Nuevo León, (Tr. "Yeni León", ok. "nuebo leon") Meksika’nın kuzeydoğu biridir. Eyalet, İspanya'daki eski bir krallığa atfen adlandırılmıştır. Kuzeyde ve doğuda Tamaulipas eyaletiyle, güneyde San Luis Potosí eyaletiyle ve batıda Coahuila (ok. “kvavila”) eyaletiyle komşudur. Kuzeyde, Nuevo León ile ABD'nin Teksas eyaleti arasında 15 km.'lik (9 mi) bir mevcuttur.
Nuevo León eyaleti | |
---|---|
Bayrak Arma | |
Nuevo León'un Meksika'daki yeri | |
Ülke | Meksika |
Başkent | Monterrey |
Belediyeler | 51 |
Monterrey | |
İdare | |
• Tür | Eyalet |
• | MC |
• | PAN: 7 PRI: 5 |
• Fed. Sen. | PAN :2 PRI: 1 |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 64210 km² |
Nüfus (2005) | |
• Toplam | 4.199.292 |
Zaman dilimi | UTC-06.00 (CST) |
• Yaz (YSU) | UTC-05.00 (CDT) |
İGE (2004) | 0.8613 - yüksek |
ISO 3166-2 | MX-NLE |
Meksika posta kısalt. | N.L. |
Resmî site Nuevo León Eyalet Valiliği |
Nuevo León'un başkenti Monterrey'dir. Diğer önemli şehirler ise Guadalupe, Santa Catarina ve San Nicolas de los Garza'dır.
Tarihçe
İlk kez tarafından kurulan ilk koloniler, bölgede kurulan her türlü yerleşim birimini yıkan ve devamlılığına izin vermeyen kuzey Meksika'nın Kızılderilileri tarafından yıkıldı. Alberto del Canto'nun Nuevo León'u iskan etmedeki başarısızlığını takiben , Portekizli ve İspanyol yerleşimcilerin önderi olarak bölgeyi tekrar iskan etmek için dönemin İspanya kralından izin ister ve -Coahuila, ve Teksas ile birlikte- Yeni Kuzey İspanya'nın Doğu İç Bölgeleri'nden birisi oldu.
19. yüzyılda Nuevo León büyüme hamlesi yakaladı, ucuz arazi satışları Alman, Slav, Fransız, İtalyan, Yahudi ve asıllı birçok göçmenin Nuevo León'a yönelmesini sağladı.
Nuevo León'un başkenti Monterrey, Meksika'nın üçüncü büyük şehridir, yaklaşık dört milyon insanı barındırır. Monterrey, çağı yakalamış ve zengin bir şehirdir. Nuevo León uzun zamandır Meksika'nın en sanayileşmiş şehirlerinden birisidir.
Coğrafya
Nuevo León'un iklimi kuraktır, yıllık ortalama yağış miktarı çok düşüktür. Eyaletin yüzölçümü 64 924 km²'dir ve üç farklı coğrafi bölge mevcuttur; kuzeyde sıcak ve kuru bir iklim, dağlık kesimlerde nispeten ılıman bir iklim, güneyde yarı kurak bir iklim yaşanır. Galeana ve Doctor Arroyo yaylalarına, Iguana, Picacho, Papagayo ve Santa Clara dağ sırasına ve Pilón, Ascensión ve Río Blanco vadilerine şekil veren Sierra Madre Oriental dağ sırası, bölgenin mevcut coğrafi yapısında önemli rol oynar. , El Cuchillo (ok. "el kuçilyo") barajını besler. El Cuchillo barajı Monterrey metropolünün su ihtiyacını karşılar. Bundan başka, Cerro Prieto, La Boca, Vaquerias, Nogalitos, Agualeguas barajları vardır. Nuevo León'un başlıca gölüdür, civarda doğal kaynağı vardır. Her iki doğal güzellik belediyesi sınırları dahilindedir. Bölgenin bitki örtüsü düşük rakımda çalılık ve çayırlar, dağlarda çam ve meşe ağaçları şeklindedir. Bölgede yaşayan belli başlı hayvanlar, kara ayı, dağ aslanı, pekari, tilki, kır kurdu, ak kuyruklu geyik ve diğer bazı küçük türlerdir.
Nüfus
2005 sayımına göre Nuevo León'un nüfusu 4,1 milyon civarındadır. Nüfusun yaklaşık %80'i Monterrey metropolünde yaşar. Nüfusun %94'ü şehirlerde yaşar, şehir nüfusunun bir milyonu ev sahibidir ve bunların %90'ı su, kanalizasyon şebekelerini ve şehir elektriğini kullanır.
Ortalama yaşam süresi erkeklerde 73, kadınlarda 79 yıldır.
Meksikalıların genel eğilimine dahil olarak, halkın büyük kısmı Katolikliğe tabi olduğunu belirtir.
Başlıca yerleşim yerleri
Eğitim
Eyaletin genelinde hakim olan yüksek yaşam kalitesi, eğitim durumu gibi kimi istatistikî ölçütlerde kendini göstermektedir. Eyalette orta öğretim mezunu oranı yaklaşık %100'dür. Her 100 kişiden 13'ü lisans düzeyinde eğitimlidir. Eyaletin okuma-yazma bilmeme oranı %2,8 ile Distrito Federal'den sonra ikinci sıradadır.
Yüksek eğitim kuruluşları:
- (ITESM)
- (UDEM)
Ekonomi
Nuevo León yüksek oranda endüstrileşmiş bir eyalettir, yaşam koşulları Hırvatistan, Slovakya ve Polonya ile emsâldir. 2007 yılı kişi başı GSYİHsi, Tayvan ile eşdeğerdedir ve AB ülkeleri Slovakya ile Macaristan'dan fazladır. 26.658 $ ile -Federal Merkez hariç olmak üzere- Meksika'nın en yüksek GSYİH düzeyine sahiptir, bu hâliyle Meksika ortalamasından yukarıdadır (2007 GSYİH kişi başı ortalaması 14.119 $'dır).
Eyalete dâhil belediyelerden San Pedro Garza García, Meksika'nın en yüksek kişi başına düşen gelir ortalamasına sahiptir. Bu şehir ülkenin en büyük şehirlerinden birisi ve birçok dev holdingin merkezidir. Cemex (LaFarge ve Holcim'den sonra dünyanın üçüncü büyük çimento şirketidir), (fırıncılık ve pastacılık), (gıda ve tahıl), (Meksika'da tamamen Meksikalılara ait tek genel banka), Alfa, (bilgisayar teknolojileri bilgi desteği), (cam), (Coca-Cola'nın Latin Amerika etiketi), (Sol, Tecate, XX, Bohemia, Indio ve Nochebuena biralarının üreticisi).
Nuevo León zengin bir tarımsal üretim alanına sahiptir, "turunç kuşağı" da denilen bu yöre Allende, Montemorelos, Hualahuises (ok. valavises), General Teran, Linares belediyelerinden müteşekkildir. Küçük fakat üretken tesisler genellikle turunçgil ve tahıldan oluşan hasatı tarım sanayisine kazandırarak yöreye gelir sağlar.
Nuevo León'un “turunç kuşağı”nın yüksek gelir getiren tarım endüstrisinin aksine Galeana, , Zaragoza, ve 'dan oluşan güney kesim, daha kırsal ve daha az üretkendir. Eyaletin güney kesiminin büyük bir bölümü ziraaî verimliliğe ve hayvancılığa engel teşkil eden yağmursuz bir iklim altındadır.
2007 itibarıyla Nuevo Leon'un ekonomisi Meksika toplam GSYİH'sinin %11,4'ünü teşkil etmektedir (105 milyar $). Nuevo Leon'un ekonomisi ihracat odaklı ağırlıklı üretim dayanır (Örn; / )). 2005 itibarıyla eyalette 431.551 kişi üretim sektöründe çalışıyor. 2005 itibarıyla Nuevo Leon'a doğrudan dış yatırım 1.213.1 milyon $. Son yıllarda eyalet yönetimi , mekatronik, biyoteknoloji, sahalarında etkili yatırımları çekmek için Araştırma ve Teknoloji Buluş Parkı'nı (PIIT, Parque de Investigación e Innovación Tecnológica) kurmuştur. Bu tesiste, bilimsel araştırma-geliştirme ve buluşlar yapılması amaçlanıyor. Bu tesis, Monterrey'i uluslararası Bilgi Şehri yapma programının temel projesidir. Tesis, Apodaca belediyesinde yer alır. Monterrey Uluslararası Havalimanı'ndan 10 km uzaklıktadır, 70 hektarlık bir alanı kaplar. Arazinin yarısı Ar-Ge kuruluşlarına verilmiş durumdadır. Geri kalan 35 hektarlık alan ise Ar-Ge kuruluşları ve tesisin amaçlarına uygun diğer iş merkezlerine teslim edilmeyi beklemektedir.
Belediyeler
Nuevo León 51 belediyeye ayrılır. Belediyelerin tamamının isimleri, belediye merkezinin olduğu kent ile aynıdır. En meşhur belediye Monterrey'dir. Monterrey bir metropoldür ve şu belediyeleri de içine alır; Apodaca, , Guadalupe, San Nicolás de los Garza, San Pedro Garza García ve Santa Catarina.
Kaynakça
- (İngilizce)
- (İspanyolca)
- (İspanyolca)
- (İspanyolca) Comisión Estatal Electoral de Nuevo León* (İspanyolca)20 Ocak 2003 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
- (İspanyolca) Nuevo León Eyalet Yönetimi 14 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İspanyolca)
- (İspanyolca) Nuevo León'un kasabaları, şehirleri ve posta kodları 7 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İngilizce)
- (İspanyolca) Canto a Nuevo León 27 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ Gerhard, Peter. The North Frontier of New Spain. Princeton, Princeton University Press, 1982.
- ^ En los albores de la independencia: Las Provincias Internas de Oriente durante la insurrección de don Miguel Hidalgo y Costilla, 1810-1811. Isidro Vizcaya Canales
- ^ INEGI, Población total por entidad federativa según sexo, 2000 y 2005 and PIB estatal
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 25 Mart 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2009.
- ^ Industrial Costs in Mexico - A Guide for Foreign Investors 2007 1 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Mexico City: Bancomext, 2007, s. 96
- ^ Industrial Costs in Mexico - A Guide for Foreign Investors 2007 1 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Mexico City: Bancomext, 2007, s. 92
- ^ . UnderstandMexico. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2008.
- ^ . 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Monterrey, city of knowledge". 30 Nisan 2016 tarihinde kaynağından .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nuevo Leon Tr Yeni Leon ok nuebo leon Meksika nin kuzeydogu biridir Eyalet Ispanya daki eski bir kralliga atfen adlandirilmistir Kuzeyde ve doguda Tamaulipas eyaletiyle guneyde San Luis Potosi eyaletiyle ve batida Coahuila ok kvavila eyaletiyle komsudur Kuzeyde Nuevo Leon ile ABD nin Teksas eyaleti arasinda 15 km lik 9 mi bir mevcuttur Nuevo Leon eyaletiBayrakArmaSloganlar Isp Semper Ascendens Lat Siempre Ascendiendo Tr Sonsuz Hakimiyet Nuevo Leon un Meksika daki yeriUlke MeksikaBaskentMonterreyBelediyeler51MonterreyIdare TurEyalet MC PAN 7 PRI 5 Fed Sen PAN 2 PRI 1Yuzolcumu Toplam64210 km Nufus 2005 Toplam4 199 292Zaman dilimiUTC 06 00 CST Yaz YSU UTC 05 00 CDT IGE 2004 0 8613 yuksekISO 3166 2MX NLEMeksika posta kisalt N L Resmi site Nuevo Leon Eyalet Valiligi Nuevo Leon un baskenti Monterrey dir Diger onemli sehirler ise Guadalupe Santa Catarina ve San Nicolas de los Garza dir TarihceIlk kez tarafindan kurulan ilk koloniler bolgede kurulan her turlu yerlesim birimini yikan ve devamliligina izin vermeyen kuzey Meksika nin Kizilderilileri tarafindan yikildi Alberto del Canto nun Nuevo Leon u iskan etmedeki basarisizligini takiben Portekizli ve Ispanyol yerlesimcilerin onderi olarak bolgeyi tekrar iskan etmek icin donemin Ispanya kralindan izin ister ve Coahuila ve Teksas ile birlikte Yeni Kuzey Ispanya nin Dogu Ic Bolgeleri nden birisi oldu 19 yuzyilda Nuevo Leon buyume hamlesi yakaladi ucuz arazi satislari Alman Slav Fransiz Italyan Yahudi ve asilli bircok gocmenin Nuevo Leon a yonelmesini sagladi Nuevo Leon un baskenti Monterrey Meksika nin ucuncu buyuk sehridir yaklasik dort milyon insani barindirir Monterrey cagi yakalamis ve zengin bir sehirdir Nuevo Leon uzun zamandir Meksika nin en sanayilesmis sehirlerinden birisidir CografyaNuevo Leon un iklimi kuraktir yillik ortalama yagis miktari cok dusuktur Eyaletin yuzolcumu 64 924 km dir ve uc farkli cografi bolge mevcuttur kuzeyde sicak ve kuru bir iklim daglik kesimlerde nispeten iliman bir iklim guneyde yari kurak bir iklim yasanir Galeana ve Doctor Arroyo yaylalarina Iguana Picacho Papagayo ve Santa Clara dag sirasina ve Pilon Ascension ve Rio Blanco vadilerine sekil veren Sierra Madre Oriental dag sirasi bolgenin mevcut cografi yapisinda onemli rol oynar El Cuchillo ok el kucilyo barajini besler El Cuchillo baraji Monterrey metropolunun su ihtiyacini karsilar Bundan baska Cerro Prieto La Boca Vaquerias Nogalitos Agualeguas barajlari vardir Nuevo Leon un baslica goludur civarda dogal kaynagi vardir Her iki dogal guzellik belediyesi sinirlari dahilindedir Bolgenin bitki ortusu dusuk rakimda calilik ve cayirlar daglarda cam ve mese agaclari seklindedir Bolgede yasayan belli basli hayvanlar kara ayi dag aslani pekari tilki kir kurdu ak kuyruklu geyik ve diger bazi kucuk turlerdir NufusMontemorelos ta Katolik kilisesi 2005 sayimina gore Nuevo Leon un nufusu 4 1 milyon civarindadir Nufusun yaklasik 80 i Monterrey metropolunde yasar Nufusun 94 u sehirlerde yasar sehir nufusunun bir milyonu ev sahibidir ve bunlarin 90 i su kanalizasyon sebekelerini ve sehir elektrigini kullanir Ortalama yasam suresi erkeklerde 73 kadinlarda 79 yildir Meksikalilarin genel egilimine dahil olarak halkin buyuk kismi Katoliklige tabi oldugunu belirtir Baslica yerlesim yerleriMonterrey de Neptun CesmesiApodaca Guadalupe Monterrey San Nicolas de los Garza San Pedro Garza Garcia Santa CatarinaEgitimEyaletin genelinde hakim olan yuksek yasam kalitesi egitim durumu gibi kimi istatistiki olcutlerde kendini gostermektedir Eyalette orta ogretim mezunu orani yaklasik 100 dur Her 100 kisiden 13 u lisans duzeyinde egitimlidir Eyaletin okuma yazma bilmeme orani 2 8 ile Distrito Federal den sonra ikinci siradadir Yuksek egitim kuruluslari ITESM UDEM EkonomiNuevo Leon yuksek oranda endustrilesmis bir eyalettir yasam kosullari Hirvatistan Slovakya ve Polonya ile emsaldir 2007 yili kisi basi GSYIHsi Tayvan ile esdegerdedir ve AB ulkeleri Slovakya ile Macaristan dan fazladir 26 658 ile Federal Merkez haric olmak uzere Meksika nin en yuksek GSYIH duzeyine sahiptir bu haliyle Meksika ortalamasindan yukaridadir 2007 GSYIH kisi basi ortalamasi 14 119 dir Eyalete dahil belediyelerden San Pedro Garza Garcia Meksika nin en yuksek kisi basina dusen gelir ortalamasina sahiptir Bu sehir ulkenin en buyuk sehirlerinden birisi ve bircok dev holdingin merkezidir Cemex LaFarge ve Holcim den sonra dunyanin ucuncu buyuk cimento sirketidir firincilik ve pastacilik gida ve tahil Meksika da tamamen Meksikalilara ait tek genel banka Alfa bilgisayar teknolojileri bilgi destegi cam Coca Cola nin Latin Amerika etiketi Sol Tecate XX Bohemia Indio ve Nochebuena biralarinin ureticisi Nuevo Leon zengin bir tarimsal uretim alanina sahiptir turunc kusagi da denilen bu yore Allende Montemorelos Hualahuises ok valavises General Teran Linares belediyelerinden mutesekkildir Kucuk fakat uretken tesisler genellikle turuncgil ve tahildan olusan hasati tarim sanayisine kazandirarak yoreye gelir saglar Nuevo Leon un turunc kusagi nin yuksek gelir getiren tarim endustrisinin aksine Galeana Zaragoza ve dan olusan guney kesim daha kirsal ve daha az uretkendir Eyaletin guney kesiminin buyuk bir bolumu ziraai verimlilige ve hayvanciliga engel teskil eden yagmursuz bir iklim altindadir 2007 itibariyla Nuevo Leon un ekonomisi Meksika toplam GSYIH sinin 11 4 unu teskil etmektedir 105 milyar Nuevo Leon un ekonomisi ihracat odakli agirlikli uretim dayanir Orn 2005 itibariyla eyalette 431 551 kisi uretim sektorunde calisiyor 2005 itibariyla Nuevo Leon a dogrudan dis yatirim 1 213 1 milyon Son yillarda eyalet yonetimi mekatronik biyoteknoloji sahalarinda etkili yatirimlari cekmek icin Arastirma ve Teknoloji Bulus Parki ni PIIT Parque de Investigacion e Innovacion Tecnologica kurmustur Bu tesiste bilimsel arastirma gelistirme ve buluslar yapilmasi amaclaniyor Bu tesis Monterrey i uluslararasi Bilgi Sehri yapma programinin temel projesidir Tesis Apodaca belediyesinde yer alir Monterrey Uluslararasi Havalimani ndan 10 km uzakliktadir 70 hektarlik bir alani kaplar Arazinin yarisi Ar Ge kuruluslarina verilmis durumdadir Geri kalan 35 hektarlik alan ise Ar Ge kuruluslari ve tesisin amaclarina uygun diger is merkezlerine teslim edilmeyi beklemektedir BelediyelerNuevo Leon 51 belediyeye ayrilir Belediyelerin tamaminin isimleri belediye merkezinin oldugu kent ile aynidir En meshur belediye Monterrey dir Monterrey bir metropoldur ve su belediyeleri de icine alir Apodaca Guadalupe San Nicolas de los Garza San Pedro Garza Garcia ve Santa Catarina Kaynakca Ingilizce Ispanyolca Ispanyolca Ispanyolca Comision Estatal Electoral de Nuevo Leon Ispanyolca 20 Ocak 2003 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilar Ispanyolca Nuevo Leon Eyalet Yonetimi 14 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ispanyolca Ispanyolca Nuevo Leon un kasabalari sehirleri ve posta kodlari 7 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Ispanyolca Canto a Nuevo Leon 27 Aralik 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Gerhard Peter The North Frontier of New Spain Princeton Princeton University Press 1982 En los albores de la independencia Las Provincias Internas de Oriente durante la insurreccion de don Miguel Hidalgo y Costilla 1810 1811 Isidro Vizcaya Canales INEGI Poblacion total por entidad federativa segun sexo 2000 y 2005 and PIB estatal Arsivlenmis kopya PDF 25 Mart 2009 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 9 Eylul 2009 Industrial Costs in Mexico A Guide for Foreign Investors 2007 1 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Mexico City Bancomext 2007 s 96 Industrial Costs in Mexico A Guide for Foreign Investors 2007 1 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Mexico City Bancomext 2007 s 92 UnderstandMexico 6 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mart 2008 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Monterrey city of knowledge 30 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan