Barzani (بارزانی), Ahmed Barzani, Molla Mustafa Barzani, Mesud Barzani ve İdris Barzani'nin mensup olduğu Kuzey Irak'taki Kürt aile. Bu aile 19. yüzyılda Nakşibendi Şeyhlerinin halifeleri olarak Barzan köyüne yerleştikten kısa bir süre sonra aşiretleşti. Barzani Aşireti, Beroji, Mizorî, Şarvanî ve Dolemari olmak üzere dört aşiretten müteşekkil bir aşiret konfederasyonudur.
Barzan bölgesi Irak'ın Erbil iline bağlı olup ülkenin en kuzey ucunda yer almaktadır. Bölgenin merkezi Mergesor kazası olup kaza Mergesor, Barzan ve Şirvan olmak üzere üç kazadan oluşmaktadır. El-Enfal Soykırımı'nda aşiretin yaklaşık 8.000 ferdi Saddam Hüseyin rejimi tarafından katledilmiştir.
Etimoloji
´ya göre Barzan adı, Kürtçenin de mensup olduğu kuzeybatı irani dilerde Mahalle anlamını taşımaktadır. Kökeni avestadaki varəzāna kelimesine dayanan "barzan", eski hintçedeki karşıtı vṛjána(Cemaat)´dır. Modern Kürtçede bu kelimenin yerini "Tax" almıştır.
Tarihçe
Barzan tekkeleri
Barzan Şeyhleri Emirleri soyundan gelmektedir. Mesud, Barzan'a yakın Hewinka Köyüne yerleşmiş ve o köyden bir kızla evlenmiştir. Aşiret reisliği Mesud'dan oğlu Said'e, Said'den torunu Şeyh Taceddin'e geçmiştir. Şeyh Taceddin din alimi olduğu için toplamış ve Barzan Tekkesi'ni kurmuştur. Aşiret reisliği Şeyh Taceddin'den oğlu Şeyh Abdurrahman'a, Şeyh Abdurrahman'dan da oğlu Abdullah'a geçmiştir. Abdullah zühd ve takva ile ünü kazanmış ve oğlu Şeyh Abdusselam'ı 'nin medresesine göndermiştir. Şeyh Abdusselam Barzan'da bir medrese kurunca her taraftan öğrenciler Barzan'a okumaya gelmeye başlamıştır. Hâlid Bağdâdî Barzan'a uğrayarak Şeyh Abdüsselam'ı halifesi olarak atamıştır.
Şeyh Muhammed
1872'de Şeyh Abdusselam öldüğünde Şeyh Muhammed reis olmuştur. Şeyh Muhammed de zühd ve takva ile ünü kazanmış ve Barzan tekkesi komşu aşiretlerden mazlumların sığınak haline gelmiştir. Bu yüzden diğer aşiret reisleri Şeyh Mumahhed'i Osmanlı yönetimine şikayet etmişlerdir. Osmanlı da Şeyh Muhammed'i Bitlis'e sürgün etmiştir. Şeyh Muhammed Bitlis'te bir yıl hapis yattıktan sonra Barzan'a dönmüş ve fazla zaman geçmeden 1903'te ölmüştür. Şeyh Muhammed, Şeyh Abdusselam, , Muhammed Sıddık, Babo ve Molla Mustafa olmak üzere beş oğlu geride bırakmıştır.
Şeyh Abdusselam
Şeyh Abdusselam bölgede sosyal ıslahatlar gerçekleştirmiş ve hem dini hem de milli bir lider konumuna gelmiştir. Ondan dolayı Barzan tekkesiyle irtibatlı olmayan aşiret de dahil olmak üzere, Şirvani, Dolameri, Mirozi, Beroji, Nizari, Kerdi, Hereki ve Bıneci aşiretleri Şeyh Abdusselam'ın liderliğinde Barzani adı altında ittifak kurmuşlardır. Şeyh Abdusselam Osmanlı yönteminin baskısından kurtulması için aşiret reisleriyle görüşmüş ve , ve (Azadî) gibi Kürt örgütleri ve Şeyh Mahmud Hafid, Seyyid Abdülkadir ve İsmail Ağa Şikaki (Simko) gibi önde gelen liderler ile ilişiki kurmuştur.
Kaynakça
- ^ Behn, W.: Barzani, Iranica.com[]('İngilizce)
- ^ . www.rudaw.net. 29 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2022.
- ^ Baran Ruciyar: Berzan, kurdica.com 26 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ('Almanca)
İlgili kitaplar
- M. Sıraç Bilgin, Barzani, Fırat Yayınları, İstanbul, Ocak 1992.
- Mesud Barzani (Çev.: Vahdettin İnce), Barzani ve Kürt Ulusal Özgürlük Hareketi, C. I, Doz Yayınları, İstanbul, Ocak 2003, .
- Mesud Barzani (Çev.: Vahdettin İnce), Barzani ve Kürt Ulusal Özgürlük Hareketi, C. II, Doz Yayınları, İstanbul, Şubat 2005, .
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Barzani بارزانی Ahmed Barzani Molla Mustafa Barzani Mesud Barzani ve Idris Barzani nin mensup oldugu Kuzey Irak taki Kurt aile Bu aile 19 yuzyilda Naksibendi Seyhlerinin halifeleri olarak Barzan koyune yerlestikten kisa bir sure sonra asiretlesti Barzani Asireti Beroji Mizori Sarvani ve Dolemari olmak uzere dort asiretten mutesekkil bir asiret konfederasyonudur Barzan bolgesi Irak in Erbil iline bagli olup ulkenin en kuzey ucunda yer almaktadir Bolgenin merkezi Mergesor kazasi olup kaza Mergesor Barzan ve Sirvan olmak uzere uc kazadan olusmaktadir El Enfal Soykirimi nda asiretin yaklasik 8 000 ferdi Saddam Huseyin rejimi tarafindan katledilmistir Etimoloji ya gore Barzan adi Kurtcenin de mensup oldugu kuzeybati irani dilerde Mahalle anlamini tasimaktadir Kokeni avestadaki varezana kelimesine dayanan barzan eski hintcedeki karsiti vṛjana Cemaat dir Modern Kurtcede bu kelimenin yerini Tax almistir TarihceBarzan tekkeleri Barzan Seyhleri Emirleri soyundan gelmektedir Mesud Barzan a yakin Hewinka Koyune yerlesmis ve o koyden bir kizla evlenmistir Asiret reisligi Mesud dan oglu Said e Said den torunu Seyh Taceddin e gecmistir Seyh Taceddin din alimi oldugu icin toplamis ve Barzan Tekkesi ni kurmustur Asiret reisligi Seyh Taceddin den oglu Seyh Abdurrahman a Seyh Abdurrahman dan da oglu Abdullah a gecmistir Abdullah zuhd ve takva ile unu kazanmis ve oglu Seyh Abdusselam i nin medresesine gondermistir Seyh Abdusselam Barzan da bir medrese kurunca her taraftan ogrenciler Barzan a okumaya gelmeye baslamistir Halid Bagdadi Barzan a ugrayarak Seyh Abdusselam i halifesi olarak atamistir Seyh Muhammed 1872 de Seyh Abdusselam oldugunde Seyh Muhammed reis olmustur Seyh Muhammed de zuhd ve takva ile unu kazanmis ve Barzan tekkesi komsu asiretlerden mazlumlarin siginak haline gelmistir Bu yuzden diger asiret reisleri Seyh Mumahhed i Osmanli yonetimine sikayet etmislerdir Osmanli da Seyh Muhammed i Bitlis e surgun etmistir Seyh Muhammed Bitlis te bir yil hapis yattiktan sonra Barzan a donmus ve fazla zaman gecmeden 1903 te olmustur Seyh Muhammed Seyh Abdusselam Muhammed Siddik Babo ve Molla Mustafa olmak uzere bes oglu geride birakmistir Seyh Abdusselam Seyh Abdusselam bolgede sosyal islahatlar gerceklestirmis ve hem dini hem de milli bir lider konumuna gelmistir Ondan dolayi Barzan tekkesiyle irtibatli olmayan asiret de dahil olmak uzere Sirvani Dolameri Mirozi Beroji Nizari Kerdi Hereki ve Bineci asiretleri Seyh Abdusselam in liderliginde Barzani adi altinda ittifak kurmuslardir Seyh Abdusselam Osmanli yonteminin baskisindan kurtulmasi icin asiret reisleriyle gorusmus ve ve Azadi gibi Kurt orgutleri ve Seyh Mahmud Hafid Seyyid Abdulkadir ve Ismail Aga Sikaki Simko gibi onde gelen liderler ile ilisiki kurmustur Kaynakca Behn W Barzani Iranica com olu kirik baglanti Ingilizce www rudaw net 29 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Ocak 2022 Baran Ruciyar Berzan kurdica com 26 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca Ilgili kitaplarM Sirac Bilgin Barzani Firat Yayinlari Istanbul Ocak 1992 Mesud Barzani Cev Vahdettin Ince Barzani ve Kurt Ulusal Ozgurluk Hareketi C I Doz Yayinlari Istanbul Ocak 2003 ISBN 975 6876 36 0 Mesud Barzani Cev Vahdettin Ince Barzani ve Kurt Ulusal Ozgurluk Hareketi C II Doz Yayinlari Istanbul Subat 2005 ISBN 975 6876 49 2 Ayrica bakiniz