Arthur Evelyn St. John Waugh (d. 28 Ekim 1903 – 10 Nisan 1966), İngiliz romancı ve yazar. Yazarlığının erken döneminde İngiliz toplumunu hicvettiği romanlarının yanı sıra Brideshead'e Son Gidiş ile bilinir. Waugh, modern İngiliz edebiyatında dilini en iyi kullanan yazarlardan biridir. Amerikalı eleştirmen Edmund Wilson'ın deyişiyle Waugh, "George Bernard Shaw'dan beri İngilizce yazan tek birinci sınıf mizahçı"dır.
Evelyn Waugh | |
---|---|
Evelyn Waugh, 1940 (Fotoğraf: Carl Van Vechten) | |
Doğum | Arthur Evelyn St. John Waugh 28 Ekim 1903 West Hampstead, Londra, İngiltere |
Ölüm | 10 Nisan 1966 (62 yaşında) Combe Florey, Somerset, İngiltere |
Meslek | Yazar |
Milliyet | İngiliz |
Eğitim | Hertford College, Oxford |
Tür | Roman, biyografi, öykü, seyahat, otobiyografi, mizah |
Önemli eser | Brideshead'e Son Gidiş, Bir Avuç Toz, Flaş Haber! |
Yaşamı
Evelyn Waugh, varlıklı bir ailenin oğlu olarak Londra'nın Hampstead semtinde dünyaya geldi. Babası edebiyat eleştirmeni Arthur Waugh, ağabeyi seyahat yazarı Alec Waugh'dur. Waugh, Batı Sussex'te koyu bir Anglikan okulu olan Lancing College'da öğrenim gördü.
Daha sonra Hertford College, Oxford'da modern tarih bölümüne devam ettiyse de Waugh, yazarlığa daha çok ilgi duyuyordu. Yirmili yıllarda hem okulda hem aristokrat çevrelerinde yükselen aşırılıklara olan merakı yüzünden parlak bir öğrenci olamadı ve 1924'te öğrenimini yarım bıraktı.
Bu olaydan sonra Waugh, Galler'de bir okulda öğretmenliğe başladı. 1925'te denize açılarak bir intihar girişiminde bulundu ancak bir denizanası sokması nedeniyle kıyıya dönmek zorunda kaldı. Bir süre marangozluk yaptı ve bu sırada aylık dergilere yazılar yazdı. İlk kitabı olan Rossetti biyografisini (1928) bu dönemde kaleme almıştır.
1927 yılında tanıştığı Evelyn Gardner ile Temmuz 1928'de evlendi. İkili sosyal çevrelerinde "Erkek-Evelyn ve Dişi-Evelyn" olarak biliniyordu. Kendi öğretmenlik deneyimlerinden yola çıkarak yazdığı ilk romanı Decline and Fall (Gerileme ve Çöküş) 1928'de yayımlandı. Yayımlandığı sonbahar boyunca her hafta 2.000 adet satan roman, Waugh'yu bir anda İngiliz edebiyatının yıldızlarından biri haline getirdi.
Öğrencilik yıllarında agnostik olan Waugh, 1930'da Katolik inancını benimsedi. Dinî inanışları ve görüşleri yazarlığını giderek etkilediyse de, sivri dilini kullanmaktan uzun bir süre vazgeçmemiştir. Bu yıllarda Waugh Etiyopya'ya, Kenya'ya, Belçika Kongosu'na (bugünkü Zaire) ve Güney Afrika'ya yolculuk etti. Haile Selassie'nin taç giyme törenine katılan Waugh, bu ülkeyi seyahat yazılarında ve Flaş Haber! romanında ele almıştır.
Waugh, II. Dünya Savaşı patlak verdiğinde kısa bir süreliğine İngiliz ordusuna katıldı; defalarca reddedildikten sonra Kraliyet Deniz Piyadeleri'ne subay olarak kabul edilen yazara askerler yaşı nedeniyle "amca" diye hitap ediyordu. Mısır'a gönderilen Waugh, 1941'de Girit Muharebesi'nde bulundu; bir paraşüt talimi sırasında sakatlanınca cepheden geriye çekildi. 1944 yılında bir başka görev için bulunduğu Yugoslavya'da Hırvat Katoliklerin uğradığı zulümü kaleme aldıysa da bu rapor, Tito Birleşik Krallık'ın müttefiği olduğu için dönemin dışişleri bakanı Anthony Eden tarafından gizlendi.
1945'te yayımlanan Brideshead'e Dönüş yazara muazzam bir başarı ve ün kazandırmıştır. Waugh savaş sonrasında da uluslararası muhabirliği sürdürmüş; Nürnberg Mahkemeleri'ne katılmış, Sicilya, Hindistan, Seylon'a gitmiş, Life dergisi için Orta Doğu'yu kapsamlı olarak gezmiştir. Bu dönemde yazmaya başladığı Sword of Honour üçlemesi yazarın başyapıtı sayılabilir.
Waugh bu yıllarda uykusuzluk ve alkolizm ile pençeleşiyor ve ilaçlarının dozunu ayarlamadığı için sürekli sağlık problemleri yaşıyordu. 10 Nisan 1966 günü ailesiyle kilisede Paskalya duasına katılan Waugh, 62 yaşında Combe Florey'deki evinde yaşama veda etti. Kasabanın Anglikan kilisesinde kendisine inancına uygun olarak takdis edilmiş bir yere defnedildi.
Yazarlığı
Waugh, savaş sonrasında İngiltere'de "Bright Young Things" adıyla nam salan haşarı üst sınıf gençliğin bir üyesiydi. Bununla birlikte özellikle diyalog yazmakta oldukça becerikli, mizah duygusu kuvvetli bir yazardı. Eserlerinin çoğunda kara mizaha rastlanır. Muriel Spark ve Nobel ödüllü V.S. Naipaul, Waugh'dan etkilendiklerini dile getirmişlerdir.
Brideshead'e Son Gidiş, Waugh'ya uluslararası şöhret kazandırmıştır. Yazarın yaşamı sırasında filme uyarlanması için çalışmalar yapıldıysa da (senaryolardan birini Graham Greene kaleme almıştır) bu hiç gerçekleşmedi. 1981 tarihli, Jeremy Irons ve Alec Guiness'in başrollerini paylaştığı mini dizi uyarlaması tüm dünyada izlendi. Roman, 2022'de Luca Guadagnino tarafından tekrar bir mini diziye uyarlanmaktadır.
Eserleri
- (1934) A Handful of Dust
- Bir Avuç Toz, çeviren: Roza Hakmen, Everest Yayınları, 2015.
- (1938) Scoop
- Flaş Haber!, çeviren , Yedi Yayınları, 2021.
- (1945) Brideshead Revisited
- Brideshead'e Son Gidiş, çeviren: , Can Yayınları, 1985.
- Brideshead'e Son Gidiş, çeviren: , Yedi Yayınları, 2020.
Kaynakça
- ^ DeCoste, Mr D. Marcel (28 Haziran 2015). The Vocation of Evelyn Waugh: Faith and Art in the Post-War Fiction (İngilizce). Ashgate Publishing, Ltd. ISBN . 20 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2022.
- ^ Darman, Kathleen Emmet (1978). "The World of Evelyn Waugh". The Wilson Quarterly (1976-). 2 (2): 162-167. ISSN 0363-3276. 21 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2022.
Dış bağlantılar
- The Evelyn Waugh Society 4 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Britanya Kütüphanesi'nde bulunan Evelyn Waugh belgeleri (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Arthur Evelyn St John Waugh d 28 Ekim 1903 10 Nisan 1966 Ingiliz romanci ve yazar Yazarliginin erken doneminde Ingiliz toplumunu hicvettigi romanlarinin yani sira Brideshead e Son Gidis ile bilinir Waugh modern Ingiliz edebiyatinda dilini en iyi kullanan yazarlardan biridir Amerikali elestirmen Edmund Wilson in deyisiyle Waugh George Bernard Shaw dan beri Ingilizce yazan tek birinci sinif mizahci dir Evelyn WaughEvelyn Waugh 1940 Fotograf Carl Van Vechten DogumArthur Evelyn St John Waugh 28 Ekim 1903 1903 10 28 West Hampstead Londra IngiltereOlum10 Nisan 1966 62 yasinda Combe Florey Somerset IngiltereMeslekYazarMilliyetIngilizEgitimHertford College OxfordTurRoman biyografi oyku seyahat otobiyografi mizahOnemli eserBrideshead e Son Gidis Bir Avuc Toz Flas Haber YasamiEvelyn Waugh varlikli bir ailenin oglu olarak Londra nin Hampstead semtinde dunyaya geldi Babasi edebiyat elestirmeni Arthur Waugh agabeyi seyahat yazari Alec Waugh dur Waugh Bati Sussex te koyu bir Anglikan okulu olan Lancing College da ogrenim gordu Daha sonra Hertford College Oxford da modern tarih bolumune devam ettiyse de Waugh yazarliga daha cok ilgi duyuyordu Yirmili yillarda hem okulda hem aristokrat cevrelerinde yukselen asiriliklara olan meraki yuzunden parlak bir ogrenci olamadi ve 1924 te ogrenimini yarim birakti Bu olaydan sonra Waugh Galler de bir okulda ogretmenlige basladi 1925 te denize acilarak bir intihar girisiminde bulundu ancak bir denizanasi sokmasi nedeniyle kiyiya donmek zorunda kaldi Bir sure marangozluk yapti ve bu sirada aylik dergilere yazilar yazdi Ilk kitabi olan Rossetti biyografisini 1928 bu donemde kaleme almistir 1927 yilinda tanistigi Evelyn Gardner ile Temmuz 1928 de evlendi Ikili sosyal cevrelerinde Erkek Evelyn ve Disi Evelyn olarak biliniyordu Kendi ogretmenlik deneyimlerinden yola cikarak yazdigi ilk romani Decline and Fall Gerileme ve Cokus 1928 de yayimlandi Yayimlandigi sonbahar boyunca her hafta 2 000 adet satan roman Waugh yu bir anda Ingiliz edebiyatinin yildizlarindan biri haline getirdi Ogrencilik yillarinda agnostik olan Waugh 1930 da Katolik inancini benimsedi Dini inanislari ve gorusleri yazarligini giderek etkilediyse de sivri dilini kullanmaktan uzun bir sure vazgecmemistir Bu yillarda Waugh Etiyopya ya Kenya ya Belcika Kongosu na bugunku Zaire ve Guney Afrika ya yolculuk etti Haile Selassie nin tac giyme torenine katilan Waugh bu ulkeyi seyahat yazilarinda ve Flas Haber romaninda ele almistir Waugh II Dunya Savasi patlak verdiginde kisa bir sureligine Ingiliz ordusuna katildi defalarca reddedildikten sonra Kraliyet Deniz Piyadeleri ne subay olarak kabul edilen yazara askerler yasi nedeniyle amca diye hitap ediyordu Misir a gonderilen Waugh 1941 de Girit Muharebesi nde bulundu bir parasut talimi sirasinda sakatlaninca cepheden geriye cekildi 1944 yilinda bir baska gorev icin bulundugu Yugoslavya da Hirvat Katoliklerin ugradigi zulumu kaleme aldiysa da bu rapor Tito Birlesik Krallik in muttefigi oldugu icin donemin disisleri bakani Anthony Eden tarafindan gizlendi 1945 te yayimlanan Brideshead e Donus yazara muazzam bir basari ve un kazandirmistir Waugh savas sonrasinda da uluslararasi muhabirligi surdurmus Nurnberg Mahkemeleri ne katilmis Sicilya Hindistan Seylon a gitmis Life dergisi icin Orta Dogu yu kapsamli olarak gezmistir Bu donemde yazmaya basladigi Sword of Honour uclemesi yazarin basyapiti sayilabilir Waugh bu yillarda uykusuzluk ve alkolizm ile pencelesiyor ve ilaclarinin dozunu ayarlamadigi icin surekli saglik problemleri yasiyordu 10 Nisan 1966 gunu ailesiyle kilisede Paskalya duasina katilan Waugh 62 yasinda Combe Florey deki evinde yasama veda etti Kasabanin Anglikan kilisesinde kendisine inancina uygun olarak takdis edilmis bir yere defnedildi YazarligiWaugh savas sonrasinda Ingiltere de Bright Young Things adiyla nam salan hasari ust sinif gencligin bir uyesiydi Bununla birlikte ozellikle diyalog yazmakta oldukca becerikli mizah duygusu kuvvetli bir yazardi Eserlerinin cogunda kara mizaha rastlanir Muriel Spark ve Nobel odullu V S Naipaul Waugh dan etkilendiklerini dile getirmislerdir Brideshead e Son Gidis Waugh ya uluslararasi sohret kazandirmistir Yazarin yasami sirasinda filme uyarlanmasi icin calismalar yapildiysa da senaryolardan birini Graham Greene kaleme almistir bu hic gerceklesmedi 1981 tarihli Jeremy Irons ve Alec Guiness in basrollerini paylastigi mini dizi uyarlamasi tum dunyada izlendi Roman 2022 de Luca Guadagnino tarafindan tekrar bir mini diziye uyarlanmaktadir Eserleri 1934 A Handful of Dust Bir Avuc Toz ceviren Roza Hakmen Everest Yayinlari 2015 1938 Scoop Flas Haber ceviren Yedi Yayinlari 2021 1945 Brideshead Revisited Brideshead e Son Gidis ceviren Can Yayinlari 1985 Brideshead e Son Gidis ceviren Yedi Yayinlari 2020 Kaynakca DeCoste Mr D Marcel 28 Haziran 2015 The Vocation of Evelyn Waugh Faith and Art in the Post War Fiction Ingilizce Ashgate Publishing Ltd ISBN 978 1 4094 7084 7 20 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2022 Darman Kathleen Emmet 1978 The World of Evelyn Waugh The Wilson Quarterly 1976 2 2 162 167 ISSN 0363 3276 21 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2022 Dis baglantilarThe Evelyn Waugh Society 4 Mayis 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Britanya Kutuphanesi nde bulunan Evelyn Waugh belgeleri Ingilizce