Boyut analizinde boyutsuz nicelik veya bir boyutlu nicelik, hiçbir fiziksel boyutu olmayan bir niceliktir. Bundan dolayı "saf" sayıdır ve daima 1 boyutuna sahiptir. Boyutsuz nicelikler, matematik, fizik, mühendislik, ekonomi ve hayatın her alanında karşılaşılabilinir). π, e ve φ, iyi bilinen sayısal nicelikler boyutsuzdur. Bunun tersine boyutsuz olmayan nicelikler, uzunluk, alan, zaman gibi ölçü birimleri ile ölçülür.
Özellikleri
- Boyutsuz bir niceliğin fiziksel boyutunu olmazsa bile, yine de birimi olabilir. Ölçülen niceliği (örneğin kütle kesri veya ) göstermek için, bazen aynı birimleri hem pay (bölünen) da hem de payda (bölen) da kullanılması iyi olur (örneğin kg/kg veya mol/mol gibi). Bu nicelik, aynı boyuta sahip farklı iki birimin oranı da olabilir (örneğin, ışık yılı bölü metre gibi). Bu durum, geometriksel grafikteki eğimlerde veya ortaya çıkar. Çoğu gösterimde fiziksel boyutlar yazılmaz ve sırf gösterimsel dönüşüm kullanılır. Diğer yaygın boyutsuz birimler; % (= 0,01), ‰ (= 0,001), ppm (= 10−6), ppb (= 10−9), ppt (= 10−12) ve (derece, radyan ve grad) açı ölçü birimleri. Düzine sayı birimi de boyutsuzdur.
- Aynı boyuta sahip iki niceliğin oranı boyutsuzdur ve hesaplamalarında kullanılan birimlere bakılmaksızın aynı değeri alırlar. Örneğin eğer A cismi, B cismine F büyüklüğünde bir kuvvet uygularsa; B cismi de, A cismine f büyüklüğünde bir kuvvet uygular. Bunların oranı F/f, her zaman (1)'e eşittir. Burada F ve f kuvvetlerinde kullanılan birimlere bakılmaz.
Buckingham π teoremi
Boyut analizindeki sonucu, belirli sayısal arasında elde edilen fonksiyonun sonucunda boyutsuz ifade elde edilir.
Boyutsuz fiziksel sabitler
Eğer zaman, uzunluk, kütle, yük ve sıcaklık yaklaşık olarak seçilirse, bir vakumdaki ışık hızı (c), yerçekimi sabiti (G), Planck sabiti (h) ve Boltzmann sabiti (k veya kB) gibi bilinen boyutsuz fiziksel sabitler, 1 olarak normalleştirilirler. bunlar doğal birimler olarak bilinir. Fakat fizik sabitlerinin tümü her ölçü sisteminde elenemez. Kalan değerler deneysel olarak tanımlanmalıdır. Bu sabitler şunlardır:
- α ≈ 1/137, ;
- μ veya β, proton kütlesi bölü elektron kütlesi. Proton sabit kütlesinin elektron kütlesine bölümüdür. Daha genel bir ifade ile tüm temel parçacıkların sabit kütleleri, elektronun kütlesi ile ilişkilidir: μ ≈ 1836;
- αs, güçlü etkileşim için ;
- αG, : αG ≈ 1,75×10−45.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Boyut analizinde boyutsuz nicelik veya bir boyutlu nicelik hicbir fiziksel boyutu olmayan bir niceliktir Bundan dolayi saf sayidir ve daima 1 boyutuna sahiptir Boyutsuz nicelikler matematik fizik muhendislik ekonomi ve hayatin her alaninda karsilasilabilinir p e ve f iyi bilinen sayisal nicelikler boyutsuzdur Bunun tersine boyutsuz olmayan nicelikler uzunluk alan zaman gibi olcu birimleri ile olculur OzellikleriBoyutsuz bir niceligin fiziksel boyutunu olmazsa bile yine de birimi olabilir Olculen niceligi ornegin kutle kesri veya gostermek icin bazen ayni birimleri hem pay bolunen da hem de payda bolen da kullanilmasi iyi olur ornegin kg kg veya mol mol gibi Bu nicelik ayni boyuta sahip farkli iki birimin orani da olabilir ornegin isik yili bolu metre gibi Bu durum geometriksel grafikteki egimlerde veya ortaya cikar Cogu gosterimde fiziksel boyutlar yazilmaz ve sirf gosterimsel donusum kullanilir Diger yaygin boyutsuz birimler 0 01 0 001 ppm 10 6 ppb 10 9 ppt 10 12 ve derece radyan ve grad aci olcu birimleri Duzine sayi birimi de boyutsuzdur Ayni boyuta sahip iki niceligin orani boyutsuzdur ve hesaplamalarinda kullanilan birimlere bakilmaksizin ayni degeri alirlar Ornegin eger A cismi B cismine F buyuklugunde bir kuvvet uygularsa B cismi de A cismine f buyuklugunde bir kuvvet uygular Bunlarin orani F f her zaman 1 e esittir Burada F ve f kuvvetlerinde kullanilan birimlere bakilmaz Buckingham p teoremiBoyut analizindeki sonucu belirli sayisal arasinda elde edilen fonksiyonun sonucunda boyutsuz ifade elde edilir Boyutsuz fiziksel sabitlerEger zaman uzunluk kutle yuk ve sicaklik yaklasik olarak secilirse bir vakumdaki isik hizi c yercekimi sabiti G Planck sabiti h ve Boltzmann sabiti k veya kB gibi bilinen boyutsuz fiziksel sabitler 1 olarak normallestirilirler bunlar dogal birimler olarak bilinir Fakat fizik sabitlerinin tumu her olcu sisteminde elenemez Kalan degerler deneysel olarak tanimlanmalidir Bu sabitler sunlardir a 1 137 m veya b proton kutlesi bolu elektron kutlesi Proton sabit kutlesinin elektron kutlesine bolumudur Daha genel bir ifade ile tum temel parcaciklarin sabit kutleleri elektronun kutlesi ile iliskilidir m 1836 as guclu etkilesim icin aG aG 1 75 10 45 Kaynakca International vocabulary of metrology Basic and general concepts and associated terms VIM ISO 2008 4 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mart 2011