Kartal İstimbotu, 13 Kasım 1918'de Mustafa Kemal Paşa'nın İstanbul Boğazı'ndaki işgal kuvvetlerine ait savaş gemileri için “Geldikleri gibi giderler” sözünü güvertesinde söylemesi ve böylece Kurtuluş Savaşı'nın ilk işaretinin vermesi sebebiyle tarihsel önem taşıyan gemi.
Türkiye'de I. Dünya Savaşı'ndan sonra başlayan Millî Mücadele'nin sembollerinden birisi kabul edilir. İstanbul Tersanesi’nde korunmaktadır. Anıt Gemi statüsündedir.
Geçmişi
- İnşa edilmesi ve I. Dünya Savaşı yılları
1911 yılında Hollanda'da Rotterdam yakınlarındaki Slikkerveer’deki Wed.C. Boyle & Zonen Tersanesi’nde Fransız bir firma için Enterprise ismi ile inşa edildi. 24 metre boyundaki 84 tonluk tekneye,I. Dünya Savaşı’nın sonuna doğru 1917 yılının Nisan ayında Fransız Deniz Kuvvetleri tarafından el koyuldu. Tekne, Ege ve Doğu Akdeniz bölgesinde kullanıldı. Tarihî kimliğini, ileride Kurtuluş Savaşı'nın önderi ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu olacak Mustafa Kemal'i 13 Kasım 1918'de Haydarpaşa’dan Galata’ya taşıması ile kazandı.
- Tarihî kimliğini kazanması
“ | ’Atatürk ile askerî ulaşımın köhne bir motoru ile deniz ortasında yaslanan bir çelik ormanının içinden geçiyorduk. Atatürk’ün zarif dudaklarından ‘’Geldikleri gibi giderler.’’ cümlesini işittiğim zaman, mütarekenin doğurduğu derin ve elemli ümitsizliği derhal unutmuştum.’’ | ” |
— Cevad Abbas Ebedî Şef Kurtarıcı Atatürk’ün Zengin Tarihinden Birkaç Yaprak, 1939. |
Birinci Dünya Savaşı’nı kaybeden Osmanlı İmparatorluğu’nun emri ile Yıldırım ordularının dağıtılmasından sonra Adana'dan trenle İstanbul'a gelen Mirliva Mustafa Kemal, 13 Kasım 1918’de Haydarpaşa Garı’na vardığında, iskelede bekleyen Enterprise istimbotuna binmişti. O sırada Haydarpaşa önünden geçerek demir yerlerine intikal etmekte olan işgal donanması gemileri nedeniyle Boğaziçi'nde deniz trafiği durduğundan yaveri Cevat Abbas ile birlikte birkaç saat beklemişlerdi. Bu bekleyişin ardından istimbota bindiklerinde Cevat Abbas, işgal donanmasının geçişini görmenin üzüntüsü içinde ağlayınca Mustafa Kemal onu "Ağlama çocuk, geldikleri gibi giderler." sözü ile teselli etti. Bu söz, Kurtuluş Savaşı'nın ilk işareti kabul edilir. İstimbot, bu tarihi anın yaşandığı yer olması sebebiyle Türk Kurtuluş Savaşı tarihinde önem kazanmıştır.
- I. Dünya Savaşı'ndan sonra
Enterprise, 1920'de Française de Remorquage, de Pilotage & de Sauvetage S.A, isimli firmaya iade edildi. Milli Mücadele'nin Türk kuvvetleri tarafından kazanılmasından sonra gemi 1923’te Seyr-i Sefain idaresince satın alındı ve Kartal adıyla hizmet verdi. 1933'te İstanbul Liman İşletmesi'ne, 1939'da Devlet Demiryollarına, 1952'de Denizcilik Bankası İstanbul Liman İşletmesi'ne devredildi. 14 Temmuz 1942'de Çanakkale'de batan Atılay denizaltısının aranmasında kullanıldı. Haliç Tersanesi’nde birkaç kez büyük onarıma girdi ve tadilat geçirdi; o esnada şekli değişti.
1974 yılında özel sektöre geçti; Kartal II adını aldı. 2015’e kadar gemi kurtarma ve yedekleme işlerinde kullanıldıktan sonra metalürjik ömrünü tamamladığı için Tuzla’da çürümeye terk edildi. 5 Kasım 2016’da gazeteci Gökhan Karakaş ve denizci Arif Ertik tarafından Tuzla’da Güzelyalı Koyu'nda yarı batık halde bulundu. Restorasyonu
Geminin geçmişi, arşiv çalışmaları sonucunda 2016'da ortaya çıkarıldı. 3 Haziran 2017 tarihinde bilgier kamuoyu ile paylaşıldı ve emekli amiral Cem Gürdeniz başkanlığında Kasım 2017’de kurulan Kartal İstimbotunu Kurtarma ve Yaşatma Platformu adlı sivil oluşum, Kartal İstimbotu'nun statik bir gemiye dönüştürülüp sergilenmesi için harekete geçti.
Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkışının 100. yıldönümünde izleyiciler ile buluşması planlanan ‘’1919’’ adllı belgesel filmin yapımcı 49/51 Film tarafından hurda fiyatına mal sahibinden alınan gemi, Çiçek Tersanesi'nde restore edildi. Bir yıllık restorasyon sürecinin ardından, Atatürk'ün "Geldikleri gibi giderler" sözünü söylemesinin 100. yılında İstanbul Deniz Müzesi'nde sergilenmek üzere Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'na teslim edildi.
Geminin bulunması ve restorasyon faaliyetleri de belgesel olarak çekilmiştir.
Teknik özelikler
- İmalat yılı-1911
- Restorasyon yılı- 2018
- Tam Boy- 24 metre
- Su Hattı Boyu- 23,30 metre
- Küpeşte genişliği- 5,80 metre
- Ağırlık- 84 ton
Ayrıca bakınız
- (M/G Acar)
- Rüsumat No 4
Kaynakça
- ^ "Kartal İstimbotu". AHŞAP TEKNE, TEKNE EKİPMANLARI ÜRETİMİ VE RESTORASYONU... 16 Aralık 2021. 26 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2023.
- ^ a b Öksüz, Murat (27 Temmuz 2017). "Milli mücadele Kartal istimbotunda başladı -". 30 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2023.
- ^ "Milli Mücadelenin Denizdeki Sembolü: Kartal İstimbotu". www.istanbul.gov.tr. 26 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2023.
- ^ İkikardei, Füsun (13 Kasım 2018). "Kartal İstimbotu'nun sesi yüz yıl sonra yine duyuldu: Geldikleri gibi giderler!". Aydinlik.com.tr. 26 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2023.
- ^ a b Erat, Turgut (11 Aralık 2017). "Kartal İstimbotu için kimse elini cebine atmadı". Sozcu.com.tr. 26 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2023.
- ^ "Kartal İstimbotunu Kurtarma ve Yaşatma Platformu Archives". Denizci Toplum. 26 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2023.
- ^ Serbest, Eyüp (14 Kasım 2018). "Kartal istimbotu: 100 yıl sonra yeniden doğdu". Hurriyet.com.tr. 29 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2023.
- ^ Esin, Gökhan (4 Aralık 2017). "13 Kasım 1918. Kartal İstimbotu'nun Güvertesinden Bir Haykırış: "Geldikleri gibi Giderler". MarineDeal News. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2023.
- ^ a b Çağlar, Zeynep Gizem (2 Nisan 2018). "Kartal İstimbotu 1 milyon destekçi arıyor". Aydinlik.com.tr. 26 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2023.
- ^ a b "Kartal istimbotu için destek çağrısı". www.turksail.com. 12 Aralık 2017. 5 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2023.
- ^ "Kartal İstimbotu müze oluyor... (Atatürk geldikleri gibi giderler sözünü istimbotta söylemişti)". Ntv.com.tr. 14 Kasım 2018. 26 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2023.
- ^ "Deniz Kuvvetleri'ne teslim edildi". Habertürk. 14 Kasım 2018. 26 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2023.
Dış bağlantılar
- Kartal İstimbotunun bulunma ve restore edilmesi ile ilgili süreci anlatan kısa film 6 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., TMMOB Gemi Mühendisleri Odası youtube Kanalı, 23 Ocak 2021
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kartal Istimbotu 13 Kasim 1918 de Mustafa Kemal Pasa nin Istanbul Bogazi ndaki isgal kuvvetlerine ait savas gemileri icin Geldikleri gibi giderler sozunu guvertesinde soylemesi ve boylece Kurtulus Savasi nin ilk isaretinin vermesi sebebiyle tarihsel onem tasiyan gemi Turkiye de I Dunya Savasi ndan sonra baslayan Milli Mucadele nin sembollerinden birisi kabul edilir Istanbul Tersanesi nde korunmaktadir Anit Gemi statusundedir GecmisiInsa edilmesi ve I Dunya Savasi yillari 1911 yilinda Hollanda da Rotterdam yakinlarindaki Slikkerveer deki Wed C Boyle amp Zonen Tersanesi nde Fransiz bir firma icin Enterprise ismi ile insa edildi 24 metre boyundaki 84 tonluk tekneye I Dunya Savasi nin sonuna dogru 1917 yilinin Nisan ayinda Fransiz Deniz Kuvvetleri tarafindan el koyuldu Tekne Ege ve Dogu Akdeniz bolgesinde kullanildi Tarihi kimligini ileride Kurtulus Savasi nin onderi ve Turkiye Cumhuriyeti nin kurucusu olacak Mustafa Kemal i 13 Kasim 1918 de Haydarpasa dan Galata ya tasimasi ile kazandi Tarihi kimligini kazanmasi Ataturk ile askeri ulasimin kohne bir motoru ile deniz ortasinda yaslanan bir celik ormaninin icinden geciyorduk Ataturk un zarif dudaklarindan Geldikleri gibi giderler cumlesini isittigim zaman mutarekenin dogurdugu derin ve elemli umitsizligi derhal unutmustum Cevad Abbas Ebedi Sef Kurtarici Ataturk un Zengin Tarihinden Birkac Yaprak 1939 Birinci Dunya Savasi ni kaybeden Osmanli Imparatorlugu nun emri ile Yildirim ordularinin dagitilmasindan sonra Adana dan trenle Istanbul a gelen Mirliva Mustafa Kemal 13 Kasim 1918 de Haydarpasa Gari na vardiginda iskelede bekleyen Enterprise istimbotuna binmisti O sirada Haydarpasa onunden gecerek demir yerlerine intikal etmekte olan isgal donanmasi gemileri nedeniyle Bogazici nde deniz trafigi durdugundan yaveri Cevat Abbas ile birlikte birkac saat beklemislerdi Bu bekleyisin ardindan istimbota bindiklerinde Cevat Abbas isgal donanmasinin gecisini gormenin uzuntusu icinde aglayinca Mustafa Kemal onu Aglama cocuk geldikleri gibi giderler sozu ile teselli etti Bu soz Kurtulus Savasi nin ilk isareti kabul edilir Istimbot bu tarihi anin yasandigi yer olmasi sebebiyle Turk Kurtulus Savasi tarihinde onem kazanmistir I Dunya Savasi ndan sonra Enterprise 1920 de Francaise de Remorquage de Pilotage amp de Sauvetage S A isimli firmaya iade edildi Milli Mucadele nin Turk kuvvetleri tarafindan kazanilmasindan sonra gemi 1923 te Seyr i Sefain idaresince satin alindi ve Kartal adiyla hizmet verdi 1933 te Istanbul Liman Isletmesi ne 1939 da Devlet Demiryollarina 1952 de Denizcilik Bankasi Istanbul Liman Isletmesi ne devredildi 14 Temmuz 1942 de Canakkale de batan Atilay denizaltisinin aranmasinda kullanildi Halic Tersanesi nde birkac kez buyuk onarima girdi ve tadilat gecirdi o esnada sekli degisti 1974 yilinda ozel sektore gecti Kartal II adini aldi 2015 e kadar gemi kurtarma ve yedekleme islerinde kullanildiktan sonra metalurjik omrunu tamamladigi icin Tuzla da curumeye terk edildi 5 Kasim 2016 da gazeteci Gokhan Karakas ve denizci Arif Ertik tarafindan Tuzla da Guzelyali Koyu nda yari batik halde bulundu Restorasyonu Geminin gecmisi arsiv calismalari sonucunda 2016 da ortaya cikarildi 3 Haziran 2017 tarihinde bilgier kamuoyu ile paylasildi ve emekli amiral Cem Gurdeniz baskanliginda Kasim 2017 de kurulan Kartal Istimbotunu Kurtarma ve Yasatma Platformu adli sivil olusum Kartal Istimbotu nun statik bir gemiye donusturulup sergilenmesi icin harekete gecti Mustafa Kemal in Samsun a cikisinin 100 yildonumunde izleyiciler ile bulusmasi planlanan 1919 adlli belgesel filmin yapimci 49 51 Film tarafindan hurda fiyatina mal sahibinden alinan gemi Cicek Tersanesi nde restore edildi Bir yillik restorasyon surecinin ardindan Ataturk un Geldikleri gibi giderler sozunu soylemesinin 100 yilinda Istanbul Deniz Muzesi nde sergilenmek uzere Deniz Kuvvetleri Komutanligi na teslim edildi Geminin bulunmasi ve restorasyon faaliyetleri de belgesel olarak cekilmistir Teknik ozeliklerImalat yili 1911 Restorasyon yili 2018 Tam Boy 24 metre Su Hatti Boyu 23 30 metre Kupeste genisligi 5 80 metre Agirlik 84 tonAyrica bakiniz M G Acar Rusumat No 4Kaynakca Kartal Istimbotu AHSAP TEKNE TEKNE EKIPMANLARI URETIMI VE RESTORASYONU 16 Aralik 2021 26 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2023 a b Oksuz Murat 27 Temmuz 2017 Milli mucadele Kartal istimbotunda basladi 30 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2023 Milli Mucadelenin Denizdeki Sembolu Kartal Istimbotu www istanbul gov tr 26 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2023 Ikikardei Fusun 13 Kasim 2018 Kartal Istimbotu nun sesi yuz yil sonra yine duyuldu Geldikleri gibi giderler Aydinlik com tr 26 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2023 a b Erat Turgut 11 Aralik 2017 Kartal Istimbotu icin kimse elini cebine atmadi Sozcu com tr 26 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2023 Kartal Istimbotunu Kurtarma ve Yasatma Platformu Archives Denizci Toplum 26 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2023 Serbest Eyup 14 Kasim 2018 Kartal istimbotu 100 yil sonra yeniden dogdu Hurriyet com tr 29 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2023 Esin Gokhan 4 Aralik 2017 13 Kasim 1918 Kartal Istimbotu nun Guvertesinden Bir Haykiris Geldikleri gibi Giderler MarineDeal News 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2023 a b Caglar Zeynep Gizem 2 Nisan 2018 Kartal Istimbotu 1 milyon destekci ariyor Aydinlik com tr 26 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2023 a b Kartal istimbotu icin destek cagrisi www turksail com 12 Aralik 2017 5 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2023 Kartal Istimbotu muze oluyor Ataturk geldikleri gibi giderler sozunu istimbotta soylemisti Ntv com tr 14 Kasim 2018 26 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2023 Deniz Kuvvetleri ne teslim edildi Haberturk 14 Kasim 2018 26 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2023 Dis baglantilarKartal Istimbotunun bulunma ve restore edilmesi ile ilgili sureci anlatan kisa film 6 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde TMMOB Gemi Muhendisleri Odasi youtube Kanali 23 Ocak 2021