Grodziskie, meşe dumanında kurutulmuş buğday maltı ile yapılan, Polonya kökenli tarihi bir bira türüdür. Sahip olduğu altın sarısı rengi, berraklığı, kalitesi ve yüksek karbonizasyonu nedeniyle Polonya şampanyası olarak da bilinmektedir.
Tarihçe
Grodziskie köken olarak 14. ve 15. yüzyıllarda Polonya'nın Grodzisk Wielkopolski köyündeki biracılar tarafından üretilmiştir. Adını bu köyden alan Grodziskie, yerel bira fabrikalarının katı kuralları sayesinde kalitesini kısa sürede artırmış, ünü kısa sürede yayılarak çevre kentlerde ve komşu ülkelerde iyi bir izlenim bırakmıştır. Diğer bölgelere bira ihraç edildiğine dair bilinen ilk belge komşu kent Wschowa'daki 1671 tarihli kayıtlardır.
18. yüzyılda Grodziskie'nin şöhreti Polonya'yı baştan sonra sarmış ve ülke çapında en pahalı biralardan biri hâline gelmiştir.
1793 ve 1918 yılları arasında Grodzisk Wielpolski, Prusya egemenliğine girmiş ve kentin adı Grätz olarak değiştirilmiştir. Bu nedenle Grotziskie biralar, Grätzer olarak da bilinmektedir.
Kayıtlardan anlaşıldığına göre Grätz'da yıllık bira üretimi o zamanlar 3200 varil, yani yaklaşık olarak 5000 hektolitre civarındaydı. Bu varillerden 1111'i Poznań'a, 1581'i ise Wschowa, Kościan, Leszno, Rawicz, Bojanowo, Kalisz ve Śmigiel gibi çevre şehirlere gönderilmekteydi. Geri kalan yaklaşık 500 varil bira ise Grätz içinde satışa sunulmaktaydı. 19. yüzyılda önce çevre eyaletlere, ardından da Almanya'nın diğer eyaletlerine ihraç edildi.
Prusya egemenliğinde Grätzer, şöhretini daha da artırmış ve önce Almanya çevresine, ardından da Avrupa'nın diğer bölgelerine ihraç edilerek kıta çapında bir üne kavuşmuştur.
1890 yılında Grätz'daki beş bira üreticisi toplam 100.000 hektolitrenin üstünde bira üretmekteydi. Bu sayı, en büyük üretim miktarına karşılık gelmekteydi.
Grodzikie'lerin adı zirvedeyken tam 37 ülkeye ihraç edildiği bilinmektedir. Grodziskie, ihraç edilen ülkeler arasında son derece iyi bir bira olarak kabul edilmiş ve köyde biracılık endüstrisi oldukça gelişmiştir. Ancak İkinci Dünya Savaşı sonrasında bu bira ulusallaştırılmış ve 1952 yılında kurulan Polonya Halk Cumhuriyeti komünist rejimi altında düşüş dönemine girmiştir. 1993 yılında ise Grodziskie üreten son bira fabrikası da kapanmıştır.
Grodziskie üreten bütün bira fabrikalarının kapamasından sonra Polonya'daki bazı ev biracıları tütsülenmiş buğday kullanarak bira üretmeye devam etmiştir. 2011'de Polonya Ev Biracıları Birliği, Grodziskie'nin tekrar hayata döndürülmesi için bir komisyon kurmuştur.
Grodziskie, günümüzde ev biracılarının yanı sıra bazı ticari bira üreticileri tarafından da sezonluk olarak ya da yıllık olarak küçük miktarlarda üretilmektedir.
Üretim
Grodziskie'ler, meşe dumanı aracılığıyla kurutulan buğday maltıyla üretilir. Tahılların isli yapısı ve mayşelemede kullanılan suyun mineralli yapısı Grodziskie'ye özgü bir tat yaratır. Şişelemeden önce bira filtrelenerek maya tanecikleri ve proteinler çöktürülür, bu sayede bira berrak bir görünüme kavuşur. Biranın yüksek karbonizasyonunun nedeni ise fermentasyonun tam olarak sona ermeden şişeleme aşamasına geçilmesidir. Fermentasyon şişe içinde devam ederek karbondioksiti birada hapseder ve bu da finalde yüksek karbonizasyon olarak kendini gösterir.
Şişeleme işlemi bittikten sonra fermentasyonun devam edebilmesi için biralar üç ile beş hafta arasında 14-18 °C arasında bir sıcaklıkta karanlık odalarda bekletilir. Bu aşamada şişelerin %4 ile %5'i karbonizasyonun yarattığı yüksek basınç sonucu patlar.
Özellikler
Grodziskie temel olarak açık altın sarısı renge ve oldukça berrak bir görünüme, yüksek karbonizasyona, düşük alkol içeriğine, ortalama ve ortalamanın altında bir şerbetçi otu acılığına ve güçlü bir duman/is aromasına sahiptir.Grodziskie'ler aynı zamanda "Polonya şampanyası" olarak da adlandırılırlar. Yüksek karbonizasyon ve özel durumlarda tüketilen standartların üstünde bir içecek olması bu adlandırmanın başlıca nedenidir.
Tarihi Grodziskie'ler geleneksel olarak %3,10 oranında alkol içermektedir. Ancak günümüzdeki ticari örneklerinde bu oran %2,50 ile %5,00 arasındadır.
Grodziskie'ler, yüksek buğday içerikleri ve düşük alkol oranları nedeniyle sıklıkla Berliner Weisse ve gose tipi biralara benzetilirler. Bu üç bira arasındaki bazı benzerlikler ve farklılıklar aşağıdaki tabloda belirtilmiştir:
Köken | Tarih | Tat | Gövde | Berraklık | SRM (Renk) | Karbonizasyon | Fermentasyon | Alkol Miktarı | IBU | Gravite | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Orijinal | Final | |||||||||||
Berliner Weisse | Almanya | 16. YY | Ekşi | Düşük | Hafif Bulanık | 2 - 3 | Yüksek | Üst (Ale) | %2,80 - %3,80 | 3 - 8 | 1028 - 1032 | 1003 - 1006 |
Gose | Almanya | 16. YY | Ekşi-Tuzlu | Orta | Bulanık | 3 - 4 | Yüksek | Üst (Ale) | %4,20 - %4,80 | 5 - 12 | 1036 - 1056 | 1006 - 1010 |
Grodsizkie | Polonya | 14. YY | İsli | Düşük | Berrak | 3 - 6 | Yüksek | Üst (Ale) | %2,50 - %5,00 | 20 - 35 | 1028 - 1032 | 1006 - 1012 |
Servis
Grodsizkie geleneksel olarak uzun konik bardaklarda servis edilir. Bardağın dar ve uzun olmasındaki amaç biranın berraklığını ve altın sarısı rengini vurgulamak, döküldükten sonra üstte kalın bir köpük tabakası oluşturmaktır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Knoke, Jürgen (Bahar 2015). [Grätzer – a vanished beer style returns] (Almanca). brau!magazin. 23 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2015.
- ^ (Lehçe). City of Grodzisk Weilkopolski. 2013. 7 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2015.
- ^ Alton, Ray (3 Ocak 1999). Breworld. Breworld Publications. 21 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2015.
- ^ Ławniczak, Grażyna (15 Haziran 2007). (PDF). Przegląd Wielkopolski (Lehçe) (76). ss. 63-66. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2015.
- ^ . The Brewers Association. 4 Mart 2013. 13 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2015.
- ^ Hughes, Jim (4 Şubat 2013). . Badass Digest. 17 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2015.
- ^ "Brewers Association 2013 Beer Style Guidelines" (PDF). Brewers Association. 28 Şubat 2013. s. 14. 27 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 26 Şubat 2015.
- ^ Hieronymus, Stan (17 Ocak 2014). "Grodziskie Beer from Poland with Stan Hieronymus". Brad Smith tarafından görüşme yapıldı. Brad Smith. Beersmith.com. 25 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Feb 2015.
- ^ . Beer Judge Certification Program. Mayıs 2015. 11 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2015.
- ^ Stan Hieronymus (19 Ağustos 2014). . Draft Magazine. 22 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2015.
- ^ "Best Grodziskie/Gose/Lichtenhainer in the World". RateBeer. 20 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2017.
- ^ . 1 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2017.
- ^ . BeerAdvocate. 25 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2017.
- ^ . CraftBeer. 10 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2017.
- ^ "RateBeer". RateBeer. 4 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2017.
- ^ "Grodziskie - Wikipedia". Wikipedia. 6 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2017.
Dış bağlantılar
- Grodziskie bira listesi 25 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) (Rate Beer)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Grodziskie mese dumaninda kurutulmus bugday malti ile yapilan Polonya kokenli tarihi bir bira turudur Sahip oldugu altin sarisi rengi berrakligi kalitesi ve yuksek karbonizasyonu nedeniyle Polonya sampanyasi olarak da bilinmektedir TarihceGrodziskie koken olarak 14 ve 15 yuzyillarda Polonya nin Grodzisk Wielkopolski koyundeki biracilar tarafindan uretilmistir Adini bu koyden alan Grodziskie yerel bira fabrikalarinin kati kurallari sayesinde kalitesini kisa surede artirmis unu kisa surede yayilarak cevre kentlerde ve komsu ulkelerde iyi bir izlenim birakmistir Diger bolgelere bira ihrac edildigine dair bilinen ilk belge komsu kent Wschowa daki 1671 tarihli kayitlardir Gunumuzde Grodzisk Wielkopolski 18 yuzyilda Grodziskie nin sohreti Polonya yi bastan sonra sarmis ve ulke capinda en pahali biralardan biri haline gelmistir 1793 ve 1918 yillari arasinda Grodzisk Wielpolski Prusya egemenligine girmis ve kentin adi Gratz olarak degistirilmistir Bu nedenle Grotziskie biralar Gratzer olarak da bilinmektedir Kayitlardan anlasildigina gore Gratz da yillik bira uretimi o zamanlar 3200 varil yani yaklasik olarak 5000 hektolitre civarindaydi Bu varillerden 1111 i Poznan a 1581 i ise Wschowa Koscian Leszno Rawicz Bojanowo Kalisz ve Smigiel gibi cevre sehirlere gonderilmekteydi Geri kalan yaklasik 500 varil bira ise Gratz icinde satisa sunulmaktaydi 19 yuzyilda once cevre eyaletlere ardindan da Almanya nin diger eyaletlerine ihrac edildi Prusya egemenliginde Gratzer sohretini daha da artirmis ve once Almanya cevresine ardindan da Avrupa nin diger bolgelerine ihrac edilerek kita capinda bir une kavusmustur 1890 yilinda Gratz daki bes bira ureticisi toplam 100 000 hektolitrenin ustunde bira uretmekteydi Bu sayi en buyuk uretim miktarina karsilik gelmekteydi Grodzikie lerin adi zirvedeyken tam 37 ulkeye ihrac edildigi bilinmektedir Grodziskie ihrac edilen ulkeler arasinda son derece iyi bir bira olarak kabul edilmis ve koyde biracilik endustrisi oldukca gelismistir Ancak Ikinci Dunya Savasi sonrasinda bu bira ulusallastirilmis ve 1952 yilinda kurulan Polonya Halk Cumhuriyeti komunist rejimi altinda dusus donemine girmistir 1993 yilinda ise Grodziskie ureten son bira fabrikasi da kapanmistir Grodziskie ureten butun bira fabrikalarinin kapamasindan sonra Polonya daki bazi ev biracilari tutsulenmis bugday kullanarak bira uretmeye devam etmistir 2011 de Polonya Ev Biracilari Birligi Grodziskie nin tekrar hayata dondurulmesi icin bir komisyon kurmustur Grodziskie gunumuzde ev biracilarinin yani sira bazi ticari bira ureticileri tarafindan da sezonluk olarak ya da yillik olarak kucuk miktarlarda uretilmektedir Polonya da uretilmis Piwo z Grodziska adli bira UretimGrodziskie ler mese dumani araciligiyla kurutulan bugday maltiyla uretilir Tahillarin isli yapisi ve mayselemede kullanilan suyun mineralli yapisi Grodziskie ye ozgu bir tat yaratir Siselemeden once bira filtrelenerek maya tanecikleri ve proteinler cokturulur bu sayede bira berrak bir gorunume kavusur Biranin yuksek karbonizasyonunun nedeni ise fermentasyonun tam olarak sona ermeden siseleme asamasina gecilmesidir Fermentasyon sise icinde devam ederek karbondioksiti birada hapseder ve bu da finalde yuksek karbonizasyon olarak kendini gosterir Siseleme islemi bittikten sonra fermentasyonun devam edebilmesi icin biralar uc ile bes hafta arasinda 14 18 C arasinda bir sicaklikta karanlik odalarda bekletilir Bu asamada siselerin 4 ile 5 i karbonizasyonun yarattigi yuksek basinc sonucu patlar OzelliklerGrodziskie temel olarak acik altin sarisi renge ve oldukca berrak bir gorunume yuksek karbonizasyona dusuk alkol icerigine ortalama ve ortalamanin altinda bir serbetci otu aciligina ve guclu bir duman is aromasina sahiptir Grodziskie ler ayni zamanda Polonya sampanyasi olarak da adlandirilirlar Yuksek karbonizasyon ve ozel durumlarda tuketilen standartlarin ustunde bir icecek olmasi bu adlandirmanin baslica nedenidir Tarihi Grodziskie ler geleneksel olarak 3 10 oraninda alkol icermektedir Ancak gunumuzdeki ticari orneklerinde bu oran 2 50 ile 5 00 arasindadir Grodziskie ler yuksek bugday icerikleri ve dusuk alkol oranlari nedeniyle siklikla Berliner Weisse ve gose tipi biralara benzetilirler Bu uc bira arasindaki bazi benzerlikler ve farkliliklar asagidaki tabloda belirtilmistir Koken Tarih Tat Govde Berraklik SRM Renk Karbonizasyon Fermentasyon Alkol Miktari IBU GraviteOrijinal FinalBerliner Weisse Almanya 16 YY Eksi Dusuk Hafif Bulanik 2 3 Yuksek Ust Ale 2 80 3 80 3 8 1028 1032 1003 1006Gose Almanya 16 YY Eksi Tuzlu Orta Bulanik 3 4 Yuksek Ust Ale 4 20 4 80 5 12 1036 1056 1006 1010Grodsizkie Polonya 14 YY Isli Dusuk Berrak 3 6 Yuksek Ust Ale 2 50 5 00 20 35 1028 1032 1006 1012ServisGrodsizkie geleneksel olarak uzun konik bardaklarda servis edilir Bardagin dar ve uzun olmasindaki amac biranin berrakligini ve altin sarisi rengini vurgulamak dokuldukten sonra ustte kalin bir kopuk tabakasi olusturmaktir Ayrica bakinizBerliner weisse GoseKaynakca a b Knoke Jurgen Bahar 2015 Gratzer a vanished beer style returns Almanca brau magazin 23 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mayis 2015 Lehce City of Grodzisk Weilkopolski 2013 7 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ekim 2015 Alton Ray 3 Ocak 1999 Breworld Breworld Publications 21 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Mart 2015 Lawniczak Grazyna 15 Haziran 2007 PDF Przeglad Wielkopolski Lehce 76 ss 63 66 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 22 Ekim 2015 The Brewers Association 4 Mart 2013 13 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Subat 2015 Hughes Jim 4 Subat 2013 Badass Digest 17 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mart 2015 Brewers Association 2013 Beer Style Guidelines PDF Brewers Association 28 Subat 2013 s 14 27 Subat 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 26 Subat 2015 Hieronymus Stan 17 Ocak 2014 Grodziskie Beer from Poland with Stan Hieronymus Brad Smith tarafindan gorusme yapildi Brad Smith Beersmith com 25 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Feb 2015 Beer Judge Certification Program Mayis 2015 11 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2015 Stan Hieronymus 19 Agustos 2014 Draft Magazine 22 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Subat 2015 Best Grodziskie Gose Lichtenhainer in the World RateBeer 20 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2017 1 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Subat 2017 BeerAdvocate 25 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Subat 2017 CraftBeer 10 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Subat 2017 RateBeer RateBeer 4 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2017 Grodziskie Wikipedia Wikipedia 6 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Subat 2017 Dis baglantilarGrodziskie bira listesi 25 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Rate Beer