Levzine (Osmanlıca: لوزينه, Arapça:Lazvînac diğer adlarıyla; Helva-i Levzine, Ballı Badem Helvası, Levzîne, Helvaların kâdı’l-kudâtı, Lauzinaj), malzemeleri çekilmiş badem, bal, su, tane badem olan Osmanlı mutfağında olan bir badem unu helvası veya badem ezmesidir. Lûz (لوز), Arapça badem demektir.Lâmiî Çelebi’nin Ferhâd ile Şîrîn Mesnevîsinde adı geçen tatlılardan biridir. Levzine helvasına Osmanlı Sürnameleri’nde adından sıkça bahsedilir. 1539 yılında Kanuni’nin şehzadelerinin Edirne Sarayı’ndaki ziyafet yemeğinde rastlanır. Levzine helvası lokmalık baklava dilimi şeklinde kesilir. Her bir dilimin üzerine yağsız bir tavada kavrulmuş iç badem saplanır.Erbil mutfağında yapılan tatlılardan biridir.
Levzine | |
---|---|
Alternatif isim | Lazvînac |
Ülke(ler) | Türkiye |
Bölgesi | Edirne |
Yaratıcısı | Abbâsî mutfağı, Endülüs mutfağı, Osmanlı mutfağı |
Türü | Helva |
Ana malzemeler | çekilmiş badem, bal, su, tane badem |
Abbâsî mutfağında ezilmiş badem, ekmek kırıntıları, gül suyu şurubu, şeker ve susam yağından yapılırdı.
Tarihçesi
Arap edebiyatında şekerleme ile ilgili çok sayıda referans bulunmaktadır . 10. yüzyıl şairi Al-Ma'muni ve öğrencilerinden birine uzun saatler hukuk okumanın ödülünün fıstık dolu lauzinaj yemeye yetecek kadar servet kazanma ihtimali olduğunu tavsiye eden bir kadı olan Sahnun'dan bahsediyor .
Tatlının iki çeşidi ortaçağ metinlerinden bilinmektedir:
- Lauzinaj muharraq, bazı akademisyenler bu yemeğin Osmanlı tatlısı baklavanın eski versiyonu olduğuna inanıyorlar (gerçi Charles Perry "baklavaya pek benzemiyordu" yazmıştı). İnce hamur hamurunun öğütülmüş badem (ve bazen Şam fıstığı veya ceviz gibi diğer kuruyemişler), gülsuyu ve bazen de sakız, amber veya misk gibi lüks tatlandırıcıların karışımı ile doldurulmasıyla yapılır .Antep sarma (Fıstıklı sarma (dolama)) çeşidi günümüzde yapılmaktadır.
- Lauzinaj yabis, şekerleme benzeri bir kıvama gelene kadar kaynayan bal veya şekerde pişirilmiş öğütülmüş bademlerle yapılırdı . Badem ezmesine kıvam olarak daha yakın olan çiğ hali, bademin şekerle harmanlanması ve kafur, misk ve gülsuyu ile tatlandırılmasıyla yapılmıştır. Bitmiş şekerleme, hayvan veya diğer şekillerde kalıplandı veya kareler ve üçgenler halinde kesildi.
Kaynakça
- ^ Yerasimos, Marianna (2002). 500 yıllık Osmanlı yemek kültürü: günümüze uyarlanmış 99 Osmanlı yemeği : Osmanlı mutfağı. Boyut Yayınları. ISBN . 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2021.
- ^ Şirvânî, Muhammed bin Mahmûd-ı; Argunşah, Mustafa (2005). 15. yüzyıl Osmanlı mutfağı. Gökkubbe. ISBN . 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2021.
- ^ "Geleneksel Türk Mutfaği ve Lâmiî Çelebi'nin Ferhâd ile Şîrîn Mesnevîsinde Bahsettiği Yiyecek ve İçecekler" (PDF). İLMÎ ARAŞTIRMALAR, Sayi 21, 2006, 121-134. 28 Aralık 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 28 Aralık 2022.
- ^ . 25 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021.
- ^ "ERBİL YÖRESİ MUTFAK KÜLTÜRÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA". Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 2022, Cilt: 15, Sayı: 37, 91-113. 28 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Aralık 2022.
- ^ "ABBÂSÎLERİN BİRİNCİ ASRINDA BAĞDAT (145-232/762-847)" (PDF). T.C. ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İSLÂM TARİHİ ve SANATLARI ANABİLİM DALI İSLÂM TARİHİ BİLİM DALI. 4 Ocak 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 4 Ocak 2023.
- ^ The Oxford Companion to Sugar and Sweets (İngilizce). Oxford University Press. 1 Nisan 2015. ISBN . 26 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Levzine Osmanlica لوزينه Arapca Lazvinac diger adlariyla Helva i Levzine Balli Badem Helvasi Levzine Helvalarin kadi l kudati Lauzinaj malzemeleri cekilmis badem bal su tane badem olan Osmanli mutfaginda olan bir badem unu helvasi veya badem ezmesidir Luz لوز Arapca badem demektir Lamii Celebi nin Ferhad ile Sirin Mesnevisinde adi gecen tatlilardan biridir Levzine helvasina Osmanli Surnameleri nde adindan sikca bahsedilir 1539 yilinda Kanuni nin sehzadelerinin Edirne Sarayi ndaki ziyafet yemeginde rastlanir Levzine helvasi lokmalik baklava dilimi seklinde kesilir Her bir dilimin uzerine yagsiz bir tavada kavrulmus ic badem saplanir Erbil mutfaginda yapilan tatlilardan biridir LevzineAlternatif isimLazvinacUlke ler TurkiyeBolgesiEdirneYaraticisiAbbasi mutfagi Endulus mutfagi Osmanli mutfagiTuruHelvaAna malzemelercekilmis badem bal su tane badem Abbasi mutfaginda ezilmis badem ekmek kirintilari gul suyu surubu seker ve susam yagindan yapilirdi TarihcesiArap edebiyatinda sekerleme ile ilgili cok sayida referans bulunmaktadir 10 yuzyil sairi Al Ma muni ve ogrencilerinden birine uzun saatler hukuk okumanin odulunun fistik dolu lauzinaj yemeye yetecek kadar servet kazanma ihtimali oldugunu tavsiye eden bir kadi olan Sahnun dan bahsediyor Tatlinin iki cesidi ortacag metinlerinden bilinmektedir Antep sarma Fistikli sarma dolama Tebriz levzinesiLauzinaj muharraq bazi akademisyenler bu yemegin Osmanli tatlisi baklavanin eski versiyonu olduguna inaniyorlar gerci Charles Perry baklavaya pek benzemiyordu yazmisti Ince hamur hamurunun ogutulmus badem ve bazen Sam fistigi veya ceviz gibi diger kuruyemisler gulsuyu ve bazen de sakiz amber veya misk gibi luks tatlandiricilarin karisimi ile doldurulmasiyla yapilir Antep sarma Fistikli sarma dolama cesidi gunumuzde yapilmaktadir Lauzinaj yabis sekerleme benzeri bir kivama gelene kadar kaynayan bal veya sekerde pisirilmis ogutulmus bademlerle yapilirdi Badem ezmesine kivam olarak daha yakin olan cig hali bademin sekerle harmanlanmasi ve kafur misk ve gulsuyu ile tatlandirilmasiyla yapilmistir Bitmis sekerleme hayvan veya diger sekillerde kaliplandi veya kareler ve ucgenler halinde kesildi Kaynakca Yerasimos Marianna 2002 500 yillik Osmanli yemek kulturu gunumuze uyarlanmis 99 Osmanli yemegi Osmanli mutfagi Boyut Yayinlari ISBN 978 975 521 668 3 19 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2021 Sirvani Muhammed bin Mahmud i Argunsah Mustafa 2005 15 yuzyil Osmanli mutfagi Gokkubbe ISBN 978 975 6223 84 0 19 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2021 Geleneksel Turk Mutfagi ve Lamii Celebi nin Ferhad ile Sirin Mesnevisinde Bahsettigi Yiyecek ve Icecekler PDF ILMI ARASTIRMALAR Sayi 21 2006 121 134 28 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 28 Aralik 2022 25 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2021 ERBIL YORESI MUTFAK KULTURU UZERINE BIR ARASTIRMA Motif Akademi Halkbilimi Dergisi 2022 Cilt 15 Sayi 37 91 113 28 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Aralik 2022 ABBASILERIN BIRINCI ASRINDA BAGDAT 145 232 762 847 PDF T C ULUDAG UNIVERSITESI SOSYAL BILIMLER ENSTITUSU ISLAM TARIHI ve SANATLARI ANABILIM DALI ISLAM TARIHI BILIM DALI 4 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 4 Ocak 2023 The Oxford Companion to Sugar and Sweets Ingilizce Oxford University Press 1 Nisan 2015 ISBN 978 0 19 931361 7 26 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2023