Alan Graham MacDiarmid (14 Nisan 1927 - 7 Şubat 2007), 2000 yılında Nobel Kimya Ödülünü alan üç kimyagerden birisidir.
Alan MacDiarmid | |
---|---|
Doğum | 14 Nisan 1927 , Yeni Zelanda |
Ölüm | 7 Şubat 2007 (79 yaşında) |
Eğitim | Victoria Üniversitesi (Wellington) Wisconsin-Madison Üniversitesi |
Ödüller | (1993) Nobel Kimya Ödülü (2000) |
Gençliği
MacDiarmid Yeni Zelanda 'da doğdu ve üç kız kardeş ile bir erkek kardeşi bulunuyordu. Ailesinin maddi durumu oldukça zayıftı ve büyük buhran nedeniyle Masterton'dan, Yeni Zelanda'nın başkenti Wellington'a birkaç kilometre uzaklıktaki 'a taşınmaları durumlarını daha da kötüleştirdi. Yaklaşık olarak on yaşlarında babasının eksi kimya dersi kitapları ve kütüphaneden elde ettiği kitaplarla kendisini geliştirdi. Hutt Valley Lisesi'nin ardından Victoria Üniversitesi'nde eğitim gördü.
Kariyeri
1943 yılında MacDiarmid, Yeni Zelanda'nın Üniversite Giriş Sınavı ve Üniversitesi Tıbbi Ön Sınavını geçti. Daha sonra 1947 yılında Victoria Üniversitesi'nde BSc derecesi için yaptığı çalışmalar sırasında, laboratuvarda hademe olarak part-time çalışmaya başladı. Söz konusu laborutavurda asistan olarak görevlendirilmesi de uzun süre almadı. Aynı üniversitede kimya üzerine yüksek lisansını tamamlamasının ardından, kendi kurduğu kimya bölümünde asistanlık yaptı. 1949 yılında bilim dergisi Naturede ilk çalışması yayınlandı. 1951 yılında onur derecesiyle üniversiteden mezun oldu ve Wisconsin-Madison Üniversitesi Fulbright Bursunu kazandı. 1952 ve 1953 yıllarında yüksek lisans için doktorasını inorganik kimya alanında ihtisas yaparak aldı. Ardından 1955 yılında ikinci doktorasını tamamladı ve 'e gitmek için Shell Lisansüstü Bursunu kazandı.
MacDiarmid genç bir öğretim üyesi olarak bir yıl boyunca İskoçya St Andrews Üniversitesi'nde kimya alanında çalıştı. 1964 yılında ise Pensilvanya Üniversitesi Kimya Fakültesinde tam zamanlı profesör olarak görev yapmaya başladı. Kariyeri süresince 45 yıl boyunca burada eğitim görevine devam etti. İlk yirmi boyunca burada sürekli silikon kimyası üzerine çalışmalar yapmıştı. Bu çalışmaları nedeniyle 1988 yılında kariyerinde yükselme gösterdi.
2002 yılında MacDiarmid 'ne katıldı.
Kimyaya olan katkıları
İletken polimerler
En çok bilinen araştırması elektriği ileten plastik malzemelerin keşfi olan keşfi ve geliştirmesi olmuştur. Bu araştırmasında Japon kimyager Hideki Shirakawa ve Amerikalı fizikçi Alan Heeger ile işbirliği yaparak, çalışmalarının sonuçlarını 1977 yılında yayınladı. Üçü yaptıkları bu çalışma sayesinde 2000 yılında Nobel Kimya Ödülü ile ödüllendirildiler.
Nobel ödülü kendilerine plastik üzerinde bazı değişiklikler yapıldıktan sonra elektrik iletkenliği özelliğini kazanmasından dolayı verilmiştir. Bu çalışmaları önemli pratikler yaparak geliştirdi ve ilerledi. Yarı iletken polimerler (poliasetilen) günümüzde mobil telefonların ışık yayan diyotları, güneş pilleri ve ekranlarında uygulanma imkânı bulmuştur. Moleküler elektronikte kullanılabilecek olan iletken polimerler sayesinde gelecekte bilgisayarların boyutlarının düşmesi ve hızlarının artacağı düşünülmektedir. MacDiarmid bu başarıya poliasetilen filmlerinin klor, brom ve iyot buharlarıyla tepkimesi sonucunda polimerlerin ilk hallerinden 109 kat daha fazla iletken hale geldiğini keşfetmekle imzasını atmıştır.
Diğer
MacDiarmid ayrıca 21. yüzyılda yapılan yenilikçilik çabalarında küreselleşme değerinin üzerine yaptığı konuşmalar için dünyayı dolaşmış ve yaptığı konuşma dinleyiciler üzerinde hayranlık uyandırmıştır. Son derslerinden birisi, 2001 yılında yaptığı araştırma faaliyetleri hakkında birinci sınıf öğrencilerine dersler vermiştir. Dünya çapında adıyla yayınlanmış 600'ün üzerinde makale ve 20 patent çalışması bulunmaktadır.
MacDiarmid hayatı boyunca aktif bir şekilde naturist ve olarak yaşadı. Ayrıca kendisini güneşe tapan keskin hevesli bir su kayakçısı olarak düşünüyordu.
Ölümü
Hayatının sonuna doğru MacDiarmid, yakalandı. 2007 yılı Şubat ayı başlarında, Philadelphia, 'nın bir banliyösünde bulunan evinin merdivenlerinden düştüğünde ülkesi olanı Yeni Zelanda'ya geri dönmek için yolculuk yapmayı planlıyordu. Fakat 7 Şubat 2007 tarihinde öldü. Mezarı Drexel Hill, Pensilvanya'da bulunan .
MacDiarmid ilk eşi Marian Mathieu ile 1954 yılında evlendi ve eşi 1990 yılında öldü.
Tanınması ve diğer bazı aldığı ödüller
- Victoria Üniversitesi (Wellington) 1999 yılında MacDiarmid'e fahri doktor unvanını verdi ve 2001 yılında Fiziksel Kimya alanında MacDiarmid sandalyesi oluşturuldu. 2010 yılı Mayıs ayında MacDiarmid İleri Materyal ve Nanoteknoloji Enstitüsü açıldı ve onun onuruna adlandırıldı.
- 1999 yılında tarafından Kimya Materyalleri ödülü ile ödüllendirildi.
- 2000 yılında onu ile üst düzeyde onurlandırdı.
- 2002 yılında Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Bilimler Akademisi üyeliğine seçildi.
- 2002 yılında MacDiarmid Yeni Zelanda'da ile onurlandırıldı bu onur ülkedeki en yüksek onurdur.
- 2004 yılında Çin Halk Cumhuriyeti'nde yabancı uzmanlar için verilen aldı.
- Dallas, Texas Üniversitesi'nde bulunan Nanoteknoloji Enstitüsü'ne, 2007 yılında ölümünden sonra Alan G. MacDiarmid Nanoteknoloji Enstitüsü adı verildi.
- Çin'de bulunan Jilin Üniversitesi'de 2001 yılında MacDiarmid Enstitüsü kendi adıyla açılmıştır.
Kaynakça
- ^ a b "Alan G. MacDiarmid – Autobiography". Nobelprize.org. 10 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Temmuz 2007.
- ^ a b c d e f . NZEdge.com. 1 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2007.
- ^ "Chairs for Five SAS Faculty". Almanak (University of Pennsylvania newsletter), 35(1), 12 Temmuz 1988.
- ^ a b Chang, Kenneth (8 Şubat 2007). "Alan MacDiarmid, 79, Who Won Nobel for Work With Plastic, Dies". The New York Times. 8 Mart 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Temmuz 2007.
- ^ Shirakawa, Hideki; Louis, Edwin J.; MacDiarmid, Alan G.; Chiang, Chwan K.; Heeger, Alan J. (1977). "Synthesis of electrically conducting organic polymers: Halogen derivatives of polyacetylene, (CH) x". Journal of the Chemical Society, Chemical Communications, 16. s. 578. doi:10.1039/C39770000578.
- ^ ""The Long and Winding Road to the Nobel Prize for Alan MacDiarmid". Almanac (University of Pennsylvania newsletter), 47(8), 17 October 2000". 13 Nisan 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2013.
- ^ . 31 Aralık 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2013.
- ^ "Joan P. Capuzzi Giresi, "The Boy Chemist at 75." Pennsylvania Gazette, March 2002". 13 Nisan 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2013.
- ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2000: Alan Heeger, Alan G. MacDiarmid, Hideki Shirakawa". 15 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2013.
- ^ "Article with Naturist Musings". 26 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2013.
- ^ Kent Atkinson of NZPA (9 Şubat 2007). "The Nobel-prize winning naturist – Alan MacDiarmid remembered". The New Zealand Herald. 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Eylül 2011.
- ^ . 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2013.
- ^ ""Nobel-Winner MacDiarmid Dies". Pennsylvania Gazette, March 2007". 13 Nisan 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2013.
- ^ . . 8 Şubat 2007. 22 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2007.
- ^ . 4 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2013.
- ^ "The Queen's Birthday and Golden Jubilee Honours 2002". The New Zealand Gazette, 57. 30 Mayıs 2002. s. 1553.
- ^ (PDF). The New Zealand Gazette. New Zealand Gazette Office, Department of Internal Affairs. 5 Haziran 2002. s. 1553. 14 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2012.
- ^ "Friendship Award awards friends, People's Daily Online, 30 September 2004". 12 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2013.
Dış bağlantılar
- Nobel Ödülleri Web sitesinde biyografisi 10 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- MacDiarmid Nobel Ödülü 11 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Pensilvanya Üniversitesi'ndeki MacDiarmid sayfası 16 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Alan MacDiarmid ile Söyleşi 10 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Alan Graham MacDiarmid 14 Nisan 1927 7 Subat 2007 2000 yilinda Nobel Kimya Odulunu alan uc kimyagerden birisidir Alan MacDiarmidDogum14 Nisan 1927 1927 04 14 Yeni ZelandaOlum7 Subat 2007 79 yasinda EgitimVictoria Universitesi Wellington Wisconsin Madison UniversitesiOduller 1993 Nobel Kimya Odulu 2000 GencligiMacDiarmid Yeni Zelanda da dogdu ve uc kiz kardes ile bir erkek kardesi bulunuyordu Ailesinin maddi durumu oldukca zayifti ve buyuk buhran nedeniyle Masterton dan Yeni Zelanda nin baskenti Wellington a birkac kilometre uzakliktaki a tasinmalari durumlarini daha da kotulestirdi Yaklasik olarak on yaslarinda babasinin eksi kimya dersi kitaplari ve kutuphaneden elde ettigi kitaplarla kendisini gelistirdi Hutt Valley Lisesi nin ardindan Victoria Universitesi nde egitim gordu Kariyeri1943 yilinda MacDiarmid Yeni Zelanda nin Universite Giris Sinavi ve Universitesi Tibbi On Sinavini gecti Daha sonra 1947 yilinda Victoria Universitesi nde BSc derecesi icin yaptigi calismalar sirasinda laboratuvarda hademe olarak part time calismaya basladi Soz konusu laborutavurda asistan olarak gorevlendirilmesi de uzun sure almadi Ayni universitede kimya uzerine yuksek lisansini tamamlamasinin ardindan kendi kurdugu kimya bolumunde asistanlik yapti 1949 yilinda bilim dergisi Naturede ilk calismasi yayinlandi 1951 yilinda onur derecesiyle universiteden mezun oldu ve Wisconsin Madison Universitesi Fulbright Bursunu kazandi 1952 ve 1953 yillarinda yuksek lisans icin doktorasini inorganik kimya alaninda ihtisas yaparak aldi Ardindan 1955 yilinda ikinci doktorasini tamamladi ve e gitmek icin Shell Lisansustu Bursunu kazandi MacDiarmid genc bir ogretim uyesi olarak bir yil boyunca Iskocya St Andrews Universitesi nde kimya alaninda calisti 1964 yilinda ise Pensilvanya Universitesi Kimya Fakultesinde tam zamanli profesor olarak gorev yapmaya basladi Kariyeri suresince 45 yil boyunca burada egitim gorevine devam etti Ilk yirmi boyunca burada surekli silikon kimyasi uzerine calismalar yapmisti Bu calismalari nedeniyle 1988 yilinda kariyerinde yukselme gosterdi 2002 yilinda MacDiarmid ne katildi Kimyaya olan katkilariIletken polimerler En cok bilinen arastirmasi elektrigi ileten plastik malzemelerin kesfi olan kesfi ve gelistirmesi olmustur Bu arastirmasinda Japon kimyager Hideki Shirakawa ve Amerikali fizikci Alan Heeger ile isbirligi yaparak calismalarinin sonuclarini 1977 yilinda yayinladi Ucu yaptiklari bu calisma sayesinde 2000 yilinda Nobel Kimya Odulu ile odullendirildiler Nobel odulu kendilerine plastik uzerinde bazi degisiklikler yapildiktan sonra elektrik iletkenligi ozelligini kazanmasindan dolayi verilmistir Bu calismalari onemli pratikler yaparak gelistirdi ve ilerledi Yari iletken polimerler poliasetilen gunumuzde mobil telefonlarin isik yayan diyotlari gunes pilleri ve ekranlarinda uygulanma imkani bulmustur Molekuler elektronikte kullanilabilecek olan iletken polimerler sayesinde gelecekte bilgisayarlarin boyutlarinin dusmesi ve hizlarinin artacagi dusunulmektedir MacDiarmid bu basariya poliasetilen filmlerinin klor brom ve iyot buharlariyla tepkimesi sonucunda polimerlerin ilk hallerinden 109 kat daha fazla iletken hale geldigini kesfetmekle imzasini atmistir DigerMacDiarmid ayrica 21 yuzyilda yapilan yenilikcilik cabalarinda kuresellesme degerinin uzerine yaptigi konusmalar icin dunyayi dolasmis ve yaptigi konusma dinleyiciler uzerinde hayranlik uyandirmistir Son derslerinden birisi 2001 yilinda yaptigi arastirma faaliyetleri hakkinda birinci sinif ogrencilerine dersler vermistir Dunya capinda adiyla yayinlanmis 600 un uzerinde makale ve 20 patent calismasi bulunmaktadir MacDiarmid hayati boyunca aktif bir sekilde naturist ve olarak yasadi Ayrica kendisini gunese tapan keskin hevesli bir su kayakcisi olarak dusunuyordu OlumuHayatinin sonuna dogru MacDiarmid yakalandi 2007 yili Subat ayi baslarinda Philadelphia nin bir banliyosunde bulunan evinin merdivenlerinden dustugunde ulkesi olani Yeni Zelanda ya geri donmek icin yolculuk yapmayi planliyordu Fakat 7 Subat 2007 tarihinde oldu Mezari Drexel Hill Pensilvanya da bulunan MacDiarmid ilk esi Marian Mathieu ile 1954 yilinda evlendi ve esi 1990 yilinda oldu Taninmasi ve diger bazi aldigi odullerVictoria Universitesi Wellington 1999 yilinda MacDiarmid e fahri doktor unvanini verdi ve 2001 yilinda Fiziksel Kimya alaninda MacDiarmid sandalyesi olusturuldu 2010 yili Mayis ayinda MacDiarmid Ileri Materyal ve Nanoteknoloji Enstitusu acildi ve onun onuruna adlandirildi 1999 yilinda tarafindan Kimya Materyalleri odulu ile odullendirildi 2000 yilinda onu ile ust duzeyde onurlandirdi 2002 yilinda Amerika Birlesik Devletleri Ulusal Bilimler Akademisi uyeligine secildi 2002 yilinda MacDiarmid Yeni Zelanda da ile onurlandirildi bu onur ulkedeki en yuksek onurdur 2004 yilinda Cin Halk Cumhuriyeti nde yabanci uzmanlar icin verilen aldi Dallas Texas Universitesi nde bulunan Nanoteknoloji Enstitusu ne 2007 yilinda olumunden sonra Alan G MacDiarmid Nanoteknoloji Enstitusu adi verildi Cin de bulunan Jilin Universitesi de 2001 yilinda MacDiarmid Enstitusu kendi adiyla acilmistir Kaynakca a b Alan G MacDiarmid Autobiography Nobelprize org 10 Temmuz 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Temmuz 2007 a b c d e f NZEdge com 1 Temmuz 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Temmuz 2007 Chairs for Five SAS Faculty Almanak University of Pennsylvania newsletter 35 1 12 Temmuz 1988 a b Chang Kenneth 8 Subat 2007 Alan MacDiarmid 79 Who Won Nobel for Work With Plastic Dies The New York Times 8 Mart 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Temmuz 2007 Shirakawa Hideki Louis Edwin J MacDiarmid Alan G Chiang Chwan K Heeger Alan J 1977 Synthesis of electrically conducting organic polymers Halogen derivatives of polyacetylene CH x Journal of the Chemical Society Chemical Communications 16 s 578 doi 10 1039 C39770000578 The Long and Winding Road to the Nobel Prize for Alan MacDiarmid Almanac University of Pennsylvania newsletter 47 8 17 October 2000 13 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2013 31 Aralik 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Subat 2013 Joan P Capuzzi Giresi The Boy Chemist at 75 Pennsylvania Gazette March 2002 13 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2013 The Nobel Prize in Chemistry 2000 Alan Heeger Alan G MacDiarmid Hideki Shirakawa 15 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2013 Article with Naturist Musings 26 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2013 Kent Atkinson of NZPA 9 Subat 2007 The Nobel prize winning naturist Alan MacDiarmid remembered The New Zealand Herald 30 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Eylul 2011 30 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Subat 2013 Nobel Winner MacDiarmid Dies Pennsylvania Gazette March 2007 13 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2013 8 Subat 2007 22 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Subat 2007 4 Temmuz 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Subat 2013 The Queen s Birthday and Golden Jubilee Honours 2002 The New Zealand Gazette 57 30 Mayis 2002 s 1553 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim PDF The New Zealand Gazette New Zealand Gazette Office Department of Internal Affairs 5 Haziran 2002 s 1553 14 Subat 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 16 Temmuz 2012 Friendship Award awards friends People s Daily Online 30 September 2004 12 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2013 Dis baglantilarNobel Odulleri Web sitesinde biyografisi 10 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MacDiarmid Nobel Odulu 11 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Pensilvanya Universitesi ndeki MacDiarmid sayfasi 16 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Alan MacDiarmid ile Soylesi 10 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde