemide alti ay yetecek kadar kumanya vardi Geminin seyir defterine dusulmus son not bir hafta oncesine aitti Spekulasyon ve teoriler1872 yilinda bulundugundan beri cok sayida teori Mary Celeste gemisinin gizemini aciklamaya calismistir Korsanlik Bir teoriye gore Osmanli korsanlari gemi rotasi uzerindeydi ve tum personeli oldurduler Gercekci olmayan bir teori zira Azorlar ve Cebelitarik civarinda onlarca yildir hic korsanlik hareketi rapor edilmemisti ve bu da muhtemelen yorede konuslanmis Ingiliz Deniz Kuvvetleri nin ussune bagliydi Ayrica gemide bir korsan saldirisi olduguna dair hicbir iz yoktu Sadece bazi denizcilik aletleri kayipti ve korsanlarin tayfa ve yolculari oldurdukten sonra degerli esyalarini alma ya da kargoyu calma davranislarina uymuyordu Dei Gratia tayfasina suclamalar Bazi yazarlara gore Dei Gratia gemisi personeli Mary Celeste dekilerin tumunu oldurduler ve acikta bulunan geminin icindekilere ya da haklarina sahip olabilmek icin hayalet gemi hikayesi uydurdular Buna karsin gemide hicbir mucadele izi yoktu Dei Gratia Mary Celesteyi Cebelitarik taki Ingiliz yetkililere getirdigi zaman gemi tamamen saglamdi ve icerisindeki envanterde hicbir eksik yoktu Ote yandan Dei Gratia nin kaptani Kaptan Briggs in eski arkadasiydi ve bu da kaptani esini ve iki yasindaki kizini oldurme ihtimalini zayiflatiyordu Mary Celeste Dei Gratia dan bir hafta once yola cikmisti ve Dei Gratia nin Mary Celesteyi yakalama ihtimali yoktu Kurulan mahkeme de Dei Gratia personelini denizcilikteki gosterdikleri cabalardan oturu ovmustur Sigorta bedeli Sigorta dan para alabilmek de diger bir iddiadir Buna karsin sigorta parasi yuklu bir bedel degildi Ayrica gemi James Winchester adina kayitliydi ve Benjamin Briggs in bundan bir kari olmazdi Bir kaza sahnelemek bu yuzden alinacak bedel karsiliginda cok riskliydi Firtina Mary Celeste bir firtinaya rastladi ve tayfalar ve yolcular filikalara bindi geminin batacagini dusunduler Gemi bulundugunda uc tahliye pompasindan ikisi calismiyordu ve gemi bulundugunda icinde olaganin disinda su mevcut idi Firtina durumunda kaptan in tahliye karari vermesi cok zor duruyor ancak gemide esi ve cocugunun olmasi karar verme surecini etkilemis olabilir Bolgede Ekim 1872 de birkac firtina bildirilmisti ama Mary Celeste bu ayda cok az mintikadaydi daha cok Kasim ayi boyunca bu sulardaydi ki bu da firtinasiz bir donemdi Kisacasi bu teoriye uymayan o donemde bolgede firtina hareketi olmamasidir Mary Celeste bulundugu zaman deniz sakindi Firtinaya sadece Dei Gratia tarafindan bulunup Cebelitarik a goturulurken rast geldi Deniz depremi Modern denizcilik zamanina ait bir teoriye gore olusan bir deprem nedeniyle bazi alkol varilleri acildi ve iclerindeki materyal ortaya dagildi Geminin yakitinin da sarsinti nedeniyle aciga cikip bunlara guvertede karismasi nedeniyle bir parlama olustu Bu Mary Celeste tayfasinda bir panik olusturdu Tayfalar bu parlamadan bir muddet de olsa kacmak icin denize indiler lakin bu onlarin sonunu hazirladi Bolgedeki yogun sismik aktivite bu teoriyi akla yakin gostermektedir Ancak gemi seyir defterinde hicbir zaman bir deprem bilgisi yer almamistir ve Dei Gratia tayfasi da bu donemde hicbir titresim ya da deprem duymamislardir En onemlisi de Portekiz yakinlarindaki Azor adalarinda hicbir zaman bu yonde kayda gecen bir bilgi yoktur Tsunami Diger bir teori de bolgede gerceklesen tsunamidir Gelen buyuk bir dalga gemidekileri kacmaya zorlamis olabilir ancak tabii ki oyle bir durumda Mary Celeste ufak bir tekneye gore cok daha guvenilir bir yerdir Bu sadece Mary Celeste nin neden cok fazla su aldigini aciklayabilir Ve bolgede o donemde rapor edilen bir tsunami bilgisi de yoktur Tsunamiler denizin derinliklerinde olurlar ve gemileri cok fazla etkilemezler ancak gemi kiyiya yakin bolgede ise etkilenme ihtimali yuksektir Bu teoriye gore tum yolcularin ve tayfanin dalga tarafindan alinmasi icin ayni anda guvertede olmasini gerektirmektedir Saganak yagis Benzer bir senaryoda okyanusta olusmus olabilecek ani bir saganak yagis temeline dayandirilabilir Yagisin gemi yuzeyini tamamen kaplamasi Mary Celeste nin batmayla yuz yuze kalmasina yol acmis olabilir Bu olay ayrica Mary Celeste nin Dei Gratia murettebatinca bulundugunda neden yogun olarak islak oldugunu aciklayabilir Bu nedenle gemide olusmus olan panik kaybolmus filikayi ve pusulayi da aciklayabilir James H Kimble ve yazar Gersholm Bradford tarafindan one surulen bu teoride alcak basinc sistemi olusan yagis ve sintine suyunu olcumleyen ve tahliye eden sistemlerdeki basinc degisimi nedeniyle olusan ariza sorumlu tutulmaktadir Patlama Bu teori gemideki alkol temeline dayanmaktadir Kaptan Briggs daha oncesinde boyle tehlikeli bir kargo tasimamisti ve bu yuke guvenmiyordu 1 701 varil alkolden dokuz varil daha sonra bos olarak bulunmustur Diger variller beyaz mese agacindan yapilmisken bu dokuz varil kizil mese agacindan imal edilmisti Kirmizi mese agaci daha gozenekli oldugu icin buhari daha rahat yayabilir Bu ortamda olusabilecek buharlasmayi aciklayabilir Variller birbirinde guvenli bir sekilde ayrilmamisti ve birbirlerine surtunuyorlardi ve ceperlerindeki metal nedeniyle bir kivilcim cikmasi olasiydi Bu sekilde olusmus olabilecek bir patlama gemiyi terk edisi aciklayabilir Tarihci Conrad Byers e gore Kaptan Briggs kargonun durumuna bakinca ortamda buhar ve dumani gordu Bir patlama olacagi inanciyla herkesi filikaya bindirdi ve filikayi gemiden guvenli bir uzakliga bir halatla baglayarak uzakta durmak istedi ancak bu basarisiz oldu ve halatin kopmasi nedeniyle filika gemiden ayrilmaya basladi Bir sure sonra da filikadakiler acliktan susuzluktan ya da bogularak olduler 2005 yilinda bu teori Alman tarihci Eigel Wiese tarafindan yine gundeme getirildi Londra Universitesi nden bazi bilim adamlari yaptiklari bir konstruksiyonla alkol buharini gozlemlediler Yakit olarak butan ve varil olarak da kagit bazli tupler kullanildi bulunduklari yer kapatildi ve buhar alev aldi Patlama siddeti ile kapilar acildi ve bir gemi bolmesi seklindeki model oldukca sallandi Etanol 13 C gibi dusuk isilarda parlayabilir Sadece kucuk bir kivilcim iki metalin birbirine surtunmesinden olusan bile alev aldirabilir Fakat modelde hicbir kagit bazli tup bozulmamisti Bu teori kargonun neden bozulmadan kaldigini ve gemi kupestesindeki catlamalari aciklayabilmektedir Muhtemelen kargo kapaginda olusan kirilma ve cikan patlama murettebati oldukca korkutmustu ancak parlama ile olusan alevler ortamda bir yanik izi birakmak icin yetersizdi Gemiden sarkan halat murettebatin yine de gemiyle irtibati kesmek istemedigini acikliyor Gemi o sirada pupa yelken gidiyordu ve bir sure sonra da firtina koptu Pupa yelken giden gemiden sarkan halat bir muddet sonra dayanamayarak koptu Sonrasinda da kucuk bot bir daha asla Mary Celeste ye yetisemedi Bu su ana dek gemi kaptanlarinca da kabul edilen en makul teori olarak gozukmektedir Yazarlar Brian Hicks ve Stanley Spicer in teorisine gore ise Kaptan Briggs kargo kapagini havalandirmak icin acti Salinan alkol dumani kaptani ve murettebati panige iterek bir halatla bagli kalmak sartiyla bir muddet filikada durma kararina itti Hicks in teorisine gore aslinda kargo daha tehlikeli bir materyal olan metil alkoldu ancak gemi kayitlari bunu desteklemiyordu Bu teorinin en zayif noktasi olarak ana kargo kapaginin kapali bulunmus olmasi gosterilmektedir Ayrica gunlukte ya da bolgede calisan gemilerce hicbir zaman bu derece duman ya da buhar rapor edilmemisti Kargo disinda hicbir noktada alkol izine rastlanmadi Ergotizm Diger bir teoriye gore kontamine un nedeniyle olusan ergot zehirlenmesidir Bu teoriye gore ergot zehirlenmesi LSD gibi halusinasyonlara yol acmaktadir Birbirlerini cildirarak oldurdukleri veya denize attiklari teorinin temel noktasidir Ancak Mary Celeste de bulunan un kontamine degildi ve Dei Gratia tayfasi tarafindan da tuketilmisti Isyan Briggs ve ailesini oldurdukten sonra filikayla kacma temeline dayali bir isyani dusunduren bir teoridir Ancak gecmis arastirildigi zaman Kaptan a karsi isyani dusundurecek bir iliskinin olmadigi gosterilmistir Sarhosluk Gemi tayfasinin gemideki alkolu ictikten sonra kaptani ve birbirlerini oldurdugu temeline dayansa da Kaptan in icki konusunda kesin kararlari oldugu biliniyordu ve gemide de alkol sonrasi olmus olabilecek hicbir kavga izine rastlanmadi Geminin erken tahliyesi 2007 yilinda Smithsonian televizyonunun dile getirdigi bir teoriye gore Kaptan geminin guvenli bir sekilde Italya ya varacagina inanmiyordu Kronometreyle problemler yasiyordu tahliye pompalarinin sadece biri calisiyordu ve kupeste su almisti Briggs bu nedenle gemidekilerle birlikte bir filikaya binerek yakinlarda oldugunu umut ettigi Santa Maria adasi na gitmeye karar verdi ancak hicbir zaman ulasamadilar Gemi kayitlariArsiv kayitlarina gore geminin murettebati ve yolculari su sekildeydi Murettebat Isim Gorev Uyruk YasBenjamin S Briggs Kaptan ABD 37Albert C Richardson 1 Zabit ABD 28Andrew Gilling 2 Zabit Danimarka 25Edward W Head Kamarot ve Asci ABD 23Volkert Lorenson Gemici Almanya 29Arian Martens Gemici Almanya 35Boy Lorenson Gemici Almanya 23Gottlieb Gondeschall Gemici Almanya 23Yolcular Isim Durum YasSarah Elizabeth Briggs Kaptan in esi 30Sophia Matilda Briggs Kaptan in kizi 2GaleriKaptan Benjamin Briggs Ikinci kaptan Albert Richardson Sarah Briggs Sophia BriggsIlgili yayinlarThe Saga of the Mary Celeste Ill Fated Mystery Ship Stanley T Spicer ISBN 0 88999 546 X The Bermuda Triangle Mystery Solved Lawrence David Kusche ISBN 0 87975 971 2 Ghost Ship The Mysterious True Story of the Mary Celeste and her Missing Crew Brian Hicks ISBN 0 345 46391 9 The Mary Celeste John Maxwell ISBN 87 15 01118 6 New York Times February 26 1873 pg 2 A Brig s Officers Believed to Have Been Murdered at Sea February 24 1873 It is now believed that the fine brig Mary Celeste of about 236 tons commanded by Capt Benjamin Briggs of Marion Mass was seized by pirates in the latter part of November and that after murdering the Captain his wife