Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mankurtlaştırma, bir dış gücün içerideki egemen sınıfla işbirliği yaparak ülkenin eğitim ve kültür politikalarını milletin aleyhine değiştirerek, ulusal kimliğinden uzaklaştırma, kendi toplumuna ve kültürüne yabancılaştırma, bilinçsizleştirme ve sömürüye açık hale getirme, sonra da yardım ediyormuş kanaati yaratarak toplumun zihnini yeniden kurgulayıp sömürgecilerin zihinsel kölesi durumuna getirmek için milleti kendi değerlerine düşman etmeyi anlatan sosyokültürel bir kavramdır.
Cengiz Aytmatov’un ‘‘Gün Olur Asra Bedel’’ isimli romanında geçen bir efsanede barbar Juan-Juanlar’ın Orta Asya bozkırlarını işgal ettikleri dönemde, tutsaklarına korkunç işkenceler yaptığı, bu işkence yönteminin insanların hafızasını yitirmesine, deli olmasına sebep olduğu anlatılmıştır. Mankurtlaştırma olarak tanımlanan bu yöntemde barbar Juan-Juanlar, önce esirin başının kazınıp, saçlarının tek tek kökünden çıkardıkları, daha sonrasında taze kesilmiş devenin derisinin en kalın yeri olan boyun kısmının esirin kan içinde olan kazınmış başına sımsıkı sarıldığı anlatılmıştır. Efsaneye göre bu işkenceye maruz kalan tutsaklar ya ölür ya da hafızasını tamamen yitiren, ölünceye kadar geçmişini hatırlamayan bir mankurt yani geçmişini bilmeyen bir köle olurmuş. Bir mankurt kim olduğunu, hangi soydan, hangi kabileden geldiğini, anasını, babasını çocukluğunu bilmezmiş.
“Ana-Beyit mezarlığının bir efsanesi, Juan-Juanlar’ın bozkırı işgal ettikleri çağlara dayanan bir hikâyesi vardı: Sarı-Özek'i işgal eden Juan-Juanlar tutsaklara korkunç işkenceler yaparlarmış. Bazen de onları komşu ülkelere köle olarak satarlarmış. Satılanlar şanslı sayılırmış, çünkü bunlar bazen bir fırsatını bulup kaçar, ülkelerine dönerek Juan-Juanlar’ın yaptığı işkenceleri anlatırlarmış. Ama asıl işkenceyi, genç ve güçlü oldukları için satmadıkları esirlere yaparlarmış. İnsanın hafızasını yitirmesine, deli olmasına yol açan bir işkence usulleri varmış. Önce esirin başını kazır, saçları tek tek kökünden çıkarırlarmış. Bunu yaparken usta bir kasap oracıkta bir deve yatırıp keser, derisini yüzermiş. Derinin en kalın yeri boyun kısmı imiş ve oradan başlarmış yüzmeye. Sonra bu deriyi parçalara ayırır, taze taze, esirin kan içinde olan kazınmış başına sımsıkı sararlarmış. Böylece sarılan deri, bugün yüzücülerin kullandığı kauçuk başlığa benzermiş. Buna "deri geçirme işkencesi" derlermiş. Böyle bir işkenceye maruz kalan tutsak ya acılar içinde kıvranarak ölür, ya da hafızasını tamamen yitiren, ölünceye kadar geçmişini hatırlamayan bir «mankurt» yani geçmişini bilmeyen bir köle olurmuş. Bundan sonra, deri geçirilen tutsağın boynuna, başını yere sürtmesin diye, bir kütük ya da tahta kalıp bağlar, yürek parçalayan çığlıkları duyulmasın diye uzak, ıssız bir yere götürürler, elleri ayakları bağlı, aç, susuz, yakan güneşin altında öylece birkaç gün bırakırlarmış.”
Günümüzde bireyleri ve toplumları mankurtlaştırmak için Aytmatov’un romanındaki gibi fiziksel bir işkence yapmaya gerek yoktur, geçmişe ait hafızasını silmek, efendisinin sözünü kesinlikle uygulanması gereken bir emir haline getirmek mankutlaştırma için yeterlidir.
Modern mankurtlaştırma
Günümüzde bireylerin ve toplumların mankurtlaştırılmasında ateş suyu etkisine sebep olan nedenler şu şekilde sıralanmıştır:
- Alkol ve Uyuşturucu Bağımlılığı: Emperyalistler sömürgeleştirmek istedikleri ülkelerde bireyleri maddelerin etkisiyle uyuşturarak, düşünmekten uzaklaştırırlar ve böylelikle o ülkeyi daha kolay sömürgeleştirmeyi, mankurtlaştırmayı başarırlar.
- Kültürsüzleştirmek: Emperyalistler mankurtlaştırdıkları bireyleri kullanarak hedef ülkelerin medya araç gereçleri ile o ülkenin ananelerine ters düşen durumları vatandaşlarına yansıtmakta ve bir süre sonra vatandaşların kendi örf, adetlerine ters düşen durumların normalleşmesini ve bireylerin bu yeni durumları benimseyerek kendi kültürel değerlerinden uzak davranışlarda bulunmasını sağlarlar. Bunun bir diğer adı kültür emperyalizmidir.
- Yabancı Dilde Eğitim: Emperyalist güçler kendi dillerini hedef ülkelere pazarlayarak o ülkedeki toplum bireylerini ana dillerine yabancılaştırmayı amaçlarlar. Mankurtlaştırılması amaçlanan ülkelerse, bu yabancı dilleri ülkelerinin en seçkin okullarında kullanmaktadır. Böylelikle kendi yetişmiş insan gücünün yabancılara hizmet etmesine, dilini konuştukları ülkelerden kültür/yozlaşma ithal etmesine ve bireylerin o ülkelerde yaşama hayalleriyle çırpınmasına sebebiyet vererek mankurtlar yetiştirmektedir.
- Cinselliğin Yozlaştırılması: Kültürel bozulma ile birlikte edebiyat, sinema, televizyon, gazete ve dergilerde cinsel açlık duygusu yaratılmakta, insanların odak noktası cinselliğe çekilmeye çalışılmakta, evlilik sistemi basitleştirilerek farklı cinsel arayışlara sebebiyet verilmektedir. Böyle bir ortamda enerjisini cinsellik düşüncesine harcayan bireyler mankurtlaştırıldıklarını fark dahi etmemektedirler.
- İdeoloji ve Kavramların Saptırılması: Mankurtlaştırıcılar olaylara bütüncül açıklamalar getirerek bireyi bilinçlendiren, ilkeler koyan ve hedef gösteren ideolojileri tam tersi bir işleve büründürüp, sorunlara doğru saptama yapanların seslerini kısıp, yanlış amaçlar üzerine kurulmuş ideolojiler oluşturmaktadırlar. Bu ideolojilerin belirlediği hedeflerin ülkesel sorunları çözeceğine inanan samimi insanlar ise beyhude bir uğraş içinde sorunların daha kötüye gidişini izlerler.
- Bilimsel Bilgiden Uzaklaştırma: Mankurtlaştırılan toplulukların bilimsel bilgi yerine bilimdışı, gündelik, dinsel ya da örgütlenmemiş bilgilere başvurdukları; algıları ve olayları açıklarken, kulaktan dolma bilgileri veya falcılar, medyumlar ya da şarlatanlardan edindiklerini kullandıkları bilinmektedir. Eğitimsiz, bilimsel bilgiden uzaklaşmış toplumların kararları başkaları/ mankurtlaştırıcıları tarafından verilir.
- Mürtecilik ve Teokültürel Taciz: Hedef ülkede din konusu üzerinden tartışmalar çıkarılarak dinbaz ve dine karşı kesimlerin ortaya çıkması ve aynı ülkenin evlatlarının kavgaya tutuşması üzerinden fayda sağlamak mankurtlaştırıcı güçlerin izlediği bir yoldur.
- Yapay Gündem: Mankurtlaştırıcı güçler bir takım medya toplumunu kullanarak insanları bilgilendirmekten ziyade biçimlendirme siyaseti izlemektedir. Bu sayede futbol, evlenme programı, yemek, magazin ya da benzeri programlarla toplumun düşünmesini engellerken; yabancı veya yerli dizilerle, çizgi filmlerle insanları kendilerine, yaşam biçimlerine, kültürlerine yabancılaştırmakta yapay gündemlerle/tartışmalarla ise düşünebilen bireylerin algılarını mühim konulardan uzak tutmaya çalışmaktadır.
- Tarihi Çarpıtmak: Mankurtlaştırıcılar hedef ülkelerde, tarih öğretiminde zaferlerin yerine hüsranların öğretilmesini, anlatılmasını istemektedir, bu yöntemle toplumdaki bireylerin olumsuz benlik kavrayışı benimsemesini, öğrenilmiş çaresizlik yaşamasını hedeflemektedirler.
- Kızılelmasız/Ütopyasız bırakma: Ülkelerin vizyon ve misyon sahibi olması, kızılelma gibi hayalleri olan insanların o ülkede yaşaması ile mümkündür. Hayal kuran topluluklar o hayallere ulaşmak için kendilerine hedefler belirler, o hedeflere ulaşmak için çaba sarf ederler. Mankurtlaştırıcı güçler çeşitli yöntemlerle hedef ülkenin fertlerinin ülkelerinin geleceğine yönelik olumlu hayaller kurmasını, bu hayalleri için çabalamasını engelleyerek hedef ülkenin ilerlemesine engel olur.
- İnsanı Yalnızlaştırma: Mankurtlaştırıcılar toplumun sosyal, siyasal, kültürel, milli bağlarını kopararak ve toplumları bölerek insanların yalnızlaşmasına sebep olmaktadırlar. Böylelikle toplumların psikolojik sıkıntılarının ve antidepresan türü ilaçların kullanımının artmasına; yetişmiş insan gücünün donuklaştırılmasına; üretimden ve milli sorunlar hakkında düşünmekten uzak kalmasına sebebiyet verirken ihraç ettikleri ilaçlar ile zenginliklerine zenginlik katmaktadırlar.
İlgili maddeler
Kaynakça
- ^ a b Çınar, İkram (Nisan 2018). Neden ve Nasıl Mankurtlaştırılıyoruz?. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık. s. 18. ISBN .
- ^ Aitmatov, Chingiz. (2001). Gün olur asra bedel. Özdek, Refik. Beyoğlu, İstanbul: Ötüken. ISBN . OCLC 51296991.
- ^ Gün Olur Asra Bedel. Cengiz Aytmayov. s. 142.
- ^ "Tanrı Dağları'nın Karlı Doruklarından Aral Gölüne Akan Irmak; Cengiz Aytmatov". Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi (24). Ramazan Durmaz. 2007.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mankurtlastirma bir dis gucun icerideki egemen sinifla isbirligi yaparak ulkenin egitim ve kultur politikalarini milletin aleyhine degistirerek ulusal kimliginden uzaklastirma kendi toplumuna ve kulturune yabancilastirma bilincsizlestirme ve somuruye acik hale getirme sonra da yardim ediyormus kanaati yaratarak toplumun zihnini yeniden kurgulayip somurgecilerin zihinsel kolesi durumuna getirmek icin milleti kendi degerlerine dusman etmeyi anlatan sosyokulturel bir kavramdir Cengiz Aytmatov un Gun Olur Asra Bedel romanina gore olusturulmus kukla oyunu Roman 1953 te sonsuz Kazak bozkirlarinda kucuk bir istasyon koyune atilan ailenin hayatina dayanmaktadir Cengiz Aytmatov un Gun Olur Asra Bedel isimli romaninda gecen bir efsanede barbar Juan Juanlar in Orta Asya bozkirlarini isgal ettikleri donemde tutsaklarina korkunc iskenceler yaptigi bu iskence yonteminin insanlarin hafizasini yitirmesine deli olmasina sebep oldugu anlatilmistir Mankurtlastirma olarak tanimlanan bu yontemde barbar Juan Juanlar once esirin basinin kazinip saclarinin tek tek kokunden cikardiklari daha sonrasinda taze kesilmis devenin derisinin en kalin yeri olan boyun kisminin esirin kan icinde olan kazinmis basina simsiki sarildigi anlatilmistir Efsaneye gore bu iskenceye maruz kalan tutsaklar ya olur ya da hafizasini tamamen yitiren olunceye kadar gecmisini hatirlamayan bir mankurt yani gecmisini bilmeyen bir kole olurmus Bir mankurt kim oldugunu hangi soydan hangi kabileden geldigini anasini babasini cocuklugunu bilmezmis Gun Olur Asra Bedel kukla oyunu performansi Ana Beyit mezarliginin bir efsanesi Juan Juanlar in bozkiri isgal ettikleri caglara dayanan bir hikayesi vardi Sari Ozek i isgal eden Juan Juanlar tutsaklara korkunc iskenceler yaparlarmis Bazen de onlari komsu ulkelere kole olarak satarlarmis Satilanlar sansli sayilirmis cunku bunlar bazen bir firsatini bulup kacar ulkelerine donerek Juan Juanlar in yaptigi iskenceleri anlatirlarmis Ama asil iskenceyi genc ve guclu olduklari icin satmadiklari esirlere yaparlarmis Insanin hafizasini yitirmesine deli olmasina yol acan bir iskence usulleri varmis Once esirin basini kazir saclari tek tek kokunden cikarirlarmis Bunu yaparken usta bir kasap oracikta bir deve yatirip keser derisini yuzermis Derinin en kalin yeri boyun kismi imis ve oradan baslarmis yuzmeye Sonra bu deriyi parcalara ayirir taze taze esirin kan icinde olan kazinmis basina simsiki sararlarmis Boylece sarilan deri bugun yuzuculerin kullandigi kaucuk basliga benzermis Buna deri gecirme iskencesi derlermis Boyle bir iskenceye maruz kalan tutsak ya acilar icinde kivranarak olur ya da hafizasini tamamen yitiren olunceye kadar gecmisini hatirlamayan bir mankurt yani gecmisini bilmeyen bir kole olurmus Bundan sonra deri gecirilen tutsagin boynuna basini yere surtmesin diye bir kutuk ya da tahta kalip baglar yurek parcalayan cigliklari duyulmasin diye uzak issiz bir yere gotururler elleri ayaklari bagli ac susuz yakan gunesin altinda oylece birkac gun birakirlarmis Gunumuzde bireyleri ve toplumlari mankurtlastirmak icin Aytmatov un romanindaki gibi fiziksel bir iskence yapmaya gerek yoktur gecmise ait hafizasini silmek efendisinin sozunu kesinlikle uygulanmasi gereken bir emir haline getirmek mankutlastirma icin yeterlidir Modern mankurtlastirmaGunumuzde bireylerin ve toplumlarin mankurtlastirilmasinda ates suyu etkisine sebep olan nedenler su sekilde siralanmistir Alkol ve Uyusturucu Bagimliligi Emperyalistler somurgelestirmek istedikleri ulkelerde bireyleri maddelerin etkisiyle uyusturarak dusunmekten uzaklastirirlar ve boylelikle o ulkeyi daha kolay somurgelestirmeyi mankurtlastirmayi basarirlar Kultursuzlestirmek Emperyalistler mankurtlastirdiklari bireyleri kullanarak hedef ulkelerin medya arac gerecleri ile o ulkenin ananelerine ters dusen durumlari vatandaslarina yansitmakta ve bir sure sonra vatandaslarin kendi orf adetlerine ters dusen durumlarin normallesmesini ve bireylerin bu yeni durumlari benimseyerek kendi kulturel degerlerinden uzak davranislarda bulunmasini saglarlar Bunun bir diger adi kultur emperyalizmidir Yabanci Dilde Egitim Emperyalist gucler kendi dillerini hedef ulkelere pazarlayarak o ulkedeki toplum bireylerini ana dillerine yabancilastirmayi amaclarlar Mankurtlastirilmasi amaclanan ulkelerse bu yabanci dilleri ulkelerinin en seckin okullarinda kullanmaktadir Boylelikle kendi yetismis insan gucunun yabancilara hizmet etmesine dilini konustuklari ulkelerden kultur yozlasma ithal etmesine ve bireylerin o ulkelerde yasama hayalleriyle cirpinmasina sebebiyet vererek mankurtlar yetistirmektedir Cinselligin Yozlastirilmasi Kulturel bozulma ile birlikte edebiyat sinema televizyon gazete ve dergilerde cinsel aclik duygusu yaratilmakta insanlarin odak noktasi cinsellige cekilmeye calisilmakta evlilik sistemi basitlestirilerek farkli cinsel arayislara sebebiyet verilmektedir Boyle bir ortamda enerjisini cinsellik dusuncesine harcayan bireyler mankurtlastirildiklarini fark dahi etmemektedirler Ideoloji ve Kavramlarin Saptirilmasi Mankurtlastiricilar olaylara butuncul aciklamalar getirerek bireyi bilinclendiren ilkeler koyan ve hedef gosteren ideolojileri tam tersi bir isleve burundurup sorunlara dogru saptama yapanlarin seslerini kisip yanlis amaclar uzerine kurulmus ideolojiler olusturmaktadirlar Bu ideolojilerin belirledigi hedeflerin ulkesel sorunlari cozecegine inanan samimi insanlar ise beyhude bir ugras icinde sorunlarin daha kotuye gidisini izlerler Bilimsel Bilgiden Uzaklastirma Mankurtlastirilan topluluklarin bilimsel bilgi yerine bilimdisi gundelik dinsel ya da orgutlenmemis bilgilere basvurduklari algilari ve olaylari aciklarken kulaktan dolma bilgileri veya falcilar medyumlar ya da sarlatanlardan edindiklerini kullandiklari bilinmektedir Egitimsiz bilimsel bilgiden uzaklasmis toplumlarin kararlari baskalari mankurtlastiricilari tarafindan verilir Murtecilik ve Teokulturel Taciz Hedef ulkede din konusu uzerinden tartismalar cikarilarak dinbaz ve dine karsi kesimlerin ortaya cikmasi ve ayni ulkenin evlatlarinin kavgaya tutusmasi uzerinden fayda saglamak mankurtlastirici guclerin izledigi bir yoldur Yapay Gundem Mankurtlastirici gucler bir takim medya toplumunu kullanarak insanlari bilgilendirmekten ziyade bicimlendirme siyaseti izlemektedir Bu sayede futbol evlenme programi yemek magazin ya da benzeri programlarla toplumun dusunmesini engellerken yabanci veya yerli dizilerle cizgi filmlerle insanlari kendilerine yasam bicimlerine kulturlerine yabancilastirmakta yapay gundemlerle tartismalarla ise dusunebilen bireylerin algilarini muhim konulardan uzak tutmaya calismaktadir Tarihi Carpitmak Mankurtlastiricilar hedef ulkelerde tarih ogretiminde zaferlerin yerine husranlarin ogretilmesini anlatilmasini istemektedir bu yontemle toplumdaki bireylerin olumsuz benlik kavrayisi benimsemesini ogrenilmis caresizlik yasamasini hedeflemektedirler Kizilelmasiz Utopyasiz birakma Ulkelerin vizyon ve misyon sahibi olmasi kizilelma gibi hayalleri olan insanlarin o ulkede yasamasi ile mumkundur Hayal kuran topluluklar o hayallere ulasmak icin kendilerine hedefler belirler o hedeflere ulasmak icin caba sarf ederler Mankurtlastirici gucler cesitli yontemlerle hedef ulkenin fertlerinin ulkelerinin gelecegine yonelik olumlu hayaller kurmasini bu hayalleri icin cabalamasini engelleyerek hedef ulkenin ilerlemesine engel olur Insani Yalnizlastirma Mankurtlastiricilar toplumun sosyal siyasal kulturel milli baglarini kopararak ve toplumlari bolerek insanlarin yalnizlasmasina sebep olmaktadirlar Boylelikle toplumlarin psikolojik sikintilarinin ve antidepresan turu ilaclarin kullaniminin artmasina yetismis insan gucunun donuklastirilmasina uretimden ve milli sorunlar hakkinda dusunmekten uzak kalmasina sebebiyet verirken ihrac ettikleri ilaclar ile zenginliklerine zenginlik katmaktadirlar Ilgili maddelerAmerikan emperyalizmi Emperyalizm Somurgecilik Etnik temizlik MankurtKaynakca a b Cinar Ikram Nisan 2018 Neden ve Nasil Mankurtlastiriliyoruz Istanbul IQ Kultur Sanat Yayincilik s 18 ISBN 978 975 255 487 0 Aitmatov Chingiz 2001 Gun olur asra bedel Ozdek Refik Beyoglu Istanbul Otuken ISBN 975 437 053 2 OCLC 51296991 Gun Olur Asra Bedel Cengiz Aytmayov s 142 Tanri Daglari nin Karli Doruklarindan Aral Golune Akan Irmak Cengiz Aytmatov Turk Dunyasi Dil ve Edebiyat Dergisi 24 Ramazan Durmaz 2007