Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tang imparatoriçesi Wu Zetian'ın kurduğu Zhou Hanedanlığı (690 – 705) ve İkinci Göktürk Kağanlığı arasındaki savaşlar 693 yılında Kapgan Kağan ve Aygucı Tonyukuk’un Büyük Kuzey Çin akını ile başlamıştı. Bu Göktürk - Tang savaşının çeşitli nedenleri vardı. Bunların başında Kapgan Kağan’ın devleti güçlendirip büyütme isteği geliyordu.Kapgan Kağan’ın bir kızını Wu Zetian’ın yönetimden uzaklaştırdığı Tang Hanedanı'ndan bir prensle evlendirmek istemesi, ancak Wu Zetian'ın bu isteği geri çevirip kendi ailesinden birini güvey adayı olarak göndermesi savaş için yeterli gerekçeyi yaratmıştı. Yapılan birçok akından sonra 701 ya da 702 yılında yani Kül Tigin 16 yaşındayken, Göktürk ordusu Kuzey Çin’deki Kansu bölgesinin kuzeydoğusuna (Türkçe: Altı Çub Suğdak, Çince: Zhaowu ya da Liuhu Zhou; Ordos bölgesi) bir akın düzenledi. Lev Nikolayeviç Gumilyov ile Giraud bu akının Maveraünnehir’e yapıldığını ileri sürmektedirler ancak bu seferin Kansu - Ordos’a yapıldığı açıktır.Bu sefere Kül Tigin ve Bilge Şad da katılmışlardı.Orhun Yazıtları'nda Iduk Baş (Kutsal Yer) olarak geçen yerde Göktürk ordusu, Ong Tutuk komutasındaki beş tümenlik (elli bin er) bir Zhou ordusuyla savaştı. Kül Tigin yaya olarak saldırdı, Ong Tutuk’un silahlı kayınbiraderini (ya da yeğenini, yazıtta yurç; İbrahim Kafesoğlu ve Giraud valinin kendisi olduğunu ileri sürseler de büyük olasılıkla yanılmışlardır.) kendi elleriyle tutup (yakalayıp) Kapgan Kağan’a sundu. Ardından Zhou ordusu bozguna uğratılarak yok edildi. Bu savaştan sonra altı yıl boyunca büyük çarpışmalar yapılmamıştır ancak küçük çaplı akınlar sürdürülmüştür.
| Iduk Baş Savaşı | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
| Yeni Zhou Hanedanlığı |  İkinci Göktürk Kağanlığı | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
Ong Tutuk  Hsiang Wan-tan | Kapgan Kağan Kül Tigin Bilge Şad | ||||||||
| Güçler | |||||||||
| 50,000 | Bilinmiyor | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| 50.000 | Az | ||||||||
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tang imparatoricesi Wu Zetian in kurdugu Zhou Hanedanligi 690 705 ve Ikinci Gokturk Kaganligi arasindaki savaslar 693 yilinda Kapgan Kagan ve Ayguci Tonyukuk un Buyuk Kuzey Cin akini ile baslamisti Bu Gokturk Tang savasinin cesitli nedenleri vardi Bunlarin basinda Kapgan Kagan in devleti guclendirip buyutme istegi geliyordu Kapgan Kagan in bir kizini Wu Zetian in yonetimden uzaklastirdigi Tang Hanedani ndan bir prensle evlendirmek istemesi ancak Wu Zetian in bu istegi geri cevirip kendi ailesinden birini guvey adayi olarak gondermesi savas icin yeterli gerekceyi yaratmisti Yapilan bircok akindan sonra 701 ya da 702 yilinda yani Kul Tigin 16 yasindayken Gokturk ordusu Kuzey Cin deki Kansu bolgesinin kuzeydogusuna Turkce Alti Cub Sugdak Cince Zhaowu ya da Liuhu Zhou Ordos bolgesi bir akin duzenledi Lev Nikolayevic Gumilyov ile Giraud bu akinin Maveraunnehir e yapildigini ileri surmektedirler ancak bu seferin Kansu Ordos a yapildigi aciktir Bu sefere Kul Tigin ve Bilge Sad da katilmislardi Orhun Yazitlari nda Iduk Bas Kutsal Yer olarak gecen yerde Gokturk ordusu Ong Tutuk komutasindaki bes tumenlik elli bin er bir Zhou ordusuyla savasti Kul Tigin yaya olarak saldirdi Ong Tutuk un silahli kayinbiraderini ya da yegenini yazitta yurc Ibrahim Kafesoglu ve Giraud valinin kendisi oldugunu ileri surseler de buyuk olasilikla yanilmislardir kendi elleriyle tutup yakalayip Kapgan Kagan a sundu Ardindan Zhou ordusu bozguna ugratilarak yok edildi Bu savastan sonra alti yil boyunca buyuk carpismalar yapilmamistir ancak kucuk capli akinlar surdurulmustur Iduk Bas SavasiTarih701 ya da 702BolgeKansu Ordos bolgesiSebepSogd kolonilerine sahip olma mucadelesiSonucGokturk zaferiTaraflarYeni Zhou HanedanligiIkinci Gokturk KaganligiKomutanlar ve liderlerOng Tutuk Hsiang Wan tanKapgan Kagan Kul Tigin Bilge SadGucler50 000BilinmiyorKayiplar50 000AzAyrica bakinizKapgan Kagan Ming Sa Savasi Bayirku SeferiKaynakca a b Zizhi Tongjian 208 1958 Bilge Kagan Yaziti Dogu Yuzu 32 Satir Gumilev 2002 359 Cen I 1958 325 Jiu Tangshu 194A Gokturkler Bolumu 1975 5175