Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Necil Kazım Akses (6 Mayıs 1908, İstanbul - 16 Şubat 1999, Ankara), Türk besteci.
Necil Kazım Akses | |
|---|---|
 Necil Kazım Akses (1942) | |
| Doğum | 6 Mayıs 1908 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 16 Şubat 1999 (90 yaşında) Ankara, Türkiye |
| Meslek | Müzisyen, besteci, müzik öğretmeni |
Çağdaş Türk müziğinin kurucu ve öncü kuşağı olan ve Türk Beşleri olarak tanınan grubun üyesidir. "Ankara Kalesi" adlı senfonik şiiri, "Minyatürler" adlı solo piyano eseri, keman ve viyola konçertoları, orkestra için "Konçerto" ve "Ballad"ı, beş senfonisi ve yaylılar için dört değerli kuarteti başlıca yapıtları arasındadır.
Ankara Devlet Konservatuvarı'nın kurulmasında rol almış, 1948’de bu kurumun müdürlüğünü yapmış, iki kere Ankara Devlet Opera ve Balesi müdürlüğü görevinde bulunmuştur. 1971 yılında Devlet Sanatçısı unvanı verilen ilk 11 sanatçıdan biridir.
Yaşamı
1908'de İstanbul'da doğdu. Babası, Harbiye Nezareti posta müdürlerinden Mehmet Kazım Bey, annesi daha sonra Kandilli Kız Lisesi Müdiresi olacak olan edebiyat öğretmeni Emine Hanım'dır. Babasını küçük yaşta kaybetti; annesi ve teyzeleri tarafından müziksever bir aile ortamında büyütüldü. Keman dersi almaya yedi yaşında başladı. Önce Mesut Cemil ve sonra ile viyolonsel çalıştı.
Ortaöğrenimini İstanbul Erkek Lisesi'nde yaptı. Lise öğrenimi sırasında Dârülelhan'da Cemal Reşit Rey'in armoni sınıfına yazıldı. Liseden sonra müzik öğrenimi görmesi için ailesini edebiyat öğretmeni Hakkı Tarık Us ikna etti.
1926'da kendi olanaklarıyla Avusturya'ya giderek Viyana Devlet Müzik ve Temsil Akademisi'ne yazıldı. Burada Walther Kleinecke'nin viyolonsel ve Joseph Marx'ın kompozisyon öğrencisi oldu. Bir yıl sonra Türk hükümetinin bursunu kazandı ve eğitimine burslu olarak devam etti. Viyana Müzik Akademisi’ndeki bestecilik bölümünü 1931’de tamamlayan sanatçı, hemen ardında da ustalık sınıfını bitirdi. Viyana Akademisi'nin yüksek lisans derslerini sürdürürken, Prag Devlet Konservatuvarı’na da kaydoldu. ile yüksek kompozisyon ve ile mikrotonal müzik çalıştı. Her iki kurumun da ileri devre kompozisyon bölümlerinden mezun olarak 1934'te yurda döndü. Viyana’da bulunduğu dönemde müzik araştırmacısı Sadeddin Arel'in kızı piyanist Sevil Naciye Hanım ile tanışıp evlendi, bu evlilikten kızı Sevil dünyaya geldi.
Yurda döner dönmez Atatürk'ün Ankara’ya gelişinin 15. yıldönümü nedeniyle ısmarlanan "Bayönder" başlıklı operasını besteledi. Eser, Mustafa Kemal Paşa'nın Kurtuluş Savaşı sırasında ilk kez Ankara’ya gelişinin onuncu yılı kutlamalarında Adnan Saygun’un Taşbebek operasıyla birlikte 27 Aralık gecesi Ankara Halkevi’nde sahnelendi.
Soyadı Kanunu çıktığında, müzik öğrenimi görmesi için ailesini ikna etmiş ve kısa süre içinde devlet bursu kazanmasına yardımcı olmuş koruyucusu Hakkı Tarık Us’un isteği ile “Akses” soyadını aldı.
Aynı yıl, Ankara'da Musiki Muallim Mektebi'nde öğretmenliğe ve müdür muavinliği görevine başladı; bu okulun devlet konservatuvarı haline getirilmesi için çalıştı. 1935'te, Ankara Devlet Konservatuvarı'nın kurulması amacıyla Millî Eğitim Bakanlığı'nın çağrılısı olarak Türkiye'ye gelen Alman besteci Paul Hindemith'in yardımcılığını üstlendi. Hindemith ile birlikte konservatuvarın müfredatını oluşturdu.
1936'da kurulan Ankara Devlet Konservatuvarı'na kompozisyon öğretmeni olarak atandı. Aynı yıl Bela Bartok, Adnan Saygun ve Ulvi Cemal Erkin ile birlikte Adana'nın Osmaniye ilçesindeki folklor araştırmalarına katıldı.
1938-1939 yıllarında İstanbul’da yedek subay olarak askerlik hizmeti yaptı. Bu arada Ankara Kalesi adlı sefonik yaptı üzerinde çalışmaya başladı. İlk eşi Naciye Hanım'dan ayrılan sanatçı; kısa süre sonra Saddet Hanım ile evlendi ve bu evlilikten Okşan ve Ahmet adlı çocukları doğdu.
1939’da Halkevleri’nin 7. kuruluş yıldönümü nedeniyle gerçekleşen müzik festivalinde verilen bir konserde diğer Türk Beşleri’nin eserleriyle birlikte Akses’in “Çiftetelli” adlı eseri seslendirildi. 1938-39’da askerliği sırasında ilk taslaklarını yazdığı “Ankara Kalesi, Senfonik Tarih” (1942) adlı eseri Ankara’da Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası, Berlin’de Berlin Şehir Orkestrası tarafından seslendirildi ve Avrupa’da plak yapıldı. Bu eser, yurtdışında plağa alınmış ilk Türk yapıtı olma özelliğini kazandı.
1941’de Saadet Hanım ile evlendi, bu evlilikten Okşan (1942) ve oğlu Ahmet (1947) dünyaya geldi. 1942’de sahne müzikleri besteleyen sanatçı, 1945’te Yaylı Çalgılar Üçlüsü’nü, 1946’da “Birinci Yaylı Çalgılar Dörtlüsü”’nü besteledi. 1946’da Akdeniz’den aldığı esinle “Poem” adlı eserini yazdı. 1947’de bestelediği “Ballad” adlı eserden sonra besteciliği bir suskunluk dönemine girdi.
1948'de Konservatuvar müdürlüğü, 1949'da Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü yaptı. Kültür ataşesi olarak Bern'de (1954) ve Bonn'da (1955-1957) bulundu. 1958-1960 yıllarında Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürü oldu.
Besteci büyük senfonilerini, Melih Cevdet Anday, Orhan Veli, Cahit Külebi gibi Türk şairlerinin eserleri üzerine bestelediği liedleri, büyük korolu yapıtları 1960’lardan sonra ortaya koydu. “Keman Konçertosu”, “Birinci Senfoni”, “Itri’nin Neva Kâr’ı Üzerine Scherzo” gibi önemli eserlerini birbiri ardına yazdı. Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası’nın kuruluşunun 150. Yılı için “Bir Divandan Gazel” ve “Orkestra Konçertosu” adlı eserlerini yarattı. Bir Divandan Gazel’de ilk defa “rastlamsal" tekniği kullandı.
1971'de yeniden Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğünü üstlendi. Hükûmetin değişmesi ve yeni kültür müsteşarı ile anlaşamaması üzerine 1972'de kendi isteği ile emekli oldu.
Necil Kazım Akses, 1971'de "Centre Mediterranéen de Musique Comparée et de Danse"ın kurucu yönetim kurulu üyesi ve başkan vekili seçildi.Devlet Sanatçısı unvanının ilk defa verildiği 1972 yılında, bu unvanın verildiği ilk 11 kişiden birisi oldu. bestecilik dünyasındaki en verimli dönemi emekli olmasından sonra başladı. 1976-1977’de bir viyola konçertosu yazdı ve ’a ithaf etti. Eser, 1978’de Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası eşliğinde Çalgan tarafından seslendirildi. İkinci ve Üçüncü Senfonilerini yazdı. Atatürk’ün doğumunun 100. yıldönümü için 1981’de yazdığı “Barış için Savaş” başlıklı senfonik şiir, Atatürk Sanat Armağanı’nı aldı. 1983’te Dördüncü Senfoni’yi tamamladı.
1985 yılında profesörlük unvanı alan Necil Kâzım Akses yaşamının son dönemlerine dek Ankara Devlet Konservatuvarı'nda kompozisyon dersi verdi. 1988’de “Atatürk Diyor Ki” başlıklı Beşinci Senfoni’sini tamamladı. Artık başka çalışma yapmamaya karar verdiyse de 1990’da “Yaylı Çalgılar Dörtlüsü”’nü tamamladı. 1992 yılında Sevda Cenap And Vakfı’nın Altın Onur Madalyası’na layık görülen Akses, Çanakkale Şehitleri’ne adanan “Ölümsüz Kahramanlar” başlıklı Altıncı Senfonisi’nin sadece ilk bölümünü tamamlayabildi.
Evin İlyasoğlu'nun hazırladığı “Necil Kazım Akses: Minyatürden Destana Bir Yolculuk” başlıklı kitap 1998 yılında yayımlandı. Bilkent Üniversitesi Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesinde kompozisyon dersleri veren Akses, 16 Şubat 1999 Salı günü öldü.
Adı, Ankara’da ikamet ettiği sırada kaldığı Emek Semti’nde bir parka verilmiştir.
Besteciliği
Daha çok büyük senfonik formların yaratıcısı olarak tanınan Necil Kazım Akses'in besteleri belirli evrelerle incelenebilir: Avrupa'daki öğrencilik yıllarına rastlayan ilk çalışmaları 1929'dan 1930'lu yılların sonlara kadar olan dönemi kapsar. "Piyano için Prelüd ve Fügler", "Allegro Feroce", "Piyano Sonatı" ve "Mete Operası" bu dönem ürünlerindendir. Bu dönemi yeni bir atonal stil yaratma istek ve arayışları olarak nitelendirilebilir.
1934'te yurda döner dönmez Atatürk'ün Ankara’ya gelişinin 15. Yıldönümü nedeniyle "Bayönder" başlıklı operasını besteler. Çalışmalarında kuşağının diğer bestecileri gibi geleneksel Türk müziği ve halk müziğinin etkileri vardır. Ancak bu öğeleri doğrudan armonize etmek yoluyla değil, stilize ederek kullanır.
1940'lar ile yeni dönemine girer. Bu dönem ile ve özellikle senfonik eserleri ile bir "Akses stili" belirginleşmeye başlamıştır. Bu stilin özelliğini ezgisel yönden Türk modlarına (makam) dayalı olmak, armonik yönden ise bestecinin kendi deyimiyle, a-modalite teşkil eder. Ankara Kalesi, Ballade, Birinci Senfoni, Keman Konçertosu, Itri'nin Nevakâr'ı Üzerine Scherzo, On Piyano Parçası gibi büyük soluklu eserleri bu dönemi ile ortaya çıkmaya başlar. Orkestrasyon giderek daha yoğunlaşmaktadır.
Necil Kazım Akses'in 1976'da "Bir Divandan Gazel" ile başlayan ve ölümüne dek süren bestecilik evresi son dönemini oluşturur. Besteci bu ileri olgunluk döneminde solistler, korolar ve geniş orkestra için yine büyük çaplı yapıtlar üretmiştir. İyice yoğunlaşan orkestra yazısında, rastlamsallık gibi yirminci yüzyıl müziğinin getirdiği birçok söylemden yararlanmıştır. Bu yönleri ile de "Türk Beşleri"nin yeniliğe en açık üyesi olarak seçkinleşmiştir.
Bestecinin 85 yaşındayken yazmaya başladığı bariton solo, koro ve orkestra için hazırlanmış büyük eserini Çanakkale Şehitlerine armağan ediyordu. "Ölümsüz Kahramanlar" başlığı altında sunduğu bu 6.Senfonisinin ilk bölümü tamamlanmış bir şekilde durmaktadır.
Bestecinin yurt dışında çalınan yapıtlarından bazıları şunlardır:
- "Ankara Kalesi", Fritz Zaun yönetiminde Berlin Şehir Orkestrasıyla 1943'te çalındı(ve Polydor plak şirketince plağı yapıldı).
- "Ballad", yurt dışında en çok çalınan yapıtı olup, 1950'den başlayarak Londra, Edinburgh, Birmingham, Münster, Paris, Teplice, Cluj, Brüksel, Viyana, Bükreş, Tunus, Prag ve Moskova'da yönetildi.
- "Poem"'i 1949'da Franco Caraccioto yönetiminde ve çellist Antonio Saldarelli solistliğinde Roma'daki RAI Senfoni Orkestrası tarafından seslendirildi.
- "Itri'nin Nevakâri Üzerine Scherzo", Sofya, Moskova, Kahire, Budapeşte'de çalındı.
- "Birinci Senfoni" 1968'de Lessing yönetimindeki Viyana Tonkünstler Senfoni Orkestrası tarafından; 1972'de Keman Konçertosu ile birlikte Niyazi Tagizade yönetimindeki Azerbaycan Devlet Senfoni Orkestrası tarafından Bakü'de seslendirildi.
- "İkinci Senfoni", Muhammed Nazar Mommadov yönetimindeki Orkestra Saz tarafından 1997'de Türkmenistan'da çalındı.
- "Keman Konçertosu", EXPO 2000 Hannover'daki Dünya Fuarı münasebetiyle, diğer bazı Türk eserleri ile birlikte, Cihat Aşkın'ın solistliğinde ve Rengim Gökmen yönetimindeki NDR – Radyo Filarmonisi tarafından seslendirildi.
- 1990'lı yıllarda "Yaylı Çalgılar Dörtlüleri" (Numara 1 ve 4), Avrupa'da Dusseldorf, Prag, Bratislava, Budapeşte, Pecs ve Helsinki kentlerinde seslendirildi.
Unvanları ve ödüller
- 1957’de Almanya’nın birinci derece “Yaratıcı Hizmet Ödülü”
- 1963’te, İtalya’nın “Cavalliere Officiale unvanı”,
- 1971’de, Türkiye Cumhuriyeti “Devlet Sanatçısı” unvanı,
- 1973’te, İtalya’nın “Commendatore Madalyası”,
- 1973’te Tunus’un “Habib Burgiba Sanat, Kültür Madalyası”
- 1981'de “Atatürk Sanat Armağanı”
- 1992'de And Vakfı’nın “Onur Ödülü Altın Madalyası”
- 1998'de İstanbul Üniversitesi "Fahri Doktor" unvanı
Yapıtlar
Şan ve orkestra
- “Şiir ve Müzik”, basbariton ve orkestra için, 1935.
- “Senfonik Destan”, soprano, koro ve orkestra için, 1973.
- “Solocular Geçiti”, soprano, mezzo-soprano, bariton, basbariton ve orkestra için, 1976.
- "Bir Divandan Gazel", tenor ve orkestra için, 1976.
- “Çokseslendirilmiş Türküler”, 1938
- “Konservatuvar Marşı”, (Erkin ile birlikte), 1940.
- “Eşliksiz Koro Kompozisyonları”, 1947.
- “On Türkü”, eşliksiz karma koro için, 1964.
- “50. Yıl Marşı”, 1973.
- “İstanbul’a Gönül Veren Ozanlar”, eşliksiz koro için, 1983.
Şan ve piyano
- Mü“Portreler”, 1965.
- “Şiirlerle müzik”, 1975.
- “Hayır mı, Evet mi”, 1988.
- “Çiftetelli”, senfonik dans, 1940
- “Ankara Kalesi”, senfonik şiir, 1942.
- “Ballade”, büyük orkestra için, 1947.
- “Eskilerden İki Dans”, 1960.
- “1. Senfoni”, 1966.
- “Itri’nin Nevakarı Üzerine Scherzo”, büyük orkestra için, 1970.
- “Sesleniş”, 1973.
- “2. Senfoni”, yaylılar için, 1978.
- “3. Senfoni”, 1980.
- “Orkestra Konçertosu”, 1976 – 1977.
- “Barış için Savaş”, senfonik şiir, 1981.
- “4. Senfoni” (Sinfonia Romanesca Fantasia), viyolonsel ve orkestra için, 1083 – 1984.
- “5. Senfoni” (Atatürk Diyor ki), retorik senfoni, koro, çocuk korosu, tenor ve org için, 19
Konçerto
- Şiir, viyolonsel ve orkestra için, 1946.
- Keman Konçertosu, 1969.
- Viyola Konçertosu, 1977.
- Idyll, viyolonsel ve orkestra için, 1980.
Oda müzikleri
- “Allegro Feroce”, klarnet, saksafon ve piyano için, 1930.
- “Poéme”, keman ve piyano için, 1930.
- “Sonat”, flüt ve piyano için, 1933.
- “Üç Şiir”, mezzo soprano ve yaylılar dörtlüsü için, 1933.
- “Trio”, yaylılar için, 1945.
- “1. Yaylılar Dörtlüsü”, 1946.
- “2. Yaylılar Dörtlüsü”, 1971.
- “3. Yaylılar Dörtlüsü”, 1979.
- “4. Yaylılar Dörtlüsü”, 1990.
Solo çalgı için eserleri
- “Prelüd ve Fügler”, piyano için, 1929.
- “Beş Piyano Parçası”, 1930.
- “Sonat”, piyano için, 1930.
- “Minyatürler”, piyano için, 1936.
- “Piyano için On Parça”, 1964.
- “Capriccio”, viyola için, 1977.
- “Hüzünlü Melodi”, viyola için, 1984.
Sahne eserleri
- “Antigone” için müzik, üflemeli çalgılar için, 1936.
- “Kral Oedipus” için müzik, kadınlar korosu ve üflemeli çalgılar için, 1936.
- “Jül Sezar”, için müzik, üflemeli çalgılar için, 1936.
Ödüller
Kaynakça
- ^ a b "Necil Kazım Akses resmi web sitesi". 22 Ocak 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ocak 2011.
- ^ . Akşama Doğru Programı, TRT. 7 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2022.
- ^ Karabiber, Onur (2017). . Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi. 7 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Beethovenlives.net Necil Kazım Akses sayfası". 22 Ocak 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ocak 2011.
- ^ a b c d e . 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2011.
- ^ a b İlyasoğlu, Evin. (PDF). Cumhuriyet gazetesi. 7 Aralık 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ . 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2011.
- ^ Emek'te Bir Parka Necil Kazım Akses’in Adı Veriliyor, Hürriyet Gazetesi, 22.09.2007, Erişim Tarihi:29.03.2011
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Necil Kazim Akses 6 Mayis 1908 Istanbul 16 Subat 1999 Ankara Turk besteci Necil Kazim AksesNecil Kazim Akses 1942 Dogum6 Mayis 1908 Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum16 Subat 1999 90 yasinda Ankara TurkiyeMeslekMuzisyen besteci muzik ogretmeni Cagdas Turk muziginin kurucu ve oncu kusagi olan ve Turk Besleri olarak taninan grubun uyesidir Ankara Kalesi adli senfonik siiri Minyaturler adli solo piyano eseri keman ve viyola koncertolari orkestra icin Koncerto ve Ballad i bes senfonisi ve yaylilar icin dort degerli kuarteti baslica yapitlari arasindadir Ankara Devlet Konservatuvari nin kurulmasinda rol almis 1948 de bu kurumun mudurlugunu yapmis iki kere Ankara Devlet Opera ve Balesi mudurlugu gorevinde bulunmustur 1971 yilinda Devlet Sanatcisi unvani verilen ilk 11 sanatcidan biridir Yasami1908 de Istanbul da dogdu Babasi Harbiye Nezareti posta mudurlerinden Mehmet Kazim Bey annesi daha sonra Kandilli Kiz Lisesi Mudiresi olacak olan edebiyat ogretmeni Emine Hanim dir Babasini kucuk yasta kaybetti annesi ve teyzeleri tarafindan muziksever bir aile ortaminda buyutuldu Keman dersi almaya yedi yasinda basladi Once Mesut Cemil ve sonra ile viyolonsel calisti Ortaogrenimini Istanbul Erkek Lisesi nde yapti Lise ogrenimi sirasinda Darulelhan da Cemal Resit Rey in armoni sinifina yazildi Liseden sonra muzik ogrenimi gormesi icin ailesini edebiyat ogretmeni Hakki Tarik Us ikna etti 1926 da kendi olanaklariyla Avusturya ya giderek Viyana Devlet Muzik ve Temsil Akademisi ne yazildi Burada Walther Kleinecke nin viyolonsel ve Joseph Marx in kompozisyon ogrencisi oldu Bir yil sonra Turk hukumetinin bursunu kazandi ve egitimine burslu olarak devam etti Viyana Muzik Akademisi ndeki bestecilik bolumunu 1931 de tamamlayan sanatci hemen ardinda da ustalik sinifini bitirdi Viyana Akademisi nin yuksek lisans derslerini surdururken Prag Devlet Konservatuvari na da kaydoldu ile yuksek kompozisyon ve ile mikrotonal muzik calisti Her iki kurumun da ileri devre kompozisyon bolumlerinden mezun olarak 1934 te yurda dondu Viyana da bulundugu donemde muzik arastirmacisi Sadeddin Arel in kizi piyanist Sevil Naciye Hanim ile tanisip evlendi bu evlilikten kizi Sevil dunyaya geldi Yurda doner donmez Ataturk un Ankara ya gelisinin 15 yildonumu nedeniyle ismarlanan Bayonder baslikli operasini besteledi Eser Mustafa Kemal Pasa nin Kurtulus Savasi sirasinda ilk kez Ankara ya gelisinin onuncu yili kutlamalarinda Adnan Saygun un Tasbebek operasiyla birlikte 27 Aralik gecesi Ankara Halkevi nde sahnelendi Soyadi Kanunu ciktiginda muzik ogrenimi gormesi icin ailesini ikna etmis ve kisa sure icinde devlet bursu kazanmasina yardimci olmus koruyucusu Hakki Tarik Us un istegi ile Akses soyadini aldi Ayni yil Ankara da Musiki Muallim Mektebi nde ogretmenlige ve mudur muavinligi gorevine basladi bu okulun devlet konservatuvari haline getirilmesi icin calisti 1935 te Ankara Devlet Konservatuvari nin kurulmasi amaciyla Milli Egitim Bakanligi nin cagrilisi olarak Turkiye ye gelen Alman besteci Paul Hindemith in yardimciligini ustlendi Hindemith ile birlikte konservatuvarin mufredatini olusturdu 1936 da kurulan Ankara Devlet Konservatuvari na kompozisyon ogretmeni olarak atandi Ayni yil Bela Bartok Adnan Saygun ve Ulvi Cemal Erkin ile birlikte Adana nin Osmaniye ilcesindeki folklor arastirmalarina katildi 1938 1939 yillarinda Istanbul da yedek subay olarak askerlik hizmeti yapti Bu arada Ankara Kalesi adli sefonik yapti uzerinde calismaya basladi Ilk esi Naciye Hanim dan ayrilan sanatci kisa sure sonra Saddet Hanim ile evlendi ve bu evlilikten Oksan ve Ahmet adli cocuklari dogdu 1939 da Halkevleri nin 7 kurulus yildonumu nedeniyle gerceklesen muzik festivalinde verilen bir konserde diger Turk Besleri nin eserleriyle birlikte Akses in Ciftetelli adli eseri seslendirildi 1938 39 da askerligi sirasinda ilk taslaklarini yazdigi Ankara Kalesi Senfonik Tarih 1942 adli eseri Ankara da Cumhurbaskanligi Senfoni Orkestrasi Berlin de Berlin Sehir Orkestrasi tarafindan seslendirildi ve Avrupa da plak yapildi Bu eser yurtdisinda plaga alinmis ilk Turk yapiti olma ozelligini kazandi 1941 de Saadet Hanim ile evlendi bu evlilikten Oksan 1942 ve oglu Ahmet 1947 dunyaya geldi 1942 de sahne muzikleri besteleyen sanatci 1945 te Yayli Calgilar Uclusu nu 1946 da Birinci Yayli Calgilar Dortlusu nu besteledi 1946 da Akdeniz den aldigi esinle Poem adli eserini yazdi 1947 de besteledigi Ballad adli eserden sonra besteciligi bir suskunluk donemine girdi 1948 de Konservatuvar mudurlugu 1949 da Guzel Sanatlar Genel Mudurlugu yapti Kultur atasesi olarak Bern de 1954 ve Bonn da 1955 1957 bulundu 1958 1960 yillarinda Devlet Opera ve Balesi Genel Muduru oldu Besteci buyuk senfonilerini Melih Cevdet Anday Orhan Veli Cahit Kulebi gibi Turk sairlerinin eserleri uzerine besteledigi liedleri buyuk korolu yapitlari 1960 lardan sonra ortaya koydu Keman Koncertosu Birinci Senfoni Itri nin Neva Kar i Uzerine Scherzo gibi onemli eserlerini birbiri ardina yazdi Cumhurbaskanligi Senfoni Orkestrasi nin kurulusunun 150 Yili icin Bir Divandan Gazel ve Orkestra Koncertosu adli eserlerini yaratti Bir Divandan Gazel de ilk defa rastlamsal teknigi kullandi 1971 de yeniden Devlet Opera ve Balesi Genel Mudurlugunu ustlendi Hukumetin degismesi ve yeni kultur mustesari ile anlasamamasi uzerine 1972 de kendi istegi ile emekli oldu Necil Kazim Akses 1971 de Centre Mediterraneen de Musique Comparee et de Danse in kurucu yonetim kurulu uyesi ve baskan vekili secildi Devlet Sanatcisi unvaninin ilk defa verildigi 1972 yilinda bu unvanin verildigi ilk 11 kisiden birisi oldu bestecilik dunyasindaki en verimli donemi emekli olmasindan sonra basladi 1976 1977 de bir viyola koncertosu yazdi ve a ithaf etti Eser 1978 de Cumhurbaskanligi Senfoni Orkestrasi esliginde Calgan tarafindan seslendirildi Ikinci ve Ucuncu Senfonilerini yazdi Ataturk un dogumunun 100 yildonumu icin 1981 de yazdigi Baris icin Savas baslikli senfonik siir Ataturk Sanat Armagani ni aldi 1983 te Dorduncu Senfoni yi tamamladi 1985 yilinda profesorluk unvani alan Necil Kazim Akses yasaminin son donemlerine dek Ankara Devlet Konservatuvari nda kompozisyon dersi verdi 1988 de Ataturk Diyor Ki baslikli Besinci Senfoni sini tamamladi Artik baska calisma yapmamaya karar verdiyse de 1990 da Yayli Calgilar Dortlusu nu tamamladi 1992 yilinda Sevda Cenap And Vakfi nin Altin Onur Madalyasi na layik gorulen Akses Canakkale Sehitleri ne adanan Olumsuz Kahramanlar baslikli Altinci Senfonisi nin sadece ilk bolumunu tamamlayabildi Evin Ilyasoglu nun hazirladigi Necil Kazim Akses Minyaturden Destana Bir Yolculuk baslikli kitap 1998 yilinda yayimlandi Bilkent Universitesi Muzik ve Sahne Sanatlari Fakultesinde kompozisyon dersleri veren Akses 16 Subat 1999 Sali gunu oldu Adi Ankara da ikamet ettigi sirada kaldigi Emek Semti nde bir parka verilmistir BesteciligiDaha cok buyuk senfonik formlarin yaraticisi olarak taninan Necil Kazim Akses in besteleri belirli evrelerle incelenebilir Avrupa daki ogrencilik yillarina rastlayan ilk calismalari 1929 dan 1930 lu yillarin sonlara kadar olan donemi kapsar Piyano icin Prelud ve Fugler Allegro Feroce Piyano Sonati ve Mete Operasi bu donem urunlerindendir Bu donemi yeni bir atonal stil yaratma istek ve arayislari olarak nitelendirilebilir 1934 te yurda doner donmez Ataturk un Ankara ya gelisinin 15 Yildonumu nedeniyle Bayonder baslikli operasini besteler Calismalarinda kusaginin diger bestecileri gibi geleneksel Turk muzigi ve halk muziginin etkileri vardir Ancak bu ogeleri dogrudan armonize etmek yoluyla degil stilize ederek kullanir 1940 lar ile yeni donemine girer Bu donem ile ve ozellikle senfonik eserleri ile bir Akses stili belirginlesmeye baslamistir Bu stilin ozelligini ezgisel yonden Turk modlarina makam dayali olmak armonik yonden ise bestecinin kendi deyimiyle a modalite teskil eder Ankara Kalesi Ballade Birinci Senfoni Keman Koncertosu Itri nin Nevakar i Uzerine Scherzo On Piyano Parcasi gibi buyuk soluklu eserleri bu donemi ile ortaya cikmaya baslar Orkestrasyon giderek daha yogunlasmaktadir Necil Kazim Akses in 1976 da Bir Divandan Gazel ile baslayan ve olumune dek suren bestecilik evresi son donemini olusturur Besteci bu ileri olgunluk doneminde solistler korolar ve genis orkestra icin yine buyuk capli yapitlar uretmistir Iyice yogunlasan orkestra yazisinda rastlamsallik gibi yirminci yuzyil muziginin getirdigi bircok soylemden yararlanmistir Bu yonleri ile de Turk Besleri nin yenilige en acik uyesi olarak seckinlesmistir Bestecinin 85 yasindayken yazmaya basladigi bariton solo koro ve orkestra icin hazirlanmis buyuk eserini Canakkale Sehitlerine armagan ediyordu Olumsuz Kahramanlar basligi altinda sundugu bu 6 Senfonisinin ilk bolumu tamamlanmis bir sekilde durmaktadir Bestecinin yurt disinda calinan yapitlarindan bazilari sunlardir Ankara Kalesi Fritz Zaun yonetiminde Berlin Sehir Orkestrasiyla 1943 te calindi ve Polydor plak sirketince plagi yapildi Ballad yurt disinda en cok calinan yapiti olup 1950 den baslayarak Londra Edinburgh Birmingham Munster Paris Teplice Cluj Bruksel Viyana Bukres Tunus Prag ve Moskova da yonetildi Poem i 1949 da Franco Caraccioto yonetiminde ve cellist Antonio Saldarelli solistliginde Roma daki RAI Senfoni Orkestrasi tarafindan seslendirildi Itri nin Nevakari Uzerine Scherzo Sofya Moskova Kahire Budapeste de calindi Birinci Senfoni 1968 de Lessing yonetimindeki Viyana Tonkunstler Senfoni Orkestrasi tarafindan 1972 de Keman Koncertosu ile birlikte Niyazi Tagizade yonetimindeki Azerbaycan Devlet Senfoni Orkestrasi tarafindan Baku de seslendirildi Ikinci Senfoni Muhammed Nazar Mommadov yonetimindeki Orkestra Saz tarafindan 1997 de Turkmenistan da calindi Keman Koncertosu EXPO 2000 Hannover daki Dunya Fuari munasebetiyle diger bazi Turk eserleri ile birlikte Cihat Askin in solistliginde ve Rengim Gokmen yonetimindeki NDR Radyo Filarmonisi tarafindan seslendirildi 1990 li yillarda Yayli Calgilar Dortluleri Numara 1 ve 4 Avrupa da Dusseldorf Prag Bratislava Budapeste Pecs ve Helsinki kentlerinde seslendirildi Unvanlari ve oduller1957 de Almanya nin birinci derece Yaratici Hizmet Odulu 1963 te Italya nin Cavalliere Officiale unvani 1971 de Turkiye Cumhuriyeti Devlet Sanatcisi unvani 1973 te Italya nin Commendatore Madalyasi 1973 te Tunus un Habib Burgiba Sanat Kultur Madalyasi 1981 de Ataturk Sanat Armagani 1992 de And Vakfi nin Onur Odulu Altin Madalyasi 1998 de Istanbul Universitesi Fahri Doktor unvaniYapitlarSan ve orkestra Siir ve Muzik basbariton ve orkestra icin 1935 Senfonik Destan soprano koro ve orkestra icin 1973 Solocular Geciti soprano mezzo soprano bariton basbariton ve orkestra icin 1976 Bir Divandan Gazel tenor ve orkestra icin 1976 Cokseslendirilmis Turkuler 1938 Konservatuvar Marsi Erkin ile birlikte 1940 Esliksiz Koro Kompozisyonlari 1947 On Turku esliksiz karma koro icin 1964 50 Yil Marsi 1973 Istanbul a Gonul Veren Ozanlar esliksiz koro icin 1983 San ve piyano Mu Portreler 1965 Siirlerle muzik 1975 Hayir mi Evet mi 1988 Ciftetelli senfonik dans 1940 Ankara Kalesi senfonik siir 1942 Ballade buyuk orkestra icin 1947 Eskilerden Iki Dans 1960 1 Senfoni 1966 Itri nin Nevakari Uzerine Scherzo buyuk orkestra icin 1970 Seslenis 1973 2 Senfoni yaylilar icin 1978 3 Senfoni 1980 Orkestra Koncertosu 1976 1977 Baris icin Savas senfonik siir 1981 4 Senfoni Sinfonia Romanesca Fantasia viyolonsel ve orkestra icin 1083 1984 5 Senfoni Ataturk Diyor ki retorik senfoni koro cocuk korosu tenor ve org icin 19Koncerto Siir viyolonsel ve orkestra icin 1946 Keman Koncertosu 1969 Viyola Koncertosu 1977 Idyll viyolonsel ve orkestra icin 1980 Oda muzikleri Allegro Feroce klarnet saksafon ve piyano icin 1930 Poeme keman ve piyano icin 1930 Sonat flut ve piyano icin 1933 Uc Siir mezzo soprano ve yaylilar dortlusu icin 1933 Trio yaylilar icin 1945 1 Yaylilar Dortlusu 1946 2 Yaylilar Dortlusu 1971 3 Yaylilar Dortlusu 1979 4 Yaylilar Dortlusu 1990 Solo calgi icin eserleri Prelud ve Fugler piyano icin 1929 Bes Piyano Parcasi 1930 Sonat piyano icin 1930 Minyaturler piyano icin 1936 Piyano icin On Parca 1964 Capriccio viyola icin 1977 Huzunlu Melodi viyola icin 1984 Sahne eserleri Antigone icin muzik uflemeli calgilar icin 1936 Kral Oedipus icin muzik kadinlar korosu ve uflemeli calgilar icin 1936 Jul Sezar icin muzik uflemeli calgilar icin 1936 Oduller1971 Turkiye Cumhuriyeti Devlet Sanatcisi unvaniKaynakca a b Necil Kazim Akses resmi web sitesi 22 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ocak 2011 Aksama Dogru Programi TRT 7 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Aralik 2022 Karabiber Onur 2017 Kocaeli Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi 7 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Beethovenlives net Necil Kazim Akses sayfasi 22 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ocak 2011 a b c d e 17 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Ocak 2011 a b Ilyasoglu Evin PDF Cumhuriyet gazetesi 7 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2011 Emek te Bir Parka Necil Kazim Akses in Adi Veriliyor Hurriyet Gazetesi 22 09 2007 Erisim Tarihi 29 03 2011Dis baglantilar